Hellas

35쪽

Διότι που καὶ αν μετεβαινον οι ποικοι των Ἐλλη νων μετεφερον - ουτως εἰπεῖν - συν αυτοῖς την εαυτων πατρίδα οὐδε ποτε πιλανθανόμενοι των ιερων δεσμων ρῖτινες συνεδεο αυτους προς τους εν βμητροπόλει μείναντας ὁμαἱμονας καὶ ομοφύλους. Ἀσβεστον καὶ Ἀκοἱμ ητον πυρ, το χρησιμεθον εἰς τας ἱερας τελετας καὶ τας λοιπα. θρησκευτικας λειτουργίας, χλαμβανον παρα τῆς ἱερας του πρυτανείου τῆς Ῥητροπόλεως στἱας. Ἐπὶ κεφαλῆς τῆς ἀποικέας ετίθετο μετα των πατρωων θεων καὶ μάντεων ο οἰκι σπης , στις ζων με πλείσταις τιμαῖς ς αρχηπος ετιματο, Ἀποθανων δὲ ηρωῖ- κῶν πιμων ηξιοὐτο Ἀγειρομένων αὐτ κενοτα*ἱων καὶ Ἀνδριαντων 'αλλοτε Q εκόπτοντο νομίσματα μετα του ὀνοματος καὶ τῆς προτομῆς που καὶ 4 τελούντx προς τιμὴν αὐτο ιππικοὶ καὶ γυμνικοὶ αγωνες. Γνωστι, δε πυγχανει ν εὐσεβεια των ἀρχαίων Ἐλλήνων, οῖτινες Ῥυδεμίαν Ἀπεστελλον αποικίαν χνευ χρησμόδοτύ1σεως καὶ συμβουλῆς των θεων, ἰδι δε το Ἀπόλλωνος , ον καὶ ς αρχηγετηνοὶ ποικοι Ἀθείρουν, αλλα καὶ το τῆς Δωδωνης μαντεῖον εν 'Hπευφκαὶ ἡ χρηστηριον τοὶ Aμμωνος Διος εν Λιβύη επηρωτωντο καὶ συνεβουλεύοντο Σπο των ποίκων ' ἡ δὲ παραμελησις το ἱερού τούτου χρεους συνεπηγετο την ἀποτυχίαν η καὶ τον ὁλοσχερη χλεθροντης ποικίας , ως βεβαιο ημας περὶ τούτου ὁ περὶ τα θεῖα φιλευ-

36쪽

σεβὴς ρόδοτος προκειμένου περὶ του Δωριεως Ἐρόδ βιβλ. '.

Κεφ. 42). ι λόγοι δι' ους τ ελληνικον θνος εν περιωρίσθη εἰς την π αὐτο προ τρισχιλἱων 1δη των οἰκουμενην μεγάλην χερσόνυ σόν εἰσι πολλοὶ καὶ ποικίλοι ων ενταυθα τους κυριωτερους μόνον ελω ἀνα*ερει καὶ ε πρωτοις η εμφυτος κείνη τὶ Ελληνιαψ' ης στιγμῆς το πρωτον εν τῆ τῆς Ἱστορίας παλαίστρι ανα- φαίνεται προς την 'Eλευθερίαν τασις καὶ ρ ἀεικίνητον Ιτα , τολμηρον καὶ επιχειρηματικον αὐτο πνεύμα ' ἀλλα καὶ λλαι σωτερικαὶ πολλα κις αἰτίαι συνετέλεσαν προ αποστολην ἀποικίας ' ηηττηθεῖσα δῆλον τι μερὶς εν ταῖς ελληνικαῖς πολιτείαις κατα τους μεταξυ λιγαρχικων καὶ δημοκρατικων εμφυλίους σπαραγμούς καὶαγῶνας, απεχώρησεν οἰκειοθελῶς ζητοὐσα αλλαχου κρείσσονα τύχην καὶ την φαρμογην της πολιτικης της δεας ' ρυτως πεχωρησαν οἱ Παρθένιοι πο ου Φαλαυθου ε Λακωνίας περὶ τα 20 προ τῆς ημετέρας χρονολογίας ει Ἱταλίαν, ενθα συνφκισαν τον Τάραντα

διὰ του αὐτον δε λόγον ὁ Βακχιάδης Ἀρχίας ἀποχωρήσας μετατων ὁμο*ρ νων κ Κορίνθου καὶ ἀπελθων εἰς Σικελίαν δρυσε τας

