장음표시 사용
11쪽
Cassiopen, tvmsigna vagi brumalia Pisees
Ostendunt,geouoque iacent seu sydere terra
et nus ad extremum B.ream, sevosque Triones Excurrit, qua parte truces θιramma venti incontibus immittunt canis rapidusque nec uno Fonte tumens, laxat glaciales Euripus unda ,
Et freta Sarmatici ιον pen patientia plaustri. a ster ad exustam MENEn, Austrumque Mnace ignibus, ct ranam caudi protenditur orbis,M AE per arenosos strui, atque invia mundi Nudus arat μυ-ι, nostrisque rigoribus impar Torrida cons=ιtita crescentes Astica Nilos. Perseus. Vos ibi Daphnaum Dicat Persea irro o 'iritis, motosque pedes velocibus alis Nebere inauratum propere transcurrere coelum, e guicoma facies, s dira saeva gerentem
cyoronis ora manu, dis viaque vincla ligata nuromedes, quam tum proprio donavit Olympo ivise altisonans, cum in terras aureus imber
Depluit, ct Danaen stillans facundedit aurum. Et primumflammis gravioribus ussi imago caelestes humana Deos, quos linquere caelum Iussit Amor, nostrumque genus corrumpere dono. Sic quoque, quod nubes immensus Alciat Ailas Pleia las Pleiades astristra summa lectatis in arce, Tra Agum tempestatis, nautisque timendum Lumen o agricolas pectums'dus aranti . .
Vel cum vere novo brumalesserra ruinaε
Excutit. caelum nebulosus ventilat Austor. . tumidus proiere suo vel earula Tethys Fluctibus 'bernii, pluviosoque oua anro. Omnis inest vobis facies, huc Algida flammis
e tria, lucentes thalami pictumque cubile. Lyra Thoebeam traxere Lyram, quam rector opaci, Furvaque Persephone moris agnovit in umbris. mpyge pacata triplicato desiit ore Cerbereus latrare canis, legemque severae Moriis, in cisterna rupere Sororcs,
12쪽
Eur dicenq,suam manessevere relicti. Hae quoque tum obii placuit Chel's. Illa propinquam In coeloprissectat avem, Cygnumque canorum Iicit, in tepido recinentem fisia Caystro, wilectumque Iovi quondam, eum nescia scitida Therapnaum gremio suscepit olorem,
se Heleneneni suam, qua coniuge rapta Iliaca veneresisces, exustaqueflammis Dardana 'tales O 'exit Troja ruinas. sua nequeat latice undoso, non imbre nivali, e qua Puer e terna Trous restinguere lympha. Uuem post uaco cineres, Hebenque remotam Visibus obsca ni , ct trunca parte uventa Formosi ptavit amor, caeloque reduxit. Implentem grande cyathos, more recepto. custea nectare, onerantem pocula succis Illegraves terris unda , O Bdere aquoso Deucalionao protrusit ad atherasuctus, Cum mare confiditgentes, coopertaque ponis suae fit ambiguo cultorem litime tellus. G durum setis, gelidoque horrore rigentem Spectatis Capricornum, atque implacabile θDi Ventura nobis hemis, tum praepete mytu Circumiens brevius statium ruit Oceano sol. Elfrus Arcitenens curvatosticula nervo Torquet, dialectis volucrem videt iste Sagittam sentem implumes Phoebea ad lumina pullos. Amisa caruleus declarat 'dera Delphin Imperitatquepeto, ct vicinis imminet undis obtinuisque locum, quod quondam Atlantide Nympha Nerea lascivi cupidum donarit amoris. Seu quod Arioni pellectus in aquore cantu Reddiderit terris, jam passμm nostria, vatem. UEquoque dum ventos tempestatesque sonoraue
InaHac, immensum jactu cum provocat aquor.
Ensiferis totus pelago desevit Orion Horribilem fisci sellam ct mantile superbum sint i, a cors referens stolia alta Leonis.
13쪽
Huctisne turbatoraque Gnis aridus Oresitius Sirius, ct vastasamma deducit hiatu.
