장음표시 사용
241쪽
gyrum eolore & mobilitate repraesentat. Suffuso,quae obiecta fenestrata repraesentat ; tentan da non est ; cum enim materia in centro pupillae consistat periculum est,ne acu iminissa, tota pupilla impleatur inregra visionis . actura fiat. Operatio .quae per acus immissionem fit, licius seeced i in oculo pleniole,& naturalem magnitudinem seruanie ; si vero oculus minor , & marcidus euaserit, succedere non potest. In senili aetate , praedicta operatio tentanda non est, neque in puet ili , in illa morbus est in curabilis, in hae vero humor mollior est & non satis maturus.Curationi aptissima aetas est, iuuenilis, & consistens. Si operatio exerceatur quato oculo digito compresso suffusio non mi, i defluit, & latior aliquantulum apparet' post nodum veris ad pristinam magnitudinem,&figuram leuerritur,non suecedit; quia suffiisio nondum lmatura est , ted adhuc tenuis, & cruda: si verδ digito
compressa nullam patiatur figurae mutationem , matura est,& acu decuti potest. Notandum tamen istam sunfusionis,quam vocant,maturitatem, seu concretionem,
moderatam esse debere , ut deponi Acilὸ possit. Debet enim esse instar pelliculae , quae acu circumuoluitur, Acad inferiora oculi deponi rur. Si enim crassior, & solidior fit decuit non potest quod inde dignoscitur, quod gypsi,aut grandinis speciem colore piae se sert. Contra
vero qnae mediocrem maturitatem nacta est, colorem
c i, aut maris, ferri, aut plumbi non admodum nigri repraesentate solet. suffusionis curatio non sol im ad causam coniunctam, sed etiam antecedentem dirigenda est. Atque ita,
primo totum corpus, & praecipue cerebrum exacte euacuandurn est. Mox humor pupillam obstruens discutiendus, aut alio quouis modo amoliendus est.
242쪽
Quae indicationes , cum eaederi, tame sint, quae ad
guttae serenae curationem fuerunt propositae, eadem remedia , quae vinus rationem , totius corporis euacu tionem, humoris peccantis reuultioncm , & capitis atque oculoru roborat lonem respiciunt, hic etiam aptari poterunt, ut non opus iit eadem hic frutila repetete. Praemissa igitur tota ilia curatione, quae pro gutta s rena inllituta est,ad ea remedia veniendum est qliae peculiarem materiae iuxta pup llam contentae eductionem respiciunt. Et quamuis iopica remedia non multum conserre existimentur,iuxta Gai .sententiam .2.
qui dicit ea plus promittere , quam praestare : artamen legitimus eorum usus reiiciendus non ei & docuit experientia, prcbatissimorum aucto tum fide confirmata, si1 ffusiones incipientes , praemissis uniuersalibus, usu topicorum fuisse dissipatas. Primo igitur , mitioribus resoluentibus incipiendum est,quae non valde exsiccent, ne materia suffusionis induretur, & resolutioni inepta euadat, tum resoluentibus emollientia admiscenda sunt, ut praedicta induratio impediatur,& resolut o facilius perficiatur. In hune finem fotus sequens ab initio usurpari poterit. V.FoLrutae foenic. euphras .chebdori maior. an a M. i. sem. foenu gr. 3.j.ssor.chamom.& melilol. an a P.j. Coinquantur in tribus partibus aquae font. & una vini albis ib finem additi , colatura foueantur oculi mane & sero, cum spongia molli. Ex eodem decocto sulfitiis parari poterit . fumum iulius excip endo oculis, undique capite cotti echm. In ipso morbi principio , dum fluxio fieri incipit, dumque reuellentia remedia usurpantur , utile est fouere oculos simpliciter vino rubro austero, quod ami-chione sua fluxionem impedit, parte verδ spirituosi,diu
243쪽
In progressu morbi, tus ex vino albo, in quo crocus lmetallorum infusus fuerit, utilissimus est. Non parum etiam utilis est pueri halitus mane oculis exceptus, si prius aliquandiu puer semen foeniculi masticauerit. Neque minus conducibile est oculos lingere per Iongii tempus, matutinis horis, lingua pueri,aut catelli. Ad susti tum etiam reserri potest panis cum semine foeniculi contuso subactus,& dum calens e furno extrahitur, per medium sectus si eius vapor oculis recipi, tur; panem scilicet ita oculis admouendo , ut fixo i tuitu in panem, oculi vapore illius madescant. Remedia praedicta matutinis horis praαipue usu panda sunt. Noctu vero sequens cataplasma admoueti
