Satyricon Petronij Arbitri viri consularis. Longe quam antea tersius & emendatius ... Accesserunt Iani Douzae praecidanea & Ioan. Richardi notae. Sulpiciae Satyra de edicto Domitiani, & in eam schedasmia Iani Douzae. Cum indice duplici rerum & verbor

발행: 1585년

분량: 370페이지

출처: archive.org

분류: 시와 노래

51쪽

Pip stis siquiduaufragio dedit probarumana, en V Mullus iam et auri est: amica .incit

uata pennas Uxorem: rosa cinnamum dieretur:

Quicquid qua ritur, optimum videtur.

Hoc est, inquam quod promiseras,ne quem hodie veressum taceres. Per fidem saltem nobis parce, qui te nunquam lapidauimus. Nam si aliquis ex his , qui in eo- gynaecio dem ' synaecio ' potarit, nomen poetit olfecerit,io amroxm; concitabit viciniam, di nos omnes iub eadem causa obtuet. Miserere, & aut pinacothecam, aut balneum cogita. Sic me loquentem obiurgauit Giton mitissimus puer, & negauit recte facere, quod seniori conuitiarer: si nulque oblitus ossicis, mensam, quam huma- . nitate posuistem contumelia tollerem, multaque alia moderationis verecundiqque verba, qu; formam ejus egregie decebant. O felicem inquit, matrem tuam, qui te talem peperit.. - Macte virtute esto. Raram ficit misturam cum sapien-WEM. tra forma. Itaque,ne putes te tot vel ba perdidrile,amatorem inuenisti. Ego laudes tuas carminibus implebor Ego pidagogus & custos etiam quo no iusseris sequare nec iniuriam Eucolpius accipit, alium amat. Profuit etiam Eumolpo miles ille, qui mihi abstulit gladium, alioquin quem animum aduersus Ascylton sumpseram emin ' in Eumolpi sanguinem exercuissem. Nec se fellit hoc Gy tona. Itaque extra cellam processit tanquam a quam peteret,iramque meam prudenti absentia exim-Ait. Paululum ergo intepescente stultia, Eumolpe, inquam, iam malo vel carminibus loquaris , quam eius. modi tibi vota proponas: & ego iracundus sum, & tu libidinosus: vide quam non conueniat his moribus. Puta igitur me suriosum esse: cede insanis,id est Ocyus foras exi. Consusus hac de nunciatione Eumolpus . nsquc iit iracundit causam, sed conisnuo limen egressus. adduxit repente ostium celli, meque nihil tale expectaretem inclusit, exemitque raptim clauem, & ad Gy-- tona inuestigandum cucurrit Inclusus ego suspendio vitam finire constitui, & iam me hemicyclo stantis ad parieti m

52쪽

s ATT

parietem spolidae iunxeram, ceruicesque nodo condebant , cum reseratis foribus intrat Eumolpus cum Gytones meque a fatali iam meta reuocauit ad lucem. Gyton praecipue ex dolore in rabiem efferatus, tollit cla-inorem , me utraque manu impulsum praecipitat super hctum. Errassinquit, Eucolpi,si putas contingere posse te ut ante moriaris. Prior coepi,in Assiti hospitio gladium quaesiti. Ego, si te non inuenissent, periturus per praecipitia sui: &, ut scias non longe esse quaerentibus imortem, specta inuicem quod me spectare voluisti

Haec locutus , mercenario Eumolpi nouaculam rapit. re semel iterumque ceruice perculsa ante pedes collabitur nostros. Exclamo ego attonitus, secutusque la- hentem eodem ferramento ad mortem viam quaero.

