Iulii Pontederae Pisani... Compendium tabularum botanicarum, in quo plantae 272. Ab eo in Italia nuper detectae recensentur. Accessit ejusdem Epistola ad ... Guilielmum Sherardum Anglum, botanicorum nostrae aetatis principem, in qua & de his, & de al

발행: 1718년

분량: 239페이지

출처: archive.org

분류: 식물학

181쪽

suae certo ordim Producunt- , generantur .

De Plantis , qua certo ordine prosi tur, atque gen , ramtum , extra terram Clemmipam, T. V 2

III antis tum a 'rxis, .ium Certis gemRuro extra terram, serentibus ., sive minus Persectis' 'sive' Persectis re nis , litore Imperfecto , vel Persecto Monvelato , aut Polypetalo, quas addere potuimus species, subsecimus . nunc transeamus ad illas , quas Certas quoque appellavimus, gemmas elitra te ram producentes, floribusque omnes exornatas, & fructibus quoque, seminibusque . Et primum formam, &

182쪽

COMP. PARS ALTERA. rq s

naturam Floris . contemplantes describemus paucas Plan.tulas, quae Imperfectum re Amentaceum Florem producunt; deinceps reliqua; Persectum gignentes: Incipimmus itaque ab hac Quercu, nostrarum omnium Pla tarum maxima ; quae quidem nescio quo bono Fato nobis reservata sit , cum frequentissima inveniatur innibus fere sylvis carduis, montosisque regionibus, re ea sit proceritate, ut inter omnes nostri orbis Planistas vel emineat, vel altitudine certet. Porro dis imbna, quibus diversam aliis Quercubus judicavimus, in foliis , & gemmis continentur; folia enim quam simillima producit Dentis Leonis folio, gemmas autem multis staminibus semipollicem longis stipatas edit. Haec igitur initium dabit Arborum, Fruticumque Tabellis nostris.

ALNI SPECIEBUS ADDANTUR SEQUENTES. I. Alius alpina , folio eleganter serrato , plano, nec glutinoso .

INter. alpinas Alnos, quae per i montana juga nascuntur, non infrequens nere in sylvis inter Fagos, LMricesque nascitur, quibus in locis & saepe inveniuntur

illae ciuae Cl. BOCC. - . P rt. E. Ig8 Tab. vs Mus montana , denticulato , critio folio , -- . lato , crispo

folio . A quibus nostra dissert; primum quod folia nique crispa, neque glutinosa ferat , sed plana , di in ambitu tenuissimis denticulis secta ; deinde quod non

ita saturo colore rubras gignat radices, , ut fontes hinc malo succo inficiantur. Et his discriminibus simul ab utraque separatur. Singillatim vero a prima cum magnutudine, & forma soliorum, tum proceritate caudicis rab altera foliorum tantum figura, quae folia in nostra oblonga sunt. Describuntur autem ab Auctore prima

hisce verbis . Nelle montagne delia Cors, cresce una spem cie ae innus alta meno delia satura ae uomo et ella produce

183쪽

i s COMPENDII

riana descriptionibus manifestum est nostram ab illis dis iminari; quod ex icone clarius futurum speramus.

D. Alius rotundifolia , glutino , - garis , cortice pallidiore, ac suscinera o . III. Alnus rotundifolia, glutinosa, vulgaris, fronde min

m. Alnus folio oblongo , viridi, cortice albo . V. Eadem , cortice pallidiore , ac nitidiore .

HAE quatuor Alni species passim per Cisalpinam

Galliam ad limites agrorum, atque secus lacu. nas occvreunt; coluntur enim . ab agricolis in Ped mentorum . una , . quibus vites sust tantur. Disse runt porro a vulgatis et Prima, & secunda ab-r

itin foliis , virim C. B. Tin. 28 , & TOURNEF. IV. R. Heia. s 38 altera cortice pallido, ac subcineraceos cum vulgata illa nigricante obducatur , altera minori tantum fronde: tertia autem, re quarta discrimis nantur ab Aiso filio ob mo, virus et in Pup. et 8 , d TOURNEF. m. R. Heia. sis utraque cortice Ca dido . SALI-Disitired by Cooste

184쪽

PARS ALTER A. rq

sALICIs SpECI ERUS ADDANTUR SEQUENTES.