Canis Non pigri sudoris egens, dum totus anhelae Fauce Canu, brumque cavo pulmon reposcit. Γηem quoque sipumantem rabie, morstuque timendum Lepm Formidai Lepus, o tristisub Orione spectu . Insequiturque Canem Dodones eruta Divis Argo. Primasterumsubiens ventisspirantibus Argoluuam primi Herae rapient velleris astro Eurabibus fecere ratem, Phuxoque Colchos, Eimare conifera non tactum robore pinus ob puit, fluctuque suo promovit euntem. Pistris Sava ratem Pistris sequitur, genitorquasMeηιώm
Eridanus Eridanus, laia protendens cornua fronte, Et madido tenera velanssub arundine crines,
ni barba jacet demissis humida lymphisaeum tot vomit orestetum, Pelagoque tumento Furior observat non tactas alveus undas. Hunc Phaethontea celebravit glorιa firma
Donavitque polo, quodjamflagrante per orbem β'dere, demισο fluvio restinxerit ignes. Inde ali Piscem spatio, atque Astralibus oris NoriΠ Conspieuis, rutilamque aternis igni Aram, Thuribu Saera resistiantem thuri mon*mcnta ρπυι. Uy ius indibus quondam templi , Divsque piorum Devovere manus, cum jam faventia ,rra Sanctaque spicifera placarenti mina messes. Ubi quoque post terra forti Astra relictas Dposuit stellii, commotaqης legibus aqui Sydera donaon itido Chironia caelo. Centau Hydra irum immanis seqμιιμr, Craterque coruscμ HVara Stellatoqμ nitent ales Phoebeia,s b. Crater. E, Procyonsccum Diranis ni igneus astrum. Corvus coeli speciosa domus, te Lactea circvim Procyon. Idem, te albentes circumstant ordinestella. Lacteus uua Coros, Austrumque vides, inbi alicus humor circuliis Lacteolo Phruia sillavit ab Abere aratris, inconstravitque viam, quasummis edita Divis
14쪽
Pignora, raelestes anima tum sede serena
Deveniunt, cum prima trahunt spiramina vite. uuaque pi redeunt manes, quos atra nequibant Tartara nec lethum tenebroso claudere busto, Sed reduces coelo, nataliaque ora petentes
Obstupuit, qua Signiferum rota fervida cyclum
Servatis aternum 'cies Phoebea nitorem. uratique micaniradj, atque argentea Phoebem tur, Obscura diffundens cornua nocti Candida Latonae sincies, μι Algida coelo uulsu pererrante servant' rpenta Planetis, Incertas hab:tura vias. Stat Falciger illo Orbe Senexflexique trahunt seu plaustra Draconue me sexu curr/M Aquila, regiaseptrowextra nitet, totusquefrens atqη igne co=ustans Exerce Gradivus equos, Venus alba re ectatis e gureola post terga comas, devectaque crinis Ubet aequorea coelo miracula concha.
Cristatosque regit proles Cyllenia galloi.
Γηo varios ignes,semperque erraηim coelooyaera, praecipie Anni, Mensesque volantes orcumeunt, quorum pulti pars magor amict Obnμιιι tristes terras, pars lampade iatavere novo in pratissaIlenies constici agηρ , Et mm alaihos, atque albida lilia donati, Et 1amstu grapes Cereri largitur arista , T ' prooanctandem virides Amumne racemi,
d ν' ' - βω, calidusque exponitur Eua ,
doli cita liquida recreans dulcedine menter. cfruinatu mortalibiti omnia coelo Proxeniunt. Vosque aternis lucentiasamm
Sydera. gnantes terras, Teth nque figacem iacitas ct eertis errantia carbasi signis. ri num cupidi rerum, mes questuro
uricola ιdere rudes, nautaquesagaces In vario eaepere mari, tumquepc Orbem k iste modis agiles observavere carina. Gamposquamininti portu , nec littora μην zodiacus
15쪽
Tenesis patuire vadis, infestaque 'me
deribus, flava cumulos congessit arena, Vorticibusquιsminocua vene e Char bdes, Vos mediis in aum stellas, Pelagoque timendo Decretum monstrastis iter, totique dedistis Legibus inventi hominum commercia mundo. ne primum varios peragrata prodivit unda Terrarum Natura sinus, orbemque remotum Equorea valido tetigerunt remige classes, D mercii studiosa nova gens sera cucurru Exira Anni Solisque vias; vicinaque ponto Pestica longinquum bibit Germania Tigrim. Vidito amotos Driis a Gadibus Indos. Eterni salvete gnes, dominantiaque orbi
Lumina, foetice us anima, q- ημbila supra, Et turpessumos, plenumque vaporibus orbem Inserui eaelo sendi scintilla Promethei.