επισημους εν ῆ ἱστορί του Ἐλληνισμο Συρακούσας οἱ δε εσσηνιοι μετα ἡ εκπόρθησιν τῆς εαυτῶν χώρας π των Σπαρτιατῶν κατέ*υγον νωθεντες μετα αλκ1δεων εἰς τηρ κάτω ταλίαν, ἰτις, ως γνωστον διὰ τας πολυαρίθμους καὶ εὐδαίμονας ελληνικας ποικίας καὶ μεγαλη Ἐλλὰς καλεῖτο. O ετερο δε οἱ Ιωνες της ε καὶ Φωκαίας εν ικρ Ἀσία ἀποφεύγοντες του Ιερσικον ζυγον συνώκισαν οἱ μεν πρῶτοι τα 'Aβδηρα ν τὸ Θρακικῆ ερσονησω, οἱ δὲ δεύτεροι την Ἐλιαν εν Ιταλία, πόθεν βραδύτερονορμώμενοι δρυσαν παρὰ τον P δανον την Μασσαλίαν. Elc τα λιγαρχικὰ πολιrεύματα χρησίμευον αἱ ποικίαι ς πρόχειρον εσθ' τε ἀπαλλαγης μεσον πο της πολυαρίθμου καὶ καθ' κάστην επαυξανομενης τῶν πόρων τάξεως επὶ τ διπλὼ σκοπῶ της προληψεως σωτερικῶν ταραχῶν καὶ συνδεσεως πωφελῶν μετὰ τουεξωτερικο σχεσεων. μέγιστος δμως αριθμος τῶν ἐλληνικῶν αποικιῶν πεστέλλετο νεκεν εμπορικῶν κυρίως λόγων καὶ συμ*ερόντων καὶ προς ἐξασφάλισιν τῆς μετὰ τῶν μεμακρυσμένων κεἱνων χωρῶν καὶ τόπων εμπορικῆς συγκοινωνίας Πλην την πατριον ἡμῶν ἱστορίαν σπουδάζομεν συν θως εν τοῖς σχολεἱοις π τον στενον μόνον κύκλον τῶν πολιτικῶν καὶ ἱστορικῶν γεγονότων τῶν ἀψορων- των την κυρίως μόνον Ἐλλάδα, καὶ ἡ τὰς δυα ιδία πρωτευούσας αὐτης 'θλεις καὶ ηγεμονίας , τηλα πώ in καὶ τὰς Ἀθή ν ας

37쪽

τον δε ξω Ἐλληνισμον ἡ εὐαλλαις λεξεσι τ α ς ε λ λ γ ν ι ' et οικίας, αἴτινες διετέλεσα εν ἀναποσπάστ μετα τῆς μητρος πατρίδος σχέσει καὶ ε σχον μεγίστην ἀκμὴν καὶ επιρροην επὶ τας τύχας σύμπαντος του Ἐλληνικοὐ θνους, ελαχιστα τυχῶς γνωρίζομεν ημαλλον εἰπεῖν τοὐτ' αὐτο παραγνωρίζομεν εν τε τη προφορικῆ διδασκαλίο et καὶ τοῖς σχολικοῖς ἡμῶν βιβλίοις, περιλαμβανομένας εἰς δύο τρεῖς - νοπι πολλα κις ηελiδας ἀλλά καὶ 4 αυτ τψπεντα τόμω που θνικολ ημων ἱστορικοῖ Ἀργ αἱ ἐλληνικαὶ α ποικίαιεν σμικρ* σχετικως Ἀξεταζονται χωρμ καὶ τουτο συλλήβδην Σποτα. διαφόρους αὐτων Ἀπόψεις ). Eιν τούτο δἱκαιον, Ἀρωτωμεν; Tοὐναντίον δικον καὶ παραξενον φαίνεταί μοι ' οντι. Eἴθε δε ηψων ἡ 1μων te αποίκων Ἀκπεμπομένη Ἀξ ελληνικης παροικίας διατο in αρτι συστατου καὶ ευοιωνου τούτου οργάνου θα σ31 μέχρι τωναρμοδἱων καὶ επανορθωθῆ το μέγιστον τοὐτο 'Oαλμα καὶ δίκημα περὶ την πατριον 1μων ἱστορίαν, καὶ η σπουδαζουσα νεότης ε τω μέλλοντι βιδασκηται Ῥε μόνον τας μαχας καὶ τα τρόπαια των Θερμοπυλων καὶ του Μαραθῶνος , των Πλαταιων καὶ τῆς Σαλαμῖνος μηδε περιορίζη1 τας ἱστορικας αύτης γνωσεις εἰς τα στενα ορια τῆς ε σωτερικῆς μόνον Ἐλλαδος καὶ τα εν αὐτῆ καταστρεπτικας Ἀλλη- λομαχίας , ἀλλ' ας σπουδαζη καὶ τα των Ἐλληνίδων ποικιων τύχας αἴτινες τὸ ληθείη μέγιστα τα διδαγματα ημῖν παρέχουσιν καὶ ἐμ- πληροὐσιν ημας θνικῆς περηφανείας καὶ μεγαλαυχιας καὶ τω οντιτατωνελληνικων ποικιων πραγματα εἶν αξια θαυμασμο καὶ ρεύνης καὶ ανταμείβουσι πολλαχως τον προσχόντα αὐτοῖς του νουν καὶ τα

