Praelectionum theologicarum compendium ad museum theologiae alumnorum

31쪽

2d PARS I. DE NATURA MATRIMONII.

leges Concupiscentiam coerceant, gratiam ad sines illos assequendos recipiunt, quando ad matrimonium accedunt eum debitis dispositionibus. 52. Colligitur II. Ouoenam divositiones requirantur ad sacramentum Matrimonii' - Eaedem requiruntur quas omnia sneramenta vivorum postulant, inter quas praeeipuae sunt Scientia debita, et status gratiae. Quoad primum , refert BENEDICTUS XIV, de Synod. l. VIII, C. XI v, ny i, 2, non defuiSSe theologos qui negarent episcopum aut paroelium poSSe quemquam n matrimonio repellere, eo quod ignoret rudimenta doctrinae 'ehristiante: ratio eorum erat, quia ea euuSa non reperitur inter impedimenta prohibentia. Verum ipse aperte pronuntiat non ita sentiendum. s' Contrarium habetur in Rituali Roma

no, in concilio Mediolanensi sub S. Carolo, in multis episcopalibus synodis, in plerisque Ritualibus et idem sanxerunt plures SS. Pontifices, inter quos ipse Benedie-tus XIV. 2' Cum ii de quibus agitur rei Sint gravis peccati, certum est non eSSe dignos Sneramento; porro Parochus debet curare ut sacramentum nonniSi a dignis suscipiatur ; quia est vel illius minister, vel saltem ab Ecclesia deputatus ad assistendum matrimonio. Monet tamen idem Benedictus XIV, n' G. rationem habendam esse eorum qui Sunt hebetis ingenii, vel perturbati animo , nee ab iis ultra eorum vires exigendum. Pariter hodie aliquando non nimis urgenda interrogatio, ob metum majoris mali. 33. Quoad secundum, scilicet statum gratiae, moveri potest quaestio , an adsit obligatio recipiendi sacramentum poenitentiae, et utrum parochus exigere possit et debeat libellum confeSSioni S. '. Si attendatur ad jus divinum, disputatur inter theo logos, an in sacramentis diversis ab Eueharistia, necessario ab iis qui volunt ea suscipere et conscii sunt cujusdam peccati mortalis recurrendum sit ad confessionem, an vero ipsis sussciat contritio : sub illo respectu, quaestio spectat ad Tr. de Sucimmens. in pCnere. 2'. Si attendamus ad leges generales Melesiae, nullai

32쪽

CAP. II. DE EXISTENTIA SACRA M. MATRIM. I Suffertur quae Striete praeeipiat confessionem : Coneilium Tridentinum, sess. 2 de BOOrm. mαtrim. O . I . hortiarer tantum conjuges ut confiteantur; nihil ultra dicere videtur Rituale Romanum, hoc verbo, αUmorieαntur.3'. Si attendamus ad peculiares variarum dioeceSium, Praesertim Eeelesiae Gallicanae, leges, paulo aliter judieandum erit. In plerisque dioecesibus praescribitur confesSio, nec debent parochi ad benedietionem procedere, donee exhibeatur libellus confessionis. Ita praeseribere potuerunt episeopi, eo quod confessio sit valde utilis, tum ut ad saeramentum , quod alioquin eontritionem perfectam requireret, se disponant conjuges, tum ut agnoSeantur impedimenta, Si qua adsint.

