Nosologia methodica : sistens aegritudines morbos passiones ordine artificiali ac naturali

발행: 1790년

분량: 438페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

371쪽

MEMBRANOSAE. ME TRITI s.

Febris in hae specie est synocliis assinis; si ab hystolocelo

Inue a procedat metritis post partum, cito restituenda est pars in pristinum locum. 2. Metritis υpboris; HEvre maligne avec inflammation de

Puterus.

Procedit utplurimum a caussis internis, ut saburra putri,ae , metastasi materiae erysipelatosae.

Cognoscitur ex labri amphimerina, lipyria, seu incendio

interno cum iactatione, anXietate, delirio, sopore, lingua nigra, sicca, simulque extremorum refrigeratione, pulsu frequenti, inaequali. Hsoria. Mulier, triginta annos nata, tam acriter dolebat vulva, vagina, et potissimum Vtero, Vt nocte, dieque eiularet. Aderat pyrexia mediocris, et identidem leucorrhoea albescens puriformis, et menorrhagia, cruore pellucido vel diluto stipata: hystoralgiam ulcerosam suspicabatur Medicus; interea uterus, a viris obstetriciae artis Peritis exploratus, scirrhi, vicerisques erat expers, et tantum inflammatus, tensus, dolens;i repetitis

itaque phlebotomiis, balneis, fomentis emollientibus, iustulis refrigerantibus, noctu iulapiis narcoticis, horrendi illi doloros post duos tantum menses sanati sunt: Pucos pag. 25Ι. Ex hac historia sequitur, metritidem sub forma hysteralgiae ulceroseo

quandoque latere, atque in his morbis praemittendam sempeneste uteri explorationem. 3. Metritis lactea; Depor Liteux avec sevre alue Pueto Treste des accouchem. pag. 367. a. Mem. Est morbus acutus labrilis, meteorismo, uteri tensione, do elore, lochiorum fluxu, siti, cephalalgia, delirio stipata cum torminibus uterinis. Haec labris, ephemera lactea promtius, vel serius, accedit; atque uti haec stipatur ephidrosi, mammarum tensione, abdominis mollitie; ita illa, linguae saccitatem, Utim, ce*halalgiant et delirium arcessit, vel insonavium, seu dormientis delirium; uterus leuiter manu pressus dolet, licet ubertas lochiorum adsit,

simulque abdomen tensum est. ,

Hie morbus periculosissimus est, breui plures puerperas aufert, et medendi methodus aegre ab adstantibus admittitur; haec metrii is quandQque Partum antecedit, quandoque subse

372쪽

as6 CLASSIS ILI. PHLEGMASIAE

Methodus medendi exigit magnas euacuationes per Phle-hotomiam, catharsilii et diares in, cam regimin Victus tenuit Mino. Frustra muliereuliae instant, adesse tantum ephemeram lacteam, hysteralgiam puerperii; deliriam a cerebri vacuitate, aut debilitate pendere, I hia recte fluere, nec esse turbandam nata Nam: morbus est Phlogosiis uteri, et uti Peripneumonia non seruitur per sputam eruentum, ita nec motritis per Iochia lochis-rum quantitas vulgaris Ru quinque vel sex uncias Hi die adscendit, i. metritide vero et enteritide, lRcteiS, multo plureSunerae sanguinis mittendae sunt, ut morS auertatur, et Incti S in abdomen extrauatatio, a ut apostema lacteum, praevortatur. Cura. Si febris mediocris sit, lochia, sudores, lac mammarum rite fluant, nullus sit meteorismus, nulla cephalalgia m 1-me 11 aluus fluat, et biliosa deiiciat, sufficit, euacuationes illas lus' tinsere copioso potu ptisanae lenientis, clysmatibus; et lochia iuuare infuso theae, et similium; verum sit grauia sint symptomata, mulier vegeta, plethorica, tunc repetitae et phlebotomiae, e brachio, dein e pede, necessariae sunt ad lactis stassin et eius in abdomine effusionem praeuertendam , unde mors certa adueniret; qua de re consulendus ad quem reserenda prima morborum lacteorum historia, gener1 humano' Do hi, vide euieritidem lacteam, L nocham lacteam, cet. , υ-

sera iam, cet. Sectis cadauetibus inuenitur materies lactea, vel fluxilis, vel grumosa ad libram quandoque m abdomine enula et hic morbus maximam puerperarum partem e meGIO touit.

