Christophori Besoldi J.C. Synopsis politicæ doctrinæ

발행: 1643년

분량: 327페이지

출처: archive.org

분류:

231쪽

paliter in considerationem venire non debet. Senes prudentia valent, Iuvenes promptitudine expeditionis. Divites sponsorem suae fidelitatis, patrimonium habent; Pauperes ditari volunt. Sed tamen virtutes sunt nonnullae, quae pauperes magis commendare solent. Quod idem de Nobilibus di Plebeis , dici posse videtur. Maximme tamen est consultum , ut ex omni statu ob factiones evitandas, ad Magistratus, aliasque dignitates assumantur. siua de re late egi in differiat de Magistratib. ev Censorib. cap. X. S. Indigenarum tamen, ac Civium , potio mrem quam peregrinorum haberi hac in parterationem, omnibus fere gentibus placuisse invenimus. Idque legibus fundamentalibus multorum locorum ut in Anglia, Polonia, Suecia, Dania,&c. est cautum. Videturque Princeps, . peregrinis nimium fidendo, res novas contra veterem Statum , & Privilegia , moliris quod tamen pro regula haberi non debet. polit. Io.

in Italia, Iudices esse debent peregrini, partialitatis evitandae ergo. Quod &in Gallia observatur,

ubi nemo in patria tale officium exercet. Diuerar. Grasser. I .fol Is .

o. Idem homo pluribus Magistratibus non

liud siuadeat Sratii paupertas.) Ut nec is, hic idoneus censetur , qui vel otii amore, vel odio Reipu

232쪽

De Adagi ratibi . ea; IReipublicae , invitus suscipit tale onus t neque item, qui vel ex ambitione, vel lucri studio , id

affectat. Quo intuitu, invitis Magistratus comis mendavit Alexand. Serverus imp . Lamprid. de ambitum omnes gentes sunt detestati. Alexan. ab Alexand. 3 DP. II. . Vir bonus, Reipublicae utilitatem magis, quis dignitatem spectat: nec ideo ossicia parva contemnit: Non enim virtutibus, ex dignitates sed ex virtute dignitati honor accedit.Boeteta, de consolat prof6. Piccari. Dc. I .. cap. Certe

omnino Reipublicae consultum esse videtur, ut gradatim conferantur honores et L ult fide munerib .Pippre,des intentious, cap. Ios. Scip. Ammis rato, 3 .disium. 3. Saepe enim Magistratus demum Virum ostendit, & de eo, qui in rebus gerendis, fidelitatis dc industriae nondum edidit documentum , sussiciens num sit oneri injuncto, vix judi-eium facere licet. 8. Bonus porro civis, vocatus ad Rempublicam accedere non renuit. Boccalira I. rara. 6s. Talenton. in Thesaur. rer Par. 3. cap. I S .Ego is avxiom. de Corasti.'olit. cap. 3. In Graecia olim,Philosophi Rempublicam capessere noluerunt ; sed aliter fecerunt optimi quique Romanorum: quos imitari hae in parte e re magis esse videtur; saltem ne locus pateat malis . Ad maxime corruptam Vero Rempublicam, nunquam est accedendum s & sapiens illo tempore silet, ac siiueti potest, latet. Plaut. in Mercat.

233쪽

asa Zib. II. cap. Vni mores deteriores sacrebrem ut tu dies, Ubique amici, qui infidelessint, nequeo pedinoscere,

Ibi quidem si regnum detur, non est cupita ci

vita ...

s. Magistratus, pro cujusque Reipublicae si tu, gradibus siris distinguuntur e ut alius major, alius minor esse dicatur aut alius super mille, alius super centum, alius super decem constituatur. Exod. I 8 .versa I. Concessio itidem illa,qua Magistratui subalternum aliquod Imperiums, vel Iurisdictio confertur ; pro moribus di institutis cujusque Reipublicae varia est. Cabotius a. disput. Par. cap. s. Sic in Romana olim Republica vel speciali concedebatur Lege , Senatus consulto scilicet, principalive constitutione , aut jure Magistratus competebat. I 1 Is de usi c.ejus, cui mand. est jurisdict. Sed ex usu hodierno, Iurisdictio & Imperium, jure Feudi ac successio-

nis, fere venit. Et ita nunc Iurisdictionalia , in patrimonio esse censentur. Aloch. de vectigalib. thesi s . a. Schfordecherpart S irae .penuit.

