Praelectionum theologicarum compendium ad museum theologiae alumnorum

발행: 1842년

분량: 331페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

41쪽

PARS I. DE NATURA MATRIMONII.

mam esse reponendam in ritu omnino distineto a contra-etu , nempe in ritu a Cliristo instituto cum virtute produeendi gratiam. Hi ne asserunt improprie diei matrimonium evectum esse lid dignitatem saeramenti, sed dicendum Christum instituisse saeramentum quod gratiam conferret matrimonio. Iline , Juxta illos, contraetus neque est totum Sael amentum , ut volunt qui tenent contrahentes esse miniStros, neque illius pars , ut volunt alii ; sed est solum illud circa quod versatur sacramentum, quod ideo summa cura a matrimonio diStinguendum est. Ita primus, anno i ad , suse edocuit LE RiDANT , ud oratus Parisiensis, quem Secuti sunt MAULTROT , AGIER, TABARALD et alii

Contra illos sit PROPOSITIο. - mferia Sacrumenti matrimonii r senenda est in contractu motrimonii, Seti in partium consenSu lectitim O. Prob. Pro eerto tenendum est, juxta doctrinam Ecelesiae, naues modum esse sacramentum et atqui matrimonium diei non potest Sacramentum, nisi sit saltem ejus

materia et Ergo etc.

Prob. Io. i' S. Paulus in textu quem post Concilium Tridentinum attulimus, manifeste loquitur de ipso

met contractu , non vero de ritu ub eo prorsus distincto: ergo vel nihil omnino probat, vel ostendit ipSum matrimonium eSSe Sacramentum. 2' Ilaec est doctrina omnium

theologorum, quae intra limites Seholae non stetit, sed totius Eeelesiae suffragiis est comprobata, ut satis clare agnoSeere cogitur ipse Tabaraud. Revera Concilium Tridentinum exponens doctrinam de Speramento matrimonii, loquitur primum de matrimoniis veteris legis, ne proinde de ipso contractu matrimonii, et addit: tam milur matrimonium in teste eναnselica Beteritas connubiis per Chriarum strat tu Praestet, merito inter noτae testis Sctorumcnta cimnum ci stridum, etc. ; quae certe indicacit ipsummet matrimonium inter sacramenta annumerandum. Pariter in

primo eanone anathemate pereellit eos qui dicerent Iair,

42쪽

CAP. II. DE MATERIA SACRAM. MLTRIM. 25

monitim non esse Bere Ct proserie tintim eae s tem lectis eΓtincteli e Sctoro mentis et quae verba sunt Satis per Senperta. 3' Demum ex principiis theologistis, juxta doctrinam Ecclesiae, ut rutiοeinatur C. GERDIL, illud idem est sh cramentum proprie dictum, quod Deus instituit ut signum unionis Christi cum Ecclesia, quod ante Christum erat Sacramentum improprie dictum, quodque Christus reduxit ad primaevam institutionem et atqui haee competunt matrimonio ipsi, non vero ritui quem singunt adversarii. Di-eendum ergo Sacramentum matrimonii eatenus fuisse a Christo institutum, quatenus id quod antea erat contractus accepit ab eo rationem Sacramenti; quia nempe Christus contraetui contulit vim producendi gratia mProb. Min. quae cum ab adverSaritS nou negetur, potius explieatione qusim probatione indiget. Verissimo Sensu

dieitur matrimonium eSSe Sacramentum, Si contractus Sit saltem Saeramenti materia , quia Sacramenta Saepe nomenaeeipiunt ab elemento materiali, vel ab eo quod illius in tar Se habet, quodque, aecedente forma, gratiam producit; Sie ablutio, unetio extrema, ete. ; usortiori veriSSimus e et valde proprius ille loquendi modus, si contractus Sit

