장음표시 사용
171쪽
Aae secando anno fui Pontificatur, scilicet anno ra93. At nota haec temporis inno. stro Lodiee non ad Chronicon refertur , sed ad Proe inciata Concilium , de quo mox, in Beelesia S. Laurentii celebratum . sic enim-habet, Codex: praesentem -- super Croπisam eo itavit. Hic seeundo anno fui Pontificatus , scilicet anno Domisita Eeessa S. Laurentii ProvinetaIe Concilium celebradit. cId ex chartaceus . Dec. xv t. vitam & epistolas continens B. Hosannae de An. dre is . Collesit ista meroumue Nantuanus Prior Monasterii S. Mariae Montis Oliveti, inseripsitque Reverendiss. in Christo Patri , oe vomino D. Set mundo Cardinati Mantuans , ae Ilustrissimis Mastuae Priacipibus Francisco, oe Uabeuae . Codex chartaceus fol. Relatio s a Boluetio primum . deinde a Muratotio est ita T. t x. Rerum Dalicarum J F. Nicolai Boreontine s Discopi facto Clementὶ PP. V. de gestiι ρeν Henrisam VII. in Italia ab anno 13 Io. usque ad annum III 3. Codeκ membran. saeculi κrv. q. In eo Cantica Canticorum secundum Fratrem Hagonem; item Americi do Bergamo in Cantica, re Λpoealyplim. Codeκ chartamus seculi xv. q. continens Paulii Oeos historiam. Codex membran. 8. saeculi xxv. Regula sororum ordinis S. Garae eum epistola Iohannis S. Nieolai in eareere Tulliano Diaconi Cardinalis ad easdem sorores. Codex membran. q. sine. xiv. Psalterium ἔ tum in nomine Domini Amen, incipia Breviarium secundum consuetudinem Monasterii Sancti Michaelis de Clusa , ossieta nempe in Dominieis, feriis, ae Domino nostro feliis diebus recitanda . Memoratu dignum est , quod ibi testitur ante ostietum SL Sacramenti Eueharistiae riseipit Officium Sacrae Eucharistiae , quoa d bet celebrari feria quinta post octavas Penteeostes, quod ordinavit Iacere Reverendus Paιer Dominus Guulermus de Sabaudia Abbas S. Miebaelis de Clusa in Capitulo genernii currente anno Domini Isis. ordinem Μissae, paveasque Missas sequuntur in alio ejusdem saeculi xiv. ω-dice Sanctorum omela a die Natali S. Stephani protomartyris ad Coneeptionem B. Mariae, cujus quidem omelum mutilum est; tum habes eommune Sanctorum. Ad idem Monasterium S. Μωhaelis de Clusa videtur eodeκ spectasse. Codeκ membran. ineis xv. 8. Onexandνo de optimo Imperatore ιraducto da lea-rua latina in Italiana da Chri soliomo Colon no. Item albii Tibulli carmina. Codex membran. 8. saec. xv. Leonardi Florentini Nu m Arretini λὶ adIoannem Franciscum Gontuam principem Μantuanum de origine Urbis Hantuae ; scriptus est autem libellus en Furentia sexto Kal. Iunias r i 8. Exstant in eodem codice haee Pauui Masii Meromam Canoni et Regularis . r. ad saeras Monialas Corporis risi Venetas de exhortatione Μonastea liber. a. epistola ad Moniales ordinis S. Benedicti de ρe ectis e innotea . 3. ad insignem viduam Claram Venetam de perfecto amore in Deum libet ius. 4. de adulestentιι Sιlvestri eonversione. er divinarum litterarum dignitate sectanda . epistola ad Iobannem Ferrariensem . 3. ad Clarusmum Hram Patricium Andream Mauroeenum Venetum de eousolatione filii. 6. ad L Guieum Sabinum de iacta amicitia in Christo. perseverantra eamiae virtutis.
dex membr. r. latc. κIv. continens miracula B. Μ. U. cxxxiii. Initio adscripta
hae et legas charactere, qui saeeulum xv. prae se fert: Hanc tibriis donavit Reu. Pater Frateν Guillelmus de Mediolano Ordinis Praedieatorum loco Raconixit S. Vincentri . . Codex mea bran. saec. xlv. 8. Incipiunt Camula Eecle astuorum o serum . Sunt autem cκκκ tr. , ac Benedictinorum coniuetudines exhibent . Capite dictu. agitur, quo ordine inungantur infirmi, atque Unctio praeseribitur ante Uiaticum . COden chartaeeus saec. που r. q. eontinet autographum Vistrationis , o reformationis Abbatiarum ordinis inferciens tam virorum . quam mulierum in Bisontinensi Diareefi peractae a. rs66. a D. Iohanne de Laiseisin abbate Caritatis Husdem ordinis. Inseriptum est opus S. Λugusti ejusdem anni ab eodem Λbbate x manu climilibrem Sabaudiae Duel. Code κ chartaceus fol. ωα xui. Ineerti, sed eruditi Auctoris opus in undecim
capita distributum de νασο, situ, M asis auo retiis ad augustam . Floruit Au'etor
172쪽
ctor post Alaxandrum de Alexandro , immot & post Constantium Landium , euiusti bellum numismatum citat ea P. II . Codex membran. saeculi x rv. 4. Haee in eo reperiuntur. r. Relao o . T ioniae ide Aquino I super quibusdam dubiis inovem sunt j ad Dueissam Brabantiae.
a. liber de perfectione vitae spiritualis editus a Fr. Thomade Aquino vims Prae- dieatorum. 3. liber de Rege, Θ Regno editus a Fri Thoma de Λquino ordinis Pri a catorum o A. liber de quatuor virtutibus fecundum dia. Θ exempla antiquorum.
