Marci Velseri Rerum Boicarum libri quinque. Historiam a gentis origine, ad Carolum M. complexi

161쪽

I lieodericum 1 utem

i t v o TC Evae h oc nim iram etiam, interea quorulla vetustatem, memoria Periit, incompertum repositurus.1 Verum enim uero, praeter cetera vulnera, quae cloa' temporis diuturnitas,&scriptorum barbaries, Boi- dixi .hnara, caehistoriae multa inflixit, foedissime in ipsum Boio-iur potest intel-rum nomen grassata est. In Iornande Boibaros, aut et he... , - Baiobaros, aut ex veteri libro Balbaros legas. Per- - - - uulgatum enim apud Germanos, ut prima & quarta vastae ambae vocales, inter semigrent. Itaque Pau-

re non potuit, ius Diaconus etiam promilcue, Baioariam&Boio

usurpat, sed ex trita B littera, quod in gentis et ret 'uoque legibus & ver inuenire est.

inter Boios antiquissimus, Baiarica patriam, & Baiaricum solum dixit. Venantius Fora a ceto tunatus, Boioariam, Baiouariam, Baiuariam, nec manuscripti codices satis sibi constant, & appa et B aut V temere interiectas, a crassiori pronunciatu, quomodo in Romanis aliquando lapidibus, P

,uti sola ' Ru M. Quin eo deuentum, ut reperirentur qui Manu . qui- mnium ineptissime, Uvaivvariam nominarent &Vvrivariam. Guntherus Ligurino, Baugariam, Gnouo exemplo, pari caussa i nserta. Auchor vitae S. U- datrici, & Baioarios, & Bauuarios, de Bauuuarios, triplici V, varic habet,unde porro Bauaria paullatim nata. Multiplicis scriptionis varietatem, & ul- timarum syllabarum productionem, ex vernacula appellatione, Boieris aut Boiaris, tanquam riuos exit L. i fonte

162쪽

fonteduci, manifestum: in numrum praerantibus, quorum aures& Maecia barbarae, Iornandis Euilum, re eius praeter ea classis scriptores intelli M. Nam iam eonirnotatione m commiti isci, setis strant. Neque hinc obscurum, cum Boii idem ri Boiarib, essem, quibus gradibus ad Baioaros siue Maearios ta Baioarios ab his ad Baiouarios atqudi

Bauaros tandem itum Si quieta criptorespaullo vetustiores sunt, Boioarios& Baioarios praeferunt, Bauariae nomen posterioribus plene debemus. Audaci nimis deflexu, cum a prisco vocabulo, tum avernacula pronuntiatione, in qua Boiorum vestigia, ut ut confusa comparebant, atque adeo comparent, qu ae in Baliaris prope nulla sunt. Vixit ante annos ab hinc amplius septingentos, post Iornandem trecentos circitcr, Olfridus monachus, qui Germaniae sermonem omnium primus litteris tra

ctare aggressus, linguam appellauit scriptu perdiffi-.2: L.

cilem, propter sonum incommodum, di litterarum bertum Arctia

plerumque congeriem, multis In eam lententiam collectis argumentis: tum vocalium creberrimum,

praeeo quod nunc fit, usum fuisse, perpetuum veluti testimonium eius scriptio dicit: quae meo sensu caussa longe planissima, mutatae, pro scriben tium libidine & inicitia, orthographiae. Qui Bavariqnomen ex Bobs& Auaxibus, Avares autem Hunni sunt, composuere, aut alioqui Bavaros cum Avariabus confudere, nae illi palam nugantur, Scythica T hae

163쪽

haec, illa Celtica gens, de raro duo aliqui populi ae-sque pertinacibus odijs sese exercuerunt. Neque Paullus Aemilius, glauis alioqui & circumspectus

scriptor, tam supini erroris veniam meretur. Nos dinicillimam & impedis mam operis partem,ta quam in mari scopulos, praeterve liberiori porro icursui asseescemus ; sic ut tamen vada, quae complura enauiganda restant, caue ameminerimus. l

164쪽

vaeso By.

Os eam rerum conuersionem quae sit periori libro explicata est, primum ex Boijs Theodonem, traiecto Danubio, Romanam prouinciam , principatus specie tenuisse, Boicorum annalium consenses habet et constanter adeo, ut suum expeditioni annum assignent, nulla variationis leuitate. Quod in re magna dc antiqua, quae olim per manus tradi potuit, externis testimonijs confirmari nunc non potest, uincendae veritatis opinioni non nihil est. Neque enim suspicari animum induxerim, tot quantumuis domesticos auctores, eundem errorem de compacto errasse, qua praesertim priuatae unius gentis memoriae publica aliarum monumenta non aduersantur. , Qui Theodo Latine scribentibus. Diotore Dieto populari sermone est, nomine antique Celtico, quod excellentem virtutem exprimit, qualis heroum priscis temporibus credita. Eo olim primum gentis conditorem usum, Caesar mihi auctor,

qui Gallos se Dite prognatos dicere, scriptum reli-

Consentus inmni v qua edit in qua inediatorum et uno ausaltero exceptos nec ret,nec in ullius,

Diotonem de Theodonem ArnoliusC mes promiscua usurpato Diet.pro vir solitia l-Helde, buoch. C lib. c. L.

