장음표시 사용
321쪽
DR IUUENT. INSTIT. PRAECE P. UT OCULIS U T I I UVE-
Ne pasta, ut Salomon inquit, uagentur oculi, sed
rectete praecurrunt. QUALIS CURA NAN v v Μiuueni habenda.
Manim fordabus careant. Et,ut Poeta dixit: Et nihil emineant,Crsint ne orditos ungues. Dum iuuenis ci uiro aliquo gravi colloquitur, 'manius compositas habeat, nec ut rubiiciuestre in mores,inter colloquia aut manibus gesticuletur,aut e mi'tra plinus quae insiderint,carpat.
. Q. VAS PEDUM CURA IV- uenem deceat.
Inter colloquendum iuuenis pedes coii Aos bd beat ita more ebrioruhuc illuc vacille id quod moni- tum non eram, nisi Cr id iuueni ornamento esse,sutis certo scire. Aliorum membroru γ π- CT curam,inpraesentia no restrum, tu quod infiniti laboris situm est, tu quod membrorsi primarioru cura τροπι is αθυ Id est, adoleis ostendisse,satis duco. Q ueHer non pararefruti R ς digni.
Ponam incessu utatur,σ de illo pauca sub cium.
dignus quis. Recta incede,er uiae tuere sint, nec decisa ad sextram nec nistrum, Iesie a malo, haec Salomon.
322쪽
cur enim no ex illo potius quam alio scriptore, iuueni tutis mores firmems ut qui liritu Dei ad latus, Gno-m christianae metuti semper inmugestatas, inibia credas potius edidit. Huc referer illud ciceronis ex lib. Os claru primo: cauend- Ut aut ne aut i ditatibus utamur ingressu mollioribus,ut similes pompar ferculis esse uideamur: duim festinationibus suscipiamus nimiis celeritates,quae culiunt,anhelitus
uentur,uultuHmutaritur,ora torquentur. Ex Psebgs magna significatio fit non adeste constantiam.
Q. UALIS CULTUS IUXTA U Mstitus corporis iuuenem ornet.
cu no parti referat qui cultu,periter et uestitu corporis iuuenis utatur, libet Cr de utros pauca sub cere: Sint procul n nobis iuuenes ut 'mina compti, Fine coli modico, orma virilis cina Forma uiros neglecta decet. De uestitu iuuentutis no est quod multa praecipin tot fere genera uestitus sim quot rationes existunt, proinde hoc admonuisse satis sit, ut iuuenis uestitu se digno ornet. Et hoc inu cum primis curet,ut membra uirilia obtecta, ab hominum obtutibus remotu sint: quae enim,inquit cicero in lib. Olliciorahi primo, mα tura occultauit. adem omnes qui sana mente δε- re' mouet ab oculis,ipsis necesitati dant operist quam
323쪽
ctuit Ecce,iuuenes perfricta ronte,coram honestifissimis puellis, coram integcrrimis matronis, coram ipsis etiam praeceptoribuου, membra illa uirilia impudent me ostentant Et uti a p ceptore admonerur, ut illa obtegant, nescio quot paralses ci imprecatur: hi hos sane Gnaedos, Academiarum moderat es, uel graui me anmaduertere deberent. Indigna enim estruuentute in tanta inruerec diu adolescere indigri est istam iuuerecundiam inultum existere.
Q. UALES MORES IN ME Hs Aiuuenes deceant.
cum pleris iuuenes adeo inepte, adeo rustice sie inter prodendi juxta coenandis gerant,proinde .er de mense moribus pauca praecipere duxi. Atqui mores inter cibum capiensi iuuenes ornent, Ovidiust paucis uesiculis ficit me complexus est: carpe cibos digitis,est quidam gestus edendi: Ora nec immunda tota perunge manu. Neve diu praeburae dapes ed de fine citra Quam cupias,paulo quum potes esse minus. Et ut obiter quos hoc admonea,iuueni inter prande dura,coenandum,comessandum, ebrietate fugiendum esse. Tam quod siterae sacrae eum chrilhams interdicant.Sic enim Lucae 21. CHRIsTus inquit: a- et rine gravetur corda uestra crapula et ebrietate. Et F A U L v s ad Romanos i3. inquit: Tunquam in die
324쪽
composite ambulemus, io in comessutionibus et ebri tutibus. Tum quod nustu res sit, quae plus malam iuvenibim adportet.Hinc enim,ut Pisivi scribit, pillar 'μμμ' er genae pendulae, oculoruulacra,tremulae manus effundentes plena uasa,ET quae sit poena praesens )βι-rialessomni,er inquies nocturna. S domo in Gnomis suis: vinum, inquit, subsannatores Aci π tumultus ebrietas. Verum quod omnia inulorum utimis est: Ebriosos P A v L v s regni Dei haereditatem non consecuturos,in epistola ad corinthios priore,cap. 6. scriobiter. bit. Et haec quidem de ebrietate fugienda iuuentutem admonitum uolo. Quods bibereuolet, ita
bibat,ut Ubiciu praestent mensq, pestas seu ic enim Ouidius in primo artis. Sed cur non alios quos id Poetae uesculos restro largi inquit,praecipue uino stimidula caueto Et nimium Miles durru bella manus. Occidit Euotion stulte data uinu bibendo Aptior est dulci mensa mer-s ioco.
