장음표시 사용
11쪽
IN PER I c. CONC. uasle,atque ad uerbum deprompsisse tradit, secl. alios etiam complures 3c historicos, & philose- Mos,atque oratores idem diligenter secisse demonstrat.immo uero in tanto honore ipsius scripta suisse commemorat, utpra clanissimi historici, de oratores illa ueluti regulam quan dam scribenda historiae sibi propoliterint,&quasi terminum quendam statuerint,extra quem egredi noliceret iis,qui in rep uellent excellere.Q ut tamdeum tot laudibus assicit, idem eundem labibus, ac maculis multis aspergit . siquidem ipsius de diuisionem,mordinem amplificandi usum, .c-cionumque multitudinem reprehendit; multa
etiam corrigit, & emendat; sed in primis ipsum dicendi genus accusat; id quod etiam in altero ad Ammatum libelri apertius declarat. Id quod mirabilesvideri possit, cum Demetrius Phal reus multo quam ipsoartate maior & rhetor, &philosephus eximius miris ubique in stio de descendi generibus aureo libello Thucydidem latii
pridem laudibus exornasset: immo uero, cum magnificum ei dicendi genu quod reliquomui omnium dignissimum esse uult,attribueret, ex dem fere omnia, quae a Dionyso reprehendui tur,ipse laudasset; atq; ad hoc magnificuri or trinis genus maxime idonea, atquz accommo data
12쪽
data esse demonstrasset . Simile, atque par iudi-eium fuit etiam Dionysii Longini, qui, cum in sublimi illo suo dicendi genere hunc in primis
nobis imitandum proponat, quaecunque uituperat Halicarnasseus, ipse mirabiliter commendat. amobrem etsi sicilis Thucydidis defensio aduersus Halicarnaseum proponitur et tamen hoc in praesenti relinquemus: praesertim uero cunon in elocutione, sed in inuentione Daucydia dii esse uelimus. in qua quidem, & in iis, qvie ad sententiarum grauitatem,enthymematum vim, de affectuum motum pertinent, mirifice ab ipso met Dionysio laudatur. id quod etiam repetit in epistola ad Cn. 25peium . atque Cicero eum
ita crebrum esse rerum frequentia iudicauit, ut uerborum prope numerum sententiarum numero consequatur, ita porror uerbis aptum,& pressum, ut nescias utrum res pratione,an uerba sententiis illustrentur. Illud autem, quod ex Marcellino, Dionysio, ipseq; met Thucydide colligitur , non praetermittendum esse duco, Thucydidem dedita opera, ac summo studio huiusmodi dicendi genus sequutum esse . cum uideret ws,qui ante se suissent, scriptores nuda, tenuiq; 'ratione usos,atque proprietatem magis, quam Iopos adamasse, uerborumq; compositionem
13쪽
ir IN Pgarc. CONE simplicem consectatos ; Herodotum uero obnamenta quidem, atque uerborum delectum adhibuisse,at neq; uires, neq; magniloquentiam attulisse. quamobrem propriam ipse dicendi sormam,atque a reliquis historicis,&ti uulgari constetudine remotam delegit, magnificoq; , atq; sublimi hoc, quod videmus, exquisitissimo ducendi modo usus est.itaq; Cicero in Orat.sic ait. Θο masssum Herodotus, ThucydUtiq; mirabiles, quorum aetas cinn in eorum tempora, quos nominavi,incidasset
lavi lime tamen ipsi a tallus duiuis , uel potius ineptiis abfuerunt: alter enim fine ulli alebris, quasisidatus amnisi fuit i aeter incitatior fertur, o de bellicis rebus canit quodammodo bellicum. Imitatus autem hic esse iudicatus fuit Homerum in delectu uerborum,& in accurata compositione, & in firmitate, pulchritudine, celeritateq; orationis; Pindarum in magnificentia,& sublimitate characteris; Gorgiam in comparibus,&oppositis; & Perdiccam Chiuin diligentia nominum. Historiam scribere asegressus est ab initio belli Peloponnesiaci, eam autem exortiauit in Aegina insula, ubi, cum in exilium ab Atheniensibus ob res male gestas apud
Amphipolim uigesimo belli anno mi esset, otio uacauit. Hic ueritati adeo studuisse sertur, ut apud La edaemonios,&apud Athenienses,
14쪽
C o M M ab T A st Iu I3 qui uera sibi nuntiarent, summa mercede con- ductos habuerit. itaq; eius historiae appellatae sunt, ac propterea etiam historia ei est consecrata. Non potuit tamen morte ante quinquagesimum annum praereptus historiam perfisere. nam etiam octauus historiae liber ceteris . incomptior est . quo factum fuit, ut illum nomnulli eius filiae, aut Xenophonti adscriberent. .