stia de empti ibur. ει venditionibus T. t forte TMm . 7. de Guras se eundum 1. 3. eollatisses Fratris Thomae de articulis fidei. quarum prima est dontilitate eradendi. p. Collationes Fro Thomae super petitio es . quis in Oratione Dominica eomrnentur . to eo lationes de proeριιι editae a Fri Thoma de Aquino .er prima est de quadruplisi lege homini a Deo tradita is xx. Tractatus moratis da oculo. ra. Errores diversarum Nationum sΛrmenorum, Nestorianorum, Iacobita
rum , Se Georgianorum in quos misit Fr. ΛlΡrtus de Marchia Viearius tu parta, Orientali de Ordine Minorum Priari. ει Lectori Haedicatinum da Ianua . arsibi con sulerent, quid suo iis tenendum es ' 13. RUρο o Fr. Thomae supere quibusdam quaestionibus de flatia . quae Ορarait Maxis , quadam alia utrum circum stantiae mutene genus peccati e i . liber Morallu, Aristotelis de Nomine ρν,συum ad A exandrum Magnum . Latine eκ Arabico vertie riuimus quidam , inseripsitque Domino suo excellentissimo, in cultu Aristionis CHsiauae strenuissimo , Gui- doni vero de Valentia Civitatis Hetropolis Horiosos Pout ei Philippus suorum minimus Clerisorum se ipsum , er fidele devotionis obsequium ., In nuncupatoria, porroe epistoIa haee inter alia de se Philinus : Cum igitur vobiseum essem apud Antiochiam , rasteria ιae preti Isima margaritAE . placuis Vesrin Dominationi j ut transferretur de Linxtia Arabica is Latinam oIII. Sed in alio Codice membran. sol. ineuis vrv. paul Io diuisita immoremur. Chronicon exhibet Andreae Danduis a Rada ν deinde ad sua usque tempora perductam . Aecuratius ilIud iuvat deserurere . eumque editis apud Muratorium T. xit. πιν. Italis. exemplist conserre o Initio igitur habes in eodice sacνamenta illa Nuntiorum Balduini . aliorumque exarata , quae in calee codicis ambrosane reperit Muratorius , vulgavitque in notis ad vitam mmiet Danduli p. 3a 3. seqq. Sequitur Danduti ehronicore. Primus est autem Liboν quartus inserimus de aevi, ratione , oe resis novarum Venetiaνam . Unisersim eodeκ hic noster eum mens bus librix magis , quam cum Ambrofanas consentir . CV. r. par v. deest apud Muratorium' atinorum numerus. quibus So Marcus Aquitisensem rexisse Eeelesiam perhibetur. Lege ex nostro Codice : irexit quoque Beatus Mareus annis fere δε hus eum dimidio Aquileiensem Ecclesiam. CVituum tertiam partes xxxv irris incindice nostro continet, quum 3λ tantum habeat in uinas lana editione. Nempe pars prima in eodice est ipsum prooemium aquileis-ν Eeelesia . praeterea post partem xxxvo i seu iuxta Muratorium xx xxv. λ haec in eodice additur πιο xxxv r. quae in editis desdscatur r Suν Adriano is misi Miso Veneriae passi sunt Faust , nus , ω Iovisae , quorum paso retib Iar xv. RaL Marrit k er eum eis Calciderio v. RAEL ApriIis majori ius es 4 Marcelianuin est in editis a Maratoris lib. 3. ωρ. 7. cos. 8a., Marcelliauas seribitur in Cc iee Aquisiensis Episcopua is Lib. 6. cap. 1. stare. xtro haec habee edifici mra,rianae in Pelagii Papar epistola ad Heliam aquileis e-r eonrieuit apostolisa moderamina pia religione perentibus bem vola compassione succurrere. Contra codeκ emendatius: convenit apostolico modera mise cte. Porro in subscriptionibus Episcoporum, quae pari. xttr. υ δε- ζαρ νiν occurrim i j qui a ud Μuratorium eoI. ror. dicitur HrejItur Discopus S. mel Le Patavimε, in eodice Virgiliar Patave 3 Discopus nominatur ; Marsianus v
roe areb diaconur lorum faeiens Epistoi Reciensir . qui in inratorii editione es Marrianas Presistor Deum farieην viri Beati i Ingenuini Episcopi sanctae Eccle-
173쪽
Le seeMidae RMme. Agnellum deinde Tridentinum omittit codex, post Manismo. statim commemorans Virgilium Discoρum Stara vaciensem, quem Maratorii Men. D exemplaria Virgilium vocant Episcopum Sanctae Scaravenna Melesiae. In eodem codice offendes presbyteros Emfrιum, Sercinum , Servantinum, quos Muratorii editio Emarum, Sergium, Severinum appellat. Capite ejusdem libri quarto Codeae noster eum Ambro ais Arιminensem Caardianum ait fuisse, qui annoniensia fuit in Efleatis Bibliothecae codicibus . Ricardum s ρ. rro. Murat. edit. advocat testea Andνeas Danauiu , at Sicardum i Cremon Iem scilicet Episeopam in leges ex nostro codice. Lib. vat. e . ra. pari. I κ. in epithola Steρε si Papae ad Iobannem Patriarenam Reverent veteri more , & fusemtis riatius hahet eodeκ , quam Muratorius reverendissimo , suscepti in L b. v Irν. cap. t. eum An osiano fiat noster integram partem xe. θ:nim . Eidem codici Ambrosiano consentit pari. as. in Dueis diplomate mrnse Maii pro mense Μotio legens , uti etiam cap. a pari. 6- pro Dominico Monacri Tomadens exhibens Dominicum mnaehum Coma. Hensem. Eodem libro starte ε . col. r 8 r. invenies in Μuratorii editione si fratres Tatingvani, Iohannem Labrefellam. In eodice autem nostro dieuntur duo fratres Hii Salviani, er Iobannes Lσbresca. Lib. xx. e . r. stare. ει castis
