Auicennae Quarti libri canonis fen prima de febribus

181쪽

propinquiora aequalitats est aqua algeleviabin decocti:& sympias acetosus. Et fortasse ponemus in ea casia mfistulam. Et fortius illo est ut ponas in ea Victutem turbit . Et clysteria in is principio sunt magis dilecta, quam solutiva alia , & sunt clysteria in quibus est virtus alliastechί , & chamarmillae ,& siciae, & cartami, & violarum, & s hesteti, se ficus ,& odor turbit. Et in eis sit casiae fistulae , id olaum sitamMnum, & baurach , & fortasse indigemeacutiore istorum secundum elongatio neni febris a pura. Adiuuantia autem

ad digestionem sunt sicut syrtis iis acetosus permistus cum aliquanto de a , geniabimaut strupus acetosus de radicibus . Et post septimum sicut deco Etio absinthii : est enim iuuatim , subintillativa materies, & confortativa st machi . Et similiter aqua foeniculi , se aqua apii cum syrupo acetoso . Et si

pertransit .xiiiJ: tunc non est maluit dare in potu trochiscos ros. minores a Si autem aegritudo prolongatur, no . inuenimus excusationem : quin demus ea, quae sunt sicut trochisci de eupat

182쪽

. et co . L 1 B E R in I. i. tium hypochondrium est buius gen

ris Et emplastratio mirach eorun iterum cum eis, quae digerunt , & maturant, & mollificant tensionem , cum venerit illic . Cum ergo scita eri; quod digestio ia aduenit,tunc euacua,& Pr Moca , & non cures. Et de euacuati nibus bonis eis est , ut sumantur hieradipicrae drach.6 succi absiuchi), & cupa tori) amborum ana. drach. iij. seminis api, , myrobalanorum , citri: hebulorum ana drachia v. turbilia drach vij. fiant piluta ex eis cum aqua api): & sit dosis eius drach. it. Et de illis eth dec cito bona inuentione nostra. Recip. eupatorio, absinthii , myrobalanorum. hebulorum ana drach. v. seminis me-lonis, seminis cucumeris, & alcheta, Scseminis apii , suchalia, bedeoardoni,nium ana drach. x. turbit. drach. i. c. siae fist. drach. vi. p assul arum enucle

tarum drata. Xx.. ficuum X. numero,

I esten numero xxx. geleniabin facti eum ros. persicis pondus drach .. XV .de' Coquantur omnia secundum quod de meoqui solent huiusmodi decoctiones. Et sumatur de ea cadus magnus in qua

msi a sit siliqua α scammoneae. Et

183쪽

sortasse necessaria est medicina sortis

uno modo,, debilis alio modor eius

vero sortitudo est secundum hoc,quod ipsa euacuat humorem viscosum , sed ipsius debilitas est secundum hoc, quod ipsa non evacuat plurimum vic una: immo possibile est ut fiat grad

tio in ea , quare evacuet humoremias cuius euacuatio est necestaria multis vicibus, ut non destruat virtutem Echaec medicina est illa , quae possibile . est ut partiatur in pluribus victous, ω possibile est ut aggregetur , & parum quidem ex ipsa medicina soluit parum ex humore malo. & plurimum de me dicina praedicta soluet plurimum ex malo humore: De decoctionibus vero parum sortasse non facit aliquid. Et huiusmodi quidem medicina est , vesumatur turbit quantitas drach. s. dc plus, secundum necessitatem, & scam. moneae prope altusugi .i. aut 'supra id: & conficiatur cum geleniabin prae dicto , & bibatur. Aut sumatur deis agarico,& scammonea secundum hanc compositionem , & conficiatur cunia

geleniabin praedicto & bibatur. Amponatur in succo rosarum recentium

184쪽

cuius quantitas sit Vnc. i. & bibatur . Aut in sympo nos. & bibatnr C A P. XL LDefebremuson, est illa, qua nomi natur Dricos. i. febris ardenS C Auson est seeundum duos modost

