장음표시 사용
91쪽
a L. meturn ilui se metui Nolent,d quibus ' metuuntur, eosdem ur, α ι- v. necesse e i. Quid enim censemuus periorem illum Dio sitime quo cruciatu timoris angi solitum, qui cultros metuens tonsiorios, cam
denti carbone sibi adurebat capillum e quid j cvim sxandrum Pheraeum, quo animo vixisse arbitra- ' i 'mur οῦ qui mi pium legimu cum νxorem Tra ben admodum diligeret, tamen ad eam ex epulis in cubiculum νeniens,barbarum, ct eum quidem, bladestricto Ni scriptum est, ' compunctum notis Threiciis , V ioi districto gladio iubebat anteire : praemittebat que de Bipatoribus suis, qui perscrutarentur a culo muliebreis, ct,ne quod in vestimentis occultaretur telum, exquirerent. O miserum, qui de-α I. & stig- liorem barbarum, V ct Rigmaticum putaret, , em M i i quam coniugem. 2Vec eum Iesellit opinio. ab ea
iώμ est enim ' ipse,p pter petricatu's suspicionem, imterfectus. ec Nero νsta xis imperii tanta est,que, premente metu,possi esse diuturna Testis es Ph4laris, cuiud est praeter ceteros nobilitata erudelitas: qui non ex insidiis interj Ni is, quem modo diai, Alexander: non a paucis, Ni hic noster: sed in
ii , 1 h quem Voluersa Agrigentinorμm multitudo impeium fecit. diis Macedones nonne Demetrium re Iiquerunt, uniuersique se ad Drrhum contule- , . runtqQuidqLacedaemonios imuste imperateis non ne repente omnes fere μι- deseruerunt, spectatoresque sie otiosostraebuerunt Leuctricae calamitatise Externa libentius in tali re, quam domestica, recordor. Verumtamen quamdiu imperium populi II. beneficiu tenebatur, non in*qs, bella aqt ' '
92쪽
ro sociis,aut de imperio gerebantur: exitus erant bellorum aut mites,aut necessaris. Regum, populorum, nationum portM erat,' et refugium,senatus. R. L. p ID Nostri autem magistratu imperator/sque ex una 'hac re maximam laudem capere Iludebant, si prouincias,si socios aequitate, fide defendissent. It que illud patrocinium orbis terra verius, quam ιmperium poterat nominari.Sensim hanc consuetudi- im u
nem, ct disiciplinam iam anteamin ebamus: poni o vero Syllae Nictoriam penitas amisimus, desitum est enim videri quidquam in locios iniquum, cum exstitisset etiam in ciueis tanta crudelito.Ergo in illo secuta est honestam causam non honesta Nict ria . eri enim ausus dicere, hasta posita, cum bona
. . in foro venderet et bonorum virorum, hct locuple . tum certe ciuit ,prsdam suam se Nendere. se pletim , cuius est, qui in causa impia,victoria etiam foedio- re,nonysolumsingulorum ciuium bona publicaret, e vox , s sed uniuerses prouincio, regionesque ii uno cula 'ν ' o mitatis genere comprehenderet. Itaque,Neratis, ct perditis exteris nationibus, ad exemplum amisse imperi' portari in triumpho Massiliam vidimuso ex ea νrbe triumphari, sine qua numquam n istri Imperatores ex transalpinis bellis triumph a s runt. multa praeterea commemorarem nefaria in
Iocios, si hoc νηοsol quidquam νidisset indignius. Iure igitur plectimur. nise enim ' multorum im- a, .esui
punita selera tulissemus , numquam ad Nnum x ax, imputanta peruenisset licentia: a quo quidem rei ta di 'so miliaris, ad paucos:cupiditatum ad multos improbos νenit hereditas. ee ver 3 umquam bella am ciuilium
93쪽
eiuilium semen, causa deerit,dum homines per diti banam illam cruentam ct meminerint, est sperabunt. quam P. sia cum Nibrasset, dictatore pro a q v e. n*n pinquo suo: idem sexto .' trissimo anno pocl a..M. Sit ' Aeleratiore hastah eadem non recessit. alter au- snem, di tem, qui in illa dictatura scriba fuerat, in hac Dithorrepeti - quanor Urbanus, fx quo debet intelligi, talibus tui in libri praemiis propositis, numquam defutura bella ciui- -DVL- 'r' Itaque purietes vrbis modo stant, ct manem iique ipsi iam extrema scelera metuentes: rem i ονὰ publicam penitus amisimus: atque in has cla-