L Salis perticalis, alba fota , .veiari Feraeam , --a .HAnc ex agro Mantuano habemus; cujus proceritas, forma , caudex, perticae, & virgarum cum magnitudo, tum color communia sunt cum Salice uti

gari , alta , arborescente C. B. Pin. rg . & TOURNERIU. R. Herb. svo: Ita eundem praestat usiam ad Pedandas vites, cum ea tan sit in virgis ad ligandum infirmitas . . Foliis autem talum discriminantur: nostrae talia ut breviora, ita latiora sunt, acuminata tamen , sed per marginem vix dentata. At color inest albudus praesertim in tenellis, qui in adultioribus lamne pendet in glaucum Porro haec albedo ita cum nito.re conjungitur, ut obliquo lumine serica reserat. Septem, hic referemus Salices , omnes partibus , quae sub scalpellum cadunt , instructas et ideo cunctas in Tabulis collocabimus, hanc primam primo loco, deinceps reliquas, eum, quo nunc describemus , sequentes ordinem. u. Salis montana, angu - , et longisimo folio , AO-ta , subtus ad O , superne nigricante . Vidimus hanc in Festrensibus. montibus juxta torrentes ; coliturque eadem ab alpicolis in usum viminis . Perticalium Salicum sub dupla est proceritate; Caudex bellem crassus , molliore quam in caeteris obtectus cortice . At folia quadrantem longa vix pollieis trientem lata, subtus albida , superne nigricantia, re si

nuata.

Verum quoniam novimus quandam Salicis speciem, ouae non dissimilis nostrae. huic videtur, necessarium exibstimamus, Lectores nostros, aliam esse asserentes, assimonere . Haec a DoM. CAB. 6 dicitur Salis an Hi, et longi is foliis , crispis , statui adsicaatibus , superne vi-

185쪽

r 8 COMPENDII

rescentibus , a C. B. Tin. y Salim oblongo , incam , aculo folio; nam in nostra nunquam invenient cinereum, aut virescentem colorem ; neque folia in ambitu magna ex parte crista, cum circa costam , curvatis nervuli , in sinus colligantur; in ambitu autem sint plana

III. Salix monetana, minor , foθiis oblongis acuminatis , bivis O binis nascentibus . .

Sequitur haec ea caudicis magnitudinis ratione sumariorem , qua illa primam . Quam ouidem summo cum labore Iegimus abstrusam in abditi uimis montium syI-vis . Reperitur etiam , sesi perraro in imis vallibus loco opaco, & uliginoso gaudens . Cortice, di virgis tallescit ex viridi; virgae autem longiores sunt , lenter centes admodum. In his folia bina di bina ex alverso nascuntur, oblonga, acuminata , & leviter per ambitum secta, glauca subtus, superne virescentia iam. Saliae pumila, alpina, canescens , folio talongo , --gusto , non serrato .

Venio nunc ad pumilas Salices, quae in regionibus alpestribus tantum nascuntur quarum haec maxima est . Densissimis surgit virgultis ad quatuor cubitorum altitudinem, laetaturque admodum numidis vallibus , prosundis, ct opacis saltibus . Vimas lentescentes fert, canitieque molles ; ita quoque incana folia gignit , sed inferne candidiora , oblonga, angusta, non serra. ta in ambitu , aut dentibus inaequalia. U. Salix pumila, alpina, nigricans, folio oleagino, serrato. . Haec ordine quinta, lecta autem ante omnes Prima, nascitur prope Baldum qua parte contra Septentri nem magis exporrigitur. Longe accolit hinc illinc fluvium, qui inepte acque negre ab incolis nuncupatur ,

cum pura, re limpida aqua , frigidissima tantum perimmam

186쪽

PARS ALTER A. Di i

mania saxa delabatur. Ibi vero veluti perpetua servatur hyems re nix antiquissima manet ea quantitate ex stiperioribus jugis revoluta, ut postea conglaciata passim firmos pontes efficiat subter labente fluvio . Salix itaque haec reliquiae quondam amplissimae sylvae, ibidem nascitur praedensis virgultis , quorum quae altissima surgunt, trium cubitorum proceritate sunt , haec ramosa fiunt nigricantibus, re lentis virgis longitudinis plerumque sesquipedalis; folia ex virsis oriuntur oleagina, serrata, utrinque acuminata, nigricantia, inferne tamen pallidiuscula. I. Salis pumila , alpina , folio oleagine , rigido. Eadenx fere proceritate sequitur haec superiorem, sed passim in Alpibus reperitur, quo latere aut ad Boream versuur, aut contra Occidentem Solem convertuntur; laetissima circa ea Ioca nascitur inter Chamaecerasos ,re Chamaerhododendros ; ramulos gignit breves non obsequiosis virgulis- Hos folia exornant oleagina, glavim superne, infra subcinerea, exiguis per marginem serris inaequalia, at firma, & rigida .

Absolvemus hac septima Salicula re omnium nostra-ruin minima Im recti Floris Gemmi paras Plantas, Tuam non sine ratione minimam appellamus, squia em sesqui cubitum tantum crescit. Laetatur autem altissimis fugis, re frigidis dorsis; idcirco felicissima pro.dit densa sylvula in Gltrensibus vallibus mette, de Mor iuplanii. Rigidis & infirmis virgulis est; foliis quam simillima rerto angu foliae, minori I. B. i. sis, exiliori. bus tamen, neque rigidis, in ambitu leviter denticulis asperis, nitidis autem, re glaucis, aversa parte albb

disse

187쪽

COMPENDII

PARS ALTERA

DE PLANTIS,

sua certo ordine prosi tur , atque tenerantur..

