장음표시 사용
71쪽
neficiorum immemoratque ingratus usque adeo ut vulgbetiam de eo si1 dicant Eum nulli amicorum fidem umquam praestitisse. ostrembincestis nupti sinfamis, quum duas simul sorores in matrimonio ha
ALVARADO mortuo, breui, proregis missu, Mexico ad eam ατ .s
expeditionem abhi Franciscus VelasquetZ Coronatus cum Octingentis ti eno thesau- militibus ijsque equitibus plerisque quum nauibus ad eam prouinciam ρ εμ, subigendam&habitandam ire abnueret. Vteb peruenit, pro omnibus diuitijs niuis coplam4 commeatus penuriam reperit. Itaque multi qui,S Indicorum seruitiorum plerique fame absumti sunt. Dux ipse, quum se maiores opes inuenturum speraret, progredi ulterius statuit. Iamque L milia passemensius, animalium genus quoddam mediocri magnitudinis, vaccae forma reperit. Hispani in eorum animalium armenta irruentes, multa mactant famem expellunt. Inde Velas quedimulto frustra eius orae peragrato sipatio,postquam leuibus aliquot praeli sindigenas expertus esset, libertatem suam acriter propugnanteS, eorum aliquot incensius ac direptis pagis tandem spe irrita fatigatus,probraque ac diros in monachos illos iaciens,qui de elus prouinciae opulentiatam laetam famam vulgassent,multisam illis Hispanis, pauper c nudus exicum regressus est. NUNC, ut ad Aluaradum redeam, postquam eius mortis nuncius o .;h;;.si;
Gualtim alam allatus est, Beatri decueua uxor eius,semina equidem arsis ni se bianimi impotens, Vana&superba, quum Deiopi max. omnipotentiam sphem myi μδm cum gratiarum actione agnoscere,&immensam eius bonitatem lauda 'φ'
re deberet, in blasiphemas voces erupit,dicens, Nihil peius grauiusque a Deo mali inferri sibi potuisse, quam quod viro orbata esse Simulatrari aedes e nigro pingi iubens, non cibum,non Qmnum capere,non blatia vlla admittere, sustinuit. Adhaec laceratis crinibus humi corpus abhce aris, ιει, Lais
re,multaque alia dicere&facere quae mentis compotem non decerent quidem minutis
Inter haec tamen magnificas&pompae plenas exsequias viro duxit neque luctu aut funebribus lamentis impedita est quominus primorum ciuitati coetu conuocato se eorum suffragijs Gubernatricem prouinciae designari curaret, omnesque sacramento in verba sua adigeret. SED paulo pbst quam ea gesta erant, ecce die VIII. Septembris, qui Virgini vulgbsacer est, anno M. D. XLI. imber ingentibus procellis ecfundi incipit: adeo ut circiter secundam noctis horam quae alterii ab eo diem sequuta est, Indi quidam Episcopum prouinciae adeuntes Franciscus Maroquin is vocabatur ei signiricarent, se ad radicem eius montis qui urbi proxime immineret, terribilem quendam num in litum fragorem auribus accepisse Episcopus obiurgat eos, Non os saepe inquit monui, ne eiuscemodi rebus aures praeberetis 3 Iam paulo ultra
medium nox processerat,quum repente magna lyaquarum eveo mon
te tanto impetu violentia, torrentium instar erupit, ut saxa ingentis magnitudinis deuolueret, quae mox incussa sibiacentibus petris malo re vi quidquid obuium esset proterebant.
