장음표시 사용
21쪽
Isbus, in quo decumbere debeant, quantum pylisibile vitetur, ubi quidam lue hac mortuus sit, quod & de aliis morbis contagiosis dicendum esset. Nolo jam ad specialissima alia ob chartarum angustiam deicendere v. g. quando SO-lenandi c. p. et notat in hydrope & palpitatione cordis Vapores maxime nocivos esse, ex plumbo fuso, & quando e contra alii suadent, ut commorentur phthisici, ubi pix conficitur. Itali hydropicos convulsionibus, arthritide, scabie Mda, lepra, lue Venerea aliisque gravioribus & desperatis morbis vexatos, in speluncam serpentum mittunt, ut ibi decumbant, de quo confΚireherus in M. S.&Romelius in penuit. Tomo E. N. C. D. III. an. . obis et O. Aer enim ut ad prius hic redeam) ct pro diversitate effluviorum, quae
in eo volitant, copiosissima, magnam vira habent, . texturam humorum immutandi. Hocque eo magis adhuc attendendum est, cum dentur nocentia, quae Odore vix deprehenduntur, ut noxia audit quorundam vegetabit tum obesi uvia ex iis emanantia Umbra &c. qua de re cons. Joh. Langius. in Epist. med. Lib.2. p. 69 . ut & Plinius, Grevinus Lib. a. de venen. Marcellus, Donatus, Cardanus, Lemnius demataminac. Fernelius de abd. r. c. cap. HX.
a Gulderihlee lib. . cap. Joh. B Sidonius in latroloph. Miseel L tr. XIX. p. 96. a quibus Exempla petantur. Praeterea & noxia illa sunt loca , quae
editis undique montibus in cavo loco tanqua1ri concluta nullam perflationem recipiunt. Galenus sustocantein illuna aerem nominat & putridum
similemque ei qui in domibus quibusdam est inclusus. . g VI. In deligendo aegrotantium Conclavi alia adhuc subit sollicitudo,
praeeunte Hippocr. passim in Epid. & de Decent. Ornat. an pars superior an inferior aedificii praeserenda sit . . Sciendum hic est, superiorem contignationem ordinario maxime inlocis aere humido Sc squalido praeditis salubriorem esse ob aerem purior em & renuem quanto inferiores vero, tanto impuritate & densitate lunt deteriores; Inferior enim aer es terrae proximus vix Verus aer habetur, quia ob eslluvia crassia multa a nativa indole longe recedit, si praesertim non ita sunt comparata aedificia, Ut aer inseriorem partem possit'iberrime permeare, maxime in urbibus ineolis plenis, ut Iulpsia nosti a est usii solum non adeo salubre ; Ad vias enirn stiperiores aedium patast quoniam aeri & ventis magis sunt expositae, exi talationes, quae exteria umido sursum seruntur graviores vix adscendunt, purgatae magis Vel o i stae & leviores altius moventur. Comprobant hoc plurima Italiae loca, pra sertim Grotta canna dicta illa notissima ad Lacum avernum, Ubi circa humum ad certam duntaxat mens ram animantia noes s halitus extinguit.
