Auicennae Quarti libri canonis fen prima de febribus

21쪽

rem rerum in unoquoque dum eum locorum 2

Cura phlegmaticae periodicae 36 Cura phlegmatici continuae quae nominatur Latica 37 Cura emptatosn lipariae.L epialae,

cura feb. syncopalis humoros scus318bris syncopalis minutae 6o Regimen nocturnae,& diurnae or

m De quartana periodica Signa

63 Rememorat o latu tuorum quibus indiunt post digestionem

ibatiopatientium quartanam os .ura quartanae continuae 67

milibus tela M

22쪽

continet Capitula M

Cura hecticae 6 Rememoratio medicinarum insti-

gidantium eos FRememoratio medicinarum hu

mectantium eos ε

De cibatione hobentiu hecticam . De succuri endo dispositionibus sequentibus hecticam gD e hecticvlenectutis s

23쪽

TRACTATUS PRIMUS

DE FEBRE EPHEMERA.

c AP. I. De Definitione O generibus Febrium.

traneus accensus in corin

de , & procedens ab eo mediantibus spiritu,&

sanguine,per arterias,& venas in totum corpus:& inflammatur in eo inflammatione, quae nocet ope rationibus naturalibus : non sicut caliditas irae & laboris: cum non vltima tur: vel cum non peruenit ad hoc visit accensa, & noceat operationibuS .

Et sunt quidam hominum qui diu, diit febres in duas diuisiones primas , scilicet in febrem aegritudinem , dcia Dbtam accidens et & ponunt febres

24쪽

, LIBER IIII.

apostematum de genere febris accidentis . Et intentio quidem sermonis peorum est haec , quod febris aegritudinalis est illa inter quam , & causam quq non est aegritudo , non est mediu sicut febris putredinit.: putredo en1m est causa eius absq; medio et &non est putredo in seipsa aegritudo: immo est causa aegritudinis. Febris vero apostematis est accidens apostemati existens, dum est apostema, sequens ipsum : & apostema est aegritudo in seipso. Et contradicenti quidem inest ut dicat: quoniam si propterea

quod febris apostematis sequitur c liditatem eius, & sequitur vel concOmitatur dolorem ipsius, videtur ut sit febris accidens , tunc oportet ut sit plurimum sebrium ephimerarum accidensin si ipsa sequitur putredinem,

quae est in apostemate, tunc apostema non est causa eius prima , unde est apostema : immo quantum ad putredinem , quae est in ipso: causa igitur eius quae est essentialis, est putredo,&apostema non est causa eius nisi per accidens . Et dicimus quod si non Ggnificauerint per febrem accidensa hoc:

25쪽

hoc:immo non intellexerui per eam .

nisi quod ipsa sequitur apostema inuentum, per inuentionem apostematis : similiter est dispositio febrium . putredinis per comparationem ad putredinem et Verum occupatio tria huiusnodi contradictionibus est illud , quod non confert in scientia me-.dicinae aliquid: & facit medicum procedere ex arte sua ad inquisitiones , quae fortasse impediunt ipsum ab arte sua : proccidamns ergo secundum id quod conscietum est. Dicamus ergo propterea quod se bres apostematum, di oppilationum sunt febres accidentes , & aliae sebres sunt aegritudines, tunc conueniens est ut dicamus, Quoniam propterea quod omnia quae sunt in corpore hominis sunt tria genera. s.

membra continentia illud , quod est in eis de humiditatibus , & spiritibus,

quorum comparatio est comparatio parietum balnei: Et humiditas conte-ta, & eius comparatio est comparatio

aquae balnei: Et spiritus animalis, &vitalis, & naturalis, & vapores sparsi, di comparatio eorum est comparatio ςris balnei: Et accensum cum calidi-

26쪽

LIBER IIII.

late extranea 'inflammatione primia

est illud quod quando ipsum extin. l

guitur infrigidatur quod ei vicinatur: di quando infrigidatur illud,quod est

vicinum ei, non oportet ut ipsum ex linguatur : immo possibile esst ut remaneat, & redeat , & calefaciat illud quod ei vicinum es . Existens unum istorum trium generum, eXtra quae non inuenitur in homine genus co poreum . Et si accendatur febris inta membris radicalibus accension prima: sicur accenditur adustior verbi gratia: in parietibus balnei, aut in folle ferrarij, aut in olla coqui:tunc illud genus sebrium nominatur febris hectica . Et si accenditur febris ac- lcensione prima in humoribus: deinde

accendatur ex eis in membris, sicut accidit et ut effundatur aqua calida in balneo, & igniantur vel calefiant parietes eius , causa ipsius : aut ius calidum in olla, & accendatur olla

causa eius, tunc illud genus febrium nominatur febris humoris. Et si a cendatur febris accensione sua prima in spiritibus, & vaporibus: deinde saccendatur ex eis in mebris:& hum