io. Et porro Magistratus quidam, interdum Iurisdictionem, judicandique facultatem,alii administrationem patrimonii publici, tantum habent: quos vulgo verivaster Elimemmei: Ucheser I re. vocitamus. Aliquando vero haec

munera concurrunt . pro usu dc consuetudine

cujuslibet loci.1 I. Magistratus in omni Reipublicae forma, haut nimis potens, aut si talis, non perpetuus esse

234쪽

De Magistratisin. as gesse debet. Quem in sensum Isimilius Probus. :

Miltiades , inquit, multum in Imperiis , Magistratibusque versatus, non videbatur posse esse privatus : praesertim cum Imperii consuetudine , ad imperandi cupiditatem, trahi videretur. Hacque etiam occasione , Caesar ad Monarchiam pervenit. Sic & majores Domus , Galliam subprimis duabus Regiis familiis,perdiderunt. Leh-

man. 3.cap. I T. I s. 2 o. 22. Hocq; monitum,quod a Gcrmanico - Romanis Impeiatoribus neue

ctuni fuit; quodque opima Feuda, iure perpetuo di autocratico, Principibus,aliisque Magnatibus concesserunt; id illorum potentiam minorem fecisse: Gallorum vicissim Regum Majestas, ex minde major reddita videtur, quod potentes inibi Ducatus, ( Burgundorum scilicet Britannorum, Norimannorum, Aquitanorum,dcc. fato singulari,cum Corona,coaluerunt.

I a. Nimia item potentia, vel favor Belli Ducum Regibus plerunque est suspectus (ut testari potest Consalvus, Pescarius , Iohannes de A uria, Parmensis, dcc. maxime si sint ex familia multum illustri.

I 3. Magistratus autem omnis, in ossicio suo magis iustitiam, quam lucrum s unde munerum acceptatione, nil magis nocet in Magistratu .

vis favorem, respicere debete maxime in iudicando. Iudicium enim D E I est; eoque nomine,D E o di Iustitiae magis,quam etiam Principi est

235쪽

a3 Lib. II. Cap. VI. . I . At Princeps, vel alii M a jestate pollentes si non ipsi inspectionem habeant in ossiciales , si plerunque, ut in re aliena, pessime versantur: hincque Appellatio, Re visio, Supplicatio,Syndicatus, dic. descendere. Ego de tacuest. I deLI. 3. Et sic Philippus Valesius Testamento eaVit, ut post mortem laam , inquisitio in Magistratus fieret. L e gravd. Aum uterfol. ad 2 . C A P. VI.

DE CENSORIBUS ET

T Legibus Iudices, ac Magistratus et ita moribus praeficiendi sunt

Censeres , qui ea,quae Legibus nequeunt definiri, dc quoium nomine actio,nec Civilis, neque Criminalis datur,corrigant,notent. Chol ier.in aphori . . cap. I fol. ab i. Zipf. polit. II .Bodin. 6.cap. I. a. Haecque Censura , olim apud Romanos maxinfit in authoritate , usuque erat. Ac habebant ibi Censeres, maximarum, minimarumque rerum,praecipue circa morum disciplinam,cognitionem 3 animadversionemque et de quibus le- es , aut non scriptae, aut quae judicio poenali, aud dignae videbantur. Inquirebant enim,quo se quisque modo , domi suae,intra Laris penetram lia, erga uxorem, liberos, erga servos, erga pro

