장음표시 사용
31쪽
ORATIO II. usmoda Eidem summa generis dignitas attulit. Semper enim majorum virtute clarorum imaginibus ad virtutem in posteris excitandam, maximam vim taei te inesse putavis ad ardua quaeque, ac Praeclara multo vehementius commovere dome-Stica, quam externa recte sactorum exempla. Quam Proinde egregie, si ita se res habet, in generoso THARINAE animo cuncta regiarum virtutum semina praeclarissimos eius Maiores excitasse Putandum est,qui ex amplissima ARAGONI JUM gente Beges virtut praestantissi Prodiere: et quam i signiter eiusmodi seminum fructus adolescere curavisse , qui ejusdem praeclarissimi extiterunt Pa ventos, maximi vir Princeps consilii, LUDOVIGIIsARAGONIVS , et spectatissimae virtutis Matrona MARIANA SANDOVAL- , qui tum dictis tum factis ilIam omni regiarum virtutum genere mirifice instituerunt Z Bis auctoribus , Prudentia summa, iustitia eximia, inaudita animi moderatio, incredibilis sortitudo in illius animo ita
inter sese sociatae Sunt atque compΙexae, ut Ean
dem quovis maximo dominatu dignissimam se- eertui. At haec eadem Regii generis dignitas quot insuper, quantisque commodis has ipsas regias irtutes instruxiti Contulit enim praeterea magnas ingentesque opes et copias, amplas tum agris uberrimas, tum hominibus florentissimas ditiones summos dignitatis atque honoris gradus, Regias 4anguinis necessitudines, ac, ut reliqua missa
32쪽
faciamus, cum summis totius serme Europae Principibus Iectissimas amicitias. Annon maximae, ac sinis superque assi uentes eae habendae sunt
sacultates, quae innumeris benesciis, hospitibus, atque operibus splendide ac magnifice collecandis, excipiendis, ae iaciundis brevi annorum curri culo eheu tantum satis certum fuit illam terris ostendere sexies decies centena millia a reorum nummum Suppeditarunt Z Annon Sego hiensium , Emporiensium, et Castellanorum , ut do reliquis taceam , amplissimae sunt ditiones habendae , quibus solis freta spectatissima IoΛNNA POLCHIA sortissimi, ac Sapientissimi ALPIIoNSI Aragonum, ac Siciliensium Regis uxor, ad ringiam fortunam instructa et parata fuit 2 Annon summus honoris gradus censendus est , inter
Principes amplissimi Hispaniae Magnatum ordinis conscriptam nasci 2 Honos quippe omnium eorum , qui distribui possunt a Regum maximo, maximus : utpote quo nonnisi donentur ii principes viri , qui et regio , aut certe summo loco nati sunt', et maxime egregia pace belloque parta gloria Praestantissimi claruerunt. Rogias vcro necessitudines quid ego commemorem , quarum, ut luculentissimum, ita omni dignitate plenissimum testimonium dicunt amplissima Regna , quae ab ARAGONIA in Augustissimam AUSTRIACAM gentem sanguiuis juro transmissa sunt De reliquis, temporis angustiae, et majora re
33쪽
Tum aliarum argumenta me verba sacere minime patiuntur. Sed honos tamen postulat , res ipsa flagitat , consensus vester Cupit, me illam commemorare , quam Cum praeclarissima , atque omnibus fortunae, Virtutis, ac gloriae rebus ornatissima cERDIORUM Familia ipsamet cATHARINA ARAGONIA gravissimo, ac spectatissimo Viro omnium virtutum Principi IOANNI FRANCISCO ACERDΛ nuptui colloeata conciliavit, quae tanta opum assiuentia , tanta rerum gestarum gloria, tanta maximorum Imperiorum majestate praefulget , ut quodvis ei novum adquiratur imperium , nullum proinde nouum decus aut ornamentum accedat. Non est tandem , ut Iectissi mas amicitias cum summis totius sere Europae