itaq; Dionysius immerito in hoc Thucydidem reprehendit, quod non ubi promisit historiani finierit. Ac de ipsius quidem eloquentiae laudibus, hactenus. Nunc, quoniam conciones eius . a Cicerone in Orat.ob obscuras ipsarum, abditasq; sententias, id quod in . oratione ciuili ut intium esse uel maximum censet, a serens, dc p blico usu remouentur ', id quod etiam cum eo, quod ab Ariit Rhet. teri. praecipitur, consonum est, cum ait. Concionum elocutio umbratilis utique pia romtitudinem imitatur, quia pianto maior turba βι it, tanto longius spectatur. quare summum sudium in
utraque inan malumqt uidetur. his de causis, ne meu .
his auctoritatibus iudicium condemnetur, illud opponendum uidetur. quod in dicendo uitium esset uel maximum, id inscribendo laudatisiimuesse: est enim, ut ibidem docet Arist. longe di- ueraclocutio eorum , qui dicunt, de qui scribunt o
15쪽
ma,contentionum vero, qme maximetim agitione comam
cta. quare paullo post addit. Qui lintersere
ramentur orazaemes , fgae Fidemscriptarumsumet,in comentionibus ari y q- uero Gaurum quoquam bene babita, en inter manus uulgares babentur. His adde,
quod Demosthenes ipse , qui dicere ex tempore putabatur, notatus est, quia oratio eius lucernam oleret, idest, quo d ubique accuratissume,& quasi ex scripto diceret, quod etiam inducant eae partes orationum, quas ex una in alte ram transtulit, ut Homerus uersus. Accedit etiam id, quod in primis me mouet, quod in no stro Senatu doctissimis,sapientissimisq; tantum uiris reserto, ad quorum iudicium, & uoluntatatem, ut oratio nostra accommodata sit, nobis est omne studium, curaque ponenda, nihil non exquisitum, dc elaboratum, quodque in primis grauitatis plenum si, & omnino sententiis, rationibusq; resertum, quales sunt huius omnes conciones, afferri oportet. Est etiam illud animaduertendum, quod non eadem ornamenta, dc eundem apparatum capitit hae conciones,quae
sunt historiis insertae, de quasi castrenses sunt, atque illae, de quibus tunc praecipit Cic.& Arist quales sunt illae, quae uerea Cicerone, Demo- . stlis
16쪽
Co M M ENT A RI vn a ystheneque recitatae sunt. Verum his in praesenti praetermissis, ego hanc potissimum concionem' interpretandam suscepi, quod inter ceteras Onavnes pulcherrima sit, dignissimaq;, in qua studii de obseruatio singularis adhibeatur, idque non ' meo, sed Dionysii Hesicarnasset iudicio, qui de
ea sic iudicat. Ex concionibus vero illam magnopem sum ad tragus in primo bbra tbenis balitam a Pericli, in qua astur,ne Laccis otius Atheniensis cedunt ; cuius hoc ψὶ initium. et ς μ ν quae quidem oratio, Gquod ad flententias attinet, druine est enuntiata;., quod ad compositionem partium, V figurarum non cohaerentium , U coardiarum mutationes lyediat, minime auribus est mole,la . in qua omnes eas uirtutes, quae in concionibus serpantur,adbibitas videmus. Quare cum adeo admiratione, studio, imitationeq; digna haec ora tio sit, sequitur, ut ad ipsam explicandam nostram merito operam,atque industriam conserimus. Cum autem tria sint, ut docet Arist. ex quibus omnis constat oratio; is qui dirit, res, de qua dicit, επ is,ad quem; quorum cum persecta ab oratore cognitio tenenda, tum ratio in dicendo diligenter habenda est, quippe in quibus eloquentiae uis omnis consumitur, es ex quorum uari tate diuersitas.omnis praeceptoriam orituri lacii
coJc nos his in praesenti Periclis oratione Etapli,
17쪽
1s IN PER I c. CONC. catis,deinceps artis praecepta indagemus; atque ab his,ueluti προυγιν - loco praepositis, expositionis initium ducamus. ac prunum de ipso, qui loquitur,Pericle dicamus. De Pericle. Magnus ergo uir Pericles, ac prope auctoritate, & gloria princeps ciuitatis Atheniensis suit: i squidem multorum, & maximorum philosophorum consuetudine usus Pythoclidis, Anax, gorae,qui ob diuinam sapientiam indicebatur, ac denique Damonis, ut ex Platone in libro de
natura hominis apparet, uarias inde, excellen-
