Satyricon Petronij Arbitri viri consularis. Longe quam antea tersius & emendatius ... Accesserunt Iani Douzae praecidanea & Ioan. Richardi notae. Sulpiciae Satyra de edicto Domitiani, & in eam schedasmia Iani Douzae. Cum indice duplici rerum & verbor

발행: 1585년

분량: 370페이지

출처: archive.org

분류: 시와 노래

71쪽

vortice liuentibus Fab. nictantibus, humentibus

partas P ET . ARBITRI

terram trahere porcam mugientem accingatur

Hoc opere laudem elaborato casam piscatonam lub mus merentes, cibisque naufragio corruptis utcunque curati instillaenam exegimus noctem. Postero die cum poneremus consilium, cui nos regio ui crederemus, repente video corpus humanum circumactum leui ve

lice ad littus deferri. Substiti ergo tristis, coepique v uentibus oculis maris fidem inspicere. Et hunc seruta, proclamo,in aliqua parte terraru secura expectat uxor, sorsitan ignarus tempestatis filius, aut patrem utique reliquit aliquem, cui proficiscens osculum dedit. Haec sunt consilia mortalium, haec vota magnarum cogit tionum. En homo quemadmodum ' natat. Adhuc tanquam ignotum deflebam, cum inuiolatum os fluctus conuertit in terram , agnovique terribilem paulo ante & implacabilem Licham pedibus meis pene subiectum. Non tenui igitur diutius lacrymas, immo pedicussi semel iterumq; manu pi ctus: & ubi nunc est, inquam,iracundia tua' ubi impotentia tua y nempe pisciabus belluisque expositus es, & qui paulo ante iactabas vires imperij tui de tarn magna nave, ne tabulam qui, dem naufragus habes. Ite nunc mortales, ta magnis cogitationibus pectora implete. Ite cauti,& opes fraudibus ' captas per mille annos disponite. Nempe hic proxima luce patrimoni j sui rationes inspexit, nempe diem etiam quo venturus esset in patria animo suo finxit. Dij deaeq; quam longe adestinatione sua iacet. Sed non sola mortalibus maria hanc fidem praestant. Illum billantem arma decipiunt, illum diis vota reddentem Penatum suorum ruina sepelit: ille vehiculo lapsus properantem spiritum excussit. Cibus auidum strangulauit, abstinentem frugalitas. Si bene calculum ponas, ubique naufragium est: at enim fluctibus obruto non contigit sepultura, tanquam intersit peritum corpus quae ratio cosumat,ignis an fluctus,an mora . qui quid feceris, omnia haec eodem ventura sunt: fers thmen corpus lacerabunt, taquam melius ignis accipianimo hae poenam grauissimam credimus ubi seruis tr

72쪽

scimur. Quae ergo genientia est omnia sacere, ne quide nobis relinquat sepultura quando etiam ita de uim fata Statuant. Et Licham quidem rogus inimicis collatus manibus adolebat. Eumolpus autem dum Epigrama mortuo facit,oc os ad arcessendos sensus logius mittit Hoc peracto libearier officio,destinatum carpimus iter, essit r. in ac momento temporis in montem sudantes coscendiamus,ex quo haud procul impositum arci sublimi oppidum cernimus, nec quid esset sciebamus errates, donec a villico quodam Crotona esse cognouimus, urbem antiquissimam & aliquando Italiae primam. Cum deindo diligentius exploraremus qui homines inhabitarent nobile solum, quodve genus negociationis praecipue probarent post attritas bellis frequentibus opes. O mi, . anquit,hospites, si negotiatores estis,mutate propositu, aliudq; vitae praesidium quaerite. Sin autem urbanioris notae homines sustinetis semper mentiri, recta ad lucrum curritis. In hac enim urbe non litterarum studia /celebrantur, non eloquentia locum habet, non frugalitas,sanctiq; mores laudibus ad fructum perueniunt,sed quoscuq; homines in hac urbe videritis, scitote in duasi artes eme diuisos. Nam aut captantur, aut captant. In ac vibe nemo liberos tollit: quia quisquis suos hiredes habet, nec ad scenas, nec ad spectacula admittituri sed omnibus prohibetur comodis, inter ignominiosos

latitat. Qui vero nec uxores via qua duxerunt, nec proximas necessitudines habent, ad summos honores pedi ueniunt,id est soli militares,soli sortissimi, atq; etia in noc*ntes habetur. Videbitis, inquit,oppidum, ta quam in pestilentia campos , in quibus nihil aliud est nisi cadauera quae lacerantur, aut corvi qui lacerant. - - ' Prudenter Eumolpus conuertit ad nouitatem reiis Prudentioritem, genum; divinationis sibi non displicere consessus est. Iocari ego senem poetica leuitate credebam, cum ille, Utinam quidem sufficeret largior scena, id est ve- inlitum entastis humanior, vestimeniti latius quod praeberet mendacio fidem. Non mehercules poenam istam disser-peram rem, sed continuo vos ad magnas opes ducerem. Atqui

d iij

73쪽

rapinae promitto qnicquid exigeret dumodo placeret vestis rapina comes, &quicquid Lycurgi villa grassantibust praebuiiset Nam nummos in praesentem usum Deum matrem pro fide sua reddituram. Quid ergo, inquit