Sed neque Gyton vlla erat vulneris suspicione laesus, ineque ego ullum sentiebam dolorem. Rudis enim nouacula,&in hoc retusa, ut pueris discentibus audaeia tonsorutonsoris daret, instruxerat thecam. Ideoque nec me cenarius ad raptum serramenturis expauerat, nec Eu- . . .

molpus interpellauerat mortem inimicam. Dum hac et fabula inter amantes luditur, diuersior cum parte ce- nulae interuenit contemplatusque foedissimam ' volu- - . .. tuti rationem iacentium,Rogo,inquit,ebrijes in an fugiti- ubi in . uis an utrumque' quis autem grabatum illuni erexityaut quid sibi vult tam fartiua molitio .e vos mehercules, ne Hercedem cellae daretis, fugele nocte in publicum voluistis. sed non impune. iam enim faxo scia- ita tu titis rion viduae hanc insularii ege, sed M.' Manucii Ex- M. e. Br. . clamat Eumolpus, etiam minaris et simulque os homi- ,-Mani, his patina ' excusissima pulsat. Ille tot hospitum po- ationibus ' liberum urceolum fictilem in Eumolpi ea-φ'put iaculanas est, soluitque clamantis frontem , dc de cella se proripuit. Eumolpus contumeliae impatiens, rapit ligneum candelabrum,sequituique abeuntem, &. creberrimis ictibus supercilium suum vindicat. Fit co- cursus familii hospitumque ebriorum frequentia. Ego autcm nactus occasionem visidiet , Eumolpumex ludo: redditaque scortiliorice, sine aemulus Alicet

53쪽

d. si in v. c

3 P T. A R B 1 T R Icant exclusim , ct alius veru extis stridentibus plenum in oculos eius intentat: alius, furca de carnario rapta . statum proeliantis componit: anus praecipue lippa se didissimo linteo praecincta soleis ligneis imparibus imposita canem ingentis magnitudinis catena trahit. instigatque in Eumolpum. Sed ille candelabro ab omni se periculo vindicabat. videbamus nos omnia perforamen valuq, quod paulo ante anta ostioli rupta a-xauerat, fauebamque ego vapulanti. Gyton autem no oblitus misericordiae sitae, reserandum ostium succurrendumque periclitanti censebat. Ego, durante adhuc Iracundia, non continui manum, sed caput miserantis stricto acutoque articulo percussi: & ille flens quidem iis ii ,- ue *go autem alternos opponebam se

iniuriaque Eumolpi uti quodani

ubeatione---xepicbam: cum procurator insul et Bargates aque eomme- cena excitatus, a duobus lecticariis in mediam rixam pedibus eger. Is,ut rabios itura os uer, barbara ue voce in ebrios iugitiuoique diu perorauat, respiciens ad Eumolpum: O poetarum, inquit,&sertistime , tu eras i & nou discedunt Ocyus nequissi, miserui, manusque continent a rixas x, πολ- CDntubernalis mea mihi fastum facit. Ita, si me amas

mus p Rot maledic illam versibus,ut habeat pudorem

IvMot. Eumolpus cum Bargate in secreto loquitur, i trat stabulum prico cum heruo publico, aliaque sane modica frequenti facemq; famosam magis quam lucidam quassans, hic proclamauit: Puer in alneo paulo ante aberrauit, annorum circa xvi. crispus , mollis Tormosus,nomine Gyton, Si quis eum reddere aut co- monstrare voluerit,accipiet nummos mille. Nec longe a prccone Ascyltos stabat amictus discoloria veste, atq; in lance argentea indicium & fidem praeserebat. Imperavi Gytoni ut raptim grabatu subiret, annecteretq; pedes & manus institis, quibus spondam culcita ferebat: ac,sicut olim Vlixes pro ariete adhisisset exterus anfra grabatum scrutantium eluderet manus. Non est moratus G ton imperium,mometoque teporis in-

