장음표시 사용
71쪽
vnum cnostris facerent. Et quoniam posv Ahac opinione, si postea granos illos brectiores ad nolitos communes reduceremus , seque- iretur ex Hebriu 'textu Adamum cum age- iret annum decimiim tertiit genuisse Seth, α ipsum Seth, cum esset annorum io. cum di nil dio , MEnos anno vitae nono, d Cainans episto,be Malaleel sexto,&Henocla pariter i sexto;quod plane absurdum esset filium procreasse ideo hisce omnibus pene gericratio- lnibus addidi Ooo annos, hoc cit,1 o. ex no- stris. Quod ravia iecit in generatione Iared, iqui secundum veritatem genuit anno aetatis
suae centesimo sexagesimo se riuo , idest, liuxta illius corrcctionis computum no de-lcimos to expicto: quia illa aetas apta est ad igenerandum. sicuti etiam nihil addidit ad nerationes Mathusala, Laincch, S Noe eadem ratione. Sic ille. Q od autem dicitur, nihil additit,intellige detentenariis numeris. Nam alias ad generationem Lamech, addidit 6.aunos. Vulgata enim habet 132. Septuaginta autem i33. Et in generatione Mathu-iala sustillitao. M secundum alios ii. Nam Vulg. habet i 87. Codices Rimani Septua-gi' aio Regii is . . Cur autem sui ut Ait ilialos ro de generatione Mathus ita, quos post generatione restituit, ut anni vitς quadrarent cui originali, putat S. Ai . factum ab eo a tmelius Occultat ei tuam industriam : cumncmpe videretur idem etiam acciduse de numero longe minori.
I. D IFFICULTA S. DE TRANSLATIONE
Septuaginta Interpretum, circa caii in Numerationem Annorum huius Periodi, quam habet Gen. i. An sit bona, dc retimendat
multi Patres, M praesertim Gra ci, quos notat Ba m. in
tyrolog. ad Naxiuitatem Domini , sequuti sunt Numerationem illam. Ut Theophil. Episcos'. Antioch. Iul. African. Orig. La- L nt. Epiphan. Euseb. uterque A natas. Cy l prian. Clem: Alex. Hippolit. Plilla sit. Oros.l Nicephor. Suid. Iulian. fpiscop. Tolet. quem norat Baron. falso dici Ponacrium, ad li uertit&Gordon ad Period.I. V. s. pag. 37 .
l nodicari ultoruni Patrum,&praesertina 6.sy nod. Generat .can. s. apudBalsamon. iuxta hael computationem annorum assignata. Iungil potest Anton. Contius, notatus. sepra . 3. Complures alios recentiores huius cise sententiae dicio ibidem Baton. Quibus etiami adhaeret ipsemet conteditque, quod Ec mul- ii concedunt, Ecclesiam antiquitus annos computasse iuxta Trani lationem illam, si iuxta Translationis Interpret. Septuag. nu-
munis est .a rassationem Septuaginta in Numeratione Annorum huius Periodi, esse, de salsam,& vitiatam.
'OD SIT FALs A. Probatur a II scrip hoc Argumento, apud Tomi est.
an. l. anum. 6. sca a pag. 6 .col. r.etsi ordine alio.
A VT I. illi Transtatio intelligit annos, de annis aequalibus nostris. Et tunc sequetur Mathusalam vixisse post Diluuium et . annis,
quod aduer i S. Aug. is. Ciuir init. Telcua' i 6. annis. Nam illa Tranitatio ponit iplum Mathusalam postquam genuit Lamech su per uixisse annos 3oi. vel iecundum alios co- lices 8o . A Natiuitate autem Lamech , ad Diluuium annos 78s. Siquidem ait Lamech
fuisset 83 annorum quando genuit Noc. H. ius autem Noe sexcentesimo, Diluuium in-.coepit. Ergo superstari anniis. aut I . vitia Mathusalae post indubiit. At hoc cum ite- contra scripturam. Nam inultimis, Gen. I.
ios Sem, C , cs Iaput Per haec patet, vel Noe tunc cante Diluuium genui se soli uni res illos filios: vel scripturam memorare illa, solos, ta ualia de quibus solis pro dii seminando pes: Diluvium boo lina generei sollicitiis eluet Deus. Dcinde, codein Cap. 6.
uxor tua j ν tui, cr uxores filiorum tuorum tecum. Et vers. 18. E. tergo Noe, 'o , uxor illius, . uxores filiorum eius cum eo.
Per haec patet cui denter, ingressios sui illa tantum in Arcam , Noe, M uxorem eius, tr
72쪽
eius filios. ερ uxores eorum. Quod confir-
nes, spiraculum vitae est in t a , mortua sunt, deleuit omnem buli n-tiam quae erat per terram, si homine v sue ad pecus, dcc. Remansit autemsolus Noe is qui
cum eo erant in ca. Et denique cui deter rursus asseritur 2. Petri I. vers. Σο - , In ciua
Neque valet commentum illud, quod refert nec approbat s. Aug. ibid. IS. Ciu. II. quorundam dic ilium , Mathusa ili tempore diluuii mirant liter fuisse tras latum cum Patre suo Enoch. Hoc enim asseritur absque vlla aut horitate, vel Scripturae , vel Patruin, luel cuiuspiam idonei scriptoris. Et cum adda- tur, etiam apud Septuaginta, quod tandem lMathusila mortuus est : ad quid suisset illatrant latio te apore diluuis, cuius vices suis- cienter praebuisset siluatio in Arca iA v T r. intelligit annos Auxta quod S. i August. supra cap. i coniecit scriptorem il- liuiti primu intellexisse , de breuioribus quam luim nostri, ita ut io .ex illis faciant unum ex linostris. Et hoc etiam est mani seste contra scripturam. Nam sequetur quemlibet annorum illorum constate solummodo 36. die. bus decies enim 36. faciunt 36o. M sic annos eiusmodi esse tantum unius mensis cum aliquot diebus. At scriptura passim mentioneni facit plurium mensium in anno : notanter autem his locis Gen. 7. M 8. expressam men
sis primi , secundi septimi. de decimi. agod si dixeris, menses illos debere sit mi ad proportionem annorum , scilicet breuiores nostris mensibus unc sequetur. mcnses eiusmodi constare solum tribus dictus, aut circitck At scriptilia iis dein locis Gen.