In Insulis Indiae quaedam, ut Bantama, Pedei Monetambique ibi ad terram
22쪽
habitare periculosissimum eii, S humi dormire lethale, quare Incolae pensilia
domicilia inhabitare coguntur. AvenZaar ideo altaS in quovis morbo cameras commendat. Apta inprimis sunt loca alta morbis longis es contumaeibus vexatis pituita insectos pulmones habentibus, de thoracis aliis asse libus S capitis conquerentibus. Eaedem item maxima utiles inhabitationes seo
butieis sunt. Antiquis Medi eis ideo scorbutus incognitus fuit, quoniam in Graecia, Africa, Italia, Gallia ob tenue & serenum Coelum, quod magis discripat, attenuat, ae allevat, adeoque S transpirationem promtiorem procurat hie morbus non Observatus fuit, medic0rum Autorum nemo vero illorum olim scorbuti mentionem fecit, qui in regionibus septentrionalibus endemius est. Nominatim praeterea mentionem facit Theodosius in Ep. Med. p. 376. Podagricorum ct monet, ne illorum habitatio sit terrae vicina S Solenand cons. Med. S. a. p. zoo. Loca terrestria &concamerata esse fugienda, calculo, gonorrhoea, imbeeillitate ventriculi laborantibus calida &humida corporis intemperie praeditis, item in morbis ab extravasatione seri
oriundis, hydrope omnibusque morbis sic dictis humidis ac subjectis eaeli elidis & sebricitantibus &c. vid. Gradi Praia p. 274. Siquidem expresse
Crato aErastheim apud Scholi1.COns Med.p. 8 6.pro tumoribus Oedemato sis cubiculum in terra & concameratum nequaquam probat. Nam Hypocausta concamerata, ex lateribus & lapidibus pnaesertim erutis merisque muris eonstructa frigidiora &humidiora sunt omnemque humiditatem facilius recipiunt ac retinent, ct necessariam transpirationem per poros cutis insensibilem aliqua ex parte cohibent, hinc ut omnibus notum est atque perspectum, convalescentes ex febribus maxime intermittentibus si templa intempestive frequentant recidivam patiuntur: in iis ex ligneis parietibus exstructis imprimis in locis per se humidis, paludosis ad aquas desides sitis, conca,
merationes enim atomos ejusmodi cohibent, atque detinent ubertim quae
subinde pejus evadunt. Hinc Magni - Duces Rustici in ligneis tantum conclavibus per hyemem degunt, prandent, coenant dormiuntque; Hypocausta vero ad terram, febricitantibus maxime ardenti febre, item syncope, hae-moptysi, capitis dolore Vexatis accommodata, esse scite pronunciat Antyllus, item in calida & sicca intemperie imprimis, ubi vicinum sit flumen. Si& aeris maxima labes subsit, morbos contagiosos, malignos & imprimis pestem proserens conclavia inferiora probe occlusa praefert Quercetanus vid. pest. almicae. pag. 2CO. quod Vero paradoxum habetur, haec ratione caliditatis & frigiditatis etiam distinguenda sunt secundum anni tempora, se. insuperiori contignatione, conclavia ritatesint calidioxa, hyeme frigidioraδα Sic
23쪽
IISie si oc eo intuitu aedificium in loco montoso editiori situm estet, & hyemale tempus nimis frigidum, unde morbi, qUi ex humorum densitate nascuntur, augerentur, ibi conelave in solo potius eligendum esset. Ex alia quoque ratione prudenter satis pro maniaeis tale elegit Coel Aurel Lib. I .Cap.U.ne su- rore correpti sorte se przecipites dando necarent. Imo sub aere calidissimo& ubi refrigerandum, humectandum, de spirituum de humorum resolutio, dissipatio inhibenda praecavendaque est, ' ubi aeris labes subest, de tempore
