장음표시 사용
161쪽
si unicuique licentia detur species in qua lihet genera pro lubitu transferendi et sicut Absyrthi membra dispergo nisi, antiqua Bolani CeS ferrea aetas Cito recurret. Equidem S lirankiuS, aliquot nouas muscorum species detexit et descripsit; sed εκ illarum descripsione vix satis liquet, an reipsa nondum cognitae species seu cognitarum varietates fuerint; ita ut nobis dolendum sit, tanti nominis virum et de scientia, quam tanto studio excolit, alioquin optime meritum, non maiori diligentiamu Scorum inuestigationi incubuisse. 3. Ηρdwigii oh seruationes tam mira industria et sagacitate instituta erant, mtantoque lumine Linnaei Cryptogam iam perfundebant, ut vel deuotissimi huius Bo CoesciLra. lanicorum principis assectae iis assensum suum denegare non potuerint Heu gia, TOREs. Daque detecta systemati suo accomodare successu plerumque infelicissimo a segressi fuerint. Solus Murratus de his nihil audire voluit, et quis credat, iam plures ab Hedwigianis detectis annos, cum iam totuS eruditus orbis innumeris plausibus illa excepisset, in suo Vegetabilium syllismate , capsulam pro anthera et stellulas masculas pro foeminis, Linnaei vestigiis pertinaciter insistens, venditavit. At ipsius Linnaei filius, quamquam sub patriis signis pugnare solitus, hicitamen ab illius systemate recedere non extimuit et prima Hed wigii de veris muscorum generationis organis indicatione perlecta, sed ut ipsis Hedwigii ver- his viar) male intellecta, methodum muscorum in dissertatione quam IT8I cum Sisargio edidit illustrare enisus est. Genera patris nempe speciesque in pluribus illibatus retinuit, et in ceteris varias et omnino peruersas translationes fecit-Ηaec est eius methodi tabula synoptica.
Sphagnum. Capsula globosa. Calyptra infera, fugax.
Phaseum. Capsula Ouata. Calyptra supera, acuta. B. Orificio cauulae ciliis coronato seu denta σι
Buxhaumia. Capsula oblique plana, operculo conico inclinato. Splacituum. Capsula c3lindrica, erecta, receptaculo gibbo pellucido,
162쪽
'D Cassau oblongo aequali. Polytrἰnum. Calyptra pilosa.
. Mnium. Capsula terminatis elongato - pedunculata. Stellulae seu rosulae maseu
Beto. Capsula terminalis elongato - pedunculata. Mares in axillis soliorum. Fontinalis. Capsula lateralis seu terminalis, abbreviatO - pedunculata intra pertineliaetium.
Ennum. Capsula lateralis eIongato - pedunculata intra perichaelium. Plurimis mendis nee leuibus methodus ista grauatur. Nam nee generum caraeteres a Dillenio plerumque desumpti satis certi ac sufficientes sunt, nec spacies omnes sui generis caracterem seruant. Sic auctor in sua fusiore generum determinatione Phasco calyptram minimam tribuit, eique tamen Gymn0stomum pyriforme B) et Gymno tomum truncatulum B quae maxima. pro stirpis tenuitate calyptra gaudent, adnumerat. P00tricho cuius mares stelli formes dicit Ortho- tricha Hed wigii, quae, anomalo excepto, flore duplici nempe axillari gemmaceo et terminali capituliformi instructa sunt, accenset. Tortulae murali B) pari iure Lores masculos stelliferos tribuit. Bryi genericum caracterem in flore masculo axillari ponit, at pleraeque species, quas sub Brys enumerat florem masculum terminalem capituliformem habent. Fontinales ab Hyyniae sola pedunculi longitudinis ratione male separat, et his duobus generibus solis perichaetium concedit an aliis etiam plerumque praesens. Quin et in partibus quas detexit Hedwigius determinandis ab illo plurimum