Principibus testatas faciamus: quandoquidem ejus Tei ipsim et omnes , cum pro illius morte tantum sollicitudinis ac doloris sustineant, quantum serri vix possit, ipsi mei, inquam , sunt ejus rei apertissimi testes. Sed quid ego singula Fortunae bona atque commoda , quibus Ipsa undequaque affluebat, conseetor et colligo ; quasi vero
ea oratione complecti, aut memoria consequi P
sim Tanta in ipsa augenda posuit studia obsequens illius selicitati Fortuna: a qua tamen Nintura se vinci non passa est, quae non minoribus aeque eximiis bonis, quae corporis sunt, et dicuntur, eandem voluit ad virtutes ornatam a
cedere. Nec frustra homines opinione Sapientium
34쪽
,8 Io: BAPTIsTAE VI cr ducti , Naturam mentibus caelesti specie praestantibus digna corporum domicilia metari credunt , ut oris forma , decusque membrorum in Promptu posita, occultam ac latentem animi pulchritudinem repraesentarent. Sed quam praeclare hune Natura finem in CATHARINA ARAGONIA , nec ad aliorum exemplum ost assecuta i Vos quae εο obtestorque , quibus Eam adspectandi, ac al-Ioquendi sors contigit, dicito etiam , ut in illa
Proceritas Corporis, honos capitis , forma oris ex Dinia non solum venustatem, sed dignitatem Praeterea etiam praeseserrent: dicito, ut aperta virtutum signa vidistis, in Donto gravitatis , lenitatis in oculis, in rubore verecundiae , in toto vulta modestiae , atque in integro corporis habitu sibi undique apto , certae animi cum se ipso convenientiae ; ut plane in ambigno esset Positum, utrum illam magis vestris mentibus virtus , an obtutibus pulchritudo insinuaret e dicite , quum illa inter octo amplissimas Filias eximia aeque iriute , ac forma praestantes versabatur , ut tamoris majestas Princip- prodidit, forma vero Μ trem eelavit: dialis tandem quantas Illius pulchritudini charite' addiderunt actionis venustas , gravitas incessus, lenitas ac lepos sermonis , et quantum in iisdem positum esset usquequaque decorum i ut apertissima proinde significatio fieret , magnam in illius animo adesse constantiam. Haec dicite, et quam gratas ex tam pulchro Cor-
35쪽
pore venisse virtutes , et pndicitiam praecipue, nos sinite, ut aequum est, cogitare z atque una simul Eam collacrymare , in qna Suis quaequo honis ornanda Fortuna , et Natura adeo certarunt
egregie , ut illa ei dederit Principem nasci, haec faciem Principe dignam ; illa generis dignitatem, haec oris ; illa opes et copias , haec dives ingenium ; illa cuncta virtutum adiumenta, haec animum ad omnes virtutes natum. Sed jam tandem ad praestantissimas Ipsius Iaudes, quae tantum in excelsiori ac illustriori Ioco , quam hacte nuS enaratae, sitae sunt, quantum animi virtutes Fortunae, ac Naturae hona honore ac dignitate Praecellunt, accedamus. At hic noIite ex Pectare , me singula Eius ossicia a virtutibus derivata in unum veluti sinum colligere : etenim in iis haereret oratio ς ita multa sunt, et magna, ut me potius dies , VOX , latera , quam rerum argumenta deficerent. Veruntamen, ut omnia Eiusdem praeclarissima lacinora brevi comprehendam,
faciam , quod solent, qui totius Caeli, Solis, Lunaeque , erronum, ac inerrantinm siderum aspe
tus in parvis globis essiclos concludunt : in brevi Verborum gyro cunctas ipsa um virtutum imagines, quam simplicissime describi possunt, amplectar. Sed quam ego sponsionem imprudens si cit Quasi vero CATHARINAE ARΛGONIAE virtutes ejusmodi sint , ut illarum effgies pictura verborum , ac lumine sententiarum exprimi ullo mo-
36쪽
