Io. Francisci Buddei p.p. Elementa philosophiae instrumentalis seu Institutionum Philosophiae eclecticae tomus primus secundus

91쪽

Et mamu quidem brachio, cubito et is specialiter sic dicta conflat, sicuti haec rursus carpo, metacarpo, et digitis. In carpo octo sunt

ossa, figura et magnitudine multum diuersa, in meta carpo quinque, si primum pollicis annumeres oblonga, gracilia et fistulosa, in digitis si inter ea computetur primum pollicis tribus ordinibus disposita, quae omnia tam apte sunt ligamentis inter se coniuncta, tot musculis admot' quam plurimos aptata, ut vel sola manus, sapientiam Numinis admirandi, uberrimum praebeat argumentum. S. LXXlX. pede similiter censendum. Complectitur is semur, tibiam, et extremum pedi S. In his omnibus ossa cum primis et musculi notandi sunt. Elyemur quidem Unico con stat osse, sed maximo et longissimo totius corporis , idem tamen curuum est, antrorsiis cedens in gibbum, ut in parte posticamatus sit spatium pro locatione mi sculorum. QEae autem a genu usque ad extremum pedem protenditur pars, dicitur, quae perinde ac cubitus duobus ocsibus in utroque extremo coniunetis, in medio disistis, longitudine parum, crastitie multum disserentibus, quorum interius ac maius, tibia, itemque canna maior, exterius atque minus, fibula, atque canna minor adis mellatur.

92쪽

CAP. II. DE SRUCTURA

S. LXXX. Ossa autem pedis,pariter ac manus in ta sum, seu pedimn, metatarsum, seu metarpedium, et diguos diuiduntur. Tarsi ossa sunt δε-ptem, quae suis insigniuntur nominibus; meta tarsi quinque, quorum interius pollicem sustinens valde crasti m est, reliquata quatuor longe t*1uiora, ac fere aequalia inter se, primo tamen nonnihil longiorata;

digitorum autem ossa, quatuordecimnia Era erari solent, quae itidem ligamentis aptissime inter se connexa, et musculis diuersissimis instructa, motibus homini necessariis inser uiunt, iterumque sapientissimae structurae documentum luculentissimum praeben . f. LXXXI. Et hactenus quidem de partibus corporis solidis, ac consistentibiis, diximus, nunc defluidis etiam aliquid est addendum. Hae

tem vulgo Iritiqtmes et vapores diuidi solent: vaporumque nomine iritus, quoscant veniunt. Et sane secerni in cerebro subtilissimam substantiam , quae neruos subeat, motusq; pariter ac sensuum sit organon, tam manifestum est, totque experimentis constat, ut negari nulla rati ne queat. An vero haec materia sit ignea , et lucida, an aetherea, an vero, quod rece

tiores quidam volunt, sit purior seri et lymphae portio,id nondum positum extra comtrouersiam est, licet ultima sententia haud

93쪽

NUMANI CORPORIS.

contemnendis sulciatur rationibus; cuius adeo etiam patroni succum neruosum dicere malunt, quod alii spiritus animales vocant.

f. LXXXII. Ad reliquos autem liquores quod attinet,eorum nonnulli massam quandam connituunt, ex qua sanguis conficiatur, Viri Plis, alii massam illam seu chylum recte praeparant, soluendi ideo essicacia praediti, ut saliua, lympha veniriculi, et intestinorum, et fucctu pancreaticiu , alii ad sanguinem a putredine conseruandum,eumque magi S mobilem,et a particulis grauioribus solutum, reddendum, pertinent, ut bilis, et sucein x num succenturiatorum, alii ad sanguinem tem perandum , ne seri sussiciens copia deficiat, comparati sunt, ut lympha , alii generationi hominis et foetus nutrition inseruiunt, ut liquo genitans utriusquefexm, et lar in foeminis, alii denique, vi ceu pars superflua ex corpore secernantur, ut liquor obscoenis,sα

λν, mucufi narium, etc.