deis incidimus redeundum est enim ad propositu dum metui, quam cari esse, ct diligi maluimus . Quas populo R. iniund imperanti accidere potuerunt, quid debent putare singuli j quod cum i sperspicuum sit,beneuolentia Vim,dse magnam,merus,imbecillamsequitur,Υt disseramus, quibus ro' bus phsimus facillime eam, quam Nolumus, adipi- . sci cum honore, ct fide caritatem. Sed ea non parito omnes egemus. nam ad cuiusque Nitam in li- 16 tuendam accommodandum est,a multisne opus sit,
an satis a paucis diligi. Certum igitur hoc sit,idque ct primum, o maxim8 necessarium, familiaritates habere fidas amantium nos amicorum, O no-yra mirantium . haec enim e fi Vna res prorsus, Vt 1 snon disserat multum inter summos, ct mediocreis . , Nisos μ eaque Virisque propemodum comparanda. viri' Exp. Honore, gloria, o beneuolentia ciuium fortas 4 L.cum ad- non aequὸ omnes egent, sed tamen si cui bacsuppetunt,adiuuant aliquantumi tum ad cetera, tum ad amicitias comparandas. Sed de amicitia alio
94쪽
libro dictum est, qui insicribitur Laelius. V oc dicamus de gloria et quamquam ea quoque de re duo sunt nostri libri:sed attingamus, quandoquidem ea in rebus maioribus administradis adiuuat plurimu. 3 Summa igitur, ct perfecta gloria constat ex tri
bus his: si diligit multitudo: se fidem habet: si cum
a miratione quadam honore ' nos dignos putat.
Haec autem se est simpliciter, breuiterq. dicendum, quibus rebus pariuntur dyngulis , et em fere d
multitudine. Sed en alius quidam aditus ad mutilitudinem, Ni in νniuersorum animos, tanquam
Ac primum de illis tribus, quae ante dixi ii b beneuolentiae praecepta, Nideamus: qus quide benem cijs capitur maxime: secundo autem loco benefica voluntate ς beneuolentia mouetur , etiam se res forte no stuppetit. Vehementer autem amor multu tudinis commouetur ipsa fama, opinione liberalitatis, beneficentis, iustitiae, fidei, omniumque ea- 1 o rum Virtutum, qMe pertinent ad mansiuetudinem morum, ac facilitate. Etenim illud ipsum, quod decorum, bonefitamque diximus, quia per se nobis placet, animosque omnium natura, ct specie sua commouet, maximEque quasi perlucet ex eis, quas com, 1 memoraui, Virtutibus: idcirco illos in quibus eas Nirtutes esse remur , a natura ipsa diligere cogiamur. Atque ba quidem sunt causs diligendi grauis sma: possunt enim praeterea nonnullae esse leuiores. Fides autem ut habeatur, duabus rebus e ci po,o testi: se existimabimur adepti comunctam cum iu- sitia prudentiam. nam O iusdem habemus, quos
b r. beneuoletiae multitudinis P cepta, V.C vocem, beneuolentia, hic delet L.
95쪽
plus intelligere, quum nos,arbitramur, quosque y futura prospicere credimus, ct cilin res agatur, indiscrimenque Nentum sit expedire rem, o consi lium ex tempore capere po se . hanc enim omnes ex imant, Nirilem, Neram que prudentiam. Iustis sautem, fidis hominibus, ' id est, bonis, ita fides habetur,ut nulla sit in his fraudis, iniuriaeques picio. Itaque his salutem nostram, his fortunas, liberos recti m8 committi arbitramur. Harum fgitur duarum ad fidem faciendam iusitia plus ροL tolet:quippe cum ea sine prudentia satis habeat auctoritatis , prudentia si ne iustitia nihil valeat ad faciendam fidem. quo enim, quis Nersutior, ct callidior est,hoc inuisior, suspectior, detracta opinione probitatis . Quamobrem intelligentia iustitia i sconiuncta, quantum volet,habebit ad faciendam Idem virium . iustitia sine prudentia multum poteriisve iustitia nihil valebit prudentia . Sed, nequis sit admiratus, cur, cum inter omneis pbilo*
phos constet, a meque ipso sepe disputatum sit, qui io
Nnam haberet, omneis habere Nirtutes:nunc ita
seiungam, quasi post quisquam, qui non idem prudens set,iussus esse:alia est illa, cum veritas ipsa limatur in dis utatione, abrilitas: alia, cum ad opinionem communem omnis accommodatur oratio.
