장음표시 사용
151쪽
A spectare seris homines repugnantes , di meptaetereunt cum naturali dolore
πνIrestas duos serpentes concumbentes uidit, quos cum uirga percussistet,in L foeminam conuersus est. Iterum post temporis seriem eos concumbentes uidit,similiterq; percusis is iterum est in pristinam naturam conuersus. Ideo ii dii de amoris qualitate certamen Iuno Mupiter habuissent eum iudicem quaesierunt. Ille dixi tres uncias habere uirum amoris,& nouem foeminam. Iuno irataei lumen ademisiIupiter uero ei diuinitatem concessit. Graecia enim quantum stupenda medacio, tantum est admiranda comento.Tiresiam enim in modu teporis posuere, quasi θεριν--id est pestitia perennitas. γερρο enim diciξ atltas. EGRO uerno tempore,quod masculin uiri est quia eodem tempore clausiura soliditas est germinum dum coeuntia sibi affectu animalia uiderit,eaci uirga , id est feruoris aestu perculserit,in foemineum sexum conuertitur, id est ei tatis feruorem.Ideo uero aestatem posuere in modum sceminae, quod omnia patefacta eo dem tempore suis emergant folliculis. Et quia concipiendi duo sunt tempora, ueris di autumni,iterum conceptu prohibito ad pristinam redit imaginem. Autumnus enim ita masculino corpora omnia constringit, quo constriciis arboruuenis uitalis succi commertiales transennas interius stringens, liorum marculentam detundat caluitatem. Deniq; duobus diis,id est duobus elementis arbiter quaeritur igni atq; aeri, de genuina amoris ratione certantibus. Denit iustuprofert iudicium. In fructificandis enim germinibus dupla aeri quam igni materia suppetit. Aer enim ec maritat in glebis, & producit in sol as.&grauidat in folliculis. Sol enim maturare tantum nouit in granis. Nam ut hoc certum sit caecatur a Iunone illa uidelicet causa, quod hyemis tempus aeris nubilo caligante nigrescat. Iupiter uero occultis uaporibus conceptionem statim ei futuri geominis subministrat, id est quali praescientiam. Nam ob hanc rem Ianus bifrons B pingitur,qubd 5c praeteritaec futura respiciat.
NVlla quaeratur ultra tertis munimina, dum us In coelum peruenerint serta: aut quae securitas erit argenti di auri,ubi flama potuit inuolari Prometheu aiunt hominem ex luto finxisse, quem quidem inanimatu atq; insensibile fecerat. Cuius opus Minerua mirata spopodit ei,ut si quid uellet de coelestibus donis, adsuu opus adiuuanduinquireret.ille nihil se scire ait, quae bona in coele stibus haberent: sed si fieri posset,seus ad superos eleuaret: at exinde,si quid suae figulinae congruu cerneret,melius iniret, id est propter septem liberales artes iret propter septem Planetas,qui in aere currunt, oculatos arbiter praesumis psisset Illa inter oras septemplicis clypei sublatum coelo opifice detulit. Uum uiderea omnia coelestia flamatis animata uegetare uaporibus, clam ferula phoe-heacis applicas rotis,ignem furatus est: quem pectusculo hominis applicans, animatulo reddit corpus. itam ligatum cum uulturi ferae iecur perenne praebentem ut Nicagoras in Disthemithea libro,quem scripsit, primuirrillum formasse idolum refert, ex eoAubd uulturi iecur praebeat,livoris quas pingat imaginem. unde ec Pecronius arbiter ait:Cui uultur iecur ultimis pererrat, Et pectus trahit, intimas fibras Non esit quem tepidi uocant poetae,Sed cordis mala liuor atq; luxus. Nam & Rrisit enus in Epimetheiorum libro, quem scripsit, similia profert.Enimuerb Prometheum quasi v quod nos latino prouidentia dicimus, dei prouidentia,5 Minerua,quasi coelesti sapietia hominem factum. Diuinumucro ignem, quem uoluere, animam monstrat diuinitus inspiratam, quae apud paganos dicitur de coelis tracta.Iecur uero Prometheum uulturi praebent ira quod nos cor dicimus, quia in corde aliquanti Philosophoeum dixe runt esse sapientia. Unde dc Iuvenalis ait: Silaeua in parte papillae Nil salit Arcadico iuueni. Deniq; trullure in modum i posuere, quod mudus celeri quad1 Molucritate uersetur: ec cadauerum nascentium,occidentium t perennitate do
pascitur.Ita alitur ac sustentatur diuinae prouidentia sapientiae,quae nec ipsa
152쪽
132 FULGENTII NYTROLOGIco Nfiniri nouit,nec mundus cessare ab eius elementis aIiquatenus possit. Densque cn-ώια Pandoram diciturformasse. pandora enim grsce omnium munus dicitur, quod . anima munus sit omnium generale.
Vste uel Sol Veneris depalat adulterium,quatenus luna solet eius celare se- Icretu. Venus enim cum Marte concubuit. quam sol inueniens,Vulcano prodidit. Ille adamante catenas effecit, ambosi religas diis turpiter iacentes ostendit. Illa dolens quinq; filias Solis amore succendit:id est enim, Pasiphaen M deam,Phaedram,Circen,Dircen. Quid sibi de hoc poetica alludat garrulitas, inquiramus: perstant nunc in nost rade hac fabula uita certa admodum testimo nix a uirtus corrupta libidine, te teste apparet. unde Ovidius in Metamorphoseon ait: Videt hic deus omnia primus. Quae quidem uirtus eorrupta libidine,turpiter catenata fer Oris cosstructione tenet. Haec ita quinqi Solis filias, id est quini humanos sensus luci ac ueritati deditos,quasi solis foetus hac corruptela fuscatiob hanc rem etiam huiuscemodi nomina quini ipsis Solis fili hus uoluere. Primam Pasiphaen, ut uisum quasi πασιφά ,quod nos latine omnibus apparentem dicimus. Visus enim reliquos quatuor sensus inspicit, quia Ec eum qui clamat uidet,di palpando norat,di degustando asipicit,& odorando intendit. Secundam Medeam, quasi auditum,hoc est ιιουδ γ ι ι quod nos Iatine nuIlam uisionem dicimus. Quarta Phaedra, quasi odoratus, uelut si dicatur .. , quasi afferes suauitatem.Quinta Dirce,saporis inde quasi δὶμνοκωνκ,qubd nos latine acre iudicans dicimus.
