장음표시 사용
31쪽
Matre eius Magna Maria faventibua, nulli bi detrimentum, nec minimum , cuique attulerit: Et anno insequenti I 82. per loca diversa Terra tremuit , bc Urba Beneventum signanter sub die II. Ianuarii per duas vices concussa, imminentem civibus suis subversionem portendebat : At ob
Ipsam servatam, Eminentissimus Cardinalis Banditi Archiepiscopus, omni vere laude dignissimus , Omnipotenti Deo supplicationea indixit: Ipseque, frequens Beneventanus Populus peregerunt . Et quod dolendum, dum haec in lucem prodibant , sub die 5. Februarii hujus Anni , Nessana, Regium, bc Numero tercentum inter Civitates,ti oppida in Calabria Ultra , Terrae motibus concussa , cum ingenti populo deleta. XXXIV. Aquia igitur pluviis superventia , Lacus
unus ti continuus in suis duobus, ut diximus, alveis, effectus est: At notandum, quod in alveo orientali , sive in noVa, quam modo diximus Voragine, aquae abundant,ti vi majori ebulliunt , quam in caeteris locia ebullientibus in Lacu, quod recens quidem , Sc novum omnino est idque ideo evenire censerem , vel quia anteactis explosi nibus , meatus recipientes creta extricati , di beram actionem sortiti sunt; vel quia vorago isthaec , cum propior accedat supercilio , quod diximus igne abundare , motu Vehementiore aquae in ipsa detentae, urgente igne, agitantur. f. XXXV. Altitudo aquarum Lacum comp6nentium,eXceptis iis quae continentur in nova , quam modo diximuS Voragine, quinque palmorum est . at in margine ipsius quinque , aut sex digitorum , non autem palmorum quinquaginta, & ultra, ut scriptit Leonardus de Capua si), MPratillus set); nisi suspicari velimus, immutatam Lacus for-NTm , ex non rara eretarum concestione , quis ibi aquae pluviae, 'ὁc ex eodem Lacus fundo scatentes. aliae ducunt. -
, XXXVI. In parva illa planitie, qgam diximus La
32쪽
cui adjacere , velut ibi enatae tot Iapidum maceries ec templantur disjectar : antiquorum aedificiorum ruinae certe sunt; sepulcrorum videt Dei, prout ego stam arbitratus : I
ea ista Μajores nostri portas inferi crediderunt ; ideoque ut sancta , relligiosa coluere : quod ex Claudiano ex Plinio, ex Sido Italico, supra relatis evinci fas est: Ades Sacras memoratur Plinius: ad Mephitis aedes; Averni ILmen , Lacum nostrum dicit Claudianus ; M Silius Italicus Iocus ait a quo iter panditur Acherontis ad undas si), ideoque Virgilius ibi cecinit conditam Eoninim, ex Furiis Infernali bas unam , qua caelum terramq. levabat αὶ ; ut igitur Μajores nostri propitios sibi redderent Deos Inserta les, ti lacra ipsis faciebant , he in Locis istis contumulari consueverunt , ut inferius dicemus , quod caeteroquin conjici quoque potest ex nummis, qui non raro inter ma- ceries illas inveniuntur, quatrantes scilicet, quosque Gre-
ei dicebant- 3), Divendi Inferorum portitori Cha
ronti , ibi cum mortuῖs contumulati : Nummi isti tenet sunt, & prorsus deleti et duo tantummodo in meo Μuseulo. asservantur; ex rati tis unus , cura solito. Iani bicipitis ti-Po, ac navis parte dimidia, qui Ronianus certe est; alter cum capite galeato, ti cristato in parte antica, in altera, gallo, cum inscriptione Calens; nummi quidem obvii; id tantummodo in ipsis mirandum quod in terram redacti ve-- Te observantur; aeida enim aluminosa , sulphurea , , vi- trioli, quae in loco abundant, ut diximus, notissima m tallorum menstrua , sic eos imminuerunt ; sicut & reliqui lapides, sive calcarii, sive etiam vitrescentes , ex iisdeniacidis in Korias ruri das , sive arenosias redacti conspi
XXXVII. In Superciliis Lacui. supereminentibus, nonnulli circumcirciter exurgunt lapides ti ipsi collisi pa-
33쪽
riter, ae pene in ruvidas scorias redacti, super quibus tot aggre-ata adhaerent conchiliarum, mariti morum insecto. runr spolia: ex quo haud perperam dijudicatur, aquas niaris per loca ista fluxisse aliquando , quae postea in Oceanum redeuntes , spolia illa insectorum ibi disjecta relique. runt : daod certe in diluvio universali factum necessario
dicendum est: . Omne cum Proteus Pecus It altos Misere montes, ... Piscium O summa genus haesit vimo , Nota quae sedes fuerat columbis , Et superjecto pavidae natarunt aequore damae si .