q. Metritis languida. sp. 2. metrorrhagica. Sγit Metiorrhagiae immodicae pedisequa, Wphus, tritaeophya,

dylaria, obstipatio, dystochia, deiidelium coitus, tetanuS, cata lepsis, paraphrenitis, hydrophobia, risus, fletuS, uJpiria. euamen, salus a reficientibus, nutrientibus. Q. Metritis septica. Ωιιυ. sp. 2. A placentae, fetus, aut capitis post partum tetentione et

corruptione. I ΝΥ -

Exstirpatio tolerata, luperata. 6. Metritis catarrbosa biliosis. magier l. c. p. 89.

373쪽

MEMBRANOSAE. ME TRITIS.

7. Metritis purulenta. v. Smieten T. q. p. 62O R. Aytruc. m. mul. T. 3. c. q. Puetos c. q. Muzeu Obs. 2. c. 2. 3. Huc Guv. hysteraig. Sp. q. ot leucorrh. sp. I. N. Piso l. 3. c. 58.

Metritis genuina non resoluta, pyreXia eXacerbans, subita neae frigoris et caloris vicissitudines, cutis punctiones, tumor et dolor obtusus uteri, dolores capitis, syncipitis, ad ceruicem, Oculorum radices, ad digitos i pedum et manuum extensi, sudotes nocturni, o Ru Xus materiae laetistiGrnae, saniosae, cruentae ex vagina: aliquando pus per sputa redditur, Est etiam ab ulcusculis, fundi aut ceruicis uteri, instar aphtharum. Salus a sero lactis atque iniectionibus balsamicis uterii is. 3

8. Metriris venerea.

II. Metritis cancroja. Cancer uteri hanc constituit v. Cancer. I 2. Metritis traumatica. Per ictum, contusionem, vulnus internum, rudem placentae solutionem, illata. J /XVIII. CusTITIA; Vesicae inflammatio Seninerti lib. 3. 8. S. I. cap. q. C siphlogia de Medieteredi Malad. des arm. In flammation de la Hesse. Est phlegmasia, cuius praecipua symptomata sunt intumescentia ovalis in pelui cum tensione, dolore, tactum non tolerat te, dysuria, vel ischuria et pyrexia continua; accedunt vigiliae, sitis, delirium, extremorum frigus, tumoris durities, increscens ab urina, per i noram congesta, tenesmuS.

1. C sitis spontanea seu pleri orica.

A caussis internis pendet, ut a plethora commota, Urina aerimonia concurrente; eognoscitur eo, quod non detur in exter nis lassiciens huius ratio.

Curatur phlebotomiis, iteratis e brachio, fomentis emol'lientibus ex herbis maluae, violae, seminibus lini, radice at thaeae ; clysmatibus similibus; potu refrigera e nitroso, em , sonato, an Odynis. 2. Castitis a cantharidibus.

374쪽

CLASSIS III. PHLEGMASIAE

Si ad libidinem excitandam, aut per insortunium, puluis eantharidum assumtus sit ea dosi, ut cystitis superueniat, adest grauis dylaria, haematuria, priapisinus; accedunt conuulitones. Praeter remedia cystitidis spontaneae, camphora intus sumta, quae veneni huius acrimoniam infringit, emulliones, semicupia, lamenta, conducunt.

A principiis mechanicis excitatur, ut ictu, contusione, Vubnere, conapressione, equitatione, imo calculi vesicae commotione. quae more aliarum inflammationum, et specierum superiorum curanda est.

a. a ddissocia: ubi collum vesteae inter ossa pubis et caput

insantis comprimitur. Salus a phlebo t. en emat. Vesileat. c. camph.

q. Crestitis vermino a. N. A. N. C. I. Obs. 6. sitis purulenta. Ostophthoe. Tulp. l. 3. Obs. 2.Mein int. cl. p. 253. Boneti sep. T. 2. obL 2O. p. 695. Ach. Helv. Vol. 2. p. do. Journ. de med. Juill. 1766. p. 7 s. A cystitide alia aut cystolithiasi, citra nephropyusin mictio

