Lazari Riuerii ... Praxis medica 1

발행: 1653년

분량: 788페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

281쪽

23s Praxeos Medica Lib. II.

etiam inueteratas ophthalmias discutere plurimum

valent.

Neque omittenda est ablutio oculorum supra meis morata , ex aqua sceniculi & vino rubro, ad ruboris reliquias discutiendas,& oculos roborandos, quae singu-gulis diebus mane iteranda est. Ad huiusmodi etiam ophthalmias inueteratas aqua sequens magnae est effi- 'caciae.

Aloes opt.& tuthiae praeparatae ana 5. vj. sacchari albissimi 5. l. aquae rosar. dc vini albi non acidi ana 5. v j, tu fundantur in ampulla vitrea bene clausa ad solem per Ao. dies. Huius aquae non colatae instillent ut guttae aliquot in O .ulum.

vel V. vini albi m. iij. aquae rosm .ss. tu thiae prae parat. 5. iij. garyophyl. puluer. 5. j. camphorae S. si .

misceantur omnia in vase vitreo benὸ clauso , dc agitentur per duas horas, ac soli exponantur per mensem integrum , ea cautione ut singulis diebus ante solis ocis casum ab aere remoueantur, nec illi unquam , nisi a sole illuminato . exponantur. Huius aquae per filirum stae guttae duae, vel tres in oculum instillentur somni , vel etiam hora una aut altera ante exitum vel cubiculo. Ruborem oculorum etiam inue teratum tollit , lachry mantes oculos , & fistulosos siciscat ἔ omnem superfluam humiditatem circa membra nas exteriores absumit; visum acuit. Sequens etiam praestantissima est. V . Tritici M. ii. salis triti M.j. ponantur in vase cupreo,& affundatur Vinum album , ut materiae supernatet altitudine duorum digitorum transuersorum ; tegatur vas,& smul stent in Vmbra per 5. aut 7. dies, donec liquor colorem viridem acquirere incipiat, mouendo pluries in die cum spatula lignea. Liquor tandem effundatur per inclinationem,ta coletur si opus fuerit per chartam emporetica . Eius gu ta

282쪽

cap VIIL De ophthalmia: Σ37

gutta una instilletur in oculum. Ruborem discutit, fluxionem arcet , oculos abstergit a maculis, omnibusque sordibus,& visum acuit. Solenander plurimum laudat decoctum soliolum citoniorum , quae primo Vere integra & illaesa collia genda sunt, & diligenter asseruanda, ne situ, pulus te, aliisque inquinamentis oblaedantur , & usus remis pore . eorum manipulus incoquatur aqua purissima, eaque saepenumerδ oculi abluantur ἔ mirum, inquit, quam oculos praeseruant, ruborem discutiunt, & influentem humorem arcent.

Aliquando cum ophthalmia pertinaci, sordes quamplurimae, puris instar , in oculis colliguntur , quae vix collyriis, aliisque remediis curari possunt. Attamen in hoc casu maximὸ confert gossipium optimὸ carptum, aut digitis discerptum , & ad prunas diligenter exsiccatum, cuius pauca quantitate instat plumaceoli oculi contegantur, fascia superinducta. Manὸ gossipium a fertui dictis sordibus imbutum : hocque remedio perplures noctes continuato, morbus curatur, qui aliis r

mediis non cesserat. Et praecipuὸ succedit, in pueris de infantibus tali morbo laborantibus. Pro huius capitis coronide, non erit abs te Zacuti Lusitani experimentum proponere , qui ophthalmiam desperatam, & omnibus remediis per annum integrum pertinaciter obsistentem , unguento mercutiali curauit Quamuis enim nulla luis venereae apparerent indicia Mercurialis admonitione persuasus, qui lib. de Morbo, Gallico , Cum videritis, inquit , morbum quempiam

communibus remediι is non curari, putato esse morbum Gallicum cognominatum ἔ aegrotantem interrogauit, num

esset passus aliquando luem veneream , aut cum foeda, obscoenaque foemina concubuisset 3 omnia negauir,

ynam solum confessus, se per noctem in lecto huius contagiosi

283쪽

a 38 Praxeos Meiacae Lib. II.

contagiosi morbi suspicione non carente decubuisse. Hae sola fretus coniectura, diaetam sudorificam ex decocto sellae parillae per viginti dies praescripsi, attamen citra fructum ἱ quamobrem , licet in superis partibus premeret affectio, ut timor esset, ne vacuato humore per os, mercurii vi, fluxio rueret in oculos, de ingrauesceret amplius affectus tamen cum esset diuturnus, dc confluentis humoris impetus sedatus, unguentum mercuriale corpore exquisite purgato praescripsit, eoque admoto septem dierum curriculo, post copiosam spati vacuationem , dolores cellarunt; euanuit itissa minatio, mitigatus pruritus, qui antea percipiebatur in palpebris cum acrimonia multa r & sic relicto solo in brachio sinistro fonticulo, ut spiraret cerebrum,& seruato Victu, pristinain recuperauit sa

nitatem.