simul materia et forma; tunc enim erit totum Saerme tum. Sed in Sententia eorum quos impugnamus, illud nullatenus dici posset; siquidem, juxta ipsos, Sacramem tum esset aliquid a contractu omnino diversum, et contractus esSet tantummodo obseetum circa quod versatur Sacramentum ; unde reipSa contendunt illum loquendi modum eSSe omnino improprium, ab erroribus Seholasti- eorum ortum habuisse, vel illis locum dedisse. Et vero vel admittendum quod propugnamus, vel dicendum sacramenti materium eSSe impositionem manuum et

atqui istud diei nequit et obstat enim i ' quod nemo illud excogitaverit ante Leridanum ; 2' quod in multis Rituali

bus omittatur, ut agnoSeere roguntur ipsimet adversarii. d G. I P. QUOAD FORIIAM. Aliter, ut jam indieavimus, sentiunt qui eonjugeS, aliter qui Sacerdotem ministrum esse putant. Sed neque hi, neque iSti, inter Se omnino concor

43쪽

PARS I. DE NATUR, MATRIMONII.

I. In opinione eorum qui tenent confrcthenies esse ministros. Illi contendunt Christum nihil mutavisse in natura matrimonii, nec ullum ritum Sacramentalem instituisse distinctum ab eo quo perficitur contractus et unde agnoseunt non esse in matrimonio distinetionem realem inter materiam et formam, Sed eumdem consenSum esse sub diverso respectu materiam Simul et formam. Sed quando subtilius volunt inquirere Sub quonam respectu eonsensus sit materia, Sub quonam Sit sorma, in varias abeunt opiniones . Communior ea eSi quam tenent BELLAnMINUS, SUAREE et alii plerique, praesertim inter recentiores ; docent materiam eSSe traditionem corporum, formam vero esse eorum aceeptationem. Nam, inquiunt,

illud se habet per modum materiae, quod est determinabile, illud vero per modum formae quod est determinativum ;ita explicant theologi , ubi de Saeramentis in genere , per analogiam deductam ex rebus naturalibus et atqui traditiose habet per modum determinabilis, eum sit quid informe

et inefficax, et maneat SuSpensa; aeceptatio autem per modum determinantis, eum persiciat contractum. Ergo, etc. det. II. In opinio=m eorum qui tenent Sacerdotem esse ministrum. Forma est benedictio nuptialis a sacerdote collata, ut satis intelligitur ex dietis et sed quaenam sit illa benedictio, non ita Apertum eSt. i'. Communius dicunt aut Supponunt eam eSSe quae datur ante missam, Statim poSt emiSSum eonSenSum, et quae exprimitur his verbis, uo BOS conjuncto, etc., vel aliis aequivalentibus. - Attamen communis illa assertio theologorum dissicultate non caret: i. ob magnam illius sormae varietatem in variis locis, ut jam dictum est; 2. ob illius novitatem, quam testatur Martene, et agnoseit Giberi, quihuie non dat nisi antiquitatem quadringentorum 2nnorum. 2'. Quidam docuerunt formam sitam esse in benedictione quae datur intra mi SSam, post Libera nos. Ita AGIEn,

quem Sequitur TARABAUD. - Sed stare nequit illa asserito cum Sententia unanimi theologorum, cum praxi hodierna Melesiae circa seeunda matrimonia, ei rea ea quae celebrantur tempore vetito, Pte.