V.Farinae scenu gr. j. loes 5.6 .croci 5.j. Fiat puluis subtilissimus , excipiatur vino albo in quo crocus metallorum infusus fuerit, & fiat cataplasma applicandum calide hora somni. Multi laudant sanguinem columbinum , iri oculum
calide instillatum, eo enim calore natiuo animalis, refecta pars valde corroboratur, & materia excrementitia dis Ioluitur. Sed quia in illo sanguine calor cito eua- nescit, multb conducibilius foret pullum columbinum iuniorem , & nondum plumis contectum, ac per spinam sectum,oculo applicar . . Praedictis remediis , praesertim materiae coniunetie
dissipatio obtineri potest, si illa sperabilis est. Topica
enim varia,quae oculis instillantur,collyria vulgo dicta, exiguae sunt efficaciae, & illa sunt,de quibus dixit Galfrius , ea plus promittere , quam praestare tota enim e rum virtus in cornea tunica fere absumitur, neque potest ad interiores partes penetrare, nisi ea insigni acti monia praedita sint, qua dolores in oculis excitantur Ec
244쪽
& ss uxio ad illos magis promouetur : unde non pauci immodico eorum usu, ex leuiori affectu , in omnimodam caecitatem perducti sunt. Quia tamen multae reperiuntur apud authores collyriorum descriptiones , qui bus praestantissimi effectus ab iis tribuuntur,ne hic aliquid deficere videatur, nos selectissimas nonnullas proponemus , ut unusquique eorum effectus explorare va
cent. P. iii l. Vrinae pueri impubis m. ij. misceantur omnia simul in vase vitreo, & deltillentur in balneo. Mariae, haec aqua instilletur in oculos frequenter. Vel parari potest panis ex tota farina,cum rutae,chelidon. euphras betonic. & scenie. pulveribus , addito melle , qui recenter ex furno extractus , in partesque disiectus, intra vasa duo stannea, vel argentea concluditur, inde aqua quaedam colligitur , quam guttatim in oculos instillatam mirificὸ conducere Zechius amrmat. Sequens etiam collyrium ab codem autore miris effertur laudibus. c. Fol.viol .alb.seu leueoij M. j.sem .raphani hortensis 3.j. ammoniaci 5. g. misceantur,& puluerata macerentur per horas 2 . in aquae scenic. ib. j. dein bulliantvnica ebullitione leui, postea colatu tete ac sicci foeniculi depurati j.j. balsami Peruviani 3. ij. Fiat collyrium , quod mane , & vesperi instillatum sinquit Z
ch us corpore ut decet prius euacuato , antiquas Ocu lorum aegritudines ita detergit, ac dissipat, ur catara Etam, etiam citra ferrum mirabiliter auserat.
Hollerius aquam describit, quam dicit restituisse via
Iam cocco nouem annorum , quae talis est.
245쪽
ea ophyllatae , salutae, chelidon. rutae, centinod .mor sus gallinae, caryophyllorum , farinae volatilis ana piperis crassiuscule triti, nucis mosthar. ligni aloes,ana et .iij.omnia immergantur in urina pueri incorrupti; &iexra parte vini maluatici, bulliant breui tempore tum exprime , dc percola, repone in vase vitreo obturato: hora somni ungulas guttas singulis oculis instilla. Succus anagallidis aquaticae solus in oculos per aliquot dies instillatus curauit aliquando suffusionem incipientem , cui tamen plurimum adiumellti attulit cauterium suturae coronali inustum. Non minoris sunt essicaciae succi chelidoniae, Se cauci trapae simul mixti. Quercetanus in pharmacopaea aquam ex infusione
croci metallorum paratam valde commendat, quae in hunc modum componitur.
Aquar.Chelidon.mai. 3 vj.croci metallor. 5. j.insundantur simul, & huius aquae tepidae guttas tres , vel quatuor insunde intra oculos ter, aut quater in die perlongum tempus: hanc aquam se expertum esse dicit Fonseca visionem restituisse cuidam , qui eam offusca, tam habebat per plures menses: habet autem hoc egregie , ut sine mortu validissime abstergat, quod vix in
Idem Fonseca aquam sequentem tanquam mirabilem pra sicari Plures hirundines,contundantur integre cum suis pennis in mortatio . illarum cuilibet librae adde meduli e panis vini albi maturi m. iiij. infundantur per sex dies de deitillentur per balneum usque ad sicci'ratori; deinde expone illam aquam in vase vitreo ads dem per dies viginti, de instilla in oculos mane , &ser A.
