De irrationalitate studia rhythmica

11쪽

SCRIPSIT

13쪽

adumbratur. Rhythmicae Graecorum doctrinae principia petenda esse ab Aristoxeno et Veteres consensisse videntur es Blas Κletne Belu gur gr. Hetri in annal philol. XXXIII p. 451 et eorum, qui nostra aetate ad eam artis musicae partem studia sua contulere, nemo fere est qui neget. At quamquam viri docti haut pauci operam dedere arentini celeberrimi reliquiis interpretandis, tamen adhuc tantum abest, ut quidquid praeceperit rhythmica illius doctrina, denuo construere et ad poetarum metra explicanda adhibere nobis liceat, ut ne imaginem quidem satis certam adumbrare possimus doctrinae uniVersae, quae libris' ρυθμικα στοιχεὶ inscriptis continebatur. Causae autem talis status, in quali cognitio nostra Versatur, me iudice cum aliae sunt, tum ea potissimum, quod a nostrae aetatis usu rationes suas adeo non abstinebant Viri docti, ut conceptas

1 An dieam libro 3 Quae enim Aristoxenus in exordio iam pertractata esse dicit, ea facile possunt delegari ad prooemium, in quo disseruit de musicae doctrinae partibus cf. Barteis, Aristoxeni et rhythm fragm. Bonnae 1854, p. 213. Pauciora enim sunt, quam ut librum potuerint explere Aristides quidem Quintilianus paucis p. 3l b. - p. 47, 5-9Mestph. Fragm. u. Lehrsaige ea absolvit. Quae autem viri docti Westphal. p. 26 sq. Bartei p. 18sqq. Caesar h. us. N. F. I p. 627 libro primo tribuunt ex sello maxime petita, ea pertinent ad τον ἐν μουσικν ταττομενον ὐυθμον, de quo tum demum disputaturum se esse profitetur musicus p. 268 init. Μor.3. Itaque excerptis nostris inserenda potius erunt quam proprio libro comprehendenda; cf. infra p. 189.

14쪽

176 Hugo resala opiniones in veterum rhythmicam inferrent. Ut enim musicos nostros Viderant eomprehendere uno tactu, quem compositum

appellant, numeros complures πη- aequos, ita in eis pedibus, quos Aristoxenus vocat Ompο--4,b pedes aut natura aequos inesse arbitrabantur aut arte exae Pandos. Nam quoties actylum inter trochaeos, inter dactylos trochaeum, de his enim imprimis pedibus est lis, invenisse sibi videbantur, statim ab omni dubitatione tutum ac principii instar illis erat, eos

pedes ad communem mensuram esse revocandos.

Quae opinio ita tantum in diversas partes disceptabatur, ut quaereretur, utrum trochaeus dactylis traheretur ad pedes tetrasemos an dactylus sequeretur spatium uisemum. Illud volebant pridem J. H. Vossius, ex recentioribus J. H. H. et Maurit Schmidui, cum Lehrsi discipuli Bemhard Brillius et O. eismerus, alii hoc autem praeeunte Apelio Belle annus et ei imprimis, qui circa Mssbachium et estphalium sunt; illi nostri usus rationem se habere professi sunt, hi vero documenta potius e rhythmicae et metricae doctrinae ruderibus protraxere et ad usum suum conformavere. . A quibus imprimis Dionysii Hal. locus de comp. vere c. 17 de anapaesto, qui dicebatur κυκλος sic enim scriptum est in codicibus, non