38쪽

Ἐν ταῖς ποικίαις ταύταις γνωρίζομεν το πρῶτον την πλαστικὴν καὶ μορφωτικὴν δύναμιν τῆς ἱλληνικης γλωσσης καὶ παιδείας. Ἐν ταῖς ποικίαις ταύταις ἡκμασε το πρωτον ὁ Ελληνισμος εν τε τῆτέχνη, τῆ ποιησε καὶ τ εμπορίφ, εἰ καὶ πεφυλασσετο εἶτα τῆιχητρὶ πατρίδι γα προαγαγοῦ εἰς το ψιστον σημεῖον τα τεχνας καὶ επιστημας Ἀλλ' εν ταῖς ποικίαις ταύταις γνώρισεν ο ξω Ἐλληνισμος τὴν βραν δίαιταν καὶ την εὐμαρειαν, τὴν ἐκ τοὐπλούτου προερχομενην, νωρίτερον ἡ ὁ γ β σω Ἐλλάδι, διὸ καὶ πρωῖμώτερον πῆλθεν η παρακμη των ξ Ἐλλήνων ' γνωσταὶ δετυγχανουσιν η πολυτέλεια καὶ 1 τρυφὴ των Συβαριτων δἱ καὶ 'Aκραγαντίνων. Ἀλλὰ πρὶν ἡ θάσωσιν εἰς το τοιουτο σημεῖον ἱησαν οἱ ποικοι των Ελλ ων Ἐξ λίγων καὶ σημάντων δυνάμεων ορμωμενοι καὶ μαχόμενοι κατα μυρίων αντιξόων περιστα σεων καὶ κινδύνων συνφκ παν μεγαλοπρεπεῖς καὶ πολυτελεῖς πόλεις, συνῆψαν εμπορικας καὶ κοινωνικας σχέσεις μετα μεμακρυσμένων χωρων καὶ λαων, ων ἐξελληνισαν του πλείστους μεταδόντες αὐτοῖς τὴν εαυτων γλωσσαν, o θρησκευμα, τα ἡθη καὶ τα περὶ πολιτεύματος δεας. οὐ το δ' εννοεῖται ἐγίνετο εὐχερεστερον μεν εν liχωραις κατωκουν συγγενεῖς καὶ μαιμοι λαοὶ Πελασγικῆς καὶ Γραικο- ιταλικης καταγωγῆς, ως εν Ιταλίψι καὶ ε μέρει ν Σικε-λl , δυσχερέστερον δε καὶ μετα πολλων θυσιων καὶ ἀγώνων ε α χώραις οι ημέτεροι πρόγονοι θεωρουν το ς εντελῶς ξένοι καὶ ὐπε- βλέποντο καὶ κατεδιώκοντο πο ου ἰθαγεν οὐ στοιχείου. ἱ δύναταιτ αληθεία να ὀνομαση 1μῖν του ανδρείους κείνους καὶ τολμηρους των πρώτων χρόνων ναύτας, ο ινες ελκυόμενοι πο ου εὐοθρου της γης, το εὐλιμένου τῆς χώρας καὶ τῆς ελπίδος οὐ κέρδους ἴδρυσαν τα πρώτας ελληνικας ποικἱας, καὶ ἰδία εν τ Ποντ*καὶ τῆ Αἰγύπτ*; Ποσα ηρω i καὶ πραξεις καὶ τεράστια γεγονότα ενεκεν ελλείψεως των σχετικῶν Πήσεων α*ηρέθησαν κ τῆς ἐθνικῆς ημῶν στορίας πόσαι δ' υγενεῖς πάρξεις καὶ μεγαλεπηβολοι ἄνδρες ευρον του θανατον εἰς τα κύματα της μαινομένης θαλάσσης, ἀνθ' ης δε εἶχον τότε εἰ μη σθενῆ καὶ μικρα καρη ν αντιτάξωσι μόνον , 1 πο τον κινάκην τῶν βαρβάρων πιδρομέων, ων ζήτουννα εκπολιτίσωσι τὴν χώραν Διότι πασα σφαλης εχιτυχία ξη-γοραζετο το πρῶτον διὰ το πολυτίμου αῖματος τῶν ἀποίκων Πλὴν πανταχοῖ, που ἐγκαθιδρύοντο στερεῶς πλέον οἱ Ελληνες απεβάλλοντο 1 βαρβαρικη εξις της ἀνθρωποθυσiας καὶ λ λα σκληρα καὶαπανθρωπα χθιμα ανθ' ί εἰσήγοντο χἱ ηπιοι θεοὶ τῶν Ἐλλήνων

