Trias dissertationum medicarum ad diateticam potissimum spectantium, quarum 1. De aegrotantium conclavi. 2. De frictione. 3. De balneis particularibus

발행: 1726년

분량: 181페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

161쪽

DE BALNEIS PARTICULARIBUS.

hic ita ipsa passione iliaca frigidis cedunt quoniam nair mimaas stri.

Turas relaxant Ce motus in pedi blas inchoati ulterius transferuntur: si etiarn emollientia ea ingrediantur humida sua vaporositate fomentationis

adeo proficuae explent vicem. Utilissimum igitur hoc remedii genus erit ubi alvi laxatio indieatur di tamen per morbi conditionem vix licet interna pIdeseri Deroe Ut v. gr. quandoque in variolis, m0rbillis aliisque cuti Genetionibus, hystericis asse lioni bus. Hinc sis icari licet, ea etiam diuresin movere & hinc in urinae suppressione, a quavis etiam causa ea sit haud simplici modo afferre emolumentum, maxime S si fluidum nerve-um in sphinteris vescar fibras copiosius influat, S per excessivam earundem sensionem & stricturam urinae suxui obicem ponat. In artuum affectibus fixis curatorie magis, in vagis praservatorie magis pediluvia eli

g. XXVI. Restant adhuc morbi quidam, qUiblis tota occupantur corpora & ubi morbus distributus est per omnia sanguinis vasa & partium receptaeula. De quibus animadversio sit, pediluvia non saltem in phlogosibus, quae totum corpus invadunt, sed & ininanis ferme generis stabribus convenire. In intermittentibus ante parOXysmum potius et Untur & lixiviis & herbis aromatteis cum vino aut etiam S. Vini eamphorato adhibito, ut vellicantia etiam ct rubefacientia carpis manuum admota illarum paroxysmos mitigant. . Sic ea Κοχ0ack lib. de sale in intermittenti bus quibusvis jubet pedes lixivio calido ante paroxysmiam immero ere. In tertiana legitima Galenus I. ad Giaue. C. g. ea approbat. In putridis siedictis quoque concedit P. de Sorbait Meth. medend. p. i 3 8. in non nisi signis coctionis apparentibus, vel aegro si is purgato ac non in ipso augmento, quia alias Rhase annotante pUtredinem mgerent, apostemata &horripilationes procrearent. In iisdem malignis seque S. Pauli Tr. deses r. malign. svadct, quia Per pedeS mUlta tertiae coctionis exerementa exisonerentur. In continuis vehementibusqVe Urgentibus sebribus ubi sanguinis vitus ita tumescit, Ut sUO impetu ac pressione symptomata reavissima oppressionemque circuli Vitalis minetur, omni propemodum tempore bis in die ac praesertim circa Vesperam ae noctem, usurpata, tepida maxime ae tantum non frigida ex refrigerantibus quoqVe composita, ut aceto, nitro maxime, rosis rubris siccis, herb. Pr Unelize, semperviv. portulac. sol. nymph. alb. salicis, cucurb. herb. acetois, acetosellae ct similibus sanguinem tune temporis magis versus eorrUentem revocant &ad extima magis transserunt, aequabilitatem humoribus inducunt, estrenum de reso-

U lutum

162쪽

DISSERTATIO MEDICA

tum spirituum & sanguinis motum belle compescunt & naturani, quae sola sibi minus fassidit, juvant, onus, quo premitur, levant, aestum restinguunt, deliria mitigant, semiium & requiem conciliant. Conferatur Ri- verius prax. medic. lib. I 7. p. 3 I t . In lentis de hecti eis corpus lente conasument ibus talia modo descripta circa exacerbationis a ius praeternaturalis horas ejusmodi post prandium & circa vesperam multi usus sunt. In catarrhalibus aliisque symptomaticis febribus pedes moderato calore &trant piratione per pediluvia servare usui quoque egregio esse potes . Sunt qui Sulvium secuti in variolis ad avocandas eas & ex facie praesertim adnitorem conservandum avertendas pedes totos frequenter in lae te dum demergen In suadent, ex quo etiam copiosiores in pedibus, paucissimae iuste te erumpunt. In aliis laudabilis, in aliis vero deplorandus eventus est visus, siquidem contractiones & distorsiones claudieatioque per totam vitam non restituenda ex aerimonia variolosa ad pedes ubertim translata hasque partes membrat fas & teadiimus eorrumpente & distorquente sunt insecutae. Ad sudores colliquativos sedandos utilissima pediluvia deprehendi ex frigida beneque temperata aqua incoctis injectisque rosis rubr. siccis, soliis salicis, s . herba burs pastor. nymph. alb. Siex fimilibus hembis refrigerantibus, pulv. gallarum , nitro Vitrici. Rursus sr sudores repressi fuerint, ut restituantur eadem valent, sed calida herbis resolventibus decoctis additis. In his atque aliis corporis humani constitutionibus p diluvia secundum modum indicatum utilissimae & appropriatae remedia

