Lazari Riuerii ... Praxis medica 1

발행: 1653년

분량: 788페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

311쪽

268 Praxeos e medieae Lib. III. Tympani laxitas & humectulo dignoscitur ex causis praegresss humectantibus , & humida inrem perie

aliquam aliam partem affligente : vix enim seri potest, ut causae humectantes hanc unicam particulam affe

cerint.

Eiusdem tympani tensio & exsiccatio nimia, ex totius corporis siccitate, & causis exsiccantibus praegres sis erit dignoscenda. Tympani etiam disruptionem , aut erosionem coniicere poterimus ; si causae vehementes , rumpentesque,

aut erodentes enumeratae praecesserint. 'Prognosis huius affectus.in hunc modum instituenda est. Surditas a natiuitate,& quae longo tempore contra cha est, eaque integra & absoluta incurabilis est Quae . veris non absoluta,sed diuturna,dissicillime,& utpluri

mum nunquam curatur.

Surditas a bile,aut sanguine oriunda, chim in febriabus continuis,& acutis tantum soleat contingere, cum earum febrium curatione solui consueuit. Grauis auditus , si breui tempore non curetur, in omnimodam surditatem degenerat ἱ teste Gal. 3. de com p. med. sec. loc. cap. . Membrana tympani rupta , vel cicatrix in ea relicta incurabilem surditatem efficit. Surditas per interualla crescens & decrescens curabialis est ab humore enim mobili,qui interdum minuitur,& augetur. eam produci significat. Surditas quae a vitio cerebri excitatur, Keilius curatur, quam quae a proprio auris affectu producitur. Curationem quod attinet; illa surditas quae ab aIL quo cerebri affectu dependet, non aliam curationem requirit,qu m quae dictis affectibus destinata est,a pro priis capitibus repetenda. Quae a tumore exoritur . si

ille

Diuiti

312쪽

Cap. I. De Surditate. 26sille durus sit & inueteratus, curationem non recipit: si vero calidus & inflammatorius,illius curatio in aurium doloris curatione proponetur. Si vero a pure in aure collecto producatur, ex capite Vltimo huius tractatus curatio erit desumenda, ubi de his agetur quae praeternaturaliter ex sure egrediuntur.

Si siceitate hie affectus oriatur, curandus est, iuxta Rhasis praeceptum , victu humectante , som no longiori , di capitis perfusione cum aqua tepida : quibus addi possunt humectantia in aurem immissa , ut oleum amygdal. dulc. & smilia Si ab aliqua re extrinsecus in aurem illapsa, surditas,vel grauis auditus oriatur, ea

protinus auferenda est eluendo , aut excutiendo , aut

extrahendo : & si animalcula quaedam sint , quae auris cauitatem subierint, alliciendo, aut enecando. Eluuntur, infundendo quae viam hanc lubricam reddunt &humectant, dilatantque, ut lac, oleum amygdal. dulc. vel deeoctum aliquod emolliens & relaxans. Excutiuntur impetu quodam, ut sternutatione moti ; sic enim spiritus impulsu,commotis illis partibus, quod in meatu auris latet,saepe excluditur, idque citius, si prilis via,

ut dictum est , dilatata & lubrica facta fuerit. Prodest etiam inclinata aure affecta , supra pedem illius lateris

saltare; qua ratione pueri post natationem, aquam auribus influxam excutiunt. Si haec non succedant,extractio molienda est auriscalpio, cauendo tamen ne dum

intromittitur, illud quod inhaeret ulterius propellatur. Ideb auriscalpij cochleare admodum tenue sit, ut facilius in aure contentis postponi possit. Vel foret ad id accommodati, utrinque acuta, & aspera, illa a Prehendi, & eximi debent. Vel si neque hoc succedat, cum corpora dura sint, ut nucleus,vel lapis,alio instr meuto apprehensa confringenda sunt, & dein, uti dictum , humore infuso eluenda. Si auriscalpium intro-

313쪽

27o Praxeos Medicae Lib. III.

mitti nequeat, specillumaeotone imioluatur in extima sui parte, dein immergatur in terebinthinam , aut in aliquod aliud viscidum , post immittatur in aurem , ut

agglutinet id quod obstruit. Idem fit ex candela cerea, extrema sui parte visco inducta ; quod sit aliquid visci,

aut glutinis post extractionem intus inhaeserit, id auri- scalpio extrahendum. Sunt qui calamum aperiunt in

extremis eius partibus, unam eius partem in aurem immittunt,alteram ore comprehendunt; ut inde freque ii suctu , quod intus conditum est, attrahant.

