Quinti Horatii Flacci Opera denuo emendata

201쪽

AD CLAUDIUM NERONEM. IX. SEptimius Claudi, nimirum intelligit unus,

tanti me facias. na cum rogat,dc prece cogit Scilicet, ut tibi se laudare, & tradere coner, Dignu mente, dom ; lesentis honesta Neronis,.Munere cum fungi propioris censet amici Quid possim videt, qc novit me valdius ipse. Multa quidem dixi, cur excusatus abirem et Sed timui, mea ne finxisse minora putarer , Dissimulator opis propriae, mihi c'mmolis uni ific ego majoris fugiens opprobria culpae, Frontis ad urbante descendi praemia i q- si Depositum laudas ob amici justa pudorem iscribe tui gregis hunc, & sortem crede, bonuinq;

AD FUSCUM ARISTIUM. X.

URbis amatorem Fuscum salvere jubemus Ruris amatores : hac in re .scilicet una Multum dissimiles, ad cetera pene gemelli Fraternis onimis, quidquid nebat alter, & alter: Annuimus pariter vetii notique columbi. Tu nidum servas et ego laudo ruris amoeni Rivos, & musco circumlita saxa , nemusque id quaeris p vivo, & regno, simul ista reliqui , Quae vos ad coelum effertis rumore secundo. Utque sacerdotis fiigitivus , liba recuser Pane egeo jam mellitis potiore placentis; Vivere natur ae si convenienter oportet , et Ponendaeque domo quaerenda est. area primuini Novistine locum potiorem rure beato pEst ubi plus tepeant hyemes 3 ubi gratior aura Leniat, & rabiem Canis, & momenta Leonis, Cum semel accepit Solem laribundus aeuium . Est ubi divellat semnos minus invida Cura pDeterius iaricis olet, aut nitet herba lapillity

202쪽

Porior in vicis aqua tendit rima pere plumbum, Uua , quae Perpronii trepidat cui murmure rivii pNempe inter varias nutritur silva columnas, Laudaturque domus, longos quae Prospicit agi os . Naturam expellas surca, tamen usque recurret ,

Et mala perrumpet furtim fastidia victi ix, Non qui Sidonio contendere callidus ostro Nescit Aquinatem potantia vellera fucum, Certius accipiet damnum, propiusve medulli , Quam qui non poterit vero distinguere fallam. Quem res plus nimio delectavere secundae, Mutatae quatient. si quid mirabere. Pones, Invitus, fuge magna licet sub paupere tecto

Reges, & Regum vita Praecurrere amicOS . .

Cervus equum Pugna melior,communibus herbis Pellebat, donec minor in certamine longo Imploravit opes hominis, fraenumque recepit; Sed postquam victor violens discessiit ab hoste, Non equitem dorso, non fraenum depulit ore 3 Sic, qui pauperiem veritus , idiotiore inelast is

Libertate caret,dominum vehet improbus, at c LeServiet aeternum, quia Parvo nesciet uti, Cui non conveniet sua res, ut calceus olim',

Si pede major erit, subvertet: si minor, uret. Laetus sorte tua vives sapienter , Aristi, Nec me dimittes incastigatum, ubi plura Cogere, quam satis est, ac non cessare videbor: Imperat , aut servit collecta pecunia cuique Tortum digna sequi potius, quam ducere funem, Haec tibi dictabam post fanum Putre Vacimae, Excepto , quod non simul esses, cetera laetus:

AD BULLATIUM REUERSUME X A S I A. XI. QVid tibi vasa Chios, Bullati, notaq; Lesbos

Quid cocinnaSamos,quid Cr si regia Sardis dindi rim quid,&Colophd majora,minorane fama

203쪽

io. x P i s T O L A R DCunctane prae capo, & Tiberino Amine sordent An venit in votum Attalicis ex urbibus una pAn Lebedum laudas odio maris. atque viarum pScis , Lebedus quam sit Gabiis desertior, atque Fidenis vicus, tamen illic vivere vellem , Oblitusque meorum. obliviscendus & illis, Neptunum procul e terra spectare furentem Sed neque, qui Capua Roma Petit, in re, lutoqi Aspersus, volci in caupona Vivere, nec, qui Fligus collegit, surnos, & balnea laudat, Ut sertunatam plene prae, antig vitam. Nec si te validus jactaverit A uster in alto,

Idcirco navem trans AEgeunt mare vcndas .

