Aldi Manutii Pii Romani Grammaticarum institutionum libri 4

발행: 1561년

분량: 467페이지

출처: archive.org

분류: 어학

311쪽

L I B. I III.

tur, clarius patebit.

diphthongo cognoscendis. Diphthongo media temper producitur syllabadmodum & prima. Horatius, Interdum tamen cem Comoedia tollit. Idem , Effutire leutas in . . v*' trago dia versus. Virgi l.O Meliboeci, DEus nobi otia fecit. Idem, Damonis musam dicemus .phesiboei. Idem, prouehimur Pelago uicina Cer, iuxta. Idem, quas dira Celeno, harpyeq. eoi' 'Aialiae. Sed si diphthongo impropria apud Graeco mur duntaxat in dictionibus graecis. Catullus v 'i' ' virgati custodeibant, calathisci. custode, bati Trum culi odiebant, per ei diphthongum metus seris p

more antiquo. itur DE MED tys SYLLA vis regula cognoscendis . .

Regula cognosci possunt mediae syllabae tribues inridis.Primo incrementa nominum A Ebo produ ''tur,ut musarum, deabui, quarum, dierum, diebus est: rum, rebus,dominorum,qiliariam, maiorum, docti AF ambobus, duobus. I vero & v corripiuntur, ut te i b μ' manibus, vertibus,tribubu , Excipiuntur Samnis tam 'nitis. delphin,delphinis, tellus, telluris. salus, Laluti, &huiusmodi, in quibus i& v lucrementa producuniatur secundum ultima nominatiui sui. Secundo, Ine F menta verborum A E Producuntur , Amamus' ama bam,amabo, amare, amare, amamur, amabar, amabo amarer,amari. Doceamus,videamus,& alia id uenti 'Praeter Damus,datis,dabam,dabo,& reliqua a do da . & eompositis,in quibu, A lucret mentum corripitur se supra diximus in quarto mydo de primis syllabis, o regula cognoscuntur , Item, Amemus, demus, detor docemus, docetis, docebam, docebo, legebam, audi 'ba,ameris,uel amere, oceri , uel docere,docerer,do

ceremur,

312쪽

DE MEDIIS SYLLABI s. r 6

ceremur, audiretis,audi ret 1 rar, legeretis, legeretu rite geremur, legeremini, amata Traia t, uel amauere, docuerunt, vel docuere,legetriarat, veti legere, audiuerunt, uel audiuere. Sed cu sequitiar R Poit E in derivati uis a preterito persecto indicati ixi, Corri Pitur B, amaueram,a

ra, audiueram. Et in statiaris ira bor,amaberis, doce-beris. Et in optativo actita O t Erciae coniugationis in toto singulari,& in tertia Pliarali, legerem, legeres,leg8ret,legerent.& in prima dia rarariat Persona passivi eius de optatiui,legerer,& in infinitiuo, legere. I vero&vcorripiuntur, legimus, cta Pimus, quaerin iis, uoltimus, possumus. praeterquam in Q arca coniugatione, audi mus auditis,audiris,aia dirCr, audire. S in uolo,& sum cum copositis, velimuS,Sim S , pos imu3, in quibus i producitur. Prima tam CD Persona pluralis praeteriti perlecti quartae contra nationi, corripit Petrii itimam audiuimus. Ilcm in omni coniugatione, Primae & se cundae personae plurales Praeteri xi perfecti subiuncti ut in rimus, & ritis corri Piunx Penultima et ama uerium us,a maueritis: docia Crimus, docueritis, Legerimus, legeritis. Audiverimus,ata dixi eritas, Eae ipsae vero futuri eiusde modi produciarat, Amavgrimu , amaueritis. Docuerimus,docueriti,. Lenerim ubiJegeratis. Audi uerimus, audiueratis, via Od sic, ux ait Diomedes Gesam

ii alicus, ut accentu PrqtCri xum a iux Vro distingua tu . hinc illud apud Ouidio m , Ha uiri 3 - quae mihi nectietarit,vitnnq. fatebor Accc Pine, simul vita dederiti, in

Undis. Et in obsceno carmine di v xii Wibaec, aram si de deritis,erit. Ennius, NON m' mi pretiu dederitis. O . Ciam DPertu nubi

