Elementa medicinae

발행: 1793년

분량: 288페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

191쪽

in praesentia repetantur : Sudor , qui, quoties diathesis mediocris, quoties non summa est, aut locum vi tae necessarium minus adficit, id est, in omnibus huius formae morbis, praeter eos de quibus hic agi tui , ineuntes, Summopere iuvat , ad salutem effica. eissimus est ψ nuper horum tamen omnium, maXime post spasmodicam doctrinam recipi, & paulatim invalescere coeptam, uno excepto, curatione, velut inutilis , velut nocens, penitus exulavit. CD LXXV. Verum enimvero, praeter rhctumatis Mum , quem is, saltem uno medicamento motus, Sol vere conceditur, si etiam cynanchen tonsiliarem , si ipsum erysipelas, si simplicem synocham, pro libe riore aut pargiore eius usu, certissime vel subi at vel ex toto solvit; si hoc ipsi vulgo, si medicis inuSu versatis , notum & compertum quam tu ratio Nem , quam rem Certam & exploratam, quo minus post vehementissimam diathesin, aliis remediis mul

tum imminutam , iamque ad exiguam , cui hoc idoneum , deductam , idem non adhibendum sit, adseras, qua fretus facundia, id cuiquam persuasurum te confidas 'COLXXVL Calorem , qui primum sudandi opus

comitatur, nocere posse , dices; nam Certo nocere,

nuo quam periculo facto , non audes dicere. Ut id tibi , in saeviente, & indirectam debilitatem minitan

benter tribuetur; ita in medioeri, sive ab initio, Si ve aliis auxiliis facta , eoque post expositam medendi

rationem , illum calorem magna toto summo , corpo

xς hQmOris profusione non pensatum iri, &, hac vis

192쪽

sorum parte stimulo gravi liberata, aequaliorem in universis, & toto genere nervoso, incitationis deminutionem fore , non etiam dabitur . Si numerosa vascula , ad intestina, ad Ventriculum , tendentia , dia thesin phl0gisticam adeo potenter imminuunt

CDLXXIV. CD LXXV.) , quo modo in similibus

perspiratoriis Similis purgatio, non eodem pertineat rCui rationi si res, modo relatae CCCXCII.), porro Coniungentur; quid , contra sudoris tum demum, cum calor, non neceSSario maior, opus eius comitans , amplius non nocere , ipse multum iuvare , potest, usum , habebis dicere Z obiice res, obiice rationes. In omnes te species verte, nihil unquam somlidi contra hoc remedium ad fetes. Sed unde rursus hoc omne ὸ Nullusne vitia fugientibus in contraria currendi finis eritὸ An nihil curationi alexi pharma cae & paritor malae , vel etiam pejori, medium invenietur λ Si illa, saeviente peripneumonia , motum stimulantissimis medicinis sudorem praecipere non metuit, ideo ne tua curatio certum eius & tutum per lenissimas usum, recusabit λ Si Syden hamus, i iis thenicorum malorum Curatione , caveri calorem , quo 1 incitationem c rte imminuit CLXXVIII. ,. voluit, an tolerabilis is, qui salutis efficacissimum auxilium comitatur, ideo etiam vitandus, & magnus ad sum mam fructus contemnendus Si plura, uno potentiu S, incitatione imminuere ignoras sCDLXXI. , & ea tibi venia danda erat, an, quod , empirici saltem tra re, quaedam prodesse . noceres alia , non vidisti, haec, non ingenii, quod a te non ri quiritur , sed sensus communis, culpa quoque condonanda ' Si,

nullis praecedentibus, cogitare & aliquid invenire,

193쪽

MEDICINAE. ira

nimium & non a te sperandum erat, an, e mi l le ;omnes medicinae partes tractantibus, & aliud alio, quodam tenus, recte, secus, Sentientibus, nihil expressisse te, sed unius viri vestigiis usque haesisse, non aliqua dignum admiratione censendum λCDLV XVII. Nonii itur in hac consilii parte,

post administrationem relatam, Sudor non movendus i eoque magis, si ad integram salutem aliquid adhuc deesse, taliquantum diatheseos sthenicae supe resse, & ipse iam sponte procedere, videbuntur.

