장음표시 사용
171쪽
DE NATURA DEORUM SPECULAT. t 'a sidium indis lubili modo conitingere. siquidem per id etiam pacificum apparet esse praeconium. Ferunt autem prae caeteris,qui pacem ambiur,florentes in anu ramos ad colendorum agrorum memoriam reducenda I iami fore, ut niansuetis ac fructiferis plantis parcatur. Deinde ex Maia Ioui nata est serunt Mer. curium: significantes iterum, speculationis atque inquisitionis germen esse hoc animal. nam hinc Maeta dictae sunt obsteti ices,quod ea quae ad partum sipectent, inquirant,ac quodammodo inuestigent in lucem promere infanws. Ad haec etiam sine manibus ac pedibus fingitii r 6c figura quadrangulamquadrangularis quidem quod solidus ac minime lubricus sit,ita ut 8c eius easus sit greclus. uerum sine pedibus ac manibus,quado nec pedum nec manuum officta habet opus,ad id quo d sibi incumbar a gendum Caeteriim ueteres aetate prouectiores ac generantes.Mercurium erectis genitalibus deliniabant.sed minores at . que aetate nondum adulta,remissioribus: innuentes,ad senium vergentis aetatis hominibus foecundam aim persectam adeste orationem: quae eui uulgaris si sitamen ipsa quae proponieadsequitur: at aetate urina aturis, sterilent,imperfectam . Drinde iniuis collocatur,ac Triuius dicitur: 5 Dux,ut omnibus in re, bus eo uterentur duce,quum ipse sit qui in conlina nos in uiam reducat. Artas sis etiam ob solitudinem quandoquidere illis eius apparatu α cultu est opus, eo quod inter deos atq; homines communis sit. Vbi quis quippiam inuenerit in itinere,moris est praefar Communi Mercurio, qui c trie rei uiuentae costius est,ut qui in viis uersetur:innuen Ies,qubdei inuem triri quo commune ueIint esse, hinc nimirureb.inuetis dictis Mercurialibus. Deinde lapides accumulat Mercurijs,quiis ex praetereuntibus unu adiiciens:siue id tanqi utile quidda ae commune ob ipsum faciens ut uia purgetur ζ siue testans Mercurium, aut ut ei honorem significet si nihil habeat aliud quod ei offerat: siue ut Mercurii collo cationem praetereulibus iaciat manifestiore: aut innuat ex paruis partibus proferendam orationem constitui. Ad haec primus dicitur Forensis, idi merito, , quum *eculii tor sit eorum qui vendunt aut emunt aliquid ut qtii oratione omnia recte praestare poterit. Itinc & mercature preesse uisus est: uri dedire κερδῶ est nominatus. Deinde lyrae inuentor est, tanqu'm symphoniae at
concordi. c, qua uiuentes sceliciter agunt. nam congruente habet addere dispo stionem. Post haec etiam illi arcanorum scientiam tribuere cupientes,surem tradideruressi S uafri Mercurii erexerunt statuam. nam illum qui proditus erat, sublatum occultaqsuffuratus aliquatenus sua persuasione rei ueritatem : unde nonnullos etia limi όπτυμ ua fra ac fraudulenta oratione uti dicunt.etenim fraudem componere his qui seimone uti ii orii iit,est proprium. Deinde legalis esse dicitur,qH. id ob correctionem eorum sit posita lex, quae in communi uiuendi ratione nicienda sunt. itam ob concordiam ad accurate loquendi ratione trans.
fertur. Ad haec,& in palsi iris eum colunt cum Hercule, eo quod robur rationi comes esse debeataiam qui solis corporis iuribus fretus,rationem: quae a rtes in uitam induxit neglectui habueri huic admodum concinne dixeris:Infelix, tuum te robur perditum ibit. M. . De fabula, quae liquoram luere citarantur.
ltas uarias in ueteribus Graecis de diis conditas esse labulas sutaIis quidem apud Magos suerunt,aliae apud Aegyptios & Africanos, at alios Graecos)testimonia ceperis id quod Homero dictum est de Ioue ad Iunonem hunc in modum: An non in mentem ueniat,quod ex alto suspensa eras, ec pedibus duas demiserim incudes. apparet id Poeta ad taeterem fabulam referre, qua ficta eli, Iouem cathenis aureis suspedisse Iunoncm, eoqubd splendorem auro haud dissim ite habeant astra: at ex pedibus eius duas depddisse incudes nempe terram &mare, quae ad se aera trahut: quando ad alterutram partem abi trahi nequeat. Ad haec alterius meminit fabulae de Thetide nempe Iouem ab illa seroatum esse quil illudii alii uinculis constringere uoluerunt,Iunol sue Neptu . ruis,cc Attica Minerua.Apparet aute unumquem Q horu pro uirili cotinuo Ioui si cisse insidias, quum futurum esset,in hunc Ornatu remorarentur: secl
172쪽
isi ' P Η o R. N V T Iquod natum era humore superabundauit, di in aquam erant redacta omnia: Cautigm,8c aer quom in ignem transiit. Verum cum decoro orrinia disponens Thetis,hoc est prouidentia,Centimanum Briareum,nempe diuina potentiam diis obmoli 1 est qua disponuntur evaporationes undecun me terra prodeuntes,non steus ac si multis manibus per omnes numeros impleretur fisc distributio. Hic mihi fixius perspice, an ab eo quod mundi partibus illam ademerit uoragine nuncupatust sit Briareus. Aegeon dictus est, quia semper floreat acutigeat. Deinde non est c d fabulas reiiciamus, nec aliarum ad alias transferamus nomina: nec,siquid adfictum sit, genealog is ab his datis proportionem iaci mus. Proinde fabulati sunt Chaos esse genitum,quemadmodum describit Hesiodus. Post hoc Terrae,5 Tartarum,& Amorem,at ex Chao,Erebum & NO-ctem prodiisse,uel ex Nocte Aethera & Diem .ital opus est scitu, quod Hesiodus post Chaos dixit natam esse Terram,dicens: Cene primus qui inter coelum di terram fuit locus,chaos erat.&deinde: Terram lata omnium immortalium tutum tum, alii nivost Olympi detinent uertices, ac amplis dentibus Tam
