C. Iulii Hygini, ... Fabularum liber, ad omnium poetarum lectionem mire' necessarius, & nunc denuò excusus. Eiusdem Poeticon astronomicon libri quatuor. ... Index rerum & fabularum, in his omnibus scitu dignarum, copiosissimus

발행: 1570년

분량: 302페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

uo F vLGENTII MYTHOLOGI CONrietibus aratra pendebant,di laborifera boum colla iugales in uachinam molli- Cciem diduxerant callos. Squallebat viduus sulcis ager,ec herbidis sentibus olivifero uertici minabatur. Ita enim nexili de syrmate maeandrico gramini labru-

e duo septa herbosis radicibus tellus , Triptolemicum contum ab

nueret dentem.Ego dum huiusmodi paliuraea prata incedente premerem planta diroscidos florulenti uelleris colles spacianti metirem passu, defectu uolun- epetit egredientis studio, sed utilitas ex labore succasit. Diuertor arbores a mi praesumes, quo me errati foliora intextu PhoebIa tomdifi

defensaret obtutibus. circumflua ramorumbra,qua propi diob p

heret mihi etia concederet esse comunem.Nam me auru quaeda uernulitas,qugfragili quada dulcedine crispantes sibilos corneis ed ut organulis sd hoc opus allexerat, di laboris tam subita requies quoddam carminis pectabar melos. Nestiades Hippo en Qua spumantigurgite

irrorat loquacis umbi, Tinctis haustu musico, Ferte gradum properantes D e uire Ix collium,

ubi guttas florulente

mne rorat purpurae,

Humor algens,quem ferens tractu ut nombus, Verborum canistra planis

RU rate flosculis.

Quicquid per uirecta Tempe Rapiat unda proliens Hinnientis errecursu Quam produxit ungula. iniicquid Ascreus ueterna

pepastor cecinit, icquid ex Atlantis νυε vestra promunt horrea. isod cecidit pactoria

Narasti Alantuae, Quia ideoniuε ranarum cachinnaait praelio, Parrhoia canticanti Dente bra concrepet, Ad meum uetusta carmen Secta nuper corifluam

DHoe ita sacrificali carmine Gorgonei sontis aspergine madidas fic prepetis ungulae riuo merulentas Pieridas abstraxi. Astiterant ita syrmare nebuloso Iucidae ternae viragines, hedera largiore circumfluae, quarum familiaris Calliope ludibundo palmulae tactu,meum uaporas pectustulum, poeticae pruriginis dulccdine sipargit. Erat enim grauido ut apparebat pectore, crine neglecto,quem margaritis praenitens diadema constrinxerat, talo tenus bis tinctam recolliges uestem. Quod credo & itineris propter difficultate, oc ne maeandricos tam sub tilis elementi aliquatenus limbos aculeati herbarum uertices scinderent. Astiti

propter ergb,erectus in cubitum,ueneratus sum uerbosam viraginem, olim mihi poetico uulgatam euidentius testimonio. Nec immemor cuius uerbosas fa .

hulas propter icholaribus rudimentis tumidas ferulis gestaversi paImas: Sc quia non mihi euideli manifestatione quae 'nam esset, liquebat, cur uenisse inquiro. Tum illa: Vna,inquit e uirginali sum Heliconiadu curia, Iouis albo conscripta.

quam olim Athensum ciuem Romanus ordo colenda exceperat: ubi novellosita frutices edidi,quo eoru cacumina summis astris insererem. Ira uitae fam1 Iinquentes haeredem,quo magis celebriorem obitum proteIarent. Ast ubi me Romuleae arcis conuentu bellicus uiduauit incursus, Alexa ndriae conciliabula uris his exulata possedera uariis dogmatii imbutamentis, lasciua Grscoru praestriI-ens corda,posti Catonu rigores,Tullianasq; seueras inuectiones, Bc Varroniana ingenia, Apelleae genti enerues sensus, aut satyra luseram, aut comoedico phasmate delectabam, aut tragica pietate mulcebam aut epigrammatsi breuit te condiba. Libebat me mea captiuitas:& licet nostrae vacuissent industriae, inueniebat tamen animus, quibus inter mala arrideret, nisi me etiam exinde bellis crudelior alieni curia exclusisset,quae peneriinctis Alexandriae ita est angiportis,quo chirurgicae carnis cinae Ianiena i plutior habitaculis numeretur: de-nim certando ita remittunt in mortem, quo ferant Charontem citius sopiruru.st collegio nodonetur. Hanc oratione risus molIior terminabat. Itam meis quod euertere culminibus impetraui. Titilla: No paues,inquit, musicii tuis recepta- re dOP

142쪽

LIBER I. at

a re dogma penatibus, cu barbaroru more auscultauerim, ita literarios mercatust i penitus abdicare, ut hos qui primis Hementorum figuris, uel propriu descripserint nomen, assata inquisitione in carnificina raptassent. Tu ego: Non sta est,inquam ut audieras, sed fama fuit. nam carmina nostra Musiae tantum ualent inter . Martia tela,quato dulcis aquae saliente sitim restinguere riuo. Et ut suum eamplius familiare rescisset,illud etiam Terentianu adieci:Olim isti fuit generi quaestus apud secutu prius. Hunc itaq; literat suos quicquid Helicon uerbalibus horreis enthecatum possederat, in ipsis potestatum culminibus haereditatio iure

transferre cantus extendunt. Illa exhilarata carminibus utpote quasi Meonium senem ut uiseret recitantem,laudatorio palmulae tactu mulsit meam caesarie: percussam mollius ceruice, quam decuit: Ela, inquit, Fabiana Creonticis iamdudunouus initiatus es mystes sacris. Ne quid ergo meo tibi desit tyrunculo, accipe pare dogmatis gratia: di quatenus te nostra satyra lasciuienti uerborurore per cussit,uadatum re sui retinet amoris illecebra, redde quod sepio ficoti debes:

re quicquid libet Niliacis exarare papyris, seriatis aurium sedibus percipe. Nec deerit historiae ei quilibet effectus, cuius uisceribus te interstringi poposceris.