39쪽

καὶ ὁ σεμνος καὶ μειλίχιος τρόπος τῆς προς το θεῖον λατρείας. Tα πάντα πο τας χεῖρας καὶ το δημιουργικον καὶ ευουες των 'Eλληνων πνεύμα καὶ δίφ της εν πάση ἀποικίο παρούσης ζωηρας καὶ ε υλυγίστου 'Iωνικῆς φυλῆς μετεβαλλον ψιν καὶ γἱγνοντο νεα. οἱ πλημμυροὐντες ποταμοὶ διωχετεύοντο προς την θαλασσαν, ταλιμνάζοντα δατα ἀπεξηραίνοντο καὶ πόλεις μαρμαροκτιστοι μεθ' ευθυγράμμων ὁδῶν καὶ υρειων γυιων κατα το πρότυπον των ντῆ μητρὶ πατρίδι μητροπόλεων νεοαίνοντο κεῖ που πρὶν ηγεἱροντο α αμορφοι καὶ πενιχραὶ των βαρβάρων καλύβαι. α πρῶῖοντα τωνελληνικων νήσων καὶ παραλίων, τῆς μικρας Ἀσίας καὶ τῆς Φοινικης , τα περι ότητα φασματα τῆς Μιλήτου μετεφεροντο διὰ των στρογγύλων καὶ εὐπρύμνων των Ἐλλήνων πλοἱων εἰς ας ἀποικίας

καὶ αντηλλασσοντο αντὶ πολυτίμων μετάλλων καὶ των χρυσοειδωνκαρπων τῆς Δήμητρος, ων φθονίαν παρεῖχον αι κτεταμεναι καὶ εὐρεῖαι κεῖναι χωραι, ἡ δε ελκυστικη του Βάκχου λατρεία καὶ τοηδύποτον καὶ μελιηδες αὐτο ποτον σαγηνευον του καὶ απαξ αυ- των πειραθεντας καὶ πηρχετο λίγον κατ' λίγον η γαμιξις του ἰθαγενοὼς καὶ ξενου στοιχείου, ἡ τις καὶ στερεουτο διὰ της κατ' αναγκην επερχομενης επιγαμίας , διότι οἱ τολμηροὶ κεῖνοι αὐται φυσικν φ δγ επεχείρουν γε γυναικων τα μεμακρυσμένας ε κείνας αποπλανησεις εἰς ας ξενας κτας καὶ παραλίας. επιγαμία ε αυτη παρίσταται 1μῖν καὶ συμβολικως εν τω μύθ του Ἐρακλέους περιπλανωμένου εἰς τα δαση της Σκυθίας καὶ λαμβα- νοντος σύζυγον εγχωριον ο*ιόπουν, ε ης γεννηθη Σκύθης Παν- τας δε τους πρώτους τούτους αποἱκους περιβάλλει δικαIως ἡ τουηρω ῖσμο αἴγλη καὶ πωνυμία. υτως ὁ Εὐθυμος μεταβαίνει εἰς τὴν αμεσην, ο ορεστης εἰς τὴν αυρίδα, ο ύξενος εἰς τοMασσαλίαν, οι Ἀντηνορίδαι εἰς την Κυρηνην. α ἀγαθα δε αὐταδιὰ τὴν ἱστορίαν του καθόλου πολιτισμοὐ καὶ ἀνθρωπισμου ἀποτε - λεσματα καὶ γεγονότα τῆς ξημερώσεως δῆλα ἡ καὶ κπολιτίσεως διαφορων φύλων διὰ τῆς συγχρωτίσεως καὶ επικοινωνίας αυτων

μετα των 1μετερων προγόνων κατα τους ἀπομεμακρυσμενους κείνους πο ου ψωτος τῆς ἱστορίας χρόνους διετηρήθησαν εὐτοῖς ραίοις μυθεύμασι των Ἐλληνων, ων διανοίγοντες το κελυψος τῆ βοηθεία τῆς συγκριτικης λεγομενης ιλολογέας καὶ μυθολογίας ευρίσκομεν ον πυρῆνα τῆς ἀληθείας. λ ἡ παρατρέχοντες τους πολιους κείνους χρόνους τῆς γεραρας ἀρχαιότητος, καθ' ους οἱ Ελληνες εἴτε ς'Αργοναὐται πο το πρόσχημα της εκστρατείας διὰ το χρυσὰμαλλον

