장음표시 사용
11쪽
rationi miscuit, ut appareat magnopere ipsius interfuisse , ne aliter narraret aut judicaret. Et sane si rem recte putemus, Sedani nec alia historia nec aliter scribi poterat Interest Principatus istius, ut Foederato Belgio arctissime adhaereat, ad ipsius fortunam judicium suum componat. Hinc factum, ut simulatque Synodus Dordr c ena in Belgio sententiam dixerat degontroversiis ibi natis, quod sexdecim integris seculis factum non fuerat, pastores plusquam centum inclementer admodum exauthoraVerax, protinus exemplum illius
secutus siti, Academiam simul atque Ecclesiam suam in instar illius composuerit. Nempe facessere taxima munere suo fecit fidissimum ac dilectissimum Ecclesiae illius ministrum, inriscum Auratum, quod ex
occasione textus sui, Deus neminem tenta etc. Dca. 3 prolixius disseruerat Deu non esse Ruthorem peccati, atque ex isto indicio deprehensus fuerat non abhorrer Omnino adamnata in Belgio sententia. Nec multo
post, simili donati v mactavi; Virum Clarissimum D.Daniel Tianum, scibolae istius,
dum prςfuix lumen atque ornamentum,
ost viginti annoru exple a stipendia, nulam aliam ob caussam quam quod cum Synodo illa Belgica non sentiretis quod Principatus
12쪽
Principatus illius interesset ab ea seorsim non sentires Atque ut testatior fieret consensio, recepit in ejus locum Petram Mollingraeum, Gallia non ob religionem profustgum , qui pro synodo ista post damnatam
caussam fortiter scripserat, oppressosque atque adflictos crudeli pretiatione animose inVaserat, adeoque magnis molitionibus effecerat, ut Synodus ista non tantum toti dem verbis ac syllabis reciperetur per totam Galliam , sed utin conscientiae clinguae omnium ac singulorum pastorum, solemnis juramenti religione horresco referens ad extremiim usque vitae halitum
obligarentur. Ab hujus collega quid expectari aliud poterat, quam quod eundem
redoleret Spiritum Nimirum operςpretium erat, ut Antesignani isti in Repub ista, non tantum, sicut olim in velabro olearij, consentirent; sed ut audaci aliquo facinore zelum suum testarenturin damnationibus pretcedentibus atrum etiam suum calculum adjicerent. .
Neque tamen id volo , quasi indignum alicuisse aut professione sua fecisset Capellus, si sententiam suam pro Synodo ista palam atque animose sustinuisset, contra- riam pro virili impugnasset. Absit. Scio arenam istam Professiorum effera eorum,
13쪽
qui in seliola docent utinam tantismititra scholae morem stetisser, sententiam suam dixisset sine cujusquam laesione Minjurial Haec enim est ChristianiPro moris gloria,
ita de veritatem pro veritare diceri, ut erranti non insultare sed errorem ejus solum damnare videatur. in Capellus non tam id egisse videtur, ut errorem quem putaVit, damnarer, qu mit mortui Armini manibus contumeliose insultaret Eamam eorum, quos sectatores ipsius vocat,
infamibus ac diris conviiijs laceraret. Qua in re tantum besti ux famae atque existimationi suae consuluerit, ut dignum se reddiderit,qui similibus modis tractetur ab alijs. Ego tamen vicem illi non rependam , ne simili culpae me obstringam MLOIDORI Ascrimine coelestis ii reditatis me spem polluam. Christianus dignior est , quam ut tam ignobili vindictae genere pro imOcentia sua pugnet Alijs animis, aliis armis opus est, ut Christo Domino suo fervi topro imum suum servet. Tantum operam dabo, ut capellus errorem & culpam suam latelligat, Mut, si fieri potest, sentiati quam gravem injuriam divinae veritati ejusque discipulis intulerit In Principio Capellus,r texit itinenThesium suarum prGlaro caritatis elasim sed
14쪽
ηα fraussiat, monet. Recte Caritas jubernos aliquando cedere jure nostro, nunquam alieno, nedum divino Eadem jubet, Ve' ritati necessariae, sine qua salvi esse non possumus, semper dc ubique cum rςSporistulatinxi epide cummodemus patrocinium nostrum inis teris omnibus rebus toleremus quicquid conscientiam non laedit. teria lalupi nostrae, proximi non officit hoc ubi fit, justitiae ieritati divina fraus fieri non potest quia utrique