Idem Zacutus Lusitanus in praxi ad historias, ad ophthalmiam inueteratam, & admodum contumacem, valde commendat aquam & unguentum, quae a nobis descripta sunt cap. de suffusione.

De H Ono , seu pure sub cornea.

O Culorum inmmmationes, quando insignes sunt,& in magnum tumorem eleuatae, aliquando per resolutionem terminari nequcunt i, sed in suppurationem abeunt, quod maxime metuendum est, & omni ratione auertendum : inde enim ulcera succedunt, &aliquando pus sub cornea colligitur , qui affectus υπι-ον dicitur: contusionibus etiam oculorum non raro luccedit,& lugillationibus inde ortis: interdum

284쪽

totam pupillam contegit, & visionem si pedit, interdum veto iridis circuitum amplectitur , oc unguis resecti figuram refert, eaque Iatione a νυς, seu unguis no

minatur.

Cognoscitur hic assectus non solum ex colore albicante puris naturam referente, sed etiam ex praecedente inss,mmatione , aut sugillatione. Commoto etiam oculo , pus sub cornea commoueri videtur: adest coloe rubeus in oculo; & dolor pultans, aut saltem praecessit. Ad curationem , praemissis uniuersalibus remediis, si inflammationis reliquiae supersint , auferendae sunt remediis in ophthalmia descriptis : postmodum leuitet diis scutientia admouenda sunt emollientibus permista, ne tenuiori parte resoluta, crassior materia fiat, & resolutioni minime idonea. Fiant igitur tamenta ex decocto

florum cliamo mil. meliloti, semin. psyllij, & foenugr. cum pannis lineis , vel sacculis applicanda. in progressu vero addi poteront decocto solia euphras. chplidon. de se min. sceniculi : vel sequens collyrium. usurpari

Poterit. '

Αquar. verbenae , rutae , chelidon. rosar. &sceniculi ana g. aloes opi . tuthiae praeparatae ana

3. si . iacchari candi 5. i. pulueri sentur & misceantur, addendo lactis muliebris tantillum , & fiat collyrium ; de quo bis, terve in die guttae aliquot oculis instillantur. Sequens erit vald E essicax. Croci, aloes , myrrhae, ana 5.i. vini g. iij. mellis 5. vj. dissoluatur crocus in vino, deinde cum aloe re myrrha misceantur, tandem mel addatur, hoc remedio oculi illinantur. Denique ea remedia, quae in declinatione ophthalamiae , in oculorum maculis, & suffusione praescripta sunr, hic etiam conueniunI.

285쪽

2 4o Praxeos Medica Lib. ILSi resoluentibus medicamentis materia discuti nequeat , ad alia remedia confugiendum est. Gal. 3 meth. refert, ocularium quemdam sui remporis Medicum, cui Iustus nomen erat , concussione capitis multos hypopyos sanauisse; collocans enim eos in sella rectos, ac capita eorum utrinque a lateribus apprehendens , mox quatiebat, adeo ut manifeste descendere pus ipsi videretur. Si neque hac ratione pus visum impediens dimoueri valeat, Galenus loco citato ad chirurgiam confugit; quem sequitur Aetius & alis quamplurimi , quae oculi sunctione perficitur, qualis in suffusione fieri eonia sueuit. Quae quidem operatio ut parum nostris temporiabus usitata est , sic peritissimi chirurgi manum delid

ratra verendum maxime est,ne aperta cornea, cum pure humor aqueus effuat.

De Phlycranu. IN eornea & adnata tunici, quemadmodum In relia

qui corporis partibus, generari solent vesicae paruae, aqua repletae, bullis seu vesiculis similes, quae a combustione aquae feruentis excitantur, Graecis, Arabibus Bothor nominantur: suntque tumores quidam parui instar granorum milij, ab acri quodam aut seroso humore oriundi. Harum pustularum cognitio facillima est, cum sensibus pateant. Quae in adnata oriuntur,rubrum colorem reserunt: quae autem in cornea,subnigrum, si in illius superficie consistant , album vero , si in parte cornea prosundiore sitae sint.