54쪽

seruit vinculo manus, & vlixem astu simillimo vicit. Ego, ne suspicioni relinquerem locum,lectulum vestimentis impleui uniusque hominis vestigium ad corporis mei mensuram figuraui. Interim Ascyltos,ut pererrauit omnes cuin viatore cellas, venit ad meam: re

hoc quidem pleniorem spem concepit, quod diligentius oppessulatas inuenit fores . Publicus vero seruus, insertans commissuris secures claustroru infirmitatem laxavit. Ego ad genua Ascylti pro cubabdc per memoriam amicitiae, perque secietatem miseriarum, petii vilaltem ostenderet fratrem immo, ut fidem haberent fictae preces, Scio te, in tuam, Ascylte, ad occiden umme venisse: quo enim sectires attulistit Itaque satia iracundiam tuam. P tbeo ecce ceruicem, funde sanguinem,quem sub pr textu questi'nis petiisti. Amolitur Ascyltos inuidiam , & , se vero nihil aliud quam fugitiuum suum dixit quirere, mortem nec hominis concupisse , nec supplicis, utique eius, quem post fatalem rixam habuit carissimum. At non seruus publicus tam languide agit,sed raptam cauponi harundinem subterrectum mittit,omniaquet etiam soramina parietum scrutatur. Subducebat Giton ab ictu

corpus, & 'ducto timidissime spiritu ipsos sciniphes

ore t*ngebat. Eumolpus autem, quia est tactu ostiu cellae neminem poterat excludere, irrumpit perturbatus,Et mille inquit, nummos inueni: ia enim persequar abeutem praeconem, & in potestate sua esse Gy tonem ' meritimina propositione monstrabo.Genua ego perseuerantis amplector, ne rinorientes vellet occidere. Et merito, inquam excandescens, si tusses proditum ostedere. Nunc inter turbam puer fugit, nec quo abierit siuspicari possum Per sidem, Eumolpe,re, de pue tam & vel Ascylto redde Dum haec iam crede- ti persuadeo, Gyton,collectione spiritus plenus, coum tinuo ita sternutauit, ut grabatum concuteret. Ad quem motum Eumolpus conuersus, saluere Gytonae iubet. Remota etiam culcita videt vlixem, cui vel suriens Cyclops potuisset parcere. Mox conuersus

ine: dest, inquit, latro' Ne deprehepsius quidem

verissima excandescis

v. c. excan,

desceres,

55쪽

Mnplexu initigatum gratui, abest a P . et . hiberum

anan uesan: domita

verbis mel barba horri, diis

moraris

Troperanda alutam 3c PE T. ARBl TR iausus es mihi verum dicere t Imo, ni deus quidam rerulium anarum aibiter pendenti puero excussisses indicium, elusus circa popinas errarem. -

Cytou loge blat,dior, quam ego primum araneis oleo madentibus vulnus quod in supercilio factum erat,co- arctauat,mox palliolo suo laceratam mutauit vestem, amplexusque iam mihi' gratum,osculis laquam fomentis aggressus est Et in tua,inquit,pater charissime, in tua sumus custodia. Si G tona tuum amas, incipevcile seruare. v linam me solum inimicus ignis hauriret & uti nam ' hibernum inuaderet mare Ego enim omnium scelerum materia: ego causa sum. Si perirem

conueniret inimicis, W c mecum

Ego se semper, & ubique vixi, ut ultimam quaque lucem, tanquam non redituram consumerem c ille mortem tinnunetur suam, nousui.

Profusis ego lacrymis rogo 'uqsoque ut mecum quoque redeat in gratiam. neque enim in amantium esse potestate furiosam aemulationem: daturum tamen C - .peram. ne aut dicam , aut faciam amplius quo possit offendi. Tantum omnem scabitudinem animo , tanquam bonarum artium magister deleret sine cicatrice.

Inculcis asperisque regionibus diutius nives haerent: ast ubi ea aratro domefacta tellus nitet, dum loqueris, leuis pruina dilabitur. Similiter in pectoribus ira considit: feras quidem mentes obsdet, eruditas praeterlabitur. Vt scias,inquit Eumolpus, verum esse quodd icis, ecce etiam osculo iram finio. Itaque quod de ne eueniat, expedire sarcinulas, & vel sequimini me, vel si mauultis, ducite. Adhuc loquebatur cum crepuit ostii im impulsum, stetitque in limine ' barbis horients b. nauta. Et miraris, inquit, Eumolpe,tanquam 'propudium ignores. Haud mora omnes consurgimus,& homolpus quidem mercenarium suum , iam olim doria iemem exire cum sarcinis iubet. Ego cum Gytone quicquid erat , in ' altum compono, & adoralis

sideribus intro nauigium Molestum est quod puer hospiti placet ' quid autem nou commune est quod natura optimum secit Sol omnibus