S. LXXXIII Omnes isti liquores, praeter qui ex cibo et potu, admixtis aliis liquoribus

conficitur, ex sanguine oriuntur, a quo per glandulas aut similia vasa, aut potius poros et meatus vasorum secernuntur, or, si ab iis, qui ceu superflui secernuntur,aut ad hominis generationem et nutritionem comparati

sunt, discesseris, sanguini aut augendo aut

94쪽

CAP. II. DE STRUCTvRA

conseruando, ac temperando, mediate aut immediate inseruiunt. Qtrod vero ad modum secretionis attinet, non satis constat, an is consistat in relatione fluidi secernendi, ad figuram pororum secernentium, an vero in vario Pororum diametro et continua particulariam secernendarum et cohaerentium successsione, an vero ex eo pendeat, quod integranteS V. g. succi biliosi partes seu moleculae e X Pa ticulari suorum elementorum proportion

atque ex consimili textura et figura sibi ipsis facilius uniri possint, quam moleculis lymphae, aut alterius liquoris. princeps autem et praecipuus liquor, et sons reliquorum omnium, imo totius vitae, fanguis est. Uus substantiam ut accuratius nonnulli inuestigarent, ope micro scopii deprehenderunt, tribus velut eum constare partibus ero aqueo, quod constet partibus polygonis et pellucidis, s sis, et globulu rubris, ita. tamen, ut globuli isti rubri vix duodecimam sanguinis partem constituant. Alii autem aduocata in subsistium chemica arte, praeter lympham seu serum aqueum, materiamque terrestrem, salia, et materiam oleaginosam, in sanguine se deprehendere sibi visi sunt. f. LXXXIV. f. LXXXV f. LXXXVI.

95쪽

HUMANI CORPORIS.. 773. LXXXVI. Generatio autem sanguinis ex supra dictis quodammodo iam intelligitur. Cibo

enim et potu, accedentibus variis liquori-bUS, motuque et calore stomachi, in chylum mutatis, hic ex intestinis per venas lacteas et ductum thoracicum in venam sub-ciauiam, et ita porro in venam cauam ducitur,ibique cum sanguine commiscetur, motuque huius, et circuitu accedente, tamdiu agitatur, et velut quassatur, donec sanguinis natur onduat. Morus autem sanguinis duple ia: namque praeter illum progressum seu circuitum, quem supra iam indicauimus; datur quoque motus intestinus sanguinis, quem nonnulli in fermentatione quadam, alii in reciproco et reflexo

motu corpusculorum sanguinis, et aeris,arisque aetheris collocant, ita ut motus hicce intestinus per alterum progressivum multum promoueatur, et adiuuetur.

f. LXXXVII. Et istae quidem sunt partes tum solidae, tum fluidae, ex quibus admirabilis ista humani corporis machina componitur, in quorum elementa, si ulterius inquirere animus

esset, Chemicorum forte in subsidium vocanda esset opera. Hi vero docent, totum tandem corpus in quatu0r materiae species, certam nempe particularum terrae elemen

96쪽

73 CAP. Iri. DE STATU CORPORIBTesolui, ita ut hae particulae variis modis et in diuersa quantitate sibi adpositae, mole-culas discrepantis, indolis et texturae efficiant, ex quibus strictius aut laxius inter se sociatis partes corporis, tum fluidae ut humores, tum solidae ut carnes et ossa constituantur. Et solidae quidem ut constitui possint, moleculae istae in tenuissima duplicis generis stamina abeunt, vascula nempe et vasculares fibras, ex his quippe id omne resultat, et eleganti structura esso

matur, quod hactenus descrip 's. Hae

autem elementa res partes, an us in alia adhuc magis simplicia corpora et elementa resolui queant, et quae harum ratio sit et conditio, id cum generatim de corporuII materia agemus, explicabitur uberius.

STATU CORPORIS HUMANI

NATURALI.

97쪽

ΠvΜANI NATURAM. Eivi prae camera obscura a Somniis et sirina, S. XVII

STatum corporis humani naturalem voco, quando omnium partium corporis, tum solidarum, tum fluidarum haec est dinpositio, ut operationes naturales inde sequi queant. Eiusmodi operationes licet variae sint praecipuas tamen hic saltem asseremus, uti sunt, praeter ipsum aequabilem sanguinis motum, respiratio,nutriti O,sensus,et qui subinde ad reliquas operationes concurriti partium solidarum,aut integri corporis motus. Addere his generationem possem, sed de hac ex instituto agere animus est. S. II. Et ad respirationem quidem quod attinet, duabus ea peragitur motibus, inspirationis et exspiratione, alternatim reciprocantibus, quorum altero aer in pulmones admittitur. altero expellitur. In inspiratione pectus ob

contra filonem diaphragmatis, et costarum, vi musculorum illis intertextorum,ereditotanem, dilatatur, eiusque cauitaSal gelu L ,. Contra quando musculis intercostatibus re

silientibu et concidente rursuspe torrispa

Sitis , S. XV i.

praerogatiua, F. M

Motin localis quomodo fiate S. XVIII.