Vrinae cruentae, purulentae, foetidae, exhibentis crassamentum viscidum, albidum: nisi urina in abdomen abierit, ubi dolor abdomin. acris , meteorismus , ischuria, tetanus: macies summa , dolor ad hypogastrium, aut si est in collo vesicae, calor, tumor, dolor atrox in perinaeo, post dysuriam, stranguriam, ischuria, haematuria, pyuriac tenesmus, erectio penis frequens. Soluitur per urinae iter, perinaeum, rectum. Grauior est illa cerui- .eis altera. Salus ab incilione intestini recti et vesicae. 6. C itis ferina. Leutitii mem. p. 123 Stoli rheuma vescae rat . med. T. 3. P. TO3. Comm. Lipst Vol. XV. p. 119. ΙΩhuria, tenesmus, continuus et vehemens sub micturitione dolor, pyreXia Vespertina. Salus a vesicat. ad pari. adf. spir. minder. aut linim. volat. adhib.

7. C sitis farcomatica. Morgagni de sed. ep. LX. ulae vesicae nomine insigniunt speciem sarcomatis, ad um icae sphincterem enati, quod et naturale habent. Infert dysuriam, ischuriam cysticam. 8. C sitis deuia. a. a casoceis Varia. Petit syst. aegr. T. a. p. 475.J

375쪽

PARESCHYMATOSAE. CEPHALI TIs .

859 ORDO QUARTUS.

SUNT illi morbi inflammatorii, qui sedem habent in visceribussaretis, non saccisormibus, quae Graecis parenchymata dicebantur, teste Galeno, Libr. 2. de simplici medic. Pareuchuma enim est caro viscerum saritorum, ut hopatis, renum, splenis. pulmonis; cetera vero viscera sunt mere membranacea, ut sta imachus, intestina, vesica, cet. Cognoscuntur hae phlegmasiae cognita sede, figura, usu visceris, sed etiam quod dolor non sit acutus, nisi sorte extima horum membrana magis assiciatur, ut in hepatitide, pleuritide, cet.: sed dolor est grauatiuus, obtusus cum ceteris Phlegmasiarum signis, vi pyreXia acuta, calore, aliisquo; adde quod pgren-chymatosae phlegmasiae magis ad phlegmonem accedant, et ad suppuratum vergant; membranosae magis erysipelati sint assines, et rarius suppurentur. Fatendum tamen. utriusque ordinis

limites non satis esse distinctos, nec dari signa specialia phlegmasiae quorumdam viscerum, ut thymi, medullae spinalis, pancreistis, cet.

XIX. CEPHALI TIs; Sphaceli us cerebri, Siria sis, Hippocratis; Vide Amati Lusitani Cur. 9; an Θba cerus aut Spkalerus Ga leni, cit. in Castelli Lexicon; Sideratio Latinis; Coma cepba Ius Alex. Aphrodinei de Morb. III; Apoplexia Brasavoli; Vlcus, cerebrum depascens, Amati Lusitani; Encephaloninos I. C. Rhumel; Cerebri abscessus et bacetus River. Pr. Lib. I. cap. Ι2 ; Ap plexia puruleuta Morgagni ep. an. V. 2, ψ, 7 Inflammatiou du cerveau; Revre maligne cerebrati De Meo

Est phlegmasia, in qua cum pyroxia acuta datur delirium

somnolentum, vel mentis stupor et sopor, cum croci dismo, se carphologia. Crocidismus est motus manuum, qualis ad festu eas, e Vestibus auellendas, aut muscas venandas adhiberi solet. Creditur excitari ille morbus ab inflammatione cerebri vel cerebelli, et reapse hanc theoriam pluries confirmauit cadauerum sectio.

376쪽

CLASSIS III. PHLEGMASIAE

Distingui rur a lethargo per acutiem, qua fit, ut sere intra triduum pereant aegri, ad summum decimo quarto die terminetur, et pyrexi a sit acuta. Ab apoplexia per pyrexiam et vagum motum manuum, seu carphologiam, ut alii Vocant; a phreniti e per somnolentiam.