72쪽
os IS T. NOVI ORBIs SIM VI audiebantur per acrem iugubres vlululatus&stridores horrendies iuruam quandam vaccam multa inferentem damna,4 ea loca peruagantem, super fiant qui viderunt. Inter multas insificiorum strages,quas ea eluuio aquarum dedit, primam Gubernatoris domum rapuit: ea clade perhi Matrix ipsa gubernatrix cum ijs omnibus quaecum illa orandi causa ut fertur in abditu conclaue seu sacrarium aliquod penetrale concesserant. Ad eum modum breui submersa & concussa repentina vi tota propellia ciuitas, prostrata est. Centum circiter ac viginti Hispani utriusque Iexus eo calu periere: nonnulli qui sub initium ruentis tempestatis Urbe cesserant, peniciem effugerunt Luce orta, postquam procella conquieuerat, vicinis urbi capis Hispani nonnulli debilitati, plerique obtriti, alij brachijs alis cruribus flactis,iacentes reperti sint inter ceteros puellula quaedam illaesa -- ' sine ulla noxa, sublata est, quam ex Indica muliere Aluaradus susceperat. Neque ex ea stirpe quisquam, praeter istam,remansit. Post eam ruinam Gallimala inmodica planicie, Vbi nunc siita est, instauratur, trium mill spatio a veteridi11ita, ad ortum constatque septuaginta quinque aut octoginta domibus laterculo coctili exstructis, quae magnam partem tegulis contectae sunt. I ea prouincia frequentes existere terraemotus experientia ipsa didici Quum enim sorte aliquando essem in coenobio, veteri Guatti-
malae vicino locus is u balinolonga di Basso appellatur &cum monacho colloquerer, super exiguo quodam tumulo, terra adeo contremuit, ut campanae sua spontes nitum dederint maceriae quibus citacumseptus erat coenobhnortus magna ex parte corruerint subterranei
tubi per quos aqua ad sontem deducebatur effracti sacellum maius duobus locis fissum hiaret, Ealiquot tegulae in terram deciderent tetaramque ipsam omnes hiatu profundo discessuram crederent. Durauit hic terror quantum recitando Symbolo Apost temporis fatis est. CETERUM ea prouincia, quia coelo miti ac temperato subest, frumenti satis patiens est sed omnium arborum quae eb ex Hispania translatae sunt, nulla coalauit praeter ficos Armeniacas malos verum dc ipsarum quoque fructus quum maturescere incipiunt, sub initium videlicet hiemis tum insipidi existunt. Duorum a Gallimata dierum itineris spatio, loco maritimo quem vulgbIZatchi appellant, magna vis acavatarum colligitur. Et hae hodie tere sunt Hispanorum qui eam prouinciam incolunt, opes earumque maximam partem per Nouae Hispaniae prouincias distribuunt, in
quibus,qubd id regnum frigidioris quam calidioris temperamenti sit, id genus fructus non sufficienti copia colligitur,
73쪽
ribus ex aequo fere participant. Itaque negotiantur mercatusque contractus inuicem exercent. Ac plerique eorum artes etiam mech,
nicas didicere sunt enim inter eos fabri materiarij, carpentaris, pictores, aurifices, aliarumque opifices artium d hos Hispani quondam interuith habebant, eosque aere emtos varia opificia docuerant sed quum heri ipsi aliquod laboris sui premium fructum ex eorum opera decerpere vellent, tum in libertatem restituti sint. in O TIDIE venalitia sua forae hercatus exercere consue uerunt merces, fere sunt esculenta&poculenta, qualia sal, pisces, fructilS, cucurbitae, battatae, incocili cum ramis ficus indigenae, ex ijs facta potio ita scite& honeste mista, ut solus eius conspectus nauseam mihi cieret. Praeterea gossipio, penulis,interulis cristis pennaceis alijsque eluccemodi, commercia inter se agitant.
P Ur V s Aluaradus, ut Francisci delos Couos, qui a secretisin intimus consiliorum Caesarierat, gratiamin fauorem quaereret, duarum simul sororum incesto matrimonio semet polluit,idque permissu: indulgentia Papae Gomara Historiar.
74쪽
COLOR VINvM ET FERRUM IN RECIO A
bent Legendi oc scribendi in nostris peritiam mirantur. Hispanicum iugum excutere cupiunt
vinum se rum apud Indos rario abra.
V OD ad colorem Indicarum gentium attinet, muniuerium fere cereo aut buxeo, k fusco seu rauo quam alter Propior est: omniumque quoscumque in amplissimis illis prouincijs videre mihi licuit,pulcherrimi sunt ariensis sinus accolae Valentiolae prouinciae indigenae: ij nempe qui in mediterraneis opaca montium incolunt. Cuius rei causam eam esse arbitror subdia loca minussilis apore torreantur quam plana si quidem marii mae orae accolet subfusco,& velut carnissile flagranti amabuste, colore sunt. C ET ERV Momnium rerum quas Hispani in Indiam transtule runt, nulla indis gratior acceptiorque extitit quam vinum c quam quam ipsi e Maigro atque alijs rebus factitia vina&potus moliantur,uti supra diximus, vulgb tamen dicunt non ita ijs quae ipsi faciunt, villis ali vires vigoremque animi, recreati Ipiritus, ventrem excalefieri, nec sem nos ita dulces suavesque conciliari, ut illo Castellae. Ferrum praeterea ad indilitisil se ipsos inlatum carum habuerunt quum nihil fere olim fabricarentur si i=ζη 'μ praeter aeneas secures,&cultellos e silice. Sed super omnia inoster legendi&scribendi v1us,Indis miraculosuit. Itaque quum Hispaniliteras Inadis ad aliquem perferendas dabant, nusquam cogitando assequi poterant, qua ratione charta alba nigro distinc a eloqui posset. CETE V M omnium gentium ac prouinciarum in quas Hispani subas as hodie imperium obtinent, frequentissimaevi hominum mulatitudine abundantissimae,hae sunt,Noua Hispania,& ab ea Iucata,Guata timala,Nicaragua, o nonnulli Peruani regni tractus.