. pari. t . iterum codex ad Ambrosianam exemplum legit ibi Ladestinae pro L sinae, heic δεννν profan=. Call. νι. e iidem ιibri ρar . v. omittuntur in codice ilia Geretum de conduee etc. uique statvrain es , quemadmodum etiam σαρ. ra. para. Ianoeentis Papae litterae. Libro x. e. r. p. 3r. exstat documentum, quod
Muratorius seribit adsidisse se ex Ambrosiano codiee ; i ludque consignatur ono Domini millesimo trecentesimo quinquagestino nono millesimo tercentum quadragintanorum habet Μaratorius i Pontificatus Domini Innocentii Papae sexti IV. Papine κllat in ligni typographsco mendo apud eumdem Muratorium ) anno semima &e. Notarius porro, q ui primus doeumento subteribit, non Franciscus quondam Petriae Serangi a Leinosiais , ut est in editis Muratorianis , sed Franerseur quoaedam Petri de Strangi a Lemosinis , quo et ram modo idem nomen paullo post exhibe tur . v F. ei uidem libri capite par. l . xxv. Iamensiam galeas pro xv. ut in gin' brosiano codice , reperio r Eidem Ambrosiano codici par. xxxv. consentit Codex , Sc P euetum Malono proseri, ubi PasquetumIuliano habent mensia exemplaria . C p. v r. pari. I . Coden lacunam implet Μuratorianae editionis col. 38δ. aisque errorem emendat se qui illae sereptit . Legere eit eo loco apud Muratorium iso ordo Sanctorais tune ... est : Lege : ordo Meatorism tunc eessatur est . Ca .ax. ρart. Locafium cum Codice Ambro ano Codeκ nos et , non mea in scrioit. In fine autem Capitis vaec nota adicripta est: μν me Iobannem Pola Notarium Dueatur Henesi. Nullo deinde titulo sequitur Iohannes Danduo dce. ut apud Muratorium cs. 1 a Petro Gradonico omittuntur illa post ινiduam usque Regi Urn . dc cetera j quae eκ ainbrosiano Codiee reddita ibi sunt. P., it Bartholominum Gradonisam quae se auuntur, hoc titulo praenotantire. Crontea edita per me Rσρbo raum de Carescis csneeliarium Venetiarum eontinuando soriam mst eronicam cst 'pilatam per Illomsine memoria Dominum ineam Dominum Andream Dan. aD DA cem. In Andrea Danduis omiliis , quae in Ambνos O, C usice reperit Huratorius .
naee verbis illis Iustitiae, er M0ublieae amantismus G dex comineriter addit : Ia aram rebellem propulsis Horaris longa treνeβνi , maritimaque obsidi*r devieit . Ita .Marino autem Faledro ciniis ae iste sunt qui antequam de sua creatione ere. osquet piget reministi. In Iobanne Gradonico ρ. Ah s. pro ex tum ieeitur oc Tana . Ia L su ventio Celsi ea desiderantur obviam Dus Ge. utque remanentibus , quem Amodurri in Andrea Contareno col. Ia. illa cum ereatur fuit Dux usque hie valde cathγ- heus . Pacta e itulis , quae coI. 4 1. desinunt apud Muratorium , hic titulu is codiee nostro adscribitur sequenti opuseulo et In Chrisi nomine amen. . Prima ρ' Auerre Hungarie , ae colligatorum ejus , scilicet Iaaue, Patνiarehe Aquileiensis, o Pa
174쪽
PER ITALIAM .i PARS I. CAP. IX. I I
interposito titulo legitur: paueis diebus . At in codice rectius ista deseripta sunt texmisit prima pars Guerre Hungarie ει colligatorum 2 Incipit secunda para Guerra qmuarie &.c. . Postea Die tertia mensis Iulii p. 46o. habet editio Μuratoriana . die xxx. Iulii Gadex , qui tandem in ea verba Muratorianae editionis p. 483. hr- redibus ab ea riseendentibus explieit. IV . Iam Tauνικο discesseram, quum sorte in domestico tabulario octo alii Codices reperti sunt. Eorum notitiam non inutile erit heic ad texere, qualem a P. Prati litteris ad me datis accepi. Exeerpta eκ Chronteo Novalleiensi multis eapitibus auctiora , quam quae ex stant apud Muratorium. Λlia eκ Chronico Fruct riensi. Λlia ex chartulario sundationis Carrione Vationis. Pax interi comites Sabau viae, dc Gebennenses . L' ori-ιine de Pecu de Franee. Invrntion des aνmes a Jeu . Dictio atre de Blasoneris .
Teilamentum alνui Episeopi a sensis, ubi de fundatio monasterii Sem sensis anno
Irr. Conrada Imperatoris. Fundatio Monasterii Pisaralienis anno MLxxv It I. Di. Plomata quatuor pro Mercellensi Eeclesia. Hsοire δε la troimmo D eade de la Haisen de Sa M.
P. 2sis SS. Marorum Gratiniani, oc Felιni. Information de la vie , ω des mira eles du P. Pier re Faber, falle P an. t 193. Historia domus probationis Aronensis. Miraeoli deIta ., Iadon a GVO O H Guveo, avisnuti nez anno Is 7s. Quaedam de hii loria Canaρiciensi ad ann. is sy. Historia Marchionum Montisse ratι deseripta a Bent inuto de S. Georgio. Historia factorum in Longobaνdia , praesertim eontra . Duces Mediolanenser ad an
reum a 62. a Petro Aetario descripta .