T. Cephalitis Aeg)ptiaca , Dem es mula Pr p. Alpini de med. Aegyptiorum ; Phlagmone cerebri quam Aegyptii et muta vocant, Pr per Alpiu. de Medic. melliod. lib. 7. cap. 6. a dem

sanguis et muta aqua.

Phronitidi similis est morbus, qui singulis fere annis Ao-gypti populos, campsinis ventis spirantibus, in prima aestate diue-Xat, aliquando non minorem stragem laciens, quam si magna pestilentia esset; hoc enim aflectu, quem dem et mula Aegyptii

appellant, innumeri repente eodem tempore moriuntur : no uripsum in magna ciuitate Cayri epidem ice grassantem anno 1583 mense Maio obses uauimus: innumeri enim tunc temporis per uniuersam ciuitatem quasi repentina morte moriebantur. In iis praecedit capitis dolor cum vigilia per aliquot dies, ante non admodum grauis, et postea in altero oculorum angulo interno, exilis quidem tumor rubens, emore seqns, apparet, quasi exinde ery- sipelas sit futurum, qui tumor paulo post, spatio scilicet duarum aut trium horarum ad summum, intro recurrit, atque evanescit; a quo fere continuo homines obtumescunt, atque manibus deliria facientes, apoplecticorum more, eXstinguuntur. Uonti campii ni sunt calidissimi; regimen Aegyptiorum putredinem simul saepius arcessit, inde morbiis. Curatio consistit in repetitis phlebotomiis cum dolor capitis adoritur; prima vel secunda die, sanguinis saltem libram qualibet vice extrahunt praemisso clysnaate laxatorio; in Eunuchis scarificantur crura, adi ouentur cucurbitulae humidae; iterantur etiam phlebotomiae, et his praemissis balneum vaporarium ingressi aegri sudant et calida lauantur; aliqui post sanguinis euacuationem in balneo assumunt decoctum liquiritiae et modici seminis laeniculorum, quo vomere plurimum coguntur; quo facto per horam sudant; ea praesidia statim adhibita plures a morio praeseruant: P. Alpinus. Legi meretur cephalitis, quam expertus est D. Ie Blaue ab intenso fornacum calore, quaeque Otorrhoea purulenta terminata suit, post tres menses; relatio ab ipso aegro tradita est Barn.

377쪽

δε Med. Sept I762; aderat cephalalgia atrox, moX conuulsi

nes, earphologia, conatus ad laceranda, rumpenda obuia, intumescentia capitis, agrypnia. 2. Cephalliis traumatica, vide River- pag. 29. cap. I 2.

Abscessus cerebri Schenckii; vide fracturam cranii apud Heister in Chirurgia. A cranii fractura, intropressione, vel commotione cerebri pendet; unde fit stasis sanguinis in cerebri substantia, proindeque

cerebri inflammatio. Memini me interesse aperturae cadaueris hominis, qui septimo die morbi periit; is in occiput ceciderat et inde sachus A. Porosus, per totum hoc tempus febri et obscuro delirio deisiatus fuerat, continuo scilicet labiis quiddam obmurmurans, et manibus floccos stragulorum auellens; detracto cranio inueni in cere.

belli ipsius substantia ulcus digiti diametro, et fere pollicis longitudine, pure resertum; hoc obseruaui cum D. Seraue patre in No domio Sancti Elo ei. Signa inflammati cerebri a contusione resert Riverius. Initio capitis torpor, moestitia, dein febricula, dolor, somnolentia, mox febris intensior, aeger e prolando somno emergens vociferatur, surgit e lecto, manum ad caput frequem

ter adducit, cet.

3. Cephalitis spontanea; mrenitis hectisa HippocratI. T. Prorrhetic. text. 33. Morbus folytitialis Plauti Trin. Cerebri abscessus et Aphacetus Riverit praX. Pag. 28.

