장음표시 사용
291쪽
rit L I B. II II. Ionicus a minore, ex pyrrhichio, & spondeo : i
Ionicus a maiore, ex spondeo, & pyrrhichin I
292쪽
vim , -- ' , Tia vel , αμ eph, rettAnte quam de syllabarum quantitate scribere incipiamus,admonere uoluimus discipulos, ut litterarum diuitiones
293쪽
diuisiones, ac diph liougos, de quidquid de littetis, disyllabis in primo harum institutionum Iibro a nobis
scriptum est,ta saepe,& accurate legant. Nam quantuinde emolumenti sit futurum, ex his Quinctiliani uel bis licet cognoscere, NenuiS igitur tanquam parua fastidiant Gramatices elemen ea de litteris, non quia maenae sit operae cosonant S a uocalibus discernere, ipsas q. eas in semivocalium numerum, mutarum q. partiri, sed quia interiora uetur sacri huius adeuntibus apparebit multa rerum subtilica S, quae non modo acuere ingenia puerilia, sed exercere altini Naam quoque eruditionem,& scientia possit. Haec ille re vere, & docte, ut omnia. Sed iam de ipsa syllabarum quantitate tractemus: non ut a ante b, ante c,& huiusmodi iminutiores regulas doceamua ( id enim tum quia:distae illimueli regulis comprehendere, tum etiam quia perterre- . re potius, & confundere ingenia videtur, praetermit timus; sed generaleii tantum regulas,& quae facile teneri memoria possint,conscribemus. syllabarum aliae breues, aliae longae, aliae communes,quae etiam ambiguS, P anci Pites dicuntur Breii ea sunt,quae correptam vocalem habent,& non desinunt in duas consonanteii, vel in aliud, quod possit oro docere: longae vero, tu T longam, re lunt aut natura aue positione: communc , qu* vocalem habent ancirii Ahoc est, quae & longa , di breuis eue in metro potest 'tiam in prosa oratione non itidem. de quibus fui a loveis abunde dicemus.
Syllabae omnes aut primum, aut medium, aut vitimum locum tenent. Qui a Primo loco posite surie octo cognoscuntur m d b, P sitione,voeali , ne, T
ram vocalem,deriuatione,compositiori, R
294쪽
ba positione longa modis septim. Primo cu correpta vocalis in duas desinit consonantes, ut, est in Carphatio Neptuni gurgite uates , est in spondetis. Altero,
cum correpta vocalis excipitiir a duabus consonantibus, ut agricola incurvo terram molitus aratro. agrico, dactylus. Tertio , cum correpta vocalis desinit in
duplicem consonantem. Ur, Nox Crat,& terris animalia somnus habebat. nox erat,dactylus. Quarto, si sequens syllaba a duplici incipiar, ut, axem humero torquet stellis ardentibus aptum et ax hume , dactylus. Quincto, si desinit in consonantem,& excipiatur ab iuel ii non vocalibus, ut, at venus obscuro gradientissaere sepsit. at V3nus, dactylus . Et ab lotio principium Mulae . ab ioue, dactylus.
sexto,cum correpta vocalis desinit consonantem, di sequens item a contoriante incipit tam in eadem dictione, quam in diuersa. In eadem, ut, arma,virumq. cano, arma ut dactylus. In diuersa, ux,at Regina gravi iam dudum saucia cora. ac re, spondeus .
Septimo, si inter duas vocalHS i fuerit, uim habenis duplicis consonantis, ut Troia que nunc stares. Idem etiam facit u in praeteritis Perfectit, ut amavi, repleui, petiui,audiui,& in deductis ab ei', ut amauera, repleta vera, petiuera,audiuera, re sic in id genus ceteris. Noxantur biiugus,& quadriirinus,' huius nodi, in quibuki consonans inter duas vocale non facit positionem. Notandum liquidas mittis subditat, nec non x duplicem,& s semivocalem c P r muri, pr/rpositam, in eadeposse dictione positionem facere dgricola , repleo, capreolus, axis,restiti, reiciis re Pssi' in diuersa ueho
295쪽
L I B. 11 11. secundi pedis , quod uidetur faetiam positio Ne mutae,& liquidae,quae sequuntur statim in altera dictione,ut Lappaeque tribulique,& Tribulaquet traheae que. Et solvitque fluuiosque voco, & Terrasque tractrisque nuris. El. Drymoque Xanthoque, Ligeaque , Phyllodoceque. que tribu, que trahe, que fluui,tres dactyli. quetra, que Xan,duo spondet. idque ad inlitationcm Grae
ia res spondeus. Homeru S, T Tos cur, a J ebi socres Aeet pycI E dar, spondeus. Idem, up ac Ti,c IocpTii spondeus. I dem se To Iris a Dii, letum-: Fae Sodi, spodeus. Servius aure i a Per eo veriti Aeneidos tertio, Liminaque lauru q. dei: sic ait,Que,breuis est pro toga posita, quod hac ratione defenditur, aut quia omnia monosyllaba ad arte non Pertinent,& his licenter uti possumus : aut certe , quia omne respιον, id est particula, quae sui substantia non haber, membria putatur superioris orati uis, quod si est Liminaque, quasi una pars orationis eis. Potest etia que, finalitatis ra-xione uel produci, uel corripi. Haec Seruius. Sed & id potuit secisse Virg. GrSco, imitatus, apud quos liquetes etia aliqua lo inuen Amtur Producere antecedente brevem. Homerus voAAecc g