Veritati, um necessariae tum non necessari suum tribuitur, quando necessaria Veritas pr cise retin tur, ut salus nostra aeterna constet, quando incς teris toleratur quicqquid tolerabile est, ut caritas viseat Q dsi non toleres, quicquid tolerabile est, suum cuique non tribui d justitiae fraudem facis. Si etiam Q mnem veritatem eodem loco habeas iari severitate urgeas, Veritati necessariae fraudem facis, vim caritati: Non necessaria Veritas necessariae aequali nullo jure potest. Libertatem ut astringas ubi necesse potest , caritas non patitur Suum cuique rei justum pondus ac pretium constare debet. Quieti ac tranquillitati externae consulit caritas , sed commuiti, sed
sine parui-studio Paci studet, sed libe-
15쪽
, sed spontaneae , quae non vi, sed animorum concordia constar Nunquam ingratiam partis unius suadet damnare alteram, quae pacem prς ferta cum qua paxin concordia initorie coli potest. Qui caritatis interesse putant, ut externae quieti ac tranquillitati vel Reipub vel Ecclesiae, vel plurium consulatur cum libertatis tolerantis omnis proscriptione, cum damnatione eorum, quibu1cum sine ullo salutis periculo aut veritatis necessariet detrimento concordia iniri aut retineri potest, a ij parum intelligunt, quid caritas Cliristiana requirat, quς nos jubet inimicum diligere cum omnibus hominibus EIRE NEVE 1NEI UNATO N. Politicorum axioma, Tranis
quillitas Reipub. suprema lex esto, tanti faciendum non est hominiChristiano, cui salus
omnium ac singulorum hominum cordi est, ut eam injuria aut damno nedum sanguine vel unius innoxiae animae Velie redimere. Nunquam facienda sunt mala, ut eveniant bona; quare nec unquam facienda est injuria cuiquam , vel minimo mortalium, ut alteri sive homini sive coetu ben sit ac tranquille Miseraru funesta est tranquilis litas, quae non nisi isto pretio emitur Scio privata damna atque incommoda parvi fie
ri, quae utilitate publica compensantur; sed& scio
16쪽
scio utilitatem Christianorum in illa externa positam non esse, eidem nihilominus optime consuli posse sine privata cujuspiam injuria sed hodie ita sere comparatum est, ut imperturbata quies summa voti sit Christianorum. Quetque secta issa
externae quieti impensissime studet, neminem dissentientem fert, nedum contradi-Cenrem. Nec refert necessaria sit veritas,
circa quam dissensio est, nec ne Quicquid quietem quovis modo turbat, id inimicum est, id propulsandum est Atque ita vastitiem ubi quisque fecit, pacem vocat Et juris species additur , quia pro veritate fici Sed veritati amor obtenditur , quietis tranquillitatis externe fudium in caussa est: Ab horum opinione ego absum quam longissime. Si Capellus idem mecum sentiat, bene quidem Sin minias, sussiciat me ista occasione hec obiter monuisse: In seque cibus hac de re latius aliquid dicendu erit. Videamus quomodo Capellus ad rem accedat. Vt, inquit, hae milius apta i ρομιηι Arminifrenetraversi',qua Belgiso-Gemaut
Esto: Fruatur judicio suoCapellus,quod
17쪽
c introversi Arminii Belgium foed laceraverint, hodieque lacerent Qui sine affectu rem videt, intelligit, non istas controversias turbasse Belgium, sed eos, qui conmtroversias istas alio, quam Christianos imo quam bonos cives decet, modo sopitas Voluerunt; Quod si turbas ex illis controversi, per accidens ortas esse velit Capellus , non refragabor Sedri sic turbauit
Euangelium orbem terrarum utinam eodem modo turbasset& turbaret adhuc Religio Reformata, quae dicitur, Galliam lSequatur etiam ordinem Capellus , quem vult Ego vestigia ejus premam: Dcobum Arminium peraeut quidem .ex1mromed veteratorioangem fuisse δε- eent ipsus actiones. Audax assertio, sed parum pia, nedum Christiana. De ingenio hominis judicare
poterat an peracutum eximium esset necne Sentit& utraque manu palpat id, quinquis scripta ipsius vel leviter introspicit;
Sed an veteratorium esset, judicare, uti non Poterat, ita nec debebat Altimum hoc spectata veterator sis nec ne : Istum
solus Deus judicabit in die illa Caritas tantum crimen suspicari sine indich Sole clarioribus non debet, imprimis de Christi serves, qui, ut se Deo probare ad mortem usque
18쪽
iisque maluit sustinere odiari contradictio
nem mundi totius , quam conscientiae siue vim facere.