SIrenes graece tractatoriae dicuntur.Tribus enim modis siIecebra amoris trahi tu aut cantu,aut uisu,aut consuetudine. Amantur enim quaedam speciei Venustare quaedam etiam lenocinante consuetudine. Quas Vlyris socii obtiratis auribus transeunt. seuero religatus trasti Vlyxes enim graece quasi ὁλων
moe, id est omnium peregrinus dicitur.Et quia sapientia ab omnibus mundi re Thus peregrina est,ideo astutior Ulyxes dictus est. Denim Sirenas,id est delectationum illecebras 5c audiuit & uidit,id est agnouit, di iudicauit, ct tam e trasit nihilominu s. Ideo quia auditae sunt, mortuae sunt. In sensu enim sapientis omnis uoluptatis affectus emoritur Ideo uolatiles quia mentes amantium permeant
celeriter. In de gallinaceos pedes,quia libidinis affectus omnia quae habet spargit. Deniq; ec Sirenes dicis sunt: /ρω enim graece traho dicitur.
Q Cyllam serunt uirginem pulcherrimam,quam Glaucus Antedonis filius a-o mauit quem Circe Solis filia diligebaturatac, Scyllae fontem,in quo Iauari
solita era uenenis infeciti Ubi illa descendens ab inguine,lupis canibusq; marinis inserta est. Scylla enim graece quasi dicta 'quod nos latine confusionem dicimus.&quid confusionis libido est quam libidine amat Glaucus enim graece lusciosius dicitur, unde & glaucomata dicimus caecitatem' largo omnis qui luxuriam amasicaecus est. Nam & Antedonis filius dictus est Antedon enim graece, quasi antidon,quod latine contraria uidens dicimus erago Iippitudo ex contraria uisione nascitur. SUIIa enim in modum ponitur me retricis: quia omnis libidinosa, canibus lupis inguina sua necessie est miserat Iulte ergo Iupis re canibus mixta, quia nescit sua alienigenis deuorationibus is iurare secreta. Sed hanc Circe odisse dicitur.Circe,ut ante dictum est, manus di iudicatio,vel operatio nuncupatur, quasi a ῶν κριτὰ Laborem enim manuum re operationem. ibidinosa mulier non diligit, sicut Terentius ait:A' Iahore orocliuem ad libidinem accipit conditionem, dehinc quaestum occipit. Hane etiam VIoea innocuus transit,quia libidinem sapientia contemnit.
De inda rege,er Pactola fluvio.
ivit Ida ro Apollinem petrit,ut quicquid tetigissiet,aurum fieret. Cum vi oro
IV L merui et, munus in ultionem conuersum est, coepita' sui uoti emeetit irae
queri. Nam quicquid tetige Laurum statim emciebatur. Erat ergo necessitas
153쪽
L. I B E R I I. 33, A aurea ocuples Q penuria. nam dicibus 8c potus rigens auri malefia , marmorabat. Itam Apollinem petiit,ut mala desiderata c5uerteret. Responso m accepto; tertio caput sub Pactoli numinis undas subderet. Quo facto, Pactolus deinceps arenas aureas trahere dicitur. Sed euiden ter poctae alluserunt argutiam, illa uidelicet caula,quod omnis appetitor auaritiae cum omnia pretio d estinat, fame moritur: quod ec Mida rex erat. Sed coIlecta pecuniarum summa,ut Sosicrates Cigizenus in libris historiae scribit,qubd omni censiuio Mida rex Pactoli
fluuium qui in mare currere solitus erat per innumerabiles meatus ad irriganadam prouinciam deriuauit,sual expensa auaritia fluuium fertilem reddidit. Mida enim graece quasi μηδευε est,nihil sciens. Avarus enim tantum istultus est,ut sibi prodesse non norit.
V Vlcanus cu Iovi fulmen eisceret, ab Ioue promissum accepit,ut quicquid
uellet praesumeret Ille Mineruam in coniugium petht. Iupiter impetrauiqui Minerva armis uirginitatem defendisset. Dum p cuhiculum introirent, certando Vulcanus semen in pauimetum eiecit unde natus est Erichthonius. εριe enim graece certa me dicitur, ueto terra nuncupatur: quem Minerua
in cista abscondit draconet custode apposito. Aglauro ec Pandorae commendauit qui primus currum reperit. Vulcanu dici uoluere, quasi furiae ignem: unde Θc Uulcanus dicitur, ueluti uolutatis calor, quas Βουλικαπν .Deniq; Ioui fulgura facit,id est, furorem concitat.Ideo uero eum Mineruae coniungi uolueruli quod furor etiam sapientibus subrepat. Illa uerb armis uirginitatem defendit: hoc est omnis sapientia integritatem morum contra furiam uirtute animi uindicat unde quide Erichthonius nascitur: ευe enim graece certamen dicitur,fων uero non solum terra,quantum etiam inuida dici potest. unde & Thales Mile. sius ait, -κερυσις, id est inuidia mundanae gloriae cosumptio. ec quid 'nam aliud surripicns sapientiae furor generare poterat,nisi certamen in-
η uidiet Quod quidem sapientia id est, Minerva. abscondit in cista id est in corde
celat. ergo Minerva draconem custodem apponit. id est pernicie: quem quide duabus commendat uirginibus, id est Aglauro Θc Pandorae. Pandora enim niuersale dicitur munus. Aglauro uero, quasi id est tristitiae obliitio Sapiens enim dolorem sutim aut benignitati comm edat, quae omnium munus
est: aut obliuioni,sicut de Caesare dictum est: Qtii obliuisci nihil amplius soles
quam iniurias. Deniq; cum Erichthonius adolesceret, quid inuenisse dicitur nihilominus curris,ubi inuidiae semper certamen est. unde Vergilius: Primus Emchthonius currus,&quatuor ausus Iungere equos. Inspicite, quantum ualeat cum sapientia iuncta castitas, cui flammarum non praeualuit deus. Disv M.