aut enim causon est cholarica,&est causa in ea mulitudo putredinis aut . intra Venas corporis totius : aut in Venis, quae sequuntun partes cordi S Proprie , aut i a gelais partium oris stoma-Chi: aut in hepate: Aut phlegmat lca',& fit ex phlegmate salso putrefacto in venis, quae sequuntur partes cordis, sicut dixit Hippoc. in e deinia: Et nolit phlegma salsum , sicut sciuisti, nisi

ex aquositate phlegmatis cum cholera cuta Est ergo cholera, quae putrefit ignea cinerulenta permista aquositati plurimae. Et quoniam causon veli mentiora habet accidentia, quartu teditiana , oportet ut sit .breuioris spatij quam ipsa. Et senibus quidem parum accidunt febres causonides r & cunia accidunt eis pereunt: Moniam nom. sunt in eis nisi a causa valde fortiam, a lius eorum virtutes sitne debiles: lita.

auuenibus autem , & pueris prurimum

185쪽

accidunt: S est infantibus leuior pro pter humlaitatem eorum. Et quandoq;est in eis cum prosundatione omni propter eleuationem vaporum ad caput. Et Hipp. quidem dixit, quod si alicui acc1dit in febre causon tremor, tunc permistio mentis resoluit ab eo tremorem . Et videtur ut sit illud,quoniam cerebrum calefit valde , & cal fiunt nerui: & est verisim ite ut sit cali son , & sit permistio mentis, quae res Obuitur per tremorem, propter expulsionem materierum ad neruos . Et plurimum quidem consumitur cum vomia

tu, & solutione ventris,aut sudor aut fluxu sanguinis narium. c P. X LII. signa .

SIgna eius sunt inseparabiistas , &

occultatio teporis , de vehementia accidentium ex asperitate linguae , Scex citrinitate eius in primis, & ex nia gredi eius secundo. Et ex retenti ne sudoris, nisi apud crisim. Et vehementia sitis , nisi accidat tussis parua ,

quae sedat illam sitim, sicut dixit Hipp.

Et videtur, ut sit vehementia sitis e rum propter causam pulmonis et em cum

186쪽

cum mouetur tussis parua humectatur, per id quod currit ad ipsum ex carn D molli. Et caliditas in causone quidem secundum plurimum non est ita fortis in exterioribus , sicut sortitudo eius in interioribus: Et est confractio in ea Ieuior, quam in aliis. Et in facta quidem ex cholera, fortia fiunt accidentia mala ex vigiliis , & inquietudine , &adustione, & permistione mentis, &fluxu sang. narium, & dolore capitis , di pulsatione temporum & profi inditate oculorum , & solutione ventris cum cholera pura, & casu appetitus. Et quando accidit infantibus , abhorrent mamillam, & non recipiunt eam , de corrumpitur illud quod sugitur de Iacte,&acetat. C A P. XLIII. Cura causonidis.

I ' Si cura tertianae purae. Et cum: indigeret euacuatione, sicut cum illis, quae dicta sunt, tunc festinatio est melior . Complementum Vero est apud digestionem. Et non phlebotometur , fortasse enim inflammabit eos & fortasse iuvabit eos, si fuerit illic turbiditas aquae , & rubedo. V

187쪽

rum indigent subtiliatione , & regimine Vehementiore , & infrigidatione actuali eius,quod ipsi sumunt. Et

cum times casum virtutis , est necessarium cibare eos , quamuis non app tant: & praprie in eo ex quo resoluitur reS plurima : multoties enim aduenit

eis bolismus propter priuationem sensus : Et indigent lenificatione in primcipio sortiori , & curationibus febris

acutae praediistis,secundum omneS mΟ-dOS, Vel vias narratas. Et quandom conueniens est ut dormiant apud teporem paruum febris super aquam tam marindorum . Et quandoq; ponitur in ea parum camphorae. Et diligitur eis dympus acetosus , aut emulsio seminis portulacae aut emulsio seminisendivise r & batech algachi est eis bona Valde. Et consideret in potatione

aquae frigidae secundum quod diximus illud. Quod si non fuerit quod prohibeat detur in potu de ea etiam usq; ad infrigidationem vehementem, vel usqpad extinctionem. Et fortasse aduenit eis permistio mentis, & obliuiscuntur petere aquam : quare oportet, Viser beant de ea qualibet hora paulatim, a