sunt atque ad citam faciunt nec molestam aut horrorem incutientem neque fastidium parientem, sed tutam Mandamque promittunt medelam. Atque adeo tutiora haec reliquis balneis sunt, nam si juxta ipsum Hippocratem lib. 2. de victus rat. seae 4. lavandi cupidos si bis de die lave ris, non peceabis, etiam his non facile peccabis, si & vel frequentius se

laveris . si quidem in genere omni asseveratione affirmaI e haud dubitamus, morborum gerius nullum prope modum esse, caeteris quidem paritibus quod in pediluviis suum remedium n0n inveniat eaque emolumenta varia jamjam etiam indicata aliaque afferre. Atque interdum in optima etiam sanitate timendis, & media etiam in pace velut minacibus in iis singulis v. gr. septiinanis semel, bir, ter rite a sanis adhibita bonam integram constantem valetudinem imPetus omneS verendos a partibus nobilioribus avertendo aequilibriumque debitum conservando ae evexi conciliant, atque a morbis permultis praeservant egregie. Ab Hippo-erate V. lib. de ita emis asscit. a Galeno V. Mζει. medend. lib. I s. c. is.

163쪽

DE BALNEIS PARTICULARIBUS. 117

aquae calidae perfusionis mentio fit, qua partes corporis humani ad ruborem disponebantur atque eviareosis conciliabatur. Nam pro sanitate eis, pedes extremas corporis partes & fonte caloris, corde quod dicitur longe remotas, hinc & praemanibus iis invalescentibus morbis maiagis refrigerantur, in hydrope pedes frequentius inflantur & moribundis mors a pedibus ordinario propemodum ingruit: calidas semper servare& quandoque praeter ordinarium modum excalefacere, atque beneficia, quae largiuntur pediluvia superius indicata, procurare. Nec dum causas sanitatis turbant ac impediunt. Fertur de Italo i quodam CXV. annum vegeto adhuc atque sano agentς a Cardinali quodam rogato, quibus remediis vitam ad tam multos annos perduxisset, eum respondisse: cibum bonum manducando, pedes socculis Velando, caput sedulo tegendo, curas omnes sugiendo. In specie monere Volo eos, qui solennes &salutares sanguinis evacuationes, quales fiunt haemorrhoidales ac menstruae

in scominis, ut eaedem in debito ordine serventur neque natura ad has e cretiones tendens turbetur, ut maxime circa imminens fluxionis tempus

pediluviis utantur ac iis liberiorem sanguinis cursum sibi procurent, ac multa incommoda simul avertent : Hoc solo medio atque remedio sae-mina quaedam Lipsiensis meo suasu clavum hystericum, quem alias sepius est experta, pediluvio alternis diebus circa instans mensum tempus adhibito praecavere solet. In ejusmodi rei exemplum aliam & sequentem

observationem adhue xeseram: Vir quadragenarius a Iuventute ad 3 o. usque annum, narium harmorhagias frequentius est expertus, ex illo tempore desierunt, ct frequentes tandem atque continuae sere cephalalgiae eno

mes capitis gravitas, anxia & tristia, subinde deliria, non raro colli in. famulationes sepius cataphora , perpetui artuum stupores amigebant. Varia per plures annos adhibita sunt remedia, symptomata vero semper redierunt, spicae stramineae setaeque sortius naribus sunt intrusae, sed nee his eruptio Potuit procurari, adeo non potuerunt hare pristina molimina perrumpere, cogitatum est de narium in morem AEgyptiorum sacrificatione interna. quam Prosper Alpinus de Med. AEgypt. L. 3. C. i .&χr delineavit. Tandem alio consilio inito venae sectionem admisit vir bis in anno celebratam, juxta alia remedia appropriata interna, pediluvia bis

quaterque ante cubitum adhibuit, quibus per octo jam annos diligentavobservatis pancratice Fixit.

