Satyricon Petronij Arbitri viri consularis. Longe quam antea tersius & emendatius ... Accesserunt Iani Douzae praecidanea & Ioan. Richardi notae. Sulpiciae Satyra de edicto Domitiani, & in eam schedasmia Iani Douzae. Cum indice duplici rerum & verbor

발행: 1585년

분량: 370페이지

출처: archive.org

분류: 시와 노래

41쪽

Iitudinem

Nee diu tamen lacrimas indulsi, sed veritus ne Men . teleolanus laus etiam, aut scolanus inter cetera mala solum me in diuersorio inueniret, collegi sarcinulas, locumque

secretum & pro ximum litori incestus conduxi. Ibi tria duo inclusias redeunte in animum solitudine atque co- temptu, verberabam aegrum planctibus pectus, & inter tot altissimos gemitus frequenter etiam proclam n*m bam : Ergo me non ruina terra potuit haurire non iratum etiam innocentibus mare aufugi. Indicium harent imposui, hospitem occidi, ut inter audacit nomina mendicus exul in diuersorio Graecae urbis iacerem desertus. Et quis hanc mihi' solicitudinem imposuit Adolescens omni libidine impurus,& sua quo- .. .l--o ,. quecosessione dignus exilio: stupro liber, stupro ingenuus,cuius anni ad 'tesseram venerunt, quem tanquavenierunt puella coduxit etia qui virum putauit. hdrille altero die qui tanqua togae virilis stola sumpsit,qui ne vir esset a matre persuasus est,qui opus muliebrein ergastulo se- . ci qui postquam conturbavit, & libidini suae solum libidini' reliquit veteris amicitiae nomen, di, proli,pudor,

tanqua mulier secutulcia, unius noctis tactii omnia ve-didit. Iacent nunc amatores oblisati noctibus totis,& forsitan mutuis libidinibus attriti derident' solici tudinem meam: sed non impune : nam aut vir ego liberque non sum, aut noxio sanguine parentabo iniuriae meae. Hic locutus gladio latus cingor , & ne infirmitas militiam perderet, cibis excito vires, mox in publicum prosilio, furentisque more omnes circumeo porticus. Sed dum attonito vultu, efferatoque nil aliud quam caedem & sanguinem cogito, frequentiusque manum ad capulum quem deuoueram resero, notauit me miles, siue ille planus fuit, siue nocturnus grassator. Et, quid tu, inquit, commilito, ex qua legione es, aut cuius centuriae' Cum constantissime¢ivionem, & legionem essem ementitus et Age e

go , inquit iste, in exercitu vestro phocasiati milites ambulant ' Cum deinde vehu atque ipsa trepidatione mendacium prodidissem, ponere iussit arma, & malo

solitudinem rhecasiati

Despoliatus,

cauere ' Dispoliatus ergo, ininio Praecisa ultione, re-

42쪽

tro ad diuertarium tendo, paulatimque temeritate lassuri coepi grassatoris audaciae gratias agere.' Mu bibit inter aquas. 'poma aut praesentia carpis Tantalus infelix que ua Wota premunt. Diuuis tae magni facies erit, omnia cernens' alue times, O sicco concoquit ore famem.

suaquam recte faciet qui cito reddit.

Nemo caelum putat, nemo iusiurandum seruat, nemo Iouem pluris facit , sed omnes opertis oculis bona sua computant. Quo hodie non est, cras erit, sic vita truditur. Quod non expectas ex transuerso fit, & super nos fortuna negotium curat. Apes ideo pungunt, quia ubicunque dulce est, ibi de acidam inuenies. - Semper hac in re qui vincitur vi cit.

Nemo nostrunt non peccat, homines sumus, non dii.