Eumolpus,cessamus in unum componere' facite ergo me dominum,si negotiatio placet. Nemo ausus est a tem damnare, nihil auserentem. Itaque ut duraret in- - ter omnes tutum mendacium,in verba Eumolpi sacramentum iurauimus, uri,vinciri,verberari,ferroque necari,& quicquid aliud Eumolpus iussi et, tanquam legitimi gladiatores domino corpora animasq; religio, nilime addicimus. Post perachum sacramentum seruiliter ficti dominu consalutamus, elatumq; ab Eumolposilium pariter condicimus , iuuenem ingentis eloque-tiae, & spei, ideoque de ciuitate sua miserrimum senem' exisse, ne aut clientes sodalesque filii sui,aut sepulcrum quotidie causam lacrimarum cerneret. accessisse huic tristitiae proximum naufragium, quo amplius vicies 3 rumorum sestertium amiserat: nec illum iactura moueri,sed destitutum ministerib pon agnoscere dignitatem suam. Praeterea habere in Africa trecenties sestertium, fundis nominibusque depositum. Nam familiam quide tam magnam per agros Numidiae esse sparsam, ut possit

vel Carthaginem capete. Secundum hanc formulam imperamus Eumolpo ut plurimum tussiat, ut sit modo solutioris stomachi, cibosque omnes palam damnet, loquatur aurum ec argentum, fundosque mendaces, ta sterilitate perpetuam terrarum ' fertilitatem. Sedeat praeterea quotidie ad rationes tabulasque testamenta omnibus sidem renouet,& ne quid scenae deesset,quotiescunq;

aliquem nostrum vocare telasset, alium pro alio voca- ret,ut facile appareret dominum etiam eorum meminiise, qui praesentes non essent. His ita ordinatis,quod bene feliciterque eueniret precati deos, viam ingredi- mur. Sed neque Gyton sub insolito fasce durabat, ramercenarius Corax detractator ministerii , posta se quentius sarcina maledicebat properantibus,affirmabatque se,aut proiecturum sarcinas, aut cum onere fugiturum. QMd vos, inquit, me iumentetmputatis

74쪽

sATYUCON stesse, aut ' lapidariam nauem hominis operas Iocaui, Iaprearum non caballi,nec minus liber sim quam vos, etsi pauperem pater me reliquit. Nec contentus maledictis tollebat subinde altius pedem, & ' strepitu obscoeno simul atque odore viam implebat. Ridebat co tumacia Gyto, pra anxiat is singulos strepitus eius pari clamore ' persequebatur

olfacitat ini oraceret. Sed ra hic ad ingenic redux Eumolpus : proseque' Multos, o iuuenes, carmen decepit: nam ut quisque et, e auctior versum pedibus instruxit, sensumque teneriorem ver- inquit 1 borum ambitu intexuit, putauit se continuo in Heli- molpas.conem venisse. sic forensibus ministeriis exercitati,frequenter ad carminis tranquillitatem , tanquam ad portum faciliorem refugerunt: credentes facilius poema extrui posse quam controuersam sententiolis vibrantibus pictam. Ceterum neque generosior spiritus sanitatem amat, neque concipere aut edere partum mens potest, nili' ingenti flumine literarum' inun- ingens Rudante. Effugiendum est ab omni verborum, ut ita di- i uiues

cam, visitate: & sumendae voces a plebe summotae, ut at inundata. fiat, Oni profanum vulgus arceo. Aqterea curandum est, ne sententiae emineant extra rationis v dum ex--eorpus o. presset, sed ' intexto versibus colore niteant. Homerus rationis testis, & Lyrici, Romanusque virgilius,& Horath cu- intecto vesti-riosa felicitas Ceteri enim aut non viderunt viam, qua iretur ad carmen, aut versum timuerunt calcare. Ecce

belli ciuilis ingens opus quisqvis attigerit, nisi plenus litteris, sub onere labetur. Non enim res gestae vers bus comprehendendi sunt , quod longe meliua histo- . , virici faciut qua poetae: sed per ambages, deoruquem, duno. lia iis nisteria, & sabulosum sententiarum tormentum prae- v. c. cipitandus est liber spiritus: ut potius furentis animi vaticinatio appareat, quam religilast orationis sub testibus fides, ' tanquam si placet, hic impetus, etiam si nondum recepit ultimam manum succe e claver GR.

iuri . Orbem iam totum et, ictor Romanus habebat, EvMox- Qua mare, qua terrae, qua fidus currit trumque. s.