Tum ego:Index libellite fefellit generosia loquacitas, non mihi cornutus adulta ter arripitur,nec hymbre mendaci lusa Danae uirgo cantatur, dum suo iudicio sibi deus praetulit pecudem,&hanc auro decepit,quam potestate nequiust.Nosuillo canimus morsu depastu suuenis femur, nec in libellulis meis sub falsa alite puerilis pependit lasciuia. Non olorinis reptante adultem plumis otia pulligera uirginib. inculcante,uel semina puerigera uiscerib. infundente,nec Lychnides puellas inquirimus,& Hero aloe Psychen poeticas garrulantes ineptias Du haec lume quaerit extincita illa desset incensum,Psyche uidendo perderet, ScHero no uidendo petisset. Nec refera uirginali figmento Aricinam Iusiam uitaginem, dum quaereret Iupiter quod magis esse uelitotuerat.Mutatas ita ua nitates manifestare cupimus,no maniseitam uiada fuscamus,ut senior deus hinv nitus exerceat: & sol fulgoris igne deposito, malit anilibus exarari rugis, ch ra-d iis Certos iram nos praestolamur reru effectus, quos repulses mendacis Graeciae fabuloso c5mento quin mysticii in his sapere debeat, cerebrii agnoscamus. Tum illa: Unde haec tibi,inquisitio muncule tanta ignorantiae scientia Vnde etiam ratum ordinem ignorandir Dum enim seculis inlaeti exquiris, ostendis te

sapien ter scire quod nescis. Cui ego si his quibus ignorare aliquid contigit ne

ipsiim qiride nescire is scire contigerit,quato satius eis erat etia non nasci con tingere, Φ nasci inessicaciter uiuere. primum itam ego scientiae uestibulii puto. scire quod nescias. Ad haec illa : Tam secretis mysticism rebus uiuaciter pertractandis ampliora sunt autoritatu quaerenda suffragia. Nem enim quippia ludicris quςrit,quo ludibundo pede metrica uerboru comoda sarciamus. Sudor hie opus ei palaestrantis ingenst,ne tam magnifici assumpta moles operis ipso remedio conaminis impetu uiuacissimis destituta uanescat tractatibus. Ergo erutnobis Philosophia atq: Vrania collestis adiutrices operis asciscendae. Nee enim deerit tuis lasciuiens amica solatiis, ut du te mystics artes anhelutrae ado reddiderint,tute tua satyra ludentem excipiat. Quaeso inqua munifica largitas, ne tui stam tua satyra cuius me dudu vadatu amore prsdixeras,remere credas nostris penatibus. Tam etenim libens Telo sertitus sum ex affectu coniugiu, ut si hane suis oblucente ut pellice uoluptatibu4 domo repererit, ita sulcatis ungue genis in Helicone remittat necesse est, quo eius diluedis uulneribus Gorgonei ipsius

fontis nequaqua fluenta sussiciantia si illa cachinnu quassans, fragile colliso bis term pulsu palmulae femore: Nescis,inquit, Fulgenti rudis accola Pieridu,quantum satyram matronae formident. Deet mulieru uerbalibus undis & causidici cedan si nec grammatici muciant, rhetor taceat, re clamorem praeco compescat: sola est quae modum imponat furentibus, licet Petroniana subit Albutia. hac e-.tenim alludente,&Plautinae satyrae dominatus obdormit, &Sulpicillae Au

nianae loquacitas deperit, Salustianae* symphoniae, quamuis praesens sit cantilena melos camandi,raucescit.

143쪽

PAB, NARRAT,

Solueratum uomu mundi regione perem. Cianadrupede gelitamq; rota tepefecreat orbem Rector, eroratu colla stoliabat tabem clam Phoebus diuuit equos ara lanthia iungit: QMari; foror liquiis ter pede tempeuat unda T- mxstellato mundum circumlita peplo, eruda ror enκ pigrescere inserat alio. Astrigeros nitens diademate lutia bicornu,

Bullatum bisuiu conscenderatribera tauri .

Iam unulacra modis mentus fudentia piam

Mollia Epidica replebant minaxgως.& ut in uerba paucissima conferam, nox erat. Cuius nomen noctis iamdudum oblitus ut insanus uates uersibus delirabam. Dum subito agrestis illa, qua dudum uideram,hospita oborto impetu cubicularias impulsu fores irrupit,inopinanterm me iacentem reperiens marcentia languore somni lepido lumina,rapi do atq; admodum splendifice intermicanti quodam sui uultus coruscamine pepulit. Erat enim ultra solitum eminens mortalitatis aspectum, denim pigrae ad huc quietis indicium roratis naribus ructuantem, repentina holist crepitatione turbauit. Hanc praeibat storali lasciuiens uirguncula petulantia,haed a largiore circumflua, improbi uultus & Ore contumeliarum sarcinis grauido: Cuius i hyronicum lumen tam timabunda uernulitate currebat, quo mentes etiam abstrusas temulentis inscriptiohibus depinxisset.Musae enim latera farciebant altrinsecus duae: quarum dexterior uerecunda quadam maiestate subnixa elatae frontis Polymnia,argeteis astroru purgauerat margaritis: cuius phaleratu exoticis dia dcina carbunculis,comiculata tune sinuatio deprimebat,ac caerulanti peplo circumlita hyalinae cauitate sphaerae olleo fastigatus tigillo uersabat. Visus itaq; luminis tam elata contemplatione coelitiis erigebatur intuitus,quo pene foribus superna intuens pollicem illisisset. Leuicomes lateris refugo quodam contem platu secretior humanos intuitus uelamine quodam arcano uitabat. huius ninguida canis albentibus nitebat cssaries russat crispato multiplici supercilio rancidum se quiddam consopiri promittebat. tardior in celsus erat, ipsa ponde rationis grauedine uenerandus. Tunc Calliope prouincia loquacitatis ingres.sa: His te inquit, Fulgeti tutricibus spopondera largitu. Quaru sequax si fueris,

