Praelectionum theologicarum compendium ad museum theologiae alumnorum

발행: 1842년

분량: 331페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

11쪽

PARS I. DE N TUEL MATRIMONII.

PaoPosITIO I. - Iclus isse eonjustalis non est de essentia matrimonii. Prob. I. Eae matrimonio B. variae. Dogma certissimum est B. Mariam nunquam virum cognovisse, ut ostenditur in Tr. Incarnatione: atqui tamen vero matrimonio

Juneta fuit S. Iosepho, ut constat : 1' ex Seriptura . Joseph dieitur Bir Mariae, Malth. I, 16, 1s; Maria dicitur eoiuva: Iosephi, ib. 26, 2d; doseph vocatura 'Maria paler Christi, Luc. II, 35, 8, quod alia ratione concipi nequit; Christus ipse vocatur filius Ioseph a Iudaeis, Natth. XIII,

5si; Luc. III, 23; Ioan . VI, d 2, qui ignorare non debuerunt an initum fuisset matrimonium, quod profecto comitabantur quaedam solemnitates. 2' Ex traditione. Ita agnoverunt multi ex SS. Patribus, praesertim SS. Ambrosius et Augustinus', locis mox citandis: ita omnes theologi, qui illud ut certum habent, adeo ut SUAREZ eum quibus dam aliis pronuntiet esse de fide; alii agnoscunt saltem illud sine temeritate negari non posse. Id testatur BENR- Dicaeus XIV, de Festis, pari. II. n' d; et de Synod. l. xIII,

c. XXII, D' i 3. 3' Ex ratione. Valde congruehat matrimo

nium adesse et ne Christus abjiceretur ab insidelibus tanquam illegitimus, ut infamia aspergeretur B. Virgini; ut in Josepho custodem et nutritium haberet puer, et foetum atque adjutorem mater; quia testimonio S. Joseph mellius comprobatur virginitas Mariae, et miraculum ortus Christi. II. Eae traditione. In re satis aperth sudiciat indicare

trimonium fieri sola pactione conjugali, sol si Voluntate,

et afferunt in exemplum ae prohationem matrimonium B. Mariae. III. Eae ratione. Usus rei de qua contrahitur non constituit eontractum, sed illum consequitur, ut patet ex variis contrnetibus et porro nulla est ratio cur aliud diceretur de eontractu mntrimonii. I ine, ut advertunt plures theo-lοgi, omnium animis insitia est haec οpinio, ideo virum et

12쪽

CAP. I. ART. I. DE ESSENTIA MATRIMONII.

mulierem sine crimine uniri, quia conjuges Sunt, nedum ideo sint conjuges , quia uniuntur.

Soluuntur Objectiones. . Obj. i. Contra probialionem destiviam eae matrimonis B. να-riae. Non suit verum matrimonium et nam i h Matth. I, 18, B. Maria dicitur tantum desponsata; quae vox indicat mera sponsalia. I ' S. Ioseph voluit occulte dimittere Mariam, Matth. I, is; porro eam, Si vere fuisset illius uxor, non potuisset occulte dimittere, sed debuisset ei dare libellum repudii, juxta legem Deuteron. ExIv, s. 3'. Demum docuerunt multi Patres B. Mariam non fuisse proprie S. Iosephi uxo

rem.

R. ad I. Vox illa desponsala saepe in Scripturis designat veram uxorem. Axiae, 23; Osee, tu, Id. Vid. MAUDUIT, Ancili f. de EMGNO DisS. II, t. I. Hic autem Sensus determinatur ex circumstantiis jam iudicatis et unde Luc. II, 5, legitur clim ASPONSαtα tiaore.