Invadente affectu ingens capitis dolor aegrum adoritur, qui per occiput collo et uniuersae spinae communicatur, cui succedit sensuum omnium abolitio, sicut in apoplexia contingit, a qua tamen discrepat in eo, quod variis motibus et inordinatis sese aegri exagitant, ut ViX in uno loco contineri valeant; manibus interdum partes superiores inuadunt, easque diuellere ac laniare conantur; at procedente morbo corpus languescit, et ad motum impotens essicitur. Febris acutissima et intensissima hunc perpetuo comitatur assectum, et ab ingenti cerebri inflammatione procindit, denique aegri vix quidquam deglutiunt. Quibus cerebrum sphacelatum est, hi in tribus diebus pereunt; si vero hos euaserint, sani fiunt. Aphor. 5Ι. secl. 7. Phrenitidem hecticam vocat Hippocrates eam, in qua deli' rium mite est et obseurum, aegri non loquuntur, quieti manent, et dormire videntur, qui morbus vera cephalitis est.

378쪽

CLASSIS III. PHLEGMASIAE

Magna puriS copia per os, nares, et aures reiecta liberavi hos aegros, Obseruatum est, memorante Scheuchio. Vide Dodonaei obseruat. medic. cap. 1. et 2. Boneti Sepulclὶret. pag. 196. Obs. 18, et alibi horum morborum historias volatas.

. Cephalliis Siriasis; Ardor capitis Plinii lib. 2. cap. 3.

Siria sis Aetii Tetriabit. 1. sex m. q. t. 13. CAMAleXandri. Trall. Morbus est insantibus proprius, qui c0gnoscitur ex synci-yitis calore, eiusque et oculorum depressione, seu fovea, rube-dino laetet, labri ardenti et pallore, corporis siccitate, prostrato appetitu, et vigiliis ; pr0duci censetur a cerebri eiusque meningum inflammatione, et iuXta plVres Auctores est veluti phrenitis comatosa, adeoque cephalitiS. Qui eum obseruarunt, accuratius describant. fAn idem est, quod recentiores sub hydrocephali interni nomine describunt, q. v. ZJ5. Cephalitis Littriana. Inflammationem glandulae pinealis obseruauit Litire, et morbum, ab ea pendentem, descripturum se promisit Mem. de P Acad. de Se.; sed ea descriptio adhucdum desideratur. In ea glandula saepius inuentae sunt concretiones calculosae absque ubio lanitionum animae detrimento. 6. Cepbalitis neruosa, epidemica anno Ι5IO, Vulgo Coque-lii che; Meetera F, hist. de France laus Louis XII. Typhus Carcerum Pringle T. 2. Cap. 6. f. q.

Erat febris continua ardens, an OreXia cum horrore carnium,

delirium, gastrodynia, nephralgia, dolor surarum et cephalalgia

grauatiua nostris vero tempor ibus nomine coqueluche catarrhum designant.) Similem morbum refert Eiuerius centur. 2. Obs. 63 et 73, labris malignae nomine, cui circa xndecimum, alias vero septimum morbi diem, superuenere delirium, subsultus tendinum, let-popsychia, lentores nigri circa dentes, lingua scabra, nigra, exusta. His praeter remedia generalia prosuere quinque vescato-1ia, brachiis, suris, vel ceruici applicata, deinde ivlapium ex aquis cardui benedicti, via c. iij. aqua theriacali, dragm. iij. heg artic. mineraL, scrupul. ij. et eamphorae, gr. VI: quod iulapium mane sero per biduum repetebatur, atque cuilibet iusculo hero- artici mineralis scrupulus unus addebatur; praemissa vero fuit sectio venae frontis. Singularem huius morbi epidemiam narrat Petrus Borelius

Castrensi ob s. 55. pag. 6o. Alii aegri putabant. se ora tria h. se

379쪽

bere, alii vero pedes, manu sue amisisse, plui imi sagarum choreas et conuentus daemonum sibi videre videbantur, quia hoo saeculo ea vigebat opinio, hodie vix plebis fidem extorquens.

7. Cephalitis verminosa; Febris pestivus, quae Gallis Trous figalaii:, Forsi ob s. p. lib. 6. pag. 156. Ea suit epi domica apud Gallos anno 15 5, sortiores

iuuenes e medio abstulit, unde nomen. Febris erat amphimerina, vespere quouis eXacerbans, aut

continua erat vigilia, quae aegrum ad phrenitidem deducebat, aut continuus sopor, qui in lethargum transibat, dolor plerumque capitis adest in principio et renum calor cum lassitudine. MaXima est vermium copia, qui vivi per os euomuntur non sine Raagno cruciatu, ita ut fere strangulari aegii iideantur, pleri Lque EXanthemata erumpunt, quae in declinatione apparentia sa. lutaria sui t. Cura. Nihil praestantius est, quam phlebotomia larga r petita; scilicet sanguinis octodecim unciae in viris, libra una in mulieribus, eXtrahebatur; cucurbitulis etiam scarificatis libra sanguinis extrahebatur e natibus, scapulis; dein cum minoratiuis Purgabatur aeger, tum apoZemata refrigerantia, potus vermifugi adhibebantur. Morbus hie quarto die utplurimum, rarius via

dedimo, terminatur.