Quod

286쪽

Cap. X. De Phlyctaenis. a 4 fQuod ad prognosim spectat, phlyctaenae in adnata

minus periculosae sunt, quam in cornea. Superficiariae pustulae , minus periculosae, profundiores vero magis: metuendum enim est , ne tota corneae densitas erodatur,& vel humor aqueus Muat, Vel vaeae procidentia contingat. Curatio in materiae coniunctae resolutione tota veris satur, &causae antecedentis auersione. Et omni modo

pustularum suppuratio prohibenda est, quae in uleus

degenerat.

Universales igitur euacuationes, revulsiones, ac derivationes, quae in ophthalmiae curatione propositae fuerunt,hiceriam celebrandae sunt. Postmodum topica administranda , quae leuiter repellant in principio , tum etiam discutiant; qualia in ophthalmiae augmento proposita sunt, quae magis conuenient, quando inflammatio pustulas comitatur, quod plerumque fieri consueuit. In progressa vero , magis exsiccantia & resoluentia erunt usurpanda, qualia in statu & declinatione ophia thalmiae descripta sunt: ac praesertim unguenta ibidem

proposita, quae pustulis illis discutiendis & ex siecandis aptissima sint.

De cornea se adnata ulceri .

Ophthalmiae sueeedere solent ulcera in cornea tunica & adnata , quando in suppurationem versi est. Succedunt etiam phlyctaenis, seu pustulis, in cornea oriundis, iisque disiuptis. Fieri etiam solent

287쪽

ab humoribus acribus & erodentinus, in oculos conis fluentibus. Ubriae eorum differentiae ab auctoribus proponuntur , ex variis circunstantiis desumpat i, prout scilicet vel superficialia sunt , vel profunda ; lata, vel angusta; varias figuras habentia, & alia huiusmodi. Sic ulcus cauum, angustum, & durum βοθριον, i. fossula nominatur. Latum & minus profundum κοιλωμα dicitur. Quod in iridis circulo sirum est, ἄργεων appellatur, & a nonnullis ulcus coronale. Quod denique profundum. solidius asperum,& quasi crustosum*st,ε πικaustrae & εγκαυ-

Cognitio ulcerum non est difficilis, cum per se oculis pateant: si ulcus sit in cornea, ulcusculum album apparet in nigro oculi , si in tunica adnata, punctum veluti rubicundum in albo oculi conspicitur, ob illius tunicae venas sanguine refertas. Ulcera oculorum euratu dissicilia & periculosa sunt, multo magis tamen in cornea, qu in in adnata. V Icus

quod e regione pupillae situm est, magis pericu losum;

quia in eo lanato relinquitur cicatrix, quae corneae dia- .phaneitatem aufert, sicque visionem laedit ; & si tota tunica erodatur, fit essi uxus humoris aquei , & vueae procidentia. . Curatio huius affectus, quemadmodum & reliquorum ulcerum,detergentibus,& exsiccantibus perficitur, quae tamen mitissima esse debent, propter partis mollitiem,& exquisitum sensum. Praemittenda tameu ea. quae fluxionem ab oculis revellunt,eamque reprimunt qua lia in onhthalmia, tum recenti, tum antiqcta fuere pro-Iosita. Et si inflammatio viceri eoui uncta sit,remedia il-am respicientia cum praedictis erunt permiscenda. Quibus etiam dolorem lenientia addere conueniet, quoties

ille partem infestaverit. - Deter

288쪽

Cap. XI. De Vlceribus corneae. 243

Detergentia dc exsiccantia moderata sunt, saccharum , mel, crocus , myrrha, thus , aloc , sarcocolla, tu thia , & cerussa , ex quibus formulae sequentes comis poni poterunt.

τί. Decocti hordei & foenugr. I. iiij. mellis optimis. g. vel strupi derosis sic. J.j. Fiat collyrium quo oculi

saepὸ abluantur. vel Aquar.verbenae M plantag,ana j. ij.sacchari candi 5. g. M. pro collyrio. Vel 2 . A quae mellis in B. M. destillatae, & aquae rosariana partes aequales. Vel . 1 . . ouum coctione induratum & a putamine mundatum, diuidatur in duas partes, & detracto vitello re pleatur fouea sicca haro cando puluerato optime ligetur& ponatur in cella vinaria, extillabit liquor, qui dete gendis ulceribus sine morsu valde idoneus est. Et si potentius remedium desideres, myrrha puluerata cum lac- Charo cando admiscenda est. Montanus puluerem sequentem valdE commendat.