IVpiter cum Semele concubuit, de qua natus est Liber pater ad quam cu sultamine ueniens, crepuit. Vnde Pater puerum toIlens, in femore suo misit, Maiaroni postea nutriendum dedit.Hic Indiam debellauit, ec inter deos deputatus est Itaq; cum Sem cle quatuor sorores appellatae sunt, Ino, Autonoe, Semele ecA gaue. Quid sibi haec fabula sentiat, quiramus.Qtratu orsunt ebrietatis genera id est prima uinolentia, cunda rerum obliuio, tertia libido, quarta insania: Vnde Sc nomina haec quatuor Bacchae acceperunt.Bacchae dictae sunt, quasi uino uacantes. prima Ino, οἰνω graece, latine uinum dicimus .secunda Autonoe
quasi aerem id est seipsam n 6 cognoscens.tertia Semele,quas σωμανον, quod nos latine corpus solutum dicimus: unde ec ipsi genuisse Liberum patrem dicitur id est de libidine nata ebrietas.quarta Agaue, quae ideo insaniae coparaturi quod caput filii uioleter abscidit. Liber uero pater dictus est,quia uini passio Ilia heras metes iaciat. Indos uerb uicisse,quod haec gens ualde sit uino dedita duobus scilicet modis: siue quia seruor solis eos faciat potare, siue quia ibi sit Sera
plenum uinum,uel Meroitanu:cuius uini tanta uirtus est, quo uix quilibet ebriosus sextarium toto mense bibat. de ec Lucanus ait: Indomitum Meroeco Maroni etiam
154쪽
i34 FVLGENTII MYTHOLOGlco NDionysius nutriedus datur, quas Meroni Mero enim omnis nuti sturusnolen- ctia. Hic etiam tigribus dicitur insidere, quod omnis uino letia feritati semper insistat. Sive etiam, quia uino ciseratae mentes mulceatur. unde ex Lyaeus dicitur, quasi lenitatem praestans.Iuuenis uero ideo pingitur Dionyiius, quia nunquaebrietas matura est. Ideo etiam nudus, quia omnis ebriosus interuertendo nudus remaneat,aut mentis suae secreta ebriosus nudet.
OVamuis in omnibus libidinis amor turpior sit, nunquam tame deterior
erit,quam se honorato miscuerit. Libido enim honestatis nouerca, duinquia expediat nescit,semper est maiestati contraria. Qualis enim diuinitas eius qui sit,quod esse uelit,ne quidem quod fuerat citet, conuersus in cygnum, cum Leda cocubuisiquae peperit ouum,unde nati sunt tres, Castor,Pollux, di Hele na. Sed haec fabula mystici saporem cerebri concipit. Iupiter enim in modum potentis ponitur. Leda uero dicta est,quasi Mi quod nos latine aut iniuriam, aut conuicium dicimus. ergo omnis potentia iniuriae mixta, speciem suae generositatis mutat. luco uero in cygnum conuersus dicitur, quod ferunt physiologi: quam maxime Meliisus Euboicus,qui omnium physiologorusentetias disputauit, huius generis auem conuiciis ita cilc plenam. ut ipsa aue clam ante, reliqtiae aues taceant,quae praestb fuerint: undediolor dictus est, quasi ab oligora tractum qtiod nos latine iniuriam dicimus.ergo uotiescunque nobilitas in iniuriam vergit,conuiciis misceatur necesse est. Sed quid ex hac re concipitur, uideat mis. Nihilominus ouum, quia sicut in otio omnis sordities, quae purgari. potest in igne continetur intrinsecus ita etiam in est ectu iniuriae omnis est immunditia. scd ex laoc otio generantur tres, Castor Pollux,& Helena. Nihilominus sieminarium scandali cc discordiae fictit antea diximus,&geminum luctum concussit adultera insido.Castorem uero ac Polluce quasi in modu perditionis ponunt, undedi in mari Casitoru signa dixerunt, quae periculucreant. Nam ob
hac rem cita in ambos alternatim resurgere atque occidere dicunt, quod super- Dbia nonnunquam uiua nonnunqua Occidat. Vnde ει υ τέλη -iae graece. superbia dicit. sedi, diri a prerint proprie superapparitio dicit, quia in istis duobus lignis quae corum i iocabulo fratrum nuncupauere,unus superappareat, alter uergat: si ut lucifer, Naiuifer. namgrsce pollux,,-ο- ὰπο . sit,id est a perdendo,&Casitor quali Ge κ μυς0Orodes daaalum extremum.
