De Juba Appiani Cassiique Dionis auctore

21쪽

eaSSe; nam non lingua tantum punica impediment fuit, sed etiam peris instituti ab Appiani consilii quam maxime diversa

erat.

Alter e 0m Massinissae ortu rerum Script 0r inter antiqu0 rerum c0ndit0re cum hon0re n0minatur, Juba II Jubae Isilius Hiempsali nep0S' ).Juba puerulus Caesaris ornavit triumphum, quem ille celebravit a. 46. . Chr. App. . . II, 0l Plut Caes. 55). Itaque natu Videtur a. 50. Vel l . . Chr. 0mae educatus et 0mnium liberalium artium doctrina imbutus juvenis sub Octavian0 in bello Actiac c0ntra Ant0nium militavit Di Cass. I, 15), atque pauli p08 ab ip80 AuguSt in regnum restitutus est Di Ca88. l. c. . Diem supremum uba obiit a. 18. Vel 19. . Chr. id, qu0de annis unumi impreSSi Sati elucet, ef Mulier r. H. G. IIIp. 466. Quant0pere apud Mailr0 memoria dii celebrata sit ex e colligi 0t0St, qu0d Luce u Albinus mult0 post ann0s Spret procurat 0ri n0mine regi et ubae n0men Surpavit, quo illis se insinuaret Tac Hist. II, 58 . Haec de vita et regia sufficiunt, jam de Scriptore videamus; nam, ut Plinii verbis utar Ν. H. V l, p. 30 Telin. studiorum claritate memorabili0 quam regno fuit α. Juba multiplici 0ctrina et eruditi0ne mirum in m0dum X-φ Quaesti de liba vita et scriptis hitissime patet nec jam ait tuent perducta St. Verumtanien hic non meum est aut novam de iis disceptationem instituere aut omnia quae ab aliis prolata sunt, repetere immo tuae ad Appiani 10ntem ruondum m0monium asserunt hic retractare libet. Caeterum cons. 00rtit Juba reg. Mauret vita et I g. Pars Diss. ratisi. Par II 1 0gr. Gymn. ratisi. 862. - Phaggo De Juba II rege Mauretaniae Di SS. 0nust. 849. - Militer Fig. liSt. Graec. III, p. 464 qq.

22쪽

Ex qua vides, illum de diverSi8Simi rebus, pluribus ferusemper libri egi88e Jure merit0que igitur Athenaeus III, 83 B

Sunt autem qui c0ntendant, Jubam d0cte, sed sine judicii acumine litteriS peram dediSSe cf. Mi ille Fr. H. G. III, 468,

nisi iii fall0r, fragment0rum argumentis, quibus fabularum amor n0stri eluceat. Be Vera a fabuli narrandis liba sese non abstinuit Sed eave falSa ex pauci illi particulis, quae XJubae peribu ad 0 90rVenerunt, c0ncludas. Constat enim, Script0re antiqu0 - Sunt autem Omnia, quae XStant fragmenta ex scriptoribus depr0mpta, ii p0tiSSimum l0cis ad auctores Su08 provocare, ubi et diu traditarum periculum a Se averterestudoni'). Quid de Herodot judicaremus, Si paucis fragmentis fabulae quaedam XStarent, pu8 pSum autem peritSSet Pr0- laeti valde erraremuS, Si ex illi c0neluderemus, Veri studium Herod0ti parvum, idem autem hist0ricam minimam fuisse. Idem in ubam cadere censeo. Qua de causa in condemnenda fide hist0rica n0Stri caute agendum erit, praeSertim quum antiquitus viri Suiiuuae auctoritatis ei maximam fidem habuerint. Inter eos Augustus imperat0r 0nendu est, qui quum Gaius Caesar filius a. l. a. Chr. expediti0nem Parthicam et rubi eam molire Ir, ex SexcentiS, qui in promptu erant viri d0ctis,dubam elegit. qui ad 0cendum juvenem de regi0num natura,' Id quod saepius ab ipsi Scriptoribus disertis verbis urgetur; cf.