236쪽

De Cet soribus di Con l. 23spinquos , necessarios , vicinos gereret Quae institutio liberorum, quae distiplina : Unde victus, di amictus, quis opum usius,quis abusus, istam

ab Alexand. 3. cap. i 3. Crinit. .de honest. discipL p. g. Hocque institutum , magno certe malo, hodie in Rebusp l. nostris ignoratur. Quamvis Venetiis,ac etiam Genevae, ex parte si usitata; hancque aliquantum aemulentur . Die

licos vero, eandem resarcit, strictior observatio confitendi. Censuraeque olim loco erant, Equestrium certaminum spectacula , die Tumier. ireta'. orat.a . Caeseret. Vischer. de Duello, fol. 32. Censuraque etiam quasi erat, Comoedia eius: Horat. Isai r. . cui nova satyra successit. Horat.2sauera Io. i s. At vero Censores, expertes Imperii ut sint s consultius esse videtur. Ut etiam apud Romanos, notam, non infamiam eorum iudicia infigebant. Cic. pro M. Cluent. Petr. Gregor.Tholos. . de Republ. cap.12. . Nec item ii omnia, simul emendares sed paulatim singula corrigere debent. Praesertim, si nova sit institutio Censurae; aut morbi existant magni, & inveterati. Philostrat. s. de vita Apollon. chter. axiom hi r .as. S. Ac porro Principis vita,& Aula, Censura

optima est; dc speculum, ad quod vitam subditi

componant. Sane plerunque Principei mores,

cuncti,& Aulici inprimis imitantur. Ot Aula ubi

237쪽

236 Lib. II. Cap. IV est corrupta, ea labes, contagii instar, nunquam non latius serpite Ecclesiast. io versa Gruiter. ira discursad Tacit. GL T. Amirato S .discurs P. La-iher. a decens cap. 1 .Pippre. cap. Sicq; prorsus. Censuram suis temporibus de propriis moribus gessit Alexander Severus Imperator. Imitati . sunt eum magni viri , di uxorem ejus matronae praenobiles. Lamprid. Ac Latinius Pacatus, in

Panegyric. de Theodosi A te voluisti incipere

censuram, & impendia Palatina minuendo , nec solum abundantem rejiciendo sumptum , sed vix necessarium usurpando dimensum , quod . natura dissicillimum est,emendasti volentes, dic.6. Insuper consiliarii in omni Statu, ac item ei Principi necessiarii sunt , qui consilio. proprio pollet. Maximeque in Democratia & Aristocratia , ut Senatus sive Consiliarii sint ab

Archontibus seiuncti , necessarium reputatur. Idque Rempublicam Romanam diutius conseris avit; Athen ensis,ut citius semetipsam destrudiret, neglectici praecepti hujus effecit. De ut, litate autem, & necessitate Consiliarium , in axiomat. de Consilio politico egi: inibique etiam regulas n consiliis dandis quae sint observandae,

congessi. . Nec quoque Princeps laudatur, qui unius tantum amici consilio utitur , cum ille favoriummus, vel Principem, vel Consiliarium , vel etiam Regnum tandem perdat: ut inprimis testatur Seianus, Narcissus, Tigellinus , Perennis,

Cleander, Ilautianus, aliique ab illustri Enencke-

238쪽

83 8. & a me,de consipolit cap. . nominati: ubi etiam eorum artes,ad longum recensiti. Quod facit Boccalin. a ret. ab ac quoque P Matthies

. 23. Porro certis negotiis, certi, atque peculiares Consiliarii sunt adhibendi et si enim ii nego tiis variis distrahantur, rarius excellere positat. Ego de consilia polit. cap. s. Succedens item Principi bono, ministros fideles, quorum industria, prudentiaque, Antecessor in summis retum dis ficultatibus usus est, abjicere haut debet. Elo d. Dc.c.6. Sane novi Consiliarii, novum inducunt imperandi modum et quod est contra sta ius rationem, quae in eo maxime consistit', ut Imperium perpetuum, aequale, & non interruptum existat. Seneca in Medaea: constitu nulli, via nota magno, Vade qua tutum populo priori. . s. Consiliariis ergo , tali Salario est prospiciendum,iique hac ratione sunt tractandisut ei,a quo conducti, perpetuo inserviant r nec qui scholares assumpti, abeant Doctores s & arcana Reip. cui operam praestiterunt, prodere queant. Io. Consiliaris (maximam partem) indigenae, nec tantum ex Nobilium ordine; Vrchner. in Canceil. 3. ca'. 3. Ego de consitI. potis .cap. 8. ac