188쪽

166 LIBER se M.

paulatim sorbitiones plurimas: & pr prie in eo,cuius linguam vades siccam. Et cura accidetia eius superflua cti eis, quae diximus in capitulis su is.Et Opo tet t caueatur in eis superfluitas sang. narium, est enim de eis, in quibus m snificatur timor apud eoS . Et oportet ut obseruetur anhelitus eorum e re non dimittas partes pectoris spasinax,

Et oportet ut DbserueS capita eorum

cum aceto, & oleo rosato , & sanda lis, es aqua rosata, & camphora, & his similibus. Et embroces cum decoctioni bus,in quibus decocta sunt ea, quae diximus. Et quando sortes sunt in eis vigiliae, tunc cura eos. Et non est malum , ut in potu des syrupum de papa uere etiam, di si sit de nigro in huiusmodi dispositione. Et in fine eius data, in potu trochiscos, qui conueniunt eis, sicia sunt trochisci de camphora. Et

in illa hora conuenit eis syrupuS acetosus cum emulsione seminis cucumeris, S seminis endiuiete, di seminis portui cete . de Vnoquoque eorum sit pondus

drach. h. Et syrupi acetosi sit pondus

drach. XXV. Vsq; ad XXXV. secundum

ouod videtur. Et si fuerit illic ventris

189쪽

solutio, tunc dantur trochischi de sp dio constrictim. Trochisci boni. Recip. spodi1 , ros. ana drach. ii. f. croci sexta drach. i. minis portulacae, seminis endi uis ana drach.iliaeminis cucumerisin citruli ana. drach.ii.sandalora drach. i. f succi liquiritiae, amyli ana drach. i. camphorae sextam drach. i. de dosis eius sit drach. i. Et iterum ros. drach. iiii. seminis melonis , alchaiar 'S alcheta , & portulacae Omnium anR . drach. ii. croci tertiam drach. i. camphorae sextam drach, i gummi, amyli, dragagathi, succi liquiritiae ana drach. i. dosis eius drach. ii. Et cum declinat aegritudo manifeste, tunc non est malum uti balneo, cuius aqua declinat ad

frigus . Et illis in quibus magis diligitur balneum ex eis, sunt quorum febris est ex phlegmate salso . C A P. XXXXIV. De Iebre sanguinis .

Opinatus est GaI quod non fit s

bris lang. a putredine sanguinis. Nam sanguis cum putrefit, sit cholera,

190쪽

di non est sanguis: fit ergo tunc febris cholerica, non sanguineae: ει sit causonPraedictus , aut tertiana: & cura eam cum illa cura. Hic vero sermo eius est contrarius sermoni Hipp.& contrarius ei quod est conueniens : & plurimum quidem erroris eius est in sermone eius ; quando putrefit sanguis sit cholera: iste enim sermo facit opinari duas intentiones , quarum una est : quod 'quando putrefit peruenit ad hoc , ut fiat post putredinem eius cholera: sicut dicitur , lignum quando inflammaturi efficitur cinis, & secunda , quod quando putrefit, sit in dispositione qua ipse

putrefit cholera : sicut dicitur , quod dignit quado calefit sit cinis.Consider mus iraq; una quaq; duaru intentionu. Intellectio prima est corruptae acception 1s tribus modiS , quoru primus est, quod sanguis quado putrefitc uertitur subtile eius ad choleram malam , &spissum eius ad melancholiam : non ergo cum totalitate sua sit cholera. Et

sc condus est , quod illud fit post putredinem : & nostra consideratio est in dispositione putredinis. Et tertius est,

quoniam post illud fit cholera , & non scimusa