morborum grassantium, contagiosorum , epidemiorum, malignorum ex Arabum sententia, ex aequo praeserenda loca subterranea, quae dc sanis ad si nitatem tuendam, vitamque prolongandam apprime conferunt, ut docent id in antris, speluncisque viventes, qui sani, robusti, proceri, longaevi deprehenduntur, utpote aer inibi minus mutationibus obnoxius manet, a calore solis non ita excitatus minus humores dc spiritus consumere potest, hine
dc spiritus minus consumunt. Cons Baco de Verul. V. S M. p. s 3 6. Hoenomine adhuc antrum, aetaSque Epimenidis nota est. Praeterea de animalia
in latibulis subterraneis delitescentia adipe copiosa obesa sunt. Quamobrem illa Galenus Io. Meth. C. 8. pro cura Hecticae de Diabetes J. M. Gradi p. 33 elegit. Quoniam vero illa ut plurimum humida sunt & va
poribus repleta, ob exhalationum retentionem incommoda esse possunt, sie- ea quaerenda sunt, &de perspiratione liberiorisque aeris externi admissio ne quandoque cogitandum erit. Νec incommodum esset, Ut tutiora sint ea, si tabulis ligneis aut pannis investirentur parietes. Alias etiam ibi eadem semper manet aeris temperies, contra vulgi errorem subterranea loca aestate esse frigida, hyeme calida, quod certo thermometrorum genere adhibito edocetur atque legitur in Phil. Burgund T. I I. Er. I r. Dissi l. Lutetiae Ρaris. in regii observatorii fornice subterraneo ultra 8 o. pedes alto aliquot thermometra per annos aliquot collocata liquorem contentum eandem fere altitudinem quovis tempore quavique tempestate in iis occupasse. Nobis
tantum sic videntur,atq; ratio sine dubio est quod sanguinis & spirituum acti
vitas, temperies, in uno eodemque individuo separatis temporibus variare soleant. Ararteus phthisicos, tabidos perpetuo appetitu prostrato & alvi fluYionibus pertinacibus di recurrentibUs Vexatos hydropicos nervorum resolutione ictos morbo Venereo castigatos. cons. Heirnius 3. Method. ad
prax.cap XVII.Alii hos,ut & eos qui putredine aliqua sunt corrupti ob sal aetadulum,blandum, volatile ex mari continuo exspirans funde observatio Claris Festi de Salubr. aeris veneti fert, vasa aurea de argentea Venetiis aeri exposita nigrorem conxrahere ex terrenis locis in ipsum mare mittunt, quoniam aer C marinus
24쪽
marinus exsiccat ac roborat, unde & nautae & piscatores, marini quorum eorpora cornea Plinius vocat, ab arthritide sunt liberi, Galenus vero ad Ve su vi um, montem ut legitur v. Meth. cap. 2 o. tales ablegat. Pro iisdem montem Fesulanum Florentiae vicinum S collem Massetanum ad mare montisque qui Pisas inter & Iaream excurrit commendavit Leon tardus Jachimus cap. 3 8. ZZcutus Lus ad imitationem oppidum Lusitan Palmela dictvin laudavit v. lib. 8. Prax. hist. c. Io. Obi ruat. 2. Baglivius de Morb. siue est. p. 387. memorat de aegro asthmatico ad phthisin vernente, qui quanuo ubi habitavit prope mare, bene se habuit, quando vero reliquit aerem marinum, & ad vicinos se transtulit campos, stitim amnathe aliisque
lymptomati OuS Inuel e correptus esto Carniolae incolae eos qui de doloribus in dorso conqueruntur in certam arrugiam, ut & eos quibus aures dolant in aliam, quae ibi inveniuntur, mittunt ubi sanantur. v. Ualvasser in de
Crondes Hemmetiunas Crayne Ρ. l. lib. c. i3. p. s6 I. OCirca adduita,,audiendus adhuc est Oribasius Colleli Cap. 1 I. Sublimia sinqui-ἡens loca, omnibus thoracis amellionibus fiant accommodata & capite la-ioranti, & omnibus sensuum instrumentis: at loca humilia ante dictis non seiunt idonea his vero, qui per halitum digeruntur, qui in syncopas cadunt, ἡ&seni Dus apta lunt: loea vero maritima hydropicis & quibus quaevis de-
,, luxio moleItaeli , accommodata sunt: itenaque ubet detergendum aut cale faciendum, aUt aperiendUm est, conveniunt. Eandem ob causam ut scit