7. de 8. mentionem facit dierum i7. & 27. in uno eodemque mense. Et quidem 27. iuxta. Trassationem ipsorumet septuas tamense secundo anni sexcentesimi: cum dicunt Diluuium incoepisse vigesima septima mensis secundi. Iterum velo, uixta Vulg. S. Hiel ron. eandemq; Translationem, naen sc scptinio . clim dicitur Arcam requievisse viges-j maseptima mensis septimi. Denique iuxta omnes, Hebr. Chali. Vulg. S. Hieron. ip. sanique T ranslationem , mensis secundol anni sexcentesmi: cum dicitur arefactam esse terram mense secundo vigesimoseptirno die mensis. Praeterea, cum dicitur Deuter. vlt. vers. 7. Moysen vixisse iro. annos: se in senectu te, quam in hoc mirabilio scriptura refert,
expleuisset duodecimurn ex nostris an- , num, nec David septimum : adeoque noni vere senuissenti
l Item, ciuit passim in libris Reg. d Paralip. dicuntur multi Reges tribu ue 3o.annos, i quando regnare caeperunt, alij u . alii S. Me. i prout videbitur suo loco : ridiculum esset hoc intelligere de huiusmodi annis. . Quod si tandem, ut haec 3biurda vite cur, dixecis , annos in scriptura vallo modo su . mi: &quidem uno modo in Gen. alio veroi timi in eadem Gen. tum in ali flocis: hoc aut rem abs' te alia probatione , t si tamen-l io uitionis erit gratis confictum Nulla ρ- a j mis vero sici poterit riuoad Gen. Quia haec
ab uno de eodem Moyse conscripta est. Nul-l latenus item iroad reliquos libros Pentat .chi. Nam si quid ad eorum finem non a Moyse scriptum est, ut illud se ipsius me rete Deiat. t vlt. a vers. 6. ubi dicitur, quod Mosera roo cr
zo .an uor merat , cluando mortuus eis: tamen i
non est credibile Spiritum sanctum in hoc di. tando variasse sensum pro annis computandis ab eo sensu quo per reliquos F. libros sue
A v a deniqu: intelligit annos, vel tri-e .m stro, vias' gyptios ex Solin. iri Po-i ybistore cap. quadrimestres, ut olim apud eosdem AEgyptios ex eodem Solin. l l co citrio, Plutarch. in vita Numae Pompilii,
I Plii lib.7. cap. 8. 5 Macrob. lib. i. Saturi l.
l cap. 32. Et neque sic dici potest Moysen de Dauidem in laneinate decessisse. Si quidem l Moyses non excessi sic tueo. aut o. annos ex nostris, nec Dauid 2 i. aut ar. Cium ergo i Translatio illa hoc loco, non posuit concit - ri cum alus script prae locis: adeoq ; nec cum Editione ' ulsata sed neque cum seipsa γn quin aduersetur illis: sequitur eam in his nil inerationi' u esse falsam.
Quoia si T VITI ATA. Inde quidem Trinitat.
l sequitur: dc ex dictis apud S. Aug. incom-l mendationem probitatis Septu. aginta Inte i pretum. Nihilominus speci iter li Probatur A Patribus multimode. Primo. triobri. 4Qui, S. Hieron inqq Hebr. in Gen. longius post init expresse Notat, et rorem haberi inico. illis annis supradictis. Insuper velo testatur se reperisse in libris Hebraeorum dc Sama. ritanorum , quaedam quae memorat ibidem, praesertim 'uoad Malnus allam , quae si nos conseramus cum Editione nostra Vulgata, nemo dubitauerit hac ditionem Vulgatam, suisse ex Hebraeo fidelissime translatam. At qui Translatio ilia Septuaginta Interpretum, aduersatur Vulgatae. Ergo Lit vitiata. Secundo. S. Aug.lib. is. Ciu cap ab .dicit in Ausecodicibus quos ipse ad manus habebat com- lputari ab Adam ad Diluuium, annos 2262. Etl lib. t 6. cap. 1 o. in iisdem, a Diluuio ad ortumi Abrahae,annos iora: qui prioribus iuncti, sa-ciunt Ab Orbe condito, ad ortum Abrahae
73쪽
333 . Haec alitem sumina annos τὸ imis habet, quana illa quae ex nostris codicibus Septilaginta interptam. agis probatis subducitur. Teri id. Permulti Patres,ut Euseb Isid. alii iaiie , litos citat in hac' ontrouersia Baro a ub finem Apparat. Se Antiqui scriptorcs qui securi sunt Traninitiones Septuag. longe diversum numerum annorum tradiderunt , alii maiorem , alii minorem, ab O be condito ad Diluuiuii . QNnniis bu' s illi picuat camur sequi se septuaginta Int retes. . Quarto. los plius lib. i. Antiq. cap. s. Im- li' ciis La . colon. Agripp. a 2 . alias cap. 3. laut etiam ut in Graeci imp si . Geneta. 2 i. habetur .ςliam si mimeret ab Adamo ad Di .luuium 26 6. tamen Pere r. lib. tr. lDisput de Chronologia, q. t. num. 18sosqupag. 29 col l. post init. 5 Gordon. qq. cap. 3. ad Period. i. num . . seu pag. ιτα. fili. aliiqxye, Iosephum amendo, nec sine probabilitate, purgantes quamuis abnuat Salian. in Schol. lanmis s. adnum . . tria pag. 2 7. D. coquod in reliquis summa:) cum Hes, o concordet, contendunt lependum ess de qua re uerum de ex proiciso infra s. 31. Confici tur i. I. Hieron in qq. Hebr. λ-pta. S. Aug. is. Ciu. i 3 s. Eucher. M alii in Gen. .prout notat Bellario, in Controuersia Cde Verbo Dei lib. 2. cap. 6. versiis fis . num' quam psuerunt solue argumentum peti. tum supra a loco i. I tr. l. de aniniabus S. tantum in Arca, seu de annis vitae Mathusalae nisi admitterido textum Septuagitata Interpretum sui se ab aliquo vitiarum. Confirmatur a. s. Aug. lib. i . Ciu .cap. t 3. dicit suo tenipore in uibus codicibuscis, M in uno etiam Syro, inter e consentientibus,tuuenium csse dilathusalam destinctum annis ante Di limium. Idemque re-CONFlI MANTVR. omnia haec ab a-