QVi plus quaerit quam liceat esse, minus erit quam est. Ixion igitur conia
giuin Iunonis affectas illa nubem ornauit in sipeciem suam,cum qua Ixion coicias,centauros genuit. Sicut nihil latina gratiosus ueritate ita nihil greca falsitate ornatius Deniq; Ixionem dici uoluere,quasi axionen. ηιίτες enim graece dignitas dicitur. Dea uero rcgnorum Iuno est, ut pridem diximus. ergo dignitas regnum assectas nube meretur, id est similitudinem regni. Regnum enim illud est,quod perenniter duraturum est. At uero cui teporis fugitiua uis inuidet. pinnatisq; celerrima raptibus momentaneae felicitatis figuras potiusquam ueritatem ostendens,uentositatis inanem speciem praesumit. Deniqr Bes ibιὸν arinius augur dicere solitus erat,diuersarum urbium honorest somnialiter per- ueario agit urbi cario mimologo: θ quamuis utraq; nihil agere dixerit tamen hoc Romae praestare uisus est, quod ex parte quidem ueros honores,sed risorios, sed citius fugitiuos Credo enim quod de Theophili philosophi sententia legerat, di
est mimus vita. Nunc ergo fabula repetamus. Dromo iades in Theogonia scripsit Ixionem in Graecia primum regni gloriam affectasse, qui sibi centum equites primus omniu aequisiuit. Vnde cc Centauri dicti sunt' quasi centum armati. Deniq; Centhippi dici debuere, ex quo etiam equis mixti
pinguntur,sed ideo centum armati :qui quidem Ixion paruo tempore celere regnum adeptus, dehinc regno expulsus est. Unde&eum ad rotam damnatia dicunt,qubd omnis rotae uertigo,quae superiora habet. modbdeijciat. Erpoc stendere hic uoluerunsiquod Omnes qui per arma at uiolentiam regnu asscctan
155쪽
subitberectiones subitis elisiones sustinean .sicut rota quae stabile non habet
I Antalum dicunt in lacum inferni depositum, cui fallax aqua gillosis labia
titillamentis attingit poma quo fugitivis cinerescentia tactibus desuper Dcietentis apparent pendula. Ergo hic locuples uisus di pauper et iecius, ita se illa unda fallax praebet,ut sitiat:ita se poma ingerunt,ut eluciat. Hanc tabula Pe tronius breuiter exponit,dicens:
Nec bibit intor aq- nec poma patentia carpit Tantalus infelix. quem sua uota premunt. Diuitis hec magni facies erit omnia lut ἐQui tenet,Ersicco concoquit ore famem. De Proserpina π Enhmione.
LVnam ideo iam uoluerutetia apud inferos Proserpinam dici, seu quod
nocte luceat,seu quod humilior currat, di terris praesit, illo uidelicet pacto, quod detrimenta eius ct augmenta non solum terra,sed lapides, uel cerebra animantii & quod magis incredibile fit etiam laetamina sentiant, quae in Iuns crementis eleeia uermiculos parturiunt. ortis ipsam etiam Dianam nemoribus uolunt simili modo,qubdarborum o fruticum succo augmenta inculcet. Denique crementis lunae abscisa ligna furfura eis tinearum lcrebraminibus fistule- sicut. Nemoribus quoq; adesse dicitur, quia omnis uenatio plus nocte pascatur, diei dormiat.Endymionem uero pastorem amasse dicitur, duplo scilicet mo- do : seu quod primus hominum Endymion cursum tune iliti ei ictis,unde&3o. annis dormisse dicitur,qui nihil aliud in uita sua,nili huic repertioni studuit, sicut Mnaseas in primo libro de Europa scribens tradidi t. liue pastorem Endymionem amasic sertur,quia nocturni roris humor, quem 'aporria siderum atq; ipsius lunae animandis herbarum succis insuda pastoralibus prosit successibus. B
scientiae formidolosa suspectio semo excusandiquςriti Tragia.
Quo quicquid ignoratia incursionum mater peccauerit,id ueniae absoluat petitio, qus culpas vestire cosueuit. ded quia nunqua de se male aestimat sermo,u ad amante iudice mittit,idcirco mcesimplicitatis negoctu tuo Diae purissimo conmisi iudicio,fretus, quicquid absurde digestum ei non ut inuidus detrahis,sed ut doctissimus corrigis.