se ob hydropem, quo erat detentus,, Heraclitus se liberaret, in Caminum se collocabat, fumosque excipiebat, quamvis haud exspoctato successu si quidem periit ibi aut suffocatus dilaceratus ac devoratus. Templa atques cella decubitus medici gratia jam apud nos, ut olim apud ethnicos seperstitiosos non frequentantur, qualem ritum de si iis quoque temporibus Cice & Plinius memorant, quo aegroti in Deo in Dearumque ianis maxime K1culapii, Minervae, Isidis, Serapidis immolatorum animalium pellibus involuti incubabant per somniaque potissimum remedia per Oracula expectabant. A
S. VII. Conclavia ipsan in sint depressa, vel angusta, humilia es parva plurima ex parte utroq; modo morbos non modo adgravantia, sed & mali vim divulgantia, ibi enim aeris paupertas de impuritas est suffocans quasi &nul
mones male afficiens, continentur, concentrantur. ressectunturque mismata magis magi Sque corrumpUntur ac pUtrestulassi Cerebro maxime adversantur1pn itus animales ipsos contaminant, Varioque alio modo osseiunt insidia unique deinde maxime calido existente aere. Etenim corruptio in locis angu
25쪽
ittis aere coarctato ordinario producitur, adeo ut quantitas corruptionis aquantitate aeris compressi depependeat plurimum. Hyeme aeque magna impendit exinde labes atque infectio, quoniam tunc temporis non aperiri fenestrae ad auram liberiorem captandam possunt. Ρroinde sint semper fere spatiosa; alta & pexspirabilia, imprimis in morbis contagiosis, maxime ubi plures simul inibi decumbunt. De quibus videantur illi, qui noseeomi
rum prospiciendorum curam gerunt, ne majus vitium aegris, ministrantibus adstantibus & accedentibus, inrano Publico tandem enascatur. Quare elarationes medicae Spoliticae suadent, ne ' mediet aestantes ministrantesque ejusmodi loca frequentius accedant neque diutius ibi morentur. Optimum tui e praetervativum est, quoniam aerem parti in ore, partim naribus attrahimus, nares mungere & salivam sepius exspuere, neque sepius & so tius spirare, sed potius frequenter aerem e naribus rejicere neqUe militum loquendum ibi est, quia inter loquendum insensibiliter salivam deglii timus. In specie dicendum est, obesie arelam nimis cameram in hypochondriaea af seisione atque in assectibus capitis, de quibus vid. SOlenaiad. Cons. M. p. II 6. S.2. in cephalalgia & maxime in cephalaea, qua amelius loco amplo locetur expresse praecipit Coel. Aurel. de morb. chron. Lib. I. Cap. I. p. m. 2 r. in stupore¶lysi id. l. c. S. a. p. I 36. Necessaria veΓO maXime sunt alta& spatiosa cubicula in vitiis respirationis, in asthmate, catarrho suffucativo, angina, dispnoeacte. In arthritide hyeme praesertim in hypocaustis degere depressis, malum pronunciat modo citatus Solenand. l. c. p. 42O. Conclave quoque,in quo degunt vertigine vexati, sit spatiosum longitudine praesertim, ne aeger deambulans sepius vertere corpuSque circUm-FOlVere cogatUr. Arctitudo cubiculi insuper parturientibus partus dissicilis labores adauget anxiasque eas magis reddit. Ulterius indicat id, quod per varia exempla ivimus explicatum, Celsus L. C. 4. dum certos qUOSdam aegros maximo conclavi cubare et ut exereitium, unctio & balneum apud priscos usitatissima ibidem instituantur praecipit. Nam ipsius loci, in quo nimirum plurimus aer inest, in quo versiimur amplitudo spiritus animales atque humores, velut dilatare videtur, quandoque dissipare, si resolubiles sunt atque resolvere partes que relaxare, loci vero angustia ipsos coarctare, colligere, e0neentrare, hinc & habetur illud : musaea sint arcta Quo indicio simul apparet, ubi cubiculum arctum sit praeserendum quandoque S parvum, licet in genere modo superius assirmaverim hypoeaustum spatiosum, altum S pexspirabile esse eligendum. Ejusmodi enim ut ad sanitatem servandam commodissimum inhabitantibus est, ita pro aegrotis euam ordinario aptis-
