Antonii Deusingii med. ac philos. De vero systemate mundi dissertatio mathematica. Quâ Copernici systema mundi reformatur sublatis interim infinitis penè orbibus, quibus in systemate Ptolemaico humana mens distrahitur

발행: 1643년

분량: 181페이지

출처: archive.org

분류: 천문학

11쪽

PRO LEGOMEN A. ter se invicem,quoad fieri potuit, comparavit, Ut quemad- . modum ignis ad aerem, ita aer ad aquam, ut aer ad aquam,sc aqua ad terram congrue cdseratur. Ex qua conjunctione

ita constitutus cst Mundus, ut aspici tangique possit seque ipsum Mundi corpus ita concordi amicitia complectitur. itaque apte cohaeret, ut nequeat ditatu ullo modo, nisi ab co a quo est colligatum. Anima eo peculiari propriaque Mundum a Deo instructum esse Plutonis est sententii perfectis umque animal mortissenectutis expers esse factum raque

ci/m intra suum amistum animalia caetera omnia erat comprehensurum, persectissimesphaericam guram esse adornatam, ut in ea fgura omnes continerentur, Sinaequaque extremita sparilus a me- , iis duaret Laevem praeterea Ebus animalis sphaeram extrisu secus undique Deum expolivisse neque enim quicquam extra erat. quod vel oculis cerneret, vel auritus audiret vel respiratione attraheret, vel nisi apprehenderet aut repelleret cumque nihil .

quo vel unde acces o si eri aut decesso queat membris ad alimentas cipienda ac digerenda non indiguisse sedi um se consumptionesui ipsius alere atque instaurare cumque locum omnem intra suum ambitum complectatur, nec quicquam extra imum fit Post contineat ab istia bus altio a progressumstatumve membris, a Deo Mundu abrefactum esse; omni Lisse sed a se sepati

agere. Motum verὸ corporisuo congruum,qui pedibus non indiget a Deo nactum esse, quo in sestse circumagarum At non una tanti mconversione totum volvitur se diverse ejus partes diversis agitantur montusis de quarum partium tu ac conversionis ratione non eaim rursum ommius sententusuit Plato quidem . post eum Aristoteles, ut pilassecuti, omnes Unives motus circulares circa Terrum,in medio totius collocatam, eri pro rato habuerunt; solemque inter Planetas proxime stupra Lunam collocarunc atque hi

praeterseptem Planetarum motus proprios, ac diurnam circumvolutionem, plures circularcs motus non agnoverunt. Iolemaeus --um s qui ante hunc post Aristotelis fuere tempora pronomi

12쪽

η PRO LEGO MENA, rique Mercurium Lunae proximum consituerunt,hinc Venerem, si quarto loco Solem, quo ipse tandem Martem Jovem, S Sammum hoc ordine superiones posuerunt Stellarum autem Marum duplicem agnota motum Iolemaeus ex Hipparcho ac singulis quidem molitus il/m Planetarum , tum xarum , lingularis fere orbium compages,motuum crutand caiisa fuit signata quos reales atque solido in equens Philosopha=itium aetas existimare carpit , contra ipsius Ptolemaei monitum lib. IJ.cap.2. magnae SyntaX. Isb Uctat, ii quis in machina caeles rem ita se habere ex inmet, tu Mathematici gunt, ad lata hac ratione , qu)dconsentaneum non fit, humana cum Diis conferre, hoc es, machinas humano ingenio excogitatas cum caelesibus corporibus, quaro ipsi Platoni Dii cniti taci/ntur, comparare. Praeter hosce