tara, recest Im latae terrae. Deinde Amor,qui pulcherrimus est inter immortales. deos Emolliens deos, ac Omnes homines,Domat in pectore mentem, di prudens consilium. Deinde Nocte Aetherocmes prognati sunt. Ex Chao autem, Erebus Fac Nox atra prodierunt. Nam terra per contractionem facta ei at Acr per retributionem. Deinde quod in aere est tentIissimum , in ignis naturam abiit:uerum mare per exuctionem , porru montes per terrae secretionem. At e nocte aether,quod noctu aethera cernamus in astris:&iterum,nili nox secedat, no fiat dies Ponb chaos est humidum quod ante mundi expositione tui a fundendo sic appellatum: aut ignis, quasi caos, ami mi est ab uredo:&hie ob tenuitatem diffusus est.Erat enim aliquando o fili, quicquid est in rerum
natura, ignis:8c annis uoluentibus, iterum fiet. at igni in aere extincto, cratia fit mutatio in aquam. quae quidem mutatae substantiae partes per densitate arripit, ac extenuatae per raritatem. Nec temere dixersit post chaos terram else dictam, D& tenebricosa lartara,quae terrae recessum nominat praedi a poeta, quod praesumpserit huc abstramum esse. Aterebus cuipsis dicitur natus, qui ad generandu impetus est,qud aliud simul ex alio nascit. Nec putandum est, pulcherrima ac spectanda hanc uim deficere. Caeterum erebus en chao prodiit,quandoquidem regi de occultari aliud ab alio significat sermo.quemadmodu ec cuhoe co gressa terr ilico conforme sibi terna protulit,ut per uniuersiam terram ellet beatis diis tutum solum,semper currentibus in hoc beatis astris. Peperit aut terra evaporationi b.coel'dicto uulgariter coelo,quicquid circa ipsum est tenuis ac rarae naturae. nam oc terra quot e chao genita est. Caeterum primo separatus a pri 'mogenito liquore aer,tenebricosus ec caliginosus erat. Deinde attenuatus in aethera Mumen transit. Scit eigitur ec hunc e Terra natum esse dictu elh. Atterra montes 5c mare peperit,idc, certe nemini in amore comina.& se sane conti nuit mare in concauis horum partibus,mutatione expectas:ac quae ob incqua litatem contractionis fuerint eminentias cepis. Posthse prognati sunt Titanes. hi certe nihil aliud sunt*rersi differen tiae, quemadmoda enumerat Empedo ia
alias multas praedicta rerum uarietatem obscurioribus uoculis inuoluens. at a
ueteribus h se ratio Iapetus est appellat ecundu qua etia & animalia astuta nata sunt. N in uniuersum sonus iste est perfectiis, quu Iacetus,id est medicus quispiam existat,ut uox sonat. nam *pius Iones litera x loco literae π utunt. Ad haeci κριο id est aries nominat, quod eo imperium ac dominium rerum qui subiecte sunt obtineat. hinc fortassis Δ in grege id est aries,no me traxit. Hyperion quod supra alia eat. Oceanus,quod breui temporis sipacio perfici qui a calarretas,id est leniter 8c quiete fluens appellat, quod lenis ac quietus eius fluxus ad solis motum appareat. 5 M--Gid est habens uortices pro is dos,quod co-tinuo moueatur. Porro Tethys dicitur,quia omnia pura ac splendida reddat efficiat*,ut contrarioru habitu ucaust decenter his succedant. Mnemosyne causa est,
173쪽
D E NATURA DEORVM sPECVLAT. 113 A sa est,ut quae facta sunt, animo coseriremus, Themis est,quae efficiat ut internos coeant foedera. c seruentur. At Saturnus omiam quae fiunt praedicta ratio filiis existens potentior. Postremum aut eum dicunt natu,quod post dictoru generationem ipse permaneat, tan* in ipsa generationc fuerit. Tum certe perfectior Hesiodi narratio qui haec quidem ut existimo a uetustissimis mutuatus sit. hoc alit fabulosius suo Marte addideri quo modo etiam plurima theologiae parte corrupiti Sed nunc ea quae a plurimis celebrata sunt,oportet perpendere.
QVum antiquitus promulgatusqPrometheum e terra humana genus finxisse, considerandum Pro mctheum et Iedom in tu animae uniue sarsi rerii invitum: cui recentiores nomen indidere prouidentiar. nam per hanc climalia omnia,tum e terra,idonec ad id disposita c5ficti sunt ab orbe codito homines Dicitur & aliquando Ioui co uersatus esse Prometheus.nam quu omni imperio multa prouidentia ac multoru praesidentia sit opus,maxime certc Iouis, ac igne
dicitur pro hominibus sita ratus esse,qubdignis usus noliri ingenti ac prouidentiae sit inuentu. Deinde hunc illum c coelo detuli iste ferunt, eo quod magna illic ignis sit copia aut quod hinc oriantur tonitrua ictu haec nostra accedentes,& fortassis tale quippiam per ferulam adumbrat.Deinde ob id ligatus Prome theus puniebatur,aquila iecur eius radente vi quidem nostra solicitudo praedictum lucru cu alijs possidens sua ipsius culpa quanda experitur molestia tristi hiis uitae curis alligata,ec quodammodo ob uigilantia ad uiscera ias exesa. Ad haec Promethei dicebant esse fratre natu minorem Epimetheu, moribus quod1
modo incultioribus,qubd prosipectione piaeuerterit illa quae ex contingenti hus prodit scientiam. Nam reuera factum stultus cognouit patiens: ob id enim primae mulieri dicunt conuersatum fuisse. nam conuenit uecordioru esse foemi neum sexum: ec suapte natura magis post rem factam utitur consilio, quam antea. Dicitur etiam a quibusdam ecantu inventor esse Promethcus, idq; nullam B oh alia causam, ij quod ad earu inuentione intellectu ac prouidentia sit opus.
