Bibliotheca Apostolica Vaticana a Sixto 5. pont. max. in splendidiorem, commodioremq. locum translata, et a fratre Angelo Roccha a Camerino, ... commentario variarum artium, ac scientiarum materijs curiosis, ac difficillimis, scituq. dignis refertiss

발행: 1591년

분량: 536페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

41쪽

in Pi lanae coniurationis sistitiisem venisset . claruit sub eodem

derone circa annum Dom. L.

Sigismundus Gelenius Bohemus vir diuersis linguis se variarnm rorum cognitione doctis Imus, stri t Lexicon SImphonum, quo o. limguarum Europae familiarium , Graecae scilicet , Latinae , Germani- .cae , Sciationicae concordia confinantiaq. indicatur , ubi in omnibus praedictis linguis eluserim significationis vocabuti e regione ponuntur . Scrusit praeterea ABnorationes in T. Liuium se in Plinjhisoriam naturalem , is multa e Graeco in sermonem transulit

Latinum. Objt circa ann. Bom . M. D. LIIII. Si mundus Liber Baro 'usit rerum Mosiouitarum Commentarios . Floruit circa ann. Dom. M. D. XL.

Sotinus Hesus C. Iulius Solinus 'hhistor . Meg multae historiae vir. de mundi miraculis confri u libros. claruit circa ann. Donr.

C. XXII. O .

Sogomenus o Socrates Graeci hisorici , necnon Theodoratus item Graecus Cirtae Episcopus bisorias Ecclesiasticin eodem tempore , hoc es sub Theodosio iuniore Imperatore O , e nno momini C C C C . XXX. confir/pse i , quas Epiphanius in Lai num transtulit Frmonem : c, ex gsis Casi odorus Senator er Monachus continuam fecit historiam unam , quam Tripartitam ap- pestiuis . Stephanus Graecus Chorographus celeberrimns Librum de Urbibus , aede earumdem , aliorum'. locorum aequivocis . me tempore non liquet : fuit tamen ante Eupauium Homeri explanasorem, cum ab eo citetur liber de Urbibus μι Tit. σων ἐλαῶν . Strabo Amasius philosephus Cretensis , .Historicus , se Geographus imsignis , quae pin Pol bium a Romanis gena siunt , libris M. comprehendit . me Geographia vero libros I . feliciter constri t Claruit temporibus August. Suidas hi oricus ordine Alphabetico Fuum opus dirisiit atque edidit , quem Chrisianum fulsi nonnullis reclamantibus , asprmat Gen brardus, dicens: A rum es, nonnullis asserere Suidam non fuisse risianum , cum ubique Ider qJus reclamet, sirorsum in voce εἴ-ουῖη , qui es Di me libri cuiusdam Hesychij . Anno DomM. XVIII. adhuc Suidas vivebat, ut i emet ait in voce, Adam. Surtonius an stisius. qui Caius Suetonius dicisur, sicriptor nobilis, Viatas duodecim Caesarum conscribi, necnon de Agn bus Rhetoribus

42쪽

atque Grammaticis libesios duos . Minuit sub Adriano, circa ann.

TErentius Carthaginensis qui dicitur Publ. Terentius Aser, fuit

Preia Comicus elegantis imus ac percubras, cuius Comediae sex, ob sermonis elegantiam , ut ait Cicero , a Laelio icribi putabamur. Huic sententiae adstipulatur etiam Varro : immo Astamus omnibus eum Comicis praefert. Volcatius autem nonnisi sinum locum ei tribuit inter Comicos , pinponitq. Usium Caecilio , Plauto , Naevio, Licinio , ct Attilio Comicis . Phormionem es Hecyram vertit ab okodoro Poeta Comico Atheniensi: Andriam, Eunuchum, Ade phos , Hr Heautontimorumenon a Menandro Poeta item comico

