장음표시 사용
21쪽
Nani propter acceptilatione t ea uilianam si
. pulationem praecedentem omne ius superstiti fratris competens&spe iuri, competituri sublata suit ipsoque iure extincta, nee ullo unquam tempore imposterum ex aliqua noua causi retii- uiscere potest,ut consuluit Lm .consi re iumen3. d. sequitur Antonius de Petruccia i repetit. I. pM- nun tiner. 6Lione . eliciar de in simili casu consilium Neapolitanum hac eadem auctoritate ne-
tum bis ita decidit, semel ut reseri Cupictu, desis
renit enim obligatio qualiscunque illa sit sue per sonalis siue realis, pura, vel conditionalis tolliturta nouatur per aquilia uam stipulatione ni S redis itur in obligationem verbis contra tam , quae post modii in accipii latione quae est immaginaria solutio tollitur,& eil remedium siue constitim te
7 Decimo quando : in diuisone i bi inuicem
fratres alienandi potet latem dedi stetit ieeura aliis enatione acquiretis inquietari non potest a statre alienantis sne siliis praemortui, M. des. f. duo tres r. ad quem quani ritim asos II avid. D
nem esse de ipse allirmans. Undecimo confirmatur per tex. & quod ibi
ίos.col m.αν que in .ibi halbetur quod stater vel agnatus consentiens fratri nudum alienanti de voluntate & consensu domini. non potest seudum reuocare mortuo stat te alienante sine filiis. quasi quod videatur breui manu seudo renuntia tum in manibus domini, citam domino post acquirenti concessum, Dater si consentiens ali nationi sua iura perdit, de aliena sortiseat. Sinsatiorem acquirentis ius suum remittere cense tur inquiunt Bald. aurea de plene Arim in quas quaedidit superilatum Fcrrariens num. n. impressa post tractatum de antiquit. temp. Qui consensus natris nedum est rei is sed etiam tacitus interuenire potest, & idem operabitur glos ita ι. Tu fhri. des I. Diraeonino palaed.
3o Et ratiscatio directi dominii idem operabitur,
ae si in manibus eius refutatio facta foret, Corri a consi o. sinum. gr. licet pleriq te contrarium tenuerint, quod non requiratur renunciationem fieri in inanibus domini, quos resert idem Curi. licto numer. 82.inpi recipio dil dixit Aret. ne M. fauo tres a u. 29.quod Bald.qui per illum textum in c. i. ecoqui . G. Mi.tenui Maod in manibus domini renuntiatio licti debeat destruit illum te
; a Duodecim quando instrumento diuis nis expressum foret, quod quilibet statuum de portione sibi assignata facere possit qiiicquid
voluerit Verbum voluerit importat liberam voluntatem, & quod alienando voluit unus, alter non debet posse reuocare, alias non remaneret rcs libera in portione cuiusque, prout est votum diuidentit uni. sciaean o Iosaistimo. - .ves . nos quiri Plotinis de Congis inreperiri ale P Lxume. O sexto e . . o in sim citi i. d
cis i. quando in renuntiatione dictum fuit quod possint disponere pro suae libito voluntati, & oostinat Cro icto festis furtis se et octauu
re haee verba, uicquid sibi placuerit, de conecistprose 5 iis quibus concedere voluerit, vel pio iis quibus dederit,per aliis verba cita est recipi crati. potestis alienandi, Aundum an Eo 3. Eti 1
Non obstant quae in primo I: secundo contra Hodie ebantur, blata enim sunt rationibi supra pro parte illa adductis. : Non obstant: ea quae in tertio contrario di-
cuntur, nam respondetur quod clausulae in renuntiation quantumcunque enerales restringuntur ad naturam contractus S specificata in eo quando salua ratione recti sermoni, ad specisc ta referri possunt; secus autem quando ad specificata restringit, non pollunt tune namque ne sint . sine virtute aliquid operandi contractum extra naturam eius extendunt, & ad non speciscata de
non cogitata referuntur, sarro . d. f. dasfratris in a.
qa . quem alii ibi sequuntur, las post alios in I d
ptu incidant in periculum , inquit Bald. peri tam
Vnde Ansel. LI. . mcd diste promis secundum morem Perusinum inquit,renuntiantes verba incaute non es undantur, sicut capra pater nostrio posteriores. a ride clausulis lex eeuti uis ait Curi. Iun. cen s. m m. .quod licet non mutent naturam principalis dispositioni, , deelarant tamen qualis sucrit mens de intentio dispone tis,& clarius Lancello
de . op pi 2 dicens quod quando in dispo
22쪽
stione nullum adest vGbum ex vi vocabuli &propria eius natura aptum comprehendere illud quod comprehendi velis, tune clausulae exequu-tiuae non operantur quod comprehendantur, di ita procedi Clement. prima de praebend. Aut sunt expres a verba desedi ex sui natura apta illud comprehendere, tamen est dubium de mente disi' ponentis,ic tunc clausulae executi uae dubiam &obseuram disponentis mentem declarant ut con prehendatur.