AT bona lio minii pars artes Mineruae ac Vulcano tribuere. Mineruae quia
dem,quando h scprudentia ac industria esse uidetur: Vulcano aut, quod ex artibus plurimae per ignem sua opera exhibeant. Deinde certe aether ac splendor & purus ignis est Iupiter. At ille qui in usu est, a caeri nisiceriir ἀφιας γ,id est Vulcanus dictus est, ab incendendo ducto nomine: hinc eum Ioue ec Itinone prognatu esse dixerunt. N aliqui Iunone sola: na crassiores ac pinguiores flammae quodammodo cx solo incenso aere materiam sumunt. Verum traditur claudus esse,qubd ob materiae crassitudinem cursum claudicantibus haud dis similem faciat:aut fortassis,qubd sine ligneotaquam haculo progredi nequeat Verum nonnulli, quia superiorem motum ob nutrimentum inferiori dissimilem ait in equalem faciat illo tardiore existente, eum claudicare dicebant.feriit autem, Iouem illum cccclo in terram dedisse praecipitem: quod fortastis, qui Primi coeperint igne uti, ex ardenti fulminis iactu hunc adepti sunt,quum antea nullis ingenij machinis ad ignita peruenire potuissent. Caeterum ei venere conubio iunctam fuisse dicunt,& eadem ratione unam Gratiarum . nam quemadmodum diximus,mechanica opera gratiam habere, sic ec uenerem quandam il is adesse censemus . nisi id sic,ad innuendum,magnam caloris uim a des , in ipso coitus impetu istud est confictum.nam fabulantur eum metuisse Martem suam uxorem adulterio conspurcantem: si enim apud poetam fabula, quuta- me uetustissinia sit. si quidem ignis robore 5 aes & ferra domatur. At illud de
adulterio signaciatum innuit, non admodu conuenire pugnae actitotentiae cum liliaritate ac mansuetudine ncciterum praeternaturae legem ca connecti,quum alterum alterius commixtionem sibi uendicet. nam praeliantius ac generosius Rcrmen harmoniam ex ambobus consistentem reddere ict. Deinde Ioui Obstetricis officium praestitisse dicitur,quando Minerua parturicriti nam desecto eius capite, effecit ut illa exiliret: siquide hic igni quo utuntur artes cooperario
174쪽
P H o R N V T Iad ostentationem naturalis hominum scientiat ipsam industilam tanquam oc- Ccultatam in lucem produxit. nam qui aliquid quaerunt,si inueniansi id parturire
CAetersi Minerua est Iouis intellectus, haudquaqua diuersia existens, quae
Ioui inest, prudentiae: quemadmodu etiam prouidentiae Mineruae crecta sunt templa. Prognata aut e capite Iouis dicitur,fortassis existimantibus ueteriabus hinc esse praecipua animae partem, quemadmodu Zc alij liis aetate minores censebant:aut sorte quia homini suprema corporis pars sit caput,mundi autem aether,ubi praestantissima eius pars liet atq; sapientiae causa, deorum uertex ut ait Euripides terra ambiens lucidus aether. Deinde matre caret Minerua,quod peregrina sit uirtutis generatio,nec horum similis quae ex congressu nascuntur. Proinde μωτι, id est col illo absorpto,ea peperit Iupiter: siquidem ipse prudens, ac consilio pollens,nulla alia ex re quam ex pmmpto consilio, sapientiae sumpsit primordia. Ad haec,nominis Mineruae etymologia inuentu est multo diffiicillima idq; ob vetustate. his quidem αυοτου θινῶν, id est ab eo quod omnia perspiciat,appellantibus eam Athrenam: alijs autem,qubd foemina licet sier,m mi-
me tamen muliebribus d cliciis enervetur. Deinde iterualij, quia hac sit natura Mirtus,ut nemini subigatur ac nullius iugum ferat hinc nomen tulisse dixerui. Aut fortassis ab aethere,quemadmodum di ueteres eam uocarunt Aetheronia:
eius enim uirginitas puri at incorrupti est symbolu.tale quiddam est Sc uirtus nam fingitur quom armata,&sic eam fuisse natam narrat: innuetes, sapientiam suis ipsius pratii dijs satis esse instructam ad maximas atq; difficillimas res obeundas: si quidem armati maximu rebus praesidium adferre uidentur. 8c hanc ob causam illi quoq; malculum illud atm gorgoniu tribuere: tale etiam quiddam glaucore eius reprauentate. etenim inter animantia robustissima qua F, ut sunt pardita leones quiddam uisu obnitentibus intolerabile glaucis evibrant oculis. Verum quidam haec illi tribuerunt,quia aer est caesius.Ueinde id maxime ra Diioni concinit qubdin Aegidis communionem cum Ioue uenerit,quuna illa sola sit qua excellat Iupiter, uti omni b.an testet. At in ipse Aegide caput est Gorgonis,in medio deae pectore linguam exerens: quod nimirum in omni rerum adininistratione praecipuum alcpprestantissimum sit ratio Deinde dracones de ulula ob oculorum similitudinem offeruntur huic, caesis nimiru oculis existen. ti. nam acutissimo uisu est draco,& quandam excubandi uigiladim uim habet, nec uenatione capi possie uidetur. non enim decet consiliariu uirum totam noctem somno transigere.Dicitur 6c Atrytone, quod nullo possit labore conteri. aut quia de tertio est aethere.Deinde Trito genia, quoniam malis tremorem ecmetum ingenerat non enim, nisi ad malum bellu exsuscitant.Verum alij dicunt tria philosophiae sipeculationis gen cra secundum astutiorem correctionem,aut