Et licet sciam, aliquas factas ex αquore terras, ut Ovidius cantabat; quod caeteris relictos, sinus Neapolitainus, Bajas, Puteoli aperte testantur , ubi loca quaedam ., quae prius aquis Maris abluebantur, modo sive Urb.a, si--ve agrorum partem constituunt; attamen cum aggregata - ista conchiliarum , ubique terram inveniantur, eodem Ovi- dio edicente, bc Procul ponto conghae iacuere marinae ,
. Et Mettis inventa es in montibus angora summis set ,
iidcirco dicendum cst, aquas Maria aliquando ubique ter rarum excurrisse : Nullus quippe est in toto Terrarum orbe, situs, ubi in effodiendo, aggregata conghiliarum non inve-- niuntur ic ut caeteros praetermittam relatos a Viris Cla
rissimis, in reliquis Mundi partibus s3ὶ ; quod ad Loca
nobis contermina spect.it congeries isthaec congli iliarum
abundant in vicino Teritorio Castri, Se S. Nicolai La Baronia , & Ostrearum signanter, nec non ic in Trivici Vil-- la, ubi Horatius lacrimoso non sine fumo, in suo ab Urbe ad Brundusium itinere, fuit receptus ), distantium a Lacu nostro Μ. P., ad Nori est, decem plus minus: In Tem
34쪽
vitorio S. Angeli Lombardonim, distantis a Lacii , adsud sud est , M. P. quatuor : in Territorio Beneuentano : in Territorio Asculano Appulo continuo excavantur quoque, nec dissitae inter se tantum , sed conglomeratae simul , quaedam in lapides imnautatae r nec istiusmodi aggregata desiderantur in Territorio Μelphitano; M in tota Lucania. XXXVIII. Cum igitur in omnibus Mundi parti bus , M signanter ubi sunt Uulcani , sive extincti , sive adhuc ignivomi, ab aquis diluvii ibi deducta, conghiliarum maritimarum spoliab inveniantur hic meam inserere opinationem duxi, quo pacto aquae diluVianae a te rae superficie recesserint. Coninniter existiniatur , aquas diluvii a Ventis agitatas in Oceanum restitutas; Q uibus adderem & vi potissimum. ignis a Vulcanis. ubique Terrarum. spirantibus: Nec aliud sibL volunt Genesis verba illa: Et adduxit, Deus, spiritum super Terram sIὶ, nempe ignem spirantem ex vi1ceribus Ualcanorum cujus vi aquarum superjectarum. alias depressit , rejecit in Oceanun vitas M alias. effervescendo per celeriorem. eVapurationeta dissipavit L Scio ego non. paucos. edixisse, per Verba relata. Genclis. pro. Spiritu intelligi voluisse Ventum Spira rem sa), qa bus non assentior : Solus eninae uentus suapte natura aq as agitare , conturbare , agere quidem. potest, non autem imminuere: enim hoc pacto .etiam rapacissimi sinus essesne exastsi, ud bene Theuoretus animadvertit s3o; ti cum. venti continuo spirent , omnis Terra . necessario deberet aliquando,. absorptis aquis omnibus , arida 'pparere,. ut Celsus, te Linnaeus, aliique, adjectis aliis rationibus contendunt ) : quosque, M Linnaeum signa ter , resiilit Broqvallius se , & immortalis memoriae Vir