26쪽
simum. Exemplum hujus exceptionis potest esse magna virium a nimia resolutione spirituum debilitas. Sic Nic. Pi . L. III. de M. C. & c. p. zas. svadet in cardialgia ut conclave, in quo degit aeger, sit depressius; item sentit de scripsit Coelius Aurel. de m. a. c. 37. de pastione cardiaca. In ipsa salivationis cura ex Sylvii mente vid. method. med. Lib. II. p. m. locum angustum potius eligant, qui etiam pro calore debito servando, qui in hac necessarius, aptissimus est. Cum concamerata, fornicata, dc rotunda conclavia salubriora alias aestimentur, quia potissimum haec constructio ad auram lenem excitandam plurimum facit, repercutitur enim ibi aer ad omnes lineas motus. Cumque S illa conclavia senestris & januis plena ob aerem insequalem exinde accedentem minus salubria aestimentur, haec quoque conditio posset spectari. Fenestrae autem non caligent, ideo & sint satis magnae ct politar, latae, altae atqUe purgatae. Pro maniacis fenestris humilibus illumina tum conclave Coel. Aurelianum sigillatim damnare legimus de morb. chron. Lib. I. Cap. V. ne sorte per eas praecipites se dare conarentur. Cumque parietes plus ad sanitatem facere lateritios a Verulamio credatur vid. H. N. p.
9 1 4.& crassi optimi; luto coagmentati, tenues mali sint horum quoque rationem quis habere posset, qui vellet,& posset. Simul tamen expressius paulo iterum indicandum est, concava conclavia quia lapidea, transpirationem insensibilem facile supprimere & in febribus praesertim intermittentibus plerumq; recidivam afferre, quare prosp iciendum S dicendum quoque hic est parietes
nudos cubiculi inde potius convenire, ibi,Ubi refrigeratione sit opus,tecti vero vel tabulis ligneis, vel pannis Varie contextis , de reliquo magis sunt apti. Hinc Hippocrates lib. 6. epid. monet: Νemo tentet sudorem movere cubanti in cubiculo nudis parietibus. In morbis Vero contagiosis maxime peste, eubicula aegrotorum pannis. laneis, sericisque, non sunt obtegenda es exoria nanda, putrida enim foetida etsi uvia atque contagium facile recipiunt, retinent de propagant. Quare optimo eonsilio a Collegio sanitatis Hamburgensium lege quondam cautum est, uti ex novellis accepimus, ne conclavia, Ubi quis mortuus sit, pannis, nigris laneis, Bov) exornare, utpote qui facile contagio contaminari possent. Pavimentum in morbis
calidis lapideum,alabastrinum Sce. in frigidis ligneum,aut pannis contectuin potius exposcitur. Qui alvi stiplicitate laborant super pavimentum nudis pedibus lapideum ambulent. Nota est observ. ex Brasiavola c. p. tr. depurgat. pertinaei alvi obstruitione laboranti Duci Ferrar. suasile Sa vana xolam, ut nudis pedibus supra pavimentum alabastrinum, aqua frigida prius conspersum, Obambularet,ac posteaquam quinquaginta saltem passus gressus esse
27쪽