75쪽
LII U II. ITOR RO quum nouum illum orbem quatuordecim annorum spatio, ut supra dixi, perlustrauerim,ac legerim Historias quas Hispani de rebus a se in illis regionibus gestis ibis aduersus Indos victorijs scripse Gani laudum runt pleris ue in rebus illos laudibus suis enarrandis modum egressio. ' - '
fuisse cxploratum ac compertum nabeo. Atque In eo maXime, quum
iactant se summa laude esse dignos, qvbd Omnes a se subiectos in India biso. . . populos conuerterint,&Christianos fecerint quod quum dicuntullos νη. p. vix nempe populos a se factos esse Christianos,perinde esse videtur ac siquis, exempli gratia, licat,panem a pistore bene esse coectum Attamen quum Christi Domini nostri4 seruatoris doctrinam attente considero xequi dem comperio plurimum interesse inter nudum nomen,&rem ipsam: id est, Christiani tantum nomen gerere, Christianum reipsa essedate inter sedisserre.
V O magis id credamus, vel Barbaros ipsos ea de re sententiam
ferentes audire operae praetium est. Nam in peruano regno aliis ille mul peremi sistano,
iis locis, quantumuis Hispani passim vulgarint se Christianos esse, Dei h φ ipsius parentis coelestis filios tamen ob intoleranda saeuitiae exempla Tis quae aduersus Indos ediderunt, nulla ratione umquam estici aut extor queri potuit ut id nomen Hispanis tribuere Magnoscere vellent.Ea nimirum gens multo acriore ac uolertiore iudicio quam quaelibet aliae His panis subiectae dotata est.
Mexicani quidem&finitimi alij populi, ex quo Hispani primum
in eas terras transgressi Christianos se esse dixerunt, eos quoque ipsi semper ex eo hoc nomine nuncuparunt. Id vero ut faterentnr& dicerent, numquam ad duci potuere Peruant, sicuti ante dictum,&suo loco fusius exponetur. V ARE quum extra controuersiam sit quamlibet nationem pe- a regrinae gentis imperio subiectam,si semet in libertatem vindicare pollit uisvir uia id ver , cupidissimedi sine ulla dubitatione facturam ita Indi haudubie, cu μηδεMexicani praesertim, assidue dissimulantes excupant, sedulb semper aspectantes an solitae naues ex Hispania veniant.
Ac siquid casu Hispaniae infortuni accideret,sicuti fieri potest quippe
Imperia omnia quantumuis magna potentia, omne genteS, populi, ciuitates regna, humanorum casuum varietati atque inconstantiae, quam vulgo Fortunam vocant, obnoxia esse in perspicuo est si clades inquam aliqua memorabilis Hispaniam affligeret, nec naues commeare in Indiam possent , ut solent uniuersa quam late patet India, iugo excuso, rebellaret, atque omnibus Hispanis mactatis solleniae agitaret epulum atque, ut a quibusdam monachis accepi
76쪽
: HIS T. NOVI ORBI saccepi, illi ipsi Fratres primi omnium funebre istud conuiuium suo sanguine imbuerent, Fbd peruersis indigenarum moribus perpetuo
I verum esse unius rei exemplo probasse suffciet. Anno millesimo, quingentesimo, quinquagesimo tertio, quum uallimal e cf. 1em, eo ipso tempore quo Galli cum Hispanis bellum gerebant nec ob metum piratarum, per omnem eam oram spatio quatuordecim mensium appulissent ullae naues, praeter phaselos duos Galeones vul-gb vocitant Aluari Bagani, quorum alter ad Nomen-dei, alter ad Villam riccam Nouae Hispaniae portum, applicuerat iam Hispanorum animos Vehemens formido incesserat, ne Indi ad res novandas spectarent, qubd iam ex Mauris audiuissent Gallos cum Hispanis bellum gerere, multaque iam illis damna intulisse. Ipse quidem per eosdem hosce dies, quum in eo loco quem ALmolongam vocant, mulo infra Gualtim alam, ubi quondam ita erat vetus Gualtimata, cum quibusdam Indis colloquerer sciscitari ex me unus coepit, An Galli haberent equos,&ea Quae faciunt Tau Tau, Quuandiam eoedito vellet quaerere an Galli cilent bombardae, nec posset.