35쪽
Clati P. Iob. de Τurre si): Et si mea haec me non Allie
opinatio, etiam' de igne, in Genesi Cap. I. locutum su- .icarem verbis illis: Et Spiritus Domini ferebatur super aquas: Quidquid Theodoretus, D, Augu1tinus , Liranus , aliique Expositores expreserint a). Existimarem igitur, initio Mundi Deum optipum Maximum Vulcanos creasse , ut Terram , bc aquas foVerent igne aquae autem cum undique essent super Terram didjectae , minori gravitate Vulcanos premebant, ac proinde in maiori, bc tali orant actione, ut continuo .c aquas , & Terram agitantes, evapurationes promovebant, siVe juges illas tenebras, quae erant super faciem abissi sa): Et hoc ex eodem Sacro Textu conjicere auderem : habet enim in Hetebreo Bra O : Mer hephet, latine redditum a Divo Hieronimo, fovebat more volucris calore animanti: ὀc ex Lib. Iob. Cap. 38 , ibi ,: Quis conclusi ostis mare, quando erumpebat quasi de vulva procedens : cum ponerem nubem vestimentum ejus , se caligine illud quasi pannis infantia obvolverem Quae verba
sive juriis quilusdam impellebatur ; ti ex Christonomo οστερουουτο h. e. , quando obfetricabatur : Quibus sic positis dicam : Si aquae velut ova calore se bantur ψ a quo nam c lor iste, nisi ab igne excitatus 8 Si nubes ab iisdem aquis exurgentis Vestimentum erant aquarum i Caligo, qua o volvebamur, ab igne certe impellebatur, tamquam a F xiis, ut Niceta loquitur nec Terra aquis extricari melius, ac celerius poterat, quam ab ignis urentis Vi, prout
post Universale diluvium faetum opinando diximus. f. XXXIX. Accedit ad haec , quod per verbum 'Lritus; apud Graecos, & apud Latinos Scriptores' non ra-
36쪽
a sto Ignis designaturi: sic apud Homerum si)
θι ritu laborantes Japientis Vulcani ' - , Dixitum dixit Virgilius ignem alimentarem corpori. '
Spiritus intus alit . laneus es illis vigor o set) . . 'quod juxta Platonis N stema dixit, qui ignem Mundi Ma- .chinae inhaerentem Temperantiam ab Auctore Μundi factam nuncupavit , ducta similitudine a Temperantia ferri candentis, quam Vulgo dicimus Te ra, nempe cum camdentem aquae frigidae immittimus , ut ignis in ipso imtercludatur : Sic pari modo ignem cum Terra immixtum ab Auctore Mundi Temperantiam dictum crederem a Pl tone 3) ; quod caeteroquin disertis verbis Ovidius testa. tum reliquit: Postquam enim descripserat Μateriae confa- 'sionem in prima Μundi creatione' L. . i. , ... . . . Q ia 'corpore in uno .
Frigida pugnabant calidis, humentia secis, & alibi
, . Mixta cum frigore flamma; tum demum Ignis alimentaris cum corporibus unionem describena
Quippe ubi Temperiem sumpsere humorque calogua ).