esset Princeps, felici eventu alvum solutam fuisse. In ipsis hypocaustis quibusdam quoque reperimus quaedam adhue,quae ossiciunt, inter quae modo ΠΟ-mino aliena & olias fornacibus alicubi combinatas, in quibus aqua contenta fornacibus calefactis servet & ebullit ex quo humidi vapores resoluti exsur-ν Unt hypocaustumque replent, eertissime nocituri &e. Par judicium sit de mala ea quarundam semellarum consuetudine hac occasione quoque taxanda, qua linteamina lota per hypocaustum suspendunt ac siccam. S. IIX. Internae quaedam adhue aliae conditiones conclavis spectandae sunt. Priusquam electiam conclave quisquam aegrotorum ingrediatur, probe repurgetur, foetores expellantur, si sorte situm contraxerit, corrigatur,pulvis abstergatur, impuritates sordesque omnes abluantur, benestrae jauuaeque apertae per aliquod tempus serventur imprimis si diu conclusum nee in habitatum fuerit, aer enim diu ibi &ari se conclutus pessimus est, adeo ut illi qui cameras, specus, puteos imo arcas vetustas temere aperierunt, aura venenata protinus sint suffocati, de quibus exempla leguntur apud. Ant Cartagenuria Lib. de febribus pestilent. sol. q. - Valloriolam. Lib. 2. Loe. Com. cap. a. Jul. Capit0I. in Vero, Cardanum l. c. . Hinc domus & camerae, quae conclusae manent neque inhabitantur, citius ruinam patiuntur iis quas homines inhabitant &libero aere pervagantur. Omni denique modo bene praeparetur, exsiccetur & vaporetur, quod omnium commodissime fit igne in medio cubiculi accenso: telae aranearum , quae Uti ex observationibUS COH- stat. vid. Foresae obf. L. o. a I. contagium etiam promtissime recipiunt, diuque fovent, remoVeantur. Vana enim tantum illorum peri vasio est, qui multum proseere in peste eos credunt, qui araneas in suis pedibus atque conclavibus ubique stabulare permittunt, ac si adtraherent atque absumerent Venenum aeris omne. Quare matre amilias optassent sibi basilisci exuvias ouos Pergameni olim in templo explicabant suo,ut sugarent araneas,Vid. Lo-henstein Armin. Ρ. II. vel ut sua conelavia istam haberent risitam virtutemae templum illud in Carniola, de quo Valvassior refert an talor. Uar 1 2. lib g. D. π c. atque illud de quo Cardamis, loquitur, quod semper an aIaneis illarumque telis maneant libera, quod & de curia Ha*ar Comitis in Ho1-Iandia dicitur. Illi & cavent utilitati cubantium, qui mulcas, culices Q ejusmodi insecta abigunt & fugant ex conelavi sedulo, cum molestent non modo sed S c taxium si iliter morborum contagiosorum pestis eve Smaxime dulanteriae grassiantis, facile possint deserre aliis que asserre, quia omnia sere excrementa degustare solent, ut per multorum obiervosoney notum est. Matresfamilias hic sibi optent ex Insula americana S.
28쪽
DE AEGROTAΝ Ira UM divi insectorum volantium genus, quod Cucujos vocant, ct quod Nitrenber-gicus ex scarabaeorum familia deducit, haec enim, volantia animalia & noctu nitentia captant muscas ct culices Omnes in domibus atque conclavibus, neque tamen insestant homines. Necestaria insuper ingerantur disponanturque, senestria vela addantur, januae umbraculo muniantur ut solis radii aeaer irruens sorte averti positiat. Hic moneo quod Ν. Piso de M. C. & C. L. I. p. 36. monet, parietes hypocausti pro phreniticis ita praeparandos esse, ut leves sint, neque festucas, aut aliquid exerti habeant, ne ibi detenti delirio ducti manibus illa arripere tentent. Hic memoria subit, quod in Austria, Silesia,&Moravia plebs proii ricis cameram, pari es S lectum axungiam . ceti illinendo praeparent saepiusque repetant, quod in curatione icteri proe oristo habet, cons Boccone observ. curios. p. 6Ι. g. IX Cum autem non semper c0ncessus si aeris optimi dc convenientis pro morborum conditione Usus, quantum datum est corrigendus is & temperandus erit, trahendo semper in contrariUm. . Latus campus hie iterum panditur, occasio offert, praesenS negotium