Ex floribus rorismarini liquor elicitur nebulis distu
246쪽
tiendis admodum idoneus , qui in hunc modum pa
V . Flor. rorismar.u .c impleatur ampulla vitrea quae probe obturetur , & soli meridiano exponatur ad parietem,inde liquescit oleosus quidam humor,quo oculi penna illinamur. Auctores sella animalium commendant, quod potentissimὶ abstergant & discutiant ; sed acrimonia sua dolorem excitant, ideo rard in viam reuocantur. Forestus obl. 3 s. lib. I I. pisciculum quemdam patriae suae familiarem commendat,ex cuius iecore succus quidam elicitur, quo suffusiones quasi momento, & miraculo curari testatur: eius historiam, & utendi modum vide loco citato. Guillemns Loetellus se plures curasse refert, nulla lucis usura fruentes, aqua sequenti, post uniuersalia remedia usurpata. Hepatis hirci sani & recentis η,. ij. calami aromat. & mellis ana 3. g. succi rutae 3. iij. aquae chelidoniae, verbenae, foeniculi euphrasae ana S . iij. piperis longi, nucis mosch. caryophyllor. ana 5.il. croci Θ.j. flor. rori sinari ni aliquantulum contritor. M. g. sarcocollae, aloes hepaticaeana 3.iij. fellis auium rapacium, vel ca-ponum,aut perdicum 3.j. Incidenda incidantur, terenda terantur de in omnia simul misceantur,addendo sacchari albissi ij. mellis ros. 5. vj. ponantur in alembico vitreo,destillentur in B. M. igne lento ; haec aqua seruetur in vase vitreo bene obturato . tanquam pretiosa , quae in oculum laborantem instilletur bis , aut ter in die. Zacutus Lusitanus aquam sequentem maxime commmendat his verbis. Ophtalmia diuti νna , cunm que oculorum afestionibuι, qua ex nimia humiditate, crassisque humoribus , cr caliginosis , scaturiunt ἔ vr densitati. albugini , ungui, susumm ct hanc aquom princFalhm obtinere N s di trire.
247쪽
diutino experimento compertum habeo ; si corpore exquisit evacuato, nos tu soliιm tribuι horis post pastum intra oculum sex guttas eius. instistes allu frigidaου. Post duas horas tanquam e fonte perenni manabant ictores in copia multa. aloes 5. ii . rutae, foeniculi , betonicae an. M ij. verbenae . tot mentillae an. M.j. sarcocollae g. iij. spuinae
nitri 3. ij. s. sacchari candi ij. iij. strupi rosa c. j. iiij. urinae pueri impubis m. si . stercoris lacerti 3. iij macrubi j M. iij euphrasiae M.j. g. et in Zib. spicae nardi, piperis lonsi, Caryophyll. ruthiae an. g. ij. balsami g. iis . mellis rotati f. ij. viridis aeris 3 j. lici j B. ij. fol. raphani M. j pulue
randa puluerentur, & misceantur omnia, & infundan tur in vino albo generoso . in vase destillatorio, addita quarta parte mellis optimi, decem dierum spatio, dummodo quotidie agitentur, & deinde destillentur, &aqua quae exierit , reseruetur. Idem Zacutus sequens unguentum maxime com mendat his verbis. Ad exsiccandi humi dita: ci ad ocu los a capite confluente , simatque valentissime per cant ra' expurgandas,unguentum sit ma strale nulli secundum, V filicitum post totius corporis, capitis , ct oculorum vacuatio Mem uniciersalem. Eo bis in die , mane , ct noctu tribus hst
ris post canam palpebra superiores letiiter illinantur. Pshoram humoris serps rivuli per angulum praesenim m*ρ
Ol. rosac. 5. ii j. aquae ros. 5. ix. camphorae 5 j ruthiae B. i. mellis 3. ij. sellis hirci 3. g. farinae lupinosum S. 6. aloes soco trinae 3. i. sacchari candi g. g. succi mar rubis; foeniculi , rutae an. J. g. myrrhae B. i. ammoni Mei g. s. sarcocollae 3.1. si pulueratis puluerandis, miscς,& lento igne coque modice , & cum pinguedine hirci na, & arietina, de momento cerae, fiat secundum Micin
Denique,reliquis remeatis non conferentibus, mor
248쪽
bo propemodum ad desperationem verse, ad experimentum reduci mereretur inunctio ex hydrargyro, quam a se excogitatam ait Fonseca,non tamen in usum Teciocatam , consultatione enim I9. libr. sic loquitur: Aliquando cogitaui inunctionem argenti vivi, ea ratione qua adhibetur in morbo Gallico, magna sicacia posse extirpare eataracitas incipientes s increscentes , qMod via
sim est in ophthalmus gallicis , ubi humorum residua visi nem impediant, sed etiam in non gallicis. Isto remedio caput ita expurgari poterit, ut dissoluantur vestigia eatar et , ct aliquando experiri decreui. Huic sua: eogitationi maxime plausisset Fonseca si Shenkliij obseruationem 3 os . lib. r. vidisset, quae ex Alexandri Traiani Petroni lib. s. de morbo gallico cap. r. desumpt3 est. Quia