Non multum oportet consilio credere, quia suam habet fortuna rationem. - - - In pinacothecam perueni vario genere tabularum mirabilem. nam & Zeutidos manus vidi nondum vetustatis iniuria victas, & Protogenis rudimenta cum ipsius naturae veritate certantia, non sine quodam hor rore tractaui: Iam vero Appellis quem Graeci ' mono- cremora appellant etiam adoraui. Tanta enim subtilitate extremitates imaginum erant ad similitudinem Praecita , ut crederes etiam animorum esse picturam. Hinc aquila ferebat coelo sublimis deum. Illine candidus Hylas repellebat improbam Naiada. Damnabat Apollo noxias ' manus, lyramqae resolutam modo nato flore honorabat. Inter quos etiam Pita ortam amantium vultus tanquam in solitudine exclamarit, Ergo amor etiam deos tangit 'Iuppiter in cinio suo non inuenit quod eligeret , & peccaturus

Nec neque pomρm. turba. ixbllarum ipsa natura

monohemhron monochroe mon

43쪽

intercem Hercule in

hos tabulae

v. c.recepi

quoa

bet astetas cuinquist

in terris, nemini tamen i ii iuriam fecit. ' Hylati Nympha praedata imperasset amori suo. si ventulum ad' interdictum Herculeum credidisset. Apollo pueri umbram reuocauitan florem, & os fabulae quoque habuerimit sine aemulo complexus. At ego in societate 'recepi Lycurgo crudeliorem. Ecce autem, ego dum cuventis litigo, intrauit pinacothecam senex canus exercitati vultur,& qui videretur nescio quid magnum promittere, sed cultu non proinde speciosus, ut facile appareret eum hac nota litteratum clib,' quos 'dissed mites solent. Is ergo ad Latus consili meum. Ego, inquit, poeta tu in , ct ut spero non mimillinia spiritus, si modo coronis aliquid credendum est quas ctiam ad imperitos deferre gratia solet. re ergo, ' inquio, tam male vestitus es s Propter hoc ipsum: amoring

Dii neminem unquam dantem fecit. Mi pes o credit, magaioses ruore tollit, pug nas meas ra petit, praeciugitur auro, Cilis adulatorpiecto iacet ebrius o pro, Et quifollicitat nuptas a praemiapeccat. Sola pruino is horret facundia pannis, Atque inopi lingua desertas iu uocat artes.

Non dubie ita est, si quis vitiorum omnium inimicus, rectum iter vitae ins icere coepit, primum propter morum differentiam odium habet (quis enim potest probate ditiersia j deinde, qui solas extruere diuitias curant, nihil volunt inter homines melius credi, quam quod ipsi tenent. Iactantur itaque, quacunque ratione possunt litterarum amatores, ut videantur illi quoque infra pecuniam positi:

Nescio quo modo bonae mentis setor est paupertas. vellem tam innocens esset frugalitatis me; hostis, ut deliniri posset. Nunc veteranus est latro,& ipsis leonibus doctior. In Asiam cum a Quaestore essem stipendio conductus,hospitium Pergami accepi: ubi cum libenter habitarem, non soluti, Piopter cultum aedicularum, sed

etiam propter hospitis formosissimum flium, excogia

44쪽

aut rationem, qua non essem patrifamiliae suspectus mator. Q tiescunque enim ' n conuiuio de usu foro

notarum mentio facta est, tam vehemeter excandui, tam seuera tiistitia violati aures meas obscoeno se mone nolui, ut me mater pr cipue, tanquam unum explialosophis, intueretur. Iam ergo coepera ephebum inermnasium deducere: ego studia eius ordinare, ego docere, ac prscipere, ne quis pr dator corporis admitteretur in domum.

Forte cum in triclinio iaceremus, quia dies solemnis ludum arctauerat, tigritiamque recedendi imposuerat hilaritas longior, fere circa mediam noctem intellexi puerum vigilare Itaque timidissimo murmure votum feci: Et domina, inquam, venus, si ego hunc puerum basiavero, ita ut ille non sentiat, cras illi par conumbarum donabo . Audito voluptatis pretio, puer stertere coepi NItaque aggressus smul autem aliquot basiolis imuali. Contentus hoc principio, bene mane surrexi, electumque par columbarum attuli expectanti ac me voto exsolui. Proxima nocte, cum idem liceret, mutaui

optionem: Et si hunc, inquam , tractauero improba . manu, & ille non senstrit,gallos gallinaceos pugnacissismos duos donabo patienti. Ad hoc votum ephebus vltro se admouit, & puto vereri coepit ne ego obdo mistem. Indulsi ergo sollicito, totoque corpore citra summam voluptatem me ingurgitaui. Deinde,ut dies . venit, attuli gaudenti quicquid promiseram. Ut tertia hos licentiam dedit, consurrexi ad aurem male do mientis: Dii, inquam, immortalcs, si ego huic dommienti abstulero coitum plenum & optabilem , pro hac felicitate cras puero asturconem Macedonicum optimum donabo, cum hac tamen exceptione, si ille . non senserit. Numquam altiore somno ephebus obdormivit. Itaque primum impleui lactentibus papillis

manus,mox basio in hisi, deinde in unum omnia vota coniunxi. Mane sedere in cubiculo coepit, atque cxpectare consuetudinem meam. Scis quanto faciliussit columbas, gallori: gallinaceos emere , quam astur u . .