Atq; utinam iuuentus studiose Romuli regis illius
Romanorum exempla inter bibendum aemularetur, qui ad coenam a quodam inuitatus,cu non ita multum
bibisset,quia postidie negotiu habere ei dicunt: Momule, si isti omnes homines Acian uiuum uilius'. - Tum AEGImo vero cum uantum quis uolet δε-
325쪽
DE IUUENT. INSTIT. PRAECEP. 297
. brias,lit aequum est,copolatiunculas adamaveri σinter praebibendium aliquid fieri agat, ne Cr hoc tempus frustra adstuat. Niniim menis praebilitum sim compotori,uesculo aliquo ex tepore conficto praem Et ut docendi gratia exempla pauca subibaam.
bibendi. Hoc tibi rhe xstiroe pocltum doctaresiodulis.
vellic, Praebibo quicquid id est pocli studiost Iacobe. Velm, VIam bibo eunde statim me Petrectequare bibendo. Vbi is cuipraebibitur,relondere poterit uersiculo' quos, eiusdem artis hoc est, extemporario. Et hoc quidem uel pentametra,velf potest,hexametro: sistrisiustis Petre diserte tibi. in Urifc, sit 'ix Adm,potus utrici; tuus. vel si Accipio oblatum pergrato pectore poclum.
inter cibum capiendum confabulari debeat. In mensa iugenes nec omni no mutisint, nec nimisi
loquaculi quidem istud tristis,hocstolidae mentis minum est. χου sicia loqui uolant, de rebus boneet s
326쪽
Anserina. suilla. Ouilla. Bubula. porina. ruina,
stis, et illis e quibus tam ipse quam alij couictores me liores abeuntiloquantur.Eu ut sua quandam femonium, qui iuuenes inter ededum deceant, comonstrem. Aliquando de nomenclaturis seculam, quae in men esum apponutur,interbesiermones constrant. Aliquum do de uari s potus generibis confabylentur. Ne u ro armili fuerit asta, quae interdiu vel a praeceptoribus audiuerat,vel priuat suo Marte legerat,veluti contentionis malim in mediu con cere, et aliorum quos
de illis smtentiam inquirere. Non ineptu fuerit er de carnium uarietate, salubritate, facili digestione disserere. Nimiru aues imbecillius alimetu bufficere quamqgadrupedes, praesertim quam fure, sed cococtu facilius. Anes iuniores ueterim humidiores existere u-xta coctu faciliores,tu alimenti validioris.Anstris carnem plurimu superfluitatis in humano corpore relim quere, re cocoqui. Praeterea carnesiuillam ualidam
quidem esse,sed ex illius e se alimentu contrahi er gla ψι ,er haud facile disipatu. Ouillum carnem superfluitatibus redundare, malis succi esse. Bubulam
carnem, atram bilem parere. Leporinam carne cras succi existere.cerui came durum coctus difficile praebere alimonia. Haec Cr huiusmodi quae in alias, tu in Paulo Aegineta truduntur inter comedendu prorisenere admodum et decora, et utile erit: tum δε quis quid
de hac uelitatae, dehac uel alia stra, dehoc uelit opifici
327쪽
Ictumgenere,quod memorabile sit,uel legerit,uclau
Ii x qu d pedisssem prere lepus. sic eiusdem est illud Anstre: . Hecsicruduit uuis Tarpeia templa tonantis: Miraris,nondum 'cerat illa Deus. Sic Putn.de vulpescribit,animal essesolerti duditu, Vulpes, ut quod dure ad glaciem adposita,coniectet crufitud, nem gelu. Sic de ceruis scribi quod cum erexerint uu Care
res acerrimi auditus,cum remiserint urdi existant. . Huc refer exsermones de lacte. Nimirum lucco- Lacim alere quide corpus, sedgingiuis dentibusq; olli
cere.Lac caprina mediocris esse μου antiriouilli crustioris. Huc accerse Cr colloquia deoin Gallino oua, rum, Uanormis ova prima existere. sorbilia mei descendere,etgutturis asperitatem lenire,reliqua omnia coctu difficilia existere.Porro rictu issatagi-. ne omnium fima elyc. Adhaec ex de uini generibu3 pa Vini corireriquod uinu alio praestantiariquod magis nutriat, με
iuuentvi confabulabitur. Sic mdsi non um nutrire, sed rubicundu magis . Getem rubiciundum vinu non
328쪽
Acile tranfimitti, ac minus alere,er id multo minus, is album existat. Sub haec inter comedendil er illud non ab uiam eritis iuuetus inter se colloquatur Uir-s MDε, uel Theocritum, uel Homeru uersibus uisexpresserit. cusmodi est istud ut er huius rei gusti quendam praebeam ipud Virgilum in Eclogis: Vt uidi ut peris,ut me malus abstulit error. QRem uersculum ex Neocriti I illa appositi me traduxit.