Ne atiatus erat. Grauidisseta publicar inis Iam peragrabantur is quis us abditus olim,

d iiii

75쪽

tracta Hesperia sc PET. ARBITU Si qua foret tellus, quasi tuum mitteret aurum. Hosis erat : fati Hire in iri a bellaparatis

herebantur opes. nou Wulgo nota placebant Gaudia, non Ouplebeio irita ooluptas. eoeeum Ini concham laudabat inales in vinda. i. ora. Qis tres tellure nitor certauerat ostro.

H. St. a j Ac Hiue Numidae ' crustis, illiue noua vie era seres ii q*M Atque Arabum populus sua dei oliauerat arua. uee tati et ' clades, elisae mulnera pacis. S. . Quaeri:ur insiluis Mauriferae ollimus Ammonta laeta Afrorum excutitur, ne dest bellua dente preci a vi M. premit aduena classes

Tigris, em auraiagradiens oeectatur in aula, Vi bibat humanum populo plaudente cruorem. in v. e. hiis. Heu pudet e sari perituraque prodere Dia. vers sequvn' Pregaram ritum epulescentibus annis

Vulneribu, Sumpsere Miros: exsectaque miscera erroreparantur, Heuer fregere: atquevit fuga mobilisaei inop audacia Circunferipta mora properantes A erat auum, ruta est aediri e uatura, nec inuenit. omniburi ergo Seoria placent, Passique euerat corporea ressus, Et laxi crines, e tot noua nomina mem , nete hunc ver Queque virum quaerunt. Ecce Afris eruta terris Viro et menci: mreres eruorum: o serumque reuidens

leret , 'mi Dcle macula imitatur vi thus a urum, Qui turbant tu ensium turbant. hosile, ae nobile lignum sensum hosti- Tmlasepulta mero circunuenit: omniaque orbis te ac male no ebrreptis miles vias vi extruit armis. Ingeniosagus es. Siculo rus aequore mersis Ad mensimoisus perduciture atque Lucrinis Eruta littoribus ' men uni conchylia carnas,

et renouent per damna famem. iam Phasdis indis O rbata est avibus: mutoque in littore tantum Sota desinis addirant frondibus aurae. Nec minor is campo furor sis, empique Quirites Adpraeda strepitumque lucri su fragia vertunt. Venali populus, venalis curia Patrum. Duor inprecto: senibus quoque libera mirim Lxcideratu arsi que opibus conuersa potest . bile legunt

deducitur inde

condunt

76쪽

sATYRr COM Ipsaque maiiestas auro corrima iacebat. fellitur apopulo victo Cato: iriseior ille ephioicit, fascesi epudet rapuisse Catoni 'Namque hoc dedecis inpopuli, morumpie ruina Non homopulsu erat: sed in vis victa potes a Romanumque decus. quare ' iamperdita Roma fassi merces erat, oesne indirepraeda. Porro tergemino deprensam gurgite 'pridem

- Funeris illuuies, v usique exederat eris. Nullam rena domus, nudum siue pigiuire corpus. Sed beluti tabes tacitis concepta medullis Intra membrasurens curis latrantibus errat. Arma placent miseris, detritiaque commoda luxum neribus reparantur.inops audacia tuta est. Hoc mersm caeno Romam,somnoque iacentem poterant artes fana raraone mouere, Nifuror, bellan ferque excita libido' Tres tulerat Fortuita duces: quos obruit omnesis omni serue diuersiferalis Enyo. rassum Parthus habet: Libyco iacet aequore Magnus.' Iulius ingratam perfudi anguiue Romam. si quas nou posset tot Tellus ferresepulchra, iust cineres. hos gloria vidit honores. locus excisi penitus demersus hiatu, parthenopem tuler, magnaeque Dicarchidos' aiuia, bota perfusus aqua. Datis piritus, extra furit e sui, funesto spartitur aestu.

ou haee autumno Tellus viret, aut alit herba iaspite Lius ager: noli vernopemolia causis ollia Asordistrepitu virgulta loquuntur; ed chaos, em nigro squallentiapumicefaxa, auden erati circuntumulata cupressu. . Ias inter sedes Ditis pater extulit ora, usiorum ammis, O ranassa afauilla. se tali Oolucrem Fortunam vio e lacessit; .erum humauarum, diuinarumque potestae, ora, cui nulla placei nimiumsecura potes ,

N. h. dedecori populo.

tam Praeterea ge Prydam Poenoris

' rtyus Ante hune versum tigitur

in v. c.