Incolumi Rhodos,&Mityi'ne pulchra tacit,quod venula selstitio, campestre, nivalibus auris , yer bruinam Tiberss, Sextili mense caminus, Dum licet, . & vultum servat fortuna benignum, Ronit laudetur Samos, es Chios,& Rhodos absc si Tu , quamcuirque Deus tibi fortunaverit horaim serata sume manu , nec dulcia differ in annum itit quocumque ioco fueris , vixisse libenterete di s. nam si ratio, & prudentia curas , Non locus egusi late maris arbiter, austri iCoel ,non anima mutant, qui trens mare currui. Strenua nos exercet inertia, navibus atque sest

Quadrigis petimus bene vivem . quod petis hic Est Ulubris, animus si te non deficit aequus. AD ICCIUM. XII. V Rumus Agrippi Siculis,quos colligis, Icci,

L Si recte seueris, non est, ut copia major Ab Iove donari possit tibi. tolle querelas. Pauper enim non et , cui rerum suppetit usus . Si ventri bene, si l ateri est , Maabusque tuis, nil

Divitiae poterunt regales addere majus. Si forte in medio positorum abstemius herbii Vivis, & urtica: lic vives Protinus , ut te

204쪽

Confestim liquidus fortunae rivus inauret :vel quia naturam mutare pecunia nescit: vel quia cuncta putas una virtute minora. .

Miramur, si Democriti pecus edit agellos, Cultaq;du peregre est animus sine corpore velox rClim tu inter scabiem tantam , & contagia lucri, Nil parvum sapias, & adhuc sublimia cures: Qite mare copescant cavst. quid temperet annii: Stellae sponte sua, jussaene vagentur, dc errent. Quid premat obscurum Lunq,quid proserat orber, Quid velit, & possit rerum concordia discors Empedocles, an Stertinii deliret acumen puerum, seu pisem, seu porrum, & cSpe trucida V,

utere Pompejo Grospho, &, si quid petet, ultro

Defer.nil Grosphus,nisi verum orabit.&aequum vilis amicorum est annona, bonis ubi quid dee st: Ne tamen ignores, quo sit Romana loco res: Cantaber Agrippae, Claudi virtute Neronis Armenius cecidit: ius, imperiumve Phraates Caesaris accepit genibus minor. aurea fruges Italiae pleno diredit copia cornu.AD VINNIUM ASELLAM. XIII. UT proficiscentem docui te sepe, diuque,

Augusto reddes signata volumina, Vinua, Si validus , si laetus erit, si denique poscet . Ne studio nostri pecces , odiumque libellis

Sedulus importes opera vehemente minis er . Si te forte meae gravis uret sarcina chartae Abjicito potius , quam quo perferre juberis Clitellas serus impingas, Alinaequet Paternum Cognomen vertas in risum, Se fabula fias. Viribus uteris per clivos, ii vinina, lamas. Victor propositi simul, sic perveneris illuc, Sic positum servabis onus , ne forte sub a cibasciculum portes libronim , ut rusticus agnum :Ut vinosia glomos furtivae Pyrrhia limae.1 s Ut

205쪽

x PISTOLARUM Ut cum pileolo soleas conviva tribulis idie vulgo narres te sudavisse serendo

Carmina , quae possunt oculos , aureisque morari Caesaris . oratus multa Prece nitere Porro . Vade, vale, cave, ne titia es mandat e frangas.

AD VILLICUM SUUM. XIV. V Illice silvarum,& mihi me reddentis agelli,

Quem tu fastidis,habitatum quinq; focis,di Quinque bonos selitus Bariam dimittere patres e

Certemus, spinas animone ego fortius, an tia Evellas agro, & melior sit Horatius, an res Me quamvis Lamiae pietas , & cura moratur Fratrem moerentis, rapto de fratre dolentis Insolabiliteri tamen illuc mens , animus,ue Fert,& amat spatiis obstantia rumpere claustra, Rure ego viventem, tu dicis in urbe beatum, Cui placet alterius, sua nimirum est odiosers. Stultus uter ocum immeritum ausititur inique In culpa est animus, qui se non egugit unquam. Tu medias inus tacita prece rura petebas:

Nunc urbem, & ludos, & balnea villicus optas. Me constare mihi scis , & disaedere tristem, Quandocumque trahunt inviis negotia Rinuant. Non eadem miramur: eo distonvenit inter Messi & te: nam quq deserta, & in hospita tela Credis, amoena vocat, mecum qui smiit,& oiuit. Qvqtu pulchra vocas fornix tibi,& uncta popina Incutiunt urbis desiderium, video, de quia Angulus iste feret piper , & thus, ocius uvae Nec vicina subest vinum praebere tabernas ae possit tibi nec meretrix tibicina, cuius Ad strepitum salias terrae gravis. & tamen urges Iam pridem non tacta l igonibus arva, vemque Disiunctum curas, & strictis frondibus exples Addit opus pigro rivus , si decidit imber, Multa mole docendus aprico parcere Prato.

206쪽

LIBER I.