45쪽

ec PET. ARBITRI

eouem: &pr tet hoc etiam timebam , ne tam granda munus suspectam faceret humanitatem meam. Ergo aliquot horis spaciatus, in hospitium reuerti, nihilque aliud quam puerum basiavi. At ille circumspiciens, ut ceruicem meam iunxit amplexui, Rogo, inquit,domiane, ubi est asturcoὶ

Cum ob hane offensam praeclusisse in mihi aditum quefeceram, iterum ad licentiam redii: interpositis enim paucis diebus,cum similis nos casus in eandem fortunam retulisset, ut intellexi stertere patrem, rogare et Pi ephebum, ut reuerteretur in gratiam mecum,id est, ut pateretur satisfieri sibi , & caetera quae libido distenta dictat. At ille plane itatus nihil aliud dicebat, nisi hoc , aut dormi, aut ego iam dicam patri. Nihil est tam arduum, quod non improbitas extorqueat. Dum dicit, patrem excitabo, irrepsi tamen,& male repugnanti gaudium extorsi. At ille non indelectatus nequitia mea, postquam diu questus est, deceptum se, & derisum, traductumque inter condiscipulos, quibus iactas, set sensum meum. vides tamen, inquit, non ero tui similis. Si quid vis, fac iterum. Ego vero deposita omni offensa, cum puero in gratiam redij - ' usque beneficio eius in somnum delapsus sum. Sed non fuit co-tentus iteratione ephebus plenae maturitatis, & annis ad patiendum gestientibus. Itaque me excitauit sepitum: Et nunquid vis 3 inquit. Et non plane iam molestum erat munus. Utcunque ' is inter anhelitus igitur sudoresque ' tutus, quod voluerat accepit, rur-M. xxitui susque in somnum deeidi gaudio lassus. Interposita minus hora, pungere me manu coepit, & dicere, Quare non facimus E Tum ego totiens excibatus, plane vehementer excandui, dc reddidi illi voces suas: aut dormi, aut ego iam patri dicam.

Erectis his sermonibas, eonsulere prudentiorem coepi aetates tabularum, dc quidam argumenta mihi obse ra, simulque causam desidit praesentis excutere, cum pulckerrimae artes periissent, intes quas pictura ne mi-

46쪽

imum quidem sui vestigium reliquisset. Tum ille,

ecuniae, inquit, cupiditas haec tropica fecit: pri-:is enim temporibus, cum adhuc nuda virtus placeri, vigebant artes ingenuae, summumque certamen ater homines erat, ne quid profuturum Taeculis diu hereulis iteret. Itaque ' harcula herbarum ominium succos emocritus expressit: & ne lapidum, virgultorum-Iue vis lateret, aetatem inter experimenta consumpsit. udoxus quidem in cacumen excelsissi iani montis concendit, ut astrorum caelique motus deprehenderet. Et Zhrysippus, ut ad inuentionem sufficeret, ter elleboro inimum detersir. Verum, ut ad plastarum conuertar, Ly-ippum statuae unius lineamentis inhaerentes inopia exstinxit: & Myron , qui pene hominum animas, fetarumque, comprehendit, non inuenit lis redem. eompyehea. At nos vino, scortisque demersi, ne paratas quidem derat artes auemus cognoscere, sed accusatores antiquitatis . .

vitia tantum docemus , & discimus. Vbi est dialecti. vca y ubi astronomias ubi sapientissimi consultissima sepientiqvia' quis unquam venit in templum, & votum fecit, si ad eloquentiam peruenisset quis,si philosophic fontem attigisset' ac ne bonam quidem mentem aut bo- inuenissetnam valetudinem petunt: sed statim antequam limen Capitolij tangant, alius donum promittat si propinquum diuitem extulerit: alius, si thesaururn effoderitialsus si ad trecenties sestertium saluus peruenerit. Ipse senatus , recti bonique prqceptor, mille pondo auri Capitolio promittere solet :& ne quis dubitet pecuniam concupiscere, iovem quoque peculio exorat. Noli ergo mirari , si pictura dcficit, cum omnibus diis hominibusque formosior videatur massa auri, quam 'quicquid Appelles, Phidiasque , Criculi delirantes, ' 'fecerunt. Sed video te totum in illa haerere tabula, quae Troiae halosin, ostendis; itaque conabor opus versibus pandere.