56쪽

lucet. Luna innumerabilibus comi ata si deribus etionisecas ducit ad pabulum. Quid aqvis dici formosius potest y In publico tamen manant. Solus ergo amor furtum potius quam praemium erit ' immo vero nolo habere bona, nisi quibus populus inuiderit unus Scsenex non erit grauis: etiam,cum voluerit aliquid sit. mere opus aut elitu prodet hoc ut infra fiduciam posui, fraudavique animum diffidentem, coepi somnum obruto innicula capite mentiri. Sed repetiite quasi destruente fortuna constantiam meam, ei uisitio divox super constratum puppis congemuit. Erg' me de iis y At haec quidem virilis & pene auribus meis fa miliaris animum palpitantem percussit. Ceterum ea- de indignatione mulier lacerata ulterius excanduit. Et si quis Deus ' manibus meis, inquit, GIto na impo neret, quam bene exulem ' exciperet. Vterque nostrum tam expectato ictus sono amiserat sanguinem.

Ego praecipue, quasi somnio quodam turbulento circumamictus diu vocem collegi, tremulisque manibus Eumolpi iam in seporem labentis laciniam ' duxi. Et perfidem,inquam, pater, cuius haec nauis est, aut quos vehat dicere potes In quietatus ille moleste tulit. Et hoc, inquit, placuerat tibi, ut super constratum nauis, occuparemus secrerissimum locum , ne nos patereris requiescere. Quid porro ad rem pertinet si dixero Licham Talentinum esse dominum huiusce nauigij, qui Tryphaenam exulem Tarentum serat. Intremui post hoc fulmen attonitus, iuguloque detecto, liquando, inquam, totum me fortuna vicisti. Nam Gyton quidem super meum pectus positus diu animam egit, deinde ut effusus sudor utriusque spiritum reuocauit, comprehendi Eumolpi genua, &, Miserere,inquam, morientium, ' id est, pro consortio studiorum commoda manum. Mors venit , quae nisi per te licet, potest esse pro munere, gt monit halicate ineamararias Inundatus hac Eumolpus inuidia, iurat per deos deas

que se neque scire quid acciderit, nec dolum' illum malum consilio adhibuisse: sed mente simplicissima,& vera fide in nauigiunt comites induxisse, quo ipse iam

a' mittit vietus intrali mauilancinata nauibus exclyciem traxi

Lycam

uxorem

57쪽

pride fuerit usurus. Qis autem hic insidiae sunt in

quit, aut quis nobiscum Hannibal nauigat' Lichas

Tarentinui homo verecundissimus,& non taluum hu-' ius nauigij dominus quod regit, sed tandorum etiam

herociatorii aliquot & familiae ne otiantis, onus deserendum ad conemita mercatum conducit hic est Cyclops ille de archipira ta cui vetauam debemus : & praeter hunc Tryphaena omnium foeminaru formosissima, quae voluptatis cau- huc atque illuc vectatur. Hi sunt, inquit Giton.' quos fugimus:simulque raptim causas odi'rum,&im stans periculum trepidanti Eumolpo exponit. Confusus ille,&consilii egens,iubet quem l , suam sententiam promere. Et fingite, inquit, nos antrum Cyclopis in- trasse. haerendum est aliquod effugium, nisi nautis i gium ponimus ,& omni nos periculo liberamus. Immo, inquit Gytompersuade gubernatori ut in aliquem portum nauem deducat non sine praemio scilicet,& assima ei impatientem maris fratrem tuum in ultimis esse. Poteris hanc simulationem & lacrimis& vultus confusione obumbrare, ut misericordia permotus gubernator indulgeat tibi. Negauit hoc Eumolpus fierior tis posse, quia magna, inquit, nauigia portibus se ' curuatis insinuant, nec tam cito fratrem defecisse verisimile erit. Accedit his quod forsitan Lichas ossici j causa. visere languentem desiderabit. vides quam valde nobis expediat ultro dominum ad fugientesaccedere. Sed