165쪽

Tat demor. quit. Unus idem Putoosnoi apud Tacuniri non Tuisto, Deus terra editus, cui gens nomen debet.

eurio Laberi credidit, quod Mercurius aliquando Theut appellatus sit, uti Plato in Phaedro & Philebo Lipsi Poliorcet. significat. SedverbLipsius, quem inter prima

saeculi ornamenta non nos uni numeramUS. CX vetus a pselimorum versione obseruauit, Thiede Thiadon gentes nationesq; olim liniuerse dictasi

Othid l. s. e. i3. quod ego in Olfrido quoque reperio. Die

My yy Dieibaldo Dicimaro, quos Theodoros, Theoderiacos, Theodibaldos & Theodomaros ustirpamus . Theodonem sunt qui Adalogerionis filium fuisset,Ab idii, ho dicanx, tam non euincunt, quam aut de Adalobis nun visus, gerione ipso, aut de Herculis in Adalogetione stirpe busti iacuit ita nullam fidem faciunt. AlteriGaribaldo obscuri nominis scriptore freti,longaretro serie, permultos a coniecturamcet ternis fere Theodones & Thassiones. cum prisco

se mire nugaceIngramo coniungunt, culus Iupra illata mentio.

ut qui illum au-- , Mi . . i. .

dite potest, et Nobismneutram partem liquet, & in tantis tene

ad scopum Lustrae colIimemus. Illud pro com siet: ho a severear, quibuscumque parentiis

Manti P vi bus & maioribus ortum, genere ac nobilitat* suae lea hist fibulatu gentiStuule primum, Cumelus reI certa documentae Nam hic sit operae pretium admouere, culmi scriptotis praecipuae claritatis familias priscis olim temporibus

166쪽

plures apud Boios extitisse,quarum nomina in Bo cis legibus perstas in longitudine temporis corru pia, nunc obscura merpretationis incertq sunt, eas. inter Agilolfingam Ducum seminarium, princip*prae omnibus loco eminuisse. De qua Dagobertus Francorum Rex, cu pictum ius multis post annis corrigeret de digereret, in isthaec verba edixit, - Agilolfingi vero . usque ad Ducem, in quadrii vplum componuniari,quiasiam principes sunt inister vos. Dux vero qui praeest in populo, ille semper de genere Agilo fingorviniuit,& debet esse,quia sic Reges antecessores nostri concesserunt eis, qui degenere illorum idelis erat & prudens, ipsumconstietuebant Ducem, adlegendum populum illum. Mi , Cum ergo exTheodonis posteritate multi Fraii cis volentibus Boijs praefuerint,eum ex regis sententixad Agilolfingos pertinuisse, necesse est eum Nax. - Anno post Cluuium natum quingentesimo o ctauo,Boios superato Danubio Romanam prouin clam Theodonis duci uingressos esse,auctores quos sequor consentiunt, ceteradiversi abeunt. Qui scriberido nos proxime antecessit, & omnium nunc maximemanibus teritur,rem Francorum auspicijs,

Clotauei Regis consilio & hortatu, armis gestam scripsit, relata videlicet Theodoni gratin ob adducta aduersus Alaricum Gothico bello auxilia.Iuuisse Boios, praeter Francos Irino aliquo duce: Abares &auaces, atque Angitos Gisene, Charinos Gisalone d Laa ira T 3 duist

167쪽

distoribus, variis locis minuta saepe proelia, Boiis

fiete secunda commissa, plerasque urbes citra ultrare Que Danubium captas promorant enim Romani

limitem iam antiquitus trans flumen, det quosdam imperio velut sinus adiecerant; captas igitur Pison um, Augustam Aciliam. Mocaeniam, Castra vetera, tum aestiua, Batavis &Quintanis antea deletis, Aureatum & Caesaream disiectas, Lycostomam, Calatinum, Attiliam, habitatoribus metu perculsis, ultro desertas, Eponam, Coenum, & omnium maximmam Artobrigam expugnatas esse, postremam Augustam Tiberij, quamquam magnis viribus defensam, quod eam Romani bello arcem legerint, Boijs cessisse. Uustoriam crudeliter exercitam, victores sacra prophana iuxta habuisse, caedibus &incendijs omnia miscuisse, nullo aut sexus aut aetatis aut dignia talis denique discrimine. Theodonem rebus com- .positis, cum alias ciuitates instaurasse, tum Augustam Tiberij inprimis, quam nouo uxoris Reginombirgae nomine appellauerit. Seuerinum, Remedium, Seruatum Romanos praesides, se se in Noricumans vindeliciam alpibus subiectam recepisse, ibi oppida, ut quodque opportunum, Pontes Oeni praecipue , praesidio munitionibusq; firmasse. Theo- . doliem dum illos omni prorsus prouincia pellere; constitutum habet, in ea molitione, quarto anno, a traiecto Danubio mortem obhsse. Duos ei fuisse sillos. Theodonem cognominem, qui Magnus re .c J, i 1 vi tute