Monendus es, Lector, me exceptis pauci, in hac signorum coelestium deseriptione cum ordinem secutum fuisse, quem Cl. Vir Hug. Grotius in suis Arataeis observavit. Vale.
16쪽
Stronomia es doctrina, quae docet locum , Dum oemotum siderum. Praecipuus, in que collimant Astronomi, scopus est ut omnibus tam praeteritis, quam praesentibus futuris tempoLibus 'Ocum, itum stellarum Coeli, quem in motu suo habeant dimetiri possint,
unde tempora, anni,dieS,horaeque numerantur αinnotescunt.
Quapropter initio observandum est duos diversos contrarios esse motus in coelo, quorum unus ab ortu Per meridiem in occa sum circum duo puncta sibi direct& op ut contingit puncta haec dicuntur Poli; septentrionalis Polus appellatur Polus Arcti-Cus , australis Polus antaretieus: Haec circumvolutio nominatur primum mobile, & motus diurnus. Alter motus e contrario fit ab occasu in ortum, non recta per primum via,sed obliqua,Poli enim super quibus hic motus fit,distant a Polo arctico Mantarctico 23.ς I.m. Hae moliri appellatur Secundu & motus Planetarum nam licet . Planetae scilicet Saturis mS, Iupiter,Mars, Sol,Venus, Mercurius iuna, etia raptu primi. mobilis ut ante de omnibus stellis dictum usingulis diebus semel ab ortu in occasum circumferantur,tamen motu proprio singulatim moventur in obliquo circulo Zodiaco dicto ab occasu in os tum,adeo ut Saturnus 3 o. Iupiter Iz.Marsa annis,Ρeriodum suam perficiant Sol Venus Mercurius singulis annis , Luna singulis mensibus in zodiaco totum coelum circumeunt. Illudin advertendum stellas fixas, licet tarde, hoc motu secum domuoque agitari, ita ut annis .in 3I. hebdomadis, per unum gradum locum in coelo varient ab occasu in ortum, totus itaque circuitu contingeret annis Mi .
17쪽
Vt duos esse motus stellarum dictu fuit,ita Astronomia in duas partes dividitur, quarum prior pars indigitatur Sphaera seu doctrina Sphaerica, nam per globum aptissime quicquid in primo mobili observandum est, demonstraturri mensuratur & de hac
Alteram partem,quae est de Theoria Planetaru, portuno tempore, uti nostrum hunc labore acceptum esse videamus, in .anus iumemus, quantum in nobis est absolute perdocebimus.
CAPUT II. De descriptione coelcstis Globi.
SPhara sive coelestis globu , est rotundus glabus in quo depictais
descripta sunt centis imaginibus stellam a coeli 3na cum cirοulis ad sellarum dimensones necessar s.
Duo hic stitit consideranda .primu stellae in globo depictae, deinde circuli stellae autem sunt aut erraticae Planetae graecis)aut fixae.
De lanetis ursaei stellis. Planuasintsella, quae instafixa proximisretei rae locum habet.
est motu secundo in Laco si quia singulari motu circumvolvvtur. Ut priori capite indicatu Astronomio tantu descripserunt, nepe Saturnum, IOVe, Ma tem, Solem, Venere Mercurium, Lunam;&his brevitatis causa caracteribus, b . S. S.ε. S. g. designarunt. Planeta non insccibuntii globo, nam locum quotidie mutant,& de eorum moti. in altera quae est de theoria Planetarum parte, ut dictum est docetur. Apparent lar de die juxta Solem Planetae authoribus incogniti qui videtur tantum per perspicilla huenta per Fratre me uin Iacobuio Adriani Metium perpetria propterea laudibus extollena dum. Hi planetae aspectui primum subjiciuntur in orientali parte Solis, praetervagantur Solem occasum versus spacio Io. dierum, ut Author variis vicibus observavit praecipue mane oriente sole, atque vesperi eo bccidente etiam per illa eadem perspicilla conspiciuntur planetae circa Iovem vagantes, atq de his nihil certi potest doceri priusquam praedicto Iac Metio, collibuerit ea perspicilla in lucem edere, per me multa alia inaudita Mincredibilia, tum in Luna, tum in aliis nobis innotescent, imo observationes multo certiores patefient , nam per illa perspicilla non tantum ad minutum, sedi secunda eos observare poterimus. Nunc progrediamur ad fixas stellas in globo depictas, a licet in coelo
18쪽
in coelo videantur innumerabiles,veteres tamen non potuere numerare perspicue plures quam Ioeta verum celeberrimus Tycho Brahe Nobilis Daniae hunc numerum auxit in ut bono ordine omnes tellae designariri nominari queant , depinguntur in globo coelesti imaginibus , quarum I 2 in Zodiaco sunt, Ma I. versus polum arcticum boreales, Is versus hiareticum australes.