Actiones ipsem doeent id, inquit Capellus: At actiones non semper arguunc ansemum atque ingenium Saepe optimus optimo animo ac fine consilia sequitur malesanaxagit ea, quae minus recta sunt, uti pessimus pessimo animo ac fine nonnunquam optima sequitur consilia Magi ea , quae rectissima sunt. Intentio non semper respondet consilio,, conatui , neque intentioni consilia & conamina. Quem probitas mei timor non sinunt a recti octoni Linea vel latum unguem discedere, eum quandoque vel infirmitas ingenii, vel zeli fervor abripiunt transversum, ut ab ea imprudenter excidat. Qui hanc humanitatis conditionem aut ignorat aut sugillat, nae is comitium facit mortalitati , e meretur ut cum suis ex actionibus suis semper stimetur. Sed videamus, quaenam actiones illae sint, ex quibus Arminium veteratorio ingenio fuisse colligit Capellus. Tres ab eo
recenseri observo. νιma est, quod cum unitatem concordiam Reformatarum Ecclesiarum spectare stadiceret, contrariae
discordiae ac dissbciationi operam dederit. ἄ-nda in Qu'd cum veritatis, quae se
19쪽
cundum pietatem est, studiosissimus videri vellet, erroribus tamen contrari, fuerirpatrocinatus Tertia est Quod cum candide ac sincere omnia sua agere videri vellet, nihil minus tamen, quam candid egerit Crimina haec sunt atrocia 'uae singula probationes solidas requirunt videbo , quas adferat Capelluc: Si illud praemonuerin, optare me uta personalibus abstinuisset Capellus Q persona ad rem se
convertisset. Personalia enim ad rem multum non iaciunt. Nec enim si vetera
torie , si callide omnino egisset Arminius, propterea recte concluditur, falsum esse quod docuit. Deinde, Qui vitia personae exaggerat , facile in suspicionem venit, quod doctrinae odio in persona sit iniquiora mi etiam solicite omnia personae obiecta vitia excusat, facile in suspicionem in cidit, quod quia personam amat impensius, doctrinae ipsius patrocinium suum lubentius commodet. Haec si ad animum revocasset Capellus , judicium suum sapientio- .ribus probasset, & nostram responsionem suspicionis istius macula atque infamia Iiberasset. Sed quia aliter ipsi visum fuit, nos eum vel inviti sequemur Merentur ph eruditi viri manes,ut quae falso famae
ipsius obhciscimus , sine cuiuspiam iniuria
20쪽
confutemus , quae vera ac certa esse oculis, auribus ac manibus nostris paene palpavimus , obtrectatoribus totique adeo mundo ad honoris ipsius vindicias ob oculos ponamus. Nemo id aegre ferre potest, nisi cui animus odio aut livore aeger est, aut qui aliud credere non vult, quam quod semel sibi persuasit verum esse: Videamus itaque singulas actiones Prima est haec:.Amrnius dicebat, hoe potissimum . se
Propositum Arminissi recte proponere voluisset Capellus, generale illud recisset.
Toti Christiano orbi facem concordiae ac pacis praeferebat: jus initium fieri optabat inter Ecclesias Reformatas Nimirum videbat vir prudens mitis anima eas multis modis a se invicem divulsas distractasique, secessionum hodieque nec modum nec finem esse multas sine justis gravibus caussis factas esse, quae factae erant, pari potius odi pertinacia, quam validis rationibus retineri r Animorum divortia maiora ad tam tristes dividia momenta adferre, quam sententiarum bella Plagam hiatum tam ingentem non nisi modera