장음표시 사용
11쪽
FACULTAS ΗVIVS LIBRI IMPRIMENDI
THOMAs DEMisci ATiN LA F A v r, Comes, Canonicus de Camerarius Ecclesiae Lugdunensis, & Vicarius Generalis in Archiepiscopatu Lugdunens opus quod inscribitur Iulu quastauim 3
rum de Medicivas florum Liber, ut in lucem edatur, facultatem concedo, Lugduni Cat. Septemb. iiii. Mpsc HAT; N LA FAYE.
cobus Dauerne Regis Procurator typis mandari, tum demum in lucem exponi consentio. i. . DAvxv NE.
TRactatus hae L reorum de eo dicimis liliarum, talio Guasit amnio Authore, ut HORA Tio Cannova bibliopola lucem videat permittimus: simul ne quis citra factam ei ab ipso potestatem denuo excudat, interdicimus.Lugduni Cal.Septemb. tali s. SE v E.
SUMMA PRIVILEGII A CNRISTI nis mo Galliarum Rege concessi. V o o v r c r XIII. Galliae & Nauarrae Regis auctoritate sancitum est, atque patentibus Litteris cautum,he quis in Regno suo, aliisve locis ditioni suae subiectis, intra proximos annos decem,a die impressionis primae inchoandos, ac numerandos,excudat,vendat, excudendiis', vela tenduntqiae quouis modo dc ratione conetur reviatum , qui inscribitur i si amni, locorum de Medicinaselectarum Liber, praeter HORATivM CARDO N Bibliopolam Lugdunensem, aut illos, quibus ipsemet cocesserit. Prohibitum insuper eadem auctoritate Regia omnibus litis subditis,eundem librum extra Regni sui limites imprimendum curare, vel qucmpiam, licum que suerit,ad id agendum impellere, instigare,sine cosensa dicti HORATir CARi N. idque omne sub confiseatione librorum, aliisque poenis originali Diplomate contra deli quentes expressis. Datum intonte-bellaqueo , die vigesima, quarta Octobris,anno millesimo sexcetesinio decimoquarto.
12쪽
APPELLANT, Is PISANO GYMNASIi primo loco Profestaris, locorum de medicina selectorum Liber.D: r, definitio ex Calena allata et Nuio a prexima eiu cluptas multiplex et dolor quaeses rapima , ct
OMPREHENDAM aliquot deinceps capitibus quaecunque ferme ad naturam doloris euolucndam pertinent et definitione cnim illius posita singulas particulas examinabo , dubitationibusque de Hilolutionibus earundem allatis, tota eius natura erit explicata. Eam igitur affectionem ex Galeni doctrina magnam partem a Platone delumptae ita definio:Dolor est tinctis sensatio ob mutationem consertam,& violenter factam. Possit autem haec perfecta existimari de finitio, quaeque doloris naturam absolute exprimat: si tamen ulterius adhuc rem totam describere, & declarare velimus, harc praeterea addere licet ratione solutionis contanes ut intemperici, ut tota oratio ita habeat : Dolor est lenius tristis ob mutationem consertim, re violenter factam ex lolutionc continui, aut intemperie.Est igitur senius, aut sensatio, id est, sectio,quae sensibus incidit, & qua sensus & sensiles partes percipiunt aliquid .vnde quae carent sensu,carent etiam dolore: est tristis, quo diflexi inina sensatione alia,in qua proprie nec dolor Mec v aptas con
13쪽
tingit,quum scilicet sensus simpliciter apprehendit obiectum, tum a sensatione cum voluptate quae est sensatio iucunda,& oldectans. Oritur autem illic tristitia ob mutationem confertim,& violenter factam; quippe
in senstatione lan uidiori magis remisi quaeque sensim sit implex est
obiecti applehensio, nulla autem voluptas, aut dolor sequitur. At cum quispiam consertim,& violenter a statu naturali ad eum, qui praeter naturam est,compellitur dolorem percipit , dc cum a statu praeter natali ad naturalem aucitur, oluptatem. Haec Platonis in Timaeo& Galeni ab
ipso haurientis est opinio de sententia ab aliis etia proposita quae tamen obiectionem pxti tui. Nm potionis non indigem , dc qui ratione sitis in