Ad II. Lex illa Deuteronomii, juxta multos, non respiciebat adulteras, quibus non dabatur libellus repudii, sed quae lapidandae erant: imo locum non habebat in omui repudio, sed in eo tantum quo dabatur facultas uxori virum alterum ducendi; illud indicat contextus. 2' Licet lex fuisset generalis, erat mere judicialis, ideoque, juxta multos, non obligabat cum gravi incommodo et proinde hic non observandam esse judicare potuit S. Ioseph, tum quia Mariam diffama,set, et lapidationi exposuisset, eam ut adulteram traducendo; qualem nec ipse credidit, ob eximiam de ejus virtute opinionem. Potius prodigium suspicatus et tum quia probationes ipsi deerant. Unde ne vel innocentem accusaret, vel adulterae videretur assentari, voluit occulte ab sa

Ad III. Nihil aliud intendunt SS. Patres, nisi quod inter B. Mariam

et S. Iosephum non adfuerit matrimonii consummatio et quod est deside. Ita intelligendos esse constat : i' ex eo quod alibi expresse dicant adfuisse verum matrimonium ; 2' ex scopo quem intendebant, scilicet ut ostenderent perpetuam Mariae virginitatem e cui attingendo sufficiebat ut excluderent matrimonii consummationem. 8. Ob. 2. Contra ipsam servositionem. Adamus, utique a Deo edoctus, matrimonii naturam expressit his verbis Gen. 11, 2o, Erunt O in ciarne tina et quae nonnisi per matrimonii usum verisicantur. R. Haec verba indicant eflectuin matrimonii ordinarium, non vero

ipsius essentiam et vel intelligi possunt quoad jus et potestatem utendi corporibus; quae explicatio valde congruit textui Graeco, qui habet:

Erunt duo ad carnem tincim. Addi potest Adamum ea protulisse ante usum matrimonii, seu ante lapsum, ut aiunt vulgo theologi post S. Augustinum , qui exinde contra deducunt verum eonsistere posse matrimonium ante ipsius consummationem.

s. Obj. d. Matrimonium, praesertim Christianorum, unionem Christi cum Ecclesia significare debet, ex S. Paulo, Ephes. v. 22, et tota traditione : at pii non nisi per commixtionem carnis significari potest

13쪽

PARS I. DE NATURA MATRIMONII. linio christi cum Ecclesia, quae in eo consistit quod Verbum per in-

rvrillationem una caro essectum sit cum Sponsa sua Ei etesia.

A. Duplex distinguitur conjunctio Christi eum Ecclesia et altera ino- Ialis, per charitatem et conti utium gratiae influxum; altera physica et naturalis, per incarnationem. Fatemur istam non re, raesentari nisi per matrimonium consummatum et sed nihil ostendit dis entiale esse ut re- P aesentetur, nec sufficere significationem prioris, qi ae in quolibet matrimonio reperitur. Certe Apostolus in loco allato pr eeipue attendit ad

unionem moralem, ut patet ex contextu.

io. Obj. o. Illud essentiale est matrimonio , sine quo obtineri noni ossunt sues illius primarii: atqui sine usu non possunt obtineri fines I rimarii matrimonii, nempe procreatio Prolis et remedium concupis

cutitiae. Ergo, etc.

A. i'. Argumentum illud totum in aequivocatione positum est, et est merum sophisma: aliud est quod conjuges non utantur matrimonio, aliud quod non possint uti; sic et aliud est quod non obtineantur sines matrimonii, aliud quod non possint obtineri. Sine usu non obtinentur illi sines ; sed, posita facultate utendi matrimonio, intelligitur possibilitas illius sines obtinendi. Igitur ad scholasticorum normam , Resp. Dist. Mai. Illud est essentiale, sine quo senes matrimonii obtineri nequeunt, etiam in actra Primo, C. ira iactra SectiNA, N. R. 2v. Neg. Min. Finis matrimonii non est praecise procreatio Prolis per singulos conjuges; alioquin non staret matrimonium inter Steriles, quod nemo admittit: sed est propagatio generis humani. Porro sussicienter obtinebitur, posita facultate utendi matrimonio: quia con

stat ex naturali inclinatione sat multos usuros esse. Pariter finis ex le- amine concupiscentiae desumptus non est nisi secundarius, nec illis

neceSSarius qui aliis modis eoneupiscentiae medentur; nihil proinde concludi potest quoad matrimonii esseutiam.

Prob. I. Scriptura Sacra. Sie legitur apud S. Paulum, I Cor. VII, d : Mulier fui co oris poteStutem non habet, Sed Bir et similiter aulem et Bir Sui corporis potestatem non habet, sed mtilier: atqui haec Sensu obvio intellecta indicant conjugem ita sus habere in corpuS alterius, ut non Solum alios ab hujus uSu prohibere, Sed et ipse uti possit.