164쪽

318 Di S SERTATIO MEDICA

6. XXVII. Presso quasi tandem pede, pedum sequuntur vitia, membro

rum maximae aeque necessitatis, qUae columnas Velut totius corporis con

stituunt, in quarum structura magnus S admirabilis Drdo elucescit, licet haec nobilitate alias cetera pleraque antecellant, & abjecta in animali habeantur, Ut patet ex Galen. Lib. III. de usu partium Cap. X. In horum vitiis cum fructu adhibentur, ubi relaxandum, emolliendum, abstergendum , res alvendum , refrigerandum , firmandum , attrahendum ac implendum est, & ubi spirituum animalium i& sanguinas ad has partes debilitatas major affluxus procurandus, humores in partibus lente circulantes , frigidi, lassi diluendi, fluidi & ad citatiorem motum apti sunt

reddendi. Ex quibus primum nominanda podagra est ; tantum enim abest ut noceant, verum, non tam ex repullentibus, sed ex abstergentibus, aperientibus, discutientibus, roborantibUS & tonicis & emollientibus, v. gr. lixivo, sulphure, alumine, origari. serpill hormio.ligno Junis'. lib. malvae parietar. Verbas atripL absinth. artem is musco querella. rorem arin. haec juniper. salv. puleg. chamomili. etiamsepyt. &similibus cocta pediluvia. Cognovi Practicum, qui ad dolores podagri corum in ipso par Ismo corrigendos pediluvia ex solita arboris, nucum jujulandium virentibus coctis S sale pro arcano habuit. Alias ex thermalibus aquis Teptieensibus,

Hirselibergensibus, Emsensibus, Wisbadensibus, Aquis granensibus, Ba- densibus tam Austriacis quam illis inter Rhenum & Herein iam sylvam

inveniendis aliisque multis secundum Guntherii Andernaci de aquis me- dieatis recensionem S laudationem talia sunt : Nam poros aperiunt, transpirationem promoVent, aut roborant aut relaxant, dolores sistunt, arefactiones S contrai iuras impediunt. Sicque tam curati ve quam praeservative & extra paroxysmum indicantur, quod Jc nobis m gis probatur, praesertim ad firmandos debilitatos exinde articulos. Pro hac, podagra nempe atque immobili pede lotiones pedum calidae ex musto fermentante a Ρ. Hoel stetero vid. Obs. med. posth. X. p. l . sunt laudat atque p. seqq. aliae ex file, nitro & vitriolo ut arcanum maximeque

probatum propositae sunt. Imprimis ab aliis Practicis multis pediluvia ex

irina puerorum aUt Vaeearum commendantUr, cum quibus Clar. Col-batselis Anglus in Tr. de Podagra, facit, qui solum & pediluvia ex urina vaccae servida sale marino soluto summis laudibus extollit. Νonnulli Anglorum hypothesin laudati Coibat schii secuti serum tophosque podagri eorum alliaticos in dicto tractatu pronUneiantis pediluvia potius ex aceto calefaita ut alliati peccans destruente eligunt. Nec est quod metuas

165쪽

DE BALVEIS PARTICULARIBUS.

pedes tumidos rubentes que fieri conspicias, quod & modo laudatus R. Sο- lenander Ioco citato assirmat. Ad roborandos in arthritide pedes L. Seholae a ROlenali , Celeberrimus quondam Uratistaviensium Medicus pe- diluvium aquae ferratae, cui hyperie. sal v. urticae, rota, lign. jua-jacum incoctum sit, in Consit. Med. p. 6 s. priescripsit. Ma lol. lib.