23쪽

in qua profecturus erat Caesar, libro e0mponeret et Plin. N. H. VI, 27, S. l. p. 3IT 'θ. Neque deinde Plinius vir doctissimus atque in omnibus litteris maxime versatus ubae pura parvi 0Stimavit. Immo ea tanti habuit, ut magnas parte ecti in Suo libro reciperet. Nam et ies et tricies ad Jubae auctoritatem prov0cat '' et pleruntque ejus eri)a Sua facit, nullo auteni fere loco ejus Sententia ui rojicit. Et ipse Plutarchus, vir litteratus, Jubae haud parvam auctoritatem tribuit. Cujus rei teStim0niunt hiculentissimum laus illa est, quam legi iani in Vitae Sert0rii cap. 9, ubi Juha παν20M' GTυρικωταχυς βαGιλεων nuncupatur. Quid quod Plutarchus se litius decies ad Jubae auct0ritatem provocat, qua reprobatur, eum plurima ex Juba in Su0 libr0 transtulisse id quod infra pluribus verbi dem0nStrabimus. Diridem in modum apud 08terior uni temporum Script0res Juba auctoritas magna fuit. AelianuS, qui c. a. 200 . Chr. de natura animalium libr0s Scripsit, ter, Phil0Stratu Athenien Sis, qui Septimi Sever0 regnant vitam filioli 0nii Tyanensi c0ndidit, bis dubam citat. Stephanus Byrantiu quinque l0ci8 HeSychius Septem, Photius tribus Jubae fragmenta SerVaVit. Haec actonus do ubae id 3 et auct0ritatu jam duopere quaeStionem in Stituamu neceSS QSt, e qu0 Appianus libri III capp. t 66 hausisSe Videatur. Utrum 1 βυκώ an Po)ficiiκί ν oroριαν in usum Vocavit γDe ali inim libri tum in c0gitari non p0t0St. Atque facile

' Etsi quidem n0ii dissertis verbis traditur, Jubam ab AuguSto jussum ill08 libr08 0ndidisse, tamen facile conjectura id assequimur. ' Ac recte eichardus Elein geograpti Schristen p. blb monuit, Plinium non modo ubi Jubae nomen asserat, sed etiam generaliter dictis verbi S, Velut ut plerique existimavere . similibus Saepissime ad dubam

24쪽

aliquis pr0liteatur Selatentiam, Appiani libri 0ctavi partem priorem, de qua quaerimuS, ιβυκοῖς tribuendam esse. Nam supra de monstraximuS, Appiani narrationem aecuratissima rerum Libycarum scientia eXcellere Verum Si diligentius in pseris libaunaturam inquirimus, Sententia illa facile refellitur Exstant du0

tantum fragmenta quae certe ubae ιβυκοῖ deSUmpta Sunt, quorum alterum apud Plui. Par. min. i. Servatum est:

scriptor ' inVenta es Se qui principia historiae Libycae narrare sibi pr0posuerat, idque ita instituebat ut illa eum graecis rebus g0stis Tr ae excidio et fabuli 00njungeret. Qu0m0do autem fit ut alias quaeStiones hic missas faciamus, ut principiat serum Libyearum tertio demum libro reserantur Ad hanc quaesti0nem Solvendam alterum, qu0d XStat, fragmentum aptum videtur quod apud Athen. III 8 B. invenitur Adb in ανδ δε

Libya deseripti0ntisperam dediSSe, quam rebus gesti Scribendi 8, atque quum terti demum libro de principiis sermo factus sit,

nostr jure putamus, l0nge maj0rem partem illius peris naturae et regioni seserib0nda dedicatam fuisse. Eadem se alia qu0que Via dem0nStrari p0test. Constat Jubam c0ndidisse ραβικc , quae Arabiae naturam, et las Γρι&κα, quae Assyriae regione et naturam depingebant; 0nne veri Simillimum est, Ati υκα descriptioni Africae dedicata fuisse γPraeterea multa exstant Gubae fragmenta, in quibus n0men

25쪽

0peris ex qu hausta Sulli 0n Xhibetur, quae Ver tali aperte ad naturae fricae descripti0neu pertinent, ut facile tibi persuadeaS, ea e ιβυκοῖς riginem duXi8Se. Ubi en ini qua de