naturae s xtu continetur ex gustu tamen suavis vini vehementer delectatur,&Veneri deditus nullo etiam redundante semine, cuius excretionem, cum stimulat,d derat natur1 ex concubitu maximam percipit voluptatem,quod in aliis sensibus etiam animaduertere liceat. Exi stimamus vo luptatem Von esse unum quiddam, & simplex, sed varios illius modos, qui sub una quidem ratione seueratim contineantur, particulatim non item Primus igitur illius modus est,qui ad animum totus pertinet, ut quae in contemplando posita est voluptas, tu quae in agendo,& essiciendo, ut qui canendi,aut pingendi studio ducutur lia ad sensum pertinet, ut qua ex Venere,& potu posuimus, quusensus ex iucundo obiecto demulcentur.Postrema ad sensum etia pertines,quae ex Galeno definita est, seruatio
iucunda, quum a statu praeter naturam ad naturalem consertim reditus
sit,ut cum fanaclicus cibo se explet. Haec non est plus minus fine sensus demulcimento: hoc tamen sibsque illa.Galenus reliquas omisit, hanc proposuit, quando cum esset opposta dolori, cuius naturam quaerebat, ad rem propositam faciebat, quae autem mulcimentum, aut echnitio sensus est,ilia cum semper sit socia priori,sub hac continetur; praeter quana quod in ea accessus quidam ad naturalem statum dici possit, tuum sensus exf cultate,quam habet, ad actum eo mulcimento deducantur:iucunda enunobiecti appulsone excitantur sopiti spiritus , de ex illa commotione, &veluti contrectatione tua ad aetionem deducuntur sensus , signitur voluptas:ex quo talis motus similis admodum videtur voluptati,quae a Galeno est descripta.Igitur dolorem,quem definiuimus, et liensatio illa tristis,ex obiecto molesto & noxio de proprio statu consertim,& violenter naturam deturbante, quia naturae vires exsuperat, nec illi commensuratum est.Talis autem definitio Ciceronianae illi haud ab Anilis videatur, quae scripta est secundo Tusculanarum quaestionii in haec verba: Dolor e tmius Uper in corpore,alienus asensitan quod enim in carpare addit M. C icero, molestiam illam, aut tristitiam separare voluit ab ea, quae solius animi est, quamque laborem proprie eo loco dici vult Cicero, nihil ad corpus attinens, im dolor, etsi corporis esse intelligxtur , ad animum etiam perti-MMEst enim profecto hic rei molestae sensus cum cognitione,non enim
14쪽
Loco R. DE MEDICINA SELECT. LIBER. 3
libro r. de decretis Hippocratis re Platonis cap. 6. Huiusmodi autem c gnitio non videtur pertinete ad ipsum sensio itis organum quamquam est haec non leuibus contentionibus agitata quaestio) quod solum patitur,ecassicitur,& est colpus neruosum,sed ad interiorem facultatem . qu. ae cognoscat, & iudicue possit, siue illa sit sensus communis, siue phantasia: mentem appellat Hippocrates libro secundo Aphorismorum, Aphorismo
sexto,cum scribit: Quicunque dolentes aliqua parte corporis,omnino dolorem non sentiunt,ii, mens aegrotat: eodem enim temporis momento quo corpus neruosum assicitur,colorifico obiecto huic iacultati impartito, sit dignotio eiusdem atque iudicium,nimirum apprehcnditur tanquam iniucundum, dc triste: si autem obiectum aliqua ratione facultati haud communicetur, non fiet dolor: unde de multi grauissime vulnerati, dum adhuc cum hostibus certant, abstracti ardore pugnae dc cogitatione aut mente alio abrepti,vulnerum dolores haud sentiunt. Illi etiam qui delirant, quum eorum facultates interiores ossicio minim8 fungantur, nec dolotes sentiunt,nec sapores distinguunt,ita amata,& ieetida,ac dulcia dc odora in-gei entes.Pertinet igitur dolor tum ad sensu modest, ad organum, tum ad facultatem interiorem: dc quoniam est sensio tristis, de cum noxa, est symptoma,ex genere actionum sensilium Lesarum: Lesa enim, de vitiat, est sensilis actio ; verum cum sensus quinque sint, ad qucm ex illis