PRoetus rex uxorem habuit Antiam nomine. qus amauit Bellerophontem. cui dum ob stupri caussam mandasset,ille noluit, que marito criminata est. Ille eum ad chimaeram interficiendam misit per socerusiau. Quam Bellerophon equo Pegaso residens interfecit,qui de Gorgonis sanguine natus fuerat. Dellerophonta posuerunt,quasi βουλῆ νοροντα,quod nos latine sapientiae cosiliatorem 'dicimus.sicut Homerus ait: ἔ- ω νυχι σν wδωρ βουληφόρον αἴν hae: id est, nec decet tota nocte dormire consiliatore uiru. Na&Menander similiter indisexapo to comoedia ita ait,λληφορο ἡ-ν χ= μῆ οδευλαρι, δνωin. id est,c6filsatie nostram de mea praeoccupauisti uisionem. Na ut hoc certu sit, Homerus in fabula eius dem Bellerophotis ita ait, πως eγα φρονεοροαδὶαψριννα 2ελλθοψ.reta, id est, bolia cogitantum sapientissimum consilium. Spernit libidinem,id est Antiam. σίον enim graece contrarium dicitur: sicut antichristum dicimus, quast ην τῆουι ῆ, id est contrariu Christo. Vide itaq; cuius uxor Antias dicatur, nihilominus Proeti. Proetos Pamphila lingua sordidus dicitur,sicut Hesiodus in BucoIico ludicro scribit dices.' id est sordibus uuarum bene calcatarum sanguineo rore.& cuius uxor est libido nisi sordidic At uero Bellerophon,id est bona consil-
156쪽
Sapietia enim honae consultationis aeternus sens estudeo pennatus, quia uniuersam mundi naturam celeri cogitationum theoria collustrat. Ideo & Musarufontem ungula sua rupit Te fertur. Sapientia enim dat Musis sonte. ob hanc rem etiam sanguine Gorgoneo nascitur.Gorgon enim Pro terrore ponitur. Ideo ct Mineruae pectore fixa est, sicut Hom. in 13. au.' Ergo hic duplex assertatio est. Aut enim terrore finito capietia nascitur, sicut de sanguine id est de morte Gorgonis pegasus quia stultitia semper est timida: aut initium sepientiat timor est, quia & magistri timota capientia crescit.& dum quis famam timuerit,sapiens e tisi undedi chimaeram occidit. Chim fraenim, quasi κυμ ερ- γ,id est fluctuatio amoris. Ideo etiam tricepS chim era pingitur,quia amoris tres modi sunt,hoc est incipere .perficere,&finire.Du enim amor nouiter ueni ut leo feraliter invadit: unde & Epicharmus comicus ait, δαμ ει ς ψωρ MONGα δαυλις id est, domitor cupido Icontaea uirtute praesumptior. Nam& Vergilius in Georgicis tetistit. dicens: Catulorii oblita leaena Saeuior errauit campis. At uero capra que in medio pingitur persectio libidinis eii,illa uidelicet causa, qubd huius genetis animal sit iii libidine ualde proci tuum. Vnde Vergilius in Bucolicis ait, Hoedici petulci. Ideo & satyri cum caprinis cornibus depinguntur, quia nunquam nouere satu rari libidine. At uerb quod dicitur, Postremudracorilla ratione ponitur, quia post persectionem uulnus det poenitentiae, uenenum F peccati. etit enim hic ordo dicendi,quod primum sit in amore inchoare,secundum perficere, tertium uerb poenitere de perfecto trulnere.
Emper delicata consuetudo Iaborioso fert praeiudicsum operi, di mollitured ucatu duin quod non optat eueneriI, Poenitentia creat. Melius est enim laborare partiliter securitis edoccri, ij ex necessiitate ueniente repentaliter porterreri Perdicem ferunt uenatorem esse. qui quidem matris amore correptus,
dum uti in 8c immodesta libido serueret, ct uerecundia noui facinoris reluctaretur, cosumptus,atq; ad extremam labem deductus esse dicitur. Primus etiam serram inueni sicut Vergilius ait:Nam primi cuncis scindebat fissile lignu.Sed ut Fenestella Martialis scribit,hic primum uenator fuit. Cui cum serinae caedis cruenta uastatio, dc solitudine uagabunda errando cursilitas disipliceret,plus in etiam uiden con theroletas suos,id est Actaeonem Adonin, Hippolytum, miserandae necis functos interitu,artis pristinae affectui mittens repudium, agriculturam affectatus cs ob quam rem matrem quasi terram omnium genitricem amasse dicitur. Quo labore consuinptus etiam ad maciem peruenisse fertur.&quia cunctis uenatoribus de pristinae artis opprobrio detrahebat, serram quali maliloquium dicitur reperisse. Matrem etiam Polycasten habuit, quasi polycarpen,quod nos la tinc multifructam dicimus id est terram.
CVriositas semper periculoru germana,detrimenta suis amatoribus nouit
magis parturire quam gaudia. Actaeon dcni uenator Dianam lauantem uidisse dicitur: qui in ceruum conueris,a canibus suis no agnitus,eorum mor sibus deuoratus est. Anasmenes squi de picturis antiquis disseruit in lib. a. ait, uenationem Actaeonem dilexime: qui cum ad maturam peruenisset aetatem,c sderatis uenationum periculis,id est quasi nudam artis suae rationem uidens,ltimidus factus est unde Θc cor cerui habere dicit. unde & Homerus ait, καιόe Mo-br ελαφαu. id est,ebriose oculos canis habens, & cor cerui. Sed dum periculum uenandi fugeret, assectum tamen canum non dimisit: quos inanitor pascendo pene omnem substantiam perdidit.ob hanc rem a canibus suis deuoratus dicitur esse.
AMor cum periculo sepe concordat: ec dum ad illud solii natat quod dili
git nunqua uidet, quod expedit. φως enim graece amor dicit. Leandro u
rb dicti uoluetunt,quasi λυο ιν Mocis,id est uiroru solution ςlu, doluuo enim uir
157쪽
uePΑ amorem parturit.Sed natat nocte,id est obscuro tem pore tenta i pericula. Hero quoque in amoris similitudine fingitur lucernam ferre ec quid aliud amor, nili
flammam seri,& desideranti periculosam uiam ostedi cito tamen extinguitur, quia iuuenilis amor non diu perdurat.deniqi nudus natat, illa uidelicet causa, quod suos assectatores amor Ac nudare nouerit, ct periculis sicut in mari iactare.Nam extincta lucerna,utrius* mors est procurata maritima: hoc in cui denti significans,quod in utroq; sexu uapore aetatis extincto, libido commoritur. In mari uero mortui feruntur,uelut in humore frigidae senectutis.omnis enim caloratae iuuentutis igniculus tepidat ueternosiuacis algescit in senio.