Notandum tamen occurrere poSSe, praeSertim mi Serrimi S temporibus mostris, easus in quibus ab hae regula generali recedere liceat, v. g. quanta una pars tantiim est bene disposita, et tamen adsunt graves rutioneS matrimonium ineundi; vel quando agitur de redintegrando matrimonio. Sed generatim ita se gerere non debet paroelius Sine epis pi auctoritate, quia ipsi non licet reeederea disciplina in dioecesi recepta.ART. 2. Ouisnam sit minister sacramenti matrimonii. ad . Communissima et fere unanimis fuit theologorum sententia ante Metelliorem Canum, qui scripsit an . I 562 , meramentum matrimonii non alium habere ministrum quam ipSos contrahentes et eamdem tenuere multi theologi etiam recentiοribus temporibus, apud extraneos, Bdeo ut vere communior extra Galliam remanserit; nec dici potest apud nos antiquata, cum plures etiam non ita pridem eam propugnaverint. MELCRIOR CANtis in releberrimo opere de Locis theolossicis , l. VIII, C. v, post Guillelmum Parisiensem et nonnullos alios veteres quos citat, Strenue propugnavit Solum Meerdinem esse ministrum. Quamvis ab initio multi theo logi contra eum insurrexerint, imo et satis aeriter ejus re darguerint opinionem, eam tamen poStea plures et cele-

33쪽

26 PARS I. DE NATURA MATRIMONII.

heri imi secuti sunt, praesertim in Galliis ( v. P. M. 6d j.

Utri usque opinionis praecipua argumenta et responsiones

referemus.

I. E enduntur arsumenta eorum qui pro qnant sacerdotem esse ministrum sacramenti matrimonii. 85. I. Eae Scriptum. Nihil quidem expresse asserit de praesenti quaestione et prineipia tamen continet ex quibus deduci potest argumentum theologicum. Milicet S. Paulus, I Cor. i, sacerdotes exhibet ut-mysimorum Dei, id est, sacramentorum. Ilaee est regula generalis, cui nulla afferri debet exceptio, nisi deducatur ex Seriptura vel traditione. Porro nulliui indicat Scriptura excipiendum esse matrimonium; et traditio quae saepius nos edocet lai- eum in easu necessitatis Baptismum ministrare posse, silet prorsus de matrimonio. Avonunt alterius sententiae patroni, exceptionem Satis indieari per traditionem cujus testes legitimi sunt theologi; imo innui per Seripturam, quae ipsum contractum, e Jus utique ministri sunt contrahentes, exhibet ut signuma ei Saerae.

26. II. Eae traditione Priorum Sinctilarum. Sacerdos est minister, Si benedictio quam conseri sit ritus saeramentalis ; atqui .... Nam rituS apostolieus, Semper in Ecelesia observatus, cui annexam esse gratiam docent SS. Doetores, habendus est tanquam ritus vere sacramentalis, seu ad sacramenti Substantiam pertinens, nisi ex fide constanti taclesiae vel factis notoriis agnoscatur ut mera ederemonia; haec est regula qua discernuntur ritus Sacramentales a ritibus mersi accessoriis: atqui his dotibus gaudet benedictio nuptialis. 1' Est ritus apostolicus et eam videmus a primis saeculis fuisse in usu, et, juxta S. Augustini regulam, quod semper observatum, nee a Conciliis aut Patribus institutum reperitur, ad Apostolos referendum est.2 Fuit ubique et semper observatus. Illud fuse adstruit GingET , in tilatoria Sacramen ii mαtrimonii, lam. I, collectis undequaque variorum saeeulorum monumentis. 3 IIuic annexum esSe gratiam docuerunt SS. Patres et Concilia t

34쪽

CAP. II. DE MINISTRO SACRAM. MATRIM. 2I

Verentia virginitatem servandam prima noete; inSlαr Sctor

layii si ulla transgressione violetur; Sme illa conjugium esse tantum humaritim Osocium et ita S. Basilius , Tertullianus , S. Siricius, S. Cyrillus AlexandrinuS , S. AmbrosiuS, Concit. Carthag. IV. ' diihil est in fide Eeelesiae

quod indicet meram caeremοniam. Et go, etc. Et vero caveant adversarii ne Susi opinione grave detrimentum inferant causae catholicae et probandum enim estrentra Protestantes matrimonium eSSe meramentum , et