κυκLος et alius locus o. 203, qui est de dactylo correpto , male tractati of Spiro Derant Dactylus und die lesb. Lyrihin Hermae vol. XXIII p. 23 sqq. et quae apud anonymum de musica a Belle anno editum de longi temporibusque inanibus disem longioribus extant, licentius adhibita es Buchholigin hilol. Ol. XXXIV p. 613. aerii autem, velut Christius,

ii estphalius nune tandem Μεtr. d. III p. 19 intellexit, locorum illorum auctoritatem non ultra id, quod Dionysius aperte tradidit, patere. Itaque ei libenter adstipulor, ut credam dactylorum thesi correpta utentium usum pertinere ad rhapsodorum declamationem, cum hexametra aut animos excitatura aut motum concitatum verbis imitantia alacrius quam pro solita generis aequi gravitate recitanda erant. In alii vero hexametria λ 592 auctore Dionato insunt σπονδεῖοι οἱ μέγιστοι et ρυθμοὶ ἐν μήκει θεωρουμανοι, quoties gravitatem quandam atque molem exprimunt. Quaeritur autem, num in qua re vestigia insint irrationalitatis illius, num forte in brevibus in duo verba non arte conexa dispertitis. Dj0jij sui QOO JIC

15쪽

De irrationalitato studia rhythmica. 177

alteram in alteris metris explicandis iam ingressi sunt, quibus Resiphalius est adscribendus ratione recenti nuper Rhythm. Od. I p. 291 sqq. instituta.

Quotus autem quisque est, qui secum reputaVerit, num praecepta Aristoxenea servasset, aut qui inquisiverit accuratius in naturam temporum hoc modo siVe productorum siVe correptorum Hetrum enim glyconeum, ut exemplo rem doceam,

illis pes est ex quattuor pedibus ita compositus, ut ultima syllaba aut trium aut quattuor morarum esse credita pedis seu tactus vicibus fungatur. At Aristoxenus aperte dixit p. 288in Hor. - 33, 6 Resiph.) pedem ex uno tempore ' non posse constare. Itaque Myconeum secundum illorum rationes dispositum non

poterit dici tetrapodia, sed tripodia potius ex inaequalibus pedibus composita, qualem Aristides Quintilianus p. 39 b. - 59, 3'. discripsit. Cum autem constet dactyli cyclii, qui in hoc metro inesse

creditur, thesin, quam disem minorem putat rhythmicorum pars, solvi in bina tempora brevi syllaba expressa, sequitur si non utrumque at certe alterum eorum temporum tempore primo esse minus. Quod nullo modo ferri poterit, quoniam tempus primum temporum omnium, quotquot ad rhythmicam spectant, brevissimum esse Veteres consentiunt Aristox. p. 280 Hor.

Baechius p. 23 Ηb. - 66, 25M.; rg. Parisin ap. Vincent. p. 234) Qua difficultate sive neglecta sive subterfugit protraxere illi grammaticorum aliquot locos, quibus probarent, tempus primum non esse minimum, sed extare tempora eius dimidia. Quod

eum iam Caesar Grundglige de gr. Rhythmi pp. 89. 159 sqq.)refutasset, tamen nequaquam statim abolitum, sed repetitum ac propagatum, donec estphalius, cum rem hoc modo sustineri non posse sentiret, aliam Aristoxeni doctrinam in usum suum

conformavit Rh. d. III p. 292 sqq.), in novas difficultates

incurrens. 1 Tempus non χρονον πρωτον, verum χρόνον ποδικον hic dici, evicit contra Boeckhium De meis Pind. p. 22 Feusanem sed suae py biet maxime bi probantibus ceteris. Dj0jij sui QOO JIC

16쪽

178 Hugo Jusala Solvitur autem lycone aliorumque metrorum, quae catalectica esse creduntur, thesis ultima quoque. Neque vero brevibus binis trigemum tetrasemumve spatium expleri posse magis consentaneum est. 3 Quod erant certe, qui inauditum neque ullo veterum testimonio probatum esse concederent Christ. Meu.ed Π p. 99 ne cur fiat facile intellectu esse confiterentur id. p. 358), tamen difficultates praeterire quam urgere malebant, cum et exemplorum paucitatem et poetarum artis suae imperitiam atque incuriam excusarent id. p. 953.

Cui opinioni iure adversatur Blassius annia philol. XXXIII

p. 4633 rhythmicae enim docendum esse non quomodo poetis carmina componenda fuerint, sed quomodo ab eis composita sint. Ἀlii vero Fr Rislachelius apud Brambach. h. v. medi.

