De obligationibus et actionibus tractatus vtilissimus, coeptus à Iohanne Borcholten, ..

301쪽

CAPUT QUARTUM,

Quae actiones concurrere vel cumu-

ι. Quando Actiones concurrere, ct quando cumulari dicantur par. seu res vindicatio eum interdi

serio eumulari posit in ir petitorium secunda Amo dicatur I

. Explicatur L naturaliter. s. nihil comm-ηe.F. de acquiri poss.1. am de Iume Canonico permissa fit cumm

Explicatur c. a. Ext. de cavspo pr pristat. r. si teni Actiones per ales cumulari, vel concurrere psint 'D am Iure veteri permissa fuerit cumulatio

petitori' ct possessori'. Oc caput vi recte percipi

tur, ante omnia sciendum est, quando actiones con- currere, M quanta cum lari

302쪽

CONEvn mi CuMvLA. Pos. lari dicantur. Hisce enim terminis com tifusis multa in Iure nostro obscura fiunt. Concurrere ergo dicuntur actiones,quam do simul dantur, ita tamen, ut alteram uigere, & intentare postit actor, altera neglecta, verbi gratia, ob iniuriam illa-

minalis, quam ciuilis, haeq; actiones coamcurrunt, & in arbitrio iniuriam passi est, utrum velit criminaliter, vel ciuiliter gere, & si quidem criminaliter egerit,

ad ciuilem actionem regressum non habet. s. i summa. Institui. de iniuridis. ct L ica. C. quando cis L actio criminali iudicet. Cinac. lib. a. obseruat. c. ai. ct AG

i Cumulari dicuntur Actiones, quae in eo . dem libello intentantur, verbi gratia, Actio iniuriarum ciuilis cum actione ad oe λι λω cumulari potest, ut a Ma - rantia late traditum m DO Oeculosio amreo. . His ita praesuppositis, nunc primo et

ioco de actione in rem, siue de rei vindi- catione dispiciemus, Vtrum scilicet haec cum interdicto possessorio concurrere, vel cumulari polsit. Et quidem dubia tam nullum est,quin petitorium iudicium, su rei vindicatio cum possessorio iudi- cio seu interdicto possessorio cocurrere, expres,

303쪽

in l.exitus.33. is de acquir. possess. l. orcinari.iῖC.de rei vindicat.& I.incerti. 3. C. de interdictis. Vtrum vero & cumulatio lpetitorii cum possessorio permittenda lsit, diuersissimae Dd. opiniones reperiun-..tur. Ρlceriq; enim cumulationem petit

iij & possessorij in eodem .libello omnimodo permittunt, alii inter ius Canon, c & Ciuile distinguunt, ut illo permissa cumulatio sit, hoc non item: alii deniaque inter genera interdictorum possessoriorum differentiam cons tituunt i cum interdicto recuperandae possessionis, itemq; cum interdicto adipiscendae pos. sessionis cumulari possit rei vindicatio,

cum interdicto autem retinendae posses sionis non item. Dicam ego de veritate Theorica Iuris Ciuilis, saluis aIiorum ai toritatibus, saluoque practicorum usu, nunquam admitti cumulationem petito

ru cum possessorio. Hoc namque de Iure nostro Ciuili certum est quod orta quae- stione possessionis, vel proprietatis,prius Ragendum sit de possessione , deinde de proprietate. Ita enim fiet, ut, qui victus est,ta possessione,petitoris partibus fumgatur; & tunc de dominis Maeratur , πτ

304쪽

CONCUR. VEL CvMULA. Pos, a I V2 an scius loquitur in dimitiv.D. st de a virendi ess de praescribit Vlpia hunc ordinem, quod scilicet prius agendum sit possessorio, deinde petitorio, ut demonstret, hasce actiones, licet concurrere possint, cumulari tamen in eodem libello non posse. Idem quoq; traditum est: a Diocletia.& Maxim. Impp. in Lordinar

dictis. adeo manifestis verbis,ut neutiqua de eo dubitari possit. Hinc actio .in rem, seu rei vindicatio,seu quod idem est iudicium petitorium secunda actio dicitur