Animalcula ex aure alliciuntur,admotis quibusdam, quae illis grata sunt ut extrorsum repant; ut si lac cum saccharo, in spongiola auri adhibeatur, vel leuiter i trudatur, vel ficus inuersa , vel pulpa pomi dulcis , vel laridum,quo vermiculi citius eliciuntur; idque praesertim, si aures Soli obvertantur, dum haec continent. Peis culiariter vero hirudines casu ingrestae alliciuntur ianis guine immitto in aures. Pulices verδ pilis eaninis in aorem introductis. Si autem viva sint animalia,enecanda sunt; mortua enim non amplius auditui obstrepunt,& facilius extrahuntur. Enecantur autem, si saliua a ribus instilletur, aut propria urina infusa.

Amara autem citius insecta enecant, ut centaurei,

vel absynthi j succus, aut decoctum aloes, & fella quaelibet. Acria idem praestant, ut acetum, succus caeparum,& similia. At cum frequentissima surditatis & grauis audituseausa sit frigida intemperies, & humoris pituitosi influxus in eam partem; ad illius oppugnationem haec praecipue curatio dirigenda est. Quia vero huiusmodi pituitae insuxus a cerebro ducit Miginem , illius ideo curatio ad eam partem dirigenda est , non absimilis ei, quae stigidae cerebri in-omperiei assignata est i quam prudens medicus,s o v

314쪽

Cap. I. De Surditate. 27

rio intemperiei gradu,eiusdemque contumacia, moderari poterit . Summa autem huius curationis eri r ut praemissa victus ratione attenuatare, & modice calefaciente atque exsiccante,qualis in gutta serena praescripta est: vitando in primis ventos austrinos, & ab iis aures muniendo;vaporosa alimenta,& in primis allium & caepe,quae . auditui nocent; tum etiam quae humores cratIos ac pituitosos generant; ut, inquam, primum euacuatio viriuersalis instituatur per pitulas, apoetem a cephalicum &Purgans,tum etiam per phlebotomiam, si illius indica tiones adfuerint. Cui subnectatur, si affectus sit contumax, diaeta sudorifica , eique succedant particularia remedia fluxionem reuellentia , ut cauteria , Vesicatoria, errhina, sternutatoria , masticatoria , apophlegmati iami: peculiariter verb masticatoria sunt maximi usus in hoc morbo, propter meatum qui ab interna aure ad palatum defertur, & aurium excrementa deponit. Ac de-- nique morbo in longitudinem abeunte,ad pilulas v suales,aut strupum magistralem,opiatam cephalicam, pul- Ierem, aut cucupham caput roborantem, & alia huiusimodi veniendum erit. Quae omnia in frigidae cerebri intemperiei curatione proposita sunt. In usu diaetae, si affectus sit contumax , conuenient

etiam sacculi , post assumptam potionem sudorificam capiti admouendi; quales' in dicta curatione descrupti sunt, iique non sincipiti tantum , ut ibi dictum est.

sed etiam auribus erunt admouendi. Peculiariter vero conducunt ad huius assectus curationem thermae sulphureae & bituminosae , cum balneo,tum lotione capitis. Balneo siquidem, sudores copiosi prouocantur , & materia fluxionis antecedens educitur. Lotione verδ capitis cerebrum roboraturdi exsiccatur ,& humores in . ipsam aurem impacti discutiun

315쪽

1 1 Praxeos Medicae Lib. III.

discutiuntur. Vtendi modos peculiaris a Penoto describitur. & valde commendatur, his Verbis. Nihil aeque conducis in Drditate, etiam post centum remedιorum usum. . quam ut Patiens optime prius corpore mundato, ct deinde

capite purgato , sulphareis balneis eaput madefaciat, hoe modo. Ex thongiis magnis consuris veluti cucupham ferar in capite, ad supercilia ct infra aures desiendentem. Sedeat Ab canali balneorum , ct verso epistomio aquam acci- piat, qua absorpta stoetiis, caput continuo calore suo fouebit, atque omnes capιιis suturas, auriumque commissuris diducens , atque aperiens, vapores tollet, vel materiam

Wnpactam neruis , viisque auditoriis reflvit per halitum,aat adeo mutabat, ut breui sit abιtura. Eis in die ita sed re eum conuenit ad horvi duaου , ac deinceps statim βdire

in lecto , diaetamque adhibere renuem , ex succis ct linearniam ι vinoque , nisi ollephoro , plane abstinendam s. Tandem ad topica materiam auri impactam discuistientia veniendum est , quae in hunc modum admini. strari poterunt.

phyll. ana,si. decoquantur in aequis partibus aquae font. & vini albi sub finem additi , colatura foueatur auris affecta cum spongia, calide, mane & serd. Ex eodem decocto poterit fieri sumtus in aurem perinfundibulum,quem maxime prodesse certum est,ex eo quod vapor ex decocto calente eleuatus, penitissimas auris partes facile penetrat. Fomenti loco adhiberi potest panis cum semine e tui subactus, & calens E furno per medium sectus. Vel panis ordinarius ex clibano sumptus,& inferiorietusta ablata in spiritu vini immergatur , & calidε quantum

316쪽

Cap. I. De Surditate. 2 7 3

quantum aeger ferre poterit, ad aurem applicetur, ut

vapor intromittatur.

