Iacobi Lodoici Strebaei Rhemensis De electione, & oratoria collocatione uerborum, libri duo, ad Ioan. Venatorem cardinalem

4쪽

IACOBI LO

Electione, er Oratoria collos

catione uerborum,

Idri dum

CARDINALEM.

6쪽

DOI cI STREBAEI RHE- mensis de E lactione, Cr Oratoria collocautione uerborum,libri duo, ad Ioannem Venatorem cardi

nalem. PRAEFATIO.

R A N T in manibus nostris, a nctifime Cardinalis, commentaria quaedam in Rhetorica Ciceronis ad in, Fratrem, quum tuo imporio Lutetiam Parillarum relinquere, Condetum domum tuam petere iusisumus. Quum procul ab urbe propinquos tuos Oratorias artes Philosophianis doce remus, nec satis Multa librorum copia ad oporis incepti confictione fiuppeteret ominentur 1s internufis,ne nihil ageremus intere hunc libellu de deIectu Cr oratoria collocatione uerbori , set hiris horis ejecimus. Hanc duatem materiam potisitar m legimus e multis, quod in arte

dicendi iam proposita nobis ad i lustrandι , nihil e euidebamus utilius hominibus nostris, quam rationes Crustlates eloquendi Illud unum pulcherrisu, Cr fir moapere petendum, studiosis artium bonarum deesse molis me,er iam multis aetatibus defuisse. Qi id enim aliud noin orandi acultate modo, sed etiam in alijs artibus destideraturs Floret Gallia scientia rerum maximarum. Qui poetarum uersus dilucria exponant, qui pulchre narrent

historius, qui di perunt a te, qui ad naturae caussas peu

7쪽

PRAEFATIO.netrent subtiliter, qui tuto medeantur corporibus, νἱ

matbematicas demonfirationes sciant, qui bene tradait praecepta morum, qui restondeat de iure ciuili dis ponistificio, τ causas agant,qui diuina oracula docte acte, pies interpretetur,non modo singillis Franci e populis, sed etiam magnis in ciuitatibus prope innumerabiles inovenias. Qui vero pure,usimie,proprie, ornate eloquanis tur, admodum paucos. Sic in omnes disciplinas inuasit foeda ac spurca barbaries, sie egit in praeceps linguae Rornanae puritatem Cr ordinem, ut uix mi epinus quisque eorum qui inter doctos haberi uolunt, recte, dilucide, composite dicat. Nam er ex ijs paucis qui emendate loαquuntur,altera pars adeo assat insolens er obscurum genus, adeo impropria Cr inusitata uerba permiscet, ut quid agat uerbis, quid fibi uelit, non intelligunt eruditi. Vitium grande quidem tam commune gentiam bonum,

sermonem tam late patentem,linguam tot rerum naturae,

tot scientiarum interpretem,miseris modis uiolauisse. Sed hoc mulsi temporis,non bulus aetatis omnino jit. Quamoobrem neminem arguo qui se tueatur illa consuetudine aut potius abusu loquendi. nec illis docere uolo, quos uel senes,uel alijs rebus occupatos discere Latine serum est. Nec istud quidem si facere uelim, satis commode posim. Sed ut renascentibus literis bonis, iuuentus etiam nobis monentibus assuescat optimo sermoni, cuiu modi uerba legat, qua ratione 'γlum Armet, qua arte materiam ueripiat oratione, qVos ex omnibus imitetur, perlicue ni allor ae breuiter octendi. Verborum disteretius omnes quas neq; cicero,nes Quintilianus, neque posteriorum

quisquam aperte distinxerat, in ordines suos digesi: quodi di docensi plurimum constri, usus sum stequentibus