liis scripturae locis . in quibus C dices sepi
Interpro .constat stati se vitiato I. Vt v. v. G ct ...i x i inensione
pertum sui' in uno codice Latino. Confii tatur 3. S. Hiera n qq. Heb. Ien. S, Aug. i3 Ciu.', dc t*Bedade 6. Etatibus mundi, M alia , ideo nos locent, qiloti esse cumque Cix Codices o Hebraeis it; disia 'crepant, ut nulla ratione conciliati possint: lstandum esse potius Hebraeis, ac in pacticula- iri hoc loco. Obd intellige , alii.isci et Vul- gata quam aliunde satis commendant ut di- luinam, fidelem, 'veracei Probatur a Ratione, seu se ili demonia Lstratione , petita a diit repanti Codicum lGraesorum hoc eodem loco. Nam ipsi et 'Codic Graeci qui mincreperiuntur, viij sunt inter se ut Romanus ille de duo supi Ac Regius , seu C omplutensis a quo Regius est desumptus. Ne e vero solum hicii ea etiam in num ciationeaunori; in Periodi icquentis. Vbi adnotabimus praetcrea Genebrardum,& Massaeum Canaciacensem, forte etiam ha buisse Codices quoidalii ab his in aliqua nu- muratione 'ruculalidiuersos. ἰ .veii N. ubi faciunt Diluuium incipere vise ' P sim epti ina die secundi mentis: cum tamen lapud Onanes Vulg. Hebr. Chalda. M s. Hieron. sup r Hebr. costanter habeatur decima septim. de qua re sequenti. Alia vide apud bellaim. supra. Sed ut agamus de annotum. j minerationibus Gen. r. vers. 16. MI annos ideber faciunt o . ubi vulg. Hebr. Chald de S. Hieton. liabent 46 . I ena. Iudicum Ir. vers. ii. habetur in Vii in lHebr. Chal. de Ineton. Ahialon, siue idon, iudicasse Israel io. annis iuxta Euleb autem
in Chron. omitten em eum, videre Est, nec
ipsum , nec annos ipsius, exiit ille tunc apud Septuaginta. Uod etiam notans Christia' nus Mais 3 is Cinieracensis, in opere sito cui titulus , Clitonicorum multiplicis histo ira: dccii prest Antueri'. asino. inimi. pag. 2. haec dicit: unde magnus error in antiquis Chronologis. Idcm.notauit Tornicit. an. 1362. In Codicibus aut cui Romano, d Regiis, 'omen, dc anni io. regiminis eius i-.
Item, i. Reg: 4. secundum vetustos Co dic Septuaginta, tii buuntur regimini H h, anni tantii in modo ro: sicque legunt Lucifer, Se leb. in Chrom c. notarunt que G nebrard. in Heli, dc quod mirum, in hoc sciquutus codices illos Gordonus in annis cx-pδnsis, anno 2338. de pag. 2ol fin At in Vulg. Hebr. Sc. necnon in Codicibus Graecis qui nunc habentur, tribuuntur ci anni o. Item, . Reg. 2L V i. i'. secundum Sept. Amon regi tribuuntur 12. anni regni riteque tril uuiit Philo, Euseb.δc Niceph. At Hebr. Chal. dcc. necnon Codi s Graeci correctiores habent 1. tantii m. Vided Iob. vltrii verbis postremis. Tob. vir. veri l. a. s. Scio. l Dan.:.Ve s. i. 3 a.dca. Machab i. er O.
CONIS. MANTVR item ex laus, quae de Translatione Septuaginta Im p. testaturi passim S. Hieronymus. Nam v. g. MOlog.i aduersus Rullin. cap. S. init. haec ait. Sι Ses - tiraginta Inter pretum pura, et tabeu in Grae o m versa es titio, raponeret: sium, stechromati e c. imperises, ut tibi Hebraea volumina Lauinosi, mone transforem Similianturaque alia hue facientia, vide inqq Hcbr.
praeserit mini' sat. Item, praefat. in Pentateuchum, in imiat in Esdr. Commenta r. in Prophet. Lib. de optimo genere inter pictan di,dc epist. ad Sumam M Fretellam. Sed vide si se solideque Bellat min. loco citato pcr to
CULTATIS. Respondetur, non mi mei se si tot Patres ,ra praesertim Graeci securi lint Translationem Septuaginta. Quin tunc
74쪽
illa erat Ecclesiae usitatior: imo soli sere no- Ata, ut monetrant nos supra 3. 3. Responsione ad i. s. Hieron. Epistola mi. S. Aug. is. Ciu. s. Quamuis inter eos Euseb.non ovaiie- 'rit notare haberi iuxta Hebr. aliter qu iuxta Graecum. Quod autem Batonio placuerit, ea dρ causa, potius illam se iii, prout de se testat ir) non magis viget. Nam in materiis eiusmodi, quae non sunt fides Catho. cae,sed tantum Historicae, non pugnat ut authoritate, vel multitilliine: sed Ratione, seu validiori Probatione.
VII. DIFFICULTA S. DE CAVSI S DI BRSITATI seiusdem Translationis S cptuaginta linterpretum,qua dicunt G cn. 7. verssit. Diluuium incoepisse vigesimaseptima die Melisis Secunia odii denique similium in sequentibus Diuersitatum.
Senen lib. s. annot. 7'. sun cantur, ut aduertit Salian. in schol. an. io s. ad num.j. seu pag. 286. versiis fin. rorem in numerum illumTranslationis Sept.