De regno, situ, ac gestis Allobrogum, ineerti Auctoris. Eιfloire δε ρIusteura alliances des Cantons Suisses , er des Grisns . Epitaphium
v. Piscessum, quem indicavi, Taurino citius, quam voluissem , maturavi, ut Vercellis aliquantulum morarer. Bibliothecam enim Capitularem diligentius, quam olim , lustrare in animo erat : quamquam quod ob novae aedificiu in libros nullo ordine dispolitos inveni, ut desiderio meo satis taeere minime potuerim. Aliquot tamen codices vidi venerandae antiquitatis , atque in his integrum Attonis Hercellensis capitulare , cujus tantummodo pars edita est . Raamobrem Cinon eos Phileρρium, dc Su orium, aliosque, qui me humanilla me comitabantur, rogavi,
atque nunc etiam rogo , ut suorum Codicum Mss. indicem vulgent , quae apud eos latent, Patrum, aliorumque scriptorum opera tandem emittant. Vercellis erat eruditissimus P. Λbbas Frova. Ille continuo ad me tum me ad aedes suas deduxit, ubi multa meeum de egregio , quod moliebatur , opere disseruit. PP. IUυbus Francistus de Grandi , oc Petνus Iacobus Cona e Societate noli rami hi dudum neeeIIlitudine eonjuncti operam mihi praestitere sane non inutilem officiis suis impetrarunt , ut aditus mihi ad ipsius Urbis archivum pateret . . Iai eo quatuor ingentia volumina reperi, quae vulgo dicuntur Bistioni . Initio primi - ,hχοῦ tegere est: hujus Ueνis et libri formam , o ordiaem dedit laudabilis vir Do minus Hugolinus de Seoria loehis de Cremona Deum professor temρore regiminis. Domini Gas parri Grassi tuae miestatis Vercellarum i 3Π. Indictione v. , deinde com 'pleri fecit ipsum opus, eum ess t Rearitis Nobilis militis Domini Iohannoli Scaelix' baroccii Er Μ diolano Potestatis Vexcellisνum it 1. Et ego Bartht,lomaeus de Bazolis notarius injrascriptus depasatus per eum ad hoe Uus scribexdum is memoriam eiusdem haec scri . Veteres chartae in his voluminibus descriptae sunt . Aliquot indica . . Privi egium Ottonis Armoni C iii . Datum est III. MI. Ian. an vo Dominissa carnationis 963. Indi I. vi. anno Imporii Sereni ni Ottonis Imperatoris primo .
175쪽
Diploma Frideriet Imperatoris Civitati Vercellarum. AAZ sunt hare anno D-inteae Incarnationis Indictione T. regnante Domino Fridemo Romanorum Imperatore gloriosissimo anno Regni erus xκxt. Imperii vero xxx κω Darum' apud Constantiam in solemni Curia var. MIendas Ianii. Diploma Vi ut Comiti de Blandrato a Friderieo coneessum eum hisee ehro ni eis notis. Datum Francoorti X. RAEL Martii Indictione xv. anno Dominieae In- earnasionis tr 36. regnante D. Frederico Romanorum I eratore invictissmo anno M. Ini ejus v. , Imperii vero primo . Diploma ab Imperatore Comiti de mandrato eoneessum anno Dominicae Incarnationis It 96. Indictione xv. , anno vero Regni Henriet xκvrr. Imperiivr. oatum est autem apud Forum novum per manus, Alberti Imperiatis aulae pro tonotari, XI. RaI . Dctubris.
vitate Hereellarum ρον D. maricum I eratorem . Datam XU. Kal. Deeembris In dictione vir. anxo Dominicae Incarnationis ros . , anno autem D. Henriei pretii Re-r 3, Imρeratoris secundi, ordinatiouir ejus xxv l. Regni vero κvrt.., Ι erit vir I. Actum. Μuuntiae in Dei nomine feliciter ἀmen .
Diploma Carol. Imperatoris Lituardo Episcopo Vercellensi datvnx XUII. Kal. Amilis anην Inearnationis Dam ni Nostri Iesu C si 88a. Indictione xv. Imperiν Domini Raroli Serenissimi IN. it. Actu- Papis in Dei nomise feliciter . Amen'. UI. Sunt & alii id genus tomi , in quibus Urbis statuta, contractus , , de cete ra hctiusmodi continentur. Sed eκ prime quatuor illorum', quae antea memora ueram , voluminum libet chartam heic adferre ad celeberrimum Patavinum Gymnasium pertinentem. Exstat illa ejus volaminis pag. 3ys. Non ipse eam destr i- pii ; reddo heie ramea qualem Mehivi Octou mecum communicavid a se exa
Cbτνta Studii , er Seboiarium' Commorantium' in Studio: Vereeuarum ,, Anno Dominicae Inearnationis i g. indictione prima die Martis quarto ,, mensis Aprilis . Istae sunt condationes appositae, & eonfirmatae, dc promis Iae ad ,, invicem inter Dominuar de Bondonno de Dominiam GullieImum de Fer- rario Nuneris , dc Procuratores Communis Vereellarum' constitutos per Domi- ,, mim, Rainaldum Testans Potestatem Vercellarum' nomine ipsius eommunis super stamen iis, de firmandis infrascripti x conditionibus ,. ut in i instrumenip facto peria 'trum de E-glelebo Notarium apparebat ex una parte Se ex alia Dominum adam is de Canoes Rectorem Fraueigenarum , Anglieorum , Normannoνum , dcΜagistrum Ra-M ei alafium de Raxevi , dc Magistrum Henneum de Staneio eorum nomine , & nomine,, Universitatis Molarium ipsius rectoriae, & Dominum Iacobum de Daregia Procuratorem Scolariuun Dalirorum , ut direrunt, re Dominum de reo
, , lialis, Uiearium Domini Curavi Nepotis Damini Arehiepi opi , prout ibi di-
,,etum sciit, alterius Procuratoris dc Dalieorum , ut dixerunt , eorum nomine ,
Universitatis Molarium Italicoru- , dc D ,mimi in Ga redum Provincialem ,, rectori 'rovincialium , dc vanorum , de Cathauuονου- , dc Dominum Ralman ,,dum. Guillielmum , dc ruminum Pelerrinum se Marsia eorurre nomine , Ac no ,,mine Universitatis Molarium ipsiuς rectoriae ex alta videt ieet . quod PotestasMVercellaruis nomine ipsiuν communis, de ipsam, communae dabit Molari,is, α universitati scolarium quingenta hospieia de milioribus quae erunt in civitate si plurae erunt necessaria, mura , ita videlicet quod pensio melioris hospiuit ,, non excedat summam libraram decem , de novem papiensium , dc exinde in- ,.fra fiat laxatio aliorum, hospitiorum arbitrio duorum stolarium, dc duorum ri ',, vi , dc si di seordes fuerint, addatur eis Dominus Episeopus , scretus clericux de capitulo Vereellarum ad electi em communis , ut si ramenrieanoaleum elegerit, rectorex eligant, quem velint, de debeat tari pensio hinspieio.