ueterum plenitudinem id habere. Ad lisc,eam populi servatrice uocariat, quod in pugnis populum seruet.Deinde praedatrix est appellata, a praeda:aut quod rexu hominum sit tutela. etenim ciuitati ec familiae omni l uitae geneti pretesidem fecere sapietiam poetaxhinc ec ipsa Erysipolis ec Polias est nominata, quemadmodu ipse Iupiter 'nam uteri urbiu est prospector.Caeteririn Pallas dicitur, ob fabulata circa ipsam iuitentute, und e dc pellicibus ductu est nomen,quod excutiant atq; evibrent iuuenes. Deinde praecipue collocat in arcibus, expugnandi
at capiendi dissicultatem significantes aut ut desuper fugientes illam conspiciant:deinde pro naturae portione editissimo loco sitas esse ostenderes. Ad haec auxiliatricem eg Ageleida id est praedatricem uocatod quide ab auxiliando deducentes:nam ad depellenda iniuria atq; opem fercndam fatis est instructa, unis de Sc Uictoria est appellata.sed alteruab eo,qubd populuagat, ac stimulet: aut quod indomita sit boum armentis similis, quas ei maxime immolant. Deinde tibias inuenisse dicunt,quemadmodu 5 alia inter artes politiora: unde etia lanificio praeesse fertur. At post modii illa aisit tibias abiecisse, quod antinos em Olliat at emasculet ab his prodiens carmen,ec minime uirile re bellicum uideat
175쪽
DE MATURA DEORUM SPE cVLAT. issA esse.Deinde huic donum est olea,qubd floreat,ac quid liabearcaesti coloria: ecoleum germana habet uim,aliis liquoribus diuersam .nam tempestiuum ac sin
certi semper manet ita ut uirgini bene conuenire uideatur. Martia autem uoca
ta est quod dux sit di gubernatrix praelio ru,ta rebus bellicis supra modum prae
stans, ac capitudo omniu: est ax totius uirtutis caput.Deinde equestre, Nequorum domitrice,&hastis stimulantem,& scpius alio eam appellant nomine.&ei trophaea ex oleaceis lignis erigui. maxime aut uictoriam iuxtia eam recubitu haiahere fecerunt, quae superiores uincerari concedit. Deinde alata quoq; inducitur, ob acrem minimeq; retrahendum ad res impetu.Et traditur etiam, in illa aduer sus gigantes pugna optime te gessis c. ec Giganticida cognominatur: id hac ra tione consenta neu m est, primOS e terra natos la omines molentos fuisse ac furi hundos, at ob id nondum potuisse haerere,ac radices agere in diram illis comis munieationis scintillam. At din illos quasi extimulatur 'c ad suam mentem coia nature reducere adierunt praesertim quae circa Orationem uersatur speculatatio istos debellauit dic itia subegit,ut expulerit atq; sustuleri hoc est ad melius uiuendi institutum immutauerit Z ex hac immutatione alij facti&prs pediti sunt a Minerva Attica, nempe ab ipsa cognitione.
haec alij dii in reipublicae muneribus uersantur, haudquaquam pari mo.
do ad constantem illam,ac cum ratione coniunctam uitam contendentes.
nam turbulentiores sunt Mars&Bellona,atque per hos Iupiter in se commisit animantia. neq; id praeterrem,nehominibus quide. aliquando enim bellu ini cit,ut animi generositatem atq; fortitudinem ipsi sibi jpsis aut sibi mutuo quod Mirtuti est proprium commendent: di ob hanc causam Iouis filius est Mars ditactus. At Bellonam hi quidem nutricem,lii aut matrem. dc alij item sororem este Martis tradiderunt. At nullo ligc distat disicrimine. nam Ennyo, id est Bellona, est, quae animos ec robur in aciem pros muris addit. aut Bene ominandi forma B quod minime concors A equa sit. At α' e,id est Mars appestatione habet Atii x EVM sν,id est a sustolledo:aut Hrοὐ κραe,quod damnii significat: aut iteruper contrariu,quasi eum hac appellatione demulcere niterentur, orare του απια,
ab aptando.nam uis activa res ipsas coaptaim fortassis tale quid habet harmonia.quam ex ipsb seri fabulati sunt.Deinde recte dicit homicida, ec hominum pernicies, clamosus,di oestro percitus,quod maximus feruenti negocio a puo nantibus sustollatur clamor. ob quam etiam causam nonnulli asinos quoq; et mactant ob turbulentu ac acutum rugitu sed plurimi canes ob ruditate molestiam animatis. Coli aut maxime a Thracibus ec Scythis.& huiusmodi farinae gentibus, dicitur: quado apud illos rerii bellicarum exercitium honore floreat, ac iustitia habratur neglectui.Deinde uulturem eis acra faciunt,quod hic maximi li t huiusmodi auiu copiambi multa sunt cadauera,quae Marsis sunt indictu.
Fost hcc autem de Neptuno,o puer,dicendum est. Stipni dictum est, hune
esse illam circa liquidas res uersiantem potentiam. at nuc id altius explicanacium.Primum quidem cum Phytalmiu uocarut,idi ab eo,quod omnibus quaec terra oriuntur, prorsus nascendi causa est terrae indita humiditas. Deinde Euoschthona ct Ennosigaeum,&Sisichthona,ec Tina 'oragaten id est terrae motorem ac tensore quia nulla alia causa terrae motuS genera rur,quam quod terrae fistulae ac uenae maris acaliarum aquarum inundationem suscipiant nam coania gustati in ipsa spiritus.& exire ad libertate nitentes,turbare dc rumpere carrv letit: aliquando eciam redditis quibusdam mugitibus in hac eruptione. Hinc quo a nonnullis Mugitor dicitur. Deinde mare ec iam talem sonu edit: a quore norum S clamosum & turbulentu dicitur. Hinc etiam illi conueniunt tau ri.5c hos immolat ei prorsus nigros,idi Ob maris colore:quum maxime aquam caerulcani esthnam:nt. Proinde recite eum caeruleis crinibus decinum esse feriar& huiuimodi etiam uestitu inducunt. At huius rei gratia fluuios cornigcros ectaurino este uultu fingun quod uiolentiam 5 mugitu quendam eorum cursus'. habeat.