Simul vindicanda assertio concilii Tridentini affirmantis ita docuisse Patres et Constitia et porrο, Si qumeumque loquuntur monumenta de benedictione nuptiali referantur ad meram eaeremoniam ecclesiasticam , jam dissicile erit utrumque praeStare. Myondent alii, non esse insuetum ut Sueramenta denominationem aecipiant suam a ritu mere necidentali, prae- Sertim quando ritus ille sensus maxime afficit; et ut ae--Morio tribuatur quod convenit principali. Sic Patres effretus sacramenti paenitentiae tribuunt impositioni manuum , et gratiam nuptialem impοSitioni velaminis, etc. a T. III monumentis ecclesiastic S recentis=NantemPorum. IIte proferri possunt varia conellia et ritualia. Milium Coloniense, an. 15 36, satis indieat benedictionem eSSe Sacramentum, dicens, tit. de administ. Sacrum. c. IV, in matrimonio, accedente Socerdomit Precutione,

conferri donum viriltis soneti. Sed apertius idem docetur in Enehiricio sussu illius Concilii edito, tit. G -- cmm . mretrim . art. penult. (P. M. To. In aliis Conciliis dbcitur Sacerdotem esse ministrum Sacramenti matrimonii,

ad illum pertinere hujus administrationem et ita in Concilio Cameraeensi, an. s 56 , et pluribus aliis; in Aetis Eeelesiae Mediolanensis sub S. Carolo; idem nSSerunt plures episeopi in suis synodis. Sacerdotale Romanum editum circa m. idyd, ait: Sucerdo8 pronuntiet Berba quae Sunt forma Sucramenti, ctim confeRSU utriusqu6. Rituale Romanum reeenset matrimonium inter sacramenta quorum

35쪽

23 PA Rs I. DE NATURA MATRIMONII.

administrofio ad parochos pertinet. Sacerdos vocatur minister ejusdem sacramenti in pluribus aliis Ritualibus seu Manualibus. Ergo, ete. Respondent alii, vel illas auctoritates non esse tanti ponderis ut praevalere debeant momentis quae ipsi afferunt, vel

explicari posse in sua sententia ; Sic v. g. Sacerdotem vocari ministrum, quia est minister Solemnitatis, quatenus nempe ex praecepto Ecetratae neeessaria est ejus praesentia ut valeat matrimonii contractus. Et revera, inquiunt, verisimile non est monumenta concilio Tridentino antiquiora aliam exprimere doctrinam quam quae in scholis vigebat; multo minus

monumentorum posteriorum Seriptores voluisse controversiam dirimere quam intactam reliquit Concilium. 38. IV. Eae incohaerentia sententiae Oreositae cum nataragacmmenti. Sacramentum constare debet ritu sacro: habere materiam et formam distinctam; requirit ministrum a subjecto distinetum, et qui habeat debitam intentionem ;neque Sinit reverentia sacramento debita ut conferatur insciis et dormientibus, haereticis et peceatoribus publicis. Atqui in sententia eorum qui tenent contrahentes esse ministros, i ' nedum adsit ritus sacer, nihil est nisi mere profanum et quod in ipsis insidelium eonjugiis reperiatur. Quis contra non videat ritum Sacrum praecipue in iis quae agit sacerdos 2 2' Nulla adest distinctio inter materiam et formam , cum utraque reponatur in contractu et hinc maxime laborant et inter se dissentiunt illi theologi in iis assignandis. a' Nullus adest minister a subjecto distinetus : imo dicendum erit unumquemque conjugem sibimet ipsi conferre meramentum, Saltem partialiter. d' Saepe deest intentio: nam ii qui nubunt etiam coram Eeclesia, cogitarat quidem de recipiendo Sacramento, nullatenus vero de eo consis etendo. 5' Sacramentum confertur insciis et dorm ientibus, etiam approbante Ecclesia, quando nempe cone eduntur dispenSationes in Radice, vel quando matrimonium initur per proeuratorem; item confertur haeretieis, qua 'o permittit Ecclesia matrimonium catholici cum haeretie a. E

Ne nunt alii, diversitates illas inter matrimonii im et

36쪽

CAP. II. DE MINISTRO SACRAM. MATRIM. 2sepetera saeramenta satis explicari ex eo quod matrimonium , licet elevatum ad dignitatem Sacramenti, suam nihilominus contractus naturam retineat; unde sit ut, juxta omnes, in pluribus ab aliis saeramentis disserat. II' E enduntur arctumenta eorum qui si opustriant ipsos

contrahenteS ene ministros Sacramenti matrimonii.