Interpriquo dicitur vigesmaseptima fecundi nensis irrepsisse ex simillitudine locorum Gen.7.verca I.M 8. vers. rq Mexposletiore in quo haberiar mente secundo vigesimosep timo die mensis areiactam terram,factiun eL sevi in priore quoque legeretur mense secundo vigesimoseptimo die mensis. Confirmant ex eo quod pari modo legatur in priori loco, annus sexcetcsimus primus Noe quo coeperitDiluvium:chini tamen hoc legi tantum debeat in posteriori. Caeterum erratum hoc posterius, non inuenitur in codicibusnostris: sed ut monet Salian. ibid. in Aldina EdBasileensi,quam eius interpres non venit fideliteri abest uitem ab Mitione Romana, in qua tamen haeret illud prius.
Posset Ratio specialis ista reddi. Quod,
cum cap. 8 vers. . ubi dicitur Arca requieuisse, habeatur in illia ranslatione Sept. lnterpret. vigesimaseptima die mensis secundi, prout Miam habet ut in Vulg.& S. Hieron: dc iuxta sententiam quae o. dies pluuiae includit in is o. quibus dicuntur aquae obtinuisse terram mensesque his locis intelligit solares: A re et latitur ab initio Diluuia, ad requiem arcae praecis. S. menses solares : qui primus Trinitationem illam vitiauit, his sorte considerationibus ad id faciendum fuerit motus:
nimirum primus ille scriptor e Bibliotheca Ptolemaei. Quippet pud Myptios antiquos,
tur in serius. . Et quamuis tempore Transci ptionis illius, sortitan apud eos menses suerint lunares: nihilominus transcriptor ille, respiciens ad tempora Moysis, scriptionem suam ad menses temporum illorum adaptauerit. Sed quam certitudinem habeat haec coniectura, iudicet qui que prout voluerit. Diuersitatem autem illam iampridem irrepsisse in Tetinuationem septuaginta , ex hoc constat, quod Iosephus ita leaerit i.λntiq. p. .alias saeu Graec. q. quantitan ait: em ad similes in sestertim eiusdem Translationis Diuersitates, quae nec conciliari possunt cum Vulg. aut etiam Hebr. Chald. de S. Hieron. nes ei malo remqucem asseue : dicendum est breuiter, eas esse tribuendas es viti ibrariorum lue errori Scriptorum, si nempe nulla industria ratio verissimilis p illa astignari: vel indu sitiae simili et quae ruperius ostensa suit, si contra ratio aliqua verisiunilis afferri poniit. Has enim regulas tradidit nobis . Augustinuiti as. Ciu. cap.r -
75쪽
eiusdem Trausationis septuaginta Interpretum, Qua dicunt Gen. . veri ii. Diluuium incoepisse vigesima septima Mensis Secundi: Ah sit boni , dc ictinenda i
hoc. Ioseph. lib. i. Aoiq. cap. s. aliis Gra M S . Aug. --is. Ciu. i . ita legunt ut nunc haben Septuagitu a Interpretes. Hoc autem videtur signum, alit Septuaginta Interpretes ita consulib transii .isse: aut certe hanc lectionem in aliquo veram esseposse.
est, Lectionem illam Translationis Septuaginta Interpretum est e erronea,M corrigeda.
PROBARI potest duplici modo, iuxta
duplicem sententiam capitalem de n. diebus inclusis , vel non inclusis, in iso. Et quidon iuxta sententiam eos non includentem
I. MODUS est Tormelli an. 1616.
num. 26. de Salian. m. i5 t. a num. 6.
prius supponentium tria vel quatuor. Primum , de quo apud omnes constat, scripturam sacram dum memorat annos sexcentcsi. mum de sexcentesimum primum , agere de annis Witae Noe. Hoc enim prior locus esserit expresse. post crior autet, alio non potest referri. Secundum, quod est controucr sum, apud eos tamen stat audaeos mensibus Lunaribus alternis Σ'. 5c 3 o. ad annum tamen se . larem c positis,usos sui illa. Tertium, quod etiam e montrouersum, apud eos tamen similiter stat, in caeleta enumeratione ab atino sexcentesimo ad annum sexcentesiarium; timcna, scilicet seclusis mense secundo prioris, de mente secundo rosterioris, agi de dii ratione Dilui ii: de in summa, iso status quarum i o. pluuiae condistinctos, menses septimum M decimum, o. dies quibus emisia suscit coruus, 7. 5 7. uibus emissa colum ba, computandos esse ab initio Diluvii, non autem ab initio Anni currentis.