DEcepta Graecia credulitate de monum potius quam deorum, mInqua deterius suis diis reponereqquam ut eorum matrem ueternosiam anum, nosolum puerilem amatu,quantum etiam fingerent zelotypam.Tantum cnim zeli succensa anus inuidiosa flagrauisiquae nec suis utilitatibus furiosa pepercit,ut unde fructu sperabat libidinis, illud ueterana succideret meretrix. Et quamuis apud muliebres animos libido obtineat regnum tamen etiam inuicta libidine zelus obtinet dominatu. Rcrecynthia enim mater deoru Attin puerit formosis simu amasse dicit,que zelo succesia castrando semimastutu fecit. Quid ergo sibi in his Graecia sentire uoluerit,edicamus. Berecynthia dici uolucre, quasi mortiram domina. Ideo matre deoru,δd deos nim cum riper superbiam uoluere. Ideo eos in Olympo habitantes,quasi excelsos dc superbos. ideo ec daemonas nacta pant secundu Hometaqui dicit, μεταδαμναράμουρ, id est post deos alios. st μω
enim graece populus dicitur. is dicitur unus: Sc quia populos subdere cupiebat,& soli super populos esse daemones dicti sunt. Ideo ς apud Romanos Indigetes. Ergo Berecynthiam motibus praecise dixerunt Bernicynthos. Cynthos enim Attica lingua flos nucupatur:unde hia cynthus dicitur,quasi ἰακαυθω, quB nos latine solus nos dicimus,quasi omnibus perfectior. Na & Epicharmus ita
na,atq; e litoribus procedit chrysalus. Itaq; storem quamuis quilibera: net,tainc Abubo, abscindit,ut Berecynthia in Attin secit, i athis enim grece flos dicit, ut Sosides Atticus in libro Theologumenon, quem appellaim, scribit matre deum,inmo
dii potentiae uoluit poni: unde Cybele dicitur quasi cydos baleon, id e sit gloriae
firmitas.unde ec Home.ait:Ciri Iupiter gloria donauerat.Ergo ideo turrita pin. gitur,qubd omnis potentiae elatio sit in capite. ideo Ieonu currui praeli es,quia omnis potentia regno Ornata siti Sceptrum etiam fert,quod omnis potentia uicina regno sit. Ob hac rem etiam mater delim dicta es illud nihilominus ostendere uolentes,quod siue Indigetes,siue dii siue daemones apud antiquos a diuitiis dicti sun Lergo potentia diuitu mater est unde & Homerus Agamemnone considerans,ait Heia Του -ο ιη' αυτ ζωμέμφεια οῦδὲ reniti Nec no etia Euripides consimilai s Tantalu Ioui in tragoedia Electrae ait: Beatus ille,nec invideo sortunas eius Iouis aequalis,ut dicitur Tantalus .Ergo potentiae gloria semper & amore torretur, Mitiore torquetur : citoq; abscindit quod diligit dum rame ampu- et illud, quod odit. Denim omnis nunc uis potentia nescit circa suos diutu num seruare assectum: di quod amauerit cito aut celando amputat, aut fastidiaendo horrescit. dc Attin dici uoluerunt quast ἐόν. εθν enim graece conte tu do dicitur.Ergo quantusculam amor fit,potentibus stabilia esse non nouit.
APuletu; in libris Metamorphoseon hanc fabula planissime designauit, di
cens esse in quadam ciuitate regem ocregina habere tres filias, duas natu maiores esse temperata specie. iuniorem tam magnificae cise figurae,ut crederet . Venus esse terrestris.Denim duabus maioribus quae erant temperata specie conubio Venere. illam uerb ueluti deam, non quisqua amare ausus, quam uenerari pronus,atq; hostiis sibimet deprecari. Contaminata ergo honoris maiestate, Venus succensa inuidia, Cupidinem Petit,ut in contumacem formam queriter
158쪽
r3s FULGENT M MYTHOLO G Ico Muindicaret.Ille ad matris ultione adueniens,uisam puella adamavit: poena enim C in affectum conueria est, ct ut magnificus iaculator ipse se suo telo percussiti Itaque Apollinis denunciatione iubetur puella in montiis cacumine sola dimitti,, Deliit feralibus deducta exequiis, pennato serpenti siponso destinari. perfectoriam cp choragio puella per montis decliuia zephyri flatis leni uectura delapsa,
in quanda domu auream rapitur,quae preciosa line precio, sola confideratione laude deficiente poterat existimari. Ibiq; uocibus tantummodo seruientibus, ignota atq; mansionatio utebatur coniugio.Nocte enim adueniens maritus,Veneris praeliis obscur c peractis,ut inuise uespertinus aduenerat, ita crepusculo incognitus etia discedebat.Habuit ergo uocale seruitiu,uentosum dominia, nocturnum comercium,ignotu coniugium. Sed ad huius mortem deflendam sorores adueniunt. montisq; conscenso cacumine,germanum lugubri uoce flagiatabant uocabulum. 5c quamuis ille coniunx lucifuga sororios ei comminando uelaret aspectus, tamen consanguineae charitatis inuincibilis ardor maritale obumbrauit imperium. Zephyri ergo flagrantis aurc anhelante uectura adsemet sororios perducit astectus: earumc, uenenosis cosiliis de mariti forma quaercnda cosentiens cimolitatem suae salutis nouercam arripuit: ct facillimam credulitatem, quae semper dcceptionum mater est,postpolito cautelae sustragio arripuit. deni creden Ssororibus se marito serpenti coniunctam, uelut heltiam interfectura nouaculam sub puluinati abscondit, lucernam modio contegit. Cum cit altu sepore maritus extederet,illa ferro armata,lucernam modio culio dita eruta,Cupidine cognito, dia immodesto amoris torret affectu, scintillantis olei desputamento maritu succcndit. Fugies c, Cupido, multa stiper