discedit pristinum receptumque seruaturus, ut ipse ait, cuiusuis partis terminum et rationem. Sic Heclivigii perianthium seu calycem pro gemma habet flores ad vernum tempus obtegente. Stamina pistilla. que singula singulum efficere forem declarat, et quod Hedwigius florem hermaphroditum nuncupat, ille gemmam multiforam vocat. Filamenta succosa articu, lata Hedwigii, nobis nectaria, illi sunt paleae flores separantes, ut in floribus compositis et liliaceis occurrit; adductores vero seu opitulatores flores foemineos steriles ege , idque iure, quandoquidem et HedwigiuS ipse in eam sententiam postea abiit, existimat. Calyptrae tandem corollae partes abnuit, et illam nihil aliud esse, quam pistilli tunicam exteriorem capsulam obtegentem, pronunciat. Μulta sane ex iis assertis nec naturae nec Hedruigii Obseruationibus Congruunt. Nonnulla tamen hene vidit auctor. Eius de pistillis opitulatoribus sententia vera esse videtur, et parum abest, quin ei assentiar, vhi sores hermaphroditos Hedwigii pro floribus com-/positis habet, quam opinionem sub finem capitis nostri tertii de si ore foemineo
163쪽
iam propositam lector sorte meminerit. Quod ad sWargium, Linnaei iunioris in
hoc opusculo condendo socium et commilitonem, attinet, huic muscologia plurima incrementa nec leuia debet, quandoquidem ex America praecipue e Jamaica et Hispaniola muscorum species plurimas retulerit maximam ad partem incognitas, quae sub itinere in Indiam occidentalem anno 1783. I 87. ab eo repertae sunt, quasque celeberrimus auctor sub quinque genera nempe Fontinalem, Polytrie tu, Brymis, Mnium et Hypnum breui definitione illustratas Ordinauit. Harum se postis hac integras descriptiones in lucem edituram promiserat, qua spe hucusque frustra. ti fuimus. Nonnullas tamen ex Hed wigii scriptis cognoscimus, qui earum generi. cum caracterem eruit. De caeteris vero quibusnam Hed igianis generibus adscribendae sunt et virum loco suo bene stant, plane ignoramus; hinc in eis inter nostra genera recipiendis nos pluries errauisse probabile est. Linnaea nam methodum cum Hedwigiana conciliara et nouam EX utraque eomponere alio modo sed vix feliciore successu Gmelinus tentauit, Syst. Nat. V. V. P. I 523. - 15 T. Genera nempe Linnaeana retinuit, Hed Nigiana vero ad subdivisiones instituendas adhibuit. Haec sunt, praeter Porellam liue non pertinentem, illius genera. Sphagnum. Flos masculus cIauatus antheris planis. Capsulae in eadem planta operculatae, sessiles, sine calyptra integra, ore laeui. Phaseum. Capsula ovata calyptra minuta cum rudimento operculi persi
Fontinalis. Gemma in eadem planta cum capsula subsessili perichaelio immbricato obuelata et calyptra munita.
Buxbalimia. Gemma orbicularis. Capsula pedunculata; peristomate eXterno sedecies dentato i interno membranaceo plicato. Sylacisum. Gemma orhicularis, terminalis. Capsula in alia planta cylia drica cum calyptra et apophysi maxima; peristomate octo in dendato. Polytrichum. Gemma orbicularis terminalis Capsula in alia planta eclyptio munita; peristomatis eXterni demitius triginta et duobus.
164쪽
mium csub quo Melreutera, Timmia, Tetraphus, Dierarium et Mesta.
Gἡinina orbicularis rarIus capitat . Capsula Ut plurimum in alia planta, ca-Ιyptra munita, peristomatiS dentibus sedecim, rarius quatuor.
hutit.) Gemmae saεpe axillareS nunc in Blia nunc in eadem planta cum capsulis ca-Ivptra munitis, pedunculo terminali a taberculo exeunti insidentibus.