40쪽

δερας ἀπέρχοντα εἰς την χρυσοOόρον Κολχίδα, εἴτε προ απελευθερωσιν τῆς ραίας του ξανθού ενελάου συζύγου, τῆς θεομόρzου

Ἐλενης, στρατοπεδεύουσιν πο τα τεἱχη τῆς ροίας, δι' ων επὶ το ποιητικώτερον εἰκονίζεται ἡ πρω ῖμώτατα μετα των λαων του Πόντου καὶ της Σκυθίας παρξαμενη ἐμπορικη συγκοινωνία, κατελ- θωμεν εἰς τους ἱστορικους του Ἐλληνικου θνους αἰωνας καὶ δηγούμενοι πο τῆς δέος τῆς ἱστορίας ἱψωμεν σύντομον βλέμμα

επὶ των Ἐλληνικων ποικιων κατα τρυς ἱστορικους χρθνους Καὶ

τόλμης καὶ τῆς κατα θαλασσαν αὐτων εμπειρίας ι προπατορες ημων πο ξενου εἰς ας ε λων μετέβαλον κατ' εὐον μίαν μεχρι της Μαιωτιδος ἱμνης, της σημεῖον καλουμένης 'Aζοφικῆς θαλάσσης, ε*ηπλοθυτο πολυαριθμοι καὶ εὐδαἱμονες ελληνικαὶ ποι-κἱαι, ν αἱ πλείους ρμῶντο εκ της Μιλητου η Ἀπολλωνία, ηΜεσημβρίη , η δησσος καὶ : Καλατις, ο ύρας καὶ η λβία, οἱ ὀμοι καὶ ὁ Ιστρος εἰς το δέλτα του γηραιο Ιστρου η Θερ- δοσία, η Ἐρμώνασσα, το Παντικαπαιον, ἡ Διοσκουριας, η Σεβαστόπολις, η ραπεζοὐ καὶ η Κερασοὐς , τα Κοτύωρα καὶ ἡ Σινώπη, η ρακλεια καὶ η ξενος Σαλμυδησσος περιεκύκλου γύρη πασαν την παραλίαν του ΙΠόντου. m τεχν; καὶ το εμπόριον των Ἐλλήνων ηνθουν καὶ ε αὐτῆ τ χ ρ τῶν Σκυθων, προς ους Ἐλληνες δεν ησαν καὶ ντελως ξενοι καθως δεικνύει ημῖν ὁ προμνησθεὶς του Ἐρακλεους bθος καὶ 1 λληνομα θεια του Ἀναχαρσιδος Αι περισσοτεραι των ποικιῶν τούτων - ως καὶ νωτερ εἶπον - ρμωντο κτης ιλητου, ἡ τις μετα των τεσσάρων αὐτῆς λιμενων η το γενικον

ούτως εἰπεῖν καὶ παγκόσμιον τῆς ποχης ταύτης εμπορεῖον οι δὲ κάτοικοι αὐτῆς τοσοὐτον εἶχον διερωθβ ει το εμπόριον καὶ την ναυτιλίαν στε εἶχον ἀποστείλει περὶ τα 80 ποικίας, πῆρχε δε μεταξύ αὐτων καὶ τάξις των ε ιν αυτων καλουμενων ρῖτινες καὶ τα πολιτικας αὐτων ποθέσεις καὶ συνεδρέας διεξῆγον εν φλιμενι της πόλεως επὶ των πλοίων ΟὐMεν θαυμαστον λοιπον τι οἱ Μιλησιοι πρωτοι εἰσέδυσαν καὶ ις ἡ θαυμασίαν του εἱλου καὶ των Πυραμίδων χώραν, εἰ καὶ κατ' αρχας πλεῖστα m ντησαν κμέρους των αὐτοχθόνων προσκόμματα καὶ δυσκολίας. Σαῖς καὶ ἡ αύκρατις ξυπηρετησαν τοσούτον τα συμφεροντα το ελληνικούεμπορίου καὶ οὐ καθόλου Ἐλληνισμο εν Αἰγύπτ* στε δύνανταιως αὐτο τούτο ελληνικαὶ πόλεις να θεωρηθωσι καὶ ως πρόδρομοι της μετα ταύτα πω οὐ μεγάλου Κατακτητοὶ ἱδρυθείσης ελληνικωτά-