Efficacior erit panis ex farina vulgari factus,&eum semine carui, baccis lauri, iuniperi, & nuce moneliata subactus antequam coquatur ; deinde post leuem cocturam , dum adhuc calet, disruptus, & auri laboranti impositus. Si decoctum pro fomento & sussi tu praeseriptum fortius desideres, pulpa colocyntidis & radis hellebori albi ad 3.j. vel ij.addi poterunt. Idem decoctum in vino albo solo, vel in vino & aceto parari poterit, ut magis penetret,& potentius discutiat. Pro sussitu etiam utiliter excipi poterit in auris meatum per infundibulum fumus caryophyllorum, caput muniendo linteo calidissimo, dum fumus excipietur.

Post solum & subfumigium,liquor aliquis in aurem iniiciendus est , eaque postmodum cotone moschat Oobturanda.

V. Olet amygdal. amar.& rutacet ana insun dantur calide in aurem. Vel

V. lei de castoreo & lilior.albor. an a J.j.olet anethini . hellebori albi 3. g. aquae vitae 3 l. bulliant in

B. M. ad aquae vitae consumptionem , colentur ad usum dictum. Vel Radic. cyperi,baccar. lauri,semin. anisi & cumini puluerator. ana 3. j. castorei puluerati g. g. olei rutae quantum satis : misceantur, iisque impleatur caepe magnum excavatum ouδd postea coquatur super prunas& exprimatur succinin aurem instillandus. Oleachymica emcacissime operantur, qualia sunt oleum rorismarint,maioranae,salutar,sceniculi,de spica, caryophyll. quae tamen propter nimiam vehementiam

sola non sunt usurpanda ; sed cum praedictis in paruas quanti

317쪽

a 4 Praxeos Medica Lib. III. quantitate admisceri pollunt, in hunc, aut similem

modum.

V. Oleorum praedictorum S. ij. olei de spica, foeni- .culi, aut caryophyllorum , aut alterius cuiusuis et . si .

vel 3-j. M.

Aquae etiam nonnullat in aurem instillantur,quae ad surditatem maxime conferre existimantur. Sic plurimum laudctur ab auctoribus aqua fraxini,quae elicitur. ramos virides fraxini una exti emitate igni admouendo, 8c ex altera extremitate aqua stillans usui asseruarida. Praecipue confert quando surditas I causa calida oriunda eli, & remedia valde calefacientia suspecta sunt. Si caliditas non timeatur, pari aquae vitae portione admista essicacior euadet. Matthiolus hanc aquam cum succis quibusdam permiscet, eamque sic compositam valge praedicat his verbis. Fraxini lumam , quae a viridi ligno igni exposito manat . additis succis cycla-nis , scilla , ratae , aequalibus partibus , omnibus simul parumper feruefactis, plurimum valere ad surditatem scimus; si in aurem sanam hic liquor calidud infundatur, cum se cu bitum receperit aeger , atque eum super affecta aure tacere oportet ubi vero utramque aurem surditin occupauerat, in eam fundatur qua minus affetita fuerit, ct super alteram iaceat.

Spiritus vini in quo belleborus albus insusus fueritii in aurem affectam instillatus, magnae est essicaciae. Alij multum commendant succum hederae depuraiatum, cum vino albo potenti permistum. Fella animalium,ut leporis, capis, perdicis, maxime laudatur, si recentia usurpentur ,Pim pari mellis poctione misceantur, S in cepae corio incalescant. Pinguedo anguillae maximo in via est, ea aute colligitur dum anguilla magna in veru allatur,& suppositis

lauri soliis excipitur, eaque tepide in aurem instillatur. Zechias

318쪽

Zechius otia formicarum praedicat his verbis. Oua formicarum contrita & cum succo cepae in aurem infusa, quam vetustissimam surditatem persanant. Sanguis lupi iunioris adhuc calens in aurem instilia

latus surditatem curare creditur.