DIVISIO ALTERA

De Plantis extra terram Gemmiparis.

DIGESTIO ALTERA De Pliniis Gemmiparis Flore Persecto. SECTIO PRIMA

De more Perfecto Monopet o .

CLASSIS UNICA . DURNER XX.

Uoniam nos quinoue tantum Arborum, re Fruticum species Florem uni copetvio constantem producentes nacti sumus , quas vulgatis addendas esse judicaremus, noluimus quicquam de Flore Monopetalo inter Gemmiparas innovare , sed Cl. virumhurnefortium secuti eas sub unica classe describemus: non tamen promiscue , sed more nostro bifariam divi las. Anomalum porro , & Campanisormem cum II hiato praeteribimus, quippe hujusmodi Floris Plantis caremus; Infundibuliformem solum attingemus, a quo tamen separabimus Hypocraterisormem. De In nobili sormi proprie dicto, & Rotato paucula dicemus sepseratim tamen, ut secimus inter Herbas, & Suffrutices Nunc ordine incipiamus. I. PAR-Disitired by GO li

188쪽

COMP. PARS ALTER A. istI. PARTICULA

Flore Monopertad Infundibuliformi proprie

THYMELEAE SPECIEBUS ADDATUR SEQUENS.

T mel a Lauri folio, deciduo, ex albo variegato.

EX quinque illis speciebus, quas proxime mem

ravimus, quatuor Horem producunt InfundibiIiformem proprie dictum, quarum haec di ordine, ecfoliorum pulchritudine , caeteris praestat. Reperitur autem non raro in montibus, semel in Summano occurrit de princeps; at in Bassanensibus dorsis terque quaterque vidimus . Ibi enim & vulgaris nascitur quam irequentissima Thmelaea Lauri folio deriduo fise Laure la tormina ToURNER . R. Heia. sss. Thmelaea folio deciduo, flore purpureo, oscinis Laureola foemina C. B. Pin. ox, cujus fructus quam dilipentissime a quibusdam hominibus colligitur . ait in nilimo lucro

sibi victum quaeritent. Etenim baccas sole torrefactas in pulverem minutuslinum redigunt, re addentes Carthanai flores croceos , di Cinnamomi parum , ut illi misturae ccdorem, dc odorem aliquem concilient, palam in nundinis pro aromatibus vendunt, nihil r clamantibus Medicis . Emunt larraginem illam minimi ignara gens, qua loco conditurae pauperculas mensas condiunt, raescientes quanta sepe mala sibi parent. Nam vidimus nos ob pessimi pulveris usum plerosque homines tam violentam, tam immanem alvi dejectionem contraxisse, ut abrasis visceribus, ct apertis vasorum osculis, miserabili mortis genere cruciati perierint tandem quorum nonnullis , dum hac illac vagando Plantas perquirebamus, ad nos confugientibus

189쪽

medicam orem tulimus. Et haec obiter de abusu Thymelaeae fructus, qui tamen re semper damnabitur a Bolanicis, & semper retinebitur ob improborum hominum malitiam . Caeterum nostram s ciem a communi distinguimus, quoniam folia albis, ac latioribus

maculis variata Producit MGUSTRI SPECIEBUS ADDATUR SEQUENS.Ligusrum vulgare foliis, es ramis terno ordine nascentibus.

HAEc Ligustri species, sive, ut volunt, differentiae, passim occurrit in sepibus, secus montium vias , di circa macerias, quam ex illo, quo & folia, & rarinsive gemmae egrediuntur, ordine, diversam facimus a Leu ro I. B. a. sag., & TOURNEF. IV. R. Heia,

diss . Ligustro Germanico C. B. Tin. Is . IAS MINI SPEGEBUS ADDATUR SEQUENS.

Uminum vulgatius, flore albo , foliis , ct ramulis

alterno ordine exeuntibus.

Hoc Iasininum foliis & ramulis alternatim nascenistibus colitur in quibusdam hortis ad Benacum sitis , ex quibus nos huc transtulimus. Non enim dubitandum est, quin pro nova specie habendum sit , cum differat a Iamino vulgatiore, flore albo C. B. Pin.ssi re TOURNEF. IV. R.IDO. sset ob foliorum, &gemmarum ordinem , quae ex sex illis partibus sunt , de quibus ostendimus, species illinc esse quari endas .

190쪽

P ARS ALT ERA. ris

vulgare , foliis ad nodos ramis di te vis.

SUperest haec ex quatuor illis Gemmiparmim specciebus Hore Uo metalo lustriactis quam serat

tam ponimus, quoniam Rotatum producit rerum nullo alio discrimine, quam foliorum, distinguimus h

M. Fop. Lantana vino aliis Viburno I. R. r. ccet ciuia hoc binis exornatum , caulem ferat, nostrum ternis

Reperitur autem passim in collibus .

SEARCH

MENU NAVIGATION