장음표시 사용
281쪽
non proficiat s eam enim imbuerunt malitiam, quae indulgentia , & benirgnitate gliscat, re insolentius tecrurdescat. Inter benignitatem, & saeuitiam distribtua mediat clementia, ex utriusq; conflata non est,cum peculiarem animmi attaca um ex se sola constituat. alta. men per se sola consistere nequit, nec
tuto incedere, nisi ambabus inpixa. hinc facinora sua, modo uni, modo alteri assentiens , egregie perpetrat , nam si sola procederet, per diuersos calles delassata claudicaret, si ab uni bonjtatis comitatu aliquando non di uelleretur mollis, & laxa flacesseret, ct tuae maiestatis pompam facilitate corrumpere. Verum, si in seueritatis contubernio semper esse vellet, ad rh giditatem omnino deflexa , paucis accepta, multos terreret. faciem quisdem gestaret excultam ,& decus sediuaret inuiolatum , sed uni timiditatico templabile, amoris ornameto omis
. Magna natura Princeps est, ima. tur corrupto multitudinis appetitui obsonia parare, quae non tantum ad 1 gustum
282쪽
gustum cuiuscunque palati adornan. da sunt, sed exacte pensitandum, quenam stomachus regere possit, ne in
eum ingerantur, cuius proterviam,&contumaciam intendant . quosdam enim ventriculos temperauit frigida, alios algcnti humore corruptos cali da restituit, cunctos laedit excessus, &temperata defendunt. prauae mentes
heneuolentia Principis ad scelestiora abutuntur faeinora , & nonnulli per per vetitos calles auidius progrediuntur, quos tritos, & inostensos, nullisqi sensibus impeditos videt. quod si ver hera, sectionem; sentirent, illico pe
dem retroserrent, in posterum punitu iter non tentaturi. si una rerum facies obiiceretur dominantibus nulla virtus eos decentius bonitate imbueret, quae humanitatem sapit ,& in Prinetape eo magis excellit, quo parcere,im. perium signat. quid enim praestantilis, quam nobile munus, ad quod perue, neris, cu suis attributis dilpensare 3 at homines non in uniuersum custodiendi sunt, sed peculiari solertia cuiusque curationi incumbendum est . discor dant inter se capita , in diuersas sente
283쪽
tias scissa multitudo plicatur in virtu res, vel in vitia . non eode igitur vul tu omnes excipiendi , sed nec diuersus componendus est 3 nimiis enim muta rionibus laboraret principatus male
stas , si ad vitiorum, & virtutum nam meros , & gradus diuersimode siesin.
Natura duplici fontium genere toti mortalitati sufragata est; in frigidos,&calentes di stinxit , quorum iIli aestus
mulcerent, isti attritum, dita macera tum calore exsuscitaret. frigida aquae videtur quodammodo excolere naturae opus iugulando sitim , cui vive, tia obnoxia sunt . ita ut ex composito fabricata sit, ut occurrat curis, & la'
boribus assiduis, inter quos vita dispe. satur. Feruentem aquam infelicitas expectabat humana , ad quam noster
ortus nos damnauerat. paucis enim incorrupta sanitas obtigit, qua a mamiori hominum parte descisere fata urgent. idco hoc duplici remedio no. utis malis consultum est. neque plura quaerit in Principe humana Respublica , quem in primis clements a redi-miat necesse est , haereala; continuo, ista
284쪽
ista magnarum potestatum comes , nec celsae frontes hunc unquam enubi lant nitorem, quem turpe est, vel par uulo naeuo infici. circuli stat Principis animum, vestiat vultum , amet subdistos, sed non semper eodem spiritu, respiciat errores, nunquam diuersia .
intuitu tamen dissimili: hane dissimi, litudinem inducant, non Principis genius , sed mitia , vel grauiora peccata , tractabilia ingenia , ct ad non mentitam pqnitentia prona deliquisieverecundia abunde corrigit, & beni-guitas Prinei pis sigit erroribus meta.
protervas vero mentes animaduersio contundat necesse est et erimina nolentibus luat, conscientiam mv liis depuret. & ad nouas culpas recidat audaissi m
Principes. quos superius elargiendisparuis faciles meiDorauimus, seuerissime etiam muhctauisse comperimus. Ludovicus xii. qui iniurias Aureliane sis Dueis exequi noluit, & in se tam se verum ostentauit benignitatis exemplum,adeo acriter suh sui regimine ne quitiam,& scelera vindicauit, & pae
nis facinorosos homines implacabilis .i Κ s addi.