finge nauem ab ingenti posse cursu deflecti, & Licham

non utique circumiturum aegrotorum cubilia, quomodo possumus egredi nave, ut non conspiciamur a

cunctis ' opertis capitibus, an nudis f opertis, ec quis non dare manum languentibus volet nudis, de quiderit aliud, quam seipsos proscribere ' Ouin potius, in-υ. ergo ad ilium ' ego , ad temeritatem confugimus, & per su-nem lapsi de ndimus in scapham, praecitam vinculo

reliqua fortunae committimus Nec ego in noc periculum Eumolpum arcesso. quid enim attinet innoce rem alieno periculo imponere8 Contentus sum si nos descendentes adiuversecasus. Non imprudens conta

lium, inquit Eumolpus, si aditum haberet. Quis enim

58쪽

mon euntea notabit' utique gubernator qui peruigil qua uemocte siderum quoque motus custodit. Et utcun- utiqueque imponi vel dormienti posset, si per aliam partem nauis fuga quaereretur, nunc per puppim per ipsa guber mula dilabendum est, a quorum regione funis descendit, qui scaphae gubernacula tenet. Praeterea custodiam illud miror Eucolpi tibi non succurrisse, unum nautam stationis perpetuae interdiu noctisque iacere in scapha, nec posse inde custodem, nisi aut caede expelli, aut praecipitari viribus. Q d an fieri posset interrogate audaciam vestram. Nam quod ad meum quidem comitatum attinet, nullum recuso periculum quod salutis spem ostendat. Nam sine causa quidem spiritum

tanquam rem vacuam impedere, nec vos quidem existimo velle. Videt unquid hoc ylaceat. Ego vos in duas iam pelles coniiciam , vinctosque loris inter v stimenta pro sarcinis habebo, apertis scilicet aliquat nus labris, quibus & spiritum recipere possitis, & cibum. Conclamabo deinde nocte seruos poenam grauiorem tamentes praecipitasse se in mare: deinde cumventum suerit in portum , sine ulla suspicione pro se cinis vos esseram. Ita vero, inquam ego, tanquam solidos alligaturus, quibus non soleat venter iniuriam facere, an tanquam eos qui sternutare non soleamus, nec stertere ean quia hoc genus surti semel mihi felici- . ter cessit e Sed finge una die vinctos posse durare,quid ergo si diutius aut tranquillitas nos tenuerit, aut a uersa tempestas e quid tacturi sumus ' vestes quoque diutius vinctas ruga consumit, & cartae alligatae mu- tant figuram. Iuvenes adhuc laboris expertes statu rum ritu patiemur pannos re vincula e Aliud aliquod iter salutis quaerenuum est. In licite Acue quod ego inueni.Eumolpus t uam literetum studi inis viis attramentum habet. hoc ergo remedio mutenim colores a capillis usque ad ungues. Ita tanqiuuae taserui Ethiopes, re praesto tibi erimus, sine tormentorum iniuria hilares :& permutato colore imponemus inimicis. Quid tu, inquit Giton, de circuncide no , Q aut Iudaei videamur: ac pertunde aures, ut imitemur

o iiij

59쪽

Arabes, increta facies, ut suos Gallia ciues putet: tanquam hic solus color figuram possit peruertere, ec

ratione non multa una oportetcqnsentiant , & non ' natiori ne mendacium constet. Puta insecta m dicamine faciem diutius durare posse, finge nec aqui asperginem

imposituram aliquam corpori maculam , nec vestem atramento adhaesuram,quod frequcter etiam nona