Iam decima m.estos inter ancip,tes metus

c chantis atro dubia pendebat in uecuin Delios rasan: ' eas vertices , serro

47쪽

verant.

uratus Strysi. v. Pitth. hoc et bella v. mendacii

v. e. pontem

PET. ARBITR is se trahuimur, scissaque in molem caduui Robora, minacem quae figurabam equum. Aperitur ingens antrum, obducti specuu ui casAea caperent. H uc decentii proelio Irata Oirtus abditur, Stipantgraues Equi recessus Danai, in osto latent. Opatria, ut vi mille credidimus rat. s,

Solumque bello liberum, hoc ' titulus fero Ioc tu, haec adfata compositus Silioli

Firmabat,e mendacium iu damnum potens. Iam turba portis libera ac bello carens: 'iam vota properant: fletibus manant gen Mentisquepavide gaudium lacrymas habet, has metus abegit: namque Neptuno sacer

crinem flatus omne Lacoon replet clamore tiustus, mox reduecta cus idei terum tauit: fata ed tardant manus,

' Laetusique resilit, dolis addit fidem.

iterum tamen confirmat iuualidam manum,

Alia eo, bipenni latera 'praetemptat.fremit Captiuapubes intus, dum murmurast, E borea moles si irat alieno metu.ibat iuuentus capta, dum Troiam capit, Bellam que totum fraude ducebat noua Ecce alia monsera. celsa qua Tenedos mare Dorso repellit, tumida consurgunt freta, Vndaque r ultri ta a, tranquillo minor. ius, silenti nosse remorum tonus Longe resertur, cum premunt classes mare, Pul umque marmor abiete imposta gemit.

48쪽

Andis corusci,parmulas illi manus

Aa ira referunt: neuter auxilia sibi, Vterque Patri transtulit pias vices, Marsere ima miseres mutuo perdit metu.Accumulat ecce liberum funus parens, Infirmis auxiliator. inuaduut virum Iam moraepa sit membraque ad terram trahunt. Iacet sacerdos inter aras et lectima,

. Terramque plangit. sic profanatis sacris peritura Troia perdidit primum Deos

Iam plena Phoebe candidum extulerat iubar, Minora ducens astra rassienti face, cum inter sepultos Priamidas noste di mero Danai relaxaut clausa, effundunt Wiros. Temptant in armis se du ces, ceu ibi solet

Nudo remissus Thessali quadrupes iugo

cervicem. alias quatere ad excursum iuba Gladios retractant, commouent orbes manu, Bellamque funiunt. hiegraues alius mero O btruncat, continuat in mortem ultimam

Somnos,ab aris actus accendit faces, contraque Troiam Troia inuoca area.

Ex his qui in porticibus spatiabantur, lapides in Eu

molpum recitantem miserunt. At ille, qui plausum ingenii sui nouerat, operuit caput; extraque templum profugir. Timui ego ne me poetam ' vocaret: itaque subsecutus fugientem ad litus perueni: de, ut primum extra teli coniectum licuit consistere, Rogo, inquam, quid tibi vis cum isto morbo' Minus quam duabui horis mecum moraris,& sit pius poetice quam humane locutus es. Itaque non miror si te populus lapidibus Prosequitur. Ego quoque sinum meum saxis onerabo, ut quotiescunque coeperis a te exire, sanguinem tab: a calet te mittam Movit ille vultum,&, O mi,inquit,ado-Icicetias, non hodie primum auspicatus sum: immo uoties theatrum, ut recitem aliquid, intraui, hcc menclinentitia excipere frequentia sblet. Celetiam, ne de tetcrim quo Sue habeam rixandum , toto die me ab hoc

i scuta. v. e Troas inuocat Tro:ae sacra, vocarent:

49쪽

cibo abstinebo. Immo, inquam ego, si curas hodiem.

nam bilem , una cenabimus. - mando aedicularum custodi cenulae officium.

video Gitona cum linteis & strigilibustarieti applicitum, tristem confusumque: scires non

ibenter seruire. Itaque, ut experimentum oculorum caperem conuertit ille solutum gaudio vultum,&,Mbserere, inquit,frater ubi arma non sunt, libere loquor.