176쪽
lsis P Η Ο R N v T Ihabeat. Etenim Scamander apud poetam,tauri in morem barbatus esse dicitur. CCaeterum alio modo,a nonnullis Gaeuci ius,id est terrae rector, dicitur Neptunus. ec Themelluchus id est fundamen toru cocus Io r.ec et tapius asphalacos immolant quod in ipso situ est, ut terrae edificia Eripstue, id est tute θc sine periculo stent.Ad haec gestat tridentem, aut quia hoc utuntur in captura piscium: aut quia id instrumentu ad terram mouenda est aptum. nam sic dicitur: Et ipse Neptunus habens manibus tridentem, Prodiit.omnia enim fundamenta sedibus suis mouit. Suscipitur ab occulto quodam, ut puto, Tritone.hinc Amphitrite. At Triton dictus est, siue a fluxu ac impetu τ litsrs ipflus: aut απο ν tremendo, per antiphrasin.Est autem triformis Triton,&hac quidem parte homianem,illa uero cete reprςsentat. quia dicta humiditas uim habet partim utile par tim noctuam.Deinde lato pectore uocat Neptunus, ob maris latitudine. qu admodum dictum est, Perlata terga maris. Dicitur quom eandem ob causam
late imperans ac latisonas. Sed equestris fortassis, quia concitatius per mare se iter,quod inauibus tanquam equis utantur.Hinc ec equorum curatorem esse his aetate posteriores centuerunt. Deinde νυμφαγετηρ ec κρηνvet elli perhibetur,
ob prsdictas caussas si quidem nymplis sunt dulciuaquam fontes,eo quod semper uernanti aetate uideantur esse aut a splendore sic dictae. Deinde nubentes nymphas eas uocant,quod nunc primum appareant, hactenus occilitatae. Eiscuoq; pertine Neptuni filiu esse Uegasum ἁ-- ατηγῶν id est a fontibus sic nominatum . nam ob uiolentiam in mari conspectam omnes quoque uiolentos ecmagni consilii homines,ut Cyclopem,& Laestrygonas, di Aloidas, Neptuno
Nereus mare est: hunc in modum uocatus,quod nacitet per mare. Deinde senem illum uoca quia cana quodammodo spuma ebulliat fluctibus: etenim Leucothea tale etiam quid innuit, quae Nerei filia perhibetur esse, nempe ob spumae candorem.
Aeterum consentaneum quo. est,Venerem nulla ob aliam causam e mari natam perhibeti,quam quod ad omnium generationis causam motu et humiditate opus sitiquae utral in mari abundant. Deinde&eo tendebant, qui eam Diones dixerui esse filia.nam humidu significat: sicut φαι Τιτα, id est Venus. Venus autem est,masculum atq; foemellam induens,potentia. Et fortequbd spumosa sint animantium semina,talem est sortita appellationem. Aut, ut Euripides commentus est,eo quod a Venere superati,a leone id est parum sanae mentis sint.Deinde pulcherrima inducitur,qubd maxime detineat hos,qui parum mente constant,quae o congressu est uoluptas,tanquam alias omnes logea se relinquens. Dicitur aute amans risius,quando huiusmodi notae hominibus peculiares maxime sun Grisus hilaritas. Deinde assidentes sibi habet Gratias,
ec Suadelam,di Mercuriit,quod suadela 8c oratione ec gratiis suos pel Iectet amantes:aut ob blanda ac facilem consuetudinem. Porrb Cytherea est dicta, δια quod e congressu in utero concipiant muli res: aiit δια me Menidi. id est,quod ut plurimum sedeant, ac fixssint amantiu cupiditates. Hinc uti Cythera insula Veneri esse facta uidetur. aut forte Cyprus, nomine quodam modo concinens, id est occultationi. At Paphus eius
est domicilia. quae Paphia dicta fortast per defectum, α-ἐφλτοφι,κών, id est a decipiendo:habet enim secundum Hesiodum,risus ec fraudes: Zc secundum
Homerum,imposturam,qua mentem eripit etiam admodum sapieti. Caeterii metus cestus,est zona ornata, ut cum maxime. aut quod stimulandi uim uatiam Uhabeat efficaciam aut etiam tangere debeat. Vocatur quom Venus coelestis, ec uniuersalis,ati omnium causa,quod θc in terra ec in mari eius potentia conspiciatur.Ad haec, minime rata,nec punitione plecteda dicebant uenerea iusiuranda, quod quatenus ad rem obtinendam sint accommoda, his in adducendo uti conueniat amantes.EI ex auibus maxime gaudet columba, quod purum sit
177쪽
A id animal. ac a sue,ob sordes animΣtis,abhorret.Deinde plantarum myrtus quiadem ob arboris amicabilitatem, Veneri sacra esse praesumitur. at hec maxime quae Φιλυτριx uocatur,ob nomen quod hoc pacto amor apte effertur. di ad flectendas coronas ea magis uti solentiae cauensine παIU deae offeram,his quodamodo cestum maxime consecrantes.