I. e. 87. tale balneum ex Junip. ligno es baccis admirandarum virtutum esse dixit. In horum numerum sequitur gonagra; sequitur & illorum commendatio de laudatio , si ad has partes usque profunde pedes immergantUr. maud racile vero 1vadere vellem in ipsis podagricis doloribus pediluvia ex aquλ fontana frigida, qualia quidam tam Veterum quam Recenti Ortam concedunt, quosque Gallorum Angloruumque quidam in primis imitantur ac pediluvia frigida inditis lumbricis terrestribus contusis Dadent; facillime enim deploranda noxa accidere potest, maxime si in principio morbi adhibeantur, de quo sinistrum effectum reseram: Scit. Vir quidam quilaquagenarius plethoricus frequentes ex vino compotationes, commessationes amans ex suasu sui chirurgi in primo statim pa-roxysmi podagrici ingressit pediluvium ex frigida instituit, sequenti nocte sedatis doloribus affectum soporosum est passus, qui aegre Medi ei consilio ct auxilio potuit curari, curatus tandem vigorem ingenii memoriamque imminutam reportavit. De alio scio , qui in ipso dolore podagrico ejusmodi frequentius usus est, tophos plurimum eosque praegrandes in pedibus sibi contraxit.. g. XXVIII. Assines dolores pedum rheumatici sent, assinis quoqua haec medicatio est. In usu imprimis probatissimo pro his ea sunt, quae ex formicis & a coriariis Loh. Bader ) aut etiam urina puerorUm petuntur. Sunt quidam Veterum quam Recentiorum, qui lavacra frigida in his rece

sitis morbis aeque optima censent.. Νobis constat ratio hujus curationis

apud Floyerum Anglum & Guastallum Gallum in quaestionibus Medi eis

Aventonensibus superioribus annis modo ventilatis.. Aeque ego confitenter assii mo, contra rheumatismos pedum, pediluvia frigida magni facienda priesidia esse, magis tamen praeservativa qUam curativa, quoniam roborando harum partium toniam impediunt, quo minus peccans in pamtem debilem humor irruat. Perinde in aliis pedum vitiis, in spina Ventosa, rhachitide, tumoribus duris pediluvia, vel naturalia vel artificialia ex vegetabilibus & mineralibus, alumine, nitro Q vitriolo, sulphure, cineribus clavellatis, herb. serpit l. ror. ma in. major. beton. absinth. scordia

166쪽

DISSERTATIO MEDICA

ex thermalibus aqais supra mod minatis similiter commendari uo

Lent. In Redum stupore ex terrore contractu, cum Obmueescentia, Para'

lysi frictitanibus durioribus praemissis pro majori senu itate fibriS concilianda, in fluxu sangui iis S spirituum advorando, humorumque dissipa.tione, Π diluvia penetrantia ex fale ammoniaco, aqua calcis vivae & huligine, sulphure, auxilium praesentissimum tulisse recordor. n eorum Pariter tremore, quem non solum podagra, sect & OmneS alii Iaa chroni ei magni & periculosi exanitati relinquere so elat ex IV. orantious, odoriferis herbis &e. ea valent multum. Eluymodi & vel emollientia, ventia vel reta ventia aeriora, ut pedum atrophia & paralysi ariduris de mala cansorinatione magna utilitate se commendant ive etiam eaain exsudet nutritii desectu, sive a Luguinis crassitie, aut mutu iiDRediro, impartium transmittentium pororumque Obstrueli0ne aut angustatione p. n. Nihil enim magis his a centro ad cireumferentiam eVOCAL DamoreS, pM-ces emollit, pressura atque contra nitentia obstacula piarruinpit, por0S ructione liberat, angustatos expandit, calorem, nUtrimentum & vltam restituit & adducit, museulorum siccitates corrigit. Inter haec numerabimus casum, quem Praeses Tiguri Helvetiae quondam vidit, GViro quinqua renario, qui per duos annos pedum paralysi laborau,t, quos tandem scabies tasta occupavit quam mortis prodromum Ποἱ nunquam csse duobus exemplis Bierlingius in Tnes auro Theoret. Praes. p. 89 I. declarati in quo pediluvia ex emollientibus, abstergentibus, nervinis Opti me cesserunt, abstersa exinde scabie solutaque paraly'l. non alto, habet expertum, in contracturis pedum a merς urit in corpus recepti ΠΟ-xa inductis pediluvia ex emollientibus S retaventibus, egregie profuisse. In huius declarationem lubet commemorare, quod commemorat V. U. Ridlinus Linear. med. anno to Jun. Histor. s. De Auri fabro, qui ex deaurationis labore cum mercurio tabe contracta balneum aquae duleis per aliquot horas insedit & mercurium e corpore suo hoc medio elicitum infundo vasis vidit. Addimus adhue aliam huc facientem historiam de Min1-na uuadam cui ex abscessu pedis simistri totus pes erat contractus, quae emalientia saltem pediluvia optima est experra. Qua occasione juxta eiusmodi curam non possumus non indigitare, eum apud Medicos notumst in membris paralyticis quam frequentissime gangraenam a spa ituum animalium desecta, ae partium paralyticarum immobilitate, qua tubuli adeeubitu continuo assidue comprimuntur, accidere, ad praecavendam eam