44쪽

CAP. II. DE FORMA SACRAM. MATRIM. 3T .a . Alius modus exeogitari potest quaestionem solvendi, dicendo scilicet, formam sacramenti esse benedictionem Saeerdotis generatim, sed derelictam Ecclesiae determinationi. Ea esse videtur opinio GiBERTI pluribus in locis. In ea sententia dicendum, ex praesenti determinatione Eeclesiae formam esse in his verbis, uo Bos conjurisso, quae Substituta sunt formae antiquiori, quae ideo ex essentiali laeta est aecidentalis . In ea sententia, nullam moram faciunt sive novitas formulae nune adhibitae, Sive monumenta antiquiora quae saeramentum reponere videntur in benedictione solemni ori quae datur intra missam. QuatenUS autem potuerjt Ecclesia ita determinare sub poena nullitatis, non ita constat : principia ea de quaestione exponuntur, tum in Tr. de Sucram . in penere, ubi expenditur an Christus Ecelesiae determinandas reliquerit formam et materiam sacramentorum, tum in Tr. de Poenis . , ubi deforma indieativa et deprecativa. Ea lite indicasse nobis sumi elat. S. SCROLIUM.-Ηis dietis, jam prae oeulis tabentur quae inServire possunt ad solvendam quaestionem de ministro matrimonii. Porro ex his patet utramque opinionem Sua argumenta, Suas difficultates, sua incommoda habere; unde coneludimus, liberum esse cuilibet illam sententiam Sequi, quam ipse putat esse veriorem, aut nullam amplecti, cum nihil desinierit Eeelesia: si tamen sudietum aliquod feren dum esset, inelinaremus in sententiam quae stat pro contrahentibUS. Verum nemo negabit in praxi (id enim prudentia exigit j , agendum esse quasi benedictio esset resentialis, ne proinde tractandam esse ut ritum sacramentalem. Undes'. non praetermittenda est, nisi in casibus specialibus in quibus id expresse permittit aut jubet Ecclesia. 2'. Sacerdos qui matrimonio benedicit, curet ut sit in Statu gratiae; alioquin, ratione dubii, periculo sacrilegii se exponit : et esto quod non eonficiat Sacramentum , peragit rem Saeram , et quidem maximi momenti; unde adesse videtur Satis gravis irreverentia : aliud esset, si matrimonio tantum MSi Steret, nec benedictionem conferret, quod Satis raro exenit.

45쪽

PARS I. DE NATURA MATRIMONII.

CAPUT III.

AN ET 'quATENus sACRAMENTUM SEIUNGI POSSIT A CONTRACTU MATRIMONII.

s. Facile intelligitur quaestionem hie non moveri domatrimonio inito inter duos insideles non hylietolos equandiu permanent in insidelitate, Satis patet eorum matrimonium, licet validum, saeramenti proprie dicti rationem non habere, eum Sint sacraenenti recipiendi ine

mera. Sed quaeri potest, quid dieendum, si insideles sic nupti convertantur et baptismum suscipiant, vel si matrimonium ineatur inter unum sidelem et alterum insidelem pi'. Si in eos nupti eonpertantur, assimant non pauci, quorum opinionem Ommuniorem dicit BENEDICTUs XIV, de S nod. l. viri, C. xiit, n- 8, matri noni itin in insiduitate Pian metum Posse meramenti rationem pucta n oldi m ro Iuxta quosdam ex il)Sis, ituorum Sententia videt ire satis improbabilis, id sit per solam baptismi suscelitionem. Iuxta alios, Per renovationem consensus, addendo benedictionem facta dot lem , si habeatur pro sorma: cpita illa consensus renovatio potest esse materia sacramenti, cum sit consensus in traditionem corporum novo titulo et modo simiore insolubilem, et sic quodammodo haberi possit ut novus moraliter eontrariuS. Nilii tominus satis probabilis videtur opinio contraria quae tenet non posse seri sacramentum et non enim siet per contractum jam initum, quia sacramentum consistit iu actu transitorio, seu materia sacramenti est contractus in fieri, non in facto esse (n- do et non per consensus renovationem , quia ille Solium consensus est Sacramenti materia, per quem efficitur verus contractus et alipii hic non essicitur; res enim semel donata non potest de novo valide donari, cum non remaneat sub P testate donatoris. Caeterum, ut postea (nv 2 8 dicemus, moris non est ut eouseratur benedictio, vel ut renovetur consenSus; quod saxere videtur secitndae opinioni.2'. Quoad matrimonium Melis eum in eli, quaestio est an, si ineatur cum dispensatione, sacramentum esse possit ex parte fidelis, seu, ut loquivitur theologi, an sacramentum possit claudicare' Alii negant; quia matrimonium, ut contractus, non potest Se in uno et non in altero, sed est unum in duobus et PoITO Sacramentum Sem itur naturum contraetus. Alii vero affirmant; quia fidelis habet quidquid necessarium est ad recipiendum sacram tum et gratis enim asseritur contrarium nou POSSE ESSE Sacramentalem ex una parie, quin sit ex altera , cum id lieudeat

ah institutione Dei: imo contrarium verisimile videtur; cum enim , in Diqitipod brum Coos e