34 Non obstat, quod i de iuramento fuit obiectum responsio enim colli itur ex superius allegatis, quibus adde, quod etsi concluso multum
dubia sit,an iuramentum sequatur naturam contradius, an vero illum extendat, ut resert Mare. Antonius Baueria tract.δε virore iurameneti nu. 12 . , equo. Partem tamen negativam quod iuramentum non rcguletur a natura contractus. sed magis contractu in ampliet S extendat di praeesse iurantem obliget etiam extra naturam contra eius, i ii et Iason in Isi concieneritis . de iura Ur .omnium
pra citati conveniunt in hoc, quod liae est magia communis opinio.. ad irco quamuis ex partitione & diuisio me de bonis emphyleuticis facta, non esset sublitum ius accrescendi, nihilominus virtute iuramenti praetcr naturam diuisionis praecise iurantem obligatur ad non petendum seu regressum habentem ad bona iussa,& inquit Bertran. cons 23 .im .volum.3.ex renuntiatione verbis amplis ii ramento vallatis satia renuntian abdicat a se m33 itine legis auxilium.No obstiti s t quod in quinio contrario dicebatur, quoniam immo clausula instrumentorum disponunt & operantur qui
ιό ν s. numer. a. Ex quibus adhu reo sententiae contra superstitem fratrem emphyleuticam domum iam diu diuisam atque dinractam reuocata
- Fortuiti cassas facto natura. Misam homini ι
6 Mors naturalis, Opraeter naturam accidens aquas
Extensio sita omnes casus, qui Ab ratiora express
3 Argumentum a contrari ensium mente cotrahe rium dicitur. 9 Verba nexactageneraliter accipiuntur,nis retatio ad praecedentia exprimi munio Ceto ueneratum e posita refringitur ad prae
1ι Diamsi cum Orniuersib proferantur. ia Dictio alias significat contrarium etin quod pr
militiae instrumento cautum est, quod si psecunias in s cietate ponens decederet morte naturali , ossicialis pecunias ipsas lucri faceret, sin autem obiret mortem violentam causatam ab homine, serro, veneno. vel aliter quomodolibet violenter contingentem, ossicialis pecunias restituere teneatur. Cum socius aestiuo tempore se in sumine lauaret .in gurgitem incidens aquis submersus est quaeritur an restitutioni, vel retentioni pecuniarum locus sit. Praepositae quaestioni satisfaciendo praemittendum est,quod finalis ratio restitutionis pecu niarum per mortem ab homine irrogatam, est, ne quis insidietur vitae societatem ineuntis, de adtollendum votum captandae mortis alienae, ari mentote in fundo F. de rei reia catum l. prima Coae tapa t. & dixit Geminianus in cap. ceptum numeri 1 in n. de rescripti quod ex eo textu inoluit stylus Curiae, quod in mandato de prouidendo debeneficio alicuius viventis, scribi solet. quod conseratur,cum vacabit alia quam per mortem, de est bona, inquit prouiso contra mortem violenter causatam,ne conspirctur in mortem relignare nolentis. Rursus praetermitto, quod mors qualitercumque eueniat naturaliter, sive violenter, dicitur e Gle casus fortuitus,tet . . in principio Cosc. detur. δε- tal. qui textus est singularis ad noe, ut notant ibi Bald. de Albertc. Angel. iniri interdum is . Diias is deluditiis. Idem Albertc. proaemio Cod cuin me . . iistatur capitula Ioannes, ct c. . de homicidis i non riCasuum vero sortuitorum i alii facto naturae, alii facto hominis eueniunt, facto naturae, ut vis ventor u grandina,Naufragiu, Impetus fluminis.
terrae motus, ditis similes, Lito hominis veluti in ursis
23쪽
cursus hostium violentia latronum,Vis exercitus, di caeteri huiusmodi qui humano opere accidunt, Silc .in I afortuitis n. s.ct s.c. depign.act. 3c melius ad terminos, de quibus agit Ioannes de Anania imc f. n. q. equen. de homici Z dc in casum mortis distinguit factum naturae a facto hominis, Bald. per illum textum iuncta glossa in tanti Neratius. I. idem
Iulian . ad Aquiliam. His sic praemissis respondetur, quod lucratus est officialis pecunias in secietate positas per submersonem socii fortuito oc
Primo quia mortuus: sua morte dicitur qui ab
alio non est occisust in laruasub condictione g. quo ries. in verba defectus). de condit. instit. Id per i an Linc. t. quibus modisse udum amittatur, o facit rex. in I. r.
o serum si adb tan tu M. ubi dicitur, quod violenta morte perem pii dicuntur, qui per vim, aut caedem intersecti sunt, ut puta iugulatum, strangulatum, praecipitatum saxo. fuste, vel lapide percussum, vel quo alio telo necatum, ex quo texta colligitur,quod, qui saeto hominis mortem sit eunt, ii violenter mori dicuntur, quod hie non inuenit, ergo violenta morte non periit. Seclido, mors t naturalis,&fortuito praeternaturam accidens aequiparantur,& idem de utraque iudicatur, d.m l. i. C. de iis qui ante apertas tabula
probat ibi Barbat. tuaia r. at hic socius fortuito praestrnaturam obiit, ergo perinde est, ac si morte naturali defecerit. Tertio esto, quod i mors violcta appellari posset, haec aquarum fortuita suffocatio, nihilominus idem,quod supra respondendum est. Quoniam ubicunque ratio expressa est, vel pro expressaliabetur . quia unica tantum adduci potest, de casu presib fit extensio ad omnci casus, qui sub ratione comprchendi postulat, immo non extenso, sed unius intcn so,& interpretatio comprehensi uae nominatur, sicuti genus suas species com pre
Cum autem in casum mortis violentae absque
sacto hominis euenientis, cesset suspitio insidiarum,&conspirationis in vitam, societatem ineutis, ergo de morte naturali ad mortem etiam violentam, quae sine facto hominis accidit,extenso seri debet, ut pacto lucrativo locus sat ad sau rem ossicialis. 7 Quarto pacta i restitutionis pecuniarum a
positum est, super morte violenta ab homine causata. ergo a contrario sensu locus est retentioni per mortem, tametsi violentam ab homine non causatam, quod fine argumentum dicitur esse ii cessarium ex natura verborum limitatorum, alioquin limitatio nihil operatur, M.tii L obseruare. f. profici sit n. t. deos proconsulis, Olerari L . o fretis L ira quis F. vulio puta Getitaecon I. η. .Omnes 8 ita tenere assi antes. Et id, quod venit a contrario sensu dicitur ex mente contrahentium ei- pressium, o sint qui testimento . mus' A. de test
mentis, ubi Baldin Paul.de Castadem Bald.m M venticulam C. de Disi is, ct cleripartan Lemne vepa.
