장음표시 사용
421쪽
multae pluuijs insertae harum ductu ad terras reuertantur. Attamen hi fiam migeri ioci non capiunt natura Ierio Operate , & potissimum in longis iici, ratibus grandiores, dc utiliores machi nas adornate, quibus prodigentibus terris sua an opulentiam restituat arcamno, nostrosq; sensus fallente commermcio , cuius fortasse vestigium aliquod rertia aeris regio prodet, in quam terra: tanquam in fidissimum promptuarum rium exhalationes deponunt. Est vastissima illa aeris pars sulphureis halitibus recipiendis merito dicata, nam inibi stabulatur aer perfectissimus emaculatus ,& pinguis cognatis exhalationibus libentissime se miscens, & iungens ; quas suo munere in terris defunctas diuturno opere fessas.& enerues fouet, recreat, pristinas vires insertat,& vegetiores telluri remittit sque, ut primum ad eam plagam paca tam , & temperatissimam aduentant , no aliquo seigoris excessu actae dens rur, sed affini humido pellectie, & vii cate uniuntur iii globulos pondusque adeptae ad antiquam tela butur mansionem; non secus ac ros, licet solid m,
422쪽
ri forma, pinguisq; humidi patiente ii quod si prima, & secunda regio frigi
diores, crassioresq; aliquam istius hv. inidi relabentis partem morabuntur, aut venti iactabunt, tandem vel ex se ipsa, vel cum pluuijs remeabit. . Huic me addixit sententiae conserua trix mundi necessitas, & iustitia bonis sitis neminem fraudans. patere quide ad astra viam, terramque caeso libere commeare, sed hac necessitate ut unu- quodq; prima semina virtutes , diui na liberalitate concreditas mordicus custodiat, nec quadras de cshesti largi.tione in terris aboleatur. si Uderu debcreto o bubratur nubibus aer, cocretiq; vapores in matricem suam essi co posito redeunt, ne inuehat sterilitate siccitas; quanto magis cauendu erat ne humidum telluris vernaculum ac
cideretur, detrimentumque sentiret , quod insanabili tabe magisterium, occeconomiam mundi conficeret Mihi videntur in orbis destructione conspirare, qui se intumi exhalationes post longissimum cursum tandem in spluxta ignis, tanquam in praesinito alueo conquiescere 3 ac si nostris mise-
423쪽
3 cx Operia naturalis Politici
rijs ditaretur opulentia caelestis et vel Deus unumquemqs orbem ad satietatem suis bonis non expleuisset: vel ex Pilator terrarum incederet sol. quod si e re nostra expediebat illuc exhalationes pertingere, ita eam plagam muniuerat Deus, ut hospites humano ex.ciperet, reficeret, mulceret, sed ex te. plo dimitteret . nam sicut aduentus innoxius est , ita mansio diuertorium
turbaret . quare concludamus necesse est eleuatissimae aeris parti, e qua nullus ventorum, aut qualitatis Pro. rumpit excessus, cogentem vim in se. ruisse Deum, quae in tenuissimo illius aeris humido latitans non agitatione, vel strepitu, sed nativa, insitaq; placiis ditate fumorum instabilitatem mitit garet, dulciter perstringeret, inuitaret ad regiessum . ita ut frequenter ea regio coerceatur nubibus quae paruitate,& tenuitate, m altitudine oculorum non castigat audaciam squae ad instar subtilissimae pluuiae magis noctu , quam die decidentis, prolabantur . erasium enim referunt vaporem, discretioni nostrorum sensuum haud obnoxium, tacite terras
424쪽
reuisentem, vel ab aquis absorptum, vel in superficie iacentem, aut a rore, pluuijsque exceptum ulteriora adeun
Lucidissimo caeso tonuisse litetis proditum est, dc nos audiuimus. quod licet infrequens sit, portentum non sapit, nec supra naturae leges erigitur. etiam sine frigoris ope , insito impetu exhalationes iungendi insignitur aer. nam sicut unumquodque naturale, quod sibi molestum, onero iumq; est, tentat excutere, ita aer , quia sua na tu ra eruditus intelligit non posse de mea ti colluvie, nisi ea coaceruando, illi pondus imprimat;in hoc incumbit, de impensius urget, cum vehementius de grauatur. qua propter in siccitatibus. quo tet pore exhalationib' aer inudat variae igniu imagines ,& tonitrua frequetjus turbido, aliquando sereno tu cent. & crepitant. in prima, & secunda regione sin quibus hostiliter , recum impetu propulsatae exhalationes a rigidiori pressura incenduntur j has
spectamus ustiones; sed in tertia ami.ce. pacateqs collectae ea cum placidi,tare se uniunt. quae ignem non extoris
425쪽
Pluit igitur caelum palam , vel oc cultor exhalationum pluuia splendo, rem stellarum non occultat, obscura nobis, quia cum tenuuior sit,& modi ca, ideo in delas nubes colligi nequit. praeterquam quod totu ad terras non defluit, sed aliqua pars a secunda aeris regione distenta inibi exulat . qua de causa in tempestatibus , & procellis crebrae discursant faculae, nam a frigo re extorres illae fuligines, ita premuntur, ut reconditos exprimant ignes.
dixeris exertare gladium, quo hostem repellant. in quo incendio ponderosum proruit, leue pluuia confusum ipsa sequitur: istae tamen inflammationes in prima , vel secunda aeris legionep roductae, fortuitae sunt, quas non ma dauerat natura in tertia aeris plaga utiliores machinas meditans , sed non veretur casius se incendijs miscere,& naturae mandata temere corrumpe
re . ne discrutieris, si deliberationes tuae, quibus correcta mens votum de derat, in finem suum collidantur , cunaturae caepta abortiri vides. errorib' plena sunt omnia , in quos saepissime incurrunt i qui melius praeuident. haecisi tui .