theniens , a quibus Terentius integros mutuatus es sebi verses, ct a Menandro praesertimis in Bibliotheca Fuluit Vrsini H M in rin qua Terentius litteris maresculis manuscrutus temporibus Alexandri Seueri Imperatoris asseruatur e cuius margines Scholijs charactere LongoTrdico , ct nonnullis Menandri versibus Graecis ab ipso Terentio in Latinam linguam transatis , se suo Poemati imperiis refertissimae sunt. Hic fuit Terenti' Lucani libertus, sed ob egregiam indolem Lael, ct Scipionis opera ad nobiliorem satum per uenit . Garuit ab Urbe condita circa ann. D C. X r. Tertullianus, qui dicitur α Septimius Florens Tertullianus, Latin rum Scriptorum princeps , rese B. Cypriano , et, ut ais S. Hier nymus in Catalogo , po I Victorem Ponti sicem cir Apollinium, L tinorum primus omni scientiarum genere praeditus , acris ct vehementis fuit ingeni , cui RHieronymus scribens ad Paulinam haec duo potis um Hi adscribit, nimirum quod sit in sententi creber, se in loquendo dissilis . Cui sententiae consenum in quod Lactantius Firmianus tu quinto Diuinarum inuitutionum libro scribit . S ptimius sinquit J Tertiananus fuit omni genere litterarum peritus, Zed in Druendo parum natam ct minus Sotatus, multum o scurus . Hurus doctrinam Curianus magni ciebat, raque ita, ut lipsem apposiaret Magi rumpor absque Tertulliana lectione nuLlam Hrm praeterire pateretur . Hic opuscula multa con 'sit, quae lin lucem edita sunt, sed multo plura sunt, quae non extant , el ruentissime Ara a , τι d. Hieronymo Facet. Hic Lique, quam-

43쪽

nis animam corpoream atque Bem Deum corporeum , non autem

e batum ese senseris , non tamen ob id haereticus censetur , sdquia transit ad Cataph gas damnans secundas nuptias , teste Angu lino libro de haeresibus ad Euodvultdeum haeresi δε. I erum

pinea EcclesiasIicae praesicriptionis vi considerata , eum resipui se et,nandum est: Montanum enim, eiusq. aemulos inter haereticos numerauit in libro de Praesicriptionibus . claruis Anno Dom. C C. Theseus Ambrosius I. V. Docr. Papiensis o Canonicus Lateranen. Introductionem plurium linguarum Fri ι , hoc es Chaldaicam linguam , Syriacam , Armenicam , cr decem alias linguas, ne non characiarum difrentiam Alphabeta circiter o. claruit sub Paulo III . Anno Dom. M. D. XXXIX. Thomas Aquinas ordinis flatram Praedicatorum, Alberii Asagni amaeror ac di pulus. Vir sanctuate, ac docisina celeberrimus, ingenio acutus , o sermone clarus , Doctor Ecclesiae insignis, ct inter Scholasticos Latinos primarum tenens . Plurima in artes, ac scien-

tias necnon Hi Scripturam secram fluiter confripsit, ct ob facilitatem , qua in Hibendo usu suis in rebus Hoscillimis explicandis , moctoris A elici nomen iure adgtos est , cui etiam a Chri Crucifixo , ad quem orabat, dictum fuit : Bene scripsi

de me Thoma . claruit Anno Dom. M. C C. LXXIIII Thomas Litarer Natione Anglus, Medicinae professor , Vir utraque lingua doctissimus, multa non solum de arte medica, verum etiam de Latina lingua , cuius extant Grammaticae rudimenta , ac de Latini sermonis emendata fructura libri o. claruit Anno Dom. M. D. XX. Thomas Foelius Sicultu ordinis Frrarum Praeduriorum, de locis ac rebus Siculis consim t Decades duas , quas Frater Remigius Florentinus in Dalicam transtulit tinguam. Claruit sub Graio V. cui Decades deduauit: quas duobus post annis emendatas ct auctas Philippo eius Filio, qui secressit ei in Regno, dicauis . . no DomM. D. LX.

V Alerisis Maximus hi oricin Romanus, qui sub Sexto Pompeio militauit, ut ipse de se Iesaris eo loci, via de institutis an tuis oritur , factorum, dictorumg. memorabilium exempla ab illustribus

44쪽

lusibus silena Aactoribus , ct in locos communes digesa, id sat nouem comprehensa ad Tiberium Caesarem 'ipsit , subsure

tum ob voces, tum etiam ob concisum dicendi modum . Opus ta- ,

men sudiosis utile admodum es. Claruis sub eodem Tiberio . Varro Romanus , Laelij discipulus, qui dicitur Marcus Terentius Hamro , vir erudit simus , ac Polyhi or Dii , hoc Z multi as , ct ab Augu ino sancto litteratorum docti simus appelgatus , necnon lis ram hiauo . Hic quadringentos ac nonaginta libros dest j 7 me fri ι , uite Gelbo libro s. cap. Io. qui ex ipsius Varronis primo Hebdomadum libro refera , Varronem anno octuagesi qua D aetatis'

suae quadrangentos se nonaginta libros edidis et vel , ut narrat

S.P. Augustinus bb.o .cap.3. de ciuitate Dei, um cst quadraginta. Et Euintilianus ita. G. cap vlt. de eo inquit: Varro quam mulsa, Immo pene omnLa Iradidit uare de Varrone huius generis paraemia