pertinet dolorὶProfecto,qui eam noxam, ec inolestiam patitur sensus, propci hest sensus tactus,ex Galeno libro de differentiis symptomatum, cap. s.vbi tactu in praeter caeteros tensus egregium in actione sua symptoma possidete dicit,nempe dolorem; licet idcm dolor reliquis etia sensibus accidat ab externis propriis sensilibus,ut visui a coloressustui a sapore,ut late ostenditur lib. i.de symptomatum caussis cap. 6.licet aliis minus,prout tenuiore, aut crassiore substatia unusquisque ex sensibus constat,ut eodem loco ostendit Galenus: unde minime omni u assicitur visus, tum auditus, mox olfactus , quem sequitur gustus .dc postremo omnium maxime tactus,qui uerrimus in homine est,de hic non solum ab externis sensilibus, ut alij sensus , scd inulto magis ab affectibus anternis corporis pati solet.Hac deret ita Galenus loco modo citato ex libro de differentiis symptomatum. Gignitur ergo, et in ocu is ex lucis splendore da oris quadam passio, et in auribuis ex magno quopiam,ct ansero strepitu,sic ingustau quoque,ct od natu aAa tales incidunt passiones tristes, a proprio scilicet sensia tinoquoque pus dolore affecto . maximi diero dolores: ius sensui coli unt. Quippe qui ex aurium H emane abori a fictu Dehementer nos angunt, propnj auditus dolores non sunt, sic tractus et est enim is fiasus omnium senseriorum communxs, reliqui quatuor si
quique abus 1 ad eundem modum in oculis non raro datores immodici vigem, an-ye i sciscet in his sens contrassato.Porro hoc loco qu*ritur de aliis hisce iei 'ui pr*textactum virum quatenus propnj per se, re a tactu seiuncti patiantur dolorem, an sc tam modo quatenus tactu parricipant: manis stum enun est,hosce sensus dupliciter pauciolares ec a propriis sensibilitas,ut A a ccu
15쪽
oculum a nimia luce, de auditum a g ut sonoi ut e Galeni v rbi et modo proposuimus,atq; etiam quatenus tactus participes sunt, sicut cum ideo oculus percutit Uri & cuna metis inflammatur, quod etiam eo te loco pro- p nit Galenus.. Atqui scuta erat uni est, visum, de 1uditum sub hoc se cunio casu pati tanqua tactu illis communicato, tactus enim per omnes sensus est dispersus ita quaeritur, c im p iuntur a proprii a sensilibus, utrum taliquam tactus participes patiantur,an quatenua proprij visus. Scauditus sensus. Ex Golano res non patet liquido ,nam cum dicat Ensuintactus cgregium propite obtinere in tacultate sua symptoma,qui est do-ior, videtur Cistimate ad solum sensum inire, pertinere dolore. Si enim proprium illi est bruptoma, non est alii commune; sed ciuia dicat alios etiam sensus pati dolorem ab exterritissensibilibus propriis , alii; etiam
dolorem communicare videtur; xlij hoc , alij illo modo existimant rem habere patique sensus illos tum ratione propria, tum ratione communi, sed lioc disci ine interposito,quod ratione communi de quatenus tactu pat licipes,maiorer,& aceibiores dolores patiuntur, lita uexile Galeni sensum loci recitatim primo lasymptomatum causis cmite semo, voi ursensum tactus omnem dolorem videtur reiicere scilicet dolorem magno ita enim interpretantur, cum moderatus possit xliis etiam sensibus quat
rius tales incidere; scit verius puto dici; quemlibet dolorem pertinere a simium tactus,& qui dolor ex propriis sin il l: bus quettuor illos sensim molestant,ad illos non pertinere, nisi quatenus sensus tactus sunt partic pes. Nam nimius lucis splendor quod est proprium oculorum , aut vis uviens te,non hedit oculos aut visum,nisi quia erademur unium segregataec itatem dissoluit, sicuti etiam codem loco setibi tui Galeno, haec res autem pertinet ad sensum tactus,qui in oculis est diffusus. Eadem semen tu manifestistii ne habetur apud eundem is alemun quarto de simplicium.