II. Ratione. Vel MSentiale est matrimonio sus ad usum, vel solum Jus ad individuam vitae societatem et eaetera o sicia : atqui poSterius non Sufficit. 1' Ex sensu communi hominum. Supponatur enim virum cum semina de mutuis

duntaxat charitatis et amicitiae omelis sibi invicem persol-

14쪽

CAP. I. ART. I. DE ESSENTIA MATRIMONII. Tvendis mutuo convenire; verus et legitimus poterit esse eorum emtraetus, sed nemo illos hstbebit pro veris conjugibus. 2' Ex absurdis quae Sequerentur. i. Ergo non Solum frater et soror, sed duo ejusdem Sexus homines pοSSent matrimonio invicem conjungi: quidquid enim dieat Pontius, ideo requiritur diverSitas sexus , quia alioquin dari nequit jus in corpora. 2. tago Sic nupti non poSSent ad invicem neeedere quin essent fornicarii, possent autem ad alios quin essent adulteri : siquidem malitia fornieationis in eo est quod aecedatur ad eorpus in quod jus non competit; adulterii autem, quod accedatur ad corpus alterius dominio subjectum ; cur enim conjux potest impedire ac cessum alterius, nisi quia ipse jus habet 2 Ergo, ete.

12. Nec obstat quod pro valido agnoseatur matrimonium initum a sponsis quorum unuS aut uterque votum eastitatis emisit. - R. Votum castitatis, Sive ante matrimonium , sive durante matrimonio emi SSum , non eSt ex

se et independenter a lege positiva, incompatibile cum iure mutuo conjugum radicali sed tantum reddit matrimonii usum illicitum et sacrilegum, quia votum obligat ex virtute religionis, non ex Justitia et adeo ut qui, non Stante voto, matrimonium iniissent, non forent fornicarii matrimonio utentes, nec filii eorum essent illegitimi; et li-eiae uterentur, oblanae dispensatione, abSque novo matrimonio ; tandemque adulteri fierent, si commercium haberent cum extraneis. Tunc tantum eaStitatis servandae propositum obstare potest validitati matrimonii, quando est inter conjuges deductum in paetum, prout articulo sequenti (n' 22 diremus. Ηine melle concipitur quomodo B. V. Maria potuerit valide nubere cum S. Iosephο, licet votum perpetuae virginitatis ab ipsa infantia emisisset. Imo potuit licite:

merito enim supponitur eam certam fuisse Sive ex revelatione , sive quoeumque alio modo, SanetisSimum conjugem Suum nunquam jure suo usurum esse in matrimonii eonSummationem, sed potius lare suae virginitatis custodem. Nullatenus proinde opus est ad explicandum B. Vidi ginis matrimonium ut recurramus ad opinionem quam eo fine excogitavit Pontius.

15쪽

S PARS I. DE NATU BL MATRIMONII.

ART. 2. Utrum ci qualis requiratur consensus ad persciendum nicttrimonium.13. Agemus de necessitate et dotibus consensus; deindenοnnulla seorsi in addemus de matrimonio Sub conditione, et de matrimonio per procuratorem, de quibus Speeia leS moveri possunt dissicultates. S i. De necessitate consensus in matrimonio. id. DeuS, utpote Supremus omnium Jurium dispensa tor , POSSet prolecto SponSi S , etiam non consentientibus , conferre sus mutuum ineorpora et potuisset ita res ordinare , ut non nisi ex ejus determinatione et imperio homines hane vel iStam uxorem aesti perent. Sed talis non eSt ordo ipsius Providentiae. In hoc negotio sicut in caeteris, hominem reliquit in manu consilii sui: quod apertum sit ex ipsa institutione matrimonii, qualis describitur GeneS. II, 18 et Seq.; Adam enim uxorem, lieet manu Dei oblatam, Sponte aecepit et suam feeit per liberam suae voluntatis determinationem. Eam nutem potestatem, quli Deus uti noluit, fuisse Ee eleSiae aut principibus concessam nemo Sapiens dixerit: et reipsti nullsi ratione verisimili probari potest. Coutra rium docent omnes, idque certissimum eSSe ait SANCIIEZ. unquam Eeclesia aut principes tale sus sibi tribuerunt :nec bono societatis expediret ut vinculum mutui et perpetui amoris absque Sponsorum conSenSu efformursitur.