8쪽

pRAEFATIO. tibus exemplis. De natura Cr coagmentione 5eabari disputaui copiose,Cr uere dicam mulio copiosius,quam eorum qui uulgo leguntur, rhetorum quisquam. De nuri merosa concinnitate, de pedibus risibinicis, de modis aptae dictionis, de generibus eloquendi egi equid , sino gravius aut ueriu3 nec enim nabi quicquam arrogo)explicatius tamen Cr aperte magis id quod jacili iudicobunt ij qui nonra etiam legere ipsi , vel suis p egere

uolent. Hoc quicquid est elucubrationis, an amplifimo tuo nomini costcrarem, diu multri sibivi apud me coagitaui DNuddebat rationes ualidae multς in illιs tres more dignitatis tuae fusticienda male's, extrema teαnuitas nostri libelli, inde eis quae vix te restitare sinunt occupationes. Quid hoc eri dicebam, ad utram primariria nobilitate conspicuam, per agium diuitum en egeanoram,amici 'tagna primoribus, intimum christianistam regi, chrris ciuibas dis peregrinis, clarum praesectura Lexolliae ciuitatis, plurium sodalitatu procium, pontifcem longaeum , summe uerendum cardinalem, hominem vigilanti pietate,innocentia, liberalitate, viratute praestibilem, quid erit hoc ad virum tanturas At etiaparua recipit ille uir summa praeditus humanitate. Quo pactos cui non est otium non dico legendi, aut tenendi,

aut saltem dudiendi quid sit , sed ne recipiendi quidem.

adeo magna multas laboriosium principem distrabunt huc illuc negocia. In singulos dies precibus Cy sacris ore peram dare,Regi non deesse , sexcentas audire postularitiones egere multus literas, scribere non paucas, regererem sanuliarem, tam magnam sustinere domum, excipere viros honestos, tractare notos Cr ignotos, opem fruamicu,res pauperum Cr inopis curare, iter subinde a 3 facere

9쪽

ι PRAEFATIO. - feere, plus decem magistratus adminictrare , in singulis

obire vicia diuersa. haec omnia pauca ne tibi negocia

videntur,nisi rebus tuis premas aliunde nimis ac nimis orineratum Haec nabi ueniebant in metem amplisime cum diliuIu, π aliquid tibi osterre cupientem remorabantur. Sedenim hic liber domi tuae natus erat. conderi uenerat

in lucem,pauIum fuscitatus amoenitate laci, quo tibi perapetua maceries praeter castelim Cr irriguum fgum,nec procul duas aedes eleguletis, ambit istuum molli colle cimoniectam. I n media uelle prata peramoena,duobus piscuulentis fluminibus intercepta, ducenta Cr pluribus depasticerius cui loco celebrata carminibus Tempe comparari

non aegre ferant. Illic igitur satus apud te, tuus quodamu modo sectua erat. Quod si 'te ad alium, non ad te miri gralbet,iure uideretur ese fugitiuus. Et cui potius fudisarum stuctuam mitterem, quam ei qui propter pudia lia terarin me legit,in suos recepit, humansime tractauit, mercede fustinuit ,1 e frtunae melioris erexit Si tui omisnes, apud quos ago, in unum te conqciunt oculos dementes, CT omnium rerum suarum sciunt te potentem,

non Cr idem me sicere oportet At res oblata nihil est ad illam dignitatem. certe.At eiu 'odi munuscula ex osciuna Musaram petita, nunquam screati sunt honestissimi uiri etiam illiterati, non exiiiiij principes, non παges,non imperatores,no summi pontifices,non si deaesimmortales. An illud est paruu Cr tenue, quod a deo prorifctum, homini concessuam, perficit ne omnia coit at .

tempus edax An vile precium literam, quod unum mea moriam ueterum seruat, CT omnes omnium res Cr artes

contineis verum esto parum siquid est vicum: non Hud ego tuae maiestiti comparo, sed tuo defintim patrocia

10쪽

p RAEFATIO. nio committo. Non id augebit Ixu curra nimia mussidet Nee enim sum usqueadeo rerum inscius,ut quae doctineri iuuenibus in unum coegi, petam ut cognoscantur a te, vel ligatur. Non id quidem peto: sed i a tibi trado quasi in clientelam, aut certe in adoptationem, ut stlendore sancti nominis illustratasuis lectoribus ampliora uidearitur. N ibis est cur poeniteat vos E cessiae christianae prino

cipes huiusmodi adopidisse filios, qui post haec vos

Cr scienti e Cr uirtutu amatores fuisse teristentur.Sed iam tuis austicijs nostram de elictione Cr oratoria colloc 'tione uerboris sentcnαιiam explicea