nult. co .cilo. o Iari' de antiquit.tem ripam I.Versiam a r. n.37. ct equint. Non obstantinstrumenti verba, dum ibi formaliter dicitur, sin autem pecunias in societate ponens obiret mo tem violentam causatam ab homine ferro, ven no vel alias quomodolibet violenter contingentem, pecunias ossicialis restituere teneatur. Nam verba illa, vel alias quomodolibet violenter contingentem , in quibus tota dissicultas consistere videtur.tametsi verba generalia sint, non tamen generaliter sunt interpretanda, ut omnis mors vita olenta comprehendatur ad restitutionem pecus niarum in societate expensarum. Ad cuius tintelligentiam praemittendum est, quod aliquando verba generalia simplicite seu de parte proseruntur,& tunc generaliter intelliguntur, aliud vero si ponuntur relative ad praecedentia, quia tunc a
praecedentibus determinantur, &restringuntur.&ratione praecedentium restrictiva, Mum l. r. imprinci C. Iberitrarer. Oa bisequuntur, dc idci
eo dicitur, quod es ausula generalis in sine posita,
post casuum specialium enumerationem restringitur ad alios ciusdem speciei, casus, ut eos tantum comprehendat, non autem eos, qui alterius sunt speciei, vel qua'. itatis,t deceret acide transacti. f. scui dulci .demtico, ume eos teg.Lquaesturn. f.LADnti instruci. dc utrobique scribentes, Euer d. incenturia locorum legadium, Acoageneralitare,versis. Vbi pulchre scribit.& habetur ni c. sedes, usu uideri rescript. G ibi Can istae. Et pleniis mel Fel via. qui sub n. s. ver quartadeclarario declarat hoc procia re, nedum quando clausula seneralis indesinite prolata est post speciem,sed etiam quando cum si gno uniuersali profertur, ut si dictum sit, & quoscunque alios , vel quavis alia, vel omnia,& similia, adhuc casus similes tantum expressis veniunt
non maiores, idemque optime confirmat Card Dic liment. I. 6- hoc n. 2 per illam textu cunas de probo.o dignat.m verbo,cz quamxu aliam dispositionem,
ubi inquit, quod compraehenduntur alia, quam expressia, si modo sunt eiusdem generis, vel condi et ionis, non autem si sunt alterius, seu separati s neris,& Immo t. quoque ubi probat,& tenet Ias. m
quod hic verba vel alias quomodocibet violenter cen tir item comprehendunt alios casus similes expressis,sed in praecedentibus in picto restituti nis pecuniarum expressi sunt casus mortis violentae facto hominis illatae ergo in generalitate verborum subsequentium comprehenduntur alii casus violentae mortis facto hominis prouenientes, non ti,qui absque facto hominis violenter superueniunt, Felyn.c in nostr num. s rescripti ubi quod si impetratur beneficiu vacatura per mortem Titii, vel alio quovis modo, non includitur vacatio per mortem in personam alterius, quam Titii, de quatenus clausula generalis ampliat, α comprehendit cassus maiores expressis limitatur
procedere circa id, quod rationabiliter potest sit, genere compraebendi, & cui causa finalis non repugnar
24쪽
pugnat sal Emi decertan.r.est pactum. quaest. I . Oss.C.de collat.at vero in morte violenta ab homi- he non causata. cessit ratio conspirationis,& ins-diarum, ergo appellatione mortis violenta ab homine causatae rationabiliter non continetur mors violenta ab homine non causata in generalitate. ii verborum subsequentium. Non obliat: in super ouod dictio alia, ligniscat contrarium eius quod supra fuit exprestim tutas ctibulog. s. g.de iure a
citur dedi ione, alius, alia, aliud, qui implicant
casum maiorem exiressis et alterius qualitatibus,& generis,alem con 3 eis. q. LI. Qis cons i . nu.
- a ' consas .n.3. ivoLa.9 espondetur, quod idictio alia,,diuersimode exponitur secundum n turam, orationis, in qua ponitur & ideo aliquando diei io alias exponitur,id est, aliter vel alio mo-ἡλι se θ.Wrumg.de pectigal .f. illud. g. de aqua quot diana ctissima, vel exponitur actas, id est, alio
ρω ergo dictio a Fas operatur diuersimode seca- dum subiectam materiam, quae hic ut ex praemissis apparet repugnat intelligentiae, quam pars adversa deducit. iasiare respondendum esse censeo ad fauorem equitis, super cuius ossicio inita fuit s cietas,& ipse iure retineat atque lucratux si scuta ducentum in societate posita per submersionem
si mendam. 1 amnes par peccati originalis primorum parentum. Q s Tio V. Hvulus Aebilis mortis casus occasonem prae bet de morte disserendi, in Christiani fidele,
pericula mortis saepius animo voluentes ad morte salutarem secure perueniant. Quaeritur ergo, ani morti si patia a minuat,tollatiae poenam pro peccati, in futuro debitam. Res ondetur,si mors violenta iuste reo per iudicem inflicta est , de se non satisfacit poenae pro peccatis actualibus patienti
debitae nis concurrat magna contritio, magnaq; patientia morituri,ut de latrone cum Christo erutari fixo,legimus, quia tunc satisfacit, & in gratia moritur Mors autem violenta,ab homine iniuste illata, si patienter sustineatur multum satisfacit,licet non semper ex toto,sed secundum quantitate culpa,& patientiae S contritionis. Mors vero naturalis non sui scit ad remissione poenae peccatorum actuali uiri: sed tantum venialium & sorte pro magna parte poenae debitae pro mortalibi dimissis, satissaeit si morbo si voluntarie accepta, quae etsi necessariast, potest tamen id, uod est necessaria, voluntarie acceptari.&TM-
iismalibus verbis. Mors ergo, utcunque veniat, patienter sustinenda est, Quoniam a Deo est,ut iusta poena peccati originalis. Druis Thomas I. r.q.8 ret.: int.1 a. Nee iniusto Dei iudicio tribuatur, si seriaui illivi quandoque varios mortis casus incurrat, quoniam tesseAugustino mala mors dicenda non est, ouam vita bona praecessi,Dominus namq; Iesus seruos suos atroces mortis casus, quandoq; su- sitiere sinit, volens illos ad plenu purnar ne pii gatorium habeant intrare,propterea idem Augustinus se orabat domine hic ure hie seca, ut insuturo pareas.Plura ad hoc eo improbandum adducit exempla Beatus Antoninus pari. I.tis.1. I. s V M M A R I I. a In ictionis in is vitiatius mentum. a Inditios ab annis domi d soldiat insistim artim de
false suspectam redditur.3 Roman ab indictisn/ annos computabant, tetris a di- Itimo, graci vero a ludo Noctileo.