T x post

u ultimis syllabis tu is

313쪽

L I B. IIII. post i subitu digamma in praeteritis persectisui,& ab his deductis,producitur i, cupiui,cup 'e t audiui, audiueram . Idem etiam corripitur ab Apram. per syncopam, Cupii, cupieram et Atidii, auditi 'Qutio, Supina inatum& itum , a praeteritis peesset Teraui,& tui producunt petraitimam, amaui,amat 'ita caui,vocatum' cupiui,cupitum. Petiui, petiti, 'v' diui, auditum. sepelivi, sepelitum . qm, au- Quarto, i in compositione medium corrib gricola,E nsifer,Centim an iis, Onanspotens 'la est mulier, Magnificus, Causidicus, ident do AD 'milia. Cat. Nullus amans vere, sed identidem Ilia rumpens. anticunq ue,& qualicuit uecunt ratione gemittit,aut dativi ini. no enim g P Q vi in ceteris casibus, ut in omnipotens,& alii, sy v- vectis, sed in genitivo tantum quanticunque, re uo, vel ablativo qualicunque dicimus, ut in Qui& qualis. nam sicut quantus quanti, quanto ri '

quatulcuque, quanticunque, qua tocunque o

cunque, & qualiscunque in nominatiuo , &riori qualicunque qualemcunque dicimus. Iuue O , - - ' que domus constet. M. Manlius, Omne ousa β

sub qualicunque figura, ubique quoque,& plo eiu hProducunt I, Undique vero corripit. ine L Moy

syllaba cum Penui tu aest, accentu, luant .a,tit,cstri sci potest. nam si in ea fuerit accentus, produci ei, manus, Divinus, Idolum, Theodorus, Annona D. Cta. Sin autem in ante en uitima,corripitur, Dori, profusus, Littora, thoribus conitaria, Rictibus uridas Pietas. Ergo m di tyllabis dictionib. si ne seiciuta sit prima, acce tu coponendo cognosces.so: amo, redamo, ramo, igia, religo. Fero taeo fero. Plico, multiplico Potens omnipotens CJ- q

condono. Scribo,describo lego,legas: relego, re IT, 'Sexto

314쪽

DE MEDIIS SYLLABIS. x et

Sexto, Penultima syllaba in derivati uis,ante T A scorripitur,bonitas, PietaS, D v S, Floridus, Candidus.1vs,la,lum in diminutiliis, v TCQGlus,unciola,aureolu.xis in verbalibus, utilis, Erilis a Graeco repta ta , amabilis, sutilis. ME N, a sectarida & tertia coniugatione, monimen, unde monim Critiam, regimen. nam a prima& quarta productantiar, oblectamen, monimen.

Item ante CENT ubicen, ly ricen, fidicen , praeter tibicen, pro tibiicen. Anici A L s ruatu* penultima primitivi,& ante et v s penultima Participiorum et ceruical,aceruicis,tribunal,a tribris fenitivo. Ammat,ab animus. hic ornatus, positia S, Si tus, territus. Vectigal etiam producit penultima in a uehendo dictum. Septimo, Penultima in detritiatiuis ante Go producitur, Carthago, virago, Caligo, Lanugo, Eriago. praeter ligo. Ante do, dulcedo, libido, fortitudo. Ante Aa,

Lacunar, Puluinar, Lia Paria r. Ante NAS, arpinas, capenas . Ante Ris, vel RE, mili rariS,militare. Ante Tis,samnitis,vel ratis. praeter cericis' Ante NuS, Romanus, terrenus, Iustinus, parinia S, ariet anu ,cladestinus, mediastinus. Silius, Ceu clandestino traheretur foedere bellum. Marc. Manlius, Et clandestinis surgentia fraudibus arma. Hor. Tia mediastinuS xacita Prece rura petebas. Praeter Ianthinus , hyacinthinu S , myrrhinus , crystallinus, adamantinia S, bombycinu S, Sandicinus, amethystinus, & hin ulcet a di Graeca in ipse. Item, Diutinus, Pristinus, Crastinu , Ornotinus , Serotianus,oleaginus, faginus. I sar L. Coccina famosae donau& ianthina moechae. Persita S, Hic aliquis, cui ci rea hii meros hyacintina laena est. I uuen Urandia tollunt ut crystallina, maxima ruris S MI exb β' Propert. Coliachis flagran tras adamantina sub uJga tau ros. Iuvena lis, Causidicum vendunt a me xi y i ad nec scribas sinet. est enim uerbale a prae retrix o Panilio . μεμέθυcreti,μεμέθυ a. und*l a st cum re priuau

