Christophori Besoldi J.C. Synopsis politicæ doctrinæ

발행: 1643년

분량: 327페이지

출처: archive.org

분류:

211쪽

aro Zib. II. Cap. II. Legitimis remediis extirp ndae: diverta in Republica Religionis quandoque toti, andae et ac Pacem item Religioni, licet non verae , datam, servari decet. . eis. Ac talis in Imperio Germanico Romano , Anno Iss s. sancita fuit, quam a tempore

Tridentini Concilii finiti, non exspirasse a junt: sub ejusque umbra, etiam ii, quos Calvinianos vulgo vocant, diu tuto latuerunt. Sed hujus conniventiae, pessimam sane gratiam , Catholicis retulerunt Aesane illos,aliosque, qui a Catholicis, & Lutheranis dissentiunt, ea Pax diser-- te excludit. Compositio Pacis cap. ii O. Hosque qui admittunt, Autonomiam, hoc est, omnium Religionum confusionem, di conseisquentur Athei simum, diducere videntur. vide

Barciat. in Paraves i. cap.

i . occurrunt lire quaestiones set intricatae, di quae bella civilia multiplicia,in Germania nostra procurarunt. (i. An nempe Episcopus, amliique Ecclesiastici Magnates, ad Augustanam confessionem accedere, simulque ditiones sitas retinere possint (2.) An dominia, ad Episcopos, aliosve status Ecclesiasticos spectantia, Catholicam professionem mutare queant E (3. Quatenus hoc idem , Civitatibus Imperii liberis. ( . ut & Vasallis alicujus Catholici Sta- tu , concessum videri queat 3 (s.) An Principibus, Comitibus, &c. reditus Monasteriorum

territorii sui, post Religionis Pacificationem:(6. vel eorum saltem, quae ante Intermisticam sanctio-

212쪽

De Religione, et illsanctionem publicatam,immutata; sed post per eam , ad ritus priscos reducta fuerunt, aliis utabus piis, aut Fisco suo liceat applicare De quibus similibusque aliis, prolixe agit dicta Compositio Pacis. i s. Antistites item Religionis sunt constituendi, qui DEr merum , dc Christi cognitionem, hominum mentibus, docendo & vivendo instillent. Hosque varia , ab omni tempore Privilegias autque immunitates habuissie,haecque iis iure quoque Divino competere, constat. Ea

autem non solum haeretici iis adimere, ac illos in rusticorum di baiulorum Drdinem redigere , Perperam conantur: sed di impii nonnulli politici, etiam alibi, diminuere, temere conandis, io. Hosque inter Antistites, diversos admiretunt gratius, si qui ex scctariis magis sunt ei cumspecti s nec Anabaptistarum, ac Puritanorum approbant consutiones: omnium tamen parem potestatem, ad praedicandum Verbum D Ei, di administranda Sacramenta splaneque nullum in Ecclesia principatum agnosciint. Dic uer.tract. de Legib. lib. sect.2 . q. s.fSTI . . E contra Catholici, Hierarchiam merito urgent, ejusque caput visibile, Pontificem Romanum esse statuunt. De argumentis, hanc in rem,ex iure divino petitis, nunc non ago: sed quid ea etiam externe prosit, apparet ex diuturna constantia, re duratione Ecclesiae Romanae: dimira confusione haeresium; quae eas omnes, hauctenus vel evertit,vel adhuc insigniter turbat. Xy. Circa