Nunc, age, quid nos nim coucentu dividat,audi, Quem tenues docuere togae, nitidique capilli rQuem scis immunem Cynarae Placuisse rapaci:

Quem bibulum liquidi media de luce Falerni,

Cena brevis juvat,&prope rivu somnus in herba. Nec lusisse pudet, sed non incidere ludum . Non istic obliquo oculo mea commoda quisquaLimat, non odio obscuro, morsuque venenat. Rident vicini, glebas, & saxa moventem. Cum servis urbana diaria rodere mavis r Horum tu . in numeriun voto ruis: invidet usum Lignorum, & pecoris tibi calo argutus, & horis. Optat ephippia hos piger, OPtat arare caballin. Quam scit uterque libens, nsebo,exerceat arte,

AD C. NUMONIUM VALLAM. XR

hiems Velie,quod c tu alia,Salerni, I Ouorum hominum regio, & qualis via - nam mihi Bajas. Musa supervacuas Antonius , & tamen illis Me facit invisum , gelida cum perluor unda

Per medium frigus . faue myrteta relinqui, Dictaque cessantem nervis elidere morbum Sullam contemni, vicus gemit, invidus aegris

Qui caput,& stomachu supponere tantibus audet Clusinis, Gabiosque petunt, & frigida rurat Mutandus locus est, & diverseria nota

Praeter agedus es 'us.ciuo tendispno mihi Cumas

.Est iter, aut Bajas, laeva stomachosus habena Dicet eques. sed ( equi fraenato est auris in ore )Major utrum populum frumenti copia Pascat, Collectoste bibant imbreis, puteos ue perenneis Dulcis aquae . nam vina nihil miror illius orae. Rure meo .possum quidvis perserre, patique Ad mare cum veni, generosum, & lene r uiro: Quod curas abigat, quod cum spe divite manet, In venas,animumq, nam: quod verba minis set, 1 Quod

207쪽

iog EPt STOLARUM Quod me Lucanae iuvenem commendet amicae . Tractus uter plumis lepores, uter educet aproS, Utra magis pisceis, & echinos aequora celent , Pinguis ut inde domum possim, Phaeaxq, revertit Scribere te nobi&, tibi nos accedere par est.

Maenius, ut rebus maternis, atque Paternis Fortiter absumptis , urbanus coepit haberi, scurra vagus, non qui certum Praesepe teneret,

Impransus , non qui civem dignosceret hoste i ,aelibet in quemvis opprobria singere saevus, Arnicies, & tempestas, barathrumque maceli i , Quidquid quaesierat, ventri donabat avaro. Hic, qui nequitiae fautoribus, & timidis nil, Aut paulum abstulerat, patinas coenabat omasi Vilis, & agnini, tribus ursis quod satis esset.

Scilicet, ut ventres lamna candente nepotum Diceret urendos correctus. Maenius idem Quidquid erat nactus praedae majoris, ubi omne verterat in fumu, ct cinerem,non hercule miror.

Aiebat, ii qui comedunt bona: cum sit obeso Nil melius turdo, nil. milva pulchrius ampla. Nimiru hic ego sum . nam tuta, & pamula laudo, Cum res deficiunt ; satis inter vilia fortis. verum , i quid melius contingit,&unctius, idevos sapere, & solos ajo bene vivere, quorum Conspicitur nitidis fundata pecunia villis.

AD QUINCTIUM. XVI,

NE percuncteris landus meus,optimeQuincti,

Arvo pascat heru, an baccis opuleter olivli Pomisne , & pratis . an amicta vitibus ulmo. Scribetur tibi forma loquaciter, & situs agri. Continui montes, nisi dissocientur opaca' valle :sed ut veniens dextrum latus aspiciat Sol, Laevum discedens curru fugiente vaporet.

Temperiem laudes ; quid, si rubicunda benigne Corna vePres, & pruna serant. si quercus,& ilex,

208쪽

r i 3 3 R . r. io' Multa fruge pecus,inulta dominum iubet umbra

Dicas adduitam propius frondere Tarentum. Fons etiam rivo dare nomen idoneus et ut nec

Frigidior Thracam, nec purior ambiat Hebrus, Intirino capiti fluit utilis, utilis alvo. Hae latebrae dulces etiam csi credis) amoenae I ncolumem tibi me praestat Septembribus horis. Tu recte vivis, si curas esse, quod audis. Iactamus jampridem omnis te Roma beatum , Sed vereor, ne cui de te plus, quam tibi credas: Neve putes aliuna sepiente bonoque beatum. Neu, si te populus sanum, recteque valentem Dictitet, occultam febrem sub tempus edendi Dissimules: donec manibus tremor incidat uctis:

Stultorum incurata pudor malus ulcera celat.