Tomuciorum Imperator triplui corona insi tu rite
II viliat instrumentum,niri cratii in I admonendi Isidi iureiur Rom.consanan si lex.consss. xui. Etsi indictio eum annis domini discordat suspitionis salsitatis notam euadere instrumeta non possent, licet in indictione praesumatur error, ubi annota domini adsit certitudo, si vero eoru subsit incertitudo indictionis dubitatio omnino vitiat instru
3 in 'tim priscis quippe temporibus Romani tante
Christi siluatoris ortum ab indictione annos co- putare cosueuerunt, hebrat a diluuio, grsci autem a ludo Herculeo, qui in monte olympo per singula quadriennia celebrari solebat,stra rara f.C.deindict. Aso. incinam paeto calculus annorum a praeeis hebraeisque ferct, cum non si praesentis speculationis praetereundum csse decreui, sed ad termio usquaestionis propositae propius accedens 6 stiendum est,indictionem tesse spatium t cmporis tria lustra concludens dicta ab eo quod est indico seu nuntio,propterea, quod singulo lustro viii.
verso terrarum orbi tributa a populo Romano, nuntiari seu praeconicari solebant L l .no. v not.C. de Is V.Co O.Wpraeponat nomen imperat. in princivb ato in c.inter drictos demonstram. Vel secundum alios non tantum praecontrari sed praeci pi vi Romam tributa soluturi conuenirent De Lim. te in rivm.ia r. i.verses annos.
3 Hine collecta quae a principe extraordinarie indicitur, super indictum ab initio nuncupatur, postea vero quam in ordinarium convcrsa, de tepore in tempus soluitur, indictum seu indictio as -
25쪽
pellatur, a qua nemo qua uis pes uilegiatus existat,
nostri primo igitur e lustro ferrum tributarii
offerebant, ut inde instrumeta bellica ad usum rei militaris construerentur , 'argentum secundo lustro conserebant,ut militibus stipendia in pr1mitim laborum , ac virtutis eorum elargiri possent, Tertio aurum quod aerario conditum seruabant, ut suadente aliqua necessitate in v sum cadentis Reipublicae profusi us expendere possentet is διι. t . C. I l. Od. confricusnadis p. alti tu, vel ut inde Deorum simulacra consarent, Specu u proxime citato. nunc vero Romani imperatores :
triplici corona non sine inriterio insigniri solent. Prima namque serrea in Aquisgrana Germaniae ciuitate a Coloni e se Archiepiscopo donatur. Ferrum prae se seri fortitudinem Imperantis, qua hostes rebelles ac infideles expugnare conculcar ;possit. Secundam argenteam dum Italiam ingreditur,in ciuitate Mediolani Archiepiscopus eius dem capiti eius superimponit, significatque argetum animi candorem, puritatemque, qua princirem p rq caneris omnibus,sulsere decet. Postremo
a Romano pontifice, aurea corona decorari solet, aurum vero sicut omne metalli genus excellit, ita imperatorem hortatur, ut reliquos totius orbis principes iustitia,aliisque virtutib. praecellat, Cloruent. rum f. porro vi Ide iureiar. & priusquam triplici hae corona suerit insigninas, non iure imperator, sed Romanorum Rex nominari debet, c. venerabiam de Aia. O AE t. potor. r. n premio gret.
et iis .sed ad te mi redeundo calculi iudictionis exemplum subiiciam : anni domini modo sunt ab u
tero virginali ι36o qui numerus annorum diui
datur per quindenum numerum, cannis, qui xltra quindenum numerum supersunt alii anni trea superaddantur, & quot illi, tot indictiones sunt, Primus namque annus prima est indictio, & sie de singuli usque ad decimam quinta in lusue pro cedatur, post qua ad primam tamquam ad circuium redeundo praeterita di sutura conspicere poterimus, eis quispiam iure cupiat, quot indictiones, seu quindena temporis curricula a partu virginis hue xsque es luxerint, ex sida calculatione
saluatoris ortu anno tertio indictionis tunc cur rentis extitisse, quemadmodum ex iis quae supra allegata sunt liquet,&prccipue ex glossa ind. c. ntera lectos in nrue induitionis nisne, Me insiti s v M M A R I a.
illi soluendum est,atque fraudant, vel Meuitani
tributi solutionem mortaliter peccat,ad restitutionem uetenetur. Itidem non soluens Cabellam vel collecta iuste impositam a principe vel a communitate ad id auctoritatem habente, pro expens, sibi occurrentibus, peccat,& surtum committit,ob idque ad restitutione tenetur, & in supcr p nitentiam arere debet de peccato atque ae mendaciis ae periuriis a fraudatore commissis, quia ipsum probatur ex verbii domini dicentis: reddite quae sunt Cesari, Caesari. Et Pauli qui ait: necess-tate subditi estote, non solum propter iram sed e iam propter conscientiam. Ideo enim, & tributa praulati, Ministri enim Dei sunt, reddite ergo mnibus debita cui tributum, tributum, cui vectigal vectigal. Et confirmant praemissa B. Antoni
ma, qui ambo fuisse admodum seribunt auctoritatesque ad hoc comprobandum adducunt. Exi a gentes vero pedagia siue gabellas a Viatorisu, vel mercatoribus pro personis ipsoru , vel rebus, quas ad proprium deserunt usum mortaliter peccant&rapinam committunt, nis cum licentia principis 3 id faciant. Atque etiam exigentes i subditis seruitia indebita in personis vel rebus, compellent caeos ad operas personale vel ad vecturas ani malium, vel ad alia huius in odi, rapinam committunt 4 & ad restitutionem tenentur Propterea, qui cxactiones huiusmodi iniussas fraudat vel occultat. non peccat, modo abstineat a mendaciis ais; pe iuriis .at si mentitur, peceat quidem sed venialiter, si addit iuramentum, peccat mortaliter. Neutro tamen casu tenetur ad restitutionem , quia non subtrahit alienum, sed magis saluat quod est iu u.
his quuntur Et haec quoad laicos,quo vero ad clericos a personis ecclesiasticia pro rebus suis quas deserunt tithil exigi potest, nisi causa negotiati nis merces traducant. tamquam de censibus in sexto,vbi casus,& si subterfugiunt,ut non soluant non peceant. HS. Antonius praeeitatus una cum aliis allesatis confirmant Postremo sciendum est quod tributum seu gabella soluturus no tenetur publieanum requirereti illi se ultro offerre, sed ad requisitionem exactoris soluere debet, alioqui norequisitus non tenetur in conscientia. s. d. itis. Oi ab scin n. Obb. tu. . vesper cundum
et sabellas exigentes atque Ecentia principis rapi tra
s ridentes subitis induita servistit tenentur ad ι-
Dititionem. 6 Traudans inlusam bellam n peccat.