De discrimine motuum soluntariorum,et inuolum

rarior m, g. XIX. Loquela, g. XX. Sanitari g. XXI.

98쪽

to. CAP. III. DE STATU CORPORIs

tium thoracis iterum contrahitur, fit exspiratio. od si vero caulam exquiras, euraer pulmones subeat, non deerunt, qui illis peculiarem vim attrahendi aerem tribuanta aliis contra ad grauitatem aeris se recipientibuS. S. III.

Et hi quidem hac de re ita philosophan

tur, quod aer in vesiculis pulmonum conclusus, pectore dilatato se explicet atque eX pandat, ast aeris nos circumstantis nobisque incumbentis mole et pressione periis arteriam asperam erumpere prohibitus, repellatur in pulmones, et per bronchiorum ramos sparsus, adq; vesiculas omnes deductus,vi sua elastica inflet eas atque explicet et

contracto autem, per causas antea allataS. pectore,idem aer magnam partem iterum iextrudatur, parte eius subtiliori, forte perita, porOS vasorum pulmonis sanguini admisia, ut hic fluidior et ad motum aptior reddatur: quanquam et ideo in corpore humano aernecessarius sit, ut aeris externi, et corpuSambientis pressioni, resistere queat.

s. IV . De nutritione autem ita censendum videtur. Cum sanguis in corde rarior factus, S magno impetu in arterias erumpens, qUaqua versum egredi, et per poros, si qui patent, elabi nititur, pori vero plerumque arctiores sint, quam ut libere per eas quaquaversum

99쪽

versum particulae possint, certa duntaxat via, qua pori patent, progrediuntur, et cum alias aliae proxime sequantur, continuae fiunt, fibramque formant, aut fibrae partem. Iam cum per continuam transpirationem, pars harum fibrarum essiuat atque dissipe- corpus dicitur,cum,quantum uni fibrarum decedilitantum alteri eiusdem extremitati similis materiae accedit: autem, cum plus eiusdem materiae adiungitur, quam dissipatur; diminui denique , cum plus dissipatur, quam accedit. f. V. Quemadmodum autem sine respiratione atque nutritione, vivere nullatenus homo posset, ita morti non absimilis vita foret, silensibus homo careret, quanquam et hi quodammodo ad corporis conseruationem sint necessarii. De his itaque, qui hominem tantum ex corpore et mente compositum esse statuunt,ita philosophantur,ut tria ad unam quamque sensationem concurrere doceant, obiectum scilicet, eiusque in coris poris nostri organon amionem, pulsionem videlicet aut pressionem, passionem seu reinceptionem organi, et denique mentis perceptionem. Et ita quidem se rem habere in sensibus externis, internos autem, ut ψο- Cantur, in quantum a corpore pendent,nihil aliud este, quam continuationes sensia-um externorum in cerebro.

g. VI,

100쪽

82 CAP. Iri. DE STATU CORPORIS

9. VI. Solent praeterea sellicite monere,ne Pe

suadeamus nobis, ipsis obiectis forte inesse eiusmodi quid, quod mente percipimus, obiecta nihil praeter motum organis imprimere, cumque haec variis constent partibus, extremitates neruorum in membranam, papillas, fibrillasque abeuntium, proin prium demum et immediatum sensus in- frumentum vocare non dubitant. Vt vero motus ille impressus continuari usquae sad cerebrum queat, id vero beneficio spirituum animalium fieri, seu, ut alii vocantis, Luccineruus, quo omnes neruorum fibrae repletae ita et extensae sint, ut nulla horum pars vel leuissimo motu moveri queat, ut non illi spiritus simili prorsus ratione mo-Ueantur, eumque motum ad cerebrum propagent. Varietatem autem motuum, et

hinc dependentium perceptionum ex ob tectorum varietate, organorumque diueis sa conformatione , prouenire. vII. Et certe fructura partium corporis humani, praecipue organorum quibus sentimus, mirifice huic sententiae fauet. Salaemquod ad perceptionem attinet, adeoque eum actum.qui praecipue sensum constituit an is menti, an mediae cuidam parti, se

tiendi imaginandiq; facultate praeditae tribuendus sit, dubita uti qui de homineeius-