3s. I. Eae Concilio Florentino, seu ex decreto Eugenii IV ad Armenos, in quo Sic legitur et u Septimum rei Sacramens tum matrimonii, quod est signum conjunctionis Christi.

o trimonii regulariter est mutuus consensus per verba de vrum praesenti expressus . . Unde sic. Ille est minister Sacramenti matrimonii, qui ponit causam illius emcientem: Causa enim emeiens saeramenti materiam simul et formam Complectitur et porro contrahentes ponunt conSenSum, qui ex decreto Eugenii IT ad Armenos, in Concilio Florentino, est causa effieiens matrimonii, et quidem in ratione Sacramenti : nam i ' capitis initio expresse declarat se velle tradere doctrinam de saeramentis : et revera edoceri non indigebant Armeni de contraetu, nee quemquam latere poterat eum sonsensu perfici. I' Alioquin dicendum erit S. Pontificem nihil dixisse de ministro, materia et formi, ne proinde omnino incompletam doctrinam tradidisse, et Armenis erroris occasionem praebuisse; dum contra, Semel edoctis causam efficientem esse consensum, satis eonStabat materiam, formam, et ministrum adesse cum aderat Con-SenSus , nee opus erat haec omnia rigorose distinguere. Ergo, ete. R. 1'.Eugenius IV non loquitur de materia, forma, et ministro, quemadmodum ubi agit de caeteris Sacramentis, quia voluit abstrahere a scholae controversiis. 2' In omni Sententia consensus est eausa emetens saeramenti, saltem partialis, Seu positis ponendis. Caeterum nemo nescit

quantae sint diffleuitates de materia et forma quas assignat Eugenius IV pro quibusdam aliis sacramentis, V. g. pro Ordine, etc. o. II. Eae Concilio Tridentino. Ηere leguntur cap. i

37쪽

ao PARS I. DE NATURA MATRIMONII.

De Re Di m. Matrimonii: a Dubitandum non est elandes-- tiua matrimonia, libero contrahentium eonsenSu facta,n ruta et vera esse matrimonia, quandiu Ecclesia ea irritan non fecit. - Unde sic. Illa matrimonia, Sin Semper, Saltem Saepius carebant benedictione nuptiali: atqui tamen ex eo decreto erant vera sacramenta. Fam Concilium eam

οeem ruta profecto adhibuit quo sensu intelligebant tune theοlοgi et canonistae, et quo Sensu sumitur in SaeriS Eanonibus : atqui theologi per matrimonia rata idem intelligebant ne Sacramenta; item in saeris canonibus, ut deSMmitur ex INNOCENTIO III, eap. OuαRlO. viI, ce Ditio tili , qui ait: Elii motrimonium Perum inter insoles misisti, non tamen est raltime inter sceles autem verum ci rutum eaeselli, quia saeramentum silet quod semel ratαUminum, ritinqvam amittitur, sed ratum espicit con- uuii Sacrum critum. R. I' Constat Concilium noluisse praesentem controversiam desinire. 2' Vox illa ratum designat matrimonium erum et sirmum, et dieitur per oppositionem ad matrimonium irritum aut solubile, quale est matrimonium in insi- delitate contractum, ut suo loco (n' 83 dicetur : unde VoeeSillae riatum et sacramenltim pro synonymis ab iis tantum habentur qui putant οmnia matrimonia sidelium ESSE De-eeSSurio Sacramenta; sed nihil probat Concilium hane opinionem admisisse: contra expresse testatur PALLAVICINUS, t. XXIII, C. IX, n' i 3, mnqtium ceclarasse concilium moetrimonio elancestinα fuisS6 SacramCNla. i. III. Eae auctoritate theo myorum. Certum est uSque ad Metelliorem Canum, imo diu postea, theologoS eo Stanter tenuisse contrahentes esse ministros; illudque tanquam adeo certum habuerunt, ut Cani sententiam imprοbabilem et singularem, salsam, temerariam, aliqua nota dignam, in fide periculosam non pauci dixerint: atqui non. licet a tali sententia theologorum recedere. Nam Sunt teSteS, et quidem maxima fide digni, i ' traditionis praecedentis; cur enim eis in mentem venit sacerdotem excludi ab administratione hujus sacramenti, nisi quia ita serebat traditio oralis 2 Agitur enim de quaestione magni momenti, elrra quam supponi nequit eos reressisse a Metrina malorum.