176쪽
i. spieiorem ad carnemprivium . Si autem essent plura hospieia in uno eontexta ,, apta stolatibus, lieet ejusdem hominis essent , vel unum haberent introitum , ,, non debeant reputari pro uno hospicio, sed pro pluribus arbitrio praedictorum . Glta quod de istis quingentis hospiciis excipiantur domus , quae sunt in strata .
., in quibus consueverunt recipi, & reeipiuntur hospites in nundinis Vercellarum. albergantur per totum annum continue. Item Magistri , de scolares hospi- ,,cia, quae haberent conducta Pro tempore, teneantur reddere potestati, qui prori tempore suerit, vel eius nuncio, & si propter rixam vel discordia in vel aliam is necessariam vel justam causam ab eis peterentur a Potestate , vel ejus nuntiose ad Woluntatem Potestatis eis servatis indamnis antequam exeant illa hospicia ,
ita quod illa hospicia debeant evacuari , postquam petita fuerint a stolaribus M arbitrio predictorum vel Iudicis Potestatis , di aptari ad opus nudii insta octois dies, etsi non facerent infra Octo dies, ut supra dictum est, stolares, si volueri rint, possint lacere necessarias expensas de pentione domus. Item . promiserunt ,, predieti Procuratores nomine communis Vercellarum , quod Commune mutua ,, bit seolaribus , dc universitati seolarium usque ad lummam decem millium li- vibrarum papiensium librarum pro duobus denariis ad duos annos , postea pro tribus usque ad sex annos dc portabit vel portari faciet commune Vereesiarum ,, predictam pecuniam usque ad quantitatem sumetentem scolaribus ad loeum ἀ- septum, ac totum, scilicet Venecias , di ipsam eis dabit commune receptis pigno Aribus , dc receptis inlitum tittis a scolaribus manu publica confectis . quae pi- gnora reddat commune Vercellarum scolaribus precaria cum fuerint Herceuis in
ri hospiciis colloea i recepta idonea fidelustione scolarium de prestitis sacramentis ,, a prinei palibus personis de reddenda ipsa pecunia , dc quod cum ea non reee dent in fraudem . Item quod cum scolaris solverit pecuniam sibi mutuetiam , ,, quod commune Vercellarum ipsum reservabit in erario comminis sellicet lor- ,, tem tantam ec de ea providebit commune alii stolari indigenti sub eodem pa-ricto di simili conditione , de quod usurae commune Verceuarum non computabit i a sortem, dc recipietur particularis solutio a scolaribus, icilieet terelae partis, vel dimidiae, di fiet novatio praedictorum debitorum, vel fidejussorum, vel presecariorum . Item quod commune Vercellarum non dimittet victualia Iurisdicti ,, nis Vercellarum extrahi de comitatu eorum , sed ea asportari saei et in ei vitate
,, bona fide, de bis in septimana faciet fieri mereatum, & prohibebit, quod di
Meta victualia non vendantur ante tertiam aliquibus , qui debeant re vendere ,
is exceptis quadrupedibus, & blavis, de vino, di hoc salvis sacramentis, de pro- ,, missionibus Potestatis di communis Vercellarum de dando mereato specialibus,, personis videlieet eomiti Petro de Maximo, dc eomiti Ottoni de mandrate , de eomiti Graiis da Mandrato, de comiti de mandrate. Item quod commu- isne Vercellarum ponet in Caneva Communis modios quingentos frumenti , deis modios quingentos sicalis ad mensuram Vereritarum , ct illam dabit seolaribus,, tantum, dc non aliis pro eo pretio, quo empta fuerit. ita tamen quod seolaresis ipsam blavam teneantur emere pro pretio, quo empta fuerit , quo usque du- ., raverit, & hoe faciet commune Erecellarum tempore necessitatis ad petitionem is stolarium. Item apud Commune Vercellarum constituet salarium competens ar-
bitrio duorum seolarium & duorum Civium, de si di seordes fuerint, stetur arbi trio episcopi, de salaria debeant taxari ante festum omnium Sanctorum, de sol- ,, vi ante festum Sancti Thomae Λpostoli , videliret uni Theologo, tribus i ominia ,, Legum, duobus deeretistis, duobus decretalibus, duobus physieis, duobus dia- is lecticis , duobus grammatieis . Ita tamen quod scolares Vercellarum, & ejus,, districtus non teneantur aliqua dona Μagistris , vel Dominis dare . Ita quoa
dicti Domini . At Μagistri , qui debent salatium perei pere a Gmmuni Vere
,, Grum, eligantur a quatuor moribus stilicit a Rectore Praeneste rum, a Re
Metore Balsoram di Rectore de Rectore PravistiaIium loratis , quod
177쪽