Si quis bella tibi terra pugnata , marique I uicat, & his verbis vacuas permulceat aureis et Tene magis salvum populus vel it,an populum tu: Servet in ambiguo, qui consulit & tibi, & urbiIupiter: Augusti laudes agnoscere possis Cum pateris sapiens , emendatusque vocari , Respondesne tuo, dic sedes, nomine 3 nempj vir bonus , & prudens diei delector ogo, ac tu. Qui dedit hoc hodie, cras, si volet, auferet: ut si Detuleris fasceis indigno, detrahet idem . Pone, meum est, inquit, pono tristisque recedo. Idem si clamet furem , neget esse pudicum , Contendat laqueo collum pressisse paternum. Mordear opprobriis salsis, mutemque colores pFalius honor juvat, & mendax insemia terret. Que,nisi mendosu, & medace vir bonus est quisp Qui consulta patrum, qui leges, juraque servat Quo multae, magnaeque secantur judice lites: Quo responsore, & quo cmis teste tenentur. Sed videt hunc omnis domus, & vicinia tota Introrsum turpem , speciosum pelle decora ,

Nec surtum feci, nec fugi, si mihi diem

sera

209쪽

Servus: habet pretium, loris non uteris, aio. Non hominem occidi , i Pasces in cruce corvoS, Sum bonus, ev. frugi. renuit, negat atque Sabellus. Cautus enim metuit laveam lupus, accipiterque Suspectos laqueos, & opertum milvius linmunD Oderunt peccare boni virtutis amores

Tu nihil admittes in te , sermidine Poenae . Sit spes sellendi: miscebis sacra pro nis Nam de mille labae modiis , cum surripis unui

Damnum est, non lacinus mihi pacto lenius isti Uir bonus, omne serii que spectat,& cne tribunat Quandocumque Deos,vel porco,vel bove placati Jane pater, clare , clare cum dixit, Apollor Labra movet, metuens audiri r pulchra Laverna Da mihi sellere et da justum , sanctumque videri r Noctem peccatis, & fraudibus objice nubem. Quo melior servo, quo liberior sit avarus, In triviis fixum cum se dimittit ob assem, Non video. nam, qui cupiet,metuet qum, Porro Qui metuens vivit, liber mihi non erit unquam. Perdidit arma, locum virtutis deseruit, qui Semper in augenda festinat, & obruitur re. Vendere cum Possis captivum, occidere noli, Serviet utiliter. sine pascat durus, aretque: Naviget, ac mediis hiemet mercator in undis; Annonae prosit , Portet frumenta, Penusque. Vir bonus, & sapiens audebit dicere, Pentheu Rector Thebarum, quid me perserre, patique Indignum cogesp adima bona, non Pe pecus,rem. Lectos, argentum , tollas licet, in manicis, &Compedibus tauo te sub cui ode tenebo

Ipse Deus simul,atquc volam,me solvet, opinor. Hoc sentit: moriar. mors ultima linea rerum est.

AD S C AE U A M. XVII. avis sceva suis per te tibi consilis; & seis

Quo tandem Pacto deceat madoribus uti.

210쪽

L R R R r. ' sost Disce docendus adhuc,quae censet amiculus: ut sQqcus iter mons rare vel it.tamen aspice, si quid Et nos , quod cures proprium fecisse, loquamur.

Si te grata quies, & primam somnus in horam Detestat: si te pulvis, strepitusque rotarum . Si Ioedit caupona ; Ferentinum ire jubebo. Nam neque divitibus contingunt gaudia selis. Nec vixit male, qui natus, moriensque fefellit. Si Prodeste tuis ; pauloque benignius ipsium Te tractare voles: accedes siccus ad unctum, Si pranderet olus Patienter, regibus uti Nollet Aristippus; si sciret regibus uti, Fastidiret olus, qui me notat e utrius horum verba probes, & lacta, doce r vel junior audi, Cur sit Aristippi potior sententia, namque Mordacem Cynicum sic eludebat, ut ajunt et Scurror ego ipse mihi, populo tu, rectius hoc, &Spledidius multo est,equus ut me portet,alat rem Officium tacito . tu poscis vilia rerum Dante minor: quamvis sers te nullius egentem. Omnis Aristippum decuit color, & status, & res. Tentantem majora, fere Praesentibus aequum, Contra, quem duplici panno patientia velat, Mirabor, vitae via si conversa decebit. Alter purpureiuri non expectabit amictum , Quidlibet indutus celeberrima per loca vadet, Personamque seret non inconcinnus utramque.Alter Mileti textam, caue Pejus , & angue, vitabit chlamydem: morietur frigore, si non Rettuleris pannum. reser, & sine vivat inertus, Res gerere, & captos ostendere civibus hosteis .

Attingit solium Jovis , & coelestia tentat: Principibus placuisse viris, non ultima laus est, Non cuivis homini contingit adire Corinthum. Sedit, qui timuit ne non succederet , esto.

Quid, qui pervenit , secitne viriliter 3 atqui Heic est,aut nusiua Nod 3im. onus horret