Hypuum sub quo Figydens, Nechera, et Les ia.) Gemmae in alia ut plurimum
planta. Capsulae pedunculo laterati e Perichaetio producto insidentes, peristomate exteriore sedecies dentato. Ne autem de vitiis Ioquar, quae methodus ista cum Dilleniana et Linnaeana communia habet, inprimis quod ad caractereS e perichaelio, tuberculo cui pedunculus insidet et calyptra desumtos spectat, auctor Hed igianas obseruationes nescio an incuria aut de industria saepe negleXit. Splachnum mirioides ex: gr: inter Phasea ubi a Linnaeo perperam repositum fuerat reliquit, ut et Phaserem repens Litinaei, quamuiS ad hoc genu S propter Operculum deciduum minime pertinens. Meli euteram hygrometricam stirpem, ut omnes norunt, dioicam inter Muia mo-noica refert. Timmiam flore gemmiformi gaudεntem eidem generi, cui florem masculum orbicularem vel capitatum tribuit, accenset. Hypnum repens Pollichii
inter Tricho torna quamuis toto coelo ab iis diuersum e Sclirankii fide numerat. Polytrichum io DEL pro Grimmia habet, quod euidentissime est Orthotrichum et ouidem mera friati varietas. Barbulae dupleX peristoma tribuit, quae sicut Tortula simplici tantum gaudet. Praeterea eandem spaciem nomine duplici instructam pro duabus distinctis speciebus pluries nobis venditat auctor. Sic eius Fontinalis albicans Et BryMm ciliatum una eademque sunt planta, nempe Hedwigia ciliata nostra. Sic et Polytrach Πυι commune a serrato male separat, quandoquidem Schrankius, qui hoc posterum triuiale nomen, nescio, qua de causa, priori substituit, diuersarri esse speciem nulli bi dicit. Sic Dicranam varium Hed wigii tamquam planta duplex sub nomine Bryi rubri et Dicrani fimplicis in Gmelino occurrit. Quid plura memorem e X unico Octoble'haro albido re orta, Leersiam Ianeeolatam tamquam Brytim lance0latum et Bryum cuspidatum bis militantem. Nec eram Mndtilatam duplici nomine Fontinalis crispae et Hypni Iamaicensis instructam, Hypnum ferpens hic inter Gymn0stoma illic inter Les ias relatum etc. Nec mirum, sic Gmelini specierum inumerum ad 3Ia excreuisse. At pace tanti
165쪽
viri, cuius merita nullatenus leuare velim, dicere liceat; ex hac specierum, inter quas non paucae mihi suSpectae videntur, accumulatione scientiam non tantum augmenta nulla capere, sed nouis difficultatibus a tyronibus non facile exsuperandis obrui. Linnaei muscorum genera et methodum nulIo modo retinere posse existimo oum recentiorum obseruationibus prorsus pessundata fuerint. Basi etenim ruente quae masculini et foeminei floris peruersa distinctione nititur totum aedificium euerti necesse est. Si quis tamen Linnaei sectatoribus indulgens muscos ad sexualismi normam ordinare velit, alia via est instituenda. Muscorum nuptiis nunc ex Hedwigii obseruationibus omni dubio solutis et in lucem, ut ita loquar, eductis, haec stirpium cohors in Linnaei Cryptogamia persisters nequit et ex iis peculiarem cIassem Cryptogarniae praeponendam confici necesse est. Haec noua classis autem Calyptrogamia nuncupari posset, tum quia pIantarum nostrarum nuptiae quam vis nobis non prorsuS absconditae, tamen clandestine et quasi sub velo καλυπτρα celebrantur; tum quia calyptra in germinis foecundatio maximi momenti esse videtur. Cum vero aliae cryptogamae stirpes, eae nempe, quaS MVS 0S
hepaticos dixerunt, calyptra etiam gaudeant, subdiuisiones duae instituendae erunt scilicet Calypt rogamia Musci et Calyprrogavita Hepaticae. Sexus ratio Ordines no bis suppeditabit; caracteres generici e capsula et praesertim peristomate desumen' tur; quod e sequenti tabula clarius elucebit.
I. Peristomae e f i m M l i e i. Splaennum dentium parthus octo; capsula apophysata. arnia dentium paribus sedecim; capsula apophysi destituta.
2. P er istomate duylici. Nebera peristomate externo dentibus sedecim acuminatis; interno membranaceo
Bartramia peristomate externo dentibus sedecim cunsti formibus; interno membra Naze O plicato - carinato, apice lacinulato cum vel absque ciliis.
166쪽
I. Per ista mae e nullo. a. Per isto mae e nudo.
Sphagnum Capsulae pedunculo vaginulae nulli inserto. Hedwigia Capsulae pedunculo vaginulae inserto.