46쪽

CAP. III. DE SEPARATIONE SACRAM. A CONTA. asprioribus si ulis, aliquando moraliter nee saritim esset ut ehristianae nubereut ei linicis, durissimum esset dicere eas caruisse gratia valde ipSis necessaria, ad salietilieandos viros infideles. Inter luee, eum res peniteat a Dei institi ilione, quae nec ex Scriptura, nee ex traditione innotescit, nobis videtur plane incerta. Sed in sententia quae tenet sacerdotem esse ministrum, Patet non esse Sacramentum, quando non datur benedicito

5 o. Agitur ergo potiSsimum de matrimonio inter duos butietatos, et quaeri potest an valere possit in ratione eontractus, quin valent in ratione saeramenti; an, hoc admisso, liceat illis hoc modo contractum a Sacramento sejungere

Quoad IR , id est, an Balio id sieri possit, ratio dubitandi duplici ex eapite oriri potest. i' Eae defectu bene

dictionis. Cοnstat non raro validum esse mlitrimonium in ratione contractus sine benedietione sacerdotali; v. g. valebant matrimonia clandestina ante concilium Tridentinum, ut vidimus (n' do , item valent nunc in locis in quibus decretum Concilii non est promulgatum, vel quando

impossibilis est recursus ad paroelium. Porro in his ea-sibus patet non adesse speramentum in opinione eorum qui tenent sacerdotem esse ministrum. 2' Eae defeetu intentionis et i quae controversia viget etiam inter eos qui tenent contrahentes esse ministros; si nempe duo contrahentes habeant intentionem expiressam non conficiendi sacramentum. Multi, praeSertim antiqui, di eum Christum, elevando matrimonium ad dignitatem meramenti sine speciali ritu, haec duo inseparabiliter conjunxisse : hinc , inquiunt, doeent traditio et Concilia matrimonium Christianorum, absque ulla distinctione et re trietione, PSSe Sacramentum. Igitur si qui vellent inire matrimonium et non Sacramentum, expendenda esset vοluntas eorum praedominans et si ferretur in contraetum, implicito ineluderet quidquid ab eo est inseparabile, ne proinde sacramentum , si eontra voluntate praedominanti vellenteXeludere meramentum, ne contractum quidem esiluerent,

eum illum nοn vellent nisi sub conditione impossibili. Alii, praesertim inter recentiores, aliter sentiunt: et quidem Satis merito, ut videtur. Nam Christum haec duo con-

47쪽

PARS I. DE NATURA MATRIMONII.

unxisse gratis asseritur ; quando enim dicitur matrimonium esse sacramentum , illud faeith intelligitur positis

sonendis. Imo contrarium verisimilius videtur: nam Christus, elevando matrimonium ad dignitatem saeramenti, non minuit vim eonsensus, sed tantum addidit vim supernaturalem, quemadmodum in ablutione quoad baptismum : Sicut ergo qui ablueret sine intentione conferendi Sacramentum, vere et efficaciter ablueret corpus, nee consisteret Sacramentum ; ita pariter, ete. 51. Ηine colligi potest, quid in unaquaque theologorum opinione sentiendum sit de matrimoniis valide initis inter haereticos qui non admittunt sacramentum matrimonii, aut ministerium sacerdotis non adhibent. -Nempe i' ob defeetum benedictionis, deficit vel non deficit sacramentum, pro diversa Sententia ei rea ministrum. 2' Si expresshmeramentum excludant, applicanda sunt quae modo dieta sunt. Sed si credentes matrimonium non esSe Sacrumentum , de eo non cogitent, forsan dici posset eos habere intentionem generalem et praedominantem nubendi juxta legem a Christo institutam. 3' Non ideo praeeish quod stat. extra Ecclesiam catholicam descit sacramentum, cum nee fidem nee surisdictionem in ministro aut SuScipiente eSSentialiter requirat. Caeterum quid servandum sit quando haereti ei convertuntur, alio Ioeo (n 3 2ISJ dicemus. 52. Quoad IIum, an scilicet licite feri possit haec 3 α- rutio , regula generalis est: In praeti confuses tenentur