1 Ultimam illam non ultra spatium digemum productam esse mihi vel eo persuadetur, quod, quoties metrum desinit simul cum verbo, non modo rarissime inveniuntur anceps syllaba et hiatus, sed intercedit etiam ea syllabae positione longae species, in qua vocalis brevis producitur duabus consonantibus, a quibus metri sequentis prima incipit vox. Hunc in modum comparata sunt in Anacreontis glyconeorum reliquiis syllabae ancipitis, quae videtur, exempla tria i 1 γουνουμαέ, Ἐλαφηβόλεlρανθη παῖ Λιὸς, ἀγρέων b, 1 9, 2 adde ind. l. I 1. y II 15. Soph. Oed. Col. 684. ur Troad 1063 item in tetrapodiis trochaicis catalecticis,

quae videntur Aesch. Suppl. 796. g. 441. Chosph. 801. Quin spatium trigemum parum conveniet cum positione debili, quae inest in verbo binis metris communi, velut road 1064-65: σμυρνης αἰθερέας τε καlπνὸν καὶ mργαμον ιραν. Adde Ant. 15-36 ἐπινtμιlφειός πω μέ τις υμνος lμνησεν, ἀλλ' κτλ. ed. Col. 685. 687. ur El. 445 aliosque locos. Nam si liceret vocalem brevem usque ad uisemum paene spatium producere - consonantibus enim duabus atque adeo mutae cum liquida tantam vim nemo erit qui adscribat , cur tandem syllaba vel natura brevi disemum maiusve patium non expleVere

poetae Exemplis autem supra allatis Christit Zur Metri de gr. Lyriueri. Dramalther in Silaungaber. d. bayr. Ak. 1869M p. 448 sqq. et Miteri de syllabarum in uisemam longitudinem productarum usu Aeschyleo et Sophocleo 1877 redarguitur opinio, quasi tempora illa, quae disem maiora esse

putant, syllabis exprimantur praelonos. Omnino autem alienum a veterum Graecorum elegantia cultuque et dicere et canere χεέλεσιν διεφφυηκόσιν Ar Nub. 8733. Euripidem videlicet, cum id novaret studio quodam compulsus res verborum sono reddendi El. 437 ειειLσσόμενος ' 447 Nυμ- φαέας σκοπιας , comicus carpsit Modia Ran. 131M. Dj0jtjgodi OO JIC

17쪽

De irrationalitate studia rhythmica. 179Messunge praef. p. XI et B. Brillius Aristox. h. v. medi. Hessungen poetas liberare, crimen in Aristoxeni doctrinam non iam satis absolutam deserae; omnes autem eadem libidine vexare metra, dummodo tactibus adaptarentur qualibuscunque. Quo saepe factum est, ut metri spatium aliarum syllabarum correptione arbitraria attenuatum productione thesis finalis resceretur. Hunc in modum venditabant adhuc glyconeum aliaque eiusmodi metra, quibus arsis ultima deesse videtur, furtivo nomine lomoedica appellata, quorum brevissimum dicebant esse choriambum. Quin erant qui choriambi mensurae addendos esse censerent ionicos. i Raro autem extitere, qui doctrina ista corrupta a metra adulterante se abdicarent, ut Guil. Veline De metrorum polyschematistorum natura arbg. 1877 p. 50). Verum derelinquenda tandem prorsus est rhythmica illa doctrina uoνoήήυθμος, satis commoda ista quidem, sed ne cum praeceptis Aristoxeneis nec cum poetarum usu

conveniens.