verb Recentioresposmodum, cum nondum omnia Phaenomenasa- tutis molemaicis congruerent, alios insuper orbes mentesunt complexi, coeloque assignanunt. ovi a tandem etiis universia pene Mercurium ac Venerem circa Solem rotari cenioribu argumentis ju cavit magna quidem pars pronomorum Solem nives meae immobilem ogit Terramque per orbem annuum circa Solem una cum caeteris Plancii in consequentia Ignorum rotari credit; eandemque motu dum circa proprium axem circumvolnis monum ab occasu, ω ord nata quadam incimationes reflecti, ut ipsius axis in eandem Mund partem semperspectet perinde ac fimmobilis ipsa permaneret. uique Solem ita immolitem con Digunt, iidem inter ipsum olulit que Terrae orbem annuum,qui orbem Luna, i Oxum defert, Mercurii/m Soh propiorem Veneremque magis Usitam confringunt e Martem ver. Joetem ac Sammum suis ordinibus ultra ortem annuum rotari,universa veia haec dicta Mundi corpora interiora sellarum Marum orbe immolib, ad Solem tanquam centrum constituto,circumvallari credunt. Neque verbes Recentioribus demum hoc Mundostem excogitatum si ii seddetusissimae Antiquitati Inventoressui debet o quippe ham 'pothe-fitum autor perhibetur Aristarchus quidam Samum, qui quaHm- gentis

13쪽

PRO LEGOMEN A. gentis ante Ptolemaeum annis soruit pluresque hujus sententiae, AemoLltare Terra habuit Antiquitas Patronos cuippe suo pridem tempore Aristoteles . cle coelo cap. 3. L 71. De situ ipsus Terrae, inquit, non candem omnes opinionem habent; sed plurimi quidem in medio jacere dicunt, qui totum coelum fi nitum inquiuntisic Ii vero qui Italiae partem habitant, Pythagorici Vocantur, contrarium asserunt: namque in medio

quidem ignem esse junt Terram autona unam se stellarum, ferrique circa medium, noctemque atque diem ossicc-re. Per ignem verὸ Solem inlesi ebant : in quem sensum Plutarchus de Philotio ignem in modio collocabat, inquit, asserens ipsum esse Universi cum ac rursum Philolaus Pythagoricus Terram in orbem circumvolvi existimabat circa ignem, per circulum obliquum consimili modo qui cst Solis S Lunae. Atque haec motuum carysium ratiopauo ante hanc nosramgtatem,summi ingenii virum icol Cope cum in auratorem sim

invenit a re ecta postmodum a T)chone stupermixta potius ab eo cisse emat mundano Ptolemaico , in aliam formam translata est. Quippe Tycho Brahe Terram immolitem in Univers medio re-hnquit, circa quam humjliore loco rotetur Luna altiore Sol circuitum conficiat uirca Solem ver) in propriis orbibus circumgJrari Mercuraum proxime , hinc Venerem saluit, ea quidem amplitudine circuitus ut ad orbem Lunae neuter unquam se dimittat : Mars porrὸ Solem ita amlit, ut intra suum iami tum comploctatur orbem Lunae universium, psium tamen Solis anmci circuitus parium intersecans unde Solepropius quandoque Terram lustrare deprehend-tur: ili ratione, at mioribus circulis . circumvolvi Iupiter ac Saturnus Tychom satuuntur. Sic itiaque eidem circa Solem mo&lem Planeue omnes , excepta cuni rotari supponuntur quorum tamen motus primis o fecundis Epicyclis , per Planetarum orbes mobibbus, intricari multis modis Inguntur. Ipse eia Fixarum or-ἷM,Terra concentricus,nonsecus atque Ptolemaeoplacuit. feriores

sphaeras omnessecum rapit ab ortu in occasum, raptuque pM

14쪽

6 PRO LEGOMEN A. circumvolutionem conficit. Verum enimveis, is ingens

illa multitudo orbium . nas natalis quantitas,ac conficta mruum eorundem raris,quibus Ptolemaeu corpora caelestia adcenas leges convocavit mustis discultatibu carere visaesunt; ita quoque duplex Tychonis Epicyclin,quiper orbes suos rotae implexos valde atque intricatos Planetarum incessus redire videntur, mustis improbari solent nec ipsae ver Copernici Apotheses A ci sutem

prorsus omnem circa motus rationem Iollunt, ut in prognessu ev nemus: uare aliam denique rationem motuum excogitavit ep=rus,servato partium Universi tu atque ordine , quem sim ulti Co- pernicus attribuit, ac Planetas singulos ita Solis legibus adstrictos re Hl, ut hamatis quasi uncis, S i magnetica quadam Ebus rapiantur,ac per ellipticam orbitam singuli circumvehamur. Stil- illis mum prolectis Kepleri netentum, quo Iamen praeter communes sibi cum Copernici hypothesilus iussicultates propriis itidem non Aesituitur, quas imprasentiarum non auingimus. Inter varias quidem Autorum,de motibus coelestum corporum, aliones,Cope

nicana certe simplicis a jure merithue fuit habita applam

sum hactenus censetur fere maximum mereri, qua Planetarum motus excepto inii circa Sol peragi conten it siuae ceneratio,qua talo,nemini displicerepotes eorum, quos elmaximepars reliqua hypothesium opernici torquet, cum tot orbes Eccentricos,