3. Peristomate figurato sim lιοι Detoblepharum peristomatis dentibus octo. Leersia peristomatis dentibus sedecim angustis Erectis. Grimmia peristomatis dentibus sedecim integris latiusculis reflexilibus. Tricho Homum sub quo Di moron pusillum peristomatis dentibus sedecim Iongi simis ad basim usque fissis. Fisidens peristomatis dentibus sedecim breuisculis ad medium usque bifidis. Tortula peristomatis ciliis sedecim vel pluribus instar funiculi contortie. έ. P erist o mate figurαto duplici. Buxbavinia peristomate externo e dentibus sedecim truneatis interno a membrana Tintinia peristomate externo edentibus sedecim acuminatis; interito e membranain processus articulatos producta.
a. Per isto mare figurre es f i m y t i e x. Tetraphis peristomatis dentibus integris quatuor. Pierigynandrinis peristomatis dentibus integris sedecim, peduncuIis axillaribus. Nei Jya peristomatis dentibus integris sedecim, pedunculis terminalibus,
167쪽
Polytrichum peristomatis dentibus triginta et duobus. Didymodon peristomatis dentium paribus octo vel sedecim. Dieranum peristomatis dentibus sedecim bifidis. Barbula peristomatis dentibus sedecim vel pluribus instar funiculi contortis, 3. Per tomate figurato duplici. Nechera peristomatis externi dentibus sedecim liberis; interni ciliis totidem hasi liberis; pedunculis lateralibus. Ortho trichum peristomatis externi dentibus sedecim liberis; interni ciliis totidem basi liberis ; pedunculis terminalibus. Leshia peristomate externo e dentibus sedecim liberis; interno e ciliis totidem uni. sormibus hasi membranacea conneNi S. 'puum peristomate externo e dentibus sedecim liberis; interno e membrana incilia difformia producta; pedunculis laterolibus. Bietur u sub quo Mnium peristomate externo e dentibus sedecim liberis; interno e me mi, rana in cilia difformia producta; pedunculis terminalibus. Posilia peristomate externo e dentibus sedecim apice liberis; interno e membrana sed acies denticulata. Roe Ire utera peristomate externo e dentibus sedecim apice cohaerentibus; intern se ciliis totidem,
Haec methodus Sexualistarum votis respondere videtur, ipseque Hedwigius ad hanc normam suam constituere animo habebat vid. Mis. Mus . V. II. y Ios postea vero praeuidens, quam molesta difficilisque haec methodus illis eua cleret, qui subtilioribus hisce explorationibus minus assueti, nec vitris multum augentibus instructi sunt, consilium mutauit et peristomati primas partes in classium et generum forma. tione concessit, cum praesertim sexus ratio adeo in muscis inconstans sit, ut genera hac basi superstructa firmo pede nullatenus stare valerent.
168쪽
Omnes, de quibus hucusque mentionem fecimus, Bolanici aut prorsum aut
DETRECTA-partim Hedwigii methodum adoptauerunt, nec iis in mentem venit eius obserua--φ δ' tionibus sidem denegare; quin et maximi nominis viri eius detecta summis laudibus extulerunt. Nonnulli tamen Bolanici, quam ui S nec ingenii nec doctrinae experistes, nescio qua causa moti, Hedwigium erroris imo mendacii arguerunt. Si eWeigelius in suis Florae Hol alicae Primitiis auctoris nostri detecta in dubium vocavit, et ab eo deprehensas fructificationis partes vasa tantum nutrientia et propagines dixit, non satis experimenta solidissima perpendens, quae in lucem produxit Hed-wigius. Gaertnerus in praefatione splendidissimi sui operis de plantarum fructibus et feminibus Stuttgardiae I 88 typis euulgati sese Hed igii theoriae aduersum prae-huit. Nempe pollinisormibus granulis, in muscorum capsula contentis seminis dignitatem non prorsus denegauit, hincque mascula genitalia in muscis admittere coaetus est. At cum ea, quae HedWigius proposuerat, locum habere non posse crederet, in Adansonii et Gmelini sententiam discedere maluit, statuentium, ipsa muscorum foeminea organa sibi sola sufficere, mascula autem adeo clandestine iis addita eorum inque fabricae intertexta esse, ut haec in lagrantem duntaxat priorum partem espiciant, Neque a foemina interna compage ullo modo