de possessione, siue interdictum pos sessorium prima & praeparatoria actio appellatur in l. i. s. si de apva quot d. 9 U.: Atque ita apertis Iuris te xtibus demon- straxi potest, cumulationem petitoru & possessoru in eodem libello non e se ad mittendam. Accedit & ratio haec latis irina,quod rei vindicatio domino datur aduersus possessorern.l in rem actio.23. .deres vindicat. Iam si idem dominum se esse diceret, & simul interdicto possessorio geret, quasi possessio sibi deberetur,con- xra seipsum ageret,& ordinem iudiciora confunderet , quod iura non Patiuntur. e

s Neque

305쪽

38 CA PVT IV. QvAE Acm Neq; me mouent fundamenta interpretum, quae pro cumulatione petitorijdi q. possessor. vulgo adduci solet. Quod enim .attinet ad legem naturaliter.g. nihil commune. E de acquirend. possess. dico ego, hoc saltem ibi a ICto proponi, quod is, qui semel petitorium instituit, ab eo de- . sistens, postea nihilominus ad possessorium iudicium transire possit,ut expressus legis textus demonstrat. Nec plus pro contraria sententia facit. l. cum fundum. g. vlt. is unde vi. Idem enim in illo's. duntaxat proponitur, quod in modo d. . l. naturaliter. Exinde autem male colligitur, utrumque iudicium simul & semel 1. proponi pissse. Ius Canonicum quod attinet, & quidem c. a. exta de causa posis ess. & propriet. quo Dd. suam sentent aua communem confirmatam, & cumulationena petitorio& possessorij in eodem libello concessam aiunt , respondeo Ego, nihil noui in isto c.proponi, neq; pro confirmanda cumulatione petitorij & possessorij produci posse illius c. textu,quod φ a ex facti specie magis apparebit. Facti species est talis: Quidam Titius posses.sionem alteri cuidam Sempronio Cri-

puit, & se dominum rei essis dixit: Sem- ἰ

306쪽

pronius, cui erepta possessio est,posses rio interdicto de recuperanda possessio citane egit: alter ille, tui eripuit possessione, se dominum esse dicit, & aduersarisi non s. iure rem suam possedisse clamitat; luaeri,

tur, an haec controuersia in eodem iudicio simul moueri possit, & an hoc ordine mouenda sit, ut prius expediatur iudici rim possessorium,deinde petitorium. Re- ondet Pontifex Celestinus. 3. licite hoc posterius fieri posse, sicubi & in Iure citi ii expressum sit. Ecce hic Pontifex se re mittit ad ius ciuile,quo nihil aliud determinatum iam ante ostendi, quam quod. petitorium non praeiudicet possessorio, nec contra, item quod prius agendum sit possessorio, deinde petitorio, vel contra. Nihil vero aliud DG d. c. a. proponitur. Nam ibi motum quidem est petitorium, & possessorium in eodem iudicio, non tamen ab eadem par te litigantium, nec in eodem libello, sed in diuersis libe lis, in uno scilicet possessorium, in altero petitorium, & dicit Pontifex , licite ita

agi posse, licite possessorium prius decidi , deinde petitorium nec etiam valde cumulationem petitorij iudicij cum possi

sessorio confirmat. c. o. extri de causa pro-

307쪽

26o CA P vT IV. QvAE AC T. priuatis S p psi. Licet enim Innocent. Pontifex Aona. dicat, una sententia v-trumq; iudicium terminari debere,ita ut, in pronunciatione possessio pra: mittatur, in executione proprietas ; illum t men textum ne Celestini responso in d. c. 2. eod.tit. contradicat, ita intelligendum existimo,quod scilicet motum quidem situ coram eodem iudice possessorium & p titoriis non tamen in eodem libello,sed in diuersis, non ab una& eadem parte, sed ab utraq; parte, ut altera petitorio, alte rapolauisorio egerit, secundum supra dictam fasti speciem in d. c. a. Et haec de veritate Iuris theorica ita sustineri posse onullus dubito. In praxi autem obseruari contrarium,& cumulationem possessorij.