Octauo

315쪽

Octauo , Ante ut Lis, quac rara liae Praecede trideati si a supino formentur, sequia rari ir illius Perini anritum, amabilis. delectat tma,delectabilis, s Q eum o 'bilis. deletum,delebilis. sciturn, scibilis. auditu dibilis. petitum, petibilis. cupitiam, cu Pibib N . . tum,vendibilis . motum, mobilis. Dotum, nota ili, lutum,volubilis. solutum, stabili , Excipi cur o uituri stabilis. habilis sequitur verbiana habeo,ux deeo. debils, debeo. facilis, facio. Agenitivo vi ero 'T ticipii, corripiunt ante penultimam, visi, visita ilis. seu si, sensibilis. intelleeii, intellectibilis,ac si metrii iuri i hoberent compolita, ut magnificus, centimanMS, cimiis potens, ignivomus. Eodem modo si a secura da & te Otia coniugatione aliunde quam a supino ded ueta su8 rint,corripiunt antepenultimam. horribilis, rerribili legibilis,dicibilis,conducibilas, concupiscibilis. 'Antein v N D v si, item a supino ded ucta , sequuri

tur illius penultimam erratum, errabundus. vanatum vagabundus. populatum , POPulabundus. cogitatum eogitabundus. lilitum, sitib indus . moritum , mo i 'bundus. A secunda uero& tertia coniugatiove aliunde quam a supino deducta,corripiunt antepenultimi Rideo, rides, ridibundu , gaudeo, gaudes, gaudibun .dus. ludo, ludis, ludibundus. furio, furis, furabundus. In uniuersum, siquis uoluerit subii: ius indagare, inuei ni et omnia secuta supinorum Penultimam analogiee tanquam a legitum, legibilis, horritum, hyrribilis. doctum,docibilis. furitum, furibundus. ridit uni ,ridibilia-dus. rubitum, rubibunduS, Pro quo rubicundus b in econuersa vocalitatis gratia, gauditum, gaudibundus&id genus alia, licet non uta inur. Praeterea producitur a aut e n v L v M, conciliabis itum praeter stabulum, Ante C v N D v s , Iracundus is& haec quoque sequuntur supinum. sic iucundus a ita tum,experimentum ab experitum. rudimentum a ris ditum. ornamentum ab ornat uia . miraculum a mirἀ-

316쪽

rem . verecundus autem Prodiacite ante penultimam

aliunde quam a supino deductum. Item, A ante

C Eus, vel Civs Prodia Citiar. ordeaceus, galinaceus . C v L v M, mirac taliam. R Ius, ria, rium, sagittarius,librarius, stataria, armarium. Denarius & cetera a numerorum nominilaias communem habere inueni utitur. Martialis, Dinariis tamen hanc non emo

Basse tribus. Et illud, Dilige denarium. Mart. Hanc

uolo, quam redimit totam de Darius alter. Item E an iste et v x x in diminuti uis Di Ecula, uulpecula. ante MEN

TvM, incrementum. ante FACIO uero communis es .

calefacio, tepefacto , liqiae facio. Cat. Alta tepefaciet commilia sanguine caede. Ouid. Thura liques

ciui,induta q. cornibus aiaria victima uota facit.Clau. Saguine qua largo Graecos calefeceritam No s. Ide,Interior glacies, quo liqudfacta noto. Ite o ante R i v s,Ma,rium producitur, uxori US, Uxoria, Praetorium. Nono, ante C v L v M , corripitur ante penultima, uerriculum . Ci Es, canicies, Ti us, tia, tium . tribunicius,iustitia,sodalstiti, Cu Lus, cula, culum in diminu liuis, igniculus,anicula,rexsculu, Notatur, Multitius, Nouitius, Redimiculum, Curicula, Canicula, Tegitiacula, Craticula, suppositi eius , ante penultima prodii-cta. Iuvenalis, Quid facient alii, cum tu multim sumas 3 Idem Iam sedet in ripas tetrumq, nouitius horret. Idem, Accipient te Paullatim qui longa domi redimicula sumunt. Idem, Semper P assiduo curata eu-ticula sole. Persius , Scire Craxm voto , damnosa canicula quantum Radere c. MaxD Da e tabi seeutos uilis tereticula sonario S. Idcm3 Parua tibi incurua

craticula sudet ofella--Η *3 iuppositicius sibi ipsi. Quotidianus quoqu* producit in hendecasyllabo illo apod Mar 'βigram, Cialtus sinediandia Gn quotid sana. oduxi 'um qDqMe , Proluvie, , illuuies, Nicetera a iuves . PT tereas trimonius, Palladium Adori rum ahRCAdagio feminia