285쪽
addixit, ut asper, & dissicilis ad hominum recordationem transiuerit. an putaS raro condonare, caracterem
esse, qui crudelitatem inscriba prorsus non crudelis esse potest Princeps, qui remissiones non nouit. peccata enim sine librata estimatione danda
non sunt; nam tempora squibus potissimum Principes seruire debent js peincongrua ijs largitionibus sunt, mul toties exemplum, quod plures attingit, misereri vetat. semper poscit simbi iustitia amplitudinem reatus: inn 'centium iacturae reparandae sunt, mad malum incuruata natura non po' test, nisi seueriter retorqueri, ut fi ctae turia rectum superstitiosa tepora ad regnum evexe rant Ludovicum, quare non omnibus se credere tuto poterat, nec mitigatus offensas respicere. obiecisset illum periculis indulgentia, asso rebant supplicia , & teterrimarum rem cisione ceruicum caput suum praesta bat incolume, subditisq; consulebat, quos non deserebat inultos. lic vitio, ne, & penis sibi, regno , ciuibus turbidos dies dilucidauit. s
286쪽
is patrem erga filios clementem non te putauerit 3 hoc nome ultro subditi Ludovico approbarunt: ut coni icias nunquam posuisse clementiam, cum de omnium consensu clementiae innatum intuerit nomen. Pater, quem natura facit, abdicare clementiam po test a quem electio instituit, certum est, nihil unquam egisse iniussu clementie; alioqui irrogatum titulum electore S deleuisent . Talem Neronem promul garunt exordia dominationis, dein processius tyrannum sanxit. Ludovico Imperii duratio cumulauit en comia, quamuis inflex bilis puniuerit, quia nunquam clementiam exuit pumedo, cuius munus non est justitiam laedere , sed cauere, ne detrimentum capiat . seueritatem oderat Ludovicus, & ip sius vices implebat, ne iustitiae nimis deberet, cuius ex asiissimus protector minuere se ipsum per rigorem non po
Bias mortis sententiam pronuntiat rinus largissimis fletibus incipisit , hae manat naturae condolens nai et ijs, cta
dias lachrymas quasi vesanas N iidar exprobranti (cum esset ipsi integrum. Κ s absol,
287쪽
226 operis natisradis Politici
ab Ioluere, vel plectere , pollet vi pars vocis dupendio mortem , ac salutem renuncia re diast,hos gemitus facilis natura,& ad nn se rationem procliuis exigit, iustata vero sibi poscit iudicium, cui non morigerari inhumanissimum est. Vide, quod nullas clementis Principis partes non egit. alienis pepercit calamitatibus, &iura no libauit s ma litisset non mori reum,quem morti vintiebat , pronunc tauit in scelus, homineta bioluisset potuisset disiungere. sed sicut nefarin viris confusa iuvit crimi, na , ita clementiae insinuata seuerita est . illa hominem iudicat ista peccata condena nat . necesset est , ut in nemquitiam clementia seuera sit, homini compatiatur, cui tamen veniam non det, nisi illam excludat . quod si hanc excernere nequit illo integro, ambos Perdat, nam non conuellete malum,
Principi inclementissimum est. EPitanensi agro scaturit thermalis aqua, quae lento stillicidio apicem ca pilis verberans, surditati medetur, t ro qstu deseruens ut quaelibet gutta sinpra cutem effusa, illum inserat mors . quo ignita lamina Errea discruciaret.
288쪽
attamen nutia ustione capiti illa i a , ita ut non cutim,non capillos exedat,sed nec apparenti nota signet , sitas vires profunde aemittens in causae morbi ficae absumptione, ita totas exhaurit, ut videatur ex composito eas in mortium destina se . temperare nequitiae Princeps non potest, subdito potest, sci Ii,cet aduersus nefarium ita se gerere, ut vitium ab eo seponat , di sic mutilando integrum reddat . cautiones, tunc omnes in peccatum adhibet, peccan te nona tacit. leuis enim animaduer fio emaculat persaepe animos , in overborum sola detergit blandities, i 'laq; remissio culpae multos castigauit, a rctus misq; habenis peccandi auda 'ciam perstrinxit . At, sicut deploratasiuiditates illa aqua no submollet, causam; fixam non amolitur, it a re me dia , quae non exulaera t,om ni bus mo r- his prauentia non sunt. hoc tamen discrimen Principi cum natura intercedit et ista si morbum eradicare nequit, tolerat, nec tolerantia iniusta est, cum non vltra aegrotantem saeuiat , quem deuare non se obstrinxit , nec omnibus
aegritudinibus suppetiari humano gem
289쪽
x et g Operis naturalis Politici
neri spopondit . indulgentiam. vero Principum arguit Respublica , quae se illis hoc pacto credidit, ne inebra sua infirma remedio frustrarent. ua morbi vexant tantum, quos possident, scelestorum facinora in alios, cadunt, distorquent innocentes , Ac ita vitii communionem male moratos vocant,co
tagione sua, Vel integros animosama tia , pessimo exemplo ad malum soli;
Vindicadae igitur unius mulcta Re; publicae sunt, nec permittendum pesti, ut serpat,& si faciles admonitiones no proficiunt, connivendum non est, sed tentandae asperae . surditas animi, ut ibi a corporis remedijs defuncta , omitti non debet, sed pungenda, vellicanda, inprenda,& ii occaluerit ope nitus de menda, atq; illa scelerum soboles, ne latius propagetur, mature susto canda
est . Apud Ludovicum XI. XII. flexi biliorem praedo homicidi, mulctam deprecabatur , sei licet facultatem v terius gra gandi bonus Rex inter iust,tiam, se benignit tem destitutus ae in cario conquerebatur, qu biimii simili postulatione ipsumi levia rerum ,
290쪽
t bera lit atem suam nouis necihus yn diues urgeret ; adstantes, uti mos est, si-r u latequestum regis non capiebant, qui non fefellit scurre aures, multo mi nus animum nulla in lirmum adula. ione. homo, vel in ficta , ' vel vera
stoli ni a i loquend p ti bestiatem ha citae Miquit trium homieidiorum istin uiti grassatore rei postulat, reliqua duo ree riminatur rexHia m i, i n tem pore oc currius facinoroso, duos interfectos inuissesse vide , quam iiiii a se declinet clementia quotiescui q.
a iustitia deerrat . voluit unum a siere.xe, duos perdidit, ct in plurium inter .fectionem tonspirasset, ni scurra pecca mi nosam bon i t a terra regi obiecisse C
quare nisi c lemen fies se ri ta tem Aprmittar, crudelitas Iam sequitur,&potemtyam suam decusat, quae illi inj- quis vitis non inte, di L, lamior nefariorum praedae destituit . quadro
tronis perditionem 3 nam si seueritatem a stet, immanitati bcum non seicisset: ilh incaute administrata vii tures in vitii degenera n .s