Qv Asa io VII. IN lictionis usum adinventum esse, ut si gulo lustro tributa principi soluerentur praemissuma est.atvero in soro conscientia: notatiuii est. quod
tributum iu fgnum subiectioni, principi debitui dit hyrrei locatio Acitur esse asenario. a Lua ex causa necesi taris es identiu utillarus. ω
H capitia apparere debet. contractus sempω arte id rarivstinitaresdumaeo,
1 Tractarus Monacerum caluon ad se debet.. De cutis cognitione erid etsi tu separaraa .
26쪽
o Quod procedit in rebus pares valoris, vetin Onu existentiis in parti tu ab ecclesiaremum' Res parvi relinum ratori arbitriis iudicu aestimatur.
ιι Dummodo praecedat legitima caussic contrahendi. O Luodde consuetudine non eruat sicundum a M.
Q v IEs Tro VIII TNemphyleusin de nouo concesso dicitur ali-1enatio, cinulli, ocia audientiam de rebaret nona -- Mn. Dec.tu.de locato j equitur n. r. Idcirco necesse est. quod interueniat veritas causa de solennitas formae, ut alienatio robur consequatur, dc veritas causae adesse dicitur,ubi causa necessitatis, vel euidentis utilitatis concurrit, alioquin expressim a canone prohibetur, c. sine exceptione 12 q. 2. auth. hoc porrectum Ces acrofectari ende Senu. nisi da
n. modes roseca. Immo non sufficit quod eccle-sa in instrumento concessionis in emphyleusini confessi fuerit contractu cedere in eius euidetem utilitate,quantum aliunde u per assertionem atq; confestione praelati& capituli constare debet εο ecclesiae utilitate,cuius consesso ecclesiae praeiudi-tiu afferre non potest, nisi de veritate confessionis
' bilis a. Et adiudicandum utilem ecclesiae contractum,vel non ,tempus contractus inspicimus, s cundum quod damnum vel utilitas ecclesiae per pendi debet. per ea quae habenturper Guid. pap.
U. m. voLL Rursus solennitas sormae debet interuenire, ne pe tractatus monachorum vocalium ecclesiae cola
Iesiatae, de quo quide tractatu instrumentu sepseratu ab ipso alienationis instrumento seri debet,
cu temporis interpositione, ut maturius causa co-snita alienatio facta esse dicatur: Na si simul & semel fiat tractatus de alienado ipsa'; alienatio, abG que causae cognitione ob temporis breuitate processsisse dicitur,neque crediturNoe.afferenti caus cognitionem adhibitam esse. Paude Cas . cons. 3 8.
Quodq; de causae cognitione,& debita in v si itione debeat scriptura seri diuersa ab eo u,
- nintend de Caesena decisa uti late. Praemissa i vero limitantur nisi res sterilis sit, nam ecciesae res si rilis, de ineuita in emphyleusini concedi potest et
perpetuam, ut ad culturam expensis 5 opera con ductoris reducatur fauore inculta bona eulti uantium . in quibus speciale est, eis alienationem inempli euum concedi posse, id ipsumq; utile ec
clesiae esse dicitur, tum propter annua pensionem, tum etiam quia propter canonem non solutu vel linea conductoris finita poteli ad ecclesiam reue ii, Quemadmodum Canonillae inferius allegandi tenet, quodq; res sterilis ecclesiae possit in emi by teusim concedi, neque in damnum Gestar cedere dicatur,est tex. in Gidaures. de rebare non asi .v-bi hoc comprobat, IIuir. Abb. Ioan .deAna. Imo L&Andr Barb. Spec.Dt.de Iocais i. 8.m si tarn. 9. auth. si quMRuinas C. Liunctis ibi per scribentes notatis, S nuncupatim firmat I ut . in quicumj, C. deo mnia rodeserto Eb. it. Aug. Peroan c. ni praestata u. 379 de prob. coliam ii niter ita teneri ais r maris. Nec obstat, si dicaturre sterilem ecclesiae posse in emphyleusin concedi de consilios assensu praelati, atq; capituli. 5: solemnitatib.adhibitis, i in alienationi b.rerii ecclesiae requirutur, put expressa volunt 8 Canonistae ind. c. adoras. Respode obiectionem non Pcedere in rcb.paruis,seu parui valoris vel et secus in bonis existenti b. in partib. remotis ab e clesia, ita ut ea commode muli orare, vel custodire
de qfunt a praedit ne censin capitis δε sequuntur post si ibi de non istae tenetes tunc tacitu eces liae seu capituli co sensum sit ilicere 3e solemnitates alias requisitas no esse de necessitate adhibedas in
9 ms. Et res magni vel parui valoris arbitrio boni viri aestimatur cossiderando facultates ecclesiae co- cedentis, qualitatem bonorii, dc patriae consuetudinean, Mundu iram G. tortilas, dc expressius post Host.sequutur ibi Archid.S: Ioan . a Turre cremata, Imol. . c. i.de qua fiunt a pratira fine conseri suo
de Monte Lira I de empl. O ven .s 7. princi ci u tisiuio s. Roucro ecclesiae alias fructuosae pollunt con
cedi in emphyleusini facta solitae pensioni, diminutione in sexta parte eius,u, ex locationi b. antea percipiebat ecclesa di contractus in ecclcsiae utilitate cedere dicitur,eo in conduces in emphyt sim substinet periculii de detritilentii, sterilitatem, alior iique eas uti fortuitorii in fructib. occurretium,econeria quoq; re,ipsis indictorii, i pericula, detrimenta,& onera ad Geseii a prius spectabant, A pterea res antea ad aflictu idcari solita potest inempbyleusini cocedi P diminuta pensione in sexta parte & contractus ecclesiae utilis cessendus est,
ratur quando rcedit causa sic contrahendi, alio a nnulla pcedente causa no potest in emphyleusina cocci uo sim sub annua petione seu ais , qui antea erat in redditu ecclesiae dii diminutione sextae partis, ta tunc ecclesia laedi diceretur iupter prae iudiciu alienationis utilis dominia, Archi Lis c spa-
27쪽
rropria natura ipsi iam l .ri pranta s. d. tans
Mi s. m. sati quod clausulae generales remingantur ad id quod est de natura contractus,
s Quarto iust accrescendi non tollitur accedete etiam renuntiationi iuramento, quia iurametumno trahitur nisi ad illos casus a I quos trahitur renuntiatio, & vim specialis dispositioni, habet inco,in quo consentitur neque ampliat dispositio
ri Quarto clausulaei huiusmodi de sγlo 5: eo suetudine notariorum & ex capite eorum appositae aliquid operari non debent, nasii constet de me- IJ te partium appostas fuisse,ut de clausula eodicil
cde impiab.ct ali substitia emb. dixit quod notarii ut plurimum ignari vim clausularum ignorant di sunt ad instar cantorum qui bene cantant & nesci. unt rationem sui cantus, & etiam alias dies it Bald.