bona fide eIIgent meliores Dominos dc Magistros in ei vitate, vel extra, & submim, , ent eis alios Meliores usque ad certum gradum , quos crediderint posse habeti ad salarium, di stabitur electioni trium, si autem tres non fuerint coneordes ad- , , datur eis qui pro tempore reget in Theologia, Promittens in Verbo veritatis.,, quod bona fide eliget meliorem de illis , de quibus inter Rectores erunt con- ,, troversiae , di electioni ejus stetur , de omnes praedictae electiones fiant insta, , quindecim dies intrante mense aprilis . Item qui pro tempore erit Potestas, , Vereellarum mittet infra quindecim dies post electiones factas de Dominis , dc ,, Magistris propriis expensis communis Vercellarum fideles Λmbaxatores iuratos. qui bona fide ad utilitatem studii Vercellarum quaerent dominos, ct Μagistros , , electos dc eos pro posse suo obligari procurabunt ad regendum in civitate δεν- , ,eellarum. Item quod commune Vercellarum servabit pacem in civitate , & di- ,, frictu Veree larum, Ec ad hoc dabit operam Potestas ct commune Vocellarum . Item quod nullum stolarem pignorabit pro alio scolari nisi pro eo specialiter fuerit obligatus communi Greellarum . Item quod si aliquis scolaris , vel ejus, , Nuneius robatus fuerit in civitate Vercellarum faciet idem pro eo , ut faceret, , pro allo cise Vercellarum, dando operam bona fide, de fideliter eum litteris.,, dx Ambaxatoribus, ut suum recipiat. Item non offendent scolares, vel eorum. Nuncios ad eos venientes, nec capient propter aliquam guerram , vel discor , , diam, vel rixam , quam Commune Vereetiarum haberet cum aliqua civitate .
vel eum aliquo Prinei pe, seu castro, sed vel licentiabit Commune Peri ellarum ipsos, vel assidabit. Item quod Commune Hreellarum eos tractabit in civitate, in ejus districtu sicut Cives . item quod Iusti ei adi exhibitione serventur sco- , , laribus eorum privilegia, nisi eis specialiter re nune laverint, & exceptis male fietis in quibus Commune Vercellarum plenam habeat jurisdictionem . Item, , quod Commune Vereellarum habebit Universitati stolarium duos bidellos, qui , , eodem gaudeant privilegio , quo seolares . Item habebit commune Fereellam- , , duos exemplatores, quibus taliter providebit, quod eos scolares habere postiat, ,, qui habeant exemplantia in utroque jure & in Theologia competentia, oe eor- , , recta tam in textu quam in glossa . Ita quod solutio fiat aseolaribus pro exem- , , plis secundum quod convenit ad taxationem Rectorum. Item si aliqua di seor- , , dia oriretur inter scolares , Commune Vercellarum non favebit aliquam par ritem, sed ad pacem di concordiam Commune dabit operam . Item quod pre- , , dictas eondictiones servabit commune Vereellarum usque ad octo annos . Item, , quod scolares , vel eorum nune ij non solvant pedaria in districtu Vercelia na, , quae sint dc e rveniant in communi Vercellarum . Item Massiarios communi S dantes pecuniam seolaribus non habebit eommune Reuellarum , nisi duos , ocillos non mutabit nisi semel in anno . Item Potestas nνcellarum , dc ipsum, , commune teneantur mittere per eivitates Italiae , dc alibi secundum quod vi debitur expedire Potestati , vel eommuni ad signifieandum studium esse firmaritum Vercellu , dc ad scolares Vercessarem ad studium immutandos . Item pre , , dictas eonditiones commune Vereeliarum ponet in statuto, Civitas rimeliarum, , , Ne Potestas, qui pro tempore fuerit, iurabit eas servari in sui principio, sicun, , caetera statuta civitatis , de faetet jurare suum suetessorem, & ita successiiveu seM que ad dictum terminum, sei licet octo annorum; ante extrahantur , & supeCri his omnibus duo instrumenta uno tenore eonfecta fiant. Item promiserunt pre , , dicti Rectores , ic scolares eorum nomine & nomine aliorum omnium scola- , ,rium de eorum rectoria predictis proeuratoribus nomine communis Vercellarum , quod bona fide sine fraude dabunt operam, quod tot seolares venient Vercellis, di morentur ibi in studio , qui sint suffieientes ad predicta quingenta ho picta se eon dueenda , dc quod universum studium Paduae veniet Vercellis , Ac moretulis ibi usque ad octo annos, si tamen facere non pbterint , non teneantur . t em
quod suit de eorum concordia quod Domini , vel Magistri , vel scolares no a
178쪽
,, debeant advocare in aliqua cauta in cisitate , vel dii trictu nisi pro se l. tibus,, .el pro suis factis , vel coram delegatis ab utroque Pi incipe . vel in foro ee- ,, elelias leo coram eeclesiasticis personis . Item quod Domini vel Μagistri , velis stolares . vel Rectores non erunt in aliquo factri , vel conlilio in detrimento ,, ei vitatis Heraeuarum , di ii sciverint aliquem vel aliquos facere , vel trae are., aliquid contra honorem dc statum communis Ve6ellarum , bona fide proii. be-Mbunt , ne recedant , dc Potestati Hercetiarum quam citius poterint , mani festabunt . Item promiserunt , quod non capiant partem aliquo modo in- ..ter ei vel Heraeuarum vel ejus districtu. Item fuerunt in eoneordia , quod qui- , , libet rector tantum habeane potestatem in omnibus negociis scolarium , quan- ., tum alius , nec aliquis ipsorum habeat majorem potestatem propter maiorem ,, numerum stolariam; unde plures cartae uno tenore seriptae sunt . Retum in ,, Padua in hospieio Magistri met inaldi , dc Petri de Boxevilla praesentibus Do-- minci Pbili reo de Cavrrxis Canonico Taurinensi, dc Bono Iohanne de Bondoxis , ., dc Μartino advocato Vereellens .
