장음표시 사용
411쪽
omnium permovebit Nolite enim id putare accidere Posse, quod in sabulis saepe videtis eri, ut deus
aliquis delapsus caelo, coetus hominum adeat, Versetur in terris, cum hominibus colloquatur. Cogitate genus sonitus eius, quem Latinienses nuntiarunt re-
eordamini illud etiam, quod nondum est relatum, quod eodem sere tempore iactus in agro Piceno Potentiae nuntiatur terrae motus horribilis, cum quibusdam multis metuendisque rebus Ilaec eadem profecto,
quae prospicimus, impendentia pertimescetis. Etenim haec deorum immortalium vox haec paene oratio iudicanda est, quum ipse mundus, quum aer atque
terra motu quodam novo contremiscunt, et inusitato
aliquid sono incredibilique praedicunt. In quo Constituendae nobis quidem sunt procurationes, et obsecratio, quemadmodum monemus. Sed faciles sunt preces apud eos, qui ultro nobis viam salutis ostendunt nostrae nobis sunt inter nos irae discordiaeque
metiim leviorem, ut lia gravior expellit in .sa Doriam mmortaliam e sonitus apud Latinienses et terrae motus quidana. .
tandem hominem verba defecissent,oggredi retur fortasse, is novam de nihilocli istorii in condere aut ipse re- serre ad senatum de is rrae motu horribili. Verum, quaecumque demum usa nos de Danuavit hac relatione
ipsa hae levissima rei mentio rite portam claudendam uiuiis putida videri debebit. . Cum quibusdam titiis Insolens est quibus iam cum multis coniungi. - loe letum puta pro aliis mιιιιιs. inusitato genere loquendi. Attamen
ut Scriptorem eum pace dimittamus defendi illud sorsan poterit haera
quia tione, quae est in is αέr Col
legia, nou ea solum uuae senatus sustulerat restituta sed innumera
bilia quaedam nova ex omni me Vibi a servitio concitata uobiquaedam significat alia. M A L L. Iu- iusta est haec lenitas. Nullo loco voLquaedam illam potestatem habere potest. Noo uva EDAM collegia contraria sunt notι et a senam sublatis ιsicut dieitu res inaudiis quaedam. mirabilis quaedam nec tertinet quae dam ad innumerabilia. .
abest in eodd. Lis Frauc aliis, it .ed ep. 48o. Atque terra in Gruter e cod. S. viet. edidit terrae sequentibus aliis. Procurationes Expiationes, Pla
412쪽
414쪽
M. Claudius Marcellus A. V. C. Oa, consul cum Ser. Sulpicionus, Suet Ia c. a8 edicto praelatus de summa se republica acturum retulit ad senatum , ut Caesari, cui Gallia provincia lege Pompeii et Crassi in altorum quinquennium prorogata erat, suCCederetur ante tempus quoniam hello consecto pax esset ac di-
' λυθιωτια et elegaritiae laudem hule orationi detraxit Wolfius il l.i atin Post elitatuor superiores, hoc titulo edita M. Tuli Ciceronis quaeiti oberiti oratis r M. Marcello rem gnowit animadMersiones selevia sti 'eriorum interρrrium suasque adiecit Frid. Aug. Hotyias Berolini gor. Eius sententiat pluri hiis argumentis confirmavit pol singius vir candidis imiistdenique elegautissimae doctrinae, inimaturo suto literis ereptus in dis 'v-εia inna de Oratione Marcelliana inserta Miasei antις utatis frudiorum opera F. A. Volsi et L. Buumanni editi Volum in primo Contra vero αυλωτικου Imiis citationis evincere studueria ut laus ormius, et evi. eis e. ille quidem Halaiae edito libello sie inseripto M. T. Cieeronis oriae conem pro M. Marcello vοθείας uvisione , quam ver inuetebat Frid. Aug. Inl- V.C. liberare eonatus laus omitis Prof et Reeti aeholiae Ποα--ness. Acressu Oratiunculiae intemretatio Daniea 8o3. eiskiux vero iniscinamentario Perpetuo et leno in Orationem M. T. Ciceronis pro M. Mar- QMIO Lipsiae i8o5. Idem postea edidit M. T. Cierentiis orationes XII faelectas quorum in numerum et Marcellianam et illas os redιιum i a
Seniat et u Quirites retulit, simulque harum quoque duarum patrociniuin suscepit. Quod ad Marcellianam itinet mediam nuper viam ingressus es adolescena dociissimus Aug. Md. Quit Iacob edito pro summis in Philosophia honoribus rite capessendis libello, quem sic inscripsit de ortiatione quae inseribitur pro M. Murcello ieeroni et abiudieianda eladitidieandia quaestio noυaque eoniectura in quo exemplo praesertim quatuor priorum capitum deutonstrare conatus eat, esse hane orationem nec omnivo genuinam, nee plane suppositiam; sed Cicerouiatia multis locis agrammatimini odam, qui eam ainplificare vellet, interriolatam esse. clivTr.