orta es: Varro tot tantaq. scri esit ut nihil videatur potuisse nim ιJegere: tantum e conuerso Iegit ut nihil notuisse scribere ui

dei r . Huius tibrorum Catalogum S. Hieronymus olim constri r , Varroni Originem conferens sed hunc iniuria temporis Iraminum incuriae annexa amffimus.'Iramus tamen Maurus vir sane docto mus

ac diligenissimus , Vitam Varronis defcrabens, eiusdem librorum Inscriptiones ex Cicerone, Gellio, Pompeio, Tonio, Fulgentio, Lacunno, Seruio, Macrobis, Augustino, Acronio, Porphirione,Prisciano se Plinio coLegis, quae hoc loco recensendae non sunt, cum in Lucem edita non sint. Extant de re rustica libri t quoru- Primus es de Agricu οῦ tura , Secundus de re pecuaria, Tertius de Hugaticis pastionibus ome sium opus ex iot Varronis libris insegrum ad nos am peruenit aetatem. De Larina lingua libros a. . 'ibit, quorum pars una extar: hic enim fuit peritissimus Latinae linguae, omnisq. antiquitatis, o rerum Graecarum, no Irarumque, plus tamen fient Arturus, quam eί quentiae . Claruit sub Caio Caesare, tempore Ciceronis, ad quem 'ibit , o nonagenarius moritur anno IN. Augusi XV . Vincentius Gasius Natione Burgundus Patria Belgoracensis Ordinis Irmirum Praedicatorum , quatiuor constri II Specula , quorum unum importale dictum libris M. Glierum Naturale lib. D. Gramm Morale lib. I. Euartum Doc inale lib. II. complexus es: opus sane sudiosis valde utile r his enim tigris bisoriam uniuersa ab Orbe condito ad annum usique Christi Iaso . comprehendit. MDdu etiam Aia quaedam . Claruis aurem anno Dom. M. CC. xL.

45쪽

V7rgilius Mantuanus , qui dicitur Publius Virg. Maro a Marone

patre sic nuncupatus , Poeta celeberrimus , primum inter Poetis Latinos obtinens locum . Huius Poetae Bucolicorum Ecloga extant decem o Georgicorum libri quatiuor ab eodem Auc ore emendati: Aeneidos vervitari duodecimi ubus tertiumdecimum Maphaeus Regius feliciter si steriit, ab ipso non fuerunt correcti e hinc , Huentante morte , cremari is sit : Vse enim , ut narrat Gellius li- bro II. cap. ro. more atque ritu Ursino versus edebat , hoc es informes , ct imperfectos , quos deinde quasi lambendo perpolitos ,

atque elegantis imos reddebat. His accedunt varia poemata, partim anon ma , paraim ure M lj qnamuis ea fre--mesin 'sinis nomme circumferantur ., Hic in Bucolicis Theocritum , qui Bucolicos versius lingua Dorica confir sit, in Georgicis Hesiodum, quem sne vita quidem controuersa longe superauit e In Aeneide secutus es ex Graecis Auctoribus , Parrhenium , Pisandrum , Apollinium Rhodium , ct in primis Homerum Poetas Graecos felicissime imitatus eis: Ex Latinis Ennium, Liuium AndronIcum, Naevium,

Lucretium , ct alios complures. Virgili, vitam apud Donatum or inita videre eis, qui eam copiose destribuni.Claruitsub Caio Caesare,or Octauio Auguso II. Rom. p. Nec flensio finetereundum videtur , quod multi dicunt, is praesertim Viscensim, S. Antoninus pari. r. i romcap.σ.nt. . 9. 7. o Vinc. tib.7. Dec.hs.capta es Augib.Io.de Civit. Dei cap.a de Vimilis Ecloga quam de Christo integram acre petam esse an irmant , cui a Sis sta Cumaea sterat de rogus e quibus verbis consideratis SocimHom Decidi praefect- , Virianus priare,ct Marcellinus Orater Christiani essem seunt. Coluit inter praecipuos amicos, Asinium Pollionem, Corn. sium, d uintilium , arum,Horatium Flaccum, se Maecenatem,cum quibus semma vixit familiaristate.Octauio siuit acceptissimus,se in Exquilidis fecundum hortos Maecenatis habitasse traditum renti periis, ut Seruius referte vel, ut alij

volunt,Brund i,contracta aegritudine ex itinere ad visendum Metapontum , propter calores , ac nimios a Ius . Eius cadauer delatum es

ad radicem Montis Pausil pi non procul a Neapoli, ubi sep hrum visitur ad hanc usique diem prore Sanna ari monumentum, de quo Nembus d Zisson edidit si pulcnro eius marmoreo incipum in hanc verborum formam: Da sacro cineri fores: llic ille Maronis Vicinus muta, proXimus ut tumulo . U