q; sibi disciplinas compararat, δc cum ad has ingenii acumen adiungeret, inde, ut censetSocrates in Phaedro, dc mentis sublimitatem, & indicedo uim sibi peperiti ex quo deinceps Olympii cognomen inuenitretenim frigurare,tonare, de Graeciam permiscere dicebatur, leposq; in il lius labris liabitasse a ueteribus comicis ferebatur. Verum cum adeo in dicendo ualeret, fiebat tamen, ut ob naturalem quandam in rebus omnibus grauitatem , summamq; , nec eam tamen inuidiosam, immo etiam popularem seueritatem rarius ad dicendum accederet, seq; ad res maximas tantum,ueluti Salaminiam triremem, reseruaret. Quin etiam ex ingenua,moderataq;
hominis natura,sive ex incredibili eius in patria
18쪽
amore, & caritate eueniebat; ut, siquando mshggestum ei esset ascendendum, animi timore, metuq; semper aliquo perfunderetur ι quare ab initio uota Diis, nc uerbum sibi, quod minus drep. ret,in mentem ueniret, facere solitus eraneademque sertasse de caussa accidit, ut nulla fere stripta praeter decreta quaedam, ut inquit Plutarchus, siue etiam oratiunculas quasdam, quas uidetur significare Cicero se uidisse in Bruto Ietiamsi illas Quint.falso illi attribui existimarit, ab eo in lucem edita suerint.Sed ex eiusdem presterea probitatis I moderatio isq; sonte ille etia, qui de Fabio Maximo est attributus, prouidenariae= cautionisq; salutaris habitus emanauit: ob que D etiamsi inter reliquόs onities Atheuienses duces brtissimus, peritissimusq; imperator haberetur, nunquam tamen totius ceriaminis aleae, eriti uoluit. Quare cuili ua omnia fere, qtiae tunc incidet elit be a gerenda praetorpius: utque etiarn αντοκράτωρ aliquando electus esset,ea omnia sine uulnere, atque etiam sine uli,
militum detrimento, quos etiam, quod ad se a tineret, im mortales fore praedicare solebat, seli- cisiime confecit. His igitur tantis, tamq; priesaris uirtutibus pericles praeditus ad remp. acces , sit .cumq; duae inrep. Atheniens paries cssent C locu-
19쪽
i 8 IN PER I c. G QN . locupletum una, altera tenuiorum, ipse populi partes amplexus est , tum ut praesidiis se contra
inuidiam, tyrannidis suspicionem, ostracismi ;le em muniret, quae ob diuitias, generis nobilitatem,amicitias multas, eximiasq; uirtutes, de inprimis,quoniam, ut plutarchus ait, Pisistrato sibmilis esset, sibi uehementer timebat , tum uero maxime,ut uires inde contra Thucydidis, Cimonisque diuitum partis potentiam compararet. qua in re liberalitatis praecipue popularis aurae optimae captatricis instrumento usiis est: ex propriis enim facultatibus pauperes multos alere, senibus uestimenta praebere, petentibusq; nihil negare solebat, propriorum etiam agrorum maceriis ea de causa deturbatis cuicunque fructus permittebat. quin etiam non lum de sito, uerum etiam de publico, dum remp. admini .straret,liberalissimus,munificentissimusq; erat:
speectacula enim, epulasq; plures saepius instituit ; aedificia multa, ueluti naualia, moenia, po tum,murumq; medium, ut refert Plato in GomWia, aliaque multa, quae a Plutarcho diligentius enumerantur, ut inde populus lucri occasionem haberet, sicienda curauinti iremes etiam quamplurimas aedificauit, easq; sepius,'multas, ut de naualis turba,quae plurima erat,aleretur,emisit
20쪽
sic: quin etiam illi primus stipendia praebuit, idemq; etiam primus de peditum stipendio tulit, quod Plato in Gorgia,& Vlpianus ad orationem de syntaxi prodiderunt: similiterq; iudicii
bus mercedem idem constituisse, & Areopagi praeterea consilium in populi gratiam imminuisse, eiusq; auctoritatem assiix se, ab Aristotele secundo Politicorum dicitur: ut alia omittam plurima, quae ad popularem gratiam captandam pertinentia i Plutarcho adiiciuntur. Quo factum est, ut quemadmodum testatur plato in Alcibiade primo, non apud suos ciues selum, sed apud uniuersam prope Graeciam, multasq; Ba
barorum gentes omnia posse uideretur, ipsisq; , ut idem confirmat in Theage, uolentibus Athcniensibus dominaretur. unde In eum resp.Atheniensis statum deuenit, ut, quemadmodum censuit Thucydides tu secunda historia, uerbo qui
dem status popularis,re autem praestantissimi uiri dominatus esset . quem quidem ut ab initio 'sibi compararer, etiamsi, ut existimauit Socrates in Gorgia, insolentior, arrogantiorque populus Atheniensis ab eo redditus erat, posteaquam ta
men Thucydidis, Cimonis, Demosthenisq; potentiam imminuit , non ita omnia populi libudini .concessitis ed modeste, severe, laudabili-C a terq;