Hi suppositis, PROBAT Salianus. Cum Moyses dicat, primo die decimi mensis apparuisse cacumina montium: ' .integrae lianationes ierant, id est, dies . Gibus addendi sun o. quos expectauit Noe, ame qua dimittcret Corvum, cap. 8.vers. 5. Et mox bis quibus emis: Columbain furque, dies 3 19. His autem xdd dus est unus menta , siue primus mensis ni curietit Et dies l6.m sis secundi: qui scilicet, eo anno praeterierant .an equa a pluuia decideret fietque annus integer solaris s. s. die tria in aut 36 i. ii ponamus
stim adnu billextilem. At ii iaciemus iuxta A.Sept aginta pluitia coepisse die vigesima septima seci itidi incisis oponeret addere diebusi Diluvii uni ius mensem. ii aes ritu mensem, l&dies 16: sic fiere annus 37 .dicru . ,quod ei set absurdum. Hiemere ad verbum Lilia. lmis: recte concludo is in hac sententia. Iuxta laliam autem sententia iii, lII. MODI S esse porcst .sipponendintra Mia inquam . o. dies pluitiae includendos esse in liueo. siue fuerint Menses Lun. ares alterius 29 M so siue fuerint ibiales 3o, dicri aest i liti. Nam si fuerint solares 'o. dierum aequalium, cum in isoaliebus ab solitantur praeciae s. meses generis illius luc lip mediate succedit eis dies vigesima septima mensis septi iis , de sic seque uir Arcam requievisse immed id posti o. dies. At hoc est contra Scripturam Gen. dcc.quae susus dedum sunt 3. x. contra secum dumModu: ubi manifeste fuit ostensu itan Dactos fuisse aliquos, intra quos fieret decie- mentum. ad hoc ut requiescctet Arcameqtie dici posse ventu illum fidem Dei is ini missile dicitur vers. i. potuisse id eis ccie bi cui tepore. Si autem menses suetint Lunai cs alternisa' &3o. cum in i . diebus absoluatur me lses genetis illitis: tuc post a.vel 3. dies id plia , successciit vigesinias eptima melis se iiiiii, e sic interfuerint soli ina t. vel 3. dies, qu us aquae decrescerent , ad hoc ut Arca requiesce, l et. At hoc etiam est coqua scripturaria co- l dem loco ubi constat, adlice ut apparerent cacumina montium , trans ictos sui e ad miniis dies 63 Quato ergo plores tribus intereses se debuerunt, ad hoc ut Aica, Mix eicitatal fuerat is . cubitis supra moles caec iliores te-l quiescere posset prout sustiis ostes uesi eo de loco citatori triue, ex his,inor nnitent zntial consequens est, lectionem illam Trinitario- i iii, Septuaginta esse et roneam, de corrigendam. Missam iacimus sementiam, ii ix mensessa it Lunare omnes ast dierunν; quia re-
C TATIS. Respondetur losep ini noni lioc errore solo laborare , sed innumeris alii is qui videbuntur passii insequentibus. Inie-tim aliqui videri possiant apud Batisiicin Ap
76쪽
rium loco talo. Perim leti autem apud eum dem Gallim. ilium. μεί - . dc sub i. Abratisini Mautem Augustiniit , de si qui aliu , praetcrii ex Grxcladii est sic, quia A Dequentius sunt illa Transsatione. Non discussu autent s. Augustinus, illane Lectio quadrare pesset, aut non; ullibi namque ip
IX. DIFFICULTA S. DE MENSIBUS Hl C. ET POST
habitis Questa sint intelliges di: Lunarra, an Solare et
vocari,numerum dieru secu-du cursuro quendam partiale solis de quendam totale Lu nae. Unde duplex est genus Mensis. Solaris , de Lunaris. Solaris, qui attenditur secunditan quod Sol transit , aut circiter, ab aliquo si no Zodiaci, ad aliud signueiusdem Zodiaci. Lunaris, qui attenditur secundum quod Luna percurrit, aut circiter, eundem Zodiacum. Et quia cursus eiusmodi tim Solis, tum Lunae, considerari possunt, vel seci indam quod se habent a parte rei, seu . ex natura sua, vel secundisi quod accommodant ut ad usus hominum: ideo duplex aliud exit genus utrius ite Mensis. nimirum, Naturalis, qui spectatur secundum naturalem cursum isorum syderum : de Civilis qui spectatur secundum accommodationem hominum. Solatis natura is est, qui naturalibus Zodiaci si is definitur, siue qui attenditur quatenus bol naturali suo cursu transit ab uno signo Zodiaci ad aliud signum eiusdem Zodiaci. Quod interuallum est inciter 3 o. dierum. Lunaris naturalis est, qui definitur, vel sutio quo Luna percurrit Zodiacum vel spatio quq illa coniungitur Soluvel denique, spatio quo ipsa apparet illuminata. Vnde Lil naris naturalis cit triplicis generis. Primum est,quod arteritur quatentis Luna ab eodem puncto Zodiaci profecta n idem reuertitur, α dicitur Periou Lunae.Quedinteruallues icirciter et S. dierum: minua quidem quam x': maius au em quam 17. Secundum genus, quod attenditur quatenus Luna Soli coluncta circa eafidem partem coeli, ab eodem So-ae prosecta a leunde reuertitur,&d citur Synodus Lunae.Tertium genus est, quod attemditUr qu tem)s Luna post ynodum incipitapy die, ac dicitur Apparitio Lunae. Et hoc inlisias multiplicit ei Nimidiun, vel prima die ua apparet, quae est secunda a synodo . vel secunda lie qui apparci, quae est acrita a sy-
Lunae si odicus eii tripi cis gen is . Sidde his libi pronunc qui ilicitur Medius se nia spe Litus, 29. dicium cum di dic ., vel coci dimidio diei. Solaies ciuiles suntii ubi lices Vt quid i s dierum aequalium:
quidam parti Jo. partim i. partim v saliquando ra.d aliquando 19 Olliis ortu i mu erant o. dierum quamuis nonnuul vi deri possit eiusmodi meles 3 o. dierum voca rieti a Lunares apua qu jam Author es: ut coiicere est vocari a S. Augustino lib. II. Ciu. p. ia. sicuti erant omnes in antiquo anno AEgyptiaco,&Graeco. Nunc autem in iratuit ut sint patri in o. partim N pro maiori parie i. partim Sc pro uno rantu mense, quandoq; 8. quando': est sicut sunt in anno Iuliano, id est nanno a IulioCaetate instituto in quo mentes sunt 3 o. dierit, . sunt 3 t. horum voco nonnulli alternis 1 o. de si . de deniq; unus est quandoque re regulariter a s. nimiussin extra annum Busextilem, quandoque veto 1'. ni miriam in anno Bisi tili, quod euenires olet quolibet anno quarto. LunarisQuilis, est totide aut sere qui naturalis. Nam ali computarunt a Periodo ; alii a Synodo , alia ab Apparitione: alii denique a secunda 1e Ap patitionis,quae est i rtia synodi. Rursum vero Lunaris ciuilis a synodo, est triplicis generis. sdam enim est 19. dierum tantum: qualem secutus est Caietanus. Qimiam 29. ita Ec semis: qualem secuti sunt Graeci Iudaei, iuxta Iul. Astic. prout referturas. Hieron. in Dan. 9. Quidam denique qui se accommodatur secundit in naturalem medium synodicum , ut menses int propter dimidium diei supra dies 29. alternis 29. M so. tribuendo primo eorum in anno dies α'.&secundoso quod vocant, alternis caui Ecplent; vel alternis 3 o de Σ'. t libuendo primo eorum sin anno) 3o. de securido α'. quod vocant alternis pleni Ac caui. Et hic est ma-
ses compotiuntur xx diebus, utrique autem varia sortiuntur munia ,Varia oc eis conuenibre nomina. Quod videre licet apii Sol per Lib. r. Emendat. p. deDiebus seu a i ,g. 1 .ns im . dc cap. de Mensa us,seu a pars. Quoniam . rursus iuver e una vili ora inunia , hoc is udum est, quod inseritiunt ad componendos, seu coaequandos inuice annos ex inent: sibus d ictus constitu M o v. g. annos Lua nares constan es ex mensibus lunari'us a'.