Atlante Plin. N. H. V I, 6 illig), quae de elepitantis Plin. N. H. VIII, 5 S. 5, 4), quae de Nil Plin. V. 9 S. 0, 5l; Amui. Marc. XXII, 5, 8) quae de in Suli fortunatis Plin. 32 s. 37 203-205 Juba tradiderat, locum habet 0nt nisi in

Itaque hujus operis instituti an Appianu quaSi vetabatur, ne id in usum vocaret; atque Γ cert affirmare OSSuntuS, Appianum alterum Jubae puS, Sui c0ΠSilii magi congruum, sentem adliibuisse, 0 manam dic historiam. Ad duba Ἱστοριαν ωμαῖκῆν duobu tantum l0cis, hoc ipso nomine pr0lat0, antiquit Script0 pr0V0cat, Stephanus enim ByZantius S. V. 'Ἀβοοιγῖνες et S. V. 12Gτια. Atque haec duo frag-m0nta ero ad verbum apud Di inysium Halicarn redeunt. Quae res iussi in gium Di Ss de lant. Di0nyS. Halic. l. p. 27 m0vebat, ut errore Stephani 0uleii Jubae verbis Dionysii ad

lii st0riam R0manam a Juba comp0Sitam SSe prorSu negarunt. Horum Virorum autem Platentia per Se concidit; nam ipse Ei0SSi in nuper e0njecturam Suam rev0cavit Mus Rhen. 23

a l868 p. 672). Similitudo enim, quae inter dubam et Dionysium UXStat, nunc rectiSsime ita explicatur, ut illum ex hoc hausisse putemus qu0d 0llat Di0nysi 0 II Iuba in lut Quaest. Γ0m. 5 Sati evidenter demonstratum St. Et si igitur de ipsa historia Romana dubae dubitare non jam licet, tam et i pauci Ssragmenti S, quae certe mic Juba op 'ri adscribi p0ssunt, judicium certum de ea serre non audeam. Qua pr0pter felicissime accidit, tu id nuper dissertatio publici juris acta est, qua ubae liliri S.

26쪽

de quibu quaerimu nova tu assertur Sol tau 1lim in disputatione, quam de sentibu Plutarcii in bello punico secundo enarrando DiSS. B0nn. l870 in Stituit, argumentis multis si misque evicit, Vitae Marcelli magnam partem ex Jubae historia

Itomana riam SSe. Qua re niSi plura et ea certi0ra de natura et ind0le op0ri Jubae pr0ferre p0SSumuS. Ac primum quidem 00rum Sententia nunc facile refutatur, qui censuerint, libam antiquissimis tantum tenip0ribu diligenter describendis peram dedisse, posteriura autem brevi SSi me absolvisse cf. Militer l. c. p. 466). Defenderunt hanc Sententiam viri d0cti 0co quodam Stephani ByZantii, qui S. V. Nolim Tt haecce habet: 'Ioga εν δεντερω γρχαιολογιας' . Quum autem a Soliaviod0monstratum sit. Jubam bello Punic Secundo accurate describendo operam dediSSe, per se patet, de rebus Numantinis in alter libro Sermonem n0 sui8Se inam luce clarius est, libri numerum perperam SSe traditum id qu0d excenties factum Scimus. Neque ait Urum quod ab illi ad sententiam defendendam argumentum profertur ulliu momenti St. Dicunt enim, fore omnia fragmenta, quae XStent, ad antiquiSSima tempora Spectare. Quod conc0SSerim. Verum qui nescit, Scriptores iis potissinmm 0ci ad auct0re Suo pr0v0care, quibus re dubias tradunt; quod nimirum multo Saeptu antiquiSSimis, quam recenti0ribus temporibu contingit. Jam vero de sentibus, qu0 Juba in usum vocaverit et de rati0ne quam in mem0ria c0ndenda Secutus Sit 0nnulla proferre licet. Ac primum c0n Stat cf. ieSSlin Mus Rhen. 23,l868 p. 672 interdubae senteS Di0nySium Halicarna 8Sensem fuiSS0. Deinde per Ammianum Marcellinum XX, i scimus, qu0d ad nostrum finem persequendum haud parvi momenti est Gubam libros Punichis adhibuisse. Cf. 00rlit p. 7 sqq. Denique id