suadet, aeris temperiem secundum singulorium morborum seriem eorumque causas describere, quoniam vero hoe longissimum soret, in generalioribus saltem consistimus terminis. Siccus nimis calidusve aer, qui per particulas salinas sulphureas valde humores resolvit, bilem ejUSque acrimoniam auget, exaltat M. S. nimiam ebulliti nem exsuscitat, corpus exsiccat& humores dissipat, temperetur & eonclave tune subfrigidum sit, imprimis in morbis aeutis, sebribus ardentibus, in-sammationibus haemorrhagiis, lis Optysi : hectica, dolore capitis, ct ubi propensio ad apoplexiam S respiratio usa est in phthiriasi, seeundum Coelium Aurel. de morb. chron. e. 2. p. 497. pavimenrum ut & muros frigida & aceto frequenter irrorando aquam fontanam e vase in vas frequenter transfundendo, lintea & pannos circa lectum frigida atque aceto madefacta explicando aut solia aut summitates & flores herbarum, fruticum stirpium, arborum recentes, selicis, quercus, Vitis lactucae, sambuci, rosarurn cichorei, buglossi nymph. populi cum gramine reeenter carpta M. aut sit phei modo aut frigidae aceto mixtae mersa haec refrigerantia per cubiculum conspergendo, solarium radiorum aerisque aestuantis aecessum in ipsum c0n
clave, vel cubiculum ad lectum S imprimis ad caput ibi degentium & eu-bantium quomodocunque arcendo, aperiendo senestras septentrionem respicientes, meridiem vero spectantes claudendo Sc. Tuncque cubiculum
confert, non tabulatum marmore aut coementis stratum, vel excitatur satus
flabellis, quo notandum Venit Sanctorii singulare organum , cujus benefici
29쪽
aestivo calore aestuante conclave frigidissimum reddi potesit. Inveniuntur &imprimis in Magnatum Palatiis hirit inde conelavia in quae ad hune finem vivae aquarum scaturigines derivantur ut frigida ex fontibus saliendo evivat. Haec aeris siccioxis temperatio facilior est humidioris exsiccatione. Observatu μpius necessarium pariter & utile est, hypoeaustum refrigerandum aegrum tamen stragulis convenientibus bene contegendum esse, v. g. quando febrium Vehementia miseros urget angitque, & quos forte habitus densitas premit, confF. Valesius de Meth.med. p. r rq I. praecipit Galenus, Com. 4. in 6. epid. Calidi loco frigido dormiant ut frigidum aerem inspi ent, sed se contegant stragulis calefacientibus ut calor ab interioribua ad ciutina revellatur, vel potius ut calida effluvia circa corpus contineantur ac quasi repellantur. Calidus vero
di humidus, nam humidus sive simul sit calidus, si ve frigidus rari stime S suta jessis & morbis eonvenit habita scit. temperiei ratione) valde est noetvusi; aer enim humidus si calor ei se jungit putredinem concipit facile, quoniam dilatantur pori per quos dein patenties, ipsi patet aditus, ct partes falinae Diritu Ria aereae corpus nostrum a praeternaturali ae putredinali motione defendemtes absumuntur, hebetesque fiunt, ac simul tonus fibrarum partium solidarum marcescit. Hinc caput & praesertim pulmones, imo ventriculus offenduntur, hincque es summa curationis febrium pestilentialium exsieeatio est. Quare vapores humidi, sive ii proveniant a lavationibus ' eluitionibus conclavium, sive a linteaminibus madidis ci in sortiacem expansis, ut multarum muliercularum seri consuetudo, sive etiam ex aliis quibusvis causis, in locis angustis-conclusis simi maxime nocivi,catari hos apoplexias, affectus soporosos lethargum producunt. Notabile in hanc rem ego quoque notavi hic Lipsiae