certito serrumine infigitur: age nunquid & labra poshumore sumus' tumore teterrimo implere 3 nunquid & eri- eoinbutere, nes calamistro conuerterer nunquid & frontes dic tricibus scindere 3 nunquid & crura in orbem pandebarbara re 'Nunquid & talos ad terram deducere Z nunquid 'r' 'grina barbam peregrinatione figurare 3 Color arte compositus inquinat corpus, non mutat. Audite quid timenti succurrerit. Prcligemus vestibus capita, & nos in profundum mergamus. Nec istud dii hominesque patiantur,Eumolpus exclamat, ut vos tam turpi exitu vitam finiatis. Imo potius facite quod iubeo. Merc narius,inquit, meus,ut ex nouacula comperistis, ton sit est: hic continuo radat utriusque nyn solum capita,' sed etiam supercilia: sequar ego, frontes notans in-s riptione solerti ut videamini stigmate esse puniti. Ita eidem litterae & suspicionem declinabunt quaeren--VI cI. tium,ec vultus umbra 'stipplici tegent. Non es dila-

dupli ta fallaeia, sed ad latus nauigii tartim processimus,chyis,nouis superciliis denudada tonstari praebuimus.

Impleuit Eumolpus frontes utriusque ingentibus ii teris, ec notum fugitiuorum epigramma per totam faciem liberali manu duxit. Unus forte ex vectoribus, qui acclinatus lateri nauis exonerabat stomachum inausea grauem,notauit sibi ad Lunam toforem intempestiuo inhaerentem ministerio, execratusque omen, quod imitaretur naufragorum ultimum votum, in cubile reiectus est. Non dii mulata nauseantis deuo-tione ad ordinem tristitiae redimus , flentioque composito reliquas noctis horas male sepotati consumpsimus ile, i, videbatur mihi secundum quietem Priapus dicere, quem Eucolpion quid quaeri ' scito a me in nauem tuam

60쪽

productu. Exhorruit Tryphetna. Et putes,inquit,

una nos dormiisse: nam & mihi simulachrum Neptuni quod Baistor asilo notaueram. videbatur dicere. In naui Lichae Gitona iuuenies. Hinc scies, inquit humolpus,Epicturum hominem esse diuino, qui eius modi ludibria taeetissima ratione condemnat. Celeiu 'Lichas ut Tryphaenae somnium expiauit, Qtiis, inquit, proli: bet nauigium scrutari ne videamur diuinae mentis opera damnareras qui nocte miserorum furtum de-

prehenderat ' Hesus nomine subibo proclamat, Ergo i sua omin illi qoi sunt qui nocte ad Lunam radebantur i pessimo medius sidius exemplo. Audio enim iiq licere cuiquamortalium in naue neque ungues neque capillos deponere,nisi tam pelago ventus irascitur. Excanduit Lichas, hoc sermone turbatus: &, ita ne, inquit, capil- .los aliquis in naue praecidi hoc nocte intempesta

attrahite o cyus nocentes in medium, ut sciam quo-

um capitibus debeat nauigium lustrari: Ego, inquit . Eum'lpus, hoc iussi, nec non eodem suturus nauig o, auspicium' mihi feci : sed quia nocentes horti dos lo- triuet gosque habebant capillos, ne viderer de naue carce-atem sacere, iussi squalorem damnatis auferri: Simul vi. notae quoque literarum non aduembratae comarum praesidio toti ad oculos legentium accederent. Intere texa apud communem amicam consumpserunt pecuniam mea, a qua illos proxima nocte extraxi mero .

vii estisque perfusos. Ad summam adhLc patrimo- nii mei reliquias olent Itaque ut ei tela nauis ex- , tolaretur, placuit q(adragenas utrisque plagas imponi. Nulla erso fit mora. Aggrediuntur nos furentes naut et cum funibus, tetriantque vilissimo sanguine intelam placare. Et ego quidem trea plagas Spartana nobilitate concoxi. Ceterum Gyton semel ictus, tam valde ex- ... .clamauit, ut T phaenae auries notissima voce replet rei. Non solu ergo turbata est , sed ancillae quoque omnes miliari sono inductae ad vapulantem decurrunt. Iaha . Giton mirabili forma exarniauerat nautas , coepe-i miserabi ratque etiam sine voce saeuientes rogare, cum aricillae

SEARCH

MENU NAVIGATION