celeriter raptum ex mortali coelestem em cient, as risi, non ut Neronem poeti

eis laudibus, sed ut Platone mysticis interserent rationibus. Nem enim illos de his expectas affectus, quos aut poema ornat, aut deflet tragoedia, aut spumat oratio aut cachinnat satγra, aut ludit comoedia: sed in quib. Carneadis reidat elleboru,5 Platonis auratum eloquia, & Aristotelis syllogismaticum uerbiloquium.Nunc itaq; pande mentis cubiculu,ec aureu fistulis audito nuncio men tibus intromitte quod excipis.sed enerva torii mortale quod tibi est, ne tam sacrati series dogmatis scrupulosis rite non resideat penetralibus. Ergo nunc de deoru primum natura, unde tanta malae credulitatis lues stultis mentibus inoleuerit,edicamus. Quamuis enim quida sin*qui sipreta capitis generositate,Atri-

cinis atq; Arcadicis sensibus glandium quippiam sapiant,atq; eorum altioris ultitiae nubilo soporata calisentur ingenia: tame nequaquam apud humanos sensus nisi fortuitis compulsationibus moti nascutur errores, ut etiam Chrysippus de fato scribens ait, compulsationibus lubricis uoltiuntur incursus. Itaq; primu omisso circuitu unde idolum tractum sit,cdicamus.

DIophantes Lacedaemonum autor,libros scripsit Antiquitatum 14 in quia bus ait, Syrophanem Aegyptia familia substantias locupletem filiu ge-

, nullse,quem uoluit enormis substantiae successorem inestabili, ultra qν paternitas exigebat,aiiectu erga filium deditum. Is dum aduersis fortunae incursibus raperetur, patri crudele geminae orbitatis dereliquit elogium: & ut posteritati

perpetuale suffragium denegasset, di substantiae propagandae subiram intercoptionem

144쪽

LIBERI. 123Α ptione obiiceret. Quid igitur facere .aut foecunda paternitas hac sterilitate damna aut felix substantia in successione curatac parum erat,non ita here quod habui nisi etiam este qui obtineret quod reliquit. Deni doloris angustia, quae semper inquirit necessitatis solatiu, sIri sibi limitia citi in aedibus iiii ituit. Dum tristiciae rein edium quaeriqseminarium potius doloris inuenit nesciens quod sola sit medicina miseriartim oblivio. Fecerat enim ille, unde luctus res irrectionis in dies acquireret,non in quo luctus solatium inueniret. Deniq; idolum dictum est &δο ὶινων, quod nos Larib c species doloris dicimus. Nanq; uniuersa familia

in domini adulationem, aut coronas plectere,aut flores inferre, aut odoramenta simulacro succendere consueuerat. Nonnulli etiam seruom culpabiles domini furiam euitates. ad simulacrii profugi uenia merebantur, quasi salutis certisis imo collatori florum aut tiriiris offerebat munuscul timoris potius esse 'tu, quam amoris affectu. Deniq; huius rei non immemor Zc Pctronius ait Primus

in orbe deos fecit timor. Na dc Mintanor musicus in Chromatopion libro musicae artis,quem scripsit,ai Dominum doloris, quem prima copunctio humani finxit generis, exin inuetera tus error, humanis Pedolentina cosertus dist linis, barathro quodam saeuae crudesitatis prolabitur.

SAturnus Pollucis filius dicitur, Opis maritus senio uelato capite falce ge

rens:cuius uirilia abscilsa,&in mare proiecta,Venerem genuere. Itaq; quid sibi de hoe philosophia sentia siaudiamus.Tum illa: Saturnus primus in Italia regnum obtinuit. hici perarii onae praerogatio rem ad se populos attrali es a fatura n do dictus est Saturnus. Opis quo in uxor, eo quod opem esurientibus ferret dicta est. Pollucis etia filiu, siue a pollendo, siue a pollucibilitate, quam nos hv. manitatem flicimus. Unde & Plautus in comoedia Epidici ait, Bibite,pergraecamini pollucibiliter. Uelato uero capite ideo fingitur, quod omnes fructus soliorum obnupti tegantur umbraculo. Filios uero suos coin edisse serruti quod omne tempus quodcunq; gignit, consumit. Falcem etiam fert non immerito, siue quod omne tempus in se vergat, ut curvamina falcium: siue propter fructum, unde etiam di castratus dicitur, quod omnes fructuum uires a osciis, ait in humoribus uiscerum ueluti in mare proiectae sicut illic Venerem, ita & li bidinem gignant necesse est. Nam ec Apollophanes in epico carmine ribit Sattirnuinquasi sacrii νουν me enim graece sensus dicitur:aut satorere,quasi diuinum sensium creante omnia. cui ctia quatuor filios subiiciut, primu Iouem, secundu Iunone, tertiu Neptunum, quartu Plutone.& quali Poli filiis quatuor clementa gignen-rem,id est primu Iouem ign em. unde N ibi/e graece dicitur, c.ve enim graeca significatione, siue uita siue calor dici potest:siue quod igne uitali animata omnia dicerentur,ut Heraclitis vult: siue quod hoc elementu caleat, secundu lunonem, quasi aerem, unde situ graece dicitur. ec quamuis aerem masculum ponere deis huerint, tamen ideo seror est Iouis, quod haec duo elementa sibi sint ualde con socia.Ideo Iouis 8c coniugem.quod maritatus aer igne feruescat. Nam &Theopompus in Cypriaco carmine, ec Hellanicus in Dios philologia, quam deseri

psi t, ait Iunonem ab Ioue uinctam catenis aureis,& degrauatam incudibus seria reis. Illud nihilominus dicere uolentes, quod aer igni coelesti coniunctior duobus deorsum elementis misceatur, id est aquae 5c terrae, quae elementa duobus superioribus grauiora sunt.