zzzrhi, Tum ego excipiens, Habent verb, inquam. Ibi ille hspirium ex
M-ηn imo pectore petitum ducere: Deo notum est quid tum naberet in votis Certe, tametsi monachorum assiduis vocibus illorum aures citacumsonent, monentium nequid nouare aut mouere aggrediantur,quia videlicet Caesar e Castella innumeram vim Christianorum aduersus ipsos emissurus esset, a quibus multo inclementius, quam antea Vnquam, haberentur attamen ne his quidem toties iteratis cinculcatis minis impediantur, si idonec opportuna occasio sese obtulerit, quo minus omnes Hispanos e suis nibus si mod possint, exterminent.
1 IN DII principio persuasio erat, epistolas quas Hispani mutuo ad amicos mi terent, animatas esses loqui. Cuius rei lepidam historiam narrat Gomara. Mittebat Hispanus quidam ad amicum duodecim Plutias id est, cuniculos Indiae occidentalis peculiares atas, ne aestu corrumperentur. Indum qui deserebat, quum vel obdormijsset fessus de via, vel interquiesset, diutius morantem in itinere fames corripit tres Hutias absumit. Reuertitur, litteras ab amico illo ad herum referens, quibus ille de nouem Hulijs ad se missis gratias amico agebat. Hispanus perlectis literis irascitur seruo ille duodecim reddidisse amrmat. Sed quum epistolae indicio proderetur, rubore perfusus Verum aperit,in suos ea de repopulares commonefacit, ut sibi a solijs chartis eiuscemodi loquacibus cauerent.
77쪽
LIBER II. 73NEC disparest quod de Brasidensiib.scribitLerius Quum primb in*st in eas terras venissem, verba: sententias aliquas, Ut sermoni eorum assuescerem , scribebam, easque mox coram ipsis legebam. IlIi, praestigias id esse rati, inuicem his verbis an alios alloquebantur: Non mirum istum qui heri ne unum quide verbum idiomatis nostracallebat, nunc vi&ope huius chartae, quae illum nostra eloqui docet, ita perite ea sonare via nobis intelligantur Nauig. Brasil. cap.I6. Ceterum apud aliquos Indorum Occidentalium populos literarum usum esse allati inde libri prodidere. Iuris peritus quidam, drales, Darienensium praetor urbanus, ad Regem Catholicum stribens, inter alia retulit, Ad se adductum Indum quendam, qui ab herofugerat ex interioribus Continentis terris versus Occidentem. Is legentem aliquando litteras Praetorem conspicatus, mirabundas accurrit ut videret dixitque Patronum suum: Populares etiam libros habere, sed e folijs arborum simul consutis compactos cuiusmodi a Cortesio e Colluacana in Hispaniam missi sunt Petr Mart. Mediolan Ocean. dec tertio lib.IO.
78쪽
IUDICES SACERDOTE, ET MONACHI IN
India Occid auariti dediti. Indi Hispanorum consuetudine deteriores fiunt, christ religionem ludibrio habent.
MNIVM eius gentis rerum,quas maxime in India laboraui ut scirem, id imprimis intelligere conatus iam, quid nimiium de fide nostra illi sentiant. Itaque quaecumque ea de re tum ex publicis Monachorum&sacerdotum quorundam sermonibus didici, tum ex ijs quae ipse vidiose ab ipsismet Indis audiui ea nunc e ponere operae precium duco ut Lectores inde sibi sub hciant, quantum mala nostra opera exemplaque scandalorum apud LlOspatiant. Prudentes verbac sobrios Tectores ante omnia rogo Uta quum huc&attentum animum afferam, sciantque se vere aurea dicta sententiasque in primis memorabiles summaque admiratione dignas hic auditur S.