NEe est qubdadmireris si qua huiusmodishsimul eum ea colatur ato conuersetur Cupido,qtrum bona eruditorum pars hunc Venere prognatum esse tradiderit. iii certe puer est,quod amantes animo sint imperfecto, ac facile fraudibus conuellendo. Alatus autein,quod etiam caedes edat:aut quia no secus ae auis frequenter mortalium aduolet animum.& Sagittarius,quonia amore tapri perinde ac si telo icti essent afficiuntur: nem se poliquam uulnerati fuerint bonis adiungunt,sed procul illos intiremur. Deinde tribuitur ei fax, quoniam igni suo animos incendere uidetur. Ad haec consen taneum est, eum appellatum esse Ἀ-ae,id est cupidinem, ab amatora inquisitione: siquidem ab in quia redo dicitur ερ ,ut dictum est,ιs tu ν πονρἐρεων:Abi eius quaesturus equos. Hinqui puto, dicta est ερευνη inquisitio. Ac traditu est,plures esse Cupidines, ob amotu uarietatem,quod is huiusmodi frequere satellitio obstipetur Venus. Vocatur etiam Θ. suequbdeat aut feratur ad fruendum his quae formosa
de on=,obosculoruim iration Lundedi dictio πα-τῶ appellatione habuit: aut quod isequeter amantes sciscitant de amatis, πιιεν-ia, id est unde ueniant.& ubi fuerint. Adhesino desunt a uniuersum mundu nihil aliud quam amore esse putarinhquu pulcher sit 5c uenustus, ac forma florida state tamen antecedes omnia, quill multo utas igni,& motu ueloce ueluti ab arcu ac alis faciat.
HVne aut alio pacto 5c Atlantem esse,&citra negocisi expletem ea opere, quae sermone de iIlo serunt-5c sic eoclum gestare perhibent. Longas aut
habere columnas nempe elementorum potentias. secundum quas haee quidem pra haec aute infra tendunt.nam his prorsus stabilita est terra. Ab his est dictus,quod τῶν ἔ- id est uniuersarum rerum curam gerat, ac omnium suarum partium faluti prospiciatiDeinde ex ipso Pleiadas ortas esse fabulantur: innuetes,illum astra omnia numero plura existetia, genesame Astreo re Athamati: quia unus quum sit ac solus,rem uniuersitatem haudquaqua potuit constituere etsi maxime ei usu uenisse uideatur:ut ipse solus quum sit, maxima tamen admirationem concitarit his,qui eius euentioni insistant.
TAlem quom Pana esse perhibet, siquid eidem est omnibus.Et Inferiores
pars hispida est di hirta, id ob terrae asperitatem: at superior humana est figura eo qubd mundi imperium, quod ratione prorsus c5stat, aether obtineat. Porro lasciuum ae in Venerem prouectum inducutiqubd illi naturalis seminis adsit copia atm eorum quae per congressiim ex iis nascuntur. Ad hse,in desertis locis3llum degere, per id maxime eius solitudinem sigineantes: unus enim aesoligenitus est mundus.At nymphas assectatur, quandoquidem evaporationi hos humiditate redditis gaudet, extra quas nihil esse in reru aniuersitate uideatur.Deinde nebride re pardali indutus esse fertur, ob aliorum atm aliorum co- orum uariegationem quae in eo conspicitur. Deinde tripudiator esse: aut se lassis quod omne genus uentis differatur,atri quod austero de agresti lsit exerciatis,minimem ad ottentationem composito. ideo. in motibus ae antris vitain eligere dieitur Et additur ei eorona, pinea fronde eotexta,quando montanum quiddam ac magnificum haec habeat plata.Deinde mos obtinuit. ut tumultus repentinos ac prorsus ratione carentes,appellemus Panicos: sic ensin quodammodo armenta ac greges caprarum redduntur attoniti, strepitu aliquo e s uis antriscii ac praeruptis locis audito. Nec temere illum pecudum ae armenti speculatorem fecerunt: haoc forte ob causam ei eornua quoq; ae sitas ungulas tria
178쪽
,ss ' PHORNUTIbuetes aut sorte id per duas illas prominentes auriculas adubi antes. Et est tam classis hie etia Priapus qubd omnia in luce producat:&sunt etia eueterib.heroibus,qui illa ἀων, ob ea q de mundi natura sipeculati sunt designarint. At uere donum agnitudo,uim seminis in genitalibus aliud ante significat. Sed qua sinit gestat omnia fiuctuu miscellanea significat copia fruetitu in sinu terrae sub tempore nascetium ac prodeutium .Indiicitur quoq; custos & hortori S uiliti qua doquide ad generante spectat eade tueri quae generauit:quu hinc quo in seruator dicatur Iupiter. Porro uites,linguae diuersitate ac puritatem innulli. At max
me horti uariegationem ec deleeitationem facilem , fieri generationem, quum huiusmodi ueste ut plurimum)st indutus. At dextra manu protendit falce:aut
quia hac ad purgandas uites utantur: aut quia ad custodem spectat ad sui tuitionem armatum esse:uel quia haec potentia,ubi res in naturam produxerit , easdeexecat&corrumpit Deinde bonum numen appellatur,quia mundus singulis annis nouis item fi uctibus est onustiis: aut quae illi praefecta est ratio, quatenus oportet diuidit obieehu,boni diuisoris munus exeques. Ad haec artifex est, ac propriarum rerum seruato Reo quod suam domum adeo pulchre seruet, sem alijs exemplar exhibeat. Deinde Amala hae cornu propria est illius prudelia, qua simul omnia impellit quae suo tempore nascuntur. Verum haudquaquam una in re id quod a rerum natura producitur,sed coiertim di uarie, in periodo ditar. aut iterum demolitur,ac ad nihilum redigit omnia ob eam qus ex ipso fit ad laborem exhortationem,tanquam is qui non emolliant bona prouenirent. De G- ο Vesta.