lusimodi est er ille uersiculus Ecloga 3. iNec dis illis de poculis uerba Dieno Labra admouista condita seruo. Quem ex Theocriti idolii Iollio primo belli ime riuauit:
Est apud Virgiliis ini. Aeneidos Periphrasis
venientis noctis: iVertitur interea coelum Cr ruit Oceano nox inuoluens umbra magna terramq; pol s.
Hanc Periptium ex libro Iliad.Homeri Φ. trivstulit,uersus Homerisint:
Et quod penooblitus eram, inter comedendum de sacris quos literis menes costrentier in memoriam reuoca t
329쪽
DE IVVENT. INSTIT. PRAECE P. 3og
reuocabist ea quae ab eruditis cocionatoribus audiuerint. conferent niter se locos quosdam P Avvi, qui prima fonte pugnare uidetur. Pluribus mone quolibus fermonibus inuentus inter edendum utatur, idq hoc nomine, quod exploratu habeam, quammuolis, quam obscuris fermonibus omnia prandia,Omnes coe nae,omnes comessationes iuuenu perstrepant.Qisotus
enim quis uel Latine loquitur s quotus qui': inter
prandiu,inter coenam uel uerbulo rem,quaris modo mentione inieci, minit Optimus fere conuictor est, qui quam lurcoma euomat. Bellus conum est, qui non nisi Bacchu, Venere, Cyneficio quae alia μηδε Mest, n5e a, ut PAvLI verbis litur,eiluti caetera cum Do μ- v micius de quolibet uerbo otiobo a nobis ratione ex cturus sit, lib. u.curabit iuuenis,ut siemonis rationem habeat,er nihil dicat, nisi quod,ut P A v L v s inquit, Que οἰολομ proximi redundet. Neque vero inter comedendu,tantum ne ossiermonibus lup ab
dis er uanis scateat, cauendii est, sed ubiubi erit iuuenis,ne quid pestilens, ne quid lurcu euomat, proste'
ster semper cum gratia sitsule coditus,ut sciatis, qκ qμα
modo oporteat uos unitan retondere. πλut hoc obiter indicemsermonesule conditum, P A v L v s --
330쪽
tat lassum.Et bactenus quidem de sermone iuuenibus digno, ultra modii, uel potius intra modum diximus.
CVm, q*α citra corporis metuti sustipiendast, quam fieri potuit paucifimis, a nobis disctu sit, mucula quos de animi cultu, ut et paulo ante
receptam,iuvenes admonebimus. Primo Gnniu curet enis, ut antali diuinae particula durae, ut Horatius
inquit, claris uirtutibu3 politicis reddat: cui modi sunt,supretia, prudentia,pietate, iustitiaiberalitate, temperantia, dotia, Cr si quae aliae uirtutes polit,cae existant. Deindes ad bonus literas discendus tradituε est, a Deo Opt. Max. prostem in literis succest sum petat. siquide ut literae bonae Dei dona punt, i. Ucorinth. n. ita quos illo fortunante in istis progressum facimus. Sic enim inquit Salomo: Deus ex oresilio sapientium cientium, Crintelligentia largitur, rectis dat successi .Nubi iuvenis literis opera navare o ceperit irgeat instιtutumonDM uocationi ut pA L i uerbo utar as Poeta scenae ferata, anima induincem,credere ta Deo exo esse praeceptori ad bi manitatem in*mandus creditus,non officiu uini cia quam in re alia quapiammon quod Crbe digni sit,CT Deus velit, praestet. Vult enim Deus, ut pii