ylus, e producta ratione Ut quidae,
aeqvi ld Persius quoque videtur imitatus in illoelioliambo, Cantare cr*dai Pegaseium melostrum bi melos
296쪽
Ios producit primam ratione liquidae. Quanquam Politianus in Miscellaneis, Nectar,non melos legendum censet, tum quia sic in antiquissimo codice scriptum
legerit, tum etiam, quia non meminerit unquam levere apud Graecos laetis prima Producta, cui etiam accedit Iocundus Veronensis homo accuratus , ac doctus, & qui non urbes sollam , sed & prouincias pera- Srauit inueniendi, conferendi q. librorum gratia est enim studiosissimus bonarum litterarum,& amantissimus antiquitatis, ct propterea multa tulit, fecitq. senex, sudauit,& alsit, multa Etiam legit, multos libros, eosdemq. eastigatos nuper re Portauit e Gallia, quos
mini , quae hominis est erga studiosos beneuolentia imprimendos dedit. is in quibusdam Persit antiquis
codicibus nectar legi sie dicit,ad meq. unum attulit in membrana mirae antiquitatis,ubi scriptum est pegaseium nectar, & supra scriptia minutioribus litteris, vel melos. Sed si, ut plurimi habent codices, melos lega- tur, non repugnat syllaba.
Syllaba prima breuis, quaec Duque pedem generabit Longa fit a geminis quibus indita consona uis est , 'deu pariter iunctae, suberuntue in parte sequenti, 'Seu sunt diuisae, finemquet, caPut tenentes. Exemplis manifesta magis reddenda videntur. quam res, prior est iuncti S adiuta duabus. ubiectis atque siet, cum dicimus agros. At tu sume pedum, diuisa, cerni, utrasque . Da lon haec eadem poterix toties dare fornia Quando breuem mediam, breui 3 Tque tertia claudetri C age, nescio quis, Nec DOD P be LGica eollo. uda etiam quocunque loco seu subdita de tu hLibera seu, verbo quasi coras na curret in uno. i R M a, vhumque cano, diani, ag euibus a Rnia. si sit lonta prior, mox hanc correpta sequatur. . vocalis verbi pariter cum sine resistens. .
297쪽
Syllabaq. adiaceat geminis exorta sonoris , Non semper videas spondeon Posi et Creari, Quia mutas ita coniungi natura recusat, ut pariter poni possint in parte sequenti , Udas nec possis unquam praeponere mutis, Nec tempus praestant udae cum subiiciuntur Nominis in capite, aut verbi: Superest igitur quid 3Ut sint diuisae, subduntur quando Trochaeo, Unam detineat sequitur qua syllaba primam , Atque ita vocalis superet non sola trochaeo , Altera succedat, qua proximus exoritur pes , Et quis cuique dolor victo, quae gloria palmae. PostquaM Res Asiae, geminum hoc exemplar habebis. Ergo ut vocalis remanens in sine trochaei, Et verbi finem faciat spondeon & edat, Unicus efficiet casus, si, qui sequitur pes, Nascatur certis, quas debet habere , sonoris , Dum caput obtineat fortissima littera verbi.
DE vo CALI ANTE ALTERAMivo CALEM.
Vocalis ante alteram vocalem in latinis dictionibus semper fere corripitur et Virgilius , Magna lues commissa tibi. Idem, Suna piu Alneas. Idem,suimus Troes, fuit Ilium. In graecis vero nominibus saepe inuenitur producta. Virgilius , Pierides vos haec facietis maxima Gallo, Dicite Pierides, Dia Camilla, Aegle Na
α:, πιspoc. Notandum si in SP produci. Martialis, E fles vides lignum, serues msi lumina, fiet De candelabro magna lucerna tibi. Iuvenalis, sic fiunt octo mari
298쪽
ti. Nisi cum post e sequitur r, runc enim corripitur si. Iuvenalis, Quid fieri non posse putes .
Detiuatiui tanta est sy llaba, quanta & primitivi. mor corripit primam , qu ia derivatur ab amo, cuius etiam prima corripitur. vi rgilius , Nymphae nos Eramor Libethrides. Idem,& me Phoebus amat. Sed hic
modus habet exceptiones duas, .uarum prima est, Abreuibus deducta primam Producunt, VOX uocis,a voco, Lex legis,a lego. Sedes, a Sede . Regula,& rex regis,a rego. Tegula,a tego. Laterna,a lateorum S culum, a sequor, vel ut alii, a sene. Vomer, a udano. Iumentum, a iuuo. Vena,a uenio Petta S,a peto. Fomes & somentum,a foueo. Remus, remexi remigium a renaeo. Rapum,a rapio. vires,a v reo. MobiliS,a moueo. Iunior,a iuuenis. Vitupero, a vitium, quod a vito. Humanu&,humor,ab humus. Iocundus a locus: uel si perii placet scribere. a iuuo. Dirius,a bis. Ndnus,anoue. Denus,a decem. viginti, a bis decem, Brachium a citaeae , Cepa,uel a taetrent uel a caput, Totus,a tot. Trinus,a tribus. italia,ab iburisi Macer , a macer. Nequam, a nequeo . Sectus , a secu3 - Ceritus, a Ceres. Pedor,a pede . Feralis, a fero fers, iugerum, a iugo. Gradivus,agradu. Retet, a retineo.