medicamentorum facultatibus, ubi ex Platonis mente diccbat, omnes saporum sensus media alteratione det ex hoc insilia solutione continui, dolorem asserit acida quia incidunt salsa quia abstersuiu, amara quia corrodunto acecba quia constringunt.Proprie igitur, & per sic dolor pertinet ad sensum tactus, ad reliquos autem sensus, quatenus tactu participant; ita dolor est symptoma pertinens ad actiones sensiles,& proprie adsensum tactus, cuius cst pctio vitiata. At quomodo dolor dicitur symptoma, qui a Galeno libro 1. methodi cap. a. dictus fuit morbus i ibi enim cum de nominum diuerstate agerct, quae morbis imposuerunt. ipsorum primi auctores . aliosque ex illis diceret a laesa particula nomen fuisse sortitas,inter hos numerat Cephalalgiam, hoc est, capitis dolorem. Tertio etiam de locis affectis cap. o. ita appellat cephxlae scribtias: De ea quoque, qua Cephalaea ducitur, nemo dubitat quin cerebri mrbus sit. Sed Galenus hasce locis, min is proprie , at iuxta vulgarem hominum loquendi consuetudinem eam , vocem usurpauit, ita enim saepen umero loqui, dc quae symptomata sunt,inoibos Peliae solemus,ut dolorem colicuin,&
16쪽
LOCO R. DE MEDICINA SELE . LIBER. s
i ephitricum Ic alios affectus, qui vulgo morbi dicuntur. Haud ignoro Aponini sena disserentia LXXIII. varia ratione dolorem accipi possiecta ipsise, deiicuri proprie symptoma ele vult, quum in motu, S alteratione consi ilat,non in dis positione, aut habitu,sub quo locatur morbus, ita quum altiores aliquando radices agat idem dolor permaneatque diutius immutatumque sit subiectum,induere morbi habitum voluisse. Diacit igitur materialiter sumptum dolorem posic morbuua appellari, sotnialiter non posse, vulgo autem hae altera ratione sumi, ideo sub si inplomate collocari. Vberrimi hunc locum tractat ea differentia Aponensi.
nobis aut ii non sunt plura hic afferenda.Dolorem e se tactim acrionem deprauatam, O quomodo. Argenter aer- meista prv ita O dilueta. Dolor a Caleno cur dictus vaeiecti symptoma: et 'ocis huius paulo diuersa interpretatio allatae loca Gu
leni de do re pugnantia, idest, esse est nen esse actionem laesam, conrum
tiliata. A genterica doloris definitio refutata
itati, quo vitiata actio a genere comprehcnditur Z Illud enim G ex Galeno iam scuum est,actionem,aut operationem tripliciter victata,ieu tardi,cum petit,cum imminuitur,& cum deprauatur: non pe rit in dolore sensus tactus .non enim tactu priuantur qui dolent,non imminuitur,ut parum,& obtuse sentiam,quod accidit in stupore, quare relinquitur,ut d rruietur;crit ergo actio sensus tactus deprauata. At quomodo dicitur actio,cum sit potius passo i est enim scnso tristis,&molesta sensio autem fit cum mouetur & patitur aliquid, ex Aristotclis libro secundo de anima. Respondeo dolorem dici actionem eo modo, quo caeterorum sensuiud actiones .cum si actio tactiis,se ivt diximus,corrupta,
re quae perperam filmaagis tamen proprie est passio , sicuti eam appellat Atilioteles locis sadductiss.d unus,& idem motus,non absurde actio,' passo dici potest ex Galeno, libro de differentiis symptomatum cap. r. chaec verba: Falso est motus in materia 'uilli ab agente, ipse retro agentis motus actio est Magis tamen in patiendo, quam in agendo cons stere sensum tactus Labemus apud eun lcm Galenum lib. i. te symptomatum causis : dicuntur tamen actiones sensuum, quia sunt eorundem operationes,ips et sensus muneribus suis fungutur, ut visio videt,de auditus audit,licet functio ipsa in passione sit polita ; sed respicientibus sensus, qua rationemn, citones obeunt, liceat illas appellare actiones , quod etiam facit plua i A s existo
17쪽
Aristoteles in libris de moribus, ut decimo ad Nicoinachum appellan et eo idem energias ,& Gn--, dicens trire r. idest, sensum agere, seu operari. Id tamen noluit recipere Argenterlus, sed commentatio ad Aphoris nium sextum secundi libri,dolorem non posse cile nec actionem,nec sensationem pluribus rationibus colligere conatus est: quatum prima haee est; si dolor est actio. edet utique aliquod opus ut concoctio aliquid con-eoquit, de visio aliquid videt. Atqui male sumis, o Argenteri, actione;