to. m. m. . ubi in uit quod uti est castic instrumenti ibi est casu, legis. Primo igitur quod: Dater superstes excludatur a portione fratris sine filiis prae defuncti, sacit quod clausulis valde praegnantib. dc amplis in instrumento diuisionis appositis ius fideicommissi conditionalis sublatum.&remissum esse dicitur, quemadmodum plures illustres do
in hoc sententiam esse referens & de remissione iuris fidei commissi conditionali. & commisson Eiuris emphrte urici argu ta n i,& praecipue in Zj. duo
Secundo liberatio penera et ad omnia indistin ctetrabitur & ita cognita,& valet in vim renunti xionis quod specificata quoad alia in vim pacti,
quod verbis generalibus initum extenditur ad omnia, ne a proprietate verborum recedatur, hine Bald. in tpactum C. de collatio. monet renuntiantes ne verbis generalibus N et tu so sermone utantur, alia, sibi imputandum cst,cum sciant etiam inc gnita verbis generalibus comprehendi, de tenet Alex .cons a. ina. ιδ, ct consit n. . r. Q. τρια. Tiraquennui unquam inpraefam a num. Hs sue ad quem refert Ripam l. Centurio num. G. de Vul o II num. tae. Caere c. ration. Accedit renunciatio thupit quod imperitia notariorum dcstruit munda omni legum & iuris auxilio, quae plurimum ope & eonscientias bonorum virorum saepe in P icu ratur,ut per Paris conso. msq. oeconfiie. nu. aa. at lo ponit. Igitur vel ex iure accrescendi supersi s voLI. Marsit in rubr. C est iustor.nu. 3s Gaiatii consse iter succedit vel ex tacito pacto aut repetita c5 ysi 1 num.'. Curi. Iun. s q. v .l2. Tertio quin
cessione quae post mollem patris in personam siliorum repetita censetur, Alexari limiti O Titio. n. G. Ode verborum obstio cono I. in .svol. 1. Dec consab; vel ex iure successionis irregulatis secundum Am.d. l. mihi o Titi Ocel. s. vel quia quando plures ab uno stipite & fonte procedunt omnes pro uno reputantur, & habet locum ius accrescendi adest ius accessorium ecundum Bald.d is miti O
n. Σ.vel ut dixit Bald.in cap.t Octo vidimus n. .de his qui in nudo dare possius accrescendi est potius lacti quam iitris, id est quoddam ausumentum,proprie vero appellatur ius accestarium .&dicitur prouisio legis factum hominis supplena vel ipsum interpretans ex natura in uesiturae dit cita prouidentia contrahentium.quaecunque lyitur ratio sit, unu est quod praedefuncto sine filii, fratre, superstes succedere debere videtur. Contrarium t praemissis non obstantibus verius esse existimo. At in primis praemittendum est quod tenor instrumenti diuitionis primum diligenter inspiciendus est,sau. . . duofratres qtis L
turae dat legem coutractes, inprimisque debe: a do diuidentes sibi inuicem promisissent aliquid in perpetuum non petere aliqua ratione vel cauta quae dici vel excogitari posset de iure, vel de facto, unc equidem huiusmodi verba pinguia & prus
gnantia remissionem iuris accrescenai importar, ut originaliter tenuit Ioanandr. qum reserunt& sequuntur Alex. Lj. duofratres col. tr. Ripa ibidem
munern hanc opinionem esse 5 uti communem sequitur Parisco . .ns. D. reprehendens Dec. qui in cons 9smι8. asseruit contrariam communem esse, facit etiam quod tradit Alex. 0 2 . i. de diuisione, in qua dictum fuerat remittentes mnia iura quomodocunque S qualitercunque 17 sibi eompetentia & competitura. Quai to et ius de pr senti in spe, re aut de futuro, quale est ius accre
μέ s. n. it. licet simplici renuntiatione tolli non possit, utpote, quod solius renunciantis consensu munita est,pacto tamen quod duorum consensu nititur,&maius robur hat et tolli de remitti potest citat etia sola renuntiatione parte p sente facta tollit , Bart.ini. I. C. ιγ ν ta sequuntur ibidem Ne
28쪽
. Ne .msti si n. u. O Iuberran. ZM M. mis1.O . di cum hac concluso ne magis com munis est sententia,tesse Alex. ubi supra & Zu eardon. M. Quinto quando verbali enuntiationis insitu rum conen ta sunt, tollitur ius superueniens ex
nova causa defuturo dum tamen probabilis spei
Quodque verba generalia & praegnantia ad
suturum relata inducant remissionem,aequa su
iri, de suturo & cx eausa. Desurum,&habet tunc renuntiatio vim specialis N ex preis consensus de clausa laederogatoriae, ita it saltem in genere cogitatum videatur de iure sibi competituro, ut per Curiatan s. r.cen I. o. uni ubi plene iuribus&auectoritatibus hoc ipsum comprobat Dec. d. co
xto ii tempore diuisionis & renuntiationis una ta men extat causa, ex qua ius de suturo superuenire potest illud ipsum censetur remissum ut renunti- , attonis verba aliquid operentur.&unica illa cai. sa, ex qua illud ius superuenire potest, habetur pro expressa, perinde ae si nominatim specificata
septem standamentis, de quibus ibi firmaui: quod licet renuntiatio per verba temporis praesentis secta non porrigatur ad tua de suturo, si non ex .iaret aliquod ius, nisi de suturo, illud remissa e t
Utque in renuntiatione : comprehenditur ius destitutore 3c spe, Dec. aal. ma Cod erat L num. 31.&quamuis Zuccardus ibi num. r. de Foe dubitatare videatur & cogitandum relinquat, non t men haestandum est ex mente Bartol. ibi a res om uitio suae distinctionis, cum quo communiter transeunt loci. xt tradit ibi Curtius numeri . O
Septimo ' ratione iuramenti in instrumento diuisonis appositi, ius accrescendi, de tutor missum, sublatumque esse cessendum es, eo quod iustum obligati ramis eiurantem&habet vim specialis&expressae renuntiationis atque consensus, sacitque actum valere omni meliori modo, 5c iurans dicitur salte in genere cogitasse de iure de suturo,&ex noua causa superuenienti, neque tune