I Imagines zodiaci, hae sunt. Arici iuxta Tychonis Mahe dimensonem tenerat stellas Tau-r-- Geminias.Gere 1.Le 3 o. Virgo 33 Libracio. Scorpius ιο. Sagumrius ι Capricornus 8.e quarius i. Piso Ἀε. et Imagines versus polum arcticum Boreales,sunt hae.
Vrsa minor habet .stellas, quarum tres illustriore gubernato-tibus navium optime cognitae, una in extremitate caudae, appellaturque stella potaris,quia prope polum duae aliae in priori parte corporis Mathier nominata . Vrsa major 29 stellas , quarum
septem clarae figuram currus equorum habent, nominantur a multis plaustrum ita ut tres priores in cauda equi sint,in quatuor in corpore forma quadtangulari,sint rotae. Draco 36. Cepheus I. Boote inter cujus genua est clara, ar mirus dicta 28. Corona Borealis 8.Herculos 28. Lyra LI. Cygnus 8. Cassiopaea 26.Perseus 29.
Auriga cujus in unistro humero lucida est, eapra appellata is in
manu lucidae duae Haedi dictae conjunctim, habet secundu Tychonem 23. inter quas etiam I .in coma Berenices existentes numeran rur. Ophiuchus L,Sersens i3.Telum s. Aquila Servans Antia noum iri Delphis ira Pegasuscio. Equutus .non claras Andromeda 23. Triangulum A.
Constellationes versus potu antarctieu Australes, sunt hae.
Cetus habet a stellas, Eridanus 43.Orion 42. quarum tres lucidae in cingulo , vulgo appellantur tres Reges Lepus L . CaniSi 3. Procyon 2. Argo As. Hydrae s.Crater .Contaurus 37, Lupus I9 Ara . Corona australis 3. Pilais austrinus Iaa Sunt prope antareticum Polum multae stellae quae supra nostrum non emergunt Horisontem, quarum praecipuae strenuo predericomou anno quondam meo discipulo In India orientali in Insula Summatra diligenter sunt observatae,in bono ordine hisce constellationibus descriptae, quidem a.&sunt hae.
Fhoenix ithabvstellas, columba cum ramo olis i t. Musca . Volans Piscis s. Gamritonis. Triangulum austrinu . Avis paradisi . Cauda scorp3 ρ. Pavo ρ. Indus 14. Ardeacia. Pica Indicacio. Et hae sunt stellae fixae, quas diligentes obser vatores cadestium si-
19쪽
derum potuere scrutari, k describere. Hinc colligere est,quoniam nonnullae stet rum illustriores apparet aliis, quod notentur distinguatur singularibus notis,ut aliae sint primae,aliae secundae,aliae tertiae, aliae quartae, aliae quintae, aliae sextae magnitudinis in quae adhuc minores sunt audiunt nebulosae, ut videre est inlato candido circulo,qui totum coelum ambit diciturque via lactea,quam imperiti Authores coeli combinationem esse arbitrabantur, at ni hi aliud est quam magna minimarum stellarum, quae in candido
nubilo circulo comparent, congeries ut facile per perspicilla illa intelligere est. Nunc progrediamur ad circulos ad globum pertinentes: prim,quidem de iis qui sunt extra globum dicamus.