nulli praeterea Principi sint devincti. Sicque Lisberae prassertim Civitates, iis Consiliariis uti haut debent, qui vicinorum Nobilium, vel Mamgnatum

239쪽

asg Lib. II. Cap. m. 'gnatum Pensionarii, eorumque Processibus fiant implicati. Hispanis enim veriverbium est: No Axera de mentirin unsennor, qui en serue a dos. Et pro arcano habuit Ludovicus XI. Galliarum Rex,ut vel donis, vel pensionibus, aliorum Primeipum ministros sibi conciliaret. Comina. lib. . cap.ata. Boreat, a ran. 3 s,Cr s . II. Requiritur autem in Consiliario , fidelitas inprimis c quae,ut in Theologicis, ita di hic fundamentalis est Virtus: & cujus contrarium vitium, perfidia nempe, veneni instar inficit eunctas ingenii insignes qualitates. Est certe fidelitas magis, quam scientia probanda. Et amor de los Re es, consiste ense, maue que en sciencia. Pereg. In primis autem,absque pietate, nemo bene consisere potest: ponitur namque Consilium inter dona Spiritus sancti. Cumque ratio, omnia contingentia comprehendere non possit s ideo

homo indiget dirigi a Dgo , per Consilii donum. S.Thom. 2.2. quast. 3 2. Et vitiis conspurcatus , vel non est fidelis Domino suos vel ejus

Consilia, selicia non existunt. I a. Requiritur porro,Magnanimitas somnis tamen temeritatis, quae sub ejus larva saepius latet, expers ut di candor; qui opponi solet adulationi. Ita ut Consiliarius noster si necesse sit cum et pro Patria mori: ac suo modo et

iam non requisitusmonere ausit.

13. Detestandi itidem sunt, qui plus Principem,quam DEU M timent: eoque divinam pla

240쪽

De Censoribus di ConsiI. 23ynh abigunt benedictionem ( cujus absentiam, nullus felix sequi potest eventus ) ut dc quorum Consilia astuta, & callida magis existunt, quam fida atque pia. Ingenia item summa, acria &vivida (pietate praesertim exuta) minime ad res

gerendas, exequendasque accommoda ; aut in civili conversatione grata ege et magis item rebus turbandis, quam restituendis apta esse videntur. De quibo omnibu/ iu Axiomat .de consiliolitic.lamitas egi. I . In primis, non eo usque omnes curas in Consiliarios reiicere debet Princeps , ut ipse nullam earum partem attingat, I s. Ut consilii non fraudulenti, haut ulla est poena; ita omnium criminum, nullum sere magis duram meretur animadversionem , & accuratiorem requirit inquisitionem , quam consilium dolosum. Ego in axiomae . I 8. Tochus sit. Cconclus Ioa. Oc. Sed tamen, ut in Medicina,sie dc hic, lata etiam culpa non caret . si quis ingerat se rei tali, cui sese non sufficientem esse scit, vel scire debet. 36. Tandem etiam est notandum, non satis esse, Consiliarios aere conductos habere: sed &in Comitiis eti) cum ordinibus Regni, frequentes, ac solennes esse

instituendas deliberationes. Lehmah. a. cap. I 2 mc. 3J. seqq. muli. Cusa. 3. de concord. Cathol.

c.Xa 3 3.ν 3 s. Ac in genere Comitia sic describi possitnt; quod sint conventus, totius e r-ris Imperii, aut partis,ad aliquid sciscendum de

SEARCH

MENU NAVIGATION