nulligitur renuntiatio rebus se stantibus per ea qua adducit Curt ipsi. d. res ρ.cat . Soc. .acon ιγ mi r . OA.volam. . m. confi66. nu. lov. i. ni in indiuiduo si bit renuntiatio quae alias non valet di ad ius de suturo non trahitur. ii tamen iurata suerit, iuratio validatur & renuntiantem a iure de suturo excludit, ut post alios tenet
Q. O communiter ira tenerra mar, facit erram quedtenuit pom. s.co .ra.num. 2. quod licet tu de futuro renuntiatione tolli non possit, pacto tamen tollitur, vel renuntiatione iurara, Romanum i q. Ripa. l. fratres n. al. sequitur Ant. de pis, ita hi repet. I. in . a siclum os s. leti retur. cons mant ad Qtia L .m Li.n. v. Cod. depacta quod iu- sum, in renuntiatione porrigitur ad futurum, de
est eam valer omni meliore modo quo potest,& quod communis est in hoc opinio. Octavo quando rcnuntiatio non personalis sed realis esset, vel renuntiatur omnino, idest pro omnibus seu omnium contemplatione, tune iuxaecresstendi remissum dicitur, pertextum de quod ibi flos & Bald. Opistis primo de n. feci: ag
Curtiis senior octo tens o 9. numero D. de communiter seribentes tenent secundum Alexan. l. f. duo
Praeterea ex verbis:geminatiis praegnantibus
renuntiationem omnino facitam videri isentit i dem Curti nam. s irca principium , renuntiatio nemque geminatam vim habere renuntiationis iurara' tradit lasou re i. m. s. od Da. Pari conso num. I. l . . ubi etiam ponit sub num. 9ο. de
sequentibus, quod renuntiatio generalis facta omnia iura comprehendit, de in rem sacta dieitur, licet de aliquibus personis mentio in ea faeta sue rit, ubi communiter ita teneri asserit atque praemissis etiam coneordat Alex. consis.nam.I.voluptas. Osequitur Ripa L . m. . . C. de pacto, dum tenet
quod ii renuntiatio simpliciter iacta suerit, debet in dubio intelligi omnimodam esse & realem, α
renuntians in omnem euentum excluditur, tam-
os frater sine filii, moriatur, de idem probat ex Bald in d. a iis eo qui r n.num. r. ubi ait, quod si frater resutationem secerit fratcorecipi cns pro se suisque heredibus S cui ipse dederit illa verba de cui dederit extensua sunt&realia,ve ba cui dederit di quiquid voluit seu placuerit, inquipollent Cuit. eo. Mucis. iiii. is praefata igitur resutatio nedum defuncta fratri prodesse debet, sed etiam his omnibus quibus ut prosit pecuni riter interest ipsius fratris praemortui,per textum de quod ibi Bart.Bald. Ans de ceteri into ita . D 1s de A DELEt faeit: in siniti tex. citrum C enonum eo.&quod ibi Bala Salic in reliqui& Aretan re sit.
pilo principali competes prodesse videtur singulari succes ori ab eo causam habeti , summodo n5 personalis sed realis sit exceptio, immo etiam si exceptio personalis fuerit prodest tamen emptori euilibet succei ri ab eo causim habenti, quo niam emptor vel alius successor facit sibi cedere. actiones illi competens,d ab eo constituat pro
29쪽
Nam propter acceptilatione:&a uilianam si- pulationem praeced.ntem omne ius superstiti fratris competens ci spe iuris competituri subla-ia fuit ipsoque iure extim ita , nec ullo unquam
tempore imposterum ex aliqua noua causa retii uiscere potest,ut consuluits Om. sensi 2 n eris.
Asequitur Antonius de Petrucciam raper t. l. pN- manum . Ain est, Iaritur di in stin ili casu consilium Neapolitanum hae ea lora auctoritate iste
tum bi, ita decidit semel ut refert Cupicius
in niuenim obligatio qualiscunque illa sit sue petisonalis siue realis, pura, vel conditionalis tolliturdi nouatur per aquiliatiam stipulationem& redis itur in oblogationem verbis contrae iam , quae post modii in accepti latione quae est immaginaria 1 olutio tollitur,& est remedium siue consitum se sale f. rem peracoepti lationem. hii sitit o. silas modio 2:.obhar. o. uia ibi Iru Pectit de Ole. r.es solui.
7 Decimo quando i iti diuisione sibi inuicem
fratres alienandi potestatem dedissent secuta ali enatione acquirens in uictari non potest a fratre alienanti, sine siliis praemortui, ira 3. . dtio fatres IH G sequunt i5 pe alto Al x Ea
nem esse di ipse affirmant. Undecimo confirmatur per tex. & quod ibi
ο s.col m. a. ' se in cibia habetur quod frater vel agnatus consentiens fratri nudum alienanti de voluntate & consensu domini, non potest se ii dum reuocare mortuo stat te alienante sine siliis, quasi quod videatur breui manu seudo renuntia tum in manibus domini, etiam domino postea acquirenti concessum, frater si consentiens alienationi sua iura perdit, α aliena sortiscat. Sin fauorem acquirentis ius suurn remittere cens tur inquiunt Bald. praererea & plene Aym. mqtia quaedidit iuperflaturo Perrariens m. tr. impressa post traictatuni de antiquit. temp. Qui consensus fratris nedum expressis sed etiam tacitus interuenire potest,&idem operabitur glos in c. Titius serio odia defunct. trio Bal . . .
Et ratiscatio dilecti dominii idem operabitur,
ac si in manibus eius refutatio Noa foret, Cur sena ni o. s. on. gr. licet plerique eontrari una tenuerint,quod non requiratur renunciationem seri in inanibus domini, quos refert idem Curi. r. io numer. 82.is pili ripis. de dixit Aretanai l. fauo uri es arti. 29. quod Bald. qui per illum textum in c. tae eo qui se agnat.tentii ouod in manibus domini renuntiatio seri debeat, destruit illum ie-
si Duodecim quando instrumento diuisonis ex prissum foret, quod quilibet fratrum de portione sibi a si gnata facere possi quicquid
voluerit Verbum voluerit importat liberam voluntatem, & quod alienando voluit unus, alter non debet posse reuocare, alias non remaneret rcs libera in portione euiusque, prout est votum diuidentium scia in rex o 62.ntimo. .. volum. I. O . iutii Plertinus de Congis in re t ri .ectule P L me. o feras Ceducite . l. iis mih ti pii.