Ad libidinem autem in rhythmis explicandis et inconstantiam, quae iam inveterascere videnti r illustrandam atque notandam maxime idoneum est, quod dactyli cycli acerrimus olim propugnator estphalius nuper Rh. ed. I p. 292 sqq. et Metr ed. III p. 263, cum rem eis sustineri non posse sentiret, quibus per plus triginta annos nisus erat, ab irrationalitate confugit ad agogen, per quam dactylus, qui videtur trochaeis esse admixtus in metris pseudologaoedicis, ad par temporis spatium redigeretur. Itaque in glyconeo, eodem scilicet metro, quater mutari credit agogen temporis autem primi non unam inesse speciem, immo tres. Quid vir in praeceptis rhythmicis versatissimus nonne meminit loci illius apud seli. Q), quo Aristoxenus exponit, cur syllaba mensurae vicibus fungi non1 Heimsoethius De versuum ionicorum mensum p. 3 ionicorum tripertitam siet mensuram et alienam omnino a Versuum rhythmo esse contendit et pedum illorum pervertere proprietatem. Quasi vero non ipsius potius mensuris, praesertim cum etiam bacehios dochmiosque iambicis pedibus numerisque admisceret, paene omnes veterum rhythmi ad eundem

18쪽

αυτον χρονον κατέχει, το δε μετρον ηρεμεὶν δεῖ κατὰ τοποσον, καθ μετρον εστιν. Quo tandem pacto glyconeum dici potest pes dodecasemus, i. e. e duodecim temporibus primis constans, si duo tempora sunt maiora, quattuor autem minora reliquis sex γΕx mutationibus μεταβολαῖς autem κατ' αγωγην et καταλογον σποδιμον inter se oppositis inristid. p. 63, 13 .), tum ex Aristoxeno ipso et harm. p. 34, 12 Hor. - 48, 28 Ηqd.:

στοδων δια την τῆς γωγῆς δυναμιν elucet agogen spectare non ad rhythmopoeiam, immo ad usum canentium saltantiumque ita, ut si mutatur agoge, totius metri vel periodi vel denique totius carminis omnia tempora modo tardius modo alacrius pronuntientur aut saltentur es. Mistid. p. 62, 5m. αγωγη δ'

'στὶ ρυθμικὴ χρονων ταχος η βραδυτης, IO Oταν των λογων σωζομένων, ους αἱ θέσεις ποιουνται προ τας ρσεις, διαφορους κάστου χρονου τα μεγέθη στροφερωμεθή. Nihil autem inVenire possum, ex quo sequatur agoge Valere ad singulos quosdam eiusdem metri pedes ita, ut natura inaequales exaequet neque vero est, quod pedes proportione diversos, aequos spatio contineri putemus differentia ea, quae dicitur κατα σχῆμα, quam loco male correcto perverse interpretatus est estphalius Rh. p. 280 sq.). Sed de ea re fusius disputare longum est satis equidem habeo hoc exemplo demonstrasse, quo dueat estphali via a lassio annal phil. 133, 453 laudata ac commendata . die radition hervorgusuchen undisWarrai mdglichst alte undison dieser angunehmen undangu*penden, Was sic imen annehmen itast '). Melior vero ac tutior ea mihi videtur, qua a principiis rhythmioae Aristoxeneae certe definitis proficiscamur et rationibus servatis alia praecepta pedetentim indagemus, tum quae cognoVerimus,

ad poetarum metra conseramus et examinemus ac denique minutius excolamus.

19쪽

De irrationalitate studia rhythmiea. 181

cΑΡUΤ ΙΙ. De grammaticorum locis quoindam, qui sunt de rhythmicae indole.

Absolvendum autem iam nunc de grammaticorum locis ), quibus et in pedum differentia, qualem την κατα σχῆμα Sse contendit, declaranda nititur Resiphalius et alium aliter abusum esse iam ante hos triginta annos questus est Caesar Grund-glige de M. Rh. d. a. 1861 p. 96); qui erant, qui eisdem locis freti omnino quidquam de veris rhythmicae mensuris ex poetarum carminibus cognosci posse desperarent Spiro in Hermaevol. XXIII p. 24 sqq.). Quorum locorum, qui sunt de longa longioribus et brevi

brevioribus Dionys Hal. de comp. Verb. c. 11 et 1 et Har. Victor. p. 39 K. cum non dubium sit, qui ex bono fonte manaverint qui de rhythmicae et metricae discrimine sunt, inquinati et corrupti sunt grammaticorum inscitia. Haec autem eis significari mihi persuasi Metricorum rationes ac principia a rhythmicorum sunt diversa Hetrio enim utuntur eadem semper syllabarum dimensione, quam natura in eis inesse credunt