213쪽

a Ia Iib. II. Cap. II. I . Circa custodiam Religionis , porro editam est sciendum; pia cum moderatione, sive

privatim , sive publice id fiat, de Religione licitum esse disputare. Sed interim , pietati magis,

quam acumini opera est danda: cum timor Domin initium sapientiae depraedicetur , omneque acumen, non immerito culpetur, si a pia simplicitate sit disjunctum. Thom. empti I. cap. I. C passim . vide Blesas. I. fele LI. cap. i. Sane siquis non sit bene fundatus, haud sine magno periculo , controversiarum auctores tractat. Vnde Librorum haereticorum Lectio, merito inhibetur. Bellarm. de Late cap. 2 o. Piccart. . observat. Io. Seculares itaque, magis pia, di devom a. quam controversias legere debent: ex illis enim aedificantur, hae multos confundere, Vel

saltem scrupulum aliquem injicere solent. , mnem item obscoenitalcm , & turpiloquia, excivitate ejicienda, praecipit Aristodsub.M. T. polit. Vt ita nullo modo culpandi sint ii , qui e manibus iuventutis, auctores non venerea som. lum, sed & Sodomitica docentia, excutiunt, vel i

castrant. '

i 8. Quis autem iudex esse debeat, si lis de Religione sub oriatur E controversia est admodum controversa. Catholici, Ecclesiae consensum,seu Concilia ; ac interdum Pontificem Maximum, & quidem solum , pro tali agnoscunt. Ex- sectariis vero plerique, suggerunt S S. Scripturam : sed tamen alicubi etiam , Principes histe in casibus,decidendi facultatem utarpant. Ac

214쪽

cette Scriptura de madi ipsius interpretatione, nequit judicare et cum tunc utrique, illius auctoritas praetendatur. CAP. III.

DE PRAEMIIS, ET

T ia autem inso Imatio, persuasione quae perficitur, apud plurimos sufficiens haut apparet; necesse est , ut etiam jussus accessat equi fit praemii promissione , benefacientibus, &comminatione poenae, facientibus male. Vnde Cicero S. Datura Deor. Non domus ulla , nec Respublica stare potest, si in ea nec recte factis praemia ex tent, nec supplicia peccatis. a. Etenim , quemadmodum formidine poenarum improbi ac viles, coercentur: ita Praemiorum promissione , bonorum Virtus accendi solet. Quae ratio apud Romanos ac veteres etiam Germanos, maxume observata fuit : at hodie multis in locis, ut ali luoque adhuc multa, mamgno cum Reipublicae damno, negligi videtur. s. Philosophica quidem persectio requirit, ut solius virtutis amore, bona faciamus, sed ea apud paucos invenitur: ac, quia sumptus necessarii sunt ei, qui in luce hominum vivere velit, ut

etiam existimatio, praedata ve dignitas ( quam vulgo

215쪽

liter boni,praemia haut contemnere solent. Sane praemia ubi sunt dempta, ibi qui praemio aliquid dignum faciat, haut sere invenitur ullus. Ipsa per se virtus,amara, atque aspera est , paucique post genus hominum natum , reperti iunt, pro sua patria,qui nullis praemiis propositis, vitam suam, hostium objicerent telis. Oc. pro C. siris. Et inde apud quos maxuma proponun tur virtuti praemia . in eorum Republica viri praestantissimi existunt. Thuc Ad. 3. Ioruit. de

premiis, cap. I . Praemiorum autem ratio, tum utilitate,

tum de honestate est metienda : interdum quoque ex utrisque. S. Honore, maxume generosi excitantur : ut sunt largitio Nobilitatis , collatio Equestris dignitatis 3 acolim Statua, Triumphus, Funebres laudationes, dcc. Sane ut animalium brutorum, , si quod fuerit abjectius, cibo , aut delinimento, si generosius, velut equus, facile mansuetum emificitur: ita generosissimi cuiusque virtus , pretivum nullum laborum, periculorumque suorum desiderat,honoris praeter & gloriae, 6. Inter praemia, quae assiciunt utilitate,eminet cumprimis emeritorum pauperum, tracta

rorumque eorum , qui pro Republica obierunt, eive fidelitia servitia praestiterunt, pia cuia. Lemvanda enim est omnino paupertas, corum hom