167쪽

DE BALNElS PARTICULARIBUS. Iorsici ione. quoque utilistuna esse. In paralysi alias pedum pediluvia potius et iguntur ad quae sormicae Ova nidusque totus recipiuntur. Ab aliis

frigida pro hoc scopo quoque ad augendum motUm suadentur. , g. XXIX. Ad alias adhuc pedum labes pedem promovebimus. Qui ex gelu perniones pedum contraxerunt optime sibi considunt, si frictionibus simul bene a spero cum panno institutis in frigidam pedes immittant. Quod monachis illis ex ordine capudinorum discalceatis dictis, qui per saevi lsimam etiam hyemen denudatis pedibus incedunt, solenne est, ut vespexi in vas ligneum aqua frigida plenum pedes reponant , noxamque omnem, quam frigus alias inseri, avertunt. Quod experimento constat, eum pomis congelatis falso, quae aquae frigidae injecta crusta quasi glaciali haud ingrato spectaculo conteguntur conservantur, a calida Vero laeduntur di corrumpuntur. Quare & Mediei ex consilio Sennerti praecipiunt, ut membris frigore graviori tallis aqua frigida, nix, rapae congelatae fragae ct similia primum applicentur, ita enim pori blande aperiuntur, tubulorumque aequalitas servatur, donec humores coagulati ct impediti sensim fluidi iterum fieri in circulum suum ad calorem pristinum naturalem redire possint; verum si calida mox admoventur, moriuntur ac decidunt, quia humores compacti ac coagulati impetuosius resolvuntur, dc versus interiora moventur ac intruduntur, ex quo fibrae flaceidae relictae ac atoniam insignem passae vix amplius reducendam exitio intereunt. Ad ictus & morsus venenatos quos vocant animalium, canum, serpentum, apum, Vesparum Mon absona quoque sunt pediluvia tepida, quibus melista, meiatha, salvia, serpiti. puleg. hyperie. similiaque cum sulphure aquae, aut quod melius est aceto incocta, qualia & in sugillationibus pedibus inductis ac sanguine in gruinmos coacto hinc indeque haerente valent. Ejusmodi facile parabilia remedia sunt iis pauperculis & ruricolis, qui nudis pedibus incedentes a rubigine maligna pustulas ct ulcuscula nigricantia inducta gerunt. Cons. Raninin. Misceli. Ν. Cur. Germ. D. II. an. 9. append. p. 38. D. III. an. 9. obf 93. H0yerus i. c. Talia propemodum adjeibis alumine vitriolo cineribus clavellatis, vel ex thermalibus aquis in ulceribus pedum antiquis instituuntur, ac pro squamosis, putridis, cariosis, lue scorbutica vel gallica infecctis, admodum familiaribus , in quibus ex caryophyllis, cuin aqua, Vins &aceto cocto,speciatim ejusmodi Galli probant. Talia quoq; acria ex formicis,

thymo, siderite, serpillo inprimis parata inductis ante & post frictionbus durioribus synapi imposito, urticis caesione vel etiam vesicatoriis applica-