Merito igitur matrimonium inter contractus adnumeru-tur, quamvis in pluribus ab aliis contractibus differat, ut in sine praesentis artieuli fusius evolvemus tu' 25 .

16쪽

CAP. I. ART. I. DE CONSENSU PARTIUM.

sS 2. - De dotibus consenStis matrimonialis.ssi. Contractui matrimonii applicantur principia generalia , de consensu ad contractus, generatim SpeetatοS, requisito : quaecum exponantur in Tr. de Contractibus . ea hic indieare sufficiet, iis tantum insistendo quae matrimonio specialia sunt.

Itaque eonsensus in matrimonio debet esse I' Inferntis. Id est, non sufficit voluntas proferendi serio verba quibus exprimitur intentio contrahendi, si ea proferens nolit interius contraetum inire, sed decipere; Seu, ut loquuntur theologi, non Sufficit consensus fetus. Prob. V. Ex omnibus momentis quibus id adstruitur pro aliis contractibus. 2'. Ex decisione INNocENTII III, qui expreSSe declarat, cap. Ttia nox, XxVI, de vORSαἰ. et vafrim ., irritum matrimonium cui defuerat consensus ,

Sine quo , inquit, caetera nequeunt Deilvi serescere conivale. 3'. Qui dicunt in aliis contraetibus sufficere consensum sietum, docent id oriri ex dispositione legum quae ei talem vim conferunt et Jam vero ea ratio hic nequit applicari , ex dietis.

Ut autem melius intelligantur sensus et conseetaria noStrae assertionis, Simulque praecaveantur objectiones, quaedam supersunt obServanda.1'. Qui siete consensit, in foro externo reputabitur eoujux, ideoque non admittetur ad novum matrimonium , Saltem ordinarie. Ita Statuit GREGORIUS IX, in eap. D qui, xxx, de Sponsalitas et Matrimonio: Si enim admitteretur qui allegat se seth consensisse, jam via aperiretur dissolvendis pluribus conjugiis; unde Sequerentur ineommoda longe majora, quam sequi possint ex eo quod validum reputetur quod est irritum s praesertim cum isti posteriori incommodo praesto adsit remedium saeile, Sei- licet in supplendo consensu qui defuit. Aliunde omnino aequum est ut sides ei non adhibeatur qui vel instanti conjugii , vel nune necessario mentituS est. Dixi saltem Orcinorie, quia, juxta multos, Si certo probari posset sietio, irritum deeiuraretur matrimonium,

17쪽

IO PARs I. DE NATURA MATRIMONII.

quia veritati cognitae cedere debet praesumptio; imo novum permitteretur matrimonium, nisi obstaret necessitas injuriam illatam reparandi, de quo mox : Sed requiruntur pr bationes moraliter certae. 2'. Qui fiete tantum consensit, graviter peccavit et gravem injuriam alteri parti intulit. Quam ut reparet, ordinarie tenetur verum eonSenSum praebere et alioquin grave damnum ordinarth patietur pars decepta, quae nec admittetur ad novum matrimonium, nec in conseientia poterit

ad illud recurrere, nisi fletio certo ipsi constet. Diximus ordinarie , quia singi possunt casus in quibus

non teneatur : i. si im Mibile foret, V. g. quia novum jam iniisset matrimonium ; 2. Si ex hoe matrimonio tot et tanta timerentur inremmoda, ut jam remedium merito censeri posset malo pejus; a. si pars laesa nollet matrimonium ratum habere, vel saltem consentiret ut non conssrmaretur.

I 6. - II' Liber rese debet consensus. ouae conditio duo involvit: s' ut sit pleno deliberatus, Seu qualis rem quiritur ad Meeatum mortale; contractus enim tanti momenti oriri non debet ex consensu semipleno. 2' Ut sit voluntarius, non quidem necessario ea spontaneitate plena quae requiritur in contractibus gratuitis, Sed Saltem secum dum quid, ut loquuntur theologi. Ea autem libertas tolli potest per amentiam, aut err rem , aut metum, de quibus dicemus οpportunius ubi de ImpedimentiS.IIP-Ita exigit sinis eontractus, per quem transfertur Jus seu dominium; quod fieri non potest nisi

per uetus externos et item voluntas contrahentium, qui non intendunt se obligare per voluntatem mersi internam. Illa autem conditio requiritur etiam in aereptatione con-

Consensus regulariter exprimitur per verba et in mutis suffieiunt signa et nutus. Verba illa debent esse elara et aperta, id est, clare indicare matrimonium et in contractu enim tanti momenti, nulla relinqui debet ambiguitas.