Quamobrem, νt Vulgus , ita nos hoc loco loquia Mur,ut alios forteis, alios bonos Niros, alios prudenteis dicamus. Popularibus enim Nerbis est V
dum, statis, h cum loquimur de opinione populari , idque eodem modo secit Panaetius . Sed ad m
96쪽
Erat igitur ex tribus, quae ad gloriam pertinet,
hoc tertium, vi cum admiratione hominum,hono . .. kre absis digni iudicaremur. Admirantur igitur comuniter illi quidem omnia, quae magna, praeter 's opinionem suam animaduerterunt: separatim autem in singulis , si pesiciunt nec opinata quadam bona. itaque eos viros Iliciunt, maximeque erunt laudibus, in quibus existimantse excellen iteis quasdam , singulareis virtutes pes icere: io di*iciunt autem eos, ct contemnunt, in quibua nihil virtutis, nihil animi, nihil neruorum putant.
non enim omnese eos contemnunt, de quibus mal/existimant. nam quos improbos, maledicos,fraud
lentos putant, O ad faιiendam iniuriam instrua ue Gos, eos haud contemnunt quidem, sed de his mald existimant. Quamobrem, ut ante dialo contemnunt ij, qui nec sibi, nec alteri prosirent,πt dicitur, a verbum. in quibus nullus labor, nulla indubria , nulla cura 'Ilest . Admiratione quadam Nero asciuntur ij, nust repetus. o qui anteire ceteros Nirtute putantur, ct cum om tu Emni carere dedecore, tum vero ijs vitiis, quibuε alij assiciuxur ij, non facilἐpossunt obsistere . nam ct Noluptates, blandi ae dominae, saepe maiores parteis V anima e L.animi, a virtute detorquent: ct dolorum cisem admouen- a s t*r faces,praeter modum plerique exterrentur:Ni- ta, mors,diuitiae,paupertas, omnese homines Nehementissimὰ permovent. Qus qui in utramque parte excedo animo, magnδque dessiciunt, cumque albqua his ampla , ct honesta res obiecta eri , to- io tos adsie conuertit, O rapit, tum quis non admireturolendorem,pulchritudιnMq. v rtutiae Ergo
97쪽
a vox, res, non reperI eur in V. c.
s8 M. T. CICERONI sct hae animi dissicientia admirabilitatem magnam facit: maximὰ iustitia:ex qua Nna Nirtu- 'te viri boni appellantur,mirifica qusdam ' res multitudini videturanec iniuria. nemo enim iustus esse potest, qui mortem, qui dolore', qui exsilium, qui Veis statem timet, aut qui ea, quae bis fiunt contraria,
aequitati anteponit. maximeque admirantur eum,
qui pecunia non mouetur: quod in quo viro pes ctumst, H h hunc dignum Jectatu arbitrantur. Itaque illa tria, qua proposita sunt ad gloriam,o- i onia iuriitia conficit: ct beneuolentiam, quod prodesse vult plurimis: ct ob eandem causam, fidem, O admirationem, quod eas res Jernit, ct negligit, ad quas plerique inflammati auiditate rapiuntur. Ac mea quidem sententia omnis ratio, o infit i statio Nitae adiumenta hominum desiderat: tu prinmisque, Ni habeo, quibus- cum ρηmfamiliareis conferre sermones: quod en dissecile, ni eciem prae te boni viri feras . Ergo etiam solitario homini,atque in agro Vitam agenti,opinio iustitiae ne iocessaria en:eoque etiam magis, quod si eam non habebunt, inius libabebuntur: nullis praesidijssaepti, multis ascientur iniurijs. Atque ijs etiam, qui
vendunt, emunt,conducunt, locant, contrahendisque negotiis implicantur, Τε iustitia ad rem gerendam necessaria est. cuius tanta vis est, ς ut nec illi
quidem, qui maleficio, o scelerepascuntur, pogintsne ulla particula iustitia Viuere. nam qui eorum cuipiam, qui νna latrocinantur, furatur aliquid, aut clam eripit, is sibi ne in latrocinio quide relin- , ovit locum:ille autem, qui archipirata dicitur, nisi
98쪽
aequabiliter praedam di pertiat, - aut occidetur a D achs,aut relinquetur. quinetiam leges latronum es ei: iuii. se dicuntur, quibus pareant, quas obstruent. Itaq. propter aequabilem praedae V portionem, ct Bargu- hὸI
3 lus Illyrius latro , de quo est apud Theopompum,