27쪽

nianibus filisse nec in rebus Scribendis ab e nuglectos SSQ. Plura per Soliavi 0n iniuntationem conStant. In ea enim part historiae, quam Plutarchus o Juba inlapsit Vit. Marc. 9-l2 l ); 24-29 c0mplures auct0rus ab eo e0ntaminatos Vidumus. Juba principalis 1lans Livius fuit quem aliunde corri ere Onat tu SAugusti laudationem in Marcellum ut 0rnelii Nepotis quaedani opuscula ut Cicer in is de senectute libellum inspexit Ot xaminavit. Itaqu0 facil0 0gnoscitur, Jubau diligentiam in fontibus X-quirundis ot examinandis in aximam fuisse. Quam diligentiam ut penitu perspicianius inon ab re duXi paucis verbis ea attingere, quae de fontibus a Iuba in descriptiove Arabia adhibitis constant Nimirum enim rati imum ibi initam etiam in rebus Romanis scribendis Secutus est. Ac prinimmonesicriti Astypataeon sis opera et Noarchi παρι πλουν ad 'ersidis descripti0num Juba adhibuit Plin. N. H. VI, c. 23 S. 26, i ii . De India ver Ctesiam et Mega Sthenem Secutus est. Ut luti'. si Plin. IX, 35 s. 56, i comparamus cum Athenaei lib. I. p. 83 B. Androsthenum qu0que εν Tm et coi δικῆς πι ρι I bt Jubae sontum fuisse apparet. Denique Timagenem quoque inter Jubae sontus fuisse conjicere licet cf. io ei lii l. c. p. 39. Restat, ut quae ad illustrandam naturam atque indolum historia se

Romana liabemus prostramus. Juba rerum gestarum amationi non moibi adnotationes antiquarias de moribus et institutis R0mani S. Si rei etiam grammatica de origin 'nominum Pt Verborumi lu0rundam inSeruit, quippe qui rerum antiquarum et grammaticarum tussi SiSSimu 0SS 't. Sunt autem loci, ubi in vita Marcelli talia occurrunt, hi in cap. 2 qua de auguribus leguntur pro X inii accellim ad Di0nysii Halicarn. 0rba 2 64 3l in cap. si haece

exStat, cui Similia habet i0nys. 2, 34 in cap. 22 deniqu0 ovati quae Sit explicatur et ita quidum ut primum disseratur de indole ac vi vati0nis, deinde de noministrigine, unique de

28쪽

triumphoraim a Lacedaem0niensibus celebrat 0rum seneribus; eum quo l0co 0nferendus Si Dionys. 5. T. Denique de partium studii Jubae pauca m0neamus neceSSeest quae ejus studia fuerint in rebus numidicis tradendis supra Satis demon Straximus quae autem fuerunt in rebus Roma-n0rum et maxime Scipionis Scribendi83 Etsi quidem argumenta aliunde petita non in promptu Sunt, tamen e ipsa auctoris 0rigine et c0nditione satis apta erui 08Se existim0. Nam necam , patriae, qui Livium tenebat, Numidam a ver avertebat, nec c0njunctio eum gente Scipionum, qua Polybius occupatus erat, dubam caecum reddidit. Quibus de causis facile tibi per- Suadebis Jubam a re Romanas, quae intra ann0 204-20 lin frica gestae sunt, Sine ira et Studio rettulisse de qua re

infra plura proferemuS.

Postquam hac ratione omnia, quae de natura peri Jubae c0nstant eruimiis et Xplieaximus, jam e Venit disputati n0Stra, ut quam congrua huic naturae et indoli Appianea narrati0VIIL -66 sit, demonstreinu et pr090namu8. Quid, qu0d

apud Appianum Livii vestigia aperte exhibentur Capp.7-8 0mpendium ex diffuSa 0ngaque narratione de apparatu belli a Scipione faci esse facile intellegitur. Si Livium

tud null0 modo explicati0nem habet, nisi Statuimus, Jubam Livi sua hausisSe. Ne offendari ea re, qu0d apud App. legimus, decem trireme Scipi0ni datas esse quum ex Livio XXViII 45, 2 c0nstet, eum triginta easque viginti quinqueremes et decem quadrireme8 accepiSSe Appianus numerum pr0 Suo arbitrio imminuit, causam autem minuendi hisee verbis inesse puto c. ): ουτως ἀμελῶς Irretorro Bomani τουδε του

genter B0mani hoc bellum aggressi essent. Deinde libr0s Punico a Juba pro fontibus adhibito Scinius. Constat autem lios fontes a paucisSimis Scriptoribus Gra0ci vel R0manis in usum