,, Ego Bonus Iohannes Notarius Civis Vereeliens filius quondam assa redi Μι- ,, auxit his omnibus intersui, de hanc cartam tradidi, dc jussu ambarum partium M scripsi , dc teribi seel.
Bononiam , es Fereariam excursus Augusto mense eiusdem anni Moc vir. AIbον - tianum archivum , aeque eo commentarius et riminiani usolae duae nondum editis . Codices ms. -pud Ferrarienses asservati ἔ antiqui Iapides in Ferrariens Lycaeo extantes.
I. ' Tihil tale eogitantem Cl. Ludovisus Preti me suis ometis Bononiam Λα-1' gusto mense evocavit , ut in paraecia quadam S. Laurentio dieata orationem de praestantissimi Levitae de Μartyris laudibus tu. Eidus eius mensis haberem. Hane nactus Measionem ad celebre misanorum Collegium AIbονnotianum adeessi Cl. D. Pereum de Castro invisurua, cujus opera I Morianos aliquot Codices ibi adservatos consulere lieeret . Res ex sententia cessit . Codices illos exeum . Praeterea quum auor liani Archivi, quod ibidem exstat, incidisset mentio. re voeavi mihi in memoriam , Cl. Petram de Ia Figuera ante aliquot annos speei-men eommentarii sui in chartas ejus archivi mecum communicasse, ex quo Lectores possent intelligere. quantus ibi lateat thesaurus. Rediturus eram rubejii sedem mensis finem Imaoniam , ut eum antonio Riibertio e Soeietate nostra egre gio humaniorum litterarum in Mutinensis Collegii scholis professiore Ferrariam eo ederem. Pollieitus ergo sum doctii simo Petro de Coro , in chartatum quas domi haberem, Mervum diligenter inquisiturum me , ut specimen illud reperi in rem postea edendum. Reperi enimvero. Quare heic loeum habeat ; seque datam utrique, quem maximi saeto uti Hispanos omnes eius Collegii ornamenta , viro
Clarissimo G Castra, ex ἐν ia Flamera fidem tandem liberabo.
179쪽
, , non leniis Collegii Majoris S. Clementis Hapanorum Arelivo,, nunc Primum congerit , describit . illustratque Petrus,, de La figuera, Caesaraugulianus V. I. Doctoν , Togatas is eiusdem Collegii Aumaus, in Archivmnasio Bono
,, Apostolieuν , Calbedralis Ecclesiae Pam- ,, pilonensis Archiviaconus.
Λd Lectorem Praefatio. - π IT edito de Απηο Sancto , Θ de. Spectaculis tune intermittendis Libereu Io . , , is quem Benedicto XIV. Pontifici max. dicavi , rem longe magis di mei-
, , lem, atque opero iam, qualem esse, eonstat, veterum monimentorum illustra- , , tionem, suseipere auderem, plurimum apud me valuit ejusdem Pontificis a u.
ctoritas ; qui de oblato ipsi libro honorificentissimis mihi literis pro summa , is qua pollet , humanitate gratulans , ingenium meum ad altiora probare , ae, , excitare voluit. Et si enim ego modeste , & temperate , quantum medioerem ,, honestumque decet hominem, de me ipso cogitabam ; malui tamen mihi aliis quantulum blandiri, ac indulgere, quam de Poni 7 si eis Sapient illi mi, atque ab ,, omni assentationis suspicione liberi judicio dubitare. Eius certe Opinione , at-
que uctoritate potius excitatus , quam mearum virium aenimatione confisus ,
, , ad pristinum huius Saeri, Regalisque Collegii Μajoris Λrchivum , quod itinis plicat illimum, & multis etiam virginibus Λmpli iii mi Institutoris, AEgidii Caris dinalis Albornotii chartis locupletillimum esse dicebatur , accedere constitui , ,, ut, si quid in eo proficere pollem industria , id saltem ex animo contendo se rem . Me ad id ipsum vehementer hortabantur Collegae praestantissimi , qui , , bus, grave ipsis, Collegio vero iniquum, dc prope iniuriosiam esse videbatur, se Μagnanimi AEgidii , cuius tam multae sunt , in Italia praesertim , gestae res,, amplae, atque magnι scae, emeritorumque Sodalium digni sit morum gesta, pro- ,, pter Λlbor notiani Archivi neglectum , aut ignorari prorsus . aut parum dubis genter seripta circumferri, vel his etiam florentis limis temporibus. quibus tan-
,, eo studio, tantaqxie eum laude omnia excutiuntur, ac examinantur monume
M ta, ut virorum quaeumque ratione illustrium nomina, & facinora ab oblivio. nis vindicentur injuria, vel plenius, & ac ratius proferantur in lucem. , , Erat autem Archivum area quaeda in amplissima ferreis obvallata vectibus .is quae a Collegii primordiis in peropoca ejus templi sacrario posita , sepulcra is potius, quam Archivi speeiem praebebat . In eam chartas omnes sive ad n M scentis collegii jura, sive ad Egregii Conditoris gestnpertinentes, Testament , , rii ejus Executores confertim, ut ea serebant tempora, conjeeere. Sic ibi seri pultae, dc pluribus, quae in dies insternebantur, obrutae, ae impolite compreseri sis, huc usque per quatuor fere secula delituerant , quin ullus ex innumeris , ,, quos semper aluit Domus ista, stii dicitissimis, ae ornatis limis viris eas apte de- ., seripserit, nedum in ordinem redegerit. Nam, licet Bivarius, Se pulveda . Nais varretius, Pit illas , & nonnulli Sodales alii , qui de rebus seripserunt Albo , , notianis, chartas illas evolverint, id certe non fecerunt, ut Λrchivum ipsum ,