38쪽

CAP. II. DE MINISTRO SLCRA M. MATRI R. 3i2' Testes sunt sidet Ecclesiae Suis temporibus, quae Perillos praeeipue innotescit; nec enim aliam tradunt doctrinam i s Stores quam in scholis aeceptam. Ergο, ete. 'R. Veteres illi theologi suam sententiam proponebant, nοn ut dogma fidei. sed velut opinionem, quam sulciebant praesertim argumentis philosophicis : potuerunt ergo de- ' i a Seri a recentioribus, qui doctrinam traditionis magis ae- curate expenderunt. Idem accidit in variis opinionibus, i. 'quae, olim eommunes, hodie rejieiuntur. Insuper ipsa illli

aetate eamdem doctrinam ne M. Canus proseSSi sunt Patres . . :eoncilii Coloniensis, Cameraeensis, etc. : unde eoncludi potest eam eSSe altius repetendam.

2. IV. Eaen ilute et uestrietat ornitiis in benedielione nullati actibilop. Formae hodie adhibitae, Eqo Bos constincto , nullum Vestigium apparet ante xiv aut xui speculum et et etiamnum Concilium Tridentinum jubendo ut sacerdos his verbis utatur, addit: hi aliis, juaelo reculum tiniuscujusqtie seroti inciae ritum, quamvis non ignoraret multis in locis adhiberi formulas substantialiter diversas, et quae supponunt matrimonii sacramentum jam perlaetum: atqui haee satis iudieant hane benedictionem non haberi tanquam

formam Sacramenti: ergo, etc.

R. varietas illa consistit in verbis tantum, non in ipso SenSu : nee minor reperitur in formis Confirmationis, Ordinis , etc. Caeterum dimeultas illa elucidabitur ex iis quae eirea formam matrimonii dicemus art. Seq. ln' d T .d 3. V. Eae prooei Ecclesiae. 1' Plura antiqua Ritualia, inter quae Romanum, permittunt ut domi matrimonium relebretur absque benedictione, dummodo postea haec d tur in Eeelesia, Sed absque renovatione consenSus: a Mamn trimonium in Ecclesia celebrari decet; sed si domi ecleo bratum fuerit, praesente purοeho et te ibus, sponsi v nutant ad ecclesiam benedictionem accepturi, et tunen caveat SaeerdoS ne iterum a contrahentibus conSensumo exigat. v Imo eoncilium Tridentinum hortatur tantum, non vero praecipit rigorose ut hare benedictio suscipiaturru S. Synodus hortatur ut eonjuges ante benedictionemn Sacerdotalem, in templo SuSeipiendam, in eadem domo

39쪽

PAEs I. DE NATURA MATRIMONII.

v non eohabitent. v 2'Omnia Rimalia vetant ne benedietio nuptialis detur in secundis nuptiis; pleraque, ne detur in tempore elauso. 3' Per disciplinam Eeelesiae cautum est ne in matrimoniis mixtis sacerdos ullum ritum sacrum, ullas preces adhibeat. d' ouando matrimonium validh initum suit absque beuedietione aut etiam praesentia sacerdotiS, quod pluribus modis evenire potest, Ecclesia, teste BENEDICTO XIV, de SVROd. l. VIII, e. XIII, n' S, non curat ut suppleatur benedietio omissa. S' Quinimo, quando r validandum est matrimonium irritum ex eaum occulta, non exigit ut adhibeatur saeerdotis ministerium. Porro

haec omnia satis indicant benedictionem nuptialem ab Ecclesia non haberi ut jure divino praeceptam, nec proinde

ut sacramentalem.