77쪽
tantum dici uiri a leb cx diebus I S. ei in annis Lunaribus costauribus ex ra. mensibus Lutoribus alternis 2'. 5e 3 o. adeo aiae ex diebus 3 . quodam vita non est, sed M anno Lia. narescu Solaribus,re Solarcs rursu nses, tum naturalibus: propterea etiam eis c onuε nire quae tam usitan a nomina, p respectum illum ad annos, quibus comitiandis in-l seruiunt. Et diebus quidem non pauca : qtiae s videroe licet apud Scalii; im supra cap. des Diebus, seu a pag. . melibus autem non tot, .l sed rauciora, quae de videre lacet ibat . a pag.
6. usitatiora autem Dierum sunt duo. Alterum . quo aliqui vocantur. γε or sit cadestitit, ideli, qui post annum adduntur ad coaequandi cum cum glio anno. Alterum, uo alii vocanturhic inimi boli mi, insitatis, seu intercalares. id est . qui potius per quendam modum inseruntur, quam adiician. tur. Vsi ratiora Melium similiter duo. Vnum, quo aliqui vocantur Embothni , insititii, seu intercalares , ideli, qui per eundem modum inseruntur ad coaequadum annum. Alterum ex hoc insurges,quo idem ille motis boli mus nome desumit vel a numero . g. si post 12. per numeros solii appellatos inseratur, de voeeriir Pecimus terti vela nomine simul. v. os post duodecim v, aut alique exi a. per nomina hropca appellatu, vocetur eo de nomine 'uo praecedes, numero ordinali ei superadaito,V. g. si apud nos post Februariu insere acaretur Secud Februari'. Demq.si qui iudici, tu messes maxime vero dies sicu-tur o κτει, id est, henae, aucti aduectitii, translatitii dcc. qui restant ex aliquo excessu, dc reseruantiit ac postea impenduntur lia ς' quandum aliquem annum,u. g. Luna res, qui producuntiar excessu solis, qui ellii. di enim , rursumque in numerum aureum ductus abie his tricenarijsin liqui id est, Et ut iris, expunctitii, submotitii , abiectitii dcci qui eximuntur vel abiici tur, quando excrescunt seu supersunt, ad coae quandum imiliter annum.
NOTANDUM est 3. Menses scripturae de HebrEorum , computari soler riplici modo. Primo numeraliter, id est, per numeres ordinales, V. g. Primus, Secundus,l Terinis, tac. secundo nominaliter, idest, peri nomina propria, V. g. Nisan, lar, Sivan, dcc. Tertio viro ut modo numeraliter x nominaliter si iii,v. g. Primus pse est Nisan: vel, Nisan , ipse est primui : vel Nisan primus: Prim' nisan, de sic de aliis. Primo modo,
M r reperiuntur in via eripturae menses usque i numero duodecim iee pilas. Nam iri ea mentio fit mensis Primi, Secunci . Tertii, &deinceps, usque ad duodecimum. Secumlomodo, reperiuntur in se tura nchinx Pilami,Secudi, rtis, Sexti Noni M. Duo declivi: non autem itorum. Laamen reperiuntur
munius autem sic proseruntur. Nisan.
Marchesum Casleu. Tebelli. Sebet. . Adar. Memme gratia. Nisan, rar, Sit an, Tamui , Ab, Elul, ad
. At o TO. Bul, qui , cis ui Tertio modo repetiuntur in scriptura Numeri nominibus, vel Nomina numeris coniuncta , illorum solummodo. Irimi, Se cundi, Tetti . Septimi, Octau, Ani, Deci
PRIMO MODO fit eortim mentio inscripturae v.g. Primi Mensis Gen. 8. Vers. l . I tu sexcent sim rimo anno , primo neu , prima die mensiti, immi tae I. ut aquae Myerto
78쪽
Sacerdos in montem Hor iuberere
Septium Alcnsis. Gen. s. vercq rca men= heptimo , vigesim eptima die
tio in Scriptura. v. g. Prunt qui Ni . Est h. 3. vers . AIes primo scui,s et mimiam C est ocisau anno duodecimo inni surri , missas sora in et mam. Vide vers ra. 3 h. s.
iiii qui sitim. Esth. g. vers. s. Mocepti seque Scribis . Libra erat autem tempus teret, me sis, qui appetitae Siban τις sima. tertia die issim , cript ηt Episto , .
septimi qui Ethanim. 3. Reg. 8. veis t.
conuenis u. ad Remem Salomonem A res. . sit rael, in mense Ethanim, in flemni die, ij si mensis septim-1. il Octaui qui Bul. Reg. 6. vers 38. Et in anno unde mo, messe Bul i se Vi mensi odia--0 presecta est domus in omni operes. O. lNoni qui Case . Zachar. r. versi. Et sectum est manno quarto Dat, ors , fastum est
verbum Domini ad Zachariam, in quarta me l
79쪽
si Prima Temporis periodus. f lo. 6
ptura duo aliam ei si uiri nomina. nimirum Xamici, dc Dioscora. Xamici. 2. Machab is vers.32. G gitur qui comm nt et lues diem mensio Nautici damu/ dextra ratam. Vide vers. 33. M 38. Dioscori. ibid. vers. 2I. nnocentesimo quadrare limo οἱ rauo Γλιο se
corid evigesti quares. sed notanda etiam ista duo nomina amensium , fuisse Macedonum 3 seu Graecortini, ut patet ex eodem loco, ubi Xanticus continetur in epistola Antiochi egis, de in Epistola Legatorum Romanorum, ad ludaeos: Dioscorus in Epistola Lysiae ad eos leta Iudaeos. Porro Xanticum
respondii lenaeia: timo Nisan, testis est Iosephus lib. t. Anti 'it .ca. . Dioscorum au tem milli ex duodecim respondisse sed sui in se extra duodecun illos ordinarios , adeoque embolimum , vult ex ipla nomiais ratione scaliger lib. 2. de Emendat. temp. cap. te Anno Chaldaeorum Lunari post med. seu a pag. 6. fin Seratius autem contra commem. in cap. tr. lib. 2. Machab. seu pag. a. sed quoad Scripturam,non est in eius via. Solummodo perit mrat et, cum invita fuisse Graecorum, bc Romanorum.