,, sed ut illud, quod moliebantur, opus illustrarent . Neque ad id chartas per
180쪽
pER ITALIA M. PARS L CAP. X. 24
scrutati sunt universas , sed ex eis, quae in manus incidebant , eas duntaxat . qaae minus videbantur obscurae. Noverunt quidem isti , seriptisque suis deplo- ,. raverunt satis Archivi calamitatem, eoque .ehementiae processerunt , ut Ma- ,, jorum incuriam palam accusarint: At ipsi nihilo mitius noluerunt hae in re di- , , ligentiores es e, quandoquidem illud, iis, quae ex eo decerpserant, annotatis, ,, h iud minas implexum , de ιςpe etiam neglectius reliquete . ,, Fuerunt sane praeter illos aliqui , c neque enim multis patebat Λrchivum ,, qui, ut Collegii bono, motis praesertim litibus, de controversiis, consulerent,ri Λrehivum adiverunt, ejusque confusionem experti. illud ordinare conati suntis aliquando. Λt hi, aliis soriaste curis praepediti , salis se praestituros esse , aris bitrabantur, si in re tam ampla. atque operosa ea utcumque digererent, quaeri ad ipsius Collegis usum, Ac administrationem magis opportuna , dc necessaria , , judicabant. Q i in neque id ullus in loco cuique obvio . aliisque de causis peri r incommodo potuit unquam perficere, aut, si forte perfecit aliquando , id . quod maxime oportebat , minime eit assecutus , compaginata stilicet monu- ,, menta sic inveterare, ut illo, quo fui sent ordine collecta , diu servari possent ,, collocata. Etenim in area rem,si a. id, quod statim accidit, facillimum erat,
, , ut inverterentur . Grates tamen his habendae sunt maximae , quod magnam, , eorum partem, quibus Collegium crebrius uti solet, in saceu los quosdam imis mittentes, charrarum omnium integritati saltem , dc conservationi ita fellei - ter p ospexerunt , ut eas a conseisiburis , quibus alioquin suissent in Λrehi vi, , evolutionibus obnoxiae , liberaverint , illaesasque nobis ad haec usque tempora is transmiserint. Atque utinam curam hanc suam protendissent ad chartas
,, gidianas i Uerum illis s Collegio certe utilioribus intenti , has per incogiri tantiam, vel propter antiqui characteris iniquitatem neglexerunt adeo, ut ipsis ri quandoque abuterentur ad illas involvendas . Hi ne factum est , ut aliquae exri AEgidianis seisIae, aut nimis exesae, altritaeque sint. is Haee autem omnia non eo retuli, quo plus secisse me, quam ceteri, videar. , , sed ut pristi ai Λrchivi facies appareat, ejusqtie translationis necessitas , & to- , , t ius facti series posteris etiam innotescant . Absit , ut optimis su censeam vim ris, qui . cum satis in re magna, vel solum experiundo, laborassent , id mi - , , hi perficiendum reliquerunt, quod ipsis non defuit ad laudem , mihi vero ptat illimam praebuit occasionem meum , qualecunque sit , ingenium utiliter ,, enercendi , gratumque erga Collegium animum eomprobandi , Neque , eumri illi cessassent, & ab itinerent alii; studium meum moletium cuiquam, aut in-
,. In hujusmodi igitur Arehigo eommodius , & seli eius , quam ii , de quibus,, memini , Sodales , versari e piens , priusquam manus ad illud admoverem , facultatem a Collegio petivi, ac impetra. I, ut mihi liceret, non modo charis tas Omnes in locum ad opus aceommodatum transferre, sed etiam novum fari cere Archivum, in quo demum aptius conderentur. Chartis itaque, donee de re um construeretur Archivum , in tutissimum cubiculum ex Collegii aucto- ,, ritate translatis, eas primum , quae ad AEgidium ipsum , eiusque gesta spe , , ctare videbantur, ab illis, quae de Collegii rebus erant, separavi; utrarumque ω, deinde congeriem iuκta argumentorum varietatem in plures subdivisi classes , , , ut totidem fierent Volumina .
, , Sic universis Archivi ei, artis distributis, ad eo illae, quas .Egidio tribuebam,ri mihi visae sunt multe, de , quantum fractim leviterque legendo, an equi pote
, , ram, grandes, atque conspicuae, ut , gestientis animi gaudium eontinere ne ',, quiens. iam quasi de invento thesatiro eum mihi ipsi , tum maxime Collegio,, gratularer . Neque mea me fefellit opinio , aut Collegio praepropera gratu'ri latione illusi . Re si quidem attentius evaminata , ea inter monumenta char
is ras ioveni plurimas ad praeclara tanti Viri e est a. adeoque i quod magni me 'T a is lito