AEquantes, Epicyclos, S i genus alia multa , quae undis' lania

Ptolemaicum complectitur, animadvertit evanescere, duplicemque Tychonis Epicyclum ad circesium aequatoreum simplicem de volvi: At non ignaris tantum rerum astronomicarum pars altera molesta

est,qua Terra mobilis rediutur per orbem annuum, Sole ad Universi medium detruso se eoi facile Mathematici consensum huic dogmati a semeti spossunt impetrare, quo admisso corporum caelestium Nuntius in immensum pene animadvertunt excrescere, sumque Solis velTerrae orbem annuum, a Fixarum orbem coι lutum, ob vastam illum amplitudinem ita evanescere, ut indita

15쪽

PRO LEGOMEN A. sphaeram intimam, usu Hamete copernico satuitur his millies millenorum milliarium Germanicorum, in caelitanta immensitate

prorsu delitescere. Ipse prosect Copernicus suam hanc sententiam

jure meritoque a rem videri ignorare noluit aut d teri sed leti rami m ratione eam excuset,inquiens lib. I. cap. Io Facilius hoc conccdendum puto, quam in infinitam pene orbium multitudinem distrahi intcllcctum quod coacti sunt facere, qui Torram in medio Mundi dctinuerunt sino si igitur in hac obscura intellectus nostri caligine mente quid excogitare valeamus, quod ignorantiam nostram, ad veritatis simplex se tum aspirantem,hau mastri rursum τααα. nebulapermixtam reviat ac conturbet,si,inquam,ratio investigari queat,qua Terra in medio Universi detenta , ac re ecta tamen Priscorum multitud=ne orbium,

quodimpossibile ingeniosi simus opernicus ex imavit, ipsa plausibilis vernici plicitas caelestium motuum servari, ab urn v rὸ eidem impli ita aloleri queant, quid opus erit rem a b ab intellectus nostri captu alienam inculcare, merrae circa Solemis tu, ω quae hunc comitantur magis paradoxis, quὰm ut suorum P fessorum impossint inuemue Levi igitur opera, at geometrica manu, rem lori contemplatione dignam perstringere conabor; X vero sahem consentanea ratione seclusis opermici paradoxis ad verum aliquod Mundi δε ema paucis propositiomibus tentabo collimare itaque saltem dabo mami sum , haudquaquam esse necessarium , ut in uis perie orbibus turbetur intellectus , si Terra in medio detenta corpus Sohis mobile conuit Iun

17쪽

SYSTEMATE MUNDI,

De motu Solis o tris periosum Planetari .

Tn Eo REMA I. Tere posita immobist idem Sosis motus aetnehenitur per annuum

orbem, qui tribui ri, potest i Sol immobilisconcipiis

tur. Et contra.

Sto in adjecto schemat dicentrum Terra S Sol in medio Universi immobilis. Itaque absis summa Terrae A. Statuatur autem Terra promota ex Λ in T. Erit igitur linea veri motus Terrae , e Sole quasi conspei, , S T. Et TS angulus sui

tendens nomaliam centrici veram scuaequatam Angulus vcro AZ aequabilis Terrae motus. Dico si Terra ponatur immobilis in T,e Terra cerni motum Solis eundem, seu per a

cum aequalem Ducatur enim Sue paralicia xaequalis semidiametro Z T. Et exue centro, intervallo VS describatur peripheria CED, qua erit aequalis orbi Terrae annuo A B. Om