IV' Multitis. Siquidem agitur de juribus reciproch tra

18쪽

CAP. I. ART. I. DE CONSENSU PARTIUM. iidendis et acceptandis. IIaee autem conditio exigit ut eonsensus uterque veluti in unum coalescat, seu moraliter uniatur : quod ut fiat, necessarium est ut consensus unius ulteri intimetur, seu ut alteri manifestetur ex voluntate et intentione ponentis , et ut ab illo aeeeptetur; sed nun opus est ut ea aeceptatio priori innotuerit; aurea enim perire- tu est e MAetiri, ut explicatur in Tr. de Contractibus. V- Defraesenti. Non sufficiunt verba aut voluntas defuturo, quibus fiunt sponsalia. Attamen non est necessarium ut utriusque consensus detur eodem instanti; sed quando ex una parte datus est, perseverat donec revο-eetur, udeo ut, accedente eonsensu alterius , validum sat

matrimonium, licet inter utriamque lorium ueter e Trit, stemporis spatium N et et i T. COROLLLEIUM.' Ex principiis positis deduci potest quid sentiendum de matrimonio illius qui falso existim et se esse quodam impedimento ligatum.-Videtur Sic distinguendum esse et vel ita animum habebat idea impedimenti detentum, adeoque sibi persuaserat Se nctu nubere non posse, ut ne ad illud quidem volendum gitaret, et solummodo concubinatum quaereret; et tune irrbium est matrimonium, quia evidens eSi non adrere conSem Sum necessarium et vel ex ignorantia aut ex inadvertentia, voluit revera et intendit matrimonium eontrahere, ita ut meri possit illud voluisse quantum in sua poteState, erat; et tune valet matrimonium , quia voluntas contrahendi est voluntas praedominanS. S g. - De matrimonio Sub conditione. I S. Cum ex dietis matrimonio applicari possint pleraque ex iis quae circa alios contractus statuuntur, hie sufficiat quaedam observare de nonnullis dissicultatibus matrisonio conditionum specialibus : i' an adveniente conditione renovandus sit consensus; 2 et 8' quid de conditione impossibili aut contraria substantiae matrimonii; β' demum an permitti debeant matrimonia conditionata. I. Non omnino conStat an matrimonium initum sub

conditione Suspensiva, statim ea adveniente validum et

19쪽

II PARS I. DE NATURA MATRIMONII.

perfectum Sit, an vero neceSSario renovandus sit consen-Sus, prout eommunius docebant veteres theologi. Si attendamus ad solam naturam contraetus, nulla videtur ratio cur iste a caeteris differat : ac proinde dicendum statim validum effici; talis fuit voluntas contrahentium, qui Supponuntur dixiSSe, Duco te, Si .... , Et non tantum , Ducam te , et nihil obstat quin sortiatur suum essectum. Igitur ante eventum conditionis , contractus medium tenet inter Sponsalia et matrimonium purum: dissert a sponsalibus, cum stat per verba de praesenti, id est, quae indicant voluntatem actualem contrahendi; disseria matrimonio puro, eum non Sit abSolutus et omnino perlaetus et unde nondum adest matrimonium in facto GSe, sed in seri, si ita loqui fas est. Isine si consensus interim revocetur, non perlicietur matrimonium, et, Si novum absolute ineatur, validum erit. Ratio est quod indisSolubilitas non competat nisi matrimonio perfecto et absoluto, quale non est matrimonium conditionatum ante eventum