415쪽
mitti deberet vieto exere itua; et ne absentis ratio comitii ha heretur, quando nec plebiscito Pompeius postea abrogasse Ae eiderat autem, ut is legem de iure magistratuum serens eo ea Pit , quo a petitione honorum absentes summovebat, ne Caesarem quidem exciperet , per oblivionem, ac mox lege iam itiae incisa et in aerarium condita corrigeret errorem. Nec contentus Marcellus provincias Caesari et privilegium eripere, se tulit etiain, ut colonis quos rogatione Vatini Novum mum deduxisset, civitas adimeretur, quod per ambitionem et ultra Praescriptum data esset. His consiliis Caesar partim per intercessores Tribunos plebis , partim per Sulpicium alterum consulem summa ope restitit. Neque vero ipse Pompeius dissensit certe dissensum dissimulavit ac potius iniquum esse dixit. Caesarem antequam illud alterum quinquennium exactum esset, provincia et imperio spoliare. Anno sequente V. C. O3, C.
Claudio Marcello M. Marcelli fratre patruelio et L. Aemilio
Paulo eom. quam de eadem re in primis de legionibus Caesaris dimittendis ageretur, adversati sunt L. Paulus consul, a Caesare ui agna Pecunia corruptus, itemque C. Curio trib. l. quem Caesar aere alieno oppressum liberaverat. Ita primis C. Curio de Caesaris legionibus dimittendis haud aliter so assensurum dixit, nisi celeri quoque, in primis Pompeius exercitus dimitterent. Itaque iactum est tantum Ctum ut a Caesare et Pompeio singulae legiones ad bellum Parthieum mitterentur cf. incerti auctoria lib. VIII, de bello Gallico . . . Itaque Caesar legionem decimam quintam misit Pornpeius vero eam legionem quam suis Caesari mutuo dederat, repetiit. Vtraque deinde legio eos Marcello , quum iam iis ad hellum Parthicum nihil opus esset, Pompeio tradita. De ea re certior factus Caesar in Italiam
rediit, literasque ad senatum misit , quibus petiit ne sibi he-scium populi adtineretur, aut ut ecteri quoque imperatores ab exercitibus discederent Pactionem etiam cum adversariis sa
eturum se ostendi , his legibus , ut dimissis octo legionibus Transalpinaque Gallia, duae sibi legiones et Cisalpina provincia. vel etiam una legio cum Illyrico concederetur. Sed quum adversarii negarent, ullam se de republiea pactionem facturos Diyilia πιν orab
416쪽
Caesar transiit in citeriorvin Galliam et Ravennaa substitit. Interea A. V. C. οέ, al. Ianuariis consulatum adierunt C. Claudius Marcellus M. Marcelli frater gemanus et L. Comelius Lentulus. His eodem die de republica reserentihus, etsi M.
Μarcellus censuerat non oportere ante de ea re ad senatum Eserri quam delectus tota Italia habiti et exercitus conseripti essent rivo praesidio tuto et libere senatus, quae vellet, decernere auderet tamen in duriorem Q. Scipionis Metelli sententiam auctore etiam Pompei , qui se iam totum a Caesaris amicitia
averterat, si SCtum, ut ante erram diem Caesar exercitum dimittat si non faciat , eum adversus rem publicam facturum videri. Intercedit M. ntonius et Q. Cassius. Resertur confestim de intercessione tribunorum. Misso autem sub vesperam senatia postridie decurritur ad illud extremum atque ultimum SCtum rdent operam consules, praetores , tribuni plebis, quique ton- ut res sunt ad urbem , ne quid respubliea detrimenti apiat. Profugiunt statim ex urbe tribuni plebis , seseque navennam ad Caesarem conserunt. Sic exorto inter Caesarem et Pompeium bello ei vili, M. Marcellus Pompeianas partes sequutus, post pugnam Pharsalicam, victo Pompeio, Mitylenas commigra- .il. Ibi eum M. Brutus Cap. Senecam Cons. ad Helv. in libro quem de virtute composuerat, narravit se vidisse exulantem et quantum modo natura hominis pateretur beatissime si- ventem . neque unquam honarum artium cupidiorem quam illo tempore A. V. C. O postquam Caesar tricano hello confecto Romam redierat, C. Marcellus M. Date magno studio id egit, ut fratri a Caesare veniam reditumque in patriam im petraret Cicero , veritus , ne Marcellus hoc beneficium pertinaciter retusaret, ad eum scripsit epistolam, quae est lib. IV ad Fam. in qua ei persuadere eupit, ut ad suos redire nonolit. Se enim intellexisse, nihil aliud esse, in eo restituendo,