216쪽

D. Praemia , Paeuo. II s minum , qui diu Reipublicae viventes, pauperessent, & nonnullorum magis. Vopisc.in Amrel. Hocque si praemium speretur, non ut nunc fit perperam,studium omne ponetur,in divitiis privatis accumulandis. Ac prae caeteris hodie, longissim a temporis recepta observatione: non tam grati, quam liberalis & munifici , ita erga Patres fiunt Veneti, ut etiam in liberos eorum, ea liberalitas propagetur, qui vel in toga vel sago, utilem patriae operam praestiterunt. Aembus

. Verum in Democratia, aut Aristocratia, non consultum esse videtur, ut praemia nimia, vel tali cum utilitate conjuncta sint, quibus meditantibus , eam aliquis potentiam acquirere possit, ut Concivibus , usi libertati communi, sat metuendus. Ηincque apud Romanos, agistratus non nisi annui erante nec etiam ii, Provincias unquam alicui donaverunt: ut postea nostrates secere Imperatores, qui Feudi jure, sat opimas ditiones,Variis concesserunt,g. Praemii etiam maxumi, nec tamen sumptuosi loco est; si Princeps clementer alloquatur mos , iisque liberum praebeat accessum,&c.

Ac quoque Princeps & Respublica media multa habet,subditis suis, officia praestita,vilibus etiam

rebus 'remunerandi. Amirato. lib. a. discum. 2.8ux miche Sisthreden. lil. 2. . 6. D. Porro Praemiorum distribu rio harmoniis ea , aequissima reputatur i secundum quam iam

217쪽

aio Tib. II. CC III. mnibus, sed non uno modo, ea dividuntur. Io. At vero, Reipublicae maxime habetur pernitiosium si praemia , quorum distribuendorum causa in virtute posita est, indignos sequantur ( adulatores puta , gnaviter pocula exhau rientes,lenones,Vilioraque ossicia tractantesi Ea namque ratione, vel vitia praemiis excitantur,vel utilem Reipublicae operam navantes , offenduntur. Recteque Lucius Philippus tu fragmen. gustare. Ubi malos praemia sequuntur, haud facile quisquam gratuito est bonus. Et pessima ideo est ratio praemiorum, quae cum danti, tunc accipienti, indignitatem adfert. Sicque Caiolus IX. Galliarum Rex conspurcat vitam, quod eringa Albertum Tudium fuerit liberalissimus; non tamen inveniatur, qua in re ille excelluerit, quam quod Rex ab eo nomen DEx jurare didicerit. Camerar. I.medit. cap . .

II. Vitiose etiam praemia passim vulgantur: dignitas enim di honores vilescunt, si indifferenter omnibus conserantur. Hacque ratione,

Tiercelinus ( antiqui moris in Gallia Eques mordaci dicterio, indignabundus tape dicebat: Torquem Conchiliatum , postquam indignis

communicari coepisset, non tam fortium virorum insigne, sed omnium bestiarum collare e se Thumus tibia 3.12. Cum autem ita comparatum sit,ut verba, doctrina, ac Praecepta, possint quidem liberalia ingenia cohortari, di excitare , at reliquos, qui

sunt mulio plurimi, nequeant impellere ad virtutem.

218쪽

De Praemiis , Paeuis. UZtutem. Aristot. Io. Shic.cap s. Ideo Poena partister, multas ob rationes, necessariae in Republiea sunt: Agellius o. ct cap. I . Ac quidem primo, ut qui fortuito, Vel ex humana imbecillitate deliquit , attentior fiat; quae magis castigatio est, quam poena. Hocque intuitu Hispani dicunt: No O tal radon,como la det bastou. I S. Secundo, ut dignitas, authoritasque tam

DEI, quam Magistratus, qui per delictum laesi

sunt; vindicetur, & sarta tecta conservetur. Deu

I . Tertia ratio vindicandi, reputatur 3 cum punitio necessaria est propter Gemplum et ut nemph alii deterreantur. Lociam. I. membr. v. Tuncque inclementia poenae ad unum, aut paucos , fructus ad omnes pertinet. Nov. 3. cap. I 2.