bonas Ac integras,quales sunt visio Sc coctio, ut ex illis coucludas aduersus dolorem qui est actio vitiata,ec corrupta: actiones enim vitilitas, re illic ali uini oportuit,vitiatarum enini actionum vitiata tunt opera qualis
est luscio sto in videndi sensu ; quod opus igitur edit lusciositas 3 Sane' nil aliud responderi possit, luam vis oriena vitiatam,ego vero ad cundem modum, dolorem edere tactionem, quippe non fit dolenti secundum
natura: leges,esset enim absque dolore. Caeterum ut tota haec res apertior
fiat, libet addere quomodo putem dolorem esse inionem deprauatam: non enim scuti aliorum sensuum deprauatae actiones dicuntur, quum labuntur,aut decipiuntur circa obiecta,quod non est, ei se putantes, aut iud pi o xlio accipi cntes, ita dolor est symptoma, aut deprauaca actio
sensus tactus; huiusmo li enim sit in hoc sensu, s quod est calidum, frigidum imolle durum, asperum, lene, aut e contrario acc ipiatur,& ita in aliis,sed dolor dictus est actio aut sensatio deprauata,quia sit quidem sensatio, sed non rith,nec iuxta naturae leges,& conditiones, eo quod obiectum minim3 commensuratum fit, & ob hanc rationem factum est, ut Galenus dolorem subiecerit symptomatibus si sui tactus euenientibus, postquam generatina,quae vel non fixit,vel praue fiunt in sensibus omnibus, re in ipso etiam tactu proposuisset: postquam enim libro de differentiis symptomatum cxp. haec scripsit , Particularcs vero nexa sensuum in sim ulcrum sensuum functionibus deprehenduntur . tit in oculis cetit ad, et i labes, deprauata disia, in auribus surditas, grauis auditio, deprauata audutio: ita ' de si gua, in naribus. O tactu ad partienem horum dicendum est, quamquam propria re mina neu obtinent. Tum quasi rem distinctam addit, talius hiemissua functione praeter reliquas sin Anti , Proprium, O insigne oniploma obtinet, nempe dolarem. Est igitur dolor actio quidem deprauata . non eodem tamen prorsus modo, ac in aliis sentibus, actionum deprauationes accipiuntur . & in ipso tactu etiam uti ostendunus. Vnde Galenus dixit esse symptomate ei tetri,quod Leoniccnus vcrrit , urcei m, alij duobuynominibus proprium, oe in igne , puto autem significare exemptum e numero . sicuti enim .ies ta .ev significant eximo, educo, se mo, O p
hao ita ire r, e numero eorum quae dicta sunt secretii ostendit, ut modus ostendatur diuersus. quo dolor est symptoma ab aliis actionum x-sonibus, de quibus paulo anete loquutus fuctat. Non sit igitur fortasse necesse . dolori conuenire, quod aliis triis actionibus conueniat,ne dum conuenias, quod allic integris acticvibus, quo fundamento tamen ta .
18쪽
LOCO R. DE MEDICINA SELECT. LIBER . r
elatur Argenteiij argumentum; ac tamen conuenire quod laesis aliis actionibus, ostendunus cum Arscntericae rationi satisfecimus , quae erima fuit. Sequitur altera , qua probare contendit dolorem non tale sun- sationem. Si dolor est sensatio, haberet aliquod peculiue obiectum, ensetque alicuius sensu; actio, fit doloris nullum eri obiectum,nec alicui sensus in actio, vel passio, quum in omni sensu dc sensorio fixi.Respondeo , dolorem proprie pertinere ad sensum tactus, esseque illius actionem vitiatam, eo modo quo proxime docuimus ; non habet tamen ita reculiare obtectu,quod nec est necesse ut alii sensus , quorum obiecta ita sunt uni propria,ut aliis no coueniant:tactus enim est diffusus per omnes alios sensus, unde aliorum sensuum obiecta tactus etiam obiecta sunt. Talia igitur obiecta, cum minime sunt commensurata, sed naturae limites excedunt, tactus qui in ipsis est , male afficitur, malaque, vitiata,ec extranea editur actio, qui est dolor ; proprium tamen obicctum sensus tactus , est qualitas tactilis. Tertiam rationem adhuc proponit Argenterius : sentire est iudicare , ex Aristotele x. Topicorum cap. 1. doler autem non est iudicate , aliter enim dolor esset cognitio.