CD LXXVIIL Ubi sponte suborientis sudoris signa cernuntur ; nihil aliud faciendum, nisi, ut prius accuratius vestis adiiciatur, linea bremoveatur, lanea corpori adponatur, potio tepida detur, Omnis aura quo minus adspiret caveatur, satisque longum tem poris spatium , decem saltem aut duodecim horas, sudetur . Si hac ratione copiosius toto corpore Sudor undique pro manabit, non erit Opus medicina . Qui, postquam bene cesserit, & partum ante levamen au

verit, si sub finem forte deficiat; pulvere demum

Do veri an o sustendandus eo usque , donec Speratus

fructias provenerit. Cui administrationi, frigida quandoque data, dein tecto curatoque corpore, saepst ad sententiam rem procedere , addendum. Utque in re liquis, quae ad hanc consilii partem pertinent, Ca si bus tum sudandum, cum, dia theseos mediocrita S, reliquis auxiliis parta, sinet; sic in rubeola, quia tempore , quo materia decedat , opus interposito est, hoc etiam spectandum & nunquam mature huiuῖ auxilii periculum faciendum. Postremo si calor for te offendet, si minore cum levamine aut aliquo in commodo ., sudor quando profluet, is protinus seda n '

194쪽

ELEMENTA

eius. Non enim in curatione plura nequicquam , sed,

ut aliorum desectum alia compleant CDLXXI), &aequalius incitatio toto corpore componatur , hic sedulo praecepta sunt .

EDLXXIX. In omnibus vehementis diatheseos casibus omnia memorata, plus minusve , & alite r alia, prout diatheseos vis reliqua validius quodque aut imbecillius, largiusve aut parcius , requitat, in usum auxilia producenda, de curationis orbis amplificandus. Et, praeter illa , CDLXXX. Quaedam levioris momenti, cuiusmodi acida de nitrum, quasdam incerti, qualia sanguinis in hirudines, per cucurbitulas, & per vesteatoria seri detractio , sunt , tanquam inprimis Operae pre

lium , memorantur. Quorum acida , quantum poetio nem gratiorem reddunt adfecto pulmone, tus' iam non coneltant, atque quodammodo refrigerant. magisque, si desiderabuntur , permittenda. Vim nitri refrigerantem , quam pro recepta opinione, mi ROrem esse ne nescias. Reliqua quid Valeant, aut, an omnino valeant, postea dicetur.

CDLXXXI. Ut ad alteram consiIii partem transeam CD LIII.); ubi lenior diathesis , ut in reliquis phlegmas iis, & sthenicis adfectibus indicatis, ut variola, rubeola, mitibus CDXlI ad CD XXIV. ),

item scarlatina, subest; minor debilitantis potestatis in auxilium vis requiritur; eoque neque omnia retarta remedia , neque singulorum tantum fere , quantum in altera consilii parte , rectus usus postulat, CDLXXXII. Omnibus his casibus, ne reheumatis Irio quidem, quem maxima diathesis continet , exce-Pto, par am necessaria sanguinis detractio est, illo

195쪽

MEDICINAE

que effcepto, paulo liberior, nocens. Ubi enim incitatio non maxima; contra mediocris, est, & vix id, quod ad vehementiore. morbos opportuuitatem creat, superat; ibi maxime debilitante potestate, tanquam adversus vehementissimum morbum, uti, medicinae nomine, discrepat. Et, quoniam in sanguinis detractione, id maxime agitur, ne ad extremum nimia incitatio, in nullam transiens, mortem inserat; qui metus a mediocri, qualis morborum, de quibus hic verba sunt, diathesin causa continet, longe abest, ob has causas, aptanda curatio causas, & sanguinis iactura vel omnino abstinendum , vel parcissime uten

dum a

CDLXXXIII. Non solom igitur In debilitatis morbis, qui alterius formae sunt, quorum in plerisquaplus minusve vitalis humoris fundere fuit, estque moris , ssd in omnibus etiam huius formae, praeterva de vehementes , scalpellus cohibendus. CDLXXXIV. In rheumatismo, licet diathesis saepe satis magna sit, non ideo tamen sanguinis solita profusio requiritur. Nam, ut omnis diathasis semper in aliqua parte, quam caetera quavis pari, sic sthenica huius morbi in summo corpore, quam inpari intus spatio, maior reperitur . Quod ideo sit, quia potentissima noxa calor, frigori succedans, aut

cum eo sic alternans, ut eius effectu ipsius stimulηs augeatur , praecipuam suam Vim in Summum corpus

dirigit. Hinc, post nimiam sanguinis detractionem , Saepe tamen obstinatus morbus recurrit, Cuius rei causa, perceptis principiis huius doctrinae, neutiquam obscura . Sanguinis detractio diathesin stheniscam maxime in vasis rubris, minus in eXtremis que

196쪽

ELEMENTA

is vis, minime in perspiratoriis tractuque musculo. um dispositis, imminuit; eoque minus, quod operi eius caloris opus usque resistere periclitatur . Quam explicationem, certum medicorum, frustra esse dilectunt suum remedium , saepe querentium , testimo

nium confirmat.