Prob. et '. Religio non sinit ut negligatur medium adeo efficax consequendi gratias necessarias. Christus enim, instituendo meramenta in Ecclesia , noluit profecto ut euique liberum esset ea recipere vel negligere; sed voluit, ut qui Statum quemdam amplecteretur, Saeramenta reciperet huic statui propria, ne iis gratiis orbaretur quibus indiget ad illius onera SustetitIndu.2'. Ex praxi Ecelesiae, quae quolibet tempore curavit, Saltem generatim loquendo, ut fideles matrimonium inirent Gram Sueerdote et eum ritibus Saeris, matrimonia-

48쪽

CAP. III. DE SEPARATIONE SACRAM. A CONTR. dique inita absque saeerdotis ministerio detestata est. Id fuso ostendit GinERT, in Nistoria benedict. nuptialis. Conei-cilium autem Tridentinum, non solum irritum declaravit matrimonium quod seret aliter qu,m praeSente paroelio , ut poStea evolvemus, sed et benedictionem sitam in his verbis, DO BOS conjuncto, ete. , vel aliis similibus, prae- Seripsit , quamvis non Sub poena nullitatis : eam pariter praeseribi a Ritualibus factum est omnino notorium. Ergo, ete. Dixi qeneratim loquendo e sunt enim matrimonia quaedam quae sunt approbante , permittente, aut tolerante Ecclesia , etiam quando non ita gravis adest nee Sitas , et quae, saltem in multorum sententia, eorum pra Serum qui Stant pro sacerdote, dici possunt valere tantum

in ratione contractus.

Sie 1' Ecclesia permittit matrimonium per Procumtorem et negant tamen graves theologi , ut EsTIUS, SYLVIUS, ete ., haec eSSe Sacramenta. Sed alii communius affirmant, quia reperiuntur omnia ad saeramentum requisita et nempe materia, quae in contractu consistit; forma, sive posita Sit in verbis contrahentium, sive in benedictione sacerdotis; et demum minister, eum intentione faciendi quod facit Eeelesia. Nulla videtur ergo ratio sufficiens cur non eSSet Sacramentum, Si Serventur conditiones requisitae. Unde monet SANcuEZ eum qui sie eontrahit teneri permanere in statu gratiae tempore quo probabile est procuratorem nomine ipsius initurum esse matrimonium: alioquin graviter Meraret, Sacramentum recipiendo in statu peeeati. Attamen theologi prudenter eonsulunt ut qui matrimonio per proeuratorem Juneti sunt, vel iterum ipsimet coram parocho et testibus contrahant, vel saltem, quod ipsis absentibus actum est, praesentes ipsi coram Ecclesia ratum habere declarent : sed observat BENEDICTUS XIV, ex communi opinione hoc minimh necessarium reputari,

sed majoris duntaxat eautelae gratia laetendum suaderi . Observant pariter theologi parochum non debere propria auctoritate talia matrimonia celebrare, quia ex praxi h dierna Eeclesiae vix inter alios quam inter principes sunt.

49쪽

PARS I. DE NATURA MATRIMONII.

Bute primo casui satis assinis est easus matrimonii initi per litteras, de quo antea (n' 2d ; item matrimonii eouditionati (n' 18 . Sed agnoscendum est hujusmodi matrimonia ab Ecclesia communiter non permitti.Sie r Ecclesia permittere potest matrimonium fidelis eum insideli, et certe olim permisit: et tamen perielitatur Sacrumentum, ex dietis (n' ds . Sie dy permittit aliquando matrimonia mixta : et vetat ne detur benedietio, sine qua tamen valere nequit Saeram

mentum in multorum sententia.