NAM.

77쪽

varios usus iubentur,

in age in

mersum in

v. . Ieguntur

vota mihi

cedunt, se tes

tibi cedent

sum in v. e.

semina iam

stratos morte auras timentes accerse Proteus al. cena haec desunt in v. c. v qu eat ver vixdum

s s PET. ARBITRr Iracpol tiberius perituram extollere molem: Ipsa fas mires odit R omana iuuentus, Et quo struxit opes, mu sustinet, aspice laete L uxuriem spoliorum, oe censum in damna furentennadiscant auro esse se adsidera mittunt.

Expelluntur aquaefaxis, mare nascitur aruis: Elpermutata rerum spatione rebellant.

En etiam mea regna petunt. perfilsa dehiscit M olibus insanis Tel , iam montibus hau Antra gemunt em dum Dirius lapis inuenis um, Inferni manes caelam sperare fatentur. Gare age Fors, muta pacatum in praelia vultum. Romanosque cie: actiostris da funera regnis. Iampridem nullo perfundamus ora cruore nec mea Tisiphone sitientesper ii artus, Ex quo Sullanus bibit ensis: O horrida tellus Extulit in lucem nutrito funguine fuges. Haec ibi didcta dedit, dextrae coniungere dextram Conatus, rupto tellurem fluit hiatu. Tune Fortuita leui des ut pessitore voces: O Gentior, cui Cocyti petieiralia parent, Si modo isera mahi fais est impuve profari,

i ta mihi cedunt, iue enim minor ira rebellat P Iore in hoc euiorque exurit Amma medulia . iomnia, quae tribui Romanis arcibus, odi;

Mulieribusque meis irascor. destruar istas Idem, qui posuit, moles Deus, re inibi cordi in pe crranare viros, O sanguine pascere luxum. . Cerno equidem 'gemino iam 'lectos Marte. Philippos. The abeque rogos, e funera gentis Iberae.

Iam gor armorum trepidantespersona: aures. Et Libyae cerno, tua Nili gementia casera: Actiacosque sinus, re Apollinis arma trementes. Paude age terrarum sitientia regna tuarum: Atque anim is arcesse uouas. Vix navita parthi neus Suffiei simulacra virum traducere Omla. Classe ops: est. - tuque inrem aliare ruina Pallida Tisphone, concissaque mulnera mande. Ad Sygios maues laceratus ducitur orbis.

78쪽

lac simpulerat , fu=ure rupta corum tremuit iiubes,elisosq; abscidit ignes. Subsedit pater et brarum ,gremioq; reductus Telluris auitan raternos palluit lectus.

ontinuo elades hominum Venturasi damna , qu piciis patuere Deum. namque Orc cruento

e formis 'Titan multus eal Die texi 'tales acies iam tu pirare putares.' arte alia plenos extinxit Cynibia multus et lucem scelerisubduxit. rupta tonabant . Orticibus Iasiis montis iuga.nec vagapas imFlumina per notas ibant m5rientia ripas.lmorum Irepi:u coelum furit tuba mortemideribus iransmissa ciet ianis A gina domaturinibus insolitis, in aethera fulmina mittit. cce tuter tumulos, atque ossa ' arentia bus ismbrarum facies diro fridore minatur. arx sellis comisata nouis incendia ducit: inguineos recens descendit Iuppiter ' imbre..ec ostenta breuisoluit Deus. Exuit omnes uippe moras Caesar. indicias ad Ius amore allica proiecit, ciuilia fusulit arma.lpibus aeriis, obi G raio ' nominequisse fetidunt rupes,si patiuntur adiri,

i locus Herculeis arisfacer tune niue dura audit venis,canos: ad sidera mertice tollit.elum illine cecidi seputes non Solis adulti Iansuefiunt radiis non verni temporis aurae laeso concreta rigens,laemi pruinisuum ferirepotest humeris minitantibus orbem.ec ubi calcauit Caesar iuga milite raro, optauitque locum Uummo de vertice montis speriae campos latepro pexu ,- ambas

tentans cum Woce manus adsider dixit:

viter omnipotens tu Saturnia Tellus

sis lita meis,olimque onerata triumphis iur ad his acies inusium arcessere M artem, me ferre manus,sed vulnere cogor,

is ab disse mea, dum Recbm sanguine vinco.