8. Cephaliris suppuratoria seu cerebelli. Vide Pringle T.

2. Pag. 7 I. D Privat Medic. Monspei. sequentia in milite obseruauit. Morbus a graui cephalalgia inceperat, inde in soporem caroticum altissimum aeger incidit, in quo supinus iacens, oculis apeistis et irretortis, cum pulsu aequali, valido, sano simili xt et ie- spiratione, atque continua carphologia, demum post quinque dies ab initio soporis obiit. Secto cranio nihil aliud inuentum est, nisi abscessus auellanae magnitudine in cere ello; haec an- 9. Cephalitis biliosa. Erysipelas cerebri l. Ο-d XX. CV NANCHE ;-Gordon. Lil.; Prunella Paraeelsi, Angina inflammatoria, Boerba e Aphor. ; EAuiuaucie , Trou siegata ut, Et ranguillo ui in equis lis ADives, Foleb sel. Airgina ab angendo. Para nanche. P in 'nanobe Graec. Misside Gorge Augine. J

380쪽

a6 CLASSIS III. PHLEGMAsIAE

Phlegmasia aeuta, cuius praecipuum symptoma est sensus obicis in faucibus praesecantis, aut dyspnoeam atque dysphagiam

producentis, cum pyreXia acuta, faucium rubore, calore, dolore

tumore cet.

Licet in Scholis la lagis, aut pharyngis, inflammatio tantum ineu sentur, docet obseruatio, fere semper in cynanche inflamma. ri tonsillas, aliquando simul vuulam, velumque palatinum. Falsum est, angustiam laryngis semper esse essentialem anginae, eum non sit essentialis difficultati respirandi ad guttur relatae ; etenim si quoquo modo resistant organa respirationis in gutture posita, seu si doleant, rigeant, cum ad respirationem siue tacitam, siue velocem, et loquelam, moueri debeant, inde dissicilis erit respiratio cum sensu molesto in gutture; sic anginae frequentissimae sunt in tonsillis, et velo palatino, intacta larynge.

Anginam non semper comitatur respiratio frequens; quandoque pacatissima est, nisi quod doleant organa inter loquendum, clamandum, ridendum, aut sortius respirandum. Differt cynanche ab angina, ut phrenitis a mania, nephritis a nephralgia, quod cynanche sit cum febri, angina vero huius

expers sit. Iam si tot locorum memineris, ubi Sauvag. noluit febris absentia, aut praesentia, seu plus et minus, morbi denominationem alterare, indeque aegritudines araretas proposuit, non capies, cur anginam a cynanche diuellens, illam in classe quinta anhelationum dederit. Iure itaque cum Culleno conneXionem inter utramque aegritudinem restituo, ita tamen, ut adiungam

Auit. d. de angina propositis de cynanche, nostra simul adiungens. Cf. etiam syst. aegr. T. I. p. 96 sq. fC ilanche Lomeriana, Augine oedemate e Boerbaave. Anginae est species artificialis a Lowero instituta bb. de corde cap. 2. pag, Ι23. quaeque ad theoriam tradus morbi illustrandam multum confert; venas scilicet iugulares filo ligabat in cane tuo, post aliquot horas partes omnes supra ligaturam mire intumuerunt, et intra biduum canis angina suffocatus est; per totum illud tempus lacrimae, saliua ubertim ossiuebant, ptyalismi mer- eurialis instar; post mortem canis cutim a partibus tumesactis separans, miratus est Lorcterus, minime rubere partes turgidas, et tumidas, sed musculos et glandulas sero pellucido tantum esse distensus.

SEARCH

MENU NAVIGATION