Praelectiones in diversos morbos chronicos

311쪽

3o Icuratur; deinde aquam evacuare, & corpus denique roborare. 1) Evacuantur aquae primo purgantibus quae Odrogogae audiunt. Cum pertinaci saepe alvo laborant tales , hinc drosicis inpeegent. At in usu purgantium observandum, ea nunquam adhibenda esse, si hydrops Originem duxerit a mavo corporis habitu, dejectis ventriculi viribus. Si adsit febris, nec in saccato. Juvant purgantia in eo casu, ubi corpore ceteroquin valido, post excalefactionem praegressam, quis magnam aquae frigidae copiam ingessit, inde hydropem quasi subitaneam contraxit. Nam post frigidam ingestam omnes corporis superficies sudare incipiunt tam eXteruae, quam internae . hinc aqua ex superficiebus internis exsudans in cavo quo dam colleeta optime per hydragoga expellitur. Conveniunt deinde purgantia isniora. rhabarbarina, ct fimul roborantia in anasarca, vel leucophlegmatia. Subinde purgantia roborantibus . miscenda sunt, aut alternanda. a) Vomitu. Ubi eaedem simul cautelae Aobservationes locum habent. Haec hydropis per vomitum curatio admodum rara est. Prior per purgantia longe usitatior,

3b Diuretieis. Si quis ob debilitatem conis junc iam phthisin , '& nervolavi systema laris

312쪽

tabile calliarieti ea serre 1ion possit, aut tuta non sint, diuretica danda sunt. Circa usu nadiureticorum haec observato. Hanc curandi rationem longe frequentissimam esse, tutissimamque item in hydrope pes toris fere uni. cam, in hydrope saceato, ubi omnis vix non alia curatio parum efficit. Bene quoque notandum, non omnia omnibus diu reti ea esse, atque unum uni purgans alteri sudoriserum, tertio diuretieum, A quarto nullsus esse efficaciae. Hine juvat varia diuretico, eademque diversiis formis propinare, donec desideratus scopus attingatur. Notandum praeterea a lenioribus incipiendum , & acriora diureti. ea febrem forte hucusque non praesentes I,

causare.

) Sudoribus a calido cubiculo , spiritu vini accenso infra pallium, admotis lateribus

calefactis, balneo salis marini, areilae cale. factae, cinerum &e. eXcitandis. Hare metho. dus in ana arca adhiberi potest , Viribus ceteroquin nondum fractis. s) obstinata ab omni potu abstinentia, acidis interea sitim fallentibus, scilicet ere- more tartari, tamarindis, prunisque mastieatis, taleolis citri in ore retentis. 6) Incisione cutis ad malleolum in anasarca, & paraeenthesim in ascite. Verum uti

313쪽

cera hydropicorum facile gangraenescunt. hinc

cura habenda, ut medicamenta eXterna gangraenam averuncantia adplicentur. Circa paracenthesin sequentia sunt observanda.

Prodest parauenthesis in hydrope non faeeato, ubi primae viae bonae sunt, & obstructiones sublatae. Item ubi symptomata, praecipue suffocatior Ob molem aquarum tansa est , ut aeger vix non de vita perti litetur ; hoc in casu remedium palliativum paraeenthesis praestat. Verum si causta hydropis tolli non possit , si pessundatae vires vitae, evacuatio etiam per paraeenthesin aquis, nihilominus paulo post , persistente utpote eadem canista. idem quoque aquarum cumulus deprehenditur. Ρraeterea, ubi aquae putres viscera arr6serunt, forte paraeenthesi gangraena & mors accellerabitur. In Ddrope saccato plerumque inutilis est, qua scaturigo aquarum non Dei. le tollitur, saecusque remanens brevi postea de novo repletur, si aqua gelatinosa sit, ita ut per canalem essivere non possit frustra pariter parauenthesis instituitur, etsi hoc in casu galli vulnus ampliunt prout consistentia humoris evacuandi eXigit. uando moribus ex sola laxitate partis externae oritur , citius curatur adhibitia

314쪽

roborantibus externis ad partem relaxatam, quam internis. Morbus enim praecipue est cellulosae telae, & venuisrum, in quas externa Deilius & citius agunt, dum praecipua internornm adtio est in arteriis. Sie tumores crurum inunctione spirituosa, fumo aromatico, frictioine, atque insuper fasciatione feliciter tolluntur. 8ὶ Morbus hydropicus ex sola vasorum Iaxitate, post nimias evacuationes, praegressos diuturnos morbos, chlorosin , intern ittentes , solis roborantibus ad initium statim adhibitis cnratur. Verum si obstructiones. febris aliaque jam superveniunt, inapte da. rentur calida , aromati ea, adstringentia; horum enim usu omnia in pejus ruunt. 9 In remediis aquas stagnantes evaeuanistibus abstinendum ab iis, quae sebrim & putredinem augent.1 ob In morbo jam diutius progresta Tis.

laudat oxysaccharum, eXercitia accommodata, & diaetam nec laxantem , nec septieam.