PORRO menses isti duodecim nominum praedictorum s olim numeraliter tantum notari erant soliti. Hoc patet Gen. 8. ubi
fit mentio Primi, Secundi, septimi, MDecimi de solummodo sub his numeris absque alijs nominibus. Idemque videre est in libris Exod. Leuit. Numer. Deuter. Ios &c. locis supra notatis. Atque ita censent Soliger i. de Emendat. mp. cap.de Metabus fi seu
pag. 7. propξ med. MI Orniel l. ann. 216 num. ir. Posterio ibi . vero temporibus notatos suis: nominaliter. Hoc patet in libris Reg. Esd. Esth. Bar. Zachar. M M liab. lo-
cis allatis stiperitis. Nomina autem illa, exceptis, inquam , Xantico Sc Dioscoro, volunt esse potius Chaldaica, quinin Hebrae dr a Chaldaeis assumpta, atque ustata. Otius signum est, inquiunt, quod in libiis posterio ,ribus, circa Imperium Chaldaeorum, aut post illud conscriptis, passim reperiuntur. Ita Opinantur Montanus lib. de saeculis fili in Appa
rat. Bibl. Reg. liger 3. de Emend. cap. de Anno Chaldaeorum Lunari, seu paἶ..76. M cap .sequenti, quod est de Cyclo Chaldaico i ludaeorum sub init. seu pag. 79. Se Tomi est.
t suprae Et quidem vult Tomi es lus ea suisse a D
i sui ripta post Captiuitatem Babylonicam. Quia linquit ltibemur solam in libris posti ipsam conscriptis, ut in libris Lia. Esth. Bar.
Zachar. & Machab. Excipit tamen lib. . Reg. s. versi.&38. M cap. 8. vers. 2. ubi memO- rara uir Zi nensis secundus, Ethanin men-l sis septimus, & Bul mensis qctauus. Additi nihilominus , arbitrati se n ina ista in antii qui istinis codicibus nequaquaA extitisse , sedi post Captiuitatem ab Esdram sua sacrorum librorum recognitione, dulino initinctii suisse adiecta ad tollenda aqin iocationem, hoc est, ut sic declararet mense, illos , videlices secundum , septimum,ti octauum qui ha bentur 3. Reg. non suis: iales in ordine ad annum communem, sicuti erant illi quorum mentio tacta suerat Gen. S. sed inordine ad
annum sacrum, cuius menses suo tempore tribus iam nominibus nuncupari coeperant.
Verum, Quoi ille ait de ordine ad annum sacrum de communem, ostendetur paulo post f . sequeribus,carere fundamento in scriptura. QEod autem ait haec tria nomina nequa- iquam extitisse, in antiquis funis codicibus, lvideri etiam posset catere sundamento in ea- idem scripturi. Potius enim aliquod in ea sun- damentum haberi per quod ostendatur illa l. nomina extitisse in antiqitissimis codiei s. lSi quid vero ex diuino instinctu adiectu eLsdram suetit: non fuisse nomina , sed numeros eorum. Nam v. g. nomen illud lEthanim 3. Reg. 8. vers et abetur in ipso
contextu ante decutationem numeli. Quod lsi nomen illiu fuisset adiWum: cerie num rus mensis debuerat haberi prius in cont tu; olim nai pque solebant menses apponi per numeros solum absque nominibus. Idem conjicere est ex nominibus mensium Zio, MBI, cap. 6. vers. r. M 38. quae habentur primum conscripta in ipsa rarie textus: postea veth numeri eorum, tanquam declarationis gratia se inintur per parenthesim posita, ut ex illa parenthesi magis insinuati videatur,
adiectam fuisse soluin si quid adiectumSit 3
numerationem illorum, non autem propriam appellationem. Deniq; vers. 37. nomen men-
sis Zio, habetur simpliciter conscriptum abs- qile coniunctione numeri sui: hoc si im
est, nomen eius non fuisse additum . alio quin numerus illius praecessisset. Nam in praece- ldentibus, menses non solent in scriptura tra, i absque numeris ipsorum. Dici equidem lposset pro Tornielio, tam nomina, quam numeros, adiectos fuisse per Esdram Sed hoc tibvidet ut probabile. Probabilius forsan Scaligerios scitatis, viiij Iudaeos habuisse tera
nomina suorum mensium a Chaldaeis, a tem poribus primis magni Nabuchodonosor, seu a captiuitate regis Ioachin A. Reg. 24. Quamuis de hoc nonnitul dubitet lib. r. cap. de anno Priscorum Hebraeoru Abrahantaeo fin. seu pag. is . Forsan item probabili iis eodem posteriori loco pag. i 2. post med. vult i l. ita nomina, Bul, Ethanim, oc Zin, videri fuisse potilis. Sydoniorum de Tyriorum. Quae nec improbabiliter diceret aliquis, as una pia fuisse , a temporibus quibus *alomon issicietatem fcontraxit cum regi b. gentium illat in finiti-mλrum,oc matrimonia cum filiabus orum prout describiturpaulo post 3. Reg. ii. a vers. ii. Nec mirum sit Iudaeos nomina mensum l
80쪽
ue Isagog Chrono log. Lib. I. io.