do possint : cum potius tanta praestent excelsitate , ut quemadmodum humanam Naturam superant, ita omnem humanum Captum EXCedant. iNam, ut ab illa, quae litterarum dux est, exordiamur ; si humana Prudentia summa esse dicitur, et habetur, quae aciem montis acuit, ut res suturas provideat , bonas inter ac malas delectum
habeat, de his, quo pacto sugiendae sint, illis, quo
adsequendae, sedulo consulat: atque, dum hujusmodi adhibet mens consilia , animum ita regit Praeterea , ut omnem expellat metum , omnemVEContineat cupiditatem, ne caeco hujus vel illius ductu in errores Iabatur electio: si haec, inquam, i humana Prudentia summa dicitur, et habetur; quonam Ejus, quam Ingemus Prudentiam dona bimus nomine 2 quodnam de ea proponemuS xemplum 3 quae suturas res veluti praesentes, aetamquam oentis cerneret , ita animo et cogitatione Percipiebat , easque adeo ex Ploratas , adeo compertas , adeo Perspicuas, ut Illius conjectu-Tao prope oracula viderentur: quae sine ullo delectu in optimum quodque vi quadam ab optima mente illata serebatur: quae consilia ita in promptu posita habebat, ut sacta cum ab iisdem tempore secerni nou possent, Ipsius selicitati tribuerentur , quae re quidem vera Ipsiusmet virtuti accepta serenda erant : quae denique deliberans ninopus habuit ullum expcIlere motum, ut Iam tinere cupiditatem , utpote in cujus animo non
37쪽
metus erat, sed diligens cautio otiis , quod vel nequioribus turpe videri posset ; non cupiditas , sed summum desidesium eius , quod vel nequissimis probari deberet honestum. Magna de Prudentia audivistis : sed de Iustitia audietis majora.
Haec namque illa praestantissima virtus est, sons et origo omnis commendationis et famae, Sine qua
nihil esse potest illiastre, nihil praeclarum, nihil denique laude dignum : haec est quae docet
aequitate non violare hominest , Verecundia non offendere: haec aequabilitate, et fide suam cuiquo tribuens dignitatem , societatem humanam munifice , ac aeque tuetur: haec cum in sella cur Ii sedet , Justitia ; cum sacris et caeremoniis vacat , Religio ; cum Reipublicae navat operam, Pie- tas ; Cum parentibus obsequitur, Beverentia; cum amicos colit , observantia ; cum reliquos homines etiam incognitos diligit, pleno suavitatis nomine Humanitas appellatur. At quam eximias , et in-eredibiles ex unaquaque harum virtutum Iaudes CATHARINA ARAGONIA adepta est , et quam Supra humani ingenii captum Praestantesi Verumtamen, ne longior Producatur oratio , earum Mnam, aut alteram Prosequar ; ac proinde reli quas , quantae eae Sint, vestris ingeniis coniectu
raeque committam. Et quidem illas , quae Principe cum primis dignae judicantur , Religionem in Deum optimum Maximum , et Pietatem in Rempublicam seligere lubeat. Sed vereor, no sen
38쪽
tentiae , ac nomina , quae sunt ad has virtutes perspicuo exprimendaS excogitata, minus ex Presseres in praesentia describant. Etenim honesta domi optimi Maximi numine et mente opinio , Placaeremoniarum et sacrorum cura testata, illa virtus describi solet , quae in Deum Beligio vocitatur. At virtus quaedam Religione major dicenda est, qua CATHΛRINA Deum ex intimo sensu, et ita singularit cr diligebat, ut cuncta aetate nullum transegerit diem, quo Deum caste non adierit, sancto non adorarit; nullam Vero susceperit rem , in qua Deum ducem non sit secuta : adeo certam animo de summa Dei bonitate fidem conccpit, ut nullum incoeptum recte suscipi putaret, nisi Deo prius rea voti fieret; nullum recto absolutum , nisi voto ante concopto absolveretur : tanta in Deo colendo studia posuit, ut aris , Simulacris, donariis Divum templa splendido , ac magnifieo augenda curaverit: quamobrem Iaaud minus Dei culiatum ornatiorem Sua largitate secit, quam socerit suae venerationis exemplo sanctiorem. Quid vero