quod Caesari dubitationem afferret, nisi quod vereretur ne Marcellus illud beneficium omnino non putaret. Neque ita multo post mons Septembri quum in senatu a L. Pisone mentio facta esset de M. Marcello, et quum C. Marcellus se ad Caesaris pedes abiecisset, evnctus senatus consurrexit, et ad Caesa-
417쪽
rem supplex accessit. Tui Caesar accusata acerbitate Marcelli. laudataque Ser. Sulpicii et aequitate et prudentia, reperite praeter spem dixit se senatui roganti de Marcello ne hominis quidem avsa negaturum. Tum quum Omnes ante me, inquit Cic. Epp. l . . rogati Caesari gratias orient praeter Volcatium is enim sic eo loco negasei se facturum fuisseo ego rogatus mutuo meam sententiam. Nam statueram , non mehercule inertis , sed desiderio pristinae dignitatis, in perpetuum tacere 'eo hoc meum consilium et Caesaris magnitudo animi et smintus a latam. Itaque pluribus Merbis egi Caesari gratias, meque metuo ne etiam in ceteris rebus honesto otio rivarim etc. lam
quum M. Marcello et C. frater et Cicero ipse, quid in senata actum esset, perscripsissent, reditum a Caesare impetratum gratulatio quod ex ipsius ad Ciceronem epistola ad Fam Iri, a sititelligitur Marcellus Mitylenis discessit, iterum a Cicerone mense Ianuario A. V. C. O ad properandum reditum excitatus ad Fam. IV, ω . Et iam in itinere Athenas pervenerat . πιρ αλια in Italiam navigaturus Ibi a d. X al, Iunias Scr. Sulpicius, eius in consulatu collega eum in Piraeco convenit ondiam IU, a . Postridio autem quum Sulpicius ab Ath vis proficisci in acii mo hnberet, circiter horam decimam noctis Sp. Postumius Marcelli familiaris ad eum venit , p.ique nuntiavit Marcellum post coenae tempus a P. Magio Chilone familiare
Eius pugione percussum esse i et duo uiuera accepisse , nunι in stomacho, alterum in capite secundum aurem , sperare tamen se eum vivere posse ἰ Magium se ipsum interfecisse Ser.
Sulpi eius statim medicos coegit, et prima luce ad eum visendum perrexit Quum autem uo longe a Piraeeo abesset, puer Acidini obViam ei venit eum codicillis , in quibus erat, paulo imi lucem Marcellum diem suum obiisse. Et Sulpicius satis aiu-Plum lanus faciendum curavit, corpusque in nobilissimo A dein in gymnasio combussit, curavitque ut eodem in loeo Athe nienses monumetitum ei iaciendum Iocarent. Tristissimo hoc nuntio accepto Cicero ud Atticum XIlI, io ita scripsit rΜinime miror te et graciter ferre de Marcello et ρυι- recti et icti genera. Quis enim se timeret, quod neque acciderat
418쪽
igitur metuenda Cicero tamen ipse , quutu Marcellum ad pmperandum reditum excitare vellet ad Fam. IV. si ad eum, quasi ei modi casum divinaret, scripserat e Caput illud est,ti si ista Aa tibi omnisdior esse Midetur , cogitandum tammast, ne tutior non in Magna gladiorum mi centia , seu nexternis Dei minor etiam ad facinus verecundia. Dc causa autem quae Magium impulerit ad Marcellum interficiendum , quum varii essent rumores . ac nonnulli suspicarentur percussorent ei a Caesare immissum Cicero ad All. XlII, O haec scripsit et Hodi S intherem exspecto. Misis enim Brutus ad me Per lucras urgat Caesare.n de interitu Marcelli in quem, ne si insidiis quidem ille interfectus esset, caderet tilla auspicio. Nunc vero quum de Magio constet, nonnae furor eis causam omnem sustinet Plane, quid ais, non intelligor e lora,
quiae fueris causa amentia , pro quo quidem etiam vonsor Sunii factus est. Nimirum Minuis Misendo enim non erat. Credo
r Pondisse. Ceterum aliam caedis Marcelli causam Valerius Μax suisse perhibe lib. IX, c. ii Consternatam etiam Magi Chilonis amentia ectus, qui M. Marcello datum a Caesarvmiritum sua manu er*vit. Vetus amicus et Pompeianae militia comes , indignatus aliquem amicorum ab eo sibi praeferri. Vrbem enim mit)lenis quo se contulerat metentem, in Atheniensium ortu pugione con die, rosinuaque irrisamenta Mesaniae sua trucidany tefendit, amicitiae hostis, divini benescii interceptori Publicae religionis , quod ad saltitem cliarissimi cisis re ρ ranuam ιlinuiι, acerba labes. Ceterum quod Spaldingio in mentem venit suspicari, eri potuisse , ut Murcellus vita pertaesus, a Clintone Magi , ut se occideret, postularit, qui deinde se ipsum quoque interenterit, ea suspicio mihi proraus a vero abhorrere videtur. Sed ut ad orationem pro Marcello redeainus, hoc statim apparet huiusmodi oratio item ad Caesarem non fuisse , antequam 1aaberetur, meditatavi. Res enim illa Praeter exspectatioueni iu