REliquum est 3 sit ut de Cerere& Vesta uerba faciamus: quaru altera nihil aliud eb ipsa terra uidetur esse. si quide hinc illi ob id quod semper stet ac fixa sit εαιM, id est Vestς nomen indiderunt ueteres: aut quia super ipsam tanqu1 fundamentum stabilitus est uniuersus mundus. Deinde quod in morem matris educat ac nutriat omnia. .μνViod est Cereri tanqua terrae matri, nomen f cere: aut Iouis matriiquod ipse hominibus quae edant,astatim suppeditarit: aut DLa τῆ id est quod inuenerit quae illi maxime exquirat. Caeterum inducitur nobis Uesia uirgo quod perpetuus motus rerum generandarum causa neque at esse: obm hanc causam illi a uirgine administratur. At non itident Ceres, sed κοπιιν, id est puellam, tanquam κουν - id est satietatem peperit: quum sit materia ad aletatem alimenta subministrare idonea.Caetera tribuitur Vestae inextinguibilis ignis :fortassis quod uis ignea que in mudo est,hinc nutria ac st hae sub istat aut quod foecunda terra etia animasu fit mater quibus uis ignea uitae est causa. Fingitur aut rotunda,& per medios humeros fixa esse eo quod hiuus. modi sit terra 5 sic coagulata sedeat. Hinc per similitudine γα ε Θων,id est temra appellata est. forte ,- ει ν -',id est a capiendo:nepe id omnia capiat,sic appellata. Ad hic primo N postrem b nata piabet, quod in hanc resoluant q ab ea educutur & ab eade constituutur. Quare & Graeci ab illa sacrificioru principia
sumpserunt,ec in illa postremo desinebat. Serta aut ei candida cis posita siunt. quod coronetur 5c occultetur undecul a candid1ssimo elemeto. Caeterum Pu Ceres,eo quod suntna lavgiatur, conficta est.No ineo cinne inducit spicis coronata. id est em omniuq data sunt homini maxime necessariu, uichus nimirumansuetior. Huc fabulatur per uniuersam terram orbem seminasse Eleusinus ille Triptolemus, i Cerere in alatoria draconum uehiculil impositus: liquide e ueteribus primus intellectu dicitur assecutus deo nimirum quopiam illum ad sublimiorem mentem erigente,quo pacto hordeum tractari debeat, & quomodo eventilatione a paleis discernat hinc oc κριόρ ad sationem est accommodus.inde etiam appellationem tramit ille qui hordeum conterit. nam τλἀ hordeum dicitur. Deinde Eleusis locus est ubi primum inuentum est.& Ceres Eleusinia dicitura primχillic invenuone, hominibus reuera ad collestem ae diuinam uitam facta. Ad haec perhibetur Pluto Cereris filiam rapuisse, ob fiumenti penuriam qua id temporis tenebantur omnia tinc enim est conficta deae moestities ecilla
179쪽
a sinisseat perditus Osiris,&diu quaesitus,&inuetus ab Iside. u uicissim sex me sit sipacto sit per terra. sub terra moratus Adonis dicitusiquod Cereris inueniatii homini b. placeat,sic appellatus. quesus dicit sustuliste, co quod sema segetisus noceat. aut pcr suis dente, his perplexius ac tectius designatibus tempus qsub terra occultet segcs. Sic a Uenere ordinatum esse, ut pari lcpore apud Proserpina maneret Adonis: Si qua id causa factitatu est,addam.Vocarsit Persephone Cereris filiam eo quod lis c operatio molestis plena ac laborii patiens sit,aut ἐid omniu abstinentia colat. nam ieiunabant in honore Cereris, idq; llue ut uenerarentur illii peculiari quodam ab ea tradito modo,seu ut abstineret ab his qab illa data sunt,au t prouidentia quada id factitantes.nam quum aliquando rei frumentariae penuriam immitteret dea, post sementum propriis usibus detraxerunt quiddam,ut seminandi tempore deae festum ceIebrarent. At uerno tempore, deae virentem herbam cum lusu ac gaudio sacrificant,uidentes illam uigo Tem immittere segeti acabundantiae spem protendere. Hinc quo Q Plutus diuitiarum deus non in cocinne dicitur,& Ccretis esse filius iuxta illud: Prat tritico ait hordeo 5 fatue diuitiae sunt potiores. Et affluere opibus, contrarium quo dammodo est penuriae ac fami.in quod etiam respiciens Hesiodus,inquit: Ergo in cVmbe o erigenerose e sanguine Persi, ut fugiat malesuadasames,ac voveat alma Tum frugum genitrix. Deinde suesgrauidas immolant, idi appostissime , sertilitatem ac concipiendi facilitatem innuentes. Offerunt quoque illi papauera: nec id quoque temere. nam horum rotunditas,ac turbinatum it Iud ,rerrae figurra,sphers in more rotunda esse significat. At inaequalitas illa,valles di humeros montiu declaratruerum interna hominibus 8c subditis assimilantur. Porro quum innumera semina terra produxerit ob frumenti copiam,a molesto illo ac semper in contentionem uocato uictu desistebant. unde quoq; leges quasdam sibi mutuo de B his quae ad terminos aliena discernentes spectabant, condiderunt ac inter se di- iuitis operis, non iniuria dicebant,sibi Cererem legum at* aequitatis causiam exa 'titisse. Hinc quoq; illa Legislatricem appellant. Ncchoru sententiae accedo, qui eo quod deponantur ac recondantur frumenta, illa sic appellata esse ferunt. At philosophantes ei mrsteria adducere tentabant,simulatq; ea quae ad uictum conferunt inuenisset.id p adeo panegyri gaudentes, tanqua memoria renoua ret,illius quod a necessariora cotentione destisissentina μυσιώ, satiari significat. couentaneu est hinc quoq; dici mysteria. unde etia Mysia a nonnullis appellant.
AT ob hanc causam dicit Iupiter Horas ex Themide sustulisse,a quibus bona omnia nobis subministrai tur ac seruatur. Harii aut hae quide εὐνομα, α ν τῆ ευπιμ data.' δι , ἄπο τῆ δiυανακειν u Ocatur, a copiosa atq; affluenti distribuisone.alia uero Aκn,id est iustitia,quod dirimat cotendetes. sed tertia vietui id est pax, quod nulla alia re qj oratione rem discematinam πολεμω,id est bellu, eo quod multas extinguat ac delea sic appellatur. Aut quod meλάμαρ ciaram seu hoiνεχια Εὐ- est manidus aduersiarios properet superare.