INDORVM plerique ac potissimum Regulorum irincipum fili), qui legere&scribere didicerunt, atque adeb Praecepta ipsa Dei,iquechona esse fatentur, idcirco plurimum mirantur nos pis a quibus haec Barbari surgent habent,ea non obseruare,&vulgi, ita loquuntur: HEVS tu Christiatam μή ςiβη μ ne, Vetat Deus nequis per nomen suum in vanum iuret:at tu omni&muli., o bis Uidem leuissima de causa, assidue iuras ieieras Iubet Deus ne falademnabunt eoi sitim testimonium dicamus vos vero Christiani nihil fere aliud facitis, o alij alijs detrahitis mali dicitis Iubet Deus ut proXimum tuum tan-D quam teipsum diligas eique suadebita remittas, ut tua tibimetipsi con-D donari vis: vos verbplane contra facitis. nam&a vobis male tractanturis qui minus opibus valent,& siquis quid debeat vobis,vos cum in vincula D trahendum&conhciendum curatis ac quanquam facultatibus careat, D tamen Vt per luat urgetis,& rigide aes vestrum exigitis: Si inter vos sit D pauper aliquis Christianus, ne de vestris facultatibus illi erogetis,remittitis eum ad casas nostras, ut ei eleemosynam largiamur.
79쪽
SVNT praeterea etiam Indi,qui immodicam auaritiam nostram&furiosam cupiditatem pert si, aureum numisma aut bracteam inma sistari urinus capiant&dicant: EN Deum Christianorum propter hoc e Castella. in citristin terras nostras Venere: propter hoc nos subegerunt, vexarunt, pro ma M ' VUM qciph vendiderunt,4 multa in nos nefanda ediderunt propter hoc bella praesta inter se agitant, cithalios mutubinterimunt prohter hoc perpetiab inquieti alea ludunt, blasphemant, diris se devovent, litigant, 'surantur,ali aliorum uxores rapiunt denique huius gratia nullum iccle ris aut libidinis genus praetermittunt. IPSE sacerdotem cognoui, Gualtimalensi episcopo inprimis acceptum, qui per illos Indiae pagos venale vinum circumserens quanquam id Praesidum cubernatorum edictis prohibitum esset breuiore quam sex mensium patio vigintiquinque millia Regalium lucratus
csset. Sunt praeterea monachi qui palam&interdiu ea flagitia committunt, Quae alios vel nocli inperpetrare puduerit. De vitiosis, non de probis
Ialc loquor quamquam etiam ranciscanUS quidam publice clamaret, India.
nec sacerdotem, nec monachum, neque episcopum in tota india ullum existere viri boni nomine dignu.Quippe omnes se dedere auaritiae, atque ubi Indos diuitiis abundare intelligerent, eb omnes confluere certatim ubi ver,inopes essent, ea loca omnes fugere Monachia Ille, quia inrau diuti San petri esset, Capitis Fondurensis urbe, proximum nauium traieetum p/rit. exsipectans, ut in Hispaniam transmitteret propter haec verba, Superioris sui mandato, captus uatimatam abduetus est. Ipse quoque facerdotes inter se confabulantes profitentes audiuisse me memini, Sed ad
uestu faciendum, non alia ob causam, ex Hispania in indiam traiecisse. . . . di quod ex monacno quodam, quum ComaIaguae item, consuetudine tar- auditum habeo, reseram Is mihi retulit cognitum a se Indum reguli cu in μην-.iusdam filium acutissimi ingeni hominem, qui quum adolescens in
ludum itaret, ibique legere ac scribere disceret, nemo erat qui non existimaret eum ita virtute ac doctrina praestantem inde euasurum, ut ceteris visae exemplo preiret. Sedit trigesimum aetatis annum attigit, contra quam OmneSexspeetarent, inde impurus, nequam celeratus, redhi. Interrogatus cure bono improbus euasisset Ex quo inquit Christianus sum factus, per Dei nomen iurare,&per Crucem, per verba ianeti Euangelij ac per Dei vitam blasphemare didici eumque abnego, ne is credo Aleari praeterea didici,&verum numquam eloqui ensem ni is per mihi comparaui adciendas rixas: denique, ut planentu Christianorum vivam, nihil iam mihi praeter oucubinam deest, quam breui me domum ducturum spero. M
mihi ipsi Quenit, commemorabo. Reprehenderam sorte Indum aleae blasphemijs deditum. Ille mihi confestim:Nos inquit, ex vobis ipsis haec exempla didicimus. Ac certe qui ita flagitiose vivunt Indi, ex iis fere sunt, qui apud nonnullos Hispanos educati, quibus nullum studium est, praeterquam alea ludere, blasphemare,
80쪽
76 HIS T. NOVI ORBI s&eiuscemodi alia facere, domestica consuetudine eorum moribus facillime assueverunt. Atque haec fere fiunt miracula&prodigia, quae Hi-1pani apud Indos edidere. christiὸri VLTI praeterea Indi alij reperiuntur,quos si interroges, An Chri- stiani sint: Respondent, se esse: quippe Episcopum signaculo Crucis eo-zlia i , I rum faciem signasse, benedictionem suam ipsis impertiuisse se tem
dent, plum sedificasse, atque intus B. Mariae imaginem collocasse, postremdi campanam comparasse Forte aliquando ipse quum ab Indo sciscitatus is essem An Christianus esset tum ille, Num tu vis me, inquit, per decemis aut duodecim annos sieruum esse Episcopi,& curare suam mulam 3 ALII eadem de re interrogati dicunt, Sibi quater aut quinquiescaput aqua a sacerdote conspersum. Isti tales, simul ut sacero otem aliquae
aut monachum venientem conspiciunt, tum confestim obuiam accur.