18쪽

DIs ERTATI DE VERO AB Connexa autem V producatur utrinque ad periphcriam in C, D. Et connectantur S, T. Cum

igitur VS&ZT sint parallelae ct aequales, Crunt quoquc ad ZS parallcled equales, per 33. lib. I. Euclid. ideoque product2 ABAECD parallelae quare angulus Aci aequalis angulo, ST C, per 29. lib. I. Euclid. Cumque centrum circuli CS D sit V, c ra , utrumque vero in rccta linea CD, crit Apogaeum ci culi QS D in puncto C. Quare posita Terra immobili in T, crit angulus subtendens arcum Anomatiae Verreticem trici Solis ac, aequalis angulo Trio, subtendenti Aho-maliam veram Ecccntrici Terrae critque linea veri motus Solis S , quae eadem Sol immoto statuobatur linea veri motus Terrae cumque paraliciae sint incae Z T MVS, angulus Tetri, aequabilis Terrae a summa abside motus, aequatur angulo S V C aequabilis motus Solis ab Apogaeo ideoque propior aequalitatem orbium A Bd CD, arcus CE, quem Sol peragravit, aequalis est arcui Aa, quem visa filii peragrare Terra. Itaque indisserenic motus Terrae promotu Solis accipi potest, xvic im, proutici Sol vel Te ra mobilis concipitur. q. c. d. Hoc Theoremate praemio, factoque Sole indifferenter, quoad apparcntiam, vel mobili vel fixo orbium quidem superiorum Planetarum, Saturni, Iovis,in Martis, systemata Tychonica primum cum Copernicanis comparabimus, ct ad eandem formam cum hisce revocabimus; cindesvcro sim- plicissimum.

19쪽

SYsTEMATE MUNDI. IIplicissimum,orbicularem,ac aequabilem motum dictis Plane. tis assignabimus ac tandem Copernici systema ita invertemus, ut Terra immobilis haereat, Sol vero simplicissimos

Planetarum orbes motu suo circumducat.

Systemata autem trium siveriorum Planetarumsinguia ex ment Copernici ita se habent.

orbem annuum Terrae, cujus qui-ilcm centrum c-sto Z. CD orbis magnus alicujus superiorum Planetarum, ad or-hc annuum Eccentricus: usque centrum Y quare Zaaccentricitas Per orbem magnum CD circulus quatoreus desertur, in cujus ambitu Plancta volvitur: is vero esto PQ, usque centrum E.

Motus eis talis est.

Centrum aequatore circuli aequabiliter per tacentricum desertur quoties autem centrum aequantis E existit in C, Ecccntrici abside summa toties Plancta occupat in AEquam te punctum P, centro Ecccntricia proximum; quoties v ro centriim Equantis est in D, absuc Eccentrici infima, toties Planeta in circulo aequatorco cst in Q puncto a cen tro Y remotissimo: Suntque semper Planetae per Epicydictum aequatorcum, Ricntri AEquantisin per Eccentricum reVolutiones pro ratione circulorum aequales ita nimirum

20쪽

α IssERTATI DE VEROnt angulus Cassi aequalis sit perpetuo angulo TE G , ac Planeta quidem circa imam circuli aequatorei absidem Zo nitatur ejusdem circuli per Deserentem motui circa absidem vero summam; tendat in candem cum centro ejus circuli partem.

Systematum era eorundem Plotiarum T chmiforma hae est

in adjecta figuraestra orbis annuus Solis, cujus V centru cst M Nostis magnus cujusvis superiorum Planetarum, nisi quod orbis Martis

minor sit, ita utim ters et orbem annuum Solis incujus quidem centro S existit ipse Sol. Per orbe magnum MN Epicyclus primus circumvolvitur, cujuScentrum

F; per uicycli primi ambitum rotatur Epicyclus secundus, cujus centrum est E. Planeta vero ipse per secundi Epicycli

ambitum continue incedit. At ipsa motuum rati T choni talu est:

Centrum Epicycli prioris F, per orbcm Soli concentim Cum aequabiliter circumducitur in Consequentia Signorum, secundum literas FN. Quo autem temporis spatio idem majoris Epicycli centrum univcrsum Planetae orbem percurrit, codem tomporis spatio minoris Epicycli centrum peragrat Epicyclum majorem superiori quidem parte in Antecedentia, a parte inseriori contra, sc secundum iteras

SEARCH

MENU NAVIGATION