317쪽

num. Praesidium, sticium, iudiciuna, consilium, Exilium, Remigium, Augurium, Municipium, Monumentum, Munimentuu , Contagium, Praesigium, Periculum, Solatium, suauium, vestigium, fastidium, conuiuium . Iunonius, &id genus multa in ius, rA, iv M, sequuntur tua primitiva. Strymonis, Palladis, ago,adi-go. nam Adagium, Quasi ambagium, & circumagium

nium est Corinthon ire nauibus. Praesidis,e cis udicis, Cosulis, Exulis, Remigis, A liguris, Municipis, Monimen, Munimen, contingis, praesagis, periris,Solaris, Suavis, Vellis, Fastidis,Conuiua, Iunonis. Notantur Sidonius, sidonia, sidonium,& conubium, quorum alterum contra primitivi sui penultimam. Nu, communem habet, ut diximus in exemplis mediarum commmunium. Nam nubo primam semper producit, alterum uero graecum est myopis . Homerus, cyυme occc in diaetac 2 ino Vir, Via GJoνίου , rara epha ου , quod di per ast magnum scribitur, ut ilicis rict . Euripid. in Helena, momi tetrum PD,-ps csi evice Taec. De que Stephanus, Moepit DαTo ω με ο ου , monet To o

declinatione cognoscendis.

Declinatione mediae syllabae cognosci possunt,si antepenultima syllaba declinando fiat penultima. nam si

nescias, quanta sit ante penultima in Amauerimus e geremus, carminibus, temporibus , genitore, altit nante,dominorum, clandestinorum, perlegerunt,consodi ltis, flectendo cognosces, si ex antepenultima penultimam feceris, hoc modo, amauerim, lcggrim legiS rem, carmina, tempora,genitor, altitonans, dominus,

clandes iniis, perlegi, confodi.

318쪽

DE MEDIIS SYLLABIS. et o

Exemplo cognosces media, syllabas, quemadmodum & primas. Nam si raeturae regula, neque aliquo ex praedictis modis,quanta sit media syllaba cognosci potest, ad alicuius approbati Poecae auctoritatem recurrendum est. Medias vero modo breutas, modo longas auctoritate . supra, ut RUM HUC ad manu, erant, con- numerauimus. Sed iam det ultimis syllabis dicere incipiamus .

Syllabae quae in ultimo Ioco positae sunt, iisdem fere modis cognosci possunt, quibus & prim*,& medie. Positione, amant, legunt,a tu sume pedum, unde sci se coma. Diphthogo, poetae , hae c,heu. Declinatione, si declinaueris . nam si nescias in nominatiuo quanta sit ultima, cognosces Plerianque accentu in genitivo crescente. nam in Latinis dictio uibus, si in penultima genitrui crescentis fuerit accentus, longa erit ultima nominatiui,Tellus,Salias, viraris, Delphin, Samnis,&huiusmodi producunt Ultimam, quia penultima genitivi crescentis producitur. Telluri', Salutis, Virtutis,

Iraphinis, Samnitis. Adiaersatur huic regulae, palus, quod licet in genitivo patia diS Penulcimam producat, tamen ultimam nominatiui corripit, quod obseruauit etiam Seruius in libello de syllabit, citans illud Hora iii, Regis opus, sterilis q. diu Palu',aptaq- remis. aliqui tamen si stolen fecisse Horatili dicunt quod si enet,no praeteriissent Acro , , PorPbrriu' diligetissimi in te,

pretes. Ite in Carmen, mileS, sanguit, corpiis, si ne seia. quanta sit ultima, cognosces in genitivo carn in is militis, sanguinis, corpori S ,esse bressem accentu in antea penultima. Excipiuntur inaicuitnM W tem irrina in oe, Doctondoctoris. Soror, si rori' dec ridecoris. Eoinor, honoris. Item, neutra in ALFurum 'n' di, a m m filis. e etiauical,ceruicalis. Et in R/β- prum tua naris, lupa

319쪽

LIB. II II.

n r,lupanaris,& similia, quom ultima nommatiui eo ripitur,licet penultima genitivi crescentis Pro dueatue

accentu. Contra par,pari S. lar, laris, vas,vadia, ptis pedis. Ceres,cereris. compos,compotis. iiDPOS, impcti . bos,bouis. SUS suis. grus, gruis et Producunt ultimam nominatiui,licet penultima genitivi crescentis corripiatur. In Graecis autem dictionibus plerunque in genitiuo crescente accentus est in penultima,& tamen ta ultima nominatiui,&penultima geniti ui est breuis, Amaryllissamaryllidos, hene s Aeneidos, Pallas pallados .