419쪽
senatu acciderat. Et Cicero gententiam suo loco rogatus , Iu-xibus quidem verbis , sed ex tempora gratias egit. Nusquam autem ipse profitetur se postea illam orationem conscripsisse et conscriptam edidisse Etenim si eam paulo post illam rem in senatu actam seripsisset, certe eius in illa ad Ser. Sulpietum epistola ad Fam. IV, o mentionem fecisset. At ormio in
mentem venit Ciceronem hane oratiunculam ad ipsum Marcellum misisse. Id enim amareelli ad Cic. epistola Fam. IV. Gessie posse putavit, ubi ille scribit Gratulatio tua, etsi est mihi Probatissima, quod ab optimo sit animo, tamen hoc mihi
multo tu dius est et gratius, quod in summa aucitate amicorum, Propinquorum ac necessariorum, qui Mere meae saluti
Merent, te vidissimum mei, singularemque mihi benis iamiam praestitisse com i. At quis non videt istam gratiuationem non de hau oratiuncula eoipiendam , sed de ea , quae literis a Cicerone ad Mareellum seriptis contineretur quod idem a Spal-dingio monitum esse videmus cl. l. p. 9 . Neque vero ullum tempus reperio, quo A. V. C. o extremo Cieeroni hanc orationem , ut conscriberet, venire in mentem potuisset. Aliis enim negotiis et maioribus distraetus fuit orationem pro Ligario habuit prid. Kal. intercalares deinde domesticas habuit sollicitudines, divortio etiam cum Terentia sub finem huius anni facto Anno autem in nec ante Marcelli cedem , nee postea scribi ista oratio potuisse videtur. Nam initio huius anni Tulliae filiae partus qui exspectabatur , eum sollieitum Romae tenuit deinde mors eius consecula gravissimum ei dolorem attulit, quein libro de consolatione scripto, et philosophieis libris scribendis levare studuit. Post aeceptum vero de Marcelli morte nuntium, quis quaeso in animum inducere possit, eum de conseribenda ista oratiuncula cogitasses milia enim quod volsos, in egregia ad hanc orationem praelatione p. XXVI, m nvito nullus labor magis tum sve acaneus et inutilis Disset. Sed is eum ex istis occupationibus ad eam literis mandandam sibi aliquod tempus eripuisse, certe eam non inscripsisset Γα-tionem pro Marcello , sicut illam pro Ligario aut rege Deiotaro Non enim fuit defensio Marcelli eontra accusatorem ali-
420쪽
quem , sed grati tantum animi erga Caesarem pro reditu Marcello concesso significatio. Itaque etsi Cicero dixit se pluribus υerbis Caesari gratias egisse, non tamen illam gratiarum actionem iustae orationis modum explesse iacile olli assentior quum Plutarchus in Ciceronis vita narret, Caesarem , quum paulo post apud eum pro Ligario dicturus esset, his verbis usum esse quid obnat quo minus Ciceronem tanto intereallo audia
Haud leve momentum huic sententiae accedit ex eo , quod Quintilianus, qui toties Ciceronis orationem pro Ligari , semel etiam illam pro Deiotaro oratiun calam laudat nullo verbo mentionem iacit orationis pro Marcello a Cicerone habitae. Reliqui vero scriptores , qui Marcellianam orationem laudant, ut Aseonius Pedianus, Nonius Marcellus vi aemulus p. 39 , Laetantius', et Priscianus Clib. V p. 667, i, p. is , iam istius , quae exstat, orationis exemplis usi, et sibi adulterinam pro genuina Ciceronis supponi passi sun Adulterinam enim esse nemo dubitabit , qui quantum ab illa servili Caesaris adulatione, quae in hac oratiuncula regnat, liberalius dicendi genus in orationibus pro Ligario et Deiotaro discrepet, cogitaverit , qui tot inficetas, frigidas, absurdas sententias et locutiones a Wolfio et Spaldingio exagitatas perpenderit. Ceterum duas esse partes huius declamationis, facile perspicitur, quarum altera , . -6, Post gratiarum actionem versatur in Caesaris laudibus, altera in dilueuda Caesaris suspicione de Occultis insidiis vitae suae metuendis , quae cum cohortatione ut Caesar ipse vitae suae et saluti consulat, coniungitur c. 7-io. In peroratione redit ad gratias Caesar iterum agendas c. I.