29쪽

vocat08 esse Appiani laarrati0nem accuratissima rerum Punicarum descriptione excellere id eum quidem fugere p0test, qui obiter eam perlegit. Quum ad illustrandam lianc lieritianici aut supra cli l 4)plura protulerimus, hic pauca adjicere libet. In noui inibus Punicis asserendis noster multo minu pareUS St, quam caeteri erunt Script0res cs. c. l4 APν- ἱ Ἀπαοχοc); C l Μύγων Πιππαρχoc); c. 24 Αννων τρα2λπος, Βουμίλχαρος 'foc C. , V ννων γε Μεγας καὶ Ἀσδρουβας Ερινος alia. - Deinde haud facile intellegitur, unde accurata c0nsili 0rum Secret0ruui Hasdrubalis et IIannonis 140titia, quam in eapp. 29-30 deprehendimus fluxerit. nisi ex fonte Punic0. - Idem cadit in cap. 24, ulli rerum ab Hasdrubale gestarum mira peritia ccurrit unde V. C. Dum ΓOScottiarunt ab Hasdrubale procul a Cartilagine collectarum tum accurate c0mperit praesertim quum Appianus ipse addat o

Denique Satis memorabile caput 38 est, ubi de Xitu Hasdrubalis

n0n nisi e auctore optime de rebus punicis erudito oriri potuisse dam vero supra e Plutarcho demonstratum sest, Jubam praeteres intum principalem haud raro etiam liellos, ex. gr. laudationes, rati0BUS, Similia, inspexisse atque e iis a punonnulla narrationi addidisse. Quid qu0d nu horum fluidum vestigia Appiani desunt 3 In cap. 6 de causis disserit, quilius con unotus Scipio iacem

30쪽

24tionem pro Rh0diensibus a. 168 a Clar habitam P0 vocatur, quae quinto libro Originum in8erta erat. Num Appianus ipse illam inspexerit et ea verba ex illa desumpta narrationi addi derit, jure merit0que dubitamus. At contra Juba pro grammaticis suis et antiquariis studiis nimirum Catonis opera 0ptime n0ta habuit. Verum id dubium vid0tur, num Juba ipsas

Origines, an ratione Cat0nis, quae uti Voluniine colluctae et in p08teri0ra temp0ra propagatae videntur ' ), examinaVerit. Haec hactenus de lantibus Jam id quaeramu neceSSe Stirum etiam adnotati0nes antiquariae de moribus Romani8, quaSa Juba rerum narrati0ni immixtas scimus apud Appianum reperiantur ae ne haec quidem res n0 frustatur. Descriptione

pugnae amensis absoluta Appianus in cap. 48 initi ita pergit:

στρατx Iot. Qui it ad rem, num Scipi accinctu praedam concremaverit Imm apparet, haec antiquarium indicare, qui moribus depingendis operam dabat atque facile nobis in mentem veniunt verba it Marc. 6 ως εγο εστ 'Pω1ιαλις Similia, quae Supra e Juba hausta demon8travimus cf. p. l). In ipsa morum et institutorum P0manorum descripti0ne et explicati0ne Juba viam ac rati0nem quam maxime propriam et Singularem iniit. Nam in descripti0ne non acquievit, Sed n0minum Originem Xpl0rare et cum caeter0rum p ipul0rum institutis

ομοιοτητας inscriptum huic rei ab80lvendae dedicasse dicitur; cujus ambitus haud parvus fuit, nam liber XV apud Hesychium

S. V. καρτνὶ citatur.

Summi igitur momenti caput 66. St, quo larma triumphi dilig0ntissime sciteques describitur ) Nam praeter antiquarii' C1. Jorda M. Catonis praeter librum de re rustica, quae EXStant. Lips. 1866. p. LVIII.' Appianus huic descripti0ni nonulla verba immiscuit, e quibus facile