magnas opes habuit: multo maiores Vi riatus Lusitanus: cui quidem etiam exercitres nostri, imperatoresque cesserui: quem C. Laelius, is, qui sapiens surpatur, praetor stegit, ct comminuita ferocitato temque eius ita repre1st, vi facile bellum reliquis traderet. Cum igitur tantu vis iustitiaest, ut ea etiam latronum opes firmet, atque augeat, quantam eius Nim inter leges, ς iudicia, ct instituta φ Livd reipdore putamusς Mih quidem non apud Medos stituin t La 1 solum, Vt ait Herodotus, sed etiam apud maiores nostros, seruanda iustitiae causa Nidentur olim b ne morati reges constituti. Nam cum premeretur , initio multitudo ab ijs, qui maiores opes habebant: ad νnum aliquem confugiebant, virtute praesta λς. tem:qui cum prohiberet iniuria tenuiores,squitate constituenda 7 summos ctim infimis pari iure retinebat. Eademque connituendarum legum fuit causa, qua regum. Ius enim semper quaesitum essaequabile. neque enim aliter esset ius .id si ab νno iusto, ct bono viro consequebanturveo erant conte ti: clim id minus contingeret, leges sunt inuenta,qus cum omnibus simper νna , atque eadem Voce
loquerentur. Srgo hoc quidem perspicuum est, eos ad imperandum deligisolitos, quorum de iustitia, o magna est opinio multitudinis. 4 Adiuncto vero di luboc, H ijdem etiam prudentes haberentur, nihil ,idET' 'G α erat,
99쪽
erat, quod homines his auctoribus non posse cons qui se arbitrarentur. Omni igitur ratione colenda, O retinenda iunitia en, tum ipsa propter sese: naaliter iustitia non esset: tum propter amplificationem honoris, O gloriae. Sed vi pecunia quaerendae snon solum ratio eii , sed etiam collocanda, quae perpetuos sumtus suppeditet, nec solum nece sarios, sed etiam liber aleis 'sic gloria oe quaerenda,ct collocanda ratione en. Quamquam praecla-i risotrates, hanc viam ad gloriam proximam, O coquasi compendia reicebat esse, siquis id agere kπt, qualis haberi vellet, talis esset. Quod 3. qui simulatione, ct inani ostentatione, O m non modosermone sed etiam vultu nubilcm sie gloriam consequi posse resitur,νctorienter errant.Ue disra gloria radices agi atque enam propagatur: -cta omnia celeriter, tam/uam glac)6. decidunt nec limulatum potest quidquam Esse dinurin. T IIes sunt permulti in utramque partemsed breuitatis causa, familia erimus contenti Ῥna. V Tiberi ine a Gracchus, Publijsilius, radiu laudabitur, dumemoria rerum Romanarum manebit. at eiusfiij, nec vivi probabantur a bonis, δ' ς mortui obtinent nomen iure caesorum: Qui igitur adipisci v ram gloriam in iustitie fungatur oscjs. ea qus , essent, dictum en librosuperiore. Sed , ut facillime quales simu),tales esse videamur, et se in eo ipso se Nis maxima est,ut simus j, qui haberi velimu , t men quaedam praecepta danda fiunt. nam siquis ab ineute aetate habet causam celebritatis,et nominis, , o aut a patre acceptam, quod tibi, mi Cisero, arbi-
100쪽
tror contigisse aut aliquo casu, atque fortuna: in
hunc oculi omnium conjciuntur , at in eo, quid agat, quemadmodu Nivat,μ inquiritur: tan a L anquiris
qua in clari ima luce versetur, ita nullum obscuras potest nec dictum eius esse, nec factum. Quorum autem prima aetas propter humilitatem, oe obscuritatem in hominum ignoratione versatur: hist-mul ac iuuenes esse coeperunt, magna spectare, O ad ea rectis IIudijs debent contendere: quod eo se,
o miore animo facient, quia non modo non inuidetur isti aetati,verum etiam fauetur. . sTrima igitur en adolescenti commemoratio ad
gloriam, siqua ex besticis rebus comparari poteII: in qua multi apud maiores nostros exstiterunt:siem '
per enim Ierὰ bella gerebatur. Tua autem atra in-
cidit in id bellum, cutis altera pars, sceleris nimiu habuit: altera, felicitatis parum. Quo tamen iubello,cum te Pompeius ala alteri praefecisset, magnam laudem a summo viro, ab exercitu con, o seclliebare equitando,iaculando, omniaque militari labore tolerando. atque ea quidem tua laus pariter cum rep.cecidit. Mihi autem haec oratio suscepta non de te en, sed de genere toto, qκamobrem ad ea, quae reflant, pergamus. Vt igitur in reli quis rebus multo maiora sunt opera animi, quam F corporis: disic haeres, quas persequimur ingenio,sic b al. iuratione,grauiores sunt quam illa, quas Niribus. Pri ma igitur commendatio proficiscitur a modenia, tum pietate in parenteis,tu in suos beneuoletia. Facillim8 autem , ct in optimam parti m cognostu ' tur adolescentes, quise ad claros, θ' sipienteis Vi G 3 mi,