Eripe me latroni cruento,& qualibet saeuitia poenitentiam indicis tui puni. Satis magnum erit misero solatium tu avoluntate cecidisse. Supprimere ego querelam iubeo, ne quis consilia deprehenderet: relictoque Eumolpo (tiam in balneo carmen recitabat per tenebrosuin & sordidum egressum extraho Gytona, raptimque in hospitium meum peruolo. Praeclusis de inde soribus , in uado pectus amplexibus, ct perfusum os lacrymis vultu meo contero. Diu vocem neuter inuenit : nam puer etiam singultibus crebris amabile pectus qtiatrauerat. O facinus, inquam,indignum, quod amo te quamuis relictus, & in hoc pectore,cum vulnus ingens fuerit, cicatrix non est. Quid dicis peregrini amoris ' concessio ' Dignus hac iniuria fuit Post uam se amari sensit, supercilium altius silistulit, nec amoris arb trium ad alium iudicem tuli ' Sed nihil iam queror, nihil iam memini, si bona fide poenitentiam emendas. Haec cum inter gemitus lacrymasque fudissem , detersit ille pallio vultum: Et quaeso, inquit, Eucolpi , fidem memoriae tuae appello. Ego te reliqui, an tu me prodidisti e Equidem fateor, re prae me fero, cum duos armatos viderem, ad foditiorem confugi. Exosculatus pectus sapientia plenum, inieci ceruicibus manus : &, ut facile intelligeret rediisse me in gratiam, & optima fide reuiuiscente amici iam, toto pectore adstrinxi. Et iam plena nox erat, mulierque cenet mandata curauerat, cum Eumolpus ostium pulsat. Interrogo ego, Quot estis . obiterque perrimitaris speculari diligentissime coepi, num Ascyltos una venisset. Demum, ut solum hospitem vid , momento recepi. Ide, ut se in grabatum reiecit,

50쪽

viditquc Gytona in conspectu ministrante,mouit caput, Et laudo , inquit,Ganymedem et oportet hodie bene sit. Non delectauit me tam curiosum principium, timuique ne in contubernium recepissem ' Ascylti Asertiora Fartem. instat Eumolpus, & cum puer illi potionem aedisset: Malo te, inquit, quam balneum totum: si catoque avide poculo, negat sibi unquam acidius suisie: Nam & dum lavor, ait, pene vapulaui, quia conatus sum circa solium sedentibus carmen recitare: at postquam de balneo tanquam de theatro eicctus sum, circuire omnes angulos coepi, & clara voce Eu- , colpum clamitare. Ex altera parte iuuenis nudus, qui vestimenta perdiderat, non minore clamoris indignatione Gytona flagitabat. Et me quidem pueri,

tanquam insanum, imitatione petulantissima deris runt: illum autem frequentia ingens circumvenit cum

plausu & admiratione timidissima: habebat enim inguinum pondus tam grande, ut ipsum hominem ' liniuiam lasciniam fascini crederes. O iuuenem laboriosum puto illum pridie incipere, postero die finire. Itaque

statim inuenit auxilium : nescio quis enim eques Romanus , ut aiebat, infamis , sua veste errantem circundedit, ac domum abduxit: credo ut tam magna fortuna solus uteretur. At ego ne mea quidem

vestimenta ab officioso recepissem, nisi notorem dedissem : tanto magis impedit inguina quam inge nia fricare. Haec Eumolpo dicente , mutabam ego frequentissime vultum , iniurijs scilicet inimici nostri hilaris, commodis tristis. Vtcunque tamen, tan-

Quam non agnoscerem fabulam , tacui, dc cenae ordinem explicui.

vile est quod licet, & animus errore ' lentus iniu- lenitur,rias diligit.

Ales Phasachpetita coli his,' Et pictis Attagen vaca pennis, Atque Afra m ure placent palata, uod non sunt faciles: ai albus anser Plibeium fuit. villimis ab oris Auractiu Scarui, vique arata Sortu

versu; hie a bestiti.

versu austiore

SEARCH

MENU NAVIGATION