Sie d' in secundis nuptiis olim, juxta plures, non da batur ulla benedictio; hodie tamen iis non denegatur bene dictio essentialis, ut diximus fae d3 .

Sie 5' quando matrimonium irritum fuit ex cauSa οe eulta , obtenta dispensatione, conjuges compelluntur qui dem yd renovandum consensum, non vero ad Se SiStendum eoram parocho et recipiendam benedictionem. Idem dicendum de matrimoniis etiam ex causa publiea invalidis, quando eoneeditur dispensatio in radice. Sed ibi adest semper aliqua urgens neceSSitra. Sie 6' quando conjuges matrimonium valide inierunt Sine benedictione (quod pluribus modis contingere potest , testis est BENEDicaeus XIV, O SVRoc. I. VIII, d. XIII, D' 8, olim praxim Ecclesiae non fuisse ut ad recipiendam benedictionem induceret: hodie tamen hortatur ut Stea videbimus (n' 2 8 . Ili Sunt casus circa quos unusquisque revereri debet diSeiplinam Ecclesiae, quae, ubi est conspicua, nobiS SempereSSe debet norma agendi, quameumque opinionem Speeu latiVam in quaestionibus rentroversis amplectamur. Unde theologi praesertim qui tenent sacerdotem esse miniStrum, non pοMunt dicere exstare praeceptum divinum quod obi get absque ulla exceptione ad recipiendum saeramentum quotiescumque initur eontractuS.. 53 Sed quaestio moveri potest, utrum ratio sit SUUI-eiens non statim recipiendi saeramentum, quGRO SPOmistini indispositi Scilicet maxima in praxi occurrildissicultas quoad sponsis qui adduci queunt ut matrimonium prob

50쪽

CAP. III. DE SEPARATIO FE SACR M. A CONTR. dg

positum ad tempus differant, et tamen non sunt sumetenter dispositi ad sacramentum suseipiendum. Potratiae eon- fessarius vel pastor illis permittere, aut etiam Suadere, ut ineant matrimonium solum in ratione eontructuS, Suer mentum suSeepturi, quando ad meliorem frugem redierint 2Aevondemus id minime sieri posse, saltem attenti hc-dierna Eeelesiae diseiplinii. Prob. Vel suadebitur hujusmodi sponsis ut civiliter tantum matrimonium ineant, prout volunt Tabaraud et alii novatores; vel admittentur ad contrahendum coram Eeel via, omisia tamen benedictione consueta, et eum intentione non reeipiendi Sacramentum , prout proposuerunt quidam theolοgi, quamvis haud asseveranter. Atqui neutrum Ex his duobus seri potest. Non IRM: etenim matrimonium non initum eoram Eeelesia, sed tantum coram ossiciario civili, hodie in Gallia irritum foret, non solum quatenuS Sueramentum, Sed quatenus contractus, ex decreto concilii Tria

dentini, quod vim habere independenter a sanctione legis civilis postea ostendemus: prorsus ergo reseiendum illud Systema, quod iis solis probari potest qui non emn eunt pintestatem Ecclesiae in ferendis impedimentis. Non IIum: nouenim potest sacerdos οmittere benedictionem, quin agat contra generalem Ecclesiae disciplinam et Ritualium pri Seriptiones; et quin Saepe adstantibus non leve seandesum

generet. Nee sponsi possunt excludere intentionem reeipiendi Sacramentum, quin se reos mustituant fictionis, quae non minus veritati quam religioni esset contraria. In- Super quis non videat plerumque eontrahentes, qui inee tas theologiae speculationes ignorant, matrimonium sist inbium vel pro nullo habituros esse, vel saltem multis ambagibus fore implieandose

An autem ad vitanda mala quae ex prosanatione Sacra mentorum, aut ex matrimoniis mere civilibus ae proinde invalidis, quotidie apud nos, proh dolori oriuntur, expediat ut Eeelesia aliquid immutet in sua disciplina, nostrum non est euriosius expendere. Satis sit animadvertere non omnia GSe immutanda unde peccandi occasionem neeipiunt

SEARCH

MENU NAVIGATION