168쪽

tς ut obstructiones reserentur, spiritusque per nervos recte insuant, sanguinisque in vasis motus retardatus aeceleretur, ac ita sensus quem nervi subtiliores, ac motus quem duriores praestant, atque nutritio quae per vasa sanguifera absolvitur, restauretur, in atrophia, ariduris ex paralysi Pedum crurumque e re sunt. Imo in posteriori affectu Veteres Graeei admotum inducendum augendumque Digidam affundebant. Reseratur etiam si forte podagra retrocesserit, aut retro aua fuerit, vel si ejusdem excretio segnius procedat, pediluvia emollientibus praesertim indoctis in gnum commodum promittere. De aliis ejusmodi seopis alia habemus exempla. Nimirum irascemina quadragenaria ex retrocesso pedum tumore asthmatica facta,& J ene, bonarum literarum studioso ex scabie crurum pedumque a linimento a Chirurgo non satis provide applicato ad interiora recessa febrem tertianam cum convulsiva coli ea exortam esse, pe-

diluviis vero intentioni satisfactum fuisse memini: Nunquam adstringentibus repellentibusque pedum sudor est coercendus, quoniam a morbis

liberat quam plurimis ista excretio, sed potius juvanda seeundum illud

Hippocratis estatum: quo natura vergit S per loca conserentia eo eam ducere oportet. Sic ' non una tantum Viee habemus expertum, quod scemime quas pedor distinxit suasu anicularum pulverem stypticum S ramenta orychalci ad reprimendum foetorem soleis indiderunt, asthma conuulsuum spasmos ventriculi & intestinorum immanes, febrem lentam, hectieain, ardentem, epilepticos insultus &similes spasmodi eos motus nullis medicamentis abigendos; passae sint; quibus pediluvia optime subvenerunt, morbus enim brevi exinde est curatus, symptomata mitigata &pedum sudores pristini revocati & laborantes valetudini restitutae. Etenim pedes licet juxta manus extrema humani corporis sin , tamen per eos plurimi suliginosi estiuunt vapores, qui retenti plurima quoque incommoda excitant, ideo Sennertus docet calceatis pedibus dormire admodum noxium esse. Eadem enim est harum excretionum indoles, eaque sulphureorum salium natura caustiea, quod si ex nexu Viscoso sanguinis extridentur, S ad interiora iterum recedant, immediate, maxime in partes comporis motrices agant, easque torqueant atque aegerrime assiciant. Assanis observatio de tumore cedematoso retrocedente in corpus in verbi Divini quodam Ministro quinquagenario eaellectico ledentario occurrit, cui semotara ex pedes intumuerunt, qui tempore hyemsi in templo Don satis contatra gelu munito,ilamore queim per multΘs annos gesserat, retrocesso & exinde

inlunatico facto medicamentis ex antim0nio diaphoretico nitro einnabari

169쪽

DE BALNEIS P ARTICULARIBUS isa

d apnoretico casaaphora es similibus, Vena: lectione etiam administrata ina tum quidem subinde levantibos, sed non auferentibus, cui pediluviis tandem adhibitis tumor pedum cum pristina s nitate rediit. Hae ct similes observationes de erysipilate retroacto dc pediluviis restituta, plures possent adduci, si ulterius evagari animus esset. Ad tumores cedematosos resel vendos tuto applicari possunt pediluvia ex lixiviis&cineribus sblutis, aqua calcis vivae quibus incoqui solent, calamus aromaticus salvia flores an thos, majoran. mentii. rUta flor. chamom. beton. origan. absinth. baec. junip. &e. Vulgus inuidem in his tumoribus cedematosis omnia peditu via suspei ha habet ac si aqua fibras integumentorum nimium laxaret, hacque ratione lymphae de materiae peccanti locum spatiosiorem pararent; ast resolventia ex aromaticis de nervinis, vino &e. tonum potius firmant roborantque ac assiuxui impetuosiori reniteritiam praestant, refluxum vero juvant ac insuper per transpirationem dc sudorem stagnantem aquam educunt. Brunerus in Consit. 48. p. 28O. usum aquae aluminose dc sal dc herbarum aromati earum incoctarum suadet. f. XXX In vulgus notissimum est pediluvia, clavos pedum de uno guium excrescentias praetematurales di dolorificas, callos, verrucas, coranea, etiam soliditate praeditas emollire, & abrasioues, concisiones atque ex. traditones facilitare, doloresque inductos componere. Alias contra Gatorem pedum adeo molestum frequentes lotiones ex lixiviis quae sulphureoenosum acidum, Uliginosum exterminant & abluunt, ex HB. plantag. origan. flor. rotar. seord. sol querc. alumine, &c. in aqua simplici vel serrariornm coctis, additisque soluti lythargyr. cum aceto faelo tuto si e quentius adhiberi possunt. Sic & Helsr. Junchen in Fundament. Medie. p. 8. ad istorem axillarum S pedum lotionem ex modo nominatis proe seribit. Neminem sacile latet, ea non modo molestum lassitudinis sen sum pedibus auferre, fibrarum tonum restituere & tensiones gravativas te nite, humores subculaneos ad motum lentiores sorteque refrigeratos promovere , excalefacere eosque resolvere & dissipare, articulorum tendines emolliendo, temperando ac humectando sed de nimio labore Sc motu eos poris debilitatos recreare ac Vigorem UniVerso eorpori restituere, ex sol.