quadrame altitudinis. Primum per medium globum axis mundi traductius est, hujus extremitates extra globum longae duos digitos ex polo aretico, nec non ant arctico extenduntur,ad quas globus in annulo ex orichalco facto suspenditur . hic annulus est meridianus circulus,qui dividitur in quatuor quadrantes aequales,unaquaeque quadrans in 'o. gr.ita ut totus meridianus sit divisus inoso. gr. Huic meridiano circa Polum areticum annectitur parvus circulus ex orichalco fabricatus, divisus ina 'oras lappellatur Cyclus horarius. In extremitate hujus axis centro cycli horarii
alungitur index, ita faetiis, ut una cum axe toto globo apte circumagi,in tamen ad omnes horai referri possit immoto ipso globo. Praeterea applicatur meridiano circulus verticalis seu quadrans altitudinis estque oblonga lamina in longitudine aequan quartam meridiani partem, secundum gibbositatem globi flexa, ita quidem facta ut extremitas ejus, quae habet capsulam aeneam,
cuivis puncto verticali assigi queat, distinctusque est in 'O.gr.s
sum numerando. De Horietuonte. Est inlaperlatus: planus circulus ligneus, Incumbens 4.columnis cui Meridianus ad angulos rectos imponitur inter duas crenas, parvo pede similem habente4 crenam fulciente eundem meridianum, ita ut per hasce crenas secundum lubitum sursum ac deorsum volvi possit Hic circulus nominatur Horizon seu finitor, nam partem vitibilem coeli ab invisibili discernit: quapropter ita statuendus globus, ut una pars sit supra Horizontem,altera infra. Superiori planitiei horizontis ad interiorem marginem inscripta sunt is .etodiaci signa,is unumquodque horum in 3O.partes distribu-
20쪽
distributum est, ita ut totus horigo inciso partes distinctus sit. Haec signa excipit Romanum Calendarium , atque in eo primum juxta novum Gregorianum, deinde juxta stilum vetere Iulianum, Ia anni menses,una cum .hebdomadae diebus,per T.RomanaSli teras Α.B.C.D.E. F. G.delineatis, eisque dies festi fixi adjunditi. Ad exteriorem margine divisus est horigo inst. ventos, quos
hodie in navigationibus stis servant nautae, per quo etiam partes coeli legionum plagas demonstrant. In pede, cui horizon Hobusque totus innituntur est index marigneticus, utilis ad hoc, ut globus juxta .mundi plagas dirigatur.
Sequuntur circuli, in ipsi Iob picti. s. Equinoctiali.
In medio Inter utrosque polos, ex uno polo tanquam centro in globo per circinum capiendiso .gr. describitur circulus, appellaturq; equinoctialis sive aequator,scilicet diei noctis eam ob causam, quia ubi Sol hunc ingreditur circulum, dies aequalis est nocti per universum orbem terrarum. Hic circulus undiquaq; aequaliter distat ab utroque polo perso gr. dividitque globum, ad omnium maximorum circulorum morem, in duas aequales partes,quariam una versiis lumborealem pars borealis, altera versus polum australem, pars coeli australis appellatur.
4 Da Ecliptica ct zodiaco una cum circulis longitudinum.
Numerando in Meridiano a polo aristico deorsum 23 gr. m.3α facile invenitur centrum polusque zodiaci borealis,ex quo per circinum squalis expansionis cum ea qua aequator delineatus est,describitur circulus , qui aequinoctiale ad duo puncta directb opposta,quae aequinoctialia puncta nominantur,transit: quorum unum aequinoctium vernale, alterum autumnale demonstrat. Hunc circulum appellamus viam Solis , hanc enim viam Sol quotannis semel percurrit vulgo dicitur Ecliptica, quia in ea&circa eam Eclipses sive obscurationes Solis atq; Lunae contingunt. Hic circulus in II .parte aequales distinguitur, eaeque sunt signaxodiaci, horum nomina ordo ita se habent Aries,Τaurus, Gemini, Cance LeoἐVirgo, Libia, Scorpius, Sagittarius, Capricornus, Aquarius, Pisces, atque hisce caraei eribus brevitatis causa notantur'.U.It .st-ηρὰ ni 'mκ Primum signum Arhes Y incipit in aequinoctio verno,Ariete sequuntur reliqua signa eo ordine, quo dictum est, hinc Cancer tenetiummitate Eclipticae, successive Librari intrat AEquinoctialem ad Equinoctium Αutumnale, Caprices no cedit inmus zodiaci terminus,&c.