168쪽

virtute dictus,&Utilonem. Utilonem Satri dom , stico principatu ultro cessisse,re & gloria armis pere .lgre quaesita. Nam cum Theodeberto Theodericii Francorum Regis filio' magnum tunc Francorum: imperium, praeclara fama erat) aduersus Danos opi-Itulatum isset, commissa ad littus Belgicum secunda pugna, ae occiso hostium Rege Cochilem victorem Marchionis Antue tenus titulo honestatum,

Ineoderici lororem uxorem accepille. Ex eo matri- quom es mihi

monio Hugobertum natum, qui Asopertum crea

rit,Asoperto &Pluthyida Clotarb Regis filia Arnul-phum, patrem Arnulphi Episcopi, qui in sanctorum Mipiensem sub

numerum relatus est, Arnulpho Eplicopo, priui-ii. institutum

quam sacris initiaretur, Angi sum, Angiso Pipinum,' 'i' si xi Pipino Carolum Maricllum, Martello item Pspinum, primum ex hac gente apud Francos Regem,i Pipino denique Regi Carolum Magnum Imperato- sAorem fuisse filium. Quae ambitiosius vereor quam et verius, asserendis Boico sanguini Carolinae stirpis o- horruisse, fidem riginibus excogitata, fidem absque antiquis certisb; a sustragatoribus, nec mereantur nec inueniant. ti rite enim est, quod Palatini Comites in Caroli

ioribus numerantur, id de Bois sinterpretari.'The : L et de m

odonem Magnurn inter populares pro patre regna Tuid i ad se, legatos Anastasii Imperatoris ad eum venisse, ten-, ' 'taturos adolescentis animum, ut quem armis minus Co possent, callida oratione circumuentum Romanis deberio extasii,

subiungerent, sed in to conatu do seu reuersos esse. et '

recentiore uoslam ab hae talentia nGaia

169쪽

Theodonemreliqua Douinc perrerisse debellare. Pontes in caepisse, pleras prona seuertisse; Romahosmultis proeliss concitan des oratione rerimi suarunia stris in Italiam mi sse occubvissolum vi ilrosvirtute praestatates Diuum Animum taerdote & DiuumMarinum Episcopum,dumhic sacris anter aram operatur', motarum indaum abs quercu peperiri lisse,Seuerinurii Praesidem1 volcouino Theo nisi et i signis ero caesum, Seruatum captum ab ipse Theo. sine; in crucem actum,Remedium pulsum effugibi' se: Diuum quoque vigilium Tridentinorum Epi scopum, de Theodorum Laureacensem Archiepi schpum, eversiuste inperfectos. Theodonem vimi delicia & Norico lato victorem, Eselprunnam ad Athesim regni terminum Italiam versus constituisse legionem bello captam sochs populis contribuisse, praefectis qui limitos quaquae versus Marchionum.

nomine tutarentur, Adal rione nimirum cognato

homine ad Athesiam, ad Lycum Heroldo, Hirando,' ad Anasium, ultra Danubium in Nariscis Rudolpho, quodam cum filio, ipsum sedem Reginoburgum habuisse, fato funistum postquam sex & viginti po- restatis annos expleuerit, imperio aequis portioni-' ' bus inter tres superstites filios diuiso, Theodonem tertium, Vionem&Theodoualdum. Ego multiplicis historiae partes, etsi reprehensio-

nibus non uno:nomine vehementer opportunas

170쪽

beo, nisi quid res ipsa subinde, & orationis nostrae

deinceps cursus obiter peruertet, quod interdum futurum est. Unum in praesens moneo, & semel di-ehum, saepe postea memoria repeti, semper valere velim, scriptam esse ab homine inuestiganda & ex cutienda omni vetusta annalium memoria, diligenetiae nonnullius, conij ciendis affirmandisq; quae sibi 'quibuscumque vestigijs indagasse visus, audaciae multae & praecipitis, neri itaque potuisse, quod fa-

istum esse fit magnopere verisimile, ut aliqua eruerit certis antiquitus litteris consignata, quae postmodu m siue perierunt, siue nostram quidem cognitionem studiose conquisita effugetunt, fidem neutiquam dubiam meritura, si deprimis auctoribus aliquando constet, quod nunc secus est 3, haec cum ex partiis, vel certe ex mediocribus, maxima effecerit, tum plura deinde adiecisse alia, aut ex leuissimorum hominum commentarijs temere hausta, in quibus Garibaldus ille nescio quis, familiam ducat, aut coiectando recens inuenta, aut ancipiti origine ab mmni vetustate, nunc demum libero arbitratu ad res Boicas detorta. Ista enim capita, vera falsis, certa incertis mixta, accuratius prospicienti apparent, ceterum promiscue & confuse, ut praeter ea quorum est

manifesta vanitas, quid antiquum quid nouitium, quidq; genuinum aut omnino commentitium sic nemo satis queat distinguere, nisi illis ipsis monumentis instructus, quaecum is prae mani Dus habue