nymph. ala, salicis, vitis, capit. papav. cum semin. ex falsa saltem aqua sei gida tepidaque de quo vulgu effert. Sie ziellen die Mitiligkeit aus: Ea certe de causa etiam legitur apud Homerum Isiod. X. Hectori ex prae lio redeunti calidum balneum fuisse paratum. Pediluvium inprimis eae itinere lassatorum ex artemisia eoista pedes ita eo ortare scribit Bodeust

170쪽

164 DISSERTATIO MEDICA

in Comment. in Theoph. lib. V. C. 18. adeo, ut ninit ei sit conserendum. Imo non nemo crςdulorum artemisiam herbam ita pro, hoc scopo extollit ut vane credat, si viator eam saltem secum gestet eum non defatigar iter faciendo. Veteres hunc in finem oleum afferebant, hinc &oleo ungebant pedes antequam calceos induerent, quod ex Hesychio Meursius notat, unde S ne deficeret lassitudinis remedium, lagenulam

olei plenam secum portabant, ad quod illud Ρlauti in Merc. tolle

ampulam atque hinc eas cte. Alia ratione quoque his prosunt; quod moderata ac debita lenientia, emollientia, roborantia blandeque resolventia ex aromaticis, sale volatili turgidis&c. ipsa stamina ossea, cellulas fistulasque osseas firment, acrimoniam ex humoribus appellentibus segregatam ac molestantem temperent, sussicientem spirituum animalium accessionem facilitent, debilitatibus vacillationibus flaccurrant, nutritionem

debitam procurent, minus convenientem p. n. avertant, & habitum surarum graciliorem impleant, oleum illud medullare, quod natura seu bonus promus condus in illorum cellulis fistulisque condere solet, debite sussieienterque elaboretur firmiorque hujus medullae concretio atque inaequalior distributio corrigantur, auxiliatrices manus porrigant, de quibus vitiis observationes non ignotae sunt. Hoc pacto simul ossa indebito, quod dicitur, temperamento conservantur, firmantur, ab injuriis variis quae subinde accidere possunt tuta praestantur, ac ne fragiliora evadant, firmantur. Siquidem ea interdum observata est ossium fragilitas, ut fractune eorum

etiam sine viotanta causa externa contingerent, qUOrum exempla exhibent Guilli. Fabrie. Hildanus Observ. LXVI. Cent. a. Sehenckius. Lib. V. obser in 7. Theoph. BOΠetus Med. Septentri collato Lib. I. Sen. XV.C. 3. Joh. Muys, Prax. Medie. Chir. rad. observ. I Dedad. 7. Similem rarum casum ex Saxonia inseriori amicus quidam aestumatissimus milii reseripsi, cujus historiam litteris insertam habeo: Senex Scorbuticus alioquin sat bene valens vesperi tectium conscendit , sed titubans braehio dextro pulvinar corripiens brachium fregit; Hoe confirmant etiam equisones, assirmantes, si squi quotidie in flumen ducantur, aut eorum pedes frigida bene fricentur atque laventur , robur pedumque ac celerit tem eos obtinere. Ad pedum mollitiem a Foresto lib. II observ. re. Jae. Hosserio observ. rar. 7. Fernelio de abd. rec. causis lib. x Cap. 9 Fabr. Hildano Cap. a. obf 66. Th. Bartholino, apud H. velsellium inobserv. Med. 22. observatam, pedum balneum frigidum ex sulphure, vitriο-

ω, alumine di sile gemmae praeparatum, quale & descriptum apud Zac

SEARCH

MENU NAVIGATION