& petitorij in eodem libello permitti,

tum ipse scio tum satis luculenter traditum est a parente meo io tradi de aequiri possess c. I. Ut.n. yy. Et tantum de actioni-7 bus in rem. Nunc transcendamus ad A-: citones iii personam. De harum concuse ' su tale reliquit nobis Vlpiamis responsuin i nunquama ost de O. A. in i nunquam. tyo F de R. I. Nunquam actiones praeser- tim poenales de eadem pecunia concur

rentes, alia aliam consumit. Quod VI-

308쪽

plani responsum bifariam intelligi potest, ut vel loquatur de actionibus, prout considerantur in potentia eas institue imili, vel de effectu actionum iam institutarumquatenus scilicet una earum proposita in iudicio impediat, quo minus in alio iudicio alia actio ex eodem negotio proueniens proponi possit. Prioris intellectus exemplum dari potest de eo , qui seruum allanum iniuriose verberat,& ob id, propter affectum iniuriam faciendi, tenetur actione iniuriarum, propter fractionem vero brachiorum aut crurum in seruo,tenetur actione Legis Aquilice l. iseruum. 3 . Is de O. ct A. ut ita dictum V piani responsum demonstret , actiones plures personales concurrere posse, que admodum illud explicat sing. in s. ω- terum. Instit de l. Aquit Et ea regula, quod Actiones personales plures concurrere possint, procul dubio vera est, eiusq; ex empla nobis suppeditantur DG l. I. g. de aeteritis. f.de usu i .im s. liberumautem ei I. Insit. de l. Aquil. ct in s. in summa. Instit.de iniuri's. Posteriorem intellectum quod a tinet, ita ab interpretibus. d. Vlpiani ria spolisum accipi solet, ut, si una actio CX duabus simul competentibus & concia

309쪽

262 CA p. IV. QvAT A Corentibus in iudicio proposita fuerit, illa.. aliam non consumat , scilicet ipso Iure; . Ope tamen exceptionis altera actionum alteram tollit, & ita d. l. 13o. de R. I.post reliquos explicat Ramus in suis regulis

in l. a. axiom. quam quidem communem interpretum opinionem ego non repraesaendo, distinguendum tamen puto inter actiones reales & personales , pertextum DOLO am eadem. I . s. at bonos in personam. F. de exception.rrei iudicata, Vt

scilicet, si quis rem aliquam reali actione petat,& eam iure dominij suam esse contendat, atq; in iudicio victus fuerit, alia actione in rem postea agere non possit. Si quis vero actione personali egerit, victusque fuerit, nihilominus postea alia actione ad eandem rem sibi competente agere possit. Ratio vero huius distinctionis desumta esst ex Liga . de Reg. Imriae. Ob

hanc rationem existimo , Hottomannum recte restringere. d. l. 3o. de R.I. ad personalem duntaxat actionem, in quaestion. suis illustr. quaest. 27. in priri c. Hoc praeterea CXd.l13O. notandum cst, quod Vlp. adiicit haec verba,DE EADEM PECUNIA,Vt causam materialem concursus actionum

ostendat, quod scilicet de eadem re Plu

310쪽

CON v R. VEL CvMut A. Pos. et res actiones concurrere possint, ita ut a lia aliam non consumat. Et hactenus de concursu. De cumulatione actionum interpretes nostri unanimiter hanc regulam tradunt, quod cumulatio actionum

sit ex gencre permis rum, id est, quod fieri possit, nisi nominatim a lege prohibeatur, vel actionum natura reclamet. Etenim si actiones sibi inuicem contrariae sint, ita ut sententia unius pariat exceptionem contra alteram, cumulatio

non permittitur; Verbi gratia, si quis intendat agrum suum esse' de reali enim actione hoc exemplum proponere libet)& ex eodem agro seruitutem praedio suo deberi asserat: Harum actionum ea est contrarietas, ut sententiae in una lata Pariat exceptionem in altera, idque hanc ob causam quod ager proprius nemini seruire potest , iure scilicet seruitutis. L ditisui . . si v sturit. petatur.

Tales igitur actiones contrariae cumu- ilari nullo modo possunt , siue sint reales, siue personales.' Et haec est regula communis nostrorum Interpretum, cui &haec non incommode subi)ci potest , quod, quandocunque plures actiones alter-