illud , quod nobis reliquit praeclarissimum anti-quao pietatis in eo positum monumentum , quod amabilissimum Filium , Filiasque jucunssissimas Dei parae Immaculato Conceptui a prima cuiusque aetate devovit: atque illas regalis ornatus vice, a vitentis purpurae loco , quae tenella Principum membra decebant, sub aspero vestitu , Virginum more ei numini sacratarum , integram insantiam
39쪽
degere voluit 3 est ne ali ad pietatis aeque Iaude dignius, aeque dignitate praestantius argumentum Τ Ηaud sane videtur : et tamen adest
adest Illius mirifiea in egenos, Dei optimi Maximi studio, largitas : adest in levanda tenuiorum inopia , diligentissima cura , adest incredibilis as. fictis pauperum rebus opem ferendi sollicitudo: Inde est , cur gaudeat se omnibus copiis abundare: inde habet, quod laetetur cunctarum rerum ubertate florere ; ut ad quam plurimos fieri pos-εet , qui rerum angustiis premerentur , maximi suae liberalitatis Ductus promanarent. Hic omnia illius studia sita sunt: Pauperes quaerit, egenos
Vestigat, tenuissimos consectatur : non rogata sertopem, sed rogat serre: non explicatis afflictarum rerum Caussis , Sed quaesito potius bene de aliis merendi colore , beneficia conseri : nulla res impedimento est Illius beneficentiae, nullum temporis momentum Illius interpellat Iiberalitatem, nullus Ioeus Iargitatem excludit. Atque hac in pa te orationis in eam legem, quam principio mihi de virtutibus dicturo statui , invitus eommitto 'cum unum aliquod Illius incredibilis munificentiae facinus memorare ejus virtutis magnitudo me ep-gat. Cum sorte quadam, ut ibi moris est, certa ossicii ratio suasisset, ut regio, et quam splendi dissimo Eam Principem deceret, Ornatu conCinnata domo prodiret, ab Eadem egenus par Deum Obsecrans stipem rogavit, quae, cum numeratu Prom
40쪽
Ita non USSet, Ipsa minime serens , quod vel hintinus in omni vita non esset benefaciendi Iocus , miro levandae egestatis amore ducta , maximam pretiosissimi muliebris mundi partem, quinquies
supra vicies millies aureorum nummum aestimanam , stipis nomine illi erogavit. O viri diserto-aeum optimi , optimornm disertissimi, laudate otiam atque etiam hoc egregium virtutis sminus ;ae si illud singuli ab cunctis suis partibus Commendaro haud possitis , laudet hic eximiam animi magnitudinem , ille incredibilem erga Deum amorem , alius admirabilem externorum bonorum despicientiam, alius singularem humanitatis adjuvandae voluntatem ; atque ita omnes aeternis laudibus tanti facinoris exornate memoriam. Ettios ad ejusdem summam erga Rem publicam Pi tatem gradum faciamus. Cari quidem Prosecto ha bentur amici, egregie cari Parentes, conjuges Parentibus cariores, liberi cunctorum carissimi: sed omneS Omnium caritates Complexa cst una ipsius caritas in Rempublicam , quae tanta, et adeo mirifica fuit , ut aegro animo serret si tamen aeger dicendus est CATHARINAE ARAGONIAE animus tanta virtute formatus : sed quando ejusdem novis , maXimisque rebus deficiunt nomina , dicamus licet) ut aegro animo serrct, se Sic nutam
esse , Ut Sexus conditione praepedita bene quid de Repubblicae mereri non posset. O miram Cr-ga Publicam rem pietatem , qua non auimad ex