Porro ubique Terrarum , si diligenter Montes , sive etiam Campi examinentur, antiquarum exustionum vestigia occurrunt undique , vel & in ipso Oceano , ut jam notavimus: Satis quippe esset super re ista consulere Εὐcellentissimum, & eruditissimum Equitem Iohannem Stran/ce super Μontibus columnaribus scribentem ad CL Virum Equitemque Pringle, Vel omni laude Virum eximum Equitem Hamilton de Vulcanis disserentem ; sive: mei d
37쪽
vinctissimum D. Dominicum Tata qui de Monte vultiture eruditissimam edidit dissertationem , si ve etiam Ab batem Cirum Minervina , Virum maeclarissimum , ut saper re ista nihil ultra esset exitandum; at quod omnium sive rationum , sive conjcctatio m firmissimum est argumentum , ex eo evincitur , si sedulo Orbia Terrarum Vulcanos adhuc notos. dinumeremus : Sic praetermissis ' Vulcanis diu extinctis , quos refert vir / immortalis me.
moriae de Turre, quique singuli dinumerantur fr) ; notissimi sunt in Europa ardenteS Vulcani, nempe Mona Elna in Sicilia; Vesuvius in Campania; Ηἴtela in Ialandia ι Mons prope Apolloniam in Dalmatia ; ti Insulae Vulcaniae, ad Boream Siciliae. In Africa, Spelunca dicta Beni-guagevat, in Regno Fezzano; Insula ignia, prope Caput viride': Fidua de Tenerissa, seu Teida, in In
In Asia , Mons Alboura, post Μontem Taurum. t Vulcanus Insulae Sernate : Μoua in una ex Insuli a Mauritiis : 'Mona in Insula Soria : In Regione Iaponiae ,
ω Insulis adjaeentibus, Ec in Insulis Philippinis plures
sunt ignivomi Montes: Mona non . longe ab Urbe Panacu-ra , in Insula Iava: Μona Gounapi, in Insula Baude: Mons Balalvanus, in Insula Sumatra: Μons in novωGuinea, - seu Terra Papous , ad ortum Molucarum , versus Terras australes; & Μontes, ad ripam Orientalem Flu- .
minis Tenisere. n Tingensibus, & prope Flumen Pelida, ultra Tingentes . qui ut' referunt Moscovitae , ignivomi
38쪽
.xicana: Montes Sulphurei in Insulis. Guadalupa , Terceia aliisque Insulia Acoris: ti innumeri sere ali ii montea ignivomi, qui in jugo Montium PeruVianorum inventua. tur, dicti te Cordillere; Quos R. P. de Turre dinumexavit si in . - Caeterum si sedulo e sideremus Phaetontia fabellam male eurrum solis regentiai. Montea ςorreptos nam uis , - sumina , ti Maria exaruisse Gellurem . querentem cuni Iove ex tot adusionibus, O Orbi ρ exitios quod perbel- .le Ovidius prosequitur sal: Si Homerum describentem Vulcanum momentem innumeros ignes sa); Si Saturui
i Tenebrosa in artara ,sive in Italiam, tot Vulamis reser tam dicendum est, . vere Historiam naturalem 1 sub. istis llis involutam contineri de igne, alui ubique . terrarum, etiam ita Mari, in Fontibus M Fluviis aliquando arsit, nempe ad aqqas super terram universam. di ema arcendas, compescendas, deprimendasque. Et hic pro coronide addam, ab iisdem Vulcania in fine Mundi ignem erupturum, ad Teriae chinam consumendam ; quidquid nonnulli Astronomi quorundam planetarum incursione eventurum judicaverint:
ΜΛndi quippe Machinam, Deo optimo Maximo sic edi cente, quae principium habuit finem M in combustione
quoque in fatis reminiscitur astorei te ua . uo mare, quo' Tellu3, correptaque Regio C lii Ardeat, o mundi moleS operosa laboret 5ὶ . . f. XXXIX. Et a diverticulo ut in viam .redeamus inter maceries illas Lacui adjacentes, Ego inveni lapidem
39쪽
coloris fusci, graniti ad instar , cui conchilia inhaeret,