ΗAud sane temerc uidetur pax Bacchus appellari,quum mitium arboru clarator atq; adeo dator sit Deus,quando nec haec res quoq; neglectui fuit: nam belli tempore regiones arboribus nudatur maxime. At in pace hae quae adcouiuia spectat tum floret, quibus necetiariu est uinu. Ac dicitur Dionysos, si d. πινα, id est irrigat nos iucsideraut tanqua distatutor, mutato α in ο,5 λ in ν. Vnde etiam illum αλυπιου κρα λ-ον appellant, ut qui curas solvat. At sunt qui dicat, ab eo quod ad cibationem primu mons uineam produxerit,transiisse nomen illud in consuetudine. At haec dicitur ignis opera matris utero prodiisse,iabula nimiru calorem cius re corpora seruore innuere: tali enim natura est uinis,uim ob
tinens igni parem. Sed apud poetas est Femori Iouis insut ad perfectione ue. nisse quod secudo semotibus uinumanirescat ac perficianimnam primum quu
180쪽
citreis . nam prima illa generatio fit in autuni maturitate, qu ae est uigente etia tum pellit. At secunda cu calcatione pedibus exteritur, atq; id femoribus consci uidetur.Ad la pec βρομιν& Mκnt uocatur,quod calcates eo primo utantur. Deinde etiam quum ad ebrietatem eo usi sint discedere huius loci uinculis. Ad Iaaec stuporis symbolu Satyri sun sita Φ σεσυ - d est ab hiando nomen ducentes. At be ret,id est tripudiatores,ὰν τῆ σα-ρων, id eli a tripudiando.Porro του σε λανMν,id eli quod alios tuos dicteriis exagitent. At αππιο -- τῆ σκεύων, id est eo quod ruant ac impetu ferantur.Caeterum his omnibus innuitur ebrio rum corpus pariter & animum solutati estoeminari. Huius quo rei gratia foeminea lingitur elle Hrma,qubd uigorem omnem carpat ebrietas. Et cornua hahere dicitur, quod ebrii ui utantur. ac impetum quendam haud facile tolerandu habeati At uestis florida autumni inconstantia declarat. Verum quod multa statuae pars nuda sit,morum simplicitatem ac nuditatem innuit. Qua ratione etia ruri uinum uere dici uidetur fortassis: Sc ob id uaticinadiam ahquado est tribu a Baccho at illa ebrioru turbulentia .pprie exprimere uidetur tinnitus ille ectympanom sonitus uin eius orgia aisu inimi. Utuntur multi etia tibiis,qusi fructuu vindemiam faciunhaliis . huiusmodi instrumentis Thyrsus aut oliendit, ebriis suos ipsoru pedes minime sufficere ilis' fulcimento opus esse. Sunt etiae Thyrsi qui cuspide ferrea folijs habeant obtecta,quod aliquando amaru ac triste quid bacchicae hilaritate subsit, multis ad columelia A. offensas excidetibus. unde etia Msnales dicitus est Baceti us: ec Maenades quς circa illu uersantur mulieres. Ad haec fingitur ΘΚ iuuenis ec senex esse eo eid omni aetati quadret: iuu
nil, nimiru illo meracius utetibus,seni b. aut suauius, qui suaviter comisti nymphis inducutur: 8c has ade lagentes,has aut ioco uiolare nitetes,eo δd aquae teperamen tu hi ino addum,admodu utile sit. Deinde pardales Dionyso subiugut, atq; illu sequi inducusisiue ob coloris uarietate,ita ut etia ipse ex Bacchae nebride induatur aut qd asperrimi etia mores teperato uini usu mansuescat. Ad haec illi hircii mactant quod uitibus ac ficis infestu sit id genus animatis. qua ob causani huc deglubentes in uterii insiliunt per pagos Atticos,iuniores agricolae. ec gaudet fortassis id genus sacrificio Bacchus,quod ipse hircus ii Vnde cita asini in popis eius frequentat de priapi ei offerutur,di sphalagogia celebratur. ete nim ad coitu facit,oc Venere cit uinum obm id quida Venerem 5c Bacchii coismuni eo lut sacrificio. At ferula per membrora obIiquitate apparet, quod huc atque illuc circuserantur ebrii simul quod pariter leves ac facile mouendi sint Ieinde in m dcibus fere uersantur ae solitudinem amant Bacch qu bd no in oppid s. sed in agris uinii nascatur. Ad haec Dithyrsibus est appell*tus Bacchus, aut qd os resere*faciatq; ut imo pectore recodita supernatent ac diffluat: aut quod
ipse iit qui ianuas cogat adire adolescet es,aut egredi,ec excidere,& claustra tras lire. Deinde qu dimpetuat uim inferar uocatus est Triabus: unde inter tria bos in hoste paratos multis ututur anapaestis, qui scommate aduersarium ferire uelint. Ac illi picam garrula nimirii ave sacruen fecere:& hastarrea uocansiab incessii 5 craphioten, quod cotentionem remittat quando uino prorsus reconciliandi uis ad M. Deinde uisus est bellator esse strenuus ac primus ostendisse, bello accommodu esse iambu. Porris hedera coronatur,ob hederat ad uite ac lauas smilitudinem. Et orybadon dicitum natura enim per ramos arborum procacibus brachiis geniculato cursu scandisiac fortioribus trucis se implecti it Deinde theatricis auditionibus oblectatiir Dionysius, eo quod couiuia horii sibi usum maxime uendicen .ut cantus 8c citharae: hsc enim ciboru sunt addita meta quς- da,& quasi corola tu. Porro in fabulis est illii a Titanib. distractu, iterua Rhea copolitum esse. quibus in uolti cris obtexerui labii is autores,d cres filios agricolas confudit reuuas. quae in his uini fuerint partes,a se mutub separast. : quas itertim in hoc influens diit cor coniungit, ec unum corpus reddit. At illa apud
poetam fabula quod aliquado fugiens Lycurgi insidias deus in mare insilierit, di deinde a Thetide sit seruatus, manifestamhabet sen tentiam . nam uites Ba chi erans