Oxysacharum febrim retundit, putredinem arcet , & secretiones promovet. Ubi gravior febris putredoque, ad ipsa mineralia acida confugiendum.

315쪽

11 riss Menghini cremorem tartari mirifice laudat, & certe praestans remedium in sequentibus casibus praestata 1 uoties morbus ineipit, modo noli oriatur ex laxa & acida dispositione. Sie si

ex anomalia mensium , plerumque retentorum, decurrente decimo lustro plethoricae &demum hydropicae fiunt, Ope cremoris tartari , debitaque diaeta hydrops iste, quem calidum appellare licebit, pulchre sanantur. ab IProdest itidem cremor tartari cumroob sambuci, Se sero lactis in illo hydrope

qui oritur ex vitio , quod veteres intemperiem hepatis calidam Vocarunt.'

3) Ubi lotii secretio segnis evadit, cum colore ejusdem intensiore, lassitudine, plenitudinis sensu, somno turbato, inertia, anXietate , fastidio, cremor tartari secretion em urinae restituit, morboque feliciter medetur.

4 Ιmo in inveterato hydrope prodeli, mitigando febrim , sitim, corrigendo alealescentiam. Idem & potentius quidem faciunt acida mineralia in morbo inveteratissimo & in statu aegri jam deplorato unice necessaria. Vix enim sine putredine moriuntur hydropici. 12) Multi alea lina suadent, quae tamen nonnisii in sequentibus casibus prosunt. Quο- ties hyprops, aut alii morbi chroni et Oriun. StolLPrael. T. U tur

316쪽

3os tur ex in spissata & acescente lympha , inque omnibus, ubi prodest sapo, qui totam suam vim ab aleatino sale habet. Halierus & s.

solus oleum tartari in nonnullis speciebus hydropis miro cum successu adhibuerunt , item aliquoties in chlorosii, tum in variis cache-xiis, quae Vappiditatem sanguinis ex acescente degeneratione incustini. Urinae tardante; mire promoventur , & sanguis laetiorem & magis rutilum colorem inde contrahit. Huc pertinent infusa cinerum juniperi & genistae. Refert veteres cineres sarmentorum e aceto contra tumidos lienes bibisse. Juvabunt alculina, sapones, vina cineribus Effusa, in hydrope post intermittentes longas , icte.

rumque Orto.

1 ab Subinde purgantia nihil minuunt de

tumore abdominis , vires prosternunt. Aut etiamsi detumescat abdomen, brevi tamen postea idem aut etiam major tumor sequitur ;verum facta per diuresin evacuatione, vires minus prosternuntur, & tumor abdominis aut omnino non, aut tardius redit. Ratio, qua, re post purgantia statim denuo increscat abdomen, est, quia audia exhalatione interna, augetur pariter inhalatio eXterna, ob con. sensiim illum superficiei corporis cum alvo.

317쪽

3opa 3 Si purgantia sint adhibenda, optime

conveniet, rheum cum cremore tartari; multum etiam prodest riteum contra illos hydro. Pea , qui ex atonia unice Oriuntur, mire enim gastricum systema roborat. Dari tunc solet rhei scrup. mane & vesperi. Residuam dein spirituum ataxiam limatura martis cum cinnamomi quarta parte mixta sanat.