Ora φυσει παρειληφε, .... τοιαυτας φυλαττει Dionys. c. 11- prout cuiusque syllabae longitudo ac brevitas fuerit, ita temporum spatia definiri ar Vict. p. 39), ita ut longam esse longae aequam brevi alterotanto maiorem, brevem autem brevi aequam longae dimidiam statuant Longin p. 92, 20 W4. Itaque sygygiam trochaicam iambicamve, quae altero pede utitur

spondeo, heptasemam esse consentiunt. - Rhythmici Vero, cum syllabas rhythmo adaptent απευθυνουσι τοῖς χρονοι τας συλλαβα Dionys. o. 11 - temporum arbitrio syllabas commit-1 Collecti sunt amesiphalio Fragm. u. Lehrsalae , 42 sq. excepto eo, qui maximam integritatem ac fidem praestare mihi videtur, in Ambrosian. p. est anal gramm. p. 12 et in Lex. Vindob. d. Nauch append. p. 26 et Studemund anecd. M. I p. 231. Adde praeterea lag. arisin. Vincentii ε 3 p. 78, 11'. Dionysii Hal. de comp. verb. c. 15 Longini prol. ad Heph. p. 92, 20 d. estph. Script meu gr. Dj0jij sui QOO JIC

20쪽

iunt vir Viet. p. 39 i. e. syllabas, e quibus poetarum carmina composita sunt, ad rhythmorum imagines conferant atque extemporum spatiis, quae rhythmorum natura postulat, definiant spatia syllabarum, universa illa brevium longarumque mensura et proportione acquiescere non possunt δή κου καὶ βραχυτη- τος συλλαβων ου ala φυσις Dionys. c. 15 p. 85 R.), sed eo adducuntur, ut hanc syllabam, quae a metricis dicitur longa, ab illa longa non diversam per se, tamen hoc loco longiorem esse ducant, hanc autem brevem illa brevi minorem μακροτεραί

τινες εἰσὶ τέων μακριον καὶ βραχυτεραι των βραχειων Dionys.

ibid.). Compluria igitur extant et longae et brevis syllabae spatia rhythmica. Quae cum ita se habere cognovisset, ri-8tΟXenu - nam eum esse ultimum locorum auctorem Blassio M. l. p. 451 non refragabor, syllabam rhythmi mensuram esse posse negavit apud Ρseli ori), quoniam υκ αεὶ τον αντον χρονον κατέχει Cum autem moris habere rhythmicae harmonicaeve praecepta comparata litterarum compositione non tam probare quam illustrare cf. l. h. p. 274 fin. Hor. - 30,

2 sqq. R. et harm. p. 52 26 qd.), eodem modo hic praeceptum illud illustrasse videtur Har. Vict. p. 39: musici asserunt etiam exempla, quae in metricis pedibus secum faciant, adserentes accessione consonantium momenta temporum crescere;

Dionys. p. 85 sq. R.). Ad quae vero spatia temporum rhythmicorum pertineant mutationes illae syllabarum in rhythmis positarum, id docemur altera classe eorum locorum, qui de rhythmicae a metrica in syllabis metiendis discrimine sunt. Quos si recte disponimus atque eonferimus, elucet eos concinere in metricorum rationibus describendis:

frg. Ambros. p. 12 Keil τα ριεν μετρα πεπηγοτας χειτους χρονους, μακρον καὶ βραχυν καὶ τον τουτων κοινον Longin prol. p. 84, 1 R. τ ριὲν μετρον πεπηγοτας ει τους χρμους, μακρον τε καὶ βραχυν καὶ τον μεταξυ

ἐστι καὶ βραχυς' Dionys de comp. Verb. o. 11. p. 64 R. η τε η λέξις