Denique, si affectus contumacissimus propositis remediis non cedat, non ellet abs re extremum tentare

remedium, quod a Fonseca proponitur consuli. s 8. tom. 1. inunctionem nempe factam ex hydrargyro: quia surditas ex lue venerea contracta ita curari solet , qua re etiam haecdicut talis non sit, forte curati poterit. Et ratio huic sententiae videtur suffragari, quia hydrargyrum rumores duros emollit & discutit, ac humores concretos & partibus impactos potentissime di Ioluit: atque ita pituitam in auris particulis concretam,& reliquis remediis non cedentem forte poterit dil- soluere. Hoc tamen remedium , non nisi in desperato Casu tentandum est , anceps enim & dubius admodum est illius euentus: si quidem ab inunctione hydrargyricerebrum valde labefactatur, & variae fluxiones concitantur ; ita ut , nonnullis ex lue venerea per hydrargyrum curatis, ipsa surditas, aut grauis auditus interdum contingat: quamuis, ut antea dictum est, ex ipsa lue venerea contingens surditas interdum curetur. Et debite administrata hydrargyro sis , post sussicientes purgationes, nullam in cerebro noxam , ut plurimum relinquat. In topicorum remediorum administratione hoc perpetuo obseruandum, ut non frigida, sed semper tepida,' aut calidiuscula in aurem immittamur. Praeterea nunquam medicamenta instillanda sunt , quin priora ab stergantur. Instillato vero medicamento , auris pzrpetuo cotone moschato obturanda, ille enim solus & per

se surditati maxime conducit: quod confirmatur 1 Fci-S a resto

319쪽

Praxeos Medica Lib. III.

resto obsim. I s. lib. I 2. his verbis. Mulier Delphensiae, eum ex diuturno morbo conualuisset , incidit in surditatem 'satis diuturnam, qua cum satis purgata esset , ct deinde a medicamentis abstineret, ct longo tempore adhuc surditate laboraret, vetula quadam ei consuluit, ut granum unum, vel alterum moschi optimi in bombace misceret, ct auri pra-petuo imponeret. Hoc remedio , prater omnem stem, ab omni surditate Iiberata est. Ego multos quidem , quibus auris sanie longo tempore maderet. curavi siola imposita bomb'ce, vel cotone , in quo moschus reseruatur , quod ct auram ese

Aecaret, ct simul surditatem togeret.

De suitu aurium. AVditionis sensus deprauatur in sonitu aurium;

quemadmodum enim oculus debet esse omnis coloris expers, ut colores omnes obiectorum rite per cipiat; & si aliquo colore praeternaturaliter afficiatur, ut in ictero, tunc deprauari visionem necesse est : ita auris nullum in se debet habere sonum , ut omnes sonos extrinsecus aduenientes percipere valeat; & si in ea sonus aliquis praeternaturaliter efficiatur , auditus deprauatur. Haec aurem deprauata auditio Graecis , Latinis obauditio nominatur ; vulgo etiam tinnitus aurium appellari consueuit, quamuis tinnitus proprie unicam tantum deprauati auditus differentiam constituat, ut in sequentibus patebit.

Fit autem sonitus in aure , ex commotione praete naturali aeris vernaculi, seu congeniti in auris cauitate contenti: quamuis enim aer ille congenitus naturaliter in aure moueatur, ut docuit Aristoteles, sonus

tamen

320쪽

tamen ex eo motu non exauditur , nisi quando aurem manu concaua,aut alia re simili obturamus: tunc enim melius fit auditio in aure interna, cum aeris externi

ad aurem ingressus impeditur , ut docetur vulgari experimento : si nimirum testudinis , aut alterius in strumenti musici manubrium dentibus apprehendamus aures obturando ; tunc enim sonus quadruplo maior percipitur , quam si apertis auribus excipiatur; quia sonus testudinis per continuitatem manubrij in os ingredῖtur, & ad auris cauitatem sese insinuat per patentem canalem. , qui ab aure ad fauces exporrigitur. Motus autem ille naturalis acris implantati, fit a spiri-ru , qui continuo in aurem influit , & aerem illum tenuem & mobilem leuiter exagitat. Si vero aer ille implantatus solito vehementius moueatur, tu Irsonus intra aurem percipitur,qui praeternaturalis est, &.

auditum vitiat. Cauta vero acrem Vernaculum praeternaturaliter commouentes quam pluri Uae sunt, praecipua tamen de

frequenti ssima est vapor , flatus , aut spiritus in aurem ab aliis partibus transmissus , vel in ipsa aure genitus. Si ab aliis partibus feratur, vel a toto corpore , vel

ab aliqua parte peculiari ducit originem. A toto corpore proinanat in febribus , unde Hipp. in Coacis. Bombus in acutis,& sonitus aurium lethalis; & ille aurium sonitus fit a spiritu fatuoso , per arterias a toro

corpore ad aures transmita; requentius tamen accidere consueuit in principio paroxysmorum , & instante crisi per haemorrhagiam. A parte peculiari flatus eleuati ad aures transseruntur, nempe, a ventriculo, hepates liene, mesenterio, utero aliisque partibus. Vnde in vo

mitu vehementi, melancholia hypochondriaca, & hysterica suffocatione aurium tinnitus frequenter solent Contingere. A capite etiam frequentius spiritus flatu -

SEARCH

MENU NAVIGATION