desumpsit se ab aliis: & diuersos a nationibus diuersis. Nam, ut aduertit Scaliger lib. 2.cap. I de Cyclo Chaldaico Iuda orum , seu pag 79.j suhinit. Scimus victos a Victori biis leg --l c pete. Vnde etiam a p. praecedenti icia pag. 6. p. st init. tradit, eosdem Iudaeos post , sub eleuco Nicanore , Macedonicis nomi nibus menses suos in contristibus de actis publicis, suisse annotate coactos. D LN l Q. V E, menses illii scripturae seu Iudaeorum , nod possunt alii intelligi qua in vel solares, vel lunares , id est, quam vel sciri
per 3 o. dierum aut circiter, qui faciunt solares: vel a929. 5c semis ut certe alternis 1' &. n. qui lunares. Hoc constat, tum quia hi soli reperiuntur in usum recepti apud omnes ς - tes: tim maxime, quia fit in scriptura mentio
sin lorum sere .l: erum qui reperiuntur in m .ibus . usque a 4 trigesimum diem. Et net immoremur in singulis, fit mentio v. s. dicii vi e uni e pri/m, Ger i. s. v. . quod etiam ad-l Deriit s. Augus s. Clio . & vers. Et A.
Reg. 2 . vers. 27. Et Ierem. 2.vers. r. Fit quidem Mitigesimae, i 2. MachΔ. it. vers. JO. se oesolum in uino lacraecorum . .
LI S,Dicit Mensies hoc loco, A tequentibus tam ante quam post captiuitatem nabyloni-scam, intelligendos esse Lunares dierum tan-modb 2'. ita videri posset alicui S. August. is. Cluit.
i . cum ait. Proratistant m etiam tu ne die fuit . . antus nunc est, quem vipnti m suaruo hora furno cur, ictilo nocturnoque determinant.
Tantus mensis, quantus nunc es, quem luna coepta conclutit. Ita autem Eugubin. Lipoman.&Caietan . in Gen. rclati supra s. s.
PROBATIONES Huius Sententiae,vix aliunde pcti possunt quam a .aexilione de ipsismet Annis. Vnde me aliquo modo est anticipanda . Probat cam Caietanus his verbis. Annus apud veteres coni labat 3 o. dicbus . iuxta numerum graduum in Zodiaco, unicitique gradui dic in umina assignando Talisque suit Annus solaris apnd Graecos be Romanos Aut creditiar etiam apud Tryttos. Eandemque suille tempore Moysis de
troe licet colliget; ex linc Chrohol si a Diluvii. Et paulo ante dem sinans quomodo hoc indς colligatur ic procedit abostensione dierum apud Moy seni. Huius Gni, in- quit, dies omnes dinumerauit Moyses peri partes. Nam si in b,commemor ruit 6 dies, i. cum dixit ingressi iii, fuisse Noe in Arcami annos centesimo, ines eieci indo. die deci inbseptimo hic includat necesse est decimu- scpthini in , ali enim a '. dei6. sacerent tan 'tummo Deinde recensuit o. dies plu, Post bos autem conicitior uit alios ito.
dies utque ad diminutioncm aquaruns. Ad haec . alios, videlicet a decimas optima dic
mensis septimi sic legit iuxta Hebraeum vl- que ad primum diem mensis decimi nimi- lrumia .rcliquos si rimi. 29. o iam oci' no- l . Praeter nos vero nominauit o. dies : Minsuper alios bis . dies. Ex praedica is ait: cm i omnibus diebus. conficitur si imma dierum 36 o. assignando cinlibet menti Lunari α' dies. Hactentis Caietasuis, . . l . 'O BlI C I T. contra Hanc sentem ira, obiectio. 5 singulariter eo atra Caietanunt , Percr. b. is in Gen. disp. 6. anum. a. seu pag. 37 . col. a. secundum ipsum mei Caietanum cuilibet linensi Lunari 29. tantii in do assi na item; in ecciso esse annum exta lunari bus consti tum .' s. duntax sebus constare. Quer .amcn ille incit 3 . nimio im duodecies 19 faciunt tan Ammodo 8. Vertim
test, Caietanum subintelligere ir. dies cis superadditos iiitra eundem annit. per modum iEmboli morum seu intercalarium . ad com- lponendum annum lunarem ex eis constar ltum,cum annos lari dierum 36o.
INSTABIT aliquis pro Percrio non satis constare voluiss ehoc Caieta nudi Quin potius ibi videri nonnulla apud eum, his cpn- liraria. Nam post prior sua verba stipertit: lrelata, haec subiicit. Verum qisia sol non ante 36 lies , superque quadrantem diei consi-ci: spatiunt suum. ut annus congrueret cum motu solis, coique mersum anni tribuebantur 3 o. dies, Se s cxto quoque no adiungebant mensem intercalarem, ut supplerent illos s. dies qui singillis mensibus legendum
anni, superabant. Hanc tamcn ration an
ni.& intercalationis co exit Iulius Caesar, de ita ut nunc est descripsit atque constituit. In illum autem Diluuii annum, no incidit mensis intercalaris. Quocirca non habuit annus ille nis 3 so dies. Ex his enim verbis,videtiit Caietanus nolle, ullam inter ationem suis- ise in n illo. NI HlLOMINUS, cum nullo modo sit credibile. Caietanum ingenii tanti virum, tribuendo cuilibet mensi Lunari 19. dies tan- ltum adeo puerilem errorem in calculo com - misisse ut ex his collegerit dics 36o: de vel ex lipsismet verbis eius obieci in pateat ipsum lite are solummodo incissem intercalarem, lqui ex s. diebus conflatus inserebatur quoliabet anno sexto, incidisse in annum illum Di iuuii: propi ea credibilius est. eum velle, aut supposiere, morem sui sic apud veteres, . ante quam addidissent illos dies singulos sin gulis mensibus Lunaribus, qui sacerent eos. constantes So. diebus, Sc consequenterm cnsem illum intercalarem: singulis ciuibusque ii extis annis, morsiti inquam fuisse apud vete lies addendi nec arios di cs ad aequi ualet tem composirionem anni ei modi Li naris cum solati 36o. dierum Nimirum, quolibet