Secunda est, A longis deducta primam corripiunt, Dux ducis, a duco . Dicax , m cilicii , causidicus, a dico. arena, & arista ab are O- Lucerna, a luce o. Fides, a fio,&dicitur ut fiat quod dictum est. perfidus,a si- do. Stabulum,& stabilis, a sl - ixulus,a tutando nam rutulus antiquis. Manlis,a manO Sopor,a sopio, Disertus, a dissero. Frago r,& fragii ii, affingo. Vadum,
a vado. Noto,a notu . Naro, a natu Vir uiri, a uis. Mamilla,a mamma. Siquidem,a 'LR quidem. Bubulcus, a bubus. Sigillum, a signum, PQ Wi, a Pono. Genui, agigno.Tigillus,a tignum' bcxiguia, a stringo. Farina,
299쪽
L IB. II I I. . a sarre. osella,ab ossa. Sagax, a Sa a- acerbus,ab acer adiectivo. Lotium,a idtu .l alvu S, a talia. Curulis, a curru. Ligula, a lingua . Martialis, Quamuis me i a gulam dicant equitesq. patresque, Dicor ab indoctis lingula grammaticis. Vitium a uilo. odium,ab odi.
Compositio syllabarum quantitatem demonstrat accentu . nam si nescias in porens S Pius quanta sit prima, cognosces ex compositis impotenS,atque impius esse breuem, quod ostendit accetias in antepenultima,
quia in polysyllabis dictionibus apud Latinos, si penultima breuis fuerit, accentus in ante Penultima esse debet, qui locus est acuti duntaxat, in amo igitur,& lego legis cognosces primam esse breuem, e X adamo, dea mo, peramo, redamo, perlego, retexo, quoniam acuunt ante penultimam. Contra Solor,Clamo Lego, legas si componantur, penultima longa Pronuntianda sunt, ut consolior, exclamo, relegO,allego, quod os edit accentus in penultima, quia si penultima longa fuerit vel positu, vel natura, in ea esse accentus debet aut acutus, aut circunflexus, exceptis quibusdam perpaucis dictionibus, quae in ultima accentum habent, ut dicemus in hoc eodem libro . cum de accentibus tractabimus. Naquanta est simplicis syllaba, tanta & compositi esse debet, praeter inni ba,Prynuba, de Cro, peiero, cognitus, agnitus, insio, sust iO , male aiciis , causidicus penultim correpta, a Diabo, iuro, notum i fio, dico , quae primam producunt. Notatur te mi Sopitus ante, penultima breui, quae in sHpitus longa est. Ouidius, Thesea presumit semisopita manus . Virgilius, Hunc ego sopitum somno . Ambitus Praeterea penultimam producit. Ouidius, Ius Sit Sambitae circumdare littora terr e . ad disterentiam nominis ambitus . Lucanus, Leta is q. ambitus urbis Vsic comitium ante penuli-mana producit ex con & itum compositum,& Conui tium
300쪽
tium,ex con & tutium . quanqVana alii a vocibus quasi conuolium : alii a vicis , in qMibu' primo habitum est dictum conuitium tradunt. quod ii est, Per c scriben-
Praepolitio e cognoicitur lyllaba modis sex. Primo, Prepositione quanta es in appo Uxione, tanta etia in copositione esse debet. ut m hoi e, inermis et sub Ilio alto, subigit. Secundo ab,ad , , sub,m,re,con, cu iacio copo sua producuntur, ut abiici O,adncio,obricio,subiicio, reiicio,coniicio,a in i mritata, sicuti ne in uerbis insilio, incipio. Virg. Rei ice, ne maculi 3 infuscet vellera pullis. Ide, Ouantum uerc Nouo viridis set subiicit alnus. Ide, Eripe me his inuicte malis, aut tu mihi terra in isce. Illud autem eius cm, Tityre Pascentos a flumine resce capellas,re correpta ira reice, enim est abiectione alterius is ut fiat proceleumaxicu, rEice ca. Quotiet tamque igitur huiusmodi praepolitiones eum verbo iscio copositae corripiuntur,nxaoiectione alte rius i, ut apud Lucanu, Cur Obacis don tti multi. Stathius. Tela manu, reicra VP primos,obicit q. immaniam et bra, via D coponantur abicio seu leo, (utrunque V l . . .egitur a-ria est uiaticos sed Oh icto,seu leo, coposita reici hueci,subiret faceret, qW- ' Vnuur. Vitai trepitus i Acherontis auari inieci seres ulli. Peaeterea illo liq*- ---pretu reicii sere semp P O seribi ait Gellius stinereo