distincta sint, unde Uni sexu ales seu Aphroditae stirpes nostrae illi audiunt. Quae sententia, nullis experimentis hucus- qua stabilita et meris tantum ratiociniis nitens, naturae legibus ac institutis nullo modo respondere videtur, unde ipse auctor eam tantum ut probabilem proponit, nulli bi vero pro certa venditat. Non ita modeste ac humaniter sese Neckerus, Hed-wigianae theoriae impugnator acerrimus, praebuit. In Elementis suis Bolanicae Nae ovedi I 79 I in lucem editis contumeliose in Hed igium inuehitur; eum immoderatum Sy Itematicum et quasi cryptogamia correptum dicit; miraculis excogitatis et iconibus pulchre tantum delineatis verboseque descriptis caeteris Bolanicis sucum fecisse voci seratur; incrementa basilaria Polytrichi pro cotyledonibus illum venditasse contendit etc. Praeterea muscos coniugali ampleXu nullatenus gaudere, cum foecundantis lymphae vestigium nullum in iis deprehendatur pronuntiat. Ad sua tandem Dilleniique irrita de muscorum satione artificiali tentamina, ad Koel re uteis riana de vegetabilium foecundatione diuersarumque specierum plantas hybridas producentium combinatione eXperimenta, ad Bonneti, ad sua ipsius scripta, sententiae suae stati diendae causa, prouocat. Quibus omnibus argumenti S Hed vigius in praefatione, quam Muscorum frondosorum volumini tprlio praemisit, adeo solide respondet, ut iis refutandis immorari inutile foret. Dolendum est autem, virum magnae sagacitatis atques doctrinae, nempe Medicum, Neckeri Sophi satis aurem praebuisse et againiae inter vegetabilia etiam patrocinari. Sane
169쪽
sana diffleuitatibus vitiisque suis Hed igii methodus laborat. Sic caracteres generici e sexus ratione et ma Sculi floris forma desumpti semper vacillantes erunt, cum natura in ei S dem generibu S imo in eadem specie non raro illos n0gligat. At quaecumque ille de generationi S organorum forma et vis, muscorum fabrica interna, praesertim capsulae et PS ristomatis structura nos docuit, rata certaque manebunt, quippe quae innumeris Obseruationibu S cum ipsius auctoris tum aliorum naturae in uestigatorum confirmata et stabilita fuerint. In suis ergo seriptis si hi monumentum exegit, quod nec livor Corrodere, nee aetas abolere valebit. Ingenii commenta etenim delet dies; at quae eX ipso naturae gremio obseruationis ope deprompta sunt, his vicibus nullatenus obnoxia damnosa saecula clamnosiorem iaque inuidiam vincunt et ad serOS usque nepoteS cum detectoris nomine et laudibus illabefacta transeunt.
170쪽
De methodo nostr si genuinis que sua eorum gense
rum caraeteribu S. Methodo, quam in nostra muscorum frondosorum historia et descriptione sequimur, explicandae non diu immorabimur, cum illa nihil aliud sit, quam Hedwigiana EX ipsius auctoris recentioribus obseruationibus aucta ac emendata. Nomina nova classium e graeca lingua desumpta effingere ausus sum ς nempe T. AperisOmati mihi dicuntur musci, qui operculo deciduo sicque peristomate carent. a Gym Hsperist0mati, qui peristomata quidem gaudent, sed nudo, id est dentibus ciliisque nullis ornato. 3. sploperisOmati, quorum peristoma figuratum si inplex est, id est, quorum capsulae apertura unica tantum dentium vel ciliorum serie instructa inuenitur. q. Diploperist0mati, quorum peristoma figuratum duplex est, id est, quorum capsula duplici serie dentium, vel ciliorum, vel processuum E membrana Oriundo. Tum, ob vallatur. Prima secundaque classis sub diuisiones nullas admittunt. Tertia Vero et quarta in sectiones, properistomatis natura vel dentati, vel ciliati, vel dentatO- ciliati, vel dentat O - membranacei, vel tandem dentato - reticulati diuiduntur. Sectionum subdiuisiones dentium forma ot dispositio praebent. Ηedavigiana genera sancte retinui, nonnulla tamen quamuis rarius in definitionibus, et ea prae sertim, quas ad seXum sp8ctant, immutaui. Uno verho Spartam nactus . non euer tere, sed, quantum fas erat, adornare studui. An liene fecerim muscorum doctrinae periti e sequenti tabula synoptica iudicabunt.