MetenteS, Pater, inquiunt,irrorate mihi caput aqua,quia volo esse Christia , nus, etiamsi iam alias baptiZatus fuero. Ita initio ab uno facio,cetera is plebs qub pergat ignara, uniuersa concuirit. Id serevsiuuenit ijs locis ubi Indi pauci&pauperes sint, inter quos nulli nec sacerdotes nec Fra tres resident. Ceterum inter monachos nonnulli tiam reperti sunt,qui
istos baptisare nollent,quum dicerent, Perinde esse Indum baptisare, vibrutum aliquod animal Athi Castella in Indiam transgressi, ibique mo ribus exemplis tum Hispanorum tum Indorum in1pectis, utrosque pariter miserantes,retro in Hispaniam ad siua coenobia reuersi sunt.
Quo facile inter omnes constat, omnium prope Indorum occid maxime ab huma. nitate alieni sunt Brasilienses barbari. Quae tamen sit eorum de Deo notio, quae laudum&praeceptorum Dei admiratio, ex Lerio nostro cognoscere operae precium est. Is ergo de To- uoupinamboultijs Americae gente agens,ita scribit: IN TER cetera, inquit dicebamus il mair aro lis nos credere in num Deum,creatorem Celi terrae,qui Vt orbem: quaecunq; in eo sunt, cap. 41. condidit, ita omnia pro arbitrio gubernat. Illi Vbi haec audierant, alij alios intuentes,&in hanc vocem quae admirationis nota ipsis familiaris est erumpentes, rub defixi& stupefacti haerebant. Et paulo post Quum Grte aliquando inquit, cum alijs Gallis aliquot in quodam
barbarorum pago essem, OGrentin ipsi appellant di in aperto ac propatulo coenaremus: confluentes Barbari eius Vici incolae, maiores natu praesertim, cum multis beneuolentiae signis, circumfusi, neque vel minimo verbo dicente interfati, nos attentein tacite intuebantur. Donec peracto conuiuio, magno natu quidam, quum obseruasset nos ab hymno cibum amspicatos,hymno quoque coenam clausisse,accedens, ita infit: Quid sibi vult hic ritus quo vos modo si estis,quum sublatis pilei Cmnes, praeter unum qui loqueretur, silentium tenuistis3 Ad quem pertinebat ea oratio quam ille habuit Vestrumne praesentium ad aliquem an ad absentium 3IBI ego opportune oblatam eam occasionem arripiens,ut apud eos de vero Dei cultu loquerer quum praeter eius pagi amplitudinem frequentiam, Barbaros etiam solito attentiores animaduerterem rogare Interpretem nostrum ut suis verbis, meum illis sermonem,quoad capere ipsi possent,explicaret Tum aquaestione senis exorsus, Preccs nostras ad Deum dirigi respondi: eumque, etsi sub ipsius conspectum non caderet, non tantum liquide audiuisse nos,sed etiam quicquid pectore occultum haberemus, id perspicue cognoscere Imde ad Creationem mundi delapsus, inprimis laboraui ut docerem, hominem nobilissimum inter creaturas a Deo esse conditum, ut eo magis celebrandae opificis sui gloriae studeat. Ac nos quidem,quod ipsum coleremus, eius manu infinitis periculis longissimae nauigationis in tam vasto mari exim eiusdemque ope fretos, ab omni prorsus Aigna metu Daemonem ita appellant,a quo subinde vexantur tum in hac tum in ventura vita esse libcros. Quare sic xalbum suorum imposturas,&barbarum mandendae humanae carnis morem,abij cere Velist,