NEptunum uero tertium aquaru uoluere clementu: quem ideo Graeci etiaPosidona nuucupat,quas ποιῶ est 'ta, ψ nos latine faciente imaginem dicimus nilauid licci ratione, quod hoc lum dementu imagines in se formet spectantium, Q nulli alii ex quatuor competat clementis. Tridentem uerbo bhanc rem ferre pingitur quod aquarum natura triplici uirtute fungatur id est liquida, foecunda, potabili. hunc ec Neptuno Amphitriten in coniugium deputan Empi enim graece circucirca dicimus: eo in omnibus tribus elementis aqua

conclusa siqid est in coelo, in aere,in nubibus, ec in terra, ut sunt sontes N putes. ii a Pluton.

145쪽

Pluton. . couartum etiam Plutonem dicunt terrarum praesule πλῆσει enim usce, diuitiae dicuntur,solis terris credentes diuitiaς deputari.hunc etiam tenelaus addicium dixere, quod sola terrae materia sit cunctis clementis obscurior. Sceptrum quo in manu gestat,qubd regna solis competant tertis.

Tricerberus.

Tincerberum uero cane eius subinciunt pedibus, quod mortalin iurgiorum inuidiae ternario conflentur statu,id est naturali, causali,accidentali. Naturale est odium,ut canum cporum,luporum, di pecudu, hominum, reserpentu. Causale est,ut amoris zelus atq; inuidiae. Accidens est,quod aut uerbia casuali ter oboritur,ut hominibus:aut comestiones propter, ut iumentis.

Y Vic quom etiam tres furias deseruire dicunt,quarum prima est Alecto: HI'λουε, enim gr. eccina pausabilis dicitur. Alia Tisiphone: τισι in ausiquasi:, νοον id estiuaru uox.Tertia Megaera: megaera enim est, quasi μεγα λι όμα id est magna contentio. Primum est ergo, non pausando furiam concipere. s cundum est, in uocem erumpere. tertium,iurgium protelare.

Fata.

'T Ria etiam Us Plutoni destinant fata, quarum prima Clotho, secunda Lal claesis tertia Atropos. κλωθω enim grccc euocatio dicitur, λhMτις uero sors nuncupa tur, E Oidi quoq; sine ordine dicitur: hoc uidelicet sentire uolentes, quod prima sit natiuitatis euocatio: secunda,uitae sors,quemadmodum quis ui- Iete pos,it: tertia, mortis conditio,quae tae lege vcnit. Furnis. Arpyias etiam tres inseris Vergilius deputat, quaru prima secunda ωπιιπετ', tertia πιλιανω. Harpyia enim graece rapina dicitur. Ideo uirgines, quod omnis rapina arida sit di sterilis. Ideo plumis circumdatae, quia quicquid raPina iuuaserat celat Ideo uolatiles, quod omnis rapina ad uolandum sit celer Drima.αε Mae enim graece quasi ἡλω; ἄuoud est alienum tollens. Ocypete,id est citius auferes Celaenum uero gi aece nigrum. unde & Homerus prima Iliados rhapsodia, d , σοι πιιιακελπινον εnωκσει-:id est, statina niger tuus sanguis emanabit per meam liastam. Hoc igitur signare uolentes,quod primum sit, alienum concupisccre: secundum,cupita inuadere: tertium, celare quod invadit.

Profici uia.

PLutoni quoq; nuptam uolunt Proserpinam, Cereris filiam.Ceres enim grscc gaudium dicitur. 8c ideo illam frumenti deam esse uoluerunt, quod ubi plenitudo fructuum sit gaudia semper superabundet necessie est. Proserpinam uerb quasi segetem uoluerunt, id est ternam radicibus proserpentem,quae ec Eτη graece dicitur enim graece centum sunt. 5c ideo hoc illi nomen impo nunt,quia centuplicatum Ceres proferat fructum.

ceres.

ΗAnc etiam mater cum lampadibus raptam quςrere dicitur,unde &Iampadum dies Cereri dedicatus est: illa uidelicet ratione, quod hoc tempore cum lampadibus,id est cum solis feruore seges ad metendu cu gaudio requirat. Apollo. APollinem solem dici uolunt: ὰποΜων cnim grςcc perdens dicitur, quod seruore suo omnem succum uirentium decoquendo perdat herbarum. Hunc etiam diuinationis deum uoIuerunt, siue quod sol omnia obscura manifestat iri lucem,seu quod in suo processis N occasu eius orbita multimodos significationum monstret effectus Sol uero dicitur aut ex eo quod solus sit, aut q, shlit per dies stirgat 5 occidat Huic quom quadrigam adscributillam ob causam,qubdaut quadripartitis temporum uarietatibus anni circulii peragat: aut quod quadrifido Iimite diei metiatur sipacium. unde&ipsius equis condigna sic nomina posuerunt,id est Erythreus, Actaeon, Lampos,Philogeus .Erythrcus aecem dens dicitur, quod a matutino sol lumine rubicundus exurgat: Actaeon splendens

146쪽

LIBERI. u dens dicitur,q, tertiae horae mometis uehemes insistat. Lampos uero,quod luci dior fulgeat du ad umbilicu diei centra tu costenderit circulu. Philogeus graece terra amas dicit,qubd hora nona procliusor, uerges occasibus pronus incubat.