dam, inquit, qui antequam morbo Gallico sceretvr, altero oculo caeciu erat , suffusione densissima vulgus cataractam vocat ) oculum occupante hydarrari inunctione a morbo gallico, ct a sussusione , quod maxime mirum est, euasit. Neque aratione alienum est invnfiione illa cataractis pos dissolui , eum frequens experientia doceat, pra-Auros tumores ex pituita crassa oe conerata genitos , illitubda Pri potenter dissolui. Cum nullis medicamentis dissolui potest cataracta,
ultimum remedium est Chirurgica operatio , qua acta' in oculum immissa, materia pituitosa suffusionem efficiens condensata, & in pelliculam conuersa ad inseriores oculi partes decutitur , & aperta veluti fenestra viis S recuperatur. Quae operatio aliquando succedit feliciter,pluries vero infeliciter, ita ut ex ea non pauci Visum in perpetuum amiserint. Quando tamen res eo deuenit ut nulla alia supersit visionis recuperandae spes, satius est , iuxta Celsi sententiam prius laudaram , anceps experiri remedium , quam nullum. Haec au-xem operatio propter incertum euentum a Chirurgis
249쪽
ao 4 Praxeos Medicae Lib. II. .
Ordinariis non solet exerceri; sed ab operatoribus vulgo dictis, qui per varias urbes vagantes, frequentius sese in
Operationibus exercent: atque ita operandi tempus &modus illis prorsus committendus est. Quia tamen a me
dico ista ignorari non debent, apud Practicos non paucos exactu descripta inueniri poterunt. Curata suffusione, siue resoluentibus medicamentis, siue operatione Chirurgica, prophylaxi per longum tempus incumbendum est , quia re divae maximum est periculum : oculi enim ex longo affectu debilitati admodum dispositi sunt ad fluxiones e cerebro denuὁ recipiendas. idcirco purgationibus usualibus incumbendum est, sonticuli ad fluxionis auersionem continuo gestandi oculos roborantia frequenter usurpanda, qualia in guttae serenae curatione proposita sunt. Quibus addi potest ablutio oculorum, quae singulis diebus mane usurpanda est in hunc modum. Ab exitu lecti manicetur semen sceniculi aliquandiu , deinde os vino reo
pleatur, eoque vino tantillum in ore calcfacto abluanis tur oculi, donec acii monia sua eos vel licet, Sc dolorem . aliquem inserat, qui cessante ablutione statim etiam cessare consueuit. Praeterea visus conseruationi plurimum conserunt specilla. quae obiecta, prout naturaliter se habent,uem pe , neque maiora , neque minora repraesentant. Nec
non utile est , per vices specillis viridibus, aut caetuleis
Ac denique ea omnia vitanda , quae visui nocent, Nusurpanda quae ipsi conferunt se prout in victus ratione , pro guttae serenae curatione instituta , annotata
250쪽
2os Cap. V. De Pupilia dilatatione.
V Vea tunica . ex Galen. I. de sympl. causis, cap. I. vatiis morbis obnoata est, ac praecipue ruptio nem, distorsionem , dilatationem , di: constrictionem pari consueuit. Ruptio fieri potest, tum a causa externa, ut percussione , & contusione , tum ab interna, humore scilicet copioso tunicam vueam distendente & rumpente. Cum autem ea arte reparabilis non sit, medicam tractationem non postulat. Distorsio vueae tunicae non potest contingere, nisi a prima conformatione, cum illa corneae tunicae undique adhaereat. Ideo Galen. ipse , loco citato , nudam illius enumerationem facit, inter differentias symptomatum vveae tunicae et in ea autem explicanda non immoratur , quia nullius est ustis in praxi medica. Nos etiam prinibus duabus disterentiis praetermissis, dii tationis & constrictionis pupillae explicationi tantum in
Dilatatio igitur pupillae, quae est vueae tunicae soramen , per quod species obiectorum oculum ingrediun tur , Mydriasis Graecis appellara, visionem laedit, quia lumen nimia copia oculum ingrediatur ἱ unde fit, ut ea laborantes, in obscuriori loco magis videant, quam inlueidiori. Quod ostendunx naturales , & ordinariae pupillae mutationes, quae in locis splendidis & obscuri, contingunt i dum enim visio fit in loco splendidiori, Mmultum illuminato , pupilla constringitur, ut minori copia lumen oculum ingrediatur, & ne maiori copia