R. s'. Generatim, ea quae asseruntur vel non respiciunt nisi benedictionem accidentalem, diversam ab ea in qua reponitur forma saeramenti; vel, si respiciant formam Saeramentalem, οStendunt solummodo ea quae spectant Bd receptionem Sacramenti ita esse prudentiae Ecelesiae commi Sin, ut ipsius sit decernere pro variis cireumstantiis quandonam neeeSSarium Sit, quandonam deceat, quandonam expediat reeipere vel non recipere Sacramentum, quemadmodum facile ostendi posset ex ipso exemplo sacramentorum Con-srmationis, Eucharistiae, et Extremae Unctionis. R. 2'. Speciatim, ad I. Ritualia et Concilium Tridentinum manifeste supponunt matrimonio domi celebrato adeSSe paroelium, et pronuntiare verba Eso BOS conjuncto, quae Saltem hodie sunt forma saeramenti: unde benedictio, quam permittunt ab ea celebratione Separari, non e niSi benedictio accidentalis . Ad II. Isodiernis saltem temporibus, non denegatur Secundis nuptiis, et tempore vetito, benedictio essentialis, Sed tantum benedictio solemnis quae datur intra miSSam, et est accidentali S. Ad III. Ecclesia vult ostendere quantum sit ab hujusmodi matrimoniis aliena. Aliunde dici potest hane esse meram applicationem regulae quae vetat ne sacramenta Conserantur peceatoribus publieis.

40쪽

CA P. II. DE MINISTRO SACRAM. MATRIM. 23

Ad IV. Ηortatur Eeelesia ad recipiendam benedictionem,

sed non obligat: sive quia dubium est an matrimonium jam antea initum possit fieri materia Saeramenti, cum videatur materiam sacramenti esse contractum in sieri . non vero contractum in laeto esse, aut meram ipsius renovationem ; sive quia daretur locus dubitandi de validitate matrimonii , et alia sequerentur incommoda. Ad V. Ecclesia non exigit novam matrimonii eelebrationem, quia id esset nimis molestum conjugibus, et multos sorsan removeret a revalidando matrimonio. d. Ηaec Sunt praecipua utriusque opinionis argumenta :de quibus ut omnino accuratum judicium ferri possit, antea opportunum est investigare ea quae Spectant ad materiam et formam et sunt enim eum praesenti quaeStione connexa, iisque expensis, melius innotescet quaenam Sint utriusque opinionis commoda et incommoda.ART. 3. Ouaenam Sit materia et forma Sacramenti mutrimonii. a. ouaestio sigillatim expendenda venit quoad materiam, et quoad larmam. I'. QuoAD MATERIAM. Theologi catholiei, quacumque ex parte stent eirca quaestionem de mini Stro, inter Se eonsentiunt ut materiam reponant in contraetu, cum eo tamen discrimine, quod illi qui tenent contrahentes esse ministros in contractu reponant etiam formam, ut mox explicabitur; dum illi qui tenent sacerdotem esse ministrum, pro forma habent benedictionem sacerdotis : ideoque utrique dicunt matrimonium evectum esse ad dignitatem Saeramenti; quia nempe, Saltem accedente henedictione Sacerdotis, sit sacramentum ; quemadmMum sit Sacramentum poenitentiae, quando tribus actibus paenitentis accedit absolutio. Aliter sentiunt quidam neoterici qui Ecelesiae potestatem circa impedimenta dirimentia impugnaverunt. Existimantes ideo tantum docuisse theologos Eeelesiae subjiei contractum naturalem, quia illum habent ut materiam sacramenti sieque aliquatenus confundunt matrimonium et matrimonii sacramentum, eontenderunt materiam et for-