IN huius etiam tutelam coruum ponunt, sue quod solus contra rerum natu ra in mediis ipsis aestiuis feruorib. ouiparos pullulet laetus. Vnde 5 Petron.

Sic contra rerum naturae munera notae, Comus maturis frugibus ova refert.

Sive quod in horoscopicis libris,secundum Anaximandrum, siue etiam secuniadum Pindarum, solus inter omnes aues significationes habet vocum.

IN huius etiam tutelam laurum asscribunt. unde etiam eum amasse Daphnen dicunt, Penei fluminis filiam: Ac unde laurus nasci posset, nisi de fluuialibus aquis Maxime quia & ciusdem Penei fluminis ripae lauro abundare dicuntur. At uerba mica Apollinis ob hanc rem uocitata est, quia illi qui de interpretatione somniorum scripserunt, ut Antiphon Philocrus,5 Artemonin Serapion Ascalonites, promittant in libris suis, laurum si dormientibus ad caput posueris,uera somnia esse uisuros.

De nouem Musis.

ΗVic etiam Apollini nouem deputant Musas, ipsum qi decimum Musis ad

inciuntnlla uidelicet causa quod humanae uocis decesint modulamina. undecu decachorda Apollo pingitur cithara. Sed &lex diuina decachordon dicit psalterium. Fit ergo uox quatuor dentibus econtra positis, quos lingua percutit: r quibus si uno minus tuerit,sibilum potius quam uocem reddat necesse est. Duo labia uelut cymbala uerborum commoda modulantia: lingua, ut plecti, quae curvamine quod a uocalem format spiritum: palatu,cuius concauitas profert sonu: gutturis fistula, quae tereti meatu spiritale praebet excursu: & pulmo, qui uelut aceruus follis cocepta reddit ac reuocat. Habes ergo nouem Musaruuel Apollinis ipsius redditam ratione, sicut in libris suis Anaximander Lampsacentis N Leophantes Heracleo polites exponui: & quod alij firmant, ut Pisander Physicus 5 Tuxemenes in libro Θεουλουιλ ων. Nos uerb noue Musas doctriciae atq; scietis dicimus modos.hoccst prima Clio, quasi prima cogitatio discendi.κλέω enim graece fama dicit unde&Homer. Μαωρ δε κλε οἱω ακάομὶν, ουμ . δύω: id est, Nos uero solam fama audiuimus, neq; quid scimus. & in alio loco, reo κλέω δε,- λαδα s μεσον α=γω . Et quonia nullus scientia quaerit nisi in qua tam ae suae protelet diguitatem, ob hanc rem prima κλ appellata est, id est cogitatio quaerendae scientiae. secunda μερπη, quod nos latine bene delectans dicimus, quod primum sit scientiam quaerere,fecundum sis delectari quod quaeras. rtia μελποιιλήν, qua ελετli id est medicatione faciens permanere: ut primu est uelle, secundum desiderare quod uelis, tertiis in stare meditando ad id quod desideras. quartasαλμα,id est capacitas,uelut si dicatur miliae Θαλειαν. id est ponens germina: unde & Epicharmus comicus in Diphilo comoedia ait:

Θαλον ἀρου Βλεπῆι Βεπέταν, id est, germen dum no uidet, fames consumit. Quinta πολυμν ω, quasi πολυμ-Hω, id est multa memoria facientem dicimus, quia post capacitatem est necessaria.sexta ερατώ,id est, ευρωνομοιον, quod nos latine inueniens simile dicimus: quia post scientiam 5c memoria iustum est, ut aliquid simile dc de suo inueniat. septima τθ-ο , id est, delectans instructione:

unde θc Hermes in Pimandre libro ait ἀκουρον. De κρα κουφου σωιι-τΘ, id est,absininstructione escae&uacuo corpore. Ergo post inuentione oportet te etiam dita cerncre ac diiudicare quod ima emas. octaua προωia, id est coelestis:post diiudi cationem enim eligis quid dicas,quid despuas: eligere enim utile, caducum desipuere,c cste ingcnium est. nonamαλλιόπη, id est optimae uocis:unde& Ho merus ait,31M οπὰ φωε πσασι ς,id est deae uocem clamantis. Ergo hic erit ordo: primum est . uelle doctrinam. secundu est, delectari quod uelis. tertium est instare ad id quo delectatus es. quartum est, capere id quod instas.quinta est,memora-

i 3 ri quo a

147쪽

us FULGENTII NYTHOLOGI cosit quod capis.sextum est, inuenire de tuo simile ad id quod memineris. septimu cestoudicare quod inuenias.octauum est,eligere de quo iudicas. nonu,bene proferre quod elegetis.

HIe eti1 cum Clymene nympha colens, Phaetonta dicitur genuisse, qui paternos currus affectas, sibi atq; mundo cocremationis detrimenta conflauit. Semper ergo sol cu aqua coles, aliquos frueliis gignat necesse est, qui eo terris exilientes appareant ph montes dicunt: φανων enim graece apparens dicitur.qui quide fructus ad maturitate sui,solis ardore quaerant necesse est. quo accepto omnia fertioris incendio constimant. Huius etia sorores Arethusa,Lamia perusia quae gemmeis ac translucentibus fraterna deplorat guttis incedia,succi rial diruptis iaciunt inaurata corticibus. Soror etia totius germinis arbor est, quae una cadcin seruoris humorisq; iugalitate gignutur. Itam istae arbores, quae succinu sudat dum maturis frugibus solis feritor torrentibus ipsis Iunio Iuliost mens; b. incediosior cacri atq; leonis tetigerit metas, tuc istae arbores situ ualido fissis corticibus succii sui liquoris,in Eridano flumine aquis durandu,emittunt.