ι: st. quando in rc nuntiatione dictum fuit quod possint disponere pro suae libito voluntata, & constinat Crot dictis statio atro M.
re haec verba, uicquid sibi placiterit, &concessit pro se& iis quibus concedere voluerit, vel pro iis quibus dederit per aliis verba elata est recipienti potestas alienandi, tundunt angit dicto, Eti ra-
vos Non obstant suae in primo di secundo contra, Hodicebantur,s, blata enim sunt rationibi supra pro parte ista adductis., Non obstant : ea quae in tertio contrario dicuntur , nam respondetur quod clausulae in renuntiationcs quantumcunque uenerales restringuntur ad naturam contraetus S speciscata in eo quando salua ratione recti sermoni, ad speei se ta referri possint; secus autem quando ad specificata restringit, non possunt tunc namque ne fiat sine virtute aliquid operandi contractum extra naturam cius extendunt, di ad non specis eata &non cogitata referuntur,sartol. d. f. d fratris in mira . quem alii ibi sequuntur, las post alios iis . da
ptu incidant in periculum , inquit Bald. per illam
Vnde Angel. d a. l. . C. Adore promis secundum morem Perusinum inquit,renuntiantes verba incaute non effundantur, sicut capra pater nostri oposteriores. Et de elausulis lexecutiu7s ait Curti sun. censis. xi .s quod licet non mutent naturam principalis dispositioni, , declarant tamen qualis sucrit mens de intentio dis bone tis,& clarius Lancellotus Calia ulla in repetit. Centurio numer. 39o. Digest.
deus. G p Az dicetis quod quando in dispo-stione
30쪽
s isone nullum adest verbum ex vi vocabuli &propria eius natura aptum comprehendere illud quod comprehendi velis, tune clausulae exequu-tiuae non operantur quod comprehendantur, di ita procedi Clement. Irima de praebend. Aut sunt expressa verba de se N ex sui natura apta illud comprehendercitamen est dubium de mente disiponentis,& tunc clausulae executitiae dubiam &obseuram disponentis mentem declarant ut com/prehendatur. 33 Non obstat, quod i iuramento stat o lectum .responsio enim colligitur ex superius es legatis, quibus adde,quod etsi concluso multum
dubia sit,an iuramentum sequatur naturam contractus, an vero illum extendat, ut resere Marc. Antonius Baueria tract.A vir re tiramenti nu. Ir . rem 1 artem tamen negativam quod iuramentum non rcguletur a natura contra eius. sed magis contractum ampliet S extendat di praecise iurantem obliget etiam extra naturam contra eius, tenet Iason in Isi contienerit, I . deiuri ieri .omnium
pra citati conveniunt in hoc, quod haec est magis communis opinio.. Idcirco quamuis ex partitione & diuisio me de boniseinphyleuticis facta,non esset sublatum ius accrescendi, nihilominus virtute iuramenti praetcr naturam diuisionis praecise iurantem obligatur ad non pe*endum seu regressum habentem ad bona iussa,& inquit Bertran. . si a Io. in . Am.3Ax ren untiatione verbis amplis iuramento vallatis facta renuntian abdicat a se
33 mne ligi, auxilium. No obstat id i quod in quinta
to contrario dicebatur, quoniam inamo clausula instrumentorum disponunt & operantur qui de nieitie contrahentium fuit, ut notatus clausulas, quae sunt destrio & communi consuetudine instrumento exprimeret,iquia nolit.6. Hua. si de Miletc.Alexandis l. I. r. numeri ιa. volum. δε- cundo. Delicis c. m M. Terraneno de consutit . ν iompa idem Ripa tuler Centuris.ntim r. 83. de rastari Opapia de alii plures, quos refert Tira luet s. dem ieconisi rati.yparte limitata .n imo. de communem hanc parte in esse tenet Hieronymus Crat.1essumse iv.colam s. lum. 2.3elate etiam Capit. δε-ci in numer. a. Ex quibus adhu reo sententiae
contra superstitem fratrem emphyleuticam domum iam diu diuisam atque distractam reuocare
si 6 Mors naturatu, opraeter nataeram accidem qui
Extensis sit ad omnes casin, qui sub ratione expressa
3 Argi enim a contrariosiensium meme contrahe rium dicitur. 9 Verba neralia neraliter accipiuntur, nisi relatio ad praecedentia exprimantur.
ιο Cetuus eneratu in fine posita refringitur adpra 'cedenti
ii Etiamsicum Inooiuersali Uerantur. 1a Dictis alias significat contrarium ei in quia '
militia: instrumento cautum est,quod si pocunias in societate ponens decederet morte naturali, os licialis petanias ipsas lucri faceret. snautem obiret mortem violentam causatam ab homine,serro, veneno, vel aliter quomodolibet violenter contingentem,ossicialis pecunias restia tuere teneatur Cum socius aestiuo tempore se in sumine lauaret in gurgitem incidens aquis si mersus est quaeritur an restitutioni,vel retentioni pecuniarum locus iit. Praepositae quaestioni satisfaciendo praemittendum est,quod sit alis ratio restitutionis pecuniarum per mortem ab homine irrogatam, en, ne qu:s insidietur vitae societatem ineuntis, & adtollendum votum captandae mortis alienae, argi menso lu.in fundo Igri rei ren arati . l. prima Coae data l. & dixit Geminianus in cap. sic tum numeris in mae rescrist. quod ex eo textu inoluit stylus Curiae, quod in mandato de prouidendo debeneficio alicuius viventis,scribi solet, quod conse
ratu cum vacabit alias,quam per mortem, & est bona, inquit prouisio contra mortem violenter causatam , ne conspiretur in mortem resignare nolentis. Rursus praetermitto, quod mors qualitercumque eueniat naturaliter, sive violenter, dicitur cf. se casus sortuitus De min priusvis Coac detur. δε-rat qui textus est singularis ad hoc, ut notant ibi Bud. & Alberie. An l. in dii interdum in M. Dinfestis lita tiu.Idem Alberie..in promio maris. n meri notatur capitula Ioannes, O c. n. de homicid avi Canoni a.
Casuum vero fortuitorum i alii facto naturae, alii facto hominis eueniunt,facto naturae, ut vis ventoruGrandinu,Naufragiu, Impetus sumini terrae motus, di iis similes, fabo homini, veluti in ursus