46쪽

Dsepulchro autem Visseij, cuius a ce emant ves ta , legitur hoc Distichon : Mantua me genuit, Calabri rapuere, tenet nunc Parthenope : cecini pascua, Ina, duces. Hoc loco Calabri pro Apuli ponuntur et olim enim Apulia se Calmbria dicebatur. Deplorauerunt eiusdem obitum complures docti, is inter ceteros Cornelius Gadus ad Caesarem scriberi Asuctum . claruit sub eodem Augusto Moritur anno aetuis suae L III. SAntonina reue par. r. Chron. cap. σ. TD. o. 3. 7. Vitruvius , qui M. Hiruuius Pollio dicitur, Architectus insignis , quo etiam omnes huius artis professiores tamquam Ma Afro utuntur

Libros de Architectara decem conscri ι Floriathb Caesare Aet

sis , ad quem scri t.

Vopiscus Flauius hiusticus , qui varias Romanorum Principum visas, hoc ME, Aureliani , Taciti : Floriam , probi , Saturnini , Pr

rati , Bonose, Cari , Carini , se Numeriani constri t. Oguum suum ait Vffisus vixiste sub Diocletiano . Enybon philosephus Atheniensis , hi oricus laudatus, Socratis dissipulus , se Platonis aemulus , decisus, moratus, cto tus omnibus, philosophorum primus crusit hictoriam, Herodotum,

Z Motus Ephesius Grammaticus se Poeta , qui Bisliothecae Pt lemaei Philadelphi praefuit, o filiorum Ptolemaei praeceptor

nonnusia ad artem Grammaticam pertinentia conscripsit, praesertim vero Proverbia , primul. Homeri libros correxit , ct in ordinem redegis. Claruit sub eodem Ptolemaeo .mnarab, dicrus Ioannes zonaris Monachus Hi oricus,hisoriam Graece ab exordio mund: uniuersalem ad sua urique tempor hoc eis vrique ad Michaelis VII. Imperatoris Conuantinopolitani lepus conseri t.

Edidit Chronicam hi soriam a Iulio Caesere usque ad Alexium Com- neu ν I. I p. onsantinopolitanum: Epitomen item ab initio mundi raelexandri Magni vitam:Periphrasim etiam in totam Aristitelis Logia

47쪽

eam congrusit praeteres Gramdim historiarum in tres rimos

disinctum , quorum Primus agit de rebus Iudaicis ab exordio mundi et que ad Hicrosolymitanum excidium t Secundus historiam Tomanam ab Urbe condita utique ad Constantinum Magnum br si ter complectitur : Tertius Imperatorum res gestis a Conctantino Maeno et que ad obitum Alexi, Comnem . Omnes Conciliorum c Deit se exposuit . Edidit Commentarios in Damascenum, o in. LD Apsolorum , ac denique Vocasularium composuit. Garuit sub eodem Alexio Omneno , ct Ioanne Comneno circa ann. Dom. M. C. XX. quo tempore Georgius Cerimus, o Glycas floruerunt. a mus Comes , homo Graecus , supersitioni addictus , ct exitiosus, qui Hiloriam Romanam .ae4. annorum ab Augum ad Honorium que Imp. ct inhalaricum Gothum , qui Romam diripuit , si libris scelerata fide consscripsit , is enim laudibus impios, Dioclitianum stllices , se Iulianum Aponatam exornauis . falsisq. criminibus pios Principes, Consantinum Magnum, Gratianum, Ne dosium, dr alios onerato se ob id a probis viris ut canis profriptus , sed quamuis impi imus , tamen velit nolit Constantini d nationem sine ur , dolore ob hane rem, quam damnat, Uectas. Visit sub Honoris Imp. circa ann. Dom. C C C C. III .