ἰvere lini lapidem verssi , qui in meo Μuseulo asservatur: Lapia quippe iste congestio creta cra , & arenosa est , in lapidem conversae Caeterum in Lacus planitie adjacente, circa ejus latera, exiles cilintricae laminae gypseae reps riuntur , ipsique cristalligatae, M pelluetidar ι inter seajolas certe numerandae, quas Mattioli Spexulumi Asini Lapides Speculares , coniuntque, Vocabulo Selevitea appellamus , quae quidem per Loca adjacentia ad Lacus inter Septentrionem, & occisientem abundant, licet forma diversae , de figura, veluti reliqui communes lapides , inaequales : pellucidae sunt , & facile in exilissimas lamellas dividuntur, non secus ac laicus; varios colores suscipiunt, prout in prismate : cum aqua sorti non fervescunt , nec aqua naturali solvuntur, aut oleum ipsas absorbet : in igne consestim calcinantur, ti mirum in modum dea
bescunt. 'i XL. Praeter selenites, gypsum naturale, si ve Mammor Fugax Linnei abundat, ad Lacus Inter maridiem , MSeptenurionem, ex quo Loca, ubi effoditur, vulgo dicitur La Gessera : varios colores dant gypsa, quae in locis istis excavantur, album nempe , griseum , ω viridem alia aliis sunt duriora ; effoditurque ibi gypsum mi cis Scajolae intermixtum, quod reliquis mollius eli: cum actiadis aliquam fermentationam gypsum hoc producit, Velucti si alabastri calx esset at in calcem ad ignem . radactum, caetera antecellit albedine , de cum acidis esse ruescit . g. XLI Prope Laeum , & in planitie ei adjacente,
excaVatur quoque Terra cretacea coloris savi , quae ad ignem applicata si rubra ; hanc Macra appellant vulgo: Hare creta abundat etiam in vicino Nemore Frequentino, . quod diximus Miliano appellitari: Μacra , quae circa Lacum excavatur, partes nitri in se certe habet , igni
enim admota, postquaisi incaluerit, Velut Pulvi3 pirius,
40쪽
i erepitat , ὀe in frustas abit: ipsa Pastores utuntur , ad prcprias greges , certo tigno obsignandas : At Ego licet. ex rudi Figulo, urceolum efformandum curavi, & quoa autumabam vere expertus sis na, cretam istam Figulis potius esse utiliorem ; urceolus enim praefatus , etsi rudis , ob rubrum tamen quenDeXlbet colorem, elegans, eximius est: Quod si Pictoribus pcssit inservire , vel ii parites nativi cinabari creta isthaec habeat, id Medicis, sive Chimicis , quando his 'in locis , providior Natura eos excitabit, experiundum relinquimus. XLII. Iam supra f. XV. notavimus , ex fontiis 'bus supereminentibus aquas in Lacum convenire , quorum ad tres ex mineralibus aquis jugiter scatent ; primus quidem ad Lacus occiduum latus ebullit , & proprie in Tenitor o Reverendi D. Xaverit Santoli , .monomi mei amantissimi , licet aquae ejus frigescant ; parum hahent bituminis, sed insecta enecant : in erustas abeunt spumis cretaceia Vesuvianis simillimas , prout in loco admirantur: alter , 6e tertius ad Orientem Lacus excui Tunt, a quo distant passus centum : Horum aquae; sui, phureae sunt , εe saporem dant non dissimilem ab aquis 1 ulphureis scatentibus sub Nonte Echia in Civitate, iciem que non secus ac illas salubres existimarem . In Locia circum circiter Lacum adjacentibus quamplurimae conere..tiones sulphureae, non sine bitumine eontemplantur : ex quo loca ista ideo Amsancta dicta, quasi uneique Sancta , Servius existimavis frin. Et re quidem Vera , praeter loca immediate Lacui contermina , ad latus occiduum Latus, In medio viae , quae dueit ad vicinam Civitatem Iesualdi, in dialamia unius milliarii, cum dimidio, eadem sulphu- aris', bituminis strata admirantur-, eriiccata quidem tempore' aeae vo , at aquae pluviae supervenientes ibi ebul Iiunt, licet violentas evaparationes non emittant , nec graves Mephites exalent: Simillima sulphuria, ti bitumi -