igitur dolere non est sentire , nec dolor sensatio. Ad maiorem propositionem dicimus, existimasse Galenum sensum per se non iudicare, quam rem superiori capite, dii sexto de decretis Hippocratis . ec Platonis proposui, at hanc doloris desinitionem ex Galeno assero: sed illo etiam concesso, negamus minorem propositionem, dolere enim est iudicare, qui enim dicit dolere, licit apprehendete obiectum tanquam noxium, Minsensum,quod non est aliud quam iudicare,dc hoc modo dolor dici potest cognitio, iam enim diximus non esse solam sensorij alterationem,idq;vel ultro Argenterio concedimus, sed cum iudicio quodam, quod iudicium alij sensibus ipsi, alii facultati interiori tribuunt. Afferri huc non incommode Gentilis etiam opinio, de distinctio fortasse possit, dolorem sensationem esse, dupliciter intelligi posse, vel enim dolorem esse sensationem ipsam formaliter,ut Gentilis loquitur, vel non esse formaliter ipsi in sensationem, sed aliquid sensationem cosequens. Priori igitur modo dolorem non esse sensationem, altero autem sensationem dici posse. Ita dolorem re ipsa non esse actionem laesam: quoniam autem sentatio laesa, ec id quod ipsam cosequitur sunt valde proxima. ideo fieri,ut dolor actio laesa dicatur,cum re ipsia sit aliquid consequens actione laesam. Alia etiam argumeta proponit ibidem Argenterius,quae proxime commodiori loco afferentur, de distatuentur. Alia rursus de eadem re dubitatio est, ex iis
quae a Galeno proponuntur exorta,quomodo dolor actio besa, aut viti ta dicatur, cum ab hoc auctore lib.ij. artis medicae cap. L X X v. enumeretur dolor scorsin, de distinctus a Lxsonibus operationum, tanquam rei alia ab ipsis. Ibi enim comprehendens corporum aegrotantium signa, quae scia sui non apparent, dicit illa sumi ex operationum laesionibus, authii, quae excernantur,aut doloribus, aut tremoribus, praeter naturai ust Parare
19쪽
parare igitur videtur dolorem ab actione laesa,quod etiam facit lib. a.det locis affectis cap. p. Respondet Trusianus , qui in commentatio ad cum Galeni locum libro artis medicae dubitationem proponit, dolorcm non esse proprie laesionem actionis tactus, quod ex eodum Galcno confirmat ;inde enim factum, ut libro de differentiis symptoruat una, propositis syniplomatibus aliis, id est, uiplici illa laesione actionis,quae unicuique scii sui accidit, subiecerit quae ad dolorem pertineat,tanquam alia ab illa triplici diuisione scribens haec: Tactus autem in sua functione prater tela uos sensu proprium,ct insigne Smploma obtinet tempe dolorem,quia igitur aliquo modo
est alius, fuisse a Galano recitacis locis propostum seorsina laesionibus
operationum; esto autem alion, nec Proprie eandem laesionem,quae a G
leno triplici illa diuisione proponitur, ex eo os cndit; nam,ut paulo ante nos etiam diccbamus, non est interitus sensus, quod cst non sentire aliquid ex iis quae oportet,ncq s il dc bilis scii sus quod est non certo, de bene comprehendere impressionein factam a re scia li, neq; est prauus sensus, quod est errare,& decipi circa obiectum, ut sentire aliquid, nullum cui nut sensile, ut qui vident muscas volantes cum non sint, sicut contingit illis, quibus imminet suffusio, aut sciat ire bombos in auribus qui extra nulli fiunt. Haec attulit Trusianus scd quomodo esset diuersus dolor, & quare diu crsitas consisteret, apertius non manifestavit. Nos superius non quidcm dolorem non esse proprie laesionem sciasus tactus diximus, sed non es le eundem laesionis modum, quo caetera actionum vitia dicuntur symptomata, propterea dolorem ab his tuisse separatim positum. Argenterius hoc idcin argumentum,quod Trusiani est,ut diximus, proponit loco sint ea adducto. re sanui coniecturam a Trusiano itidem allatam, cura pararim,& post alia fuerit de dolore res troposita ; reticuit tamen