14) Cum diversissimae hydropis causta

sint, hinc sedulo in praesentem morbi caussam inquirendum. ViX enim morbus est, in quoque methodus magis variat , quam in hydrope. I s. Inter anthydropica a priscis saeculis squilla laudatur. Sed ea adhiberi dosis debet, quae urinam , non alvum movet; id tumen vitii habet, quod ventriculo inimicum sit, appetitum dejiciat, & vomitum quibusdam moveat. Acre hoc remedium in quibusdam corporibus se vos nonnunquam dolores ciet, &quibus nervi mobiliores contigerunt, saepe convulsiones excitat. Hallerus haec incommoda camphora addita praeeavere docuit; attamen cum camphora ipsa Ventriculum tapein sestet, melitas scillae quaedam stomachica ex

cinnamomo aut mentita eOBJunguntur. Ρraet

rea suilla crasin sanguinis solvit, ut sepe testantur laedes & urinae leviter sanguine tincte. V et Hinc

318쪽

Hine bene alternatim & suilla & cortex adhibetur, imo etiam eodem tempore Una EX-hibetur. Sic ante meridiem oxymel squilliticum , & a meridie cortex praescribi potest. Variae sunt i quillae praeparationes , at si vim spectemus, uruda essicacissima est. Saevas in hydrope pectoris anxietates grana duo aut tria squillae cum sacellaro tritae citissime tollunt, imo morbum ipsum non raro sanant. cus Home squillam cum aequali pondere gin-ziberis in anasarea optimo cum effectu dedit. Angli squillae infusioni addunt a quam cinnamomi. Vino squillitico multi assuescere non

possunt , cum enormes vomendi conatus exiscitet. Squillam quidam galli cum junii erino conjungit. Acetum squilliticum intolerabilem excitat saepe anxietates. Efficax & totalerati ssima squillae praeparatio est Oxymel squil. Iiticum. Nasturtium, & plantae acres antis corbnticae prosunt in frigida diathesi, & in illo hydrope, quo potatores affiguntur. At damno sae sunt, quoties jam adest febris, sitis, solutio sanguinis, & putredo, maeulaeque livide. Hoc in casu magis prodest Roob Ebuli. Conditiones ille, quae plantas aeres antis corbuticas prohibent, pariter usum martistiis

319쪽

excludunt: Ferro quidem praestantius remedium non habetur, quoties morbus ex sola fibrarum laxitate & humorum mucosa diathesi oritur. Huic speciei hydropis obinoxiae sunt puellae habitus laxi, & vitae sedentarie. Limatura martis pulchre conjungitur cum aromate aliquo. Tlisitus sexies per diem 'vicennali puellae dedit pulverem ex drach. sem. linasturae martis , & gr. V. Cinnamomi compositum. Morbus sudoribus ulpturi.

16) Asellicos oleos a frictione sanari memorant Cetras , Coelius Auretianus , Gai nus. Res in desuetudinem abiit, quam tamen CL Olister Bathoniae medicus re VOCaVit, qua methodo plures hydropes in Anglia curavit. Abdomen mane & vesperi cum oleo olivarum probe per horam inungitur, & post aliquot dies aeger profuse mingens deturnescit. Frictio tenaces humores solvit, & resorptioni aptos reddit, absorptos autem humores ad renes determinat. Quo minor exhalantium vasorum exspiratio, eo major est inhalantium imbibitio. Oleum ergo illitum obstruendo vasa culanea inhalantia resorptionem culane8m externam prohibebit. Prodesset forte magis totius corporis illinitio. Nos solum abdomen inungimus, antiqui vero totum reliquum eorpus

320쪽

3Iopus excepto abdomine. Subinde sola emollientia di uresin movent reserando videlicet, relaxandoque strictos renes. Credit Tigotus usum eXternuin cantharidum utilem fore in hydrope ab inspiratione cutis nimia orto; nam cantharides exspirationem augent, a renibus divertunt, inspirationem minuunt, sicque pabulum morbo subripiunt. Hac occasione quaerere liceat, quare nonnunquam oleo-

far inunctiones prosint in quibusdam morbisculaneis , cum tamen plerique oriuntur ex suppressa exspiratione, & excipiunt adplicatas pinguedines. Ratio est, quia hi morbiculanei ex nimia rigiditate vasoriam culaneorum , eorum strictura per acrimonium illuc depositam indueta, cui utrique vitio medetur molle linimentum. incisio cutis supra malleolos antiquis instituebatur. Ustione, auribus, ipsaque squilla externe imposita; cutem erOdebant. Hanc methodum neoterici quidam secuti cantharides adplicuerunt; sed cum aeria saepe gangraenam invitent, hinc praeserenda 1 carificatio est. Oxymeli colchicuin uti 'nil. Ia , sed mitius agit, & iis incommodis, quae usum squillae comitantur , caret. Si a muco tenaci, acri scrophuloso , herpetico venulae inhalantes superficiem internarum constringantur, prosunt mercurialia cum sapone, glὲ-