CDLXXXV. Ob quam causam sudor, de quo Su'pra relatum, huic morbo in primis accomodatur. Ad quem, si vehementior forte diathesis, calore, doloribus, maxime noctu saevientibus , & pulsibus validis ac duris, insignitur, unciis duodecim sanguinis

prius detractis, eademque, quae propOSita est , tem periei victusque ratione habita, protinus deeurrendum . Qui sudor , quo certius toto corpore profluat , diutiusque permaneat, pulvere Do veriano movendus, ac per duodecim horas iustas, dein aliquot amplius mador, ad symptomatum remissionem, servandus ;hisque repetentibus, rursus e Xcitandus, Caetera curatio reliquis augiliis, & prae ceteris tenui victui &temperiei iustae committenda,

CDLXXXVI. In quo post sudorem casu, ut &synocha simplice, scarlatina, lynanche tonsillari , catarrho, erysipelate, item variola & rub L mnioribus , cum diathesis paulo magis viget, sed longe tamen a vehementis illius , qui primum e X positus CCCLIIIJ casus, saevitia recedit; vel parca per quam detractione , dein alvi purgatione, medicamen

to relato, potissimum utendum; tum sudor levior, brevior, non aptius viii. vel x. horas servandus; per totum tempus inedia, potione tenui, corporis & mentis quiete, frigore, nisi ubi sudatur, & tum quam minimo calore , denique tranquillitate animi, sicut ante prae ce pii

197쪽

eeptis, ingrediendum. Quorum coniunctus auxiliorum usus eorum morborum cuivis facile par tollendus. CDLXXXVII. Quibus tamen omnibus haud semper opus erit. Saepe di athesis adeo lenis occurrit; ut unum aut alterum , semel bisve adhibitum , sufficiat ad salutem . Tantula diathesis ea est , ubi , ni si paulisper instio, horror, languor, dein calor, perquam modacus est, pro rata par te parvulam in sui mo corpore diathesin , indicans ; ubi quasi lassitudo vix ulla est, in voluntarii motus instrumentis eandem modicam ostendens; ubi ventriculi vis permanet, mediocrem hic incitationem declarans ; ubi denique reliquae tranquillae toto corpore satis actiones, in parte laborante sola conspisiue patiuntur. Quo in casu , saepe simplex alvi per salem Gla uberianum purgatio, saepe sine hac frigus, quies, & inedia, mot-bosam incitationem ad salutarem deduxerunt . Sex centies cynanche tonsillari S Se X centies Catarrhus , excenties synocha simple X , quin & ipsum erysipe a etiam vultu instaminato, sic sublata sunt. Neq e Scarlatina, non adeo quandoque lenis, ut eidem ad in inistrationi cedat. CDLXXXVIII. Sic incitationis Ic ilia tnes eo S. pCr'petua inter medendum magnitudinis habenda ratio , Saepe Vocabulorum spernenda. Nam, ut hac mente,

CCCLXXXVII. ), supra distincta sunt ita saepe

usu venit, stit catarrhias ad id magnitudinis adsurgat, quod peripneumoniarn minetur aut in serrat , haec malto. 40lita leni ui gratae tur. uibus in rebus,

198쪽

lo nominum respectu , sola incitationis magnitudo me dentem regere debet.

CDLXXXIX. Altera hic utilis cautio est, ut de pulsuum , de temperiei supra cutem, & huius alias, statu prudenter, & his prinei piis diligenter pensatis, iudicetur . Pulsuum in omnibus morbis sthenicis modica frequentia est Cum hac durities & plenitatis aliquantum coniunguntur. Ubicunque igitur ii perquam celeres sunt, Sthenicam in asthenicam diat he sin, incitationem nimiam in nullam, transiisse, vel ab initio; morbum asthenicum fuisse , suspicandum . Ad quam dubitationem demendam, dc verum e X plorandum noxae excitantes , habitus corporis , aetas, &, praecesseritne , an non, aliqua contagio, circumspi cienda. Cutis calor , his morbis & febribus, prorsus contrariae notae, communis & anceps est. Qui, cum ab impedita unde unde perspiratione pendeat, haud unquam in incitationis status indicium detorquendus. Et , quoniam communis iisdem , ut ut diversis , morbis cutis siccitas, in asthenicis a debilitate, pendet , quo, quid ea res significet, certius cognoscatur, Cae tera symptomata , noxae eXcitantes, consideranda .