curiositate puell ae increpitans, domo extorrem ac profugam dereliquit.Tandem multis iactata uencnis persecutionibus, postea love pciente, in coniugio Cupidinem acccpit Poteram quidem totius fabulae ordinem hoc libello percurrere, qualiter ec ad insemum descenderit, re ex Stygiis aquis unda delibauerit, Ac solis armeta uellcre spoliauerit,di seminum germina confuse discreverit,&de Proserpinat opulchritudine particulam moritura praesiumpserit. Sed quia haec Saturantius 6c Apuleius pcnc duorum continentia librorum tantam falsitatum congesiem enarrauerit, 2c Ai istophantes Athenaeus in libris, qui Dyserestia nuncupantur, hanc fabulam cnormi uerborum circuitu discere cupientibus prodit: ob hanc rem superuacuum duximus ab alijs digesta nostris inserere libris,ne nostra opera aut propriis exulatenus officijs,aut alienis adiiceremus negociis. Sed dum his, qui fabulam legent,in nostraliae ctraseat sciturus quod sibi illorum salsitassentire uoluerit. Ciuitatem posuerunt quasi in modii inmund sen qua rege e reginam uelut deum Sc materiam posuerunt. quibus tres addat, carnem ultro metantem, quam libertatem arbitrii dicimus, Stanima me ιυχη enim graece anima
dicitur. quam ideo iuniorem uoluerunt,quod corpori iam facto postea inclyta esse dicebant. Hanc igitur id copulchriorem,quod Ac libertate superior, Ac carne nobilior. huic inuidet Venus quasi libido. ad quam perdenda, Cupidinem mittit. Sed quia cupiditas est boni oc mali,cupiditas animam diligit, Sc ei uelut
in consumitionem miscetur: quam persuadet,ne suam faciem uideah id est cupiditatis delectamenta discat. unde ec Adam,quamuis uideat nudum se, non uia dct, donec de concupiscentiae arbore comedat.Ne 'ue suis sororibus id est camiec libertati de suae fot maecuriositate pei discenda consentiat: sed illarum compulsamento percita, lucerna de submodio eieci id est desiderij flammam in pectore absconsam depella uisam taliter dulce amat, ac diligit. quam ideo luce nat ebullitione dicitur incendisse,quia omnis cupiditas quantum diligitur,tantum ardesciq& peccatricem suae carni confingit maculam. ergo quasi clipidita te nudata ,ex potenti fortuna eruitur,ec periculis iactatur,ei regia domo expellitur. Scd nos, quia longum est,ut dixi Omnia persequi, tenorem dedimus sentiendi. Siquis uerb in Apuleio ipsam fabulam legerit,nostra expositionis materia,quae non diximus,ipse reliqua cognoscat. De pileo
159쪽
I Hetidem dici uoluerunt aquam. Iupiter, quasi deus, colungit PeIeo: πηλὰ
enim graece lutum dicitur. ergo terram cum aqua commixtam uolunt homines genuisse: unde Θc Iouem cum Thetide uoluisse concumbere dicunt .ec prohibitum esse ne maiorem se genuisset, qui cum de regno expelleret. Ignis enim,id est Iupiter, si cum aqua cocat, aquae uirtute extinsuitur .Ergo in coniunctione aquae & tertie id est Thetidis N Pelei discordia, iota non petitur: illa ui-dclicet causa,aut quod concordia utrorumque elementorum homo gignatur. Nam di in competentia illa indicat, quod Peleus, ut terra, id est caro, Thetis ut aqua id est humor, Iupiter qui utraq; gignit, ut ignis, id est anima. ergo in con ceptione hominis 5c elementorum iugalitates tres ut supr.i diximus uitarce tantur Nam 8c discordia malum aureuiecisse dicitur, id est cupiditatem: illa uia delicet causa quod in malo aureo est quod uideas, no est quod comedas. Sicut cupiditas nouit habere, non nouit frui. Omnes etiam dcos Iupiter ad nuptias dicitur conuocasse illa de causa,qubd putarent ethnici singulas partes in homi ne deos singulos obtinere, ut Iouem caput, Minerua oculos, Iunonem brachia, pectus Neptunum , cinctum Martem, renes ec inguina Venerem, pedes Mercurium. Sicut Democrites in Physiologumenon scripsit. unde ec Homerus ait:
Caput ecoculos similes Iovi fulmine delectanti, Marti cinquium,S pectus Neptuno. Nam 5c Tyberianus in Prometheo ait,deos singula sua homini tribuisse. Venil, natum Achillem uelut hominem perfectum, mater in aquas intingit Stygias, id est durum contra omnes labores munit. solum ei talum non tetigit. nihilominus illud physicum significare uolentes, quod uenae quae in talo sunt,
ad renum femorum, at uitili una rationem pertineant.unde Sc aliquae uenae uiaque ad pollicem tendiit. quod tractantes 5c physici, 8 mulieres ad obtinendos partus ec istiliacos eodem phlebotomant loco. 5cemplastro metaticum, quem, stisiden Aphrieanus in Astrosophistes uocauit pollici 5ctato imponendu praecepit. Nam ec Orpheus 1llum esse principalem libidinis indicat locum. Nam deni in entherocilicis N isdem locis cauteria ponenda praecipiunt. Ergo monstrat quod humana uirtus, quamuis ad omnia munita, tamen libidinis ictibus subiacet patula. unde Sc ad Lycomedis regiam datur ut nutriretur, quasi ad la-xuriae regnum. Lycomeden enim graece quasi γλυκυ μου si , id est dulce nihilum Omnis enim libido Sc dulcis ae nihil est. Denique di amore Polyxenae petiit repro libidine per talum occiditur. Polyxene enim graece multoru peregrina dicitur: seu quod amor peregrinari faciat metes ab ingenio suo, seu quod apud multos libido ut peregrinabunda vagetur.