48쪽

VATICANA

MAGNIFICENTISSIME CONSTRUCTA

V L T A prosecto sunt ornamenta, quibus Bibliotheca Vaticana magnificentissime con structa,egregie quidem & maiorem in moduillustratur, atque oculi, mentesq. hominum eam intuentiu mirifice pascuntur, summaq. - animi voluptate ac solatio perfundunturia: e quoru numero Emblemata illa sunt,quibus S IXTI V. immortalitate dignissimi praeclare ac seliciter gest , quae adlaanc usque diem prodierunt, repraesentantur, & hinc inde ob oculos ponuntur,ri necnon in eadem Emblemata Guillelmi disiaci Instilliqnes : Concilia item . praecipua, Scholae, & si blaot'ecae an ligniores, atque litterarum Inuentores. Sed ani quam rerum huius nodi expositionem aggrediat i s id sciri velim, molem hanc a fundamentis excitatam, tot porticibus ivpleuatam,tot cubiculis & cameris amplificatam, tam vasto fornicς circumducta,tot picturis & imaginibus intus, & extra insignita,tot aditibus, & gradibus perviam, tot senestris undequaque patefactam, unius anni curriculo, quo vix alius de opere iaciundo cogitasset a SIXTO V. ad res sane pias, heroicas, atque arduas d Prinespe quidem potentissimo, quin Pontifice summo ac se ipsis dimissilitas, efficiendas & producendas nato, feliciter coeptam, seliciusq. consummatan et Α in cuius

49쪽

a B 1 B L. VATICANA. in cuius rei testimonium haec ad eam Hrtem,quae Theatrum, siue Meridiem spectat, legitur Inscriptio marmore incisa:

Haec item Bibliotheca Vaticana quattuor habet facies unam, quae vergit ad Orientem, ad Occidentem alteram , tertiam ad Meridiem, postremam ad Septentrionem i. Porinta autem Bibliothecae primaria est ad Orientem , in cuius vestibulo variae sunt picturae tam ad pictoris arbitrium & ad operis ornamentum, quam ad librariam & typographicam artem pertinentes. Bibliothecam vero ingredienti, dc suspicienti statim fornix sese offert,varijs picturis & imaginibus distinctus & insignitus, in quo pueri aligeri choros, siue coronas, representantes , sibiq. inuicem libros porrigentes cernuntur , & in cuiuscunque chori medio imago librum manu gestans & scientiam aut artem aliquam praeseseres adstare conspicitur, multis item id genus alis picturis , & ornamentis adstem mala gentilitia SIXTI V. non minus ingeniose ex . cogitatis,quam venuste,atque artificioso undequaque collocatis, atque ita,ut haec o nia Cael lam ipsiuiny quatenus humana imaginatio hoc sibi tale struere potest, ante oculos proponere videantur. Tti parietibus vero inter fornicem & eorundem parietum coronas, varia Emblemata elegantissimis Inscriptionibus explicata,seu potius ijsdem tanquam poetico penicillo adumbrata circumspiciuntur, quae quidem soluta & pleniore Oratione enucleanda mihi primum visa sunt', ut deinde alia omnia singulatim, & suo loco explicentur. Id quod pro ingenii mei imbecillitate praestare conabor is ruta L, siq ups GP bri ob obnu A m: ro

50쪽

EORVM INSCRIPTIONIBUS

INTIMI CUBICULARII pa

A Tergo AIrritus Bibliothecae ad dextram panem qpares Emblema. I.

OC Emblemate, quod ingentem utriusque sexus hominum, & cuiustunque status, gradus,& dignitatis virorum multitudinem in me dium affert, SI XΤI V. Coronatio celebrata kalendis Maij Is 8 s. ante fores Basilicae sancti Petri Apostolorum Principis, ad introitus laeuam, tota Vrbe exultante, Illustrissimorumq. Cardanalium Senatu amplissimo adstante, feliciter repraesentatur. Nec silentio praetereundu est,cur Coronatio Pontificis ante coron m aEdes sancti Petri in Vaticano, non autem inBasilica Latera. σου si μnensi,quae summi Pontificis Ecclesia episcopalis est,fat.Nam, s-λ' ut paucis agam, haec Coronatio in Vaticano celebratur, vel , qui ut conijci potest,summi Pontifices proens in tempus hoc in loco solent residere: vel quia haec Basilica,prima sub nomi. ne sancti Petri,cuius summus quisque Pontifex est Successor,&Christi Vicarius, a Siluestro Papa huius nominis primo mirificis Constantini Imperatoris impensis, qui ab eodem Siluestro baptismum suscepit, constructa est quinque porticibus per intercolumnia distinctis, quas Naues vocant, magnis pulcherrimisq. columnis circiter centu sustentata, no Domini CCC. XIX. ut patet ex vetusto marmore inci lapidem Porphyreticum continente, & prope Portam sanctam sito:

A a super

SEARCH

MENU NAVIGATION