Si qua esset difficultas, oriretur ex decreto concilii Tridentini circa praesentiam parochi. Attamen etiam post illud

decretum docent communiter emonistae, et communius theologi recentiores, neceSSarium non reSe ut renovetur eon- Sensus : testatur FAGNAN Us ita Servari in curia Romana,

etiam post concilium Tridentinum, et in eo Sensu pluries responsum sui SSe, approbante S. Pontisice. Et revera supponitur conSensum dari praesente parocho, ad normam concilii : Ecclesiae igitur constat de matrimonio, nec novum permittetur nisi probetur adimpletam non fuisse conditionem, vel revocatum fuisse consensum modo sufficienti. Dixi, si ottendamtis cic solum naturam contriacti S, quia si quaestio expendatur sub respectu Sacramenti , ma-sor adest difficultas; de ea nonnulla dicemus in cap. Seq. in ' si IJ. Nie monere sum eiat tutius esse in praxi renovare consensum sub conditione datum.

is. II. Conditio impossibilis irritum redderet inali imonitim, sicut ullos Pontractus, Si reipsa vellent contrahentes huic conditioni eon seu sunt alligare. Sed in foro extereo ecclesiastico non praesulpuntur id

20쪽

CAP. I. ART. I. DE MATRIMONIO SUB CONDITIONE. 13 voluisse, conditioqite pro non adjecta habetur. Ita statuit aEoonitis IX, P. Si conditio des, vis, de Condition. ct Noait., nempe, ut ipse ait, Propter motrimonii fauorem. Et huic dispositioni standuiti est elium in foro tulerno, nisi constet de voluntate contraria contrahentium. Quod de conditione impossibili dicimus dicendum videtur de condutione turpi seu illicita : de utraque loquitur partier Gregorius IX.

III. Si conditio sit contraria substantiae matri mouit, qualis esset conditio resolutoria , et generatim quiaecumque conditio eoutraria iis quae amatrimonio separari nou possulat, vel pro objecto habens aliquid quod cum matrimouio conciliari non potest, irritum reddit matrimonium, quotieseumque volunt contrahentes consensum pendere ab illa conditione. In foro autem ecclesiastico praesumuntur id voluisse, quando conditio in pactum expresse deducta fuit. Ita statuit GREGORIUS IX, cv. cit. : a Si conditiones contra substautiam conjugii inserantur, Puta si, alter dicat alteri: Contraho tecum, si generationem prolis evites, velis donec iuueniam aliam honore Mel saevitatibus digniorem, aut at Prom quoestre s ulterandam te tradas, matrimonialis contractuS. quavium- cumque sit favorabilis, caret effectu.

2 o. IV. Matrimonia conditionata non sunt ordinarie permittenda . Illud enim esset eontra praxi in Ecclesiae; loeus daretur multis dubiis et dissicultatibus; et timendum esset ne sic nupti se haberent ut veros conjuges, etiam ante impletam conditionem. Adhiberi tamen potest conditio, quando agitur de revalidando matrimonio dubio et sed non est verbis exprimenda, quia illa expressio' non ESt ex Se necessaria, et Sine necesSitate recedendum . non eSt a forma in Ritualibus praeseripta.2i. COROLLARIUM.-Ex dictis in praesenti paragrapho deduci potest,i' quid sentiendum de matrimoitio Greeeorum aut Protearentium, qui existimaut dissolvi posse per adulterium, vel alia de causa. - Distiuguendum est eum BENEDicro XIV, de SynO . l. xiii, C. xxii, n- T. Vel facultas dissolvendi matrimonium, in tali vel tali casu, deducta est in Paetum, vel non. i. Si deducta sit in pactum, iri itum est matrimonium rialis enim laetitias eoulraria est substantiae matrimonii, cluod, saltem ex jure divino, est indissolubile. ut videbimus. Nec PINXCiSe necessarium est, ut, eodem instanti physico quo datur couSeuSus, Statim ap-Ponatui illud paelum: nam sive apponatur aut ea, sive Post, dummodo sit animo praesens quando datur consensus, adeo ut uuicus actus Ex utroque essorinetur, et non ponatur unum nisi dependenter ab altero, pariter irritum erit matrimonium , quia adest eadem ratio. 2. Si non adsuerit pactum, sed tantummodo per errorem crediderint eontrahentes matrimonium esse dissolubile, valet matrimonium. Ratio est quod credendum sit eos generali voluntate contrahere volui SSE matrimonium juxta Christi legem, ideoqtio indissolubile : pri Tatus enim error

SEARCH

MENU NAVIGATION