27쪽

FENI. TRACTATUS I. s

ribus: sicut accidit, ut perueniat ad balneum aer calidus , aut accendatur ignis in eo, quare calefiat aer eius , &Perueniat ad aquam, & parietes: tunc genus illud febris nominatur febris ephimera et quoniam est accensa in re subtili,quae resoluitur cum velocitate:& raro pertransit diem cum nocte sua : nisi conuertatur ad genus aliud

febrium. Haec ergo dioisio febrium est per modum propinquum diu sioni euenienti per differentias . Et diuiduntur febres alio modo . Dicitur enim quod de febribus sunt febres

acutae et & de eis sunt non acutae. Et de eis sunt chronicae : & de eis sunt non chronicae : Et de eis sunt noctu

nae r & de eis sunt diurnae: Et de eis sunt salubres rectae r & de eis sunt habentes accidentia horribilia . Et de eis sunt dimittentes: & de eis sunt inseparabilis . Et de inseparabilibus sunt quaedam , quibus insunt inte sones,& remissiones,seu tepores. Et de eis sunt similes . Et de eis sunt calidae . Et de eis sunt frigidae habentes rigorem , aut horripit tionem . Et de eis sunt sim-

A 3 plices

28쪽

plices . Et de eis sunt compositae . C A P. II. De praeparatis ad febres. DIxerunt quidam quod corpora vehementius praeparata ad febres sunt corpora calida: & humidatae proprie cum humiditas est fortior caliditate : & isti quidem sunt foetidi sudoris , &vrinae , dc egestionis. Et corpora calida & sicca iterum sunt Praeparata ad febres acutas , & incipiunt prius ephimerae , deinde festi. nant ad putredinem,& adustionem r& quandoq; faciunt cadere in hecticam. Et sequuntur ea ambo , quae

aequantur in humiditate & siccitate,&dominatur caliditas:κ ista sunt de genere eorum in quibus incipit febris vaporis calidi , deinde permutatur ad febrem humoris . Postea illa in quibus aequantur calor & frigus , & murutiplicatur humiditas : & istis quidem febres putredinis acciduut secundum plurimum incipientes. Et corpora fridiga,&humida, & frigida & sicca, sunt longinquiora corpora a se ibus, di proprie ab ephimera .: cam

29쪽

C A P. III. De boris febrium.

F Ebrium horae sunt sicut reliqua

rum aegritudinum.principium,dcaugmen tum,& status apud ultimum , & declinatio. Et sunt quandoq; istae horae uniuersales. Et sunt quandoqparticulares secundum quemlibet pa-roxysmum , & timor est in principio usq;ad statum.Apud declinationem vero non moritur aeger ex ipsa febre, nisi per id quod dicemus de causa . Et principium quidem est hora, in qua calor naturalis praefocatur a materia subinergente ipsum in membro & est hora, in qua non apparet digestionis, aut diuersitatis eius contrariae digestioni vestigium. Et principium quidem est inuentum in omni aegritudiane . Verum quandoq; occultatur, sicurest eius occultatio in *nocho, & epse Iepsia, & apoplexia. Et quando primcipium est occultum paucorum accudentium , existimatur quod non sit principium in ea. Et similiter quam doq; in die primo febrium acutarum videntur nubes, & signum maturit iis existimatur quod non sit ei A. 4 prii

30쪽

a LIBER IIII.

principium : & non est ita. Et audi metum quidem est hora, in qua con mouetur caliditas innata ad resiste dum materiei motu manifesto, & apparent signa digestionis: aut signa cc uaria digestioni. Et status est hora, in qua vehemens est pugna inter naturam & materiam: re apparet victoria unius ambarum earum super aliar& est hora pugnae: & eius spatiu est in habentibus paroxysmos acutOS p xysmustunus , & non cognoscitur,

nisi per illum qui sequitur ipsum: aut

duo paroxysmi, & cognoscitur in te tio eius: & non addit super illos ambos, ut in pluribus, nisi in aegritudinibus macronoxijs: sortasse enim assimi tantur paroxysmi plures in omnibus iudiciis suis: M illic a ad statum completur vestigium digestionis,aut contrarij eius . Et declinatio quidem est hora, in qua calor innatuS iam dominatur materiei , & vincit eam:& existit in congregationis eius sep ratione .s rei post rem: & tunc alleuiatur caliditas intrinseca , & expelli tur ad extremitates donec resoluitur: di multoties accidit error : Et status