Albumina ouorum recentium num.XX.ponantur

in vase stanneo ad solem donec exsiccentur , postea puluerentur subtilissim E cum aequali pondere sacchari, α puluis immittatur in oculos , qui sine erosione pluriamum adiuuar.

In progressu morbi si potentius detergendum sit, de

exsiccandum , adde collyriis praedictis trochiscos albos Rhasis,thus,aloen,myrrham,farcocollam & alias huius. modi, in parua tamen dos,ne oculos exasperent, & iis etiam lac, albumen oui, mucilagines, aliaque anodynaoddi poterunt. Tuthia prae eaeteris valer, quia minimὸ dolorifiea est, di sine morsu siccat, ac cicatricem inducit , ided collyria & unguenta ex ea parata utilissima sunt. Et prae cae- Ieris unguentum in ophthalmi e curatione deseriptum,

quod

289쪽

a 44 Praxeos Medica Lib. II.

quod magnam tuthiae quantitatem recipit, erit utilissi

mum.

Collyrij valde detergentis & exsiccantis , ac cicatricem inducentis formula talis esse poterit. V.Sarcocollae nutritae in aqua rosar. cerussae & aloes lotae, myrrbae, tuthiae praeparatae, ana 3. g. sacchati candi 5.j. cum mucilagine gummi tragacanthi extracta in aqua rosar. Fiat eollyrium, quo palpebrae il-

Iinantur. α

De cornea cancro.

VT singulis eorporis partibus cancer solet accudere, sic etiam in oculis aliquando contingit. Et scam ea quae communem cancri theoriam & praxim respiciunt, e morborum externorum tractatibus desumenda sint; nos hic tantam ea , quae ad oculum peculiariter tali morbo affectum pertinent, paucis alti gemus. Cancer vel occultus est,uel ulceratus. Occultus ad tumorum genera resertur , & in oculo tumor cancrosus, seu cancer oculi nominatur. VIceratus vero, ulcus cancrosum oculi dicitur.

In utroque tamen adest durities inaequalis & renitentia, color plumbeus & liuescens, dolor intensus 8c pungitiuus, caput & rempora praesertim occupans , venae liuidae & varicosae tu tumore, & partibus vicinis apparent. Sanguis acerrimus & adultus a parte affecta non Taro emuit, quando cancer ulceratus est. Ac denique medicamentis tantillum calefacientibus dolor admodum exasperatur

290쪽

Cap. XII. De Corsea eanero e 1

Incurabilis est affectus in oculo , quemadmodBm in reliquis corporis partibus,quando iam radices egit;nisi operatione chirurgica radicitus extirpetur. Curatio duplex ab auctoribus proponitur, vera scili,cet, & palliatiua : vera, ut dictum est, in cancro iam genito,& parti valde radicato,non potest obtineti nisi chiarurgia : recens tamen cancer ac fere incipiens, curari potest frequentibus euacuationibus humoris atrabitarij, praemissa venae sectione conuenienti λ Vt docet Gal. 1.ad Glauconem cap. io. ubi gloriatur , se hune morbum

per initia saepe sanasse, adiungendo remediis praedictis

optimam victus rationem.

Curatio palliatiua, quae ad sympromatum mitigati nem dirigitur , non solum per dictas euacuationes, sed etiam topica conuenientia perficitur. Primum igitur victus ratio refrigerans & humectans, qualis humori atrabitario debetur, instituenda est. Postea sanguis detrahatur e directo oculi affecti chi rudines ponὶ aurem eiusdem lateris applicentur i tum etiam haemorihoidibus , si aliquantulum tumeant ; euincurbitulae scapulis admoueantur,& reliqua reuulsionum genera celebrentur Purgationes & praeparariones humoris atrabitarij, fient per potiones, apo Zemata, iustula medicata, struis

pos magistrales , & alia huiusmodi; sed prae eaeteris

multum confert ad humorem atrabitarium euacuandum, helleborus niger ritὸ praeparatus , eiusque extracto his aut ter exhibito, cancer incipiens aliquando I nobis sa

natus est.

Haec remedia humoris assiiaxum ad oculos,dolores dereliqua symptomata vehementia valde imminu uut , ad id tamen non parum etiam conserunt topica remedia 3 qualia sunt,quae in ophthalmia, ad dolorem leniendum descripta sunt 3 praecipue autem collyriai ex mucilagini-

SEARCH

MENU NAVIGATION