Trusiani nomen Argenterius,cum aequum iumct,quae sua non erant, auctoribus tribuere. Proponit autem haec Argenterius, ut probet dolorem non elle actionem,quod exastimasse eum virum paulo ante diximus. Si enim non est actio,quae perierit aut imminuta sit,aut deprauata iam sancnon est actio hesa, nec actio dicenda; & vero, quod ita ille existima: et, lelolutione dubitationis nihil cogitauit, scd ex Aristotclis auctoritate de nuo dolorem neque actionem , neque tensationcm esse probare contendit. Ablice enim philosopho libro decimo Ethicorum cste scriptum,
absurdum csse arbitrari dolorem, dc voluptatem este sensationem, aut actionem. Hinc aliam a Ga 'enica doloris ac sinitionem eodem loco ai-sert Argenterius, iuxta Aristotelis opinionem ita dc finire professus: Do lore eji m lima, oritui in ps pensviret,aut in animi iunctionibus, ex hu qua continuum statin . Loca Aristotclis citat cx sexto Topicorum, & decimo Et bicoruna. quin o addit positam dc finitionc in re et ita integram in libro texto Ethicorum , ubi dia finit dolocem oste passionem Uimalis factam cum molestia a diuisione partium colurentium. Hic, plura ne dicam , omnia explodenda frui. Definitioncm illam doloris integram, scili
20쪽
seripi uri disse libet D sexto Ethicorum, adco selsum est. vi in toto illo libio dolosis nulla unquam fiat mentio. Verum fuerit haec librariorum culpa, dc pro Ethicorum , ponamus Topicorum: hunc enim puto s-gnificari librum. Sane, neque in eoptoposita definitio habetur . sed si tantum , dolorem ei se .aerae r Huic,r ua: p Iliae , idest , d)Delm tipe A se sollem , aut pipara temem, ut vertit antiquus interpres (discessionem sortasse melius dicam partium natura coniunctarum violeretia excitatum ; quam definitionem mox reprehendit Aristoteles: non enim disset iso illa partium est dolor , scd dolorem efiicit , ut subiicit ristotelet. Sane Alexander in commentario ad eum locum, doloretuesse dicit perturbationem ( ut vertit I xsarius j animalis propter dissentionem partium, natura coniunctarum 1 sed quod pertiri bationem dicit Rasiritis, illud non es Emolestia, Graece enim legitur ,ides passo niat a tactio, d assectioncm esse dolorem diserte scribit Galenus. mo ilia autem ex Galeni doctrina idem cum dolore cst, se uti paulo
post ostendemus,ut non sit in definitione accipienda. Nec vero decimo libro de moribus cap. quanto , negat Aristoteles dolorem ede actionem, aut sensationem, sed voluptatem solam nominat; doloris autem nulla mentio, sed quia contraria sunt, & sub eodem genere cotinentur,licuerit Argenterio Acistotelis sententiam illam dilatare. Atqui nec voluptatem negat esse sensum: sed siue cogitationem sue sensum, unum de idem esse cum voluptaete, id vero negat; quippe docuerat ante , unumquemque sensum atque etiam cogitationem habere fiam voluptatem, atque ab exaugeri amplificari, perfici, de absolui actiones , de operationes, cum, ut ipsemet Aristoteles eodem loco scribit,diligentius quidq; iudicent,acc ratius persequantur,&administrent, qui cum voluptate operantur, remunere tuo sunguntur: citaque adeo iunctam, & confusam voluptatem actioni, aut muneris functioni sita enim melius Graecorum tirer cor uertunt ab eaque adeo inseparabilem, ut a nonnullis fuerit dubitatum, utrum idem esset actio, seu muneris functio, de voluptas. Dicit autem Aristoteler,nec cogitationem, nec sensum ( utrumque voluptatis genua comprehendens idem esse cum voluptate; sed quid haec aduersus illa faciunt,quae de dolore Galenus, esse tristem sensationcmyan non Aristotelica quae proposui, fidem abunde faciunt, dolorem, quem dc sitit Galenus, alium csse ab eo, qui voluptati, de qua Aristotcles, possit esse oppositus Galenus agit de dolore, qui totus corporis est, corporis enim sensibus molesto, Si cruciante obiecto isensitivo incidit; at voluptates, de quibus loquitur Aristoteles, pertinent ad virtutes, dc vitia, quae in moribus tunt,3 ad viluntarias actiones,quas perfici a voluptate, corrumpi a dolore ibidem ostendit. Pertinet sane altera ipsarum ad animum ex toto, qua murales , idest, cogitat Mnem, aut rata riuationem spectat , littera ad animuin quidem, sed cum societate corporis, ut qui canendi, aut saltandi
studio ducitur voluptatis beneficio auget,& absoluit operationes, quod I. Guas . Seleest Medit B ex Aristo