426쪽
igitur consideratio offensam sole tui mortalitatem s errores non refugere
Sed iam stylus usitatiora miracula
despicit, dum insolentia prouocant, inobseruata antea lux illustrauit non nunquam caelos, quae se terrae partum ostentas aperuit, quantum splendoris
opacum tegat, & quid humile in altissimo possit. aperuit etiam tellurem semet ipsam ambitu vincere, cum ultra sui magnitudine sobolem edat 3 adeo que despectam, syderibus mortalitate
non esse, dum consortium non asper nantur nostrorum luminum. tantum nos in bonis habere, ut nouos orbes ad erubescentiam planetarum, quos luce, & magnitudine aemulantur, Vel vincunt, condamus in caelj s. sed non est , cur supercilium tollamus, dum fucats res nostre sunt, citoq; flacescui. sutilis cometarum vastitas suum incipit interitum, cum ortu, & in partes periens, gradatim vanescit, qua inanem, dc tenebrosam lol despiciens j l.
lumina t. verum formidololos moriam les plus terret lumen, quam tenebrae,& marcentis oraculi vanitatem ad
427쪽
iutura mala consulimus, nobisq; loliis das calamitates ex caducissimis omi
Ad comaetem nulla praesagi i infeli.
citate territus accedens , lenissimam maiestatem eo magis impavidus adbbo , quo ex despicatissimo loco profecta non protervit in altissima sede nec tantum induit contumaciae, ut ad humili mos non respiciat natales, imo proximior Occasui est, quo fulget intensius. Eleuatissimam aeris regionem terra fuliginibus adoriri inculcatum i amest, ita tamen, vi, quod faeculentum,& viaeldum est, in vicino aere commodiorem prestoletur regressum, defaecatissimum vero Matioribus regionibus non exclusum, in correctissima plaga late fundatur , ubi non ventis , vel aliqua inclementia actum, ipsius duntaxat placidi aeris benignitate, requadam affini mollitie sitne tumulta cogitur , & tunc tuo pondere ad re-
gregum solicitatur . verum, cum in longis siccitatibus impensius ex pti mente terras sole, exhalationum pha langes incessanter appellunt, tanta ,
428쪽
audaeia ingruunt , ut nec statim deseruescant, nec impetus stabulari j pla ciditate retundatur ; hospitalia iura quodammodo violant, & in alienos lares petulanti licentia grassantur;tu
non lacus, ac natura humana, quae noni si vellicata ad caulae morbificae extirpationem proritatur, clementilli mus illius regionis accola hospitis importunitate prouoeatus, vires suas cia
trahit, & ad depulsionem accingitur. verum cum dispersa turba impulsus eludat, in illud praecipue incumbit,ut in unum cogat, & sub ea forma iussi, bus suis morigerante , & obnoXiam . reddat et ex omnibus itaque partibus
exoticos, molestosq; fumos compellens in unum conciliat, & vnit . qua igitur in partem accidit eam molem detrudi, cum vernaculo aere consula iucidissimum tenebrat.& spissat, ita ut ex utroque formetur nubes, no admo dum obscura, & densa , ut caeterae no bis proximiores, pro subtilitate tamen illius aeris satis tenebrosa . sola refragdis, qui antea per subtilissimum aerei nostensi trahittebatur,crassum hoc iocurrentes franguntur,& vastissimu
429쪽
Est igit comaetes tertiae aeris regionis nubes defaecatior,cu asiabilliori materia construatur, cuius fabrica architectatur natura, ut vexatae terrae iacturas redimat . na exhalationes sic confusae
sensim coalescunt , Pondusque adest de excidunt, gradatimque ad terram soluentes obsessum aerem liberant, qui expurgationem hac via nactus pristi. nam pacem rebus suis vindkat. sic per gradus ad extinctionem figmentum illud luminis vergit. intenditur splen dor ad spissitudinis mensuram, qua rarescente deeoloratur. quo magis satura lux proditur, pleniorem larua iudica, vacuam vero se cense, cum ob
Diximus ad hanc opinionem nos perpulisse terrarum tutelam , quamicimus planetas,& canos solertissime
profiteri si arentem terram nuhibus,repluuiis sarciunt, cur eadem via radi cali humido non saccurretur emucte si videmus tenuissimum contiolare, quod crasti factum ad nos reuertitur.
non diuersum opificium remeantibus rebus debemus astruere.
Sed iam insinitae me criminantur posta.
430쪽
pollulationes, ii indimensa illa con e tarum machina ad terram prorueret , totam demergeret, tantu abest quod adeo clandestine recidat, ut nobis reuertentis non appareat vestigium; respondeo ad farciendum id, quod plenum est, minimum sufficere: non
vacuam regionem exhalationes complere debent, sed refertam, aere qui de tenui, veIum non ita distracto, quin exigui accessione illico crassescat, &e nubiletur. non multa est materia,que comaetem format, cum aer ad ipsius fictionem concurrat: illa exalation si congregatio visu formidabilis ex par,ua materia est , licet e nubilans aerem extensissimam molem praestet lux etiam agnificat parua, & splendor mini ma tumidat; hinc sit , ut quod videreus vastissimum nobis inscijs in exiguum refluat . nam quod ex comaetis pluit, crassitiem vapo3um vix elice dii ; exhalationu enim materia aeris
heneficio pristine unctuositati reddi.ta, in graue pondus euadit. sulphur enim ex se grauissimum est, ita ut ex halationes , quae sulphur redolent, ad modicam crassitiem , non