' IT Yrrha patrem fusi amasth dicitur,cum quo ebriato concubuit. cum eam 1 1 pater utero plena rescisset, cognito crimine, evaginato eam persequi coe pit gladio. Illa in arborem myrrham conuersa est . quam arborem pater gladio percu ties, Adon exinde natus est. Quid uero sibi haec fabula sentiat, edicamus. Myrrha genus est arboris,de qua succus ipse exudat: hsc patrem amasse dicitur. Istae arbores in India sunt,quae solis caloribus crematur. 8c quia patre omnici rerum solem esse dicebant, cuius opitulatu cumsta ec germinum adolescit natiuiatas, idco 5 patrem amat se dicitur: dum qi grandioris fuerit roboris, solis ardori-hus crepans rhagades efficit, per quas succum desudat, quod myrrha dicitur: ec redolentibus lachrymosa guttulis, fletus suaves scistiuis hiantibus iaculatur. unde Adone genuis te fertur. Adon graece iatutas dicitur. 8c quia haec species odore suauis est, Adonem dicitur genuisse. Ideo autem Venerem amasse diacunt, quod hoc genus pigmeti litvalde feruidum. Vnde Petronius Arbiter a libidinis cocitamentum,myrrhinum se pocuIum bibisse refert. Nam 8c Suti scomoediaru scriptor introducit Glyceram meretricem dicentem : Myrrhinum mihi adiers,quo uirilibus armis occursem fortiuscula.
160쪽
ΜInerua tibias ex osse inuenit. quibus cum in conuiuio deorum cecinisset, cum lcius tumetes buccas di omnes irrisissent, illa ad Tritone paludem Perges,in aqua facie suam speculaturi dum turpia adiudicasset buccam,in flumina tibias ciecit.quibus Marsya repertis, doctior factus, prouocauit Apollinem concertaturum de cantibus,sibiq; Midam regem iudicem deligut: quem Apollo, cum non recte iudicasset, asininis auribus deprauauit. Ille criminis sui notam tonsori tamen ostendit, praecipiens ei, ut si crimen eius celaret, eum participem regni erficere. Ille secretum domini sui in terram fodit, di in defosso terraeduxit di operuit.In eodem loco calamus natus est,unde sibi pastor tibia faciens, quae cum percutiebatur, dicebat, Mida rex aures asinales habet, nihilominusquam quod ex terra conceperat. Vndeoc Petronius Arbiter:
sse eommissastrens auiam restrare minister, Ddit humum,regiss latentes prodidit aures. concepit rtim terrasionum,calami loquenter,
Invenere Midam qualem conc mi index.
Nunc ergo huius mysticae fabulae interius cerebrum inquiramus. A' musi- eis haec reperta fabula, ut Orpheus in Theogonia scribit. Musici enim duos artis suae posuerunt ordines,tertium uero quali ex necessitate adi j cientes,ut Hermes Trim egistus air, ς αδὼμ ,uψαμοιο νων,κ ου μwουν. hoc est, aut cantantium,
aut citharizantium,aut tibicinantium. Prima est ergo uiua uox,quae sibi in omnibus musicis necessitatibus celerrima subuenit. potest etiam lemmata subrigere, di parallelos c5coi dare,di distonias mollire, pluhongos iuuare, di ornare chro mata.Sequitur seclida cithara. quantuis enim de his rebus dis apheris dicunt, sicut Mariandes scribit,multa de his faciat, tamen aliqua non implet, quae uiuasebs a uox potest.Limmata enim facta non crigit, qui t lismata in se cathenata non implet. At uero tibias artis mulicae partem extremam poterit adimplere. Cithara enim symphoniarum gradus habet quin , secundum quod Pythagoras ait, Ldu numeroru rhythmicos modulos ad symphoniaru adduxisset concordia. Prima enim symphonia est diapason, quod est in arithmeticis diplasion, quod nos in latinis unum ad secundum dicimus. fecitda symphonia diapente quod est in
arithmeticis hemiolius, quod nos in latinis duo ad ternum nuncupamus. tertia symphonia diatessaro,quod est in a rhithmeticis epitritos, id est tertius ad quar- tu. quarta symphonia dicitur tonus, quod apud arithmeticos epogdous uocatur apud nos quintum ad quartum. 5 quonia ultra arithmeticus ordo progredi non patitur,propter novenarium limitem, quia decimus alterius ordinis primus gradus est contigit ergo ut habeat quinta symphonia, quae harmonia nuncupatur,id est octo ad nouem.Nullam enim ultra numerum coniunctionem inis
uenies. habet igitur musica partes septem, id est genera, diastemata, systemata, v phthongos,lonos,metabolas,& t mel umpaeas. unde oc Vergilius in o.ait:
Nee non Threiicius langa eum uestesacerdos, obloquitur numeris sieptem discrimina vocum.
In arithmeticis enim plenitudo formulae est,ut est in geometricis tonus. Vox uero habet gradus symphoniarum in numeris, quatum natura dotaucrit ipsam voce, ut habeat arsts di thessis, quas nos latine elationes'eiectiones dicimus. Tibia uero uix unam ec dimidiam perscit symphoniam. Vna enim symphonia quin Q symphonias habet. ergo post artem musica Minerua reperit tibias, quas omnis doctus in musicis sonet. has propter sonorum despuit paupertatem. Inflatas uero buccas ideo ristise dicuntur,q, tibia uentose in musicis sonet:&idiomatum proprictate amissa, sibilet potius rem, quam enunciet. Ideo illam iniuste sumantem omnis quicunm est doctor ridet. unde eas & Minerua, id ei sapientia exprobras pro incisiquas Marsya assumit. Marsya enim graece, quasi μὰ hie id est stultus, solus qui in arte murica tibia praeponere uoluit citharae : unde&cum porcina pingitur cauda. Sed his duobus certantibus, Mida rex residet. Mida enim graece, quasi μηδt ἄδων dicitur: quod nos latine, nihil sciens dici