HIs Typhu quoq; Apollinis adiiciunt, quod sol bc praeterita nouerit,& prae

sentia cernat,& uisurus sit futura. Arcum uero huic sagittas m conscribui, sue quod de circulo eius radii in modum sagittarum exiliant, seu quod suorum radiorum manifestatione omnem dubietatis scindat caliginem. unde etiam Pythonem sagittis interem ille fertur enim graece credulitas dicitur. 8c quia omnis falsa credulitas sicut serpentes luce manifestante deprimitur, Pythone

eum interemisse dicunt. Quare ne barba dicatur,tun pater dicatur.

Via occidendo dc renascendo semper est iuuenior, sic ut quod nunquam in si a uirtute deficiat,ut luna quae crescit oc minuitur.

C I furtis praefuere di non erat opus criminibus iudice,ex quo euIpae habuere Ucoelestiem autorem. Mercurium dicunt praefuisse negociis uirgam ferentem serpentibus nexam, pennatis quoq; talaribus praeditum. Hunc etiam internuncium, furatrinum deum. Quid sibi uero huius nominis atm imaginis significatio disserat,edicamus. Mercurium dici uolucre quasi mercium curam . Omnis ergo negociator dici potest Mercurius.

P Enna ta uero talaria quod negociantium pedes ubi* pergendo quasi pennati sint. Qtiare virgam.

Irgam uero serpentibus nexam ob hoc adi j ciunt, quod mercatoribus det

aliquando regnum,ut sceptrum:& uulnus ut serpentium. Quare galerum,Cr gallum.

Alero enim cooperto capite pingitur, quod omne negoctu sit semper ab sconsum. Gallum quom in eius ponunt tutela, siue quod omnis negociator semper inuigile eu quod ab eius cantu surgant ad peragenda negocia.

HErmes quom dicit graece, ab eo quod est ε- α quod nos latine dissi rere dicimus:illa uidelicet causa, qubd negociatori linguarum sit dissertio

necessaria. utra enim regna permeare dicit,superna at linterna : quod modo uentis In altum nauigans cureat, modo demersiis inferna tepestatibus appetat. gare fur.quare celer dicatur.

HVnc etiam deum & furti praesulem uolunt, quod nihil intersit inter negociantis rapinam atq; periurium, surantisq; deierationem ac raptum. Stellam uero quae τιλβων graece nuncupatur, quam ei pagani ascribunt, ex quo etiadiei nomen inuenere,tanto celerior planetis omnibus currit ut septima die suos Permeet circulos quod Saturnus xxiiij. annis, &Iuppiter xj.possunt. unde etiaLucanus at Motui, celer Cyllenius haeret. Qitare .

148쪽

LIBER I.

A Quare Argum occidi' dicatur.

DEnim etiam Argum luminum populosi tate coseptum interemisse fertur,

dum oculorum immensam unius corporis senetem ubique uiua circumspectione florentem,singularis uulneris recursim falcifero messuis let cur mi ne. Quid sibi ergo tam fabulosum Graeciae commentum uelit c nisi quod etiam centum custodes toti demq; astutos sine negotiatione uagos unde &-graece uagus dicitur 5 furantis astutia,&negociffiis circumuenit astutia, falsata cautela. Solet igittar alluderc his speciebus 8choneste mendax Graecia, Ac poetica garrulitas,semper de falsitate ornata phaleratio qui di Danae hymbre aurato corrupta est, non pluuia,sed pecunia.

E Traptum Ganymeden aquila non uere uolucris,sed bellica pi aeda. Iupiter enim, ut Anacreon antiquissimus autor scripsit,dum aduersus Titanas, id est Titani filios qui frater Saturni filerat bellu alsumeret, di factiscium Coelo fecisset inuictoriae auspicium,aquilae sibi adesse prosperum uidit uolatum . pro quo tam felici omine, praesertim quia Sc uictoria consecuta est, insignis hellicis sibi aquilam auream fecit,tutelaeq; suae uirtuti dedicauit.unde apud Roma nos huiuscemodi signa tracta sunt.Ganymedem uero bellando his signis praeaeuntibus rapuit, sicut Europam in tauro rapuisse fertur: id est, in naue tauri piiseturam habcntc. di is idem in uacca similiter,in naui huiuscemodi picturae. De nil ut hoc certius esse cognoscas,nauigium Isidis Aegyptus colit.

De Perseo Cy Gorgone.