I s. Quibus & quarta addi potest: ut scilicet putre politici corporis membrum, absciendatur; quique indignum se reddidit aliorum consortio, vel e Mundo tollatur, vel saltem relegetur. Unde quidam Poeta: . Cuncta pestis tentanda ; sed immedicabile

vulnus,

Ense recidesdum est,ue pars cera trahatur.36. Et sic cauta poenarum mitigandarum, eruendae sunt ex rationum , ob quas eaedam infligi solent,desectu . Alias locum habet,quod Symmachus dicit, i. s. so. Moribus servis,familiare est, atque cognatum, armare spiritus,impunitatis exemplo.

II. Igitur,quando spes est,ut qui deliquit,se-Κ ipsum

219쪽

eti . Lib. I I. cap. III. ipsum corrigat cura poenam 3 aut iacturam dignitatis , in quem peccatum est , metuere non necesse habemus 3 at non tale est peccatum, cujus, exempli necessario metu succurendam sit, aut delinquens adhuc in Civitate tolerari queat: tum Imperans circa poenam, Vel in totum , vel ex parte dispensare potest. In dubio autem, vel quando causa subest, mitior Mnpersententia, in casu , quo de poenis agitur, est sequenda . I. s ff.depaeu. Camer r. I. medit. cap. ult. Et laudem apud Historicos invenit, Emanuel Lusitaniae Rex, qui Consiliarios suos commendare solebat, si quando iam potuerint invenire rationem, qua reos ab usiamo supplicio libera

x8. Aliud porro est, poenam ei ex iuridica causa mitigare , aliud ex gratia condonare, Hoc latus,qui summam habet potestatelai, facere potis est s illud quilibet judex haut negligere debet. De hisque late agit Tiraqueil. tract. PI.

I v.' potest autem tali poenae impunitas dari, quae est iuris Divini, aut ubi ipse DEUS, offensius est directe: ut in blasphemia, magia, homi eidio,&e. fieri solet. Moliv.de justit. oe jur. tom. do. g. senis .de jure Majes Ab. 2.cap. 3.

ae At in poenarum pariter, ac in praemiorum distributione , harmonica ratio est obser

ta anteacta , ut di nobilitas, ac dignitas ejus, qui deli-

220쪽

De Praemiis, di Poenis. 2Is deliquit,suo modo considerari debent. Muretue

g. var. 2S.Scip. Ammirat. E. discum T. vel invito Machia est. I .co m. a . Si namque in eodem deliccto, Nobilis & alius conditionis vilioris,aequataliter punirentur, ille graviori pinna afficeretur: plus enim habet , quod per poenam simul amitistit s famam nempe, & dignitatem, qua hie caret.

tamen crimina, propter quae,majori poena dimividentur Nobiles , quam de Vulgo alii. arvum. I.item Lex Iul. Peculat. Instit.depuli judic. t. 8 im .C. de Episco . oe' r.I. as. C de adsit. Sicque Gallicus quidam auctor scribite Aux crimes d' at, ii nese Laict potnt de compensation si meri-te,a lassute. Talique in casu magis siunt timendi, qui Nobiles vel potentes. 2I. Quemadmodum vero Pramia, pro Reipublicae incremento augendas ita &poenae, crescentibus delictis , sunt exasperanda'. l. IG.f. ult. Udepaeu. Farisac.lib. I .de delira, ac aera. Quae ratio,poenam furti capitalem,excusare Videtur .a . I. i Aprio .de Abigeis. lina tom. 3 .disput. 6s s. Clar.s furtum, e .sed quaero. 22. Nova tamen supplicia, non sunt excogitanda. Quod docet Perilli, Phalaridisque exemplum. Ac ita in Anglia, crudeles poenae ignotas 3 di tamen delicta non magis frequentia esse. . dicit Thomas Smith. a. de Angl.cap. a T. Ac porro artis multo majoris est, si Polititas eff-ciatine facinora perpetrentur; quam si patratas

SEARCH

MENU NAVIGATION