titubans Fulmina,

demissa

carentia agneis nomine pulso. 'υ. Mansue,

scit radiis. Intrauit vis

79쪽

vinelet

quentes comites.

meatibus

. vincta . horrore

quieuit indiuit, ec

P Em. ARBITRi Dum Gallos iterum captiosa nubraperenaes Alpibus excludo. mucendo, certior exuhEanguine Germano, sexagintque triumpho, Esse nocens cavi. quanquam P osgloria terret, Aut qui sunt, qui bella Oidente mercedibus empte, Ac viles opere : quorum est mea Roma nouerca, i reor, haud impune,neque hanc se .indice dextram Incidei ignauus. iactores ite 'serentes De mei' comitis, C caussam dicit erro,

Namque omnes vinum erimen Wocat. omnibus uva

Impendet clades, reddenda estgratia Wobis. Nossolus Wici.quare'quia poena trophaeis Imminet, oesordes meruit .ictoria nossea. Iudice mortuna cadat aleae sumite bellum, Et tentate manus, certe me hau aperacta est: Inter tot fortes armatuis nescio ruinci. Hae ubipersonuit, de caelo Delphicus ales omina laeta dedit, pepulitque e montibus aura . Nec non horrendi umoris de tarie fini a Insolitae voces famma sonueresequente. Ipse nitor Phoebi is auo laetior orbe Creuit, aurato praecinxit fulgure murus. Fortior ominibus mouit Mavortia gna sar: insolitogressu rior occupat a se . Prima quid glacies,, cana 'iuncta pruina Non pugnauit humus, mitique quieuit honore. Se quam turmae nimbosse re ligatos, et pauidus quadrupes undarum .incula rupis: Incaeuere niues, me umina montibus estis

I dabant modo nata ea hee quoque mi aprumtare . Stantibus at olfiafluctus fluum prui/M.

Et paulo aute lues iam concidenda iace S. Tum .ero malefida prius oestigia lusit, Decepitque pedes passim turmaeque tarique, Armaque congesta brue deplorata iacebant. Ecce etiam rigido concussae flamiue nubes

Exoneratantur, uec rupti turbine menti Deerant: ac tumida confra ctumgrandine calam

Ipse iam nubes rupte super arma cadebant.

80쪽

si coluntassu Ponti velut et uda russat me Merailigenti Tellus mutet is illis caeli Sidera: is assutarentia minam se Nondum caseir erat,sed magnam nixus in basiam Horridasecurus angebatuessibus ars M. . inalis Caucasea decurrens arduus arre Amphitryoniades:aut torvo Iuppiter pre,

esse verticibus magni demisit Obrui,

inperiturorum deiecitaela G bautum. sum Caesar tumidas iratus deprimit arces:

Interea' molarer moris contrerita pennis

Fama voiat,summique petit iuga celsa passait: Atque ' haec R omano attonito fert omnia signa: Iam classes fluitare mari, totasque per Alpes

Feruere Gemmavoperfusa sanguine turmas. Arara cruor, caedes, incendia, totaque bella Ante oculos et olitant, ergo pulsata tumultu

Pectora ' per dubias finduntur territa caussas. Huic fuga per terras, illi magis unda probature Sipatria es Pontus iam tutior. es magis arma Eui tentata melis: Dii que iubentibus ' ulas, detuantum qui que timet, Mutum imit.oc Rr ipse idos inter motus populus, miserabile visu, amens icta iubet, deserta ducitur urbe.Saudet R Omafuga, debellatique Quirites

Tumoris sinitu maerentia tecta relinquunt. Ille manu trepida natos tenet: ille penates ccultatoemio deploratumque relinquit Olmen,Wabsentem votis interficit hostem. unt qui coniugibus maerentia pectara iungant, , y randaevosquepatres oneris nougnara iuuentusi pro quo metuit, tantum trahit. omnia secum ' Hinc .ehit imprudem,praedamque inpraelia ducit,st .elut ex alto quum magnus inhorru et Ausentpusis euertit aquas,non arma minis lora regimen prodes iligat aeter pelidera pinras: ture tutasinu, tranquillaque littora quaerit: i ri . t mela fugae, Fortunaeque omnia credit.

Eid imparua queror emina cum consuli Ma vici

hac ligunturire v.c. u. Ium vers. Intremuit nubes, elis

volucris hoc R. toni tru ferit et sunt hi duo vers. in

v. ca

perque duaa

tenta re

utim quatuor

ver bra v. c.

ducit.

onerisque ignara

SEARCH

MENU NAVIGATION