Solum denique, abundet an deficiat, incitatio XXXIII CLI. ad CCXXXVII.), omnibus communis commu nibus signis inquirendum , nec de propria quavis Dr- 'ma temere iudicandum . CDXC. Relatis igitur notis cum reliquis omnibus& dia thesi comparatis, ad antisthenicam aut Stimulatricem curationem accingere. ViX graviores morbi

sthenici, quales primi memorati CDI V.), cum contrariis confundi possunt ; leniores quotidie confunduntur. Qui, ut facile a similibus sui asthenicis , dis

199쪽

tilaguuntur ; ita, si cui ea' tamen anceps distinctio videbitur ; is, ne in sthenicis quidem, propter eam lenitatem mittendum sanguinem CDLXXXIlI CDLXXXIV. ), nedum in asthenicis , quibus adeo

debilitans potestas veneno est, ut suo loco dicetur , sciat; suamque sic ab errore tutam , contrariam no-Xae, curationem fore, monituς intelligat . Si enim , quamvis sthenica, levis tamen diathesis subest, eam Saepe in contrariam temeraria sanguinis detractio praecipi is et, & semper inutilis erit. Si contra , qui morbus pro sthenico fallat , is asthenicus eSSe, proceden S, manifestabitur; tum, quicquid sanguinis demptum fuerit, id omnes ad malum augendum erit. Quae tamen Curatio perniciosa quotidiana plures ad Orcum, Omnibus humani generis pestibus , clemittit . CDXCL Ut inedia , frigus, & alvi purgatio, ad Occurrendum: variolae malo statui, sufficiunt; sic , ubi Ghaec idonea praeparatio neglecta est, iamque Con ferta suboritur eruptio, praeter illa , reliquorum quo

γ iliorum, dempto sudor ,. periculum. faciendum . Su dor autem ideo vitandus ; quia comes eiuS stimulus, thenicam in cute diath sin augendo ad humorum perspirabilem cohibendum, materiam, contagiosam Vb cuticuIam detinondam , & pyrex iam, inflamma tionis Symplomaticam , quae secunda febris vulgo VO Latur , accendendam , pertinet. Quae curationis pro prietas ex symptomatis relati proprietate sumitur, S

nihil obiicit. Queis convenienter , licet relata remst di R Suffcere certus usus firmarit, ante tamen exu Pti*nem , tam sudoris, quam sanguinis, detracti Q

200쪽

stoo ELEMENTA

Osui, reliquis morbis sthenicis cum hoc communi , nihil obstat. Denique , ut Victus tenuis , frigus, & alvi purgatio , sic certo respondent; ita reliqua, si hev c cam diathesin auxilia tollentia , ad eundem hic quoque effectum valent. Quod, perpetuae horum principiorum constantiae monstrandae causa , dicendum, nec ab at is sthenicis cum pyrexi a morbis Variolam, nisi eruptionis proprietate , certum cursum peragen

te.& Celerem Curationem respuente CDXVII. ad CD XXII ), disserre iudicandum . CD XCII. Debilitatis signa, dia theseos vehementiam.

sequentia , dc per in directam debilitatem certum mor iis periculum minitantia, non eo, scilicet, e X pectan da Sunt, ut, postquam inciderint, curenturi con tra auxiliis, iam fusius propositis, mature latis, pro hibenda. Quod ubi non factum fuerit, istorum mor torum , quae manifeste iam asthenica egi , ratio ad asthenicam formam reiicienda .

CDXCIDI. Quoties , ut in gas tritide, enter itide, ne phritide, cystitide, hysteritide, hepat itide CDu- ,

cum PyreXia, quam stimulorum, acrium, compres' Sionis , occlusionis, & similium offensarum , in Sen Sibilem partem agentium, opus concitaverit LXXXI ), dia thesis sthenica fortes coniungitur; haec, quia py're Si a m e Xasperat, suis remediis , nempe debilitanti bus iam expositis, tollenda. Quae simul & asthenica Cum desunt, quiescendum ; & asthenica, quod faci te fieri potest, dia thesi praes nte, ne pessimus ac Cersatur morbus, stimula trice curatione insistendum. Nec, ubi illud vel maxime agitur, ideo princepS malum attingi, eius contra essectum, non causam

Milicitari, de totam rationem, ad locales morb i

SEARCH

MENU NAVIGATION