exemplum in studioso quodam, qui ligna humida per noctem sub S circa forinacem in are o mu o calefacta ad exsecanda reposuit, ex quo mane lethargicus in lecho est inventus. Ex fornacibus novis in cubiculo positis noxa vaporibus se. humidis vide apud N. Fabrie. Hildan. observ. cent. IV. p. corrigit in eonclavi aer commodissime igne in camino accenso. Inservire quodammodo etiam potest insusum veronicae melisse cichorii 'l- vestris, similiumque quae caput & nervos roborant, aliaque media per conclave conspersa vel exposita quae pUtredinem inhibent &'avertunt, quae sub ejusmodi constitutione aeris timetur vitrioli nitri, aluminis soliati alu minis aqua & cum aceto decocta. Optimum esset si is locus cum alio mutari
aut, frigidioribus S siecioiribus auris posset perflari. -
30쪽
246.X. Aer frigidus particulis asperioribus constringentibus & ponderosioribus premendo&constipando spiracula cutis effluvia excernenda impediens acidum augens acriusque reddens, sanguinem inspissans, bilem infringens, corpus refrigerans .ct humidus obtundendo & infringendo humores activos' lentos & inertes augens in emendatur cales allo conclavi lignis accensis in foranacibus aut in caminis, quod melius, nam ignis luculentus in eis aceensus crassium aerem. magis dividit impurum, depurat, perque hunc liber patet. exitus Sc. atque per pavi mentum herbas & flores calidos sic diruis odo riseros ut lavendulae, s alviae majoran. herb. serpiti. sol. lauri Sc. dispergendo cubiculum moderate calidum per totam quoque noctem servandum est, praesertim in morbis sie dictis frigidis & a seresa colluvie oriundis tussi serina, anas arca, torminibus ventris, Variolis, morbillis, purpura, ct ejusmodi qui motu
humorum ad exteriora solvi debeati. oc. Hicque praestat cubiculum undique asseribus tabulatum, quod ideo ct in specie seorbuticis ut ejusmodi conela via inhabitent, commendantur. Ex Olao Magno in Sept. gent. hist. Lib. 16. cap. s I. aceepi populos septentrionales Sueeos maxime hypocaustis ligneis ta bulis vestitis se contra scorbutum quod Vernaculum iis malum est, muniri,
quoniam frigidae murorum exhalationes eum fovent. Circa hoc calefactio nis moderamen iterum iterumque monendum est, quod in excessu ubique se me hodie apud nos peccetur. Communem errorem S sonticum Certe erra.
incautior plebs, quando more patrio nimia sollicitudine, statim,si modo de te vi ssimis molestiis conquerantur, non modo nulla habita ratione lecto aegros assigendos urget, duplicatisque saepe lectis illos obtegit undique circumjectis, sed & hypoeaustum magno gnis fornacis gradu clausis que fenestris, vel media
etiam testate ardente que syrio calefacit. In quibus prope fornacem macerantur, torrentur ac assantur languidi velut lectis igneis a Decio olim inter tor mentorum genera excogitatis. Vid. Prudenti us Hymno A. V. 38. Non habeo
ambiguum & omni asseveratione & experientia: non simplici convictus assir mo. plures periisse qui optime & certissime poterant servar i in morbis aeutis, sebribus ardentibus, ex iathematicis, Variolis, morbillis, ct in illis qui ex principio salino aeri caustico oriuntur, malignis it lymphati eis & in genere in omnibus febribus symptomaticis a dolore, putrefactione, a lochiis &seeundi nis retentis, a flatu ui utero mortuo oriundis, morbis in melancholia hypo chondriaca, de quavid: Solenai d. l. c. I. p. I72. Vertiginosis pariter obesse nimium hypocausti calorem vel solae taminae hystericae norunt, & rationibus probat idem i. c. p. 8. Taceo de aliis damnis molestiis S symptomatibus
somno impedito, apoplexia. paralysi epilepsia ct convulsionibus exinde pronatis