. Regula cognoscuntur vltimae syllabae modis unde eim: Primo, A finira producuntur,ama, contra, praetet rea,a poeta, a musa. Sed hic modus habet exceptiones irris. Prima est, Nominatiui, Accusativi, Vocativi in acorripiuntur, haec & o fabula, Priameia virgo. hic & opropheta. praeter vocativos a nominatiuis Graecis inas, hic Aeneas o Aenea, & Grqca in productum, Nemea, tegea, in quibus a producitur. Virgilius, Vigilasne Deum gens Aenea 3 vigila. Statius, Te Nemea ti-bs lema comas: larissa l. supplex poneret. Idem, Non tegea non ipse Deo nocat alite felix Cyllene. Secunda, Numeralia in ginta,finalem habent indifferentem.

Mart. Sexaginta terras cum limina mane se nator. Virgilius,Triginta magnos voluendis me sibus orbe s. Tertia, Puta, ita, quia corripiuntur. Secundo, n. D. M. T finita corripiuntur, ut ab, ad,

militum, capti c. nisi aut positio, aut diphthongus, aue syncopa prohibeat, ut amant, legiant,aut,haud,sumat, obit,pro sum a uir,obivit. Iuuen. Magnus ciuis obit,et formidatus Othoni. Tertio C sinita producutur,fac, dic, diae, halec. praeter Nec, Dongc, Lac breuia. Oui. Paru E (nec invideo sine me liber ibis in urbem. idem, Donec Erunt sontes, odera donec erunt. Hic Pronomen commune es .

320쪽

Sed de hie &hoc dist eremia, in sexto modo coriam unium syllabarum. Quarto, e finita corri Pi iacia T. Mill omne, scribe, pene,tite,pone, impugnet, re ii alias modi adverbia. Ota id. Pene puer caelis abducta armiata recipi. Virg. Rrtet se- cudaret visus. Sed hic modias liabet unq; exceptio es. Qitaru prima, in E a Graeci S ira H Producuntur xjarii Penelope ,-Po GPD ac , --, ω reae Ahii,cpin, Narn, o Anchi SQ, O Achille, Orphe, vidisse. Secuda, Genitivi, Datitat, Ablativi quanctae declinationis in E producuntiar, rix ri Mirari , huic di a die , fide. Ouidius, Prima side voci Sq. TacE tentamina sumpsit. Item ab hac fame. Tertia .im Perativa singultaria se eundae coniugationis produc ratiar, hi ne, Diace, Manes. Vale uero, & caue, cumic Orri Piura ruri sunt a ualo, ticavo tertiae coniugatio Ni S. O Midiu', i re Iuod ignouti faciunt, uale dicere latrem. Cm, I u caue defendati quamuis inordebere dictis. Q arca, 'DOlyllaba in oproducuntur, te, me, SC, PraexCr que=Veine Pro an : nam quae relatiuum,& uae incer et 'io, diphybyngo pro dua

cuntur nota in tute,& tia immer, corripi xe- Lucretiues. Accipe praeterea quae corPOra xu VC DCcelle est. Idem .

Tutemet a nostris iam qia Mi S rem Psem narii. Enniiij. O Tite,tute Tati tibi tanta C tran* Jui iii, Alphiti, tus,ut citat Priscianus, Sera exiret mali' nospites/- iute captiuos habes. sunt erram di me ombici .c uiri maduerbia in e a dativo in O , Pro Ucrum' ur, doctri bui 'ehre,ualde pro valide feret, a doctoi vi bro, ualido sero. praeter bene & malet correPxa ' ius, Laeta se re lae tus cecini tibi tristia tristi e me etiam pro sua citur, eiusdem euius & fere sigm, q/x se iiii. iuueri,is,. Mobilis,& uaria eth ferme natura malorum .

Palladi,

C. I

SEARCH

MENU NAVIGATION