PErseum ferunt Medusae Gorgonis interfectorem. Gorgones uoluere dici tres:quarum prima Stheno, secunda Euryale,tertia Medusa: quarum quia sabulam Lucanus 5 Liuius scripserunt, poetae grammaticorum scholaribus rudimentis admodum celeberrimi, hanc fabulam referre sirperfluum duximus. Theocritus aluiquitatu iustoriographus refert Phorcum fuisse regem, qui tres a filias locupletes dereliquit. Quaru Medusa maior,quae fuerat locuples,regnu mincolendo fructificando lampliauerat:unde&Gorgon dicta est, quasi georgon. nam γε-ργοι graeceagricultores dicuntur.Serpentino uero capite ideo di cia est, quod astutior fuerit. Cuius regnu opimum Perseus inuadens, ipsam quidem inicit init. Ideo uolaticus dicitur,qubd nauibus uenerit. cuius capite,id est, substantia ablata ditior factus,non parua regna obtinuit.Denil & Atlantis regnum inuadens,quasi per Gorgonis caput,id est per substantiam eius, eum in montem fugere compulit. Unde in montem conuersus dicitur esse. Tam e quid hae sibi tam subtili sub imagine ornatrix Graecia sentire uoluerit, edicamus. Gorgonas dici uoluerunt trcs,id est tria terroriS genera: primus quippe terror est,qui mentem debilitat: secundus,qui profundo quo da terrore mentem spar git' 'tertius, qui non soluin metis intenta, uerum etiam caliginem ingerit uisus. Unde di nomina tres Gorgones accepere: ω enim graece debilitas dicitur,unde infirmitatem dicimus. secunda Euryale,id est lata profunditas,unde ec Homerus πολιόε εὐρυαγιαν, id est Troiam latas uias habentem. Itaq; Medii fain, quasi quod itideri non possit. Hos ergo terrores Perseus adiuuante sapientia interfecit. ideo auersus uolat,quod uirtus terrorem nunquam aspi cit.speculum ergo ferre dicitur,quod omnis terror non solum in corde, sed etiain figura transea. De sanguine eius nasci fertur Pegasus,in figuram famae constitutus. Virtus cnim, dum terrorem amputauerit, famam generat: unde uolare dicitur, quia fama est uolucris .unde Tiberianus: Pegasus hinniens transvolat

aethram Ideo & Musis fontem ungula sua rupisse sertur, quod Musae ad descri-hendum famam heroum,aut sequantur priorum,aut indicent antiquorum. De Admeto Er Alceste.

SIcut nihil benigna superius coniuge, ita nihil infesta crudelius muliere.

Quanto enim sapiens pro uiri salute suam opponit animam pignori: tanto maligna ad mariti mortem etiam suam reputat nihili.Ergo coniunx, quantum iure coniumstior, tantum est aut morum dulcedine mellea, aut felle malitiae to

149쪽

LIBER I UA lIam lunonem&Venerem,deformaequalitate certantes. Ideo uerb Iouem no post e de his iudicare dixere siue quod praefinitum mundi iudicium ignorabat,s me quia in libertate arbitrii constitutum hominem crederent.Quod itaq; si ii lut deus lupiter iudicaste damnando duas,unam tantum modo terris uitam di initteret. Sed ideo ad hominem iudicium transscrunt,cui liberum deligendi dehetur arbitrium. Sed bene pastor,quia non ut sagitta certus,ec iaculo bonus , reuiuitu decorus,ic ingenio sagacissimus. Denim brutum quidda desipuit, & ut ferarum ac pecudum mos est ad libidinem potius limaces uisius intorsit, quam Virtutem aut diuitias inquiliuit.Sed quid sibi tres dcar de tribus uitarum ordini

VI imam uitam theoreticam,quam nos in contemplandae sapientiae honore dicimus. Ideo de Iouis iacitice natam dicunt, quia ingcnium in cerebro positum sit ideo armatam, quod munita sit. Gorgona etiam huic addunt in eccitore quasi terroris imaginem,ut uir sapiens terrorem contra aduersarios gestet ita pectore.Cristam cum galea ponusi ut sapientis cerebrum de armatum lit, eccle-corum.Vnde Θc Plautus in Trinummo ait: Fugino genere cst, capite se totum tegit Triplici etiam ueste subnixa est,seu quod omnis sapientia sit multiplex, seu etiam quod celata. Longam etiam hastam fert,quod sapientia longe uerbo percutiat.Triplici etiam ueste,qubd omnis sapientia tecta extrinsecus rarius agnoscatur.In huius etiam tutela noctuam uolunt, quod sapientia etiam in tenchris proprium fulgorem possideat. Inde etiam di conditricem Athcnarum eam uo lunt. Minerua deniq; &ὰ πνν graece dicitur,quasi 4θάνατο-οταμάνθ: id est, imia mortalis uirgo,quia sapientia nec mori poterit, nec corrumpi.

Iuno.

IVnonem uerbactivae praeposuerunt uitae. Iuno enim quas a sutiando dicta

est. Ideo regnis praeesse dicitur,quod haec uita diuitijs tantum studeat: ideo B ctiam cum sceptro pingitur,quod diuitiae regnis tint proximae. Velato enim capite Iunonem ponunt,quod omnes diuitiae sint semper absconste. deam ctiain partus uolunt,quod diuitiae semper praegnaces sint, ec nonnunquam abortiati initus quoq; in tutelam pon ut patium,qubd omnis uitae potcntia petax in aspectu sui semper quaerat ornatus. Sicut enim pavus stellatum caud scuruamcnco cauans anterius faciem ornasiposterioram turpiter nudat: unde ec Theophrastus ait in Moralibus Eu. α περίγνωθι id es Reliqua considera:& Salomon In obitu hominis nudatio operum eius. Huic etiam irim quasi arcum pacis adiunguKquod sicut etiam ilic ornatus uarios pingens arcuato curvamine momentaliter refugit ita etia fortuna quavis ad praesens ornata,tamen est citius fugitiva.

TErtiam Venerem uoluptariae uitae in similitudinem posuerunt. Venerem

dici uolucre aut secundu Epicureos bonam rem: aut iccundit Stoicos, uariam rem. Epicurei cnim uoluptat cm laudant, Stoici uoluptatem damnant. Isti

Iibidinem colunt illi libidinem nolui. unde &-dictam enim graece spuma dicitur. siue ergo, iubd sicut spuma libido m o mcnta liter liirgat, & in nihiluueniat: siue quod colicitatio ipsa seminis spumosa sit. Denim ferunt postar, quod cxectis falce Saturni uirilibus,atque in mare proiectis,exinde Venus nata sit. Illud nihilominus respondere uolens poetica uanitas, quod Saturnus graece κρ ω dicitur enim graecc tempus uocatur.Abscisis ergo uires t pori , id cit fructus falce quam maxime,atin in humoribus ui sicru uelut in mare proiects. libidinem gignant necelse est. Saturitatis enim abundantia libidianem creat. Unde de Teren tius ait: Sine Cerere &-Libero friget Vcnus. Hanc etiam nudam pingunt, siue lubd nudos sibi assectatorcs dimittat, siue quod litabidinis crimen nunquam celatum sit, siue ciuod non unquam nisi nudis conii niat. Huicctiam rosas in tutelam adiiciunt. Rosae enim & rubent θc pungunt, ut etiam libido. ubctu erecundiae opprobrio pungit etiam peccati aculeo. ec sicut rosa delectat quide,sed celeri motu temporis tollitur ita ec libido libet momentali-

150쪽

13o FULGENT II ΜΥΤΗ o Lo Gico Minentaliter &fugit perenniter. In huius etiam tutelam columbas ponui, illa uia cdelicet causa,quod hius generis aues sint in coitu feruidae Huic etiam tres Cha, rites ad inciunt,duas ad nos conuersas,una a nobis auersam, quod omnis gratia simplex eat,duplex redeat. Ideo sunt Charites,ila omnis gratia nescit subtilem,' sed ornatu.Hanc etia in mari natante pingunt,quod omnis libido rerum paciatur naufragia. Vnde&Porphyrius in Epigram. ait: Nudus,egens,Veneris naufragus in pelago. Cocha ctia marina pingit portari, quod huius generis animal toto corpore simul aperto in coitu misceatur,sicut Iuba in Physiologis refert.

V Arcite quaeso iudices humanis ardoribus. quid enim puerilis aut muliebris

sensus in amore efficia ex quo in libidinis pugna Herculea desudat uirtus.Mulieris enim illecebra maior est mundo : quia quem mundi magnitudo

uincere no potuit,libido compressit. Invasit ergo uirtutem de crimine icemina, quam mereri non potuit de natura. Hercules enim amauit Omphalen,qus eum

g τε persuasit accoli t delicatos enervare contractus,& lasciuienti pollice fusi tereterotarc uertigine. Hercules enim κρακλῆς graece dicitur. id est,eis. νων κλε quod nos latine uirorum fortium famam dicimus. Vnde& Homerus ait, κλεγο ιν α-κ, mi od est solam fama audiuimus. Ideo di Alcaei nepos dicitur. ἁ n enim graeco, praesumptio interpretatur.Nam Sc Alcmenam matrem habet, quasi αλ--- utine τήραν,quod i graece salsugo dicitur. Nam ex igne igneus,ut ex loue: di ex prae- mptione, ut ex Alcaeo auo:&ex salsedine sapientiar,ut ex Alcmena quid nascitur,nisi fortitudinis gloria di tamen a libidine superatur. .m αλω enim graece dicitur umbilicus. Libido cnim in umbilico dominat mulieribus, sicut lex diuina dicit: Non est praecisus umbilicus tuus. quasi diceret,non est peccatum t iam amp uta tum. Nam di matrix illic catena ta constringitur,unde ec epinephridia eodem Ioco firmandis scitibus opponuntur.Ostenditur ergo,quod Iibido,

quamuis ctiam inuictam possit superare uirtutem.

De Cico,er Hercule.

SI sumum fures eructuant, quis inuolantem dum negat agnoscat ergo aut Vcaliginem aut fumum obiicit, ne agnosci possit: aut in fumum vanescit substantia, quae si restic succedIt. Cacus enim Herculis boues furatus esse dicitur, quos cauda in spelunca tractos abscondi quem Hercules preta gutture inter . ' fecit. traieν enim gra: cc, malum dicimus. Ergo omnis malitia sumum eruetitat id est, aut quod contraria sit uetitati,id est luci: aut quod acerba sit uidentibus, ut fumus oculis:aut quod semper occultas obscuras m cauillationes obiiciat ideo autem & duplex,quod multiformis malitia non simplex sit. Triplici etiam mo. do nocet malitia aut in euidenti ut potetiomaut subtiliter,ut falsus amicus: auti Pstim occulte,ut impossibilis latro.Ideo etiam subtractos boves transuersis ducit uestigiis quod omnis malignus aliena ut inuadat,trasversa defensionis utitur uia. Ideo ec bona Herculis concupiscit quia omnis malignitas contraria est uirtuti. Deniq; in spelunca abscondit,quia nunquam malignitas aperta liberiore fronte sit, sed uirtus ec malos interficit, ct sua uindicat.

ANtaeus enim in modum libidinis poniti ir. unde &ι τὰν graece, contraria dicimus. Ideo 8c de terra natus,quod sola libido de carne concipitur. D nil tacta terra ualidior exurgebat. Libido enim quanto carni consenserit, lato surgit iniquior. Denim a uirtute gloriae,quasi ab Hercule superatur. Nam denegato si hi terrae tactu moritur,altius m eleuatus materna non potuit mutuari suf-rragia, quo euidentem suae rei fabulam demonstrasset. Omnem enim mentem

dum uirtus in altum si stulerit, & camalibus eam etia denegauecit aspectibus uictrix statim exurgit.Ideo etiam 8c diu in certamine dicitur desudasse.quia rara est pugna quae cum c5cupiscentia ut ijsm congreditur, sicut Plato in Mora- lib. ait Sapientes uiri maiorem cum uitiis quam cum inimicis pugnam gerunt. Na 8c Diogenes Cynicus cum dolore ramicu torqueretur,& uidi isset homines ad